Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący: sędzia NSA Grażyna Radzicka po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2015 r. na posiedzeniu niejawnym skargi M.T. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] października 2014 r. nr. [...] w przedmiocie niedopuszczalności dowołania postanawia poinformować Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. o istotnych naruszeniach prawa występujących w sprawie.

W dniu 27 stycznia 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu rozpoznał na posiedzeniu niejawnym skargę M.T. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. z dnia [...] października 2014 r. nr [...] w przedmiocie niedopuszczalności dowołania.

W myśl art. 155 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270) zwanej dalej jako "P.p.s.a"

w razie stwierdzenia w toku rozpoznawania sprawy istotnych naruszeń prawa lub okoliczności mających wpływ na ich powstanie, skład orzekający sądu może, w formie postanowienia, poinformować właściwe organy lub ich organy zwierzchnie o tych uchybieniach.

Istotą postanowienia sygnalizacyjnego jest poinformowanie organu administracji publicznej o nieprawidłowościach w jego funkcjonowaniu, które zostały ujawnione w toku postępowania sądowego.

Pomimo odrzucenia przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w dniu 27 stycznia 2015 r. na posiedzeniu niejawnym skargi M.T. na ww. postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. bowiem skargę złożono z uchybieniem terminu do jej wniesienia, Sąd uznał za niezbędne poinformowanie Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P. o rażących uchybieniach prawa polegających naruszeniu przepisów ustawy z dnia 16 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2013 r. poz. 267) zwanej dalej jako k.p.a..

W pierwszej kolejności wskazać trzeba, że decyzją z dnia [...] września 2010 r. nr [...] Prezydent Miasta P. w trybie art. 151 § k.p.a. uchylił własną decyzję z dnia [...] października 2009 r. nr [...] przyznającą świadczenie z funduszu alimentacyjnego na rzecz M.A.T. i i odmówił przyznania tego świadczenia. Następnie Prezydent Miasta P. decyzją z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...] ustalił, że kwota [...] zł pobrana przez M.T. tytułem świadczenia pieniężnego z funduszu alimentacyjnego na rzecz T.A.T. w okresie od [...] września 2009 r. do [...] września 2010 r. jest świadczeniem nienależnie pobranym. Decyzja ta została utrzymana w mocy decyzją SKO w P. z dnia [...] kwietnia 2011 r. Następnie Prezydent Miasta P., decyzją z dnia [...] maja 2012 r. o nr. [...] ustalił, że kwota [...] zł pobrana tytułem świadczenia pieniężnego z tytułu funduszu alimentacyjnego w okresie od [...] października 2009 r. do [...] lutego 2010 r. jest świadczeniem nienależnie pobranym. Decyzją SKO w P. z dnia [...] września 2012 r. ww. decyzja z dnia [...] maja 2012 r. została uchylona, a postępowanie przed organem I instancji zostało umorzone. Następnie SKO w P. dostrzegając, iż brak było podstawy do orzekania o nienależnie pobranych świadczeniach za okres [...] marca 2010 r. do [...] września 2010 r., decyzją z dnia [...] marca 2014 r., stwierdziło nieważność decyzji Prezydenta Miasta P. z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...].

Kolegium stwierdzając nieważność ww. decyzji z dnia [...] listopada 2010 r. nie dostrzegło jednak, iż w wyniku odwołania wniesionego przez M.T., wydało decyzję z dnia [...] kwietnia 2011 r., która utrzymała w mocy decyzję z dnia [...] listopada 2010 r. nr [...]. Tym samym w dalszym ciągu obrocie prawnym pozostaje decyzja o utrzymaniu w mocy decyzji, której nieważność została stwierdzoną decyzją z dnia [...] kwietnia 2011 r. W sytuacji gdy ze skutkiem ex tunc wyeliminowana została decyzja organu I instancji, niezbędnym było podjęcie przez Kolegium stosownych działań celem wzruszenia decyzji organu II instancji wydanej w wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji z dnia [...] kwietnia 2011 r. Brak bowiem jakichkolwiek podstaw do funkcjonowania w obrocie prawnym decyzji organu odwoławczego, w sytuacji gdy brak jest decyzji organu I instancji.

Sąd stwierdził również, że w składzie Kolegium rozpatrującym odwołanie od decyzji z dnia [...] listopada 2010 r., oraz wydającym następnie decyzję o stwierdzeniu nieważności tej decyzji zasiadał ten sam pracownik organu, mimo iż na podstawie art. 24 § 1 pkt 5 w zw. z art. 27 § 1 k.p.a. podlegał on wyłączeniu od udziału w postępowaniu.

Ponadto w ocenie Sądu w postępowaniu toczącym się przed organem I instancji naruszono podstawowe zasady postępowania administracyjnego, w szczególności zasady pogłębiania zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej, zasady informowania stron oraz zasady szybkości postępowania. Postępowanie w przedmiocie stwierdzenia kwot pobranych przez M.T. tytułem świadczenia pieniężnego z funduszu alimentacyjnego, za świadczenie nienależnie pobrane toczy się bowiem od dnia [...] września 2010 r. Organ I instancji wydając decyzję z dnia [...] września 2010 r. z dnia [...] listopada 2010 r. oraz z dnia [...] maja 2012 r. nadawał tym decyzją te same numery, co wprowadziło stronę postępowania w błąd, co do wydawanych rozstrzygnięć w sprawie, a z treści skargi wynika, że wysokość świadczenia nienależnego to [...] zł, a nie [...] zł.

Mając więc na względzie powyższe, dla zweryfikowania stwierdzonych w toku rozpoznawania niniejszej sprawy naruszeń prawa oraz wyeliminowania okoliczności mających wpływ na dalsze powstawanie naruszeń, koniecznym było poinformowanie o stwierdzonych istotnych naruszeniach Prezesa Samorządowego Kolegium Odwoławczego w P.. Sąd oczekuje w terminie 30 dni od doręczenia niniejszego postanowienia z uzasadnieniem pisma z zajętym stanowiskiem w sprawie oraz podjętych działaniach celem wyeliminowania w przyszłości powyższych uchybień.