drukuj    zapisz    Powrót do listy

6033 Zajęcie pasa drogowego (zezwolenia, opłaty, kary z tym związane), Drogi publiczne, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Sz 993/14 - Wyrok WSA w Szczecinie z 2015-01-15, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Sz 993/14 - Wyrok WSA w Szczecinie

Data orzeczenia
2015-01-15 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2014-10-13
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
Sędziowie
Elżbieta Makowska
Katarzyna Grzegorczyk-Meder
Maria Mysiak /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6033 Zajęcie pasa drogowego (zezwolenia, opłaty, kary z tym związane)
Hasła tematyczne
Drogi publiczne
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1269 art. 1 par. 1 i 2
Ustawa z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych.
Dz.U. 2012 poz 270 art. 134, art. 145 par. 1 pkt 1 lit. c, art. 200, art. 205 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Dz.U. 2013 poz 260 art. 40 ust. 12 pkt 1, art. 40 ust. 1 pkt 4
Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych - tekst jednolity
Dz.U. 2013 poz 267 art. 7, art. 77, art. 28
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Mysiak (spr.), Sędziowie Sędzia WSA Katarzyna Grzegorczyk-Meder,, Sędzia NSA Elżbieta Makowska, Protokolant starszy sekretarz sądowy Joanna Białas-Gołąb, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 15 stycznia 2015r. sprawy ze skargi L. W. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta z dnia [...] Nr [...], II. stwierdza, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku, III. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego L. W. kwotę [...] ([...]) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Decyzją z dnia [...] Dyrektor Zarządu Dróg Miejskich, działający w imieniu Prezydenta Miasta , po ponownym rozpoznaniu sprawy dotyczącej zajęcia pasa drogowego ul. [...] (dr. pow.), ul. [...] (dr. gm.), ul. [...] (dr. gm.), ul. [...] (dr. gm.), ul. [...] (dr. gm.) i ul. [...](dr. gm.) w [...]. bez wymaganego prawem zezwolenia, nałożył na L. W. karę pieniężną w wysokości [...] zł. Organ I instancji podał, że pasy drogowe ulic [...] w dniu [...] r. były zajęte przez umieszczenie w nich kontenerów na odzież używaną. Natomiast w okresie od [...] r., tj. w okresie 50 dni, pojemniki na odzież używaną były także umieszczone w pasach drogowych ul. [...]. Organ wyjaśnił, że opłatę za zajecie pasa drogowego bez zezwolenia ustalił na podstawie § 1 pkt 4 poz. 3 i 4 uchwały Nr VII/77/2011 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych (Dz. Urz. Woj. Zachodniopomorskiego Nr 52 poz. 912 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że w dniu [...] r. wpłynął wniosek R. G. o wydzierżawienie części nieruchomości stanowiących pas drogowy dróg publicznych w [...]. Do wniosku zostały dołączone mapy w skali 1:500 z zaznaczonymi lokalizacjami umieszczenia kontenerów. W dniu [...] r. pracownicy Zarządu Dróg Miejskich dokonali kontroli pasa drogowego ulic wskazanych we wniosku i stwierdzili, że pojemniki na odzież używaną zostały już posadowione. W dniu 4 listopada 2013 r. organ I instancji wystosował pismo do R. G. z informacją, że nie jest możliwe zawarcie umowy dzierżawy gruntu obejmującego pas drogowy, a wykorzystanie gruntu znajdującego się w pasie drogowym na potrzeby nie związane z budową, przebudową czy remontem drogi publicznej, wymaga uprzedniego uzyskania zezwolenia zarządcy drogi. Jednocześnie organ wezwał R. G. do uzupełnienia braków podania o wydanie zezwolenia, a wobec nie uzupełninia braków pozostawił podanie bez rozpoznania. W dniu 3 grudnia 2013 r. organ wystosował pismo do L. W., właściciela pojemników znajdujących się w pasie drogowym, informujące o przeprowadzeniu wizji (doręczone 10 grudnia 2013 r.). Termin przeprowadzenia wizji został wyznaczony na 13 i 20 grudnia 2013 r. i wizje te odbyły się zgodnie z planem. Podczas wizji

w dniach 13 grudnia 2013 r. i 20 grudnia 2013 r. pojemniki nadal znajdowały się w pasie drogowym ulic [...].

Pismem z dnia 13 stycznia 2014 r. organ I instancji zawiadomił L. W. o wszczęciu postępowania administracyjnego w związku z umieszczeniem pojemników w pasie drogowym bez zezwolenia i wyznaczył nowe terminy wizji lokalnej na 20 i 24 stycznia 2014 r. W dniu 17 stycznia w organie I instancji stawił się pełnomocnik R. G. który oświadczył, że pojemniki zostały usunięte. Przeprowadzona w dniu [...] r. wizja lokalna potwierdziła, że pojemniki usunięto. Zdaniem zarządcy drogi pojemniki posadowione w pasie drogowym przedmiotowych ulic nie zmieniały położenia od czasu ich ujawnienia w pasie drogowym do czasu ich usunięcia. Decyzją z dnia [...]r. organ I instancji nałożył na właściciela kontenerów karę pieniężną. Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] r., po rozpoznaniu odwołania L. W., uchyliło tę decyzję i przekazało sprawę organowi I instancji do ponownego rozpoznania z uwagi na naruszenie przepisów prawa materialnego oraz przepisów postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu tej decyzji wskazało, że podany w decyzji okres zajęcia pasa drogowego budzi wątpliwości.

Rozpatrując sprawę ponownie organ I instancji wyjaśnił, że w przypadku umieszczenia w pasie drogowym przedmiotów nie związanych z potrzebami zarządzenia drogą bez zezwolenia, zarządca drogi jest zobowiązany do wymierzenia kary pieniężnej według zasad określonych w ustawie o drogach publicznych. Podczas wizji lokalnych w dniach 31 października 2013 r., 13 i 20 grudnia 2013 r. pracownicy organu stwierdzili, że w pasie drogowym wymienionych na wstępie dróg publicznych w [...] zostały umieszczone bez wymaganego zezwolenia pojemniki na odzież używaną. W tej sytuacje konieczne było wydanie decyzji nakładającej karę pieniężną na osobę która dokonała zajęcia. Do wyliczeń kary organ przyjął powierzchnię zajęcia pasa drogowego wynikającą z pomiarów przeprowadzonych w dniu 31 października 2013 r.

i liczbę dni wynikającą z wizji lokalnych, tj. od dnia 31 października do 20 grudnia

2013 r. Organ I instancji wyjaśnił przy tym, że nie pozostawał w sprawie

w bezczynności, ponieważ pismo z dnia 25 października 2013 r. informujące o zajęciu pasa drogowego pod pojemniki wpłynęło do niego dopiero 29 października 2013 r. Skoro odwołujący się umieścił pojemniki w pasie drogowym bez zezwolenia, konsekwencjami swoich działań nie może obciążać organu administracji zarzucając mu opieszałość. Organ zobowiązany jest wydać decyzję po przeprowadzeniu stosownego postępowania, wyjaśnieniu i ustaleniu stanu faktycznego i prawnego sprawy, oraz ustaleniu, czy dany fakt został udowodniony. Wszczęcie z urzędu postępowania mającego na celu nałożenie kary pieniężnej na L. W. ściśle zazębiało się z postępowaniem prowadzonym z wniosku R. G. o wydanie zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i niejednokrotnie było od niego zależne. W sprawie nie doszło do naruszenia art. 35 ani art. 56 K.p.a., ponieważ w dniu 4 listopada 2013 r. R. G. został wezwany do usunięcia braków formalnych wniosku. Dopiero nie wykonanie przez niego tego wezwania w zakreślonym terminie umożliwiło wszczęcie postępowania w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej na właściciela kontenerów.

W dniu [...] r. L. W. wniósł odwołanie od tej decyzji,

w którym zarzucił wydanie decyzji z naruszeniem przepisów postępowania, tj. art. 28 K.p.a. polegającym na uznaniu, że to właściciel pojemników umieścił je w pasie drogowym bez zezwolenia w sytuacji, gdy z dowodów zgromadzonych w sprawie wynika, że uczynił to dzierżawca pojemników i to on powinien być stroną postępowania w sprawie o wymierzenie kary pieniężnej. Naruszenie art. 35 K.p.a., przez przekroczenie ustawowych terminów załatwiania spraw, co doprowadziło do wydłużonego zajęcia pasa drogowego i wymierzenia mu nadmiernie wysokiej kary pieniężnej. Nadto organ I instancji nie wyjaśnił dokładnie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, w szczególności nie ustalił gdzie przebiegają granice pasa drogowego poszczególnych dróg i w których konkretnie miejscach pojemniki się znajdowały. Zamiast tego, organ I instancji przyjął domniemanie, że przez cały czas,

tj. przez 51 dni pojemniki znajdowały się w tych samych miejscach. Odwołujący zarzucił też naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 40 ust. 1 pkt 12 ustawy

o drogach publicznych, poprzez obciążenie stronę karami za zajęcie pasa drogowego bez wykazania, że grunty zajęte pod pojemniki stanowiły część pasa drogowego, oraz że pojemniki znajdowały się w tych miejscach w sposób nieprzerwany przez 51 dni. W ocenie strony organ naruszył uchwałę nr VII/77/2011 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 24 marca 2011 r. przez zastosowanie nieprawidłowych stawek dziennych kary za zajęcie pasa drogowego. Naruszył też art. 138 § 2 K.p.a. ponieważ zignorował wytyczne organu odwoławczego zawarte w wydanej wcześniej decyzji z dnia [...] r. dotyczące czynności i ustaleń które miały być podjęte przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] utrzymało w mocy decyzję organu I instancji.

W odniesieniu do argumentów odwołania SKO uznało, że zarzut naruszenia art. 28 K.p.a. jest bezzasadny, bo odwołujący się nie wykazał, by pojemniki zostały umieszczone w pasach drogowych dróg publicznych przez inne osoby, tj. przez dzierżawców pojemników. Strona w odwołaniu podała nazwiska kilku osób bez wskazania, czy osoby te rzeczywiście umieściły pojemniki. Zdaniem Kolegium nie jest istotne kto umieścił pojemniki w pasie drogowym, ale z czyjego polecenia i w czyim interesie zostały tam umieszczone. Według Kolegium nie ma wątpliwości, że w niniejszej sprawie osobą tą jest L. W.

Także określony w decyzji okres zajęcia pasa drogowego nie wzbudził wątpliwości organu II instancji. W jego ocenie okoliczności te zostały należycie ustalone przez organ I instancji. Kolegium wskazało, że organ I instancji dowiedział się o możliwości nielegalnego umieszczenia kontenerów w pasie drogowym z pisma z dnia 25 października 2013 r. W dniu [...] r. otrzymał kopię podania R. G. dotyczącego propozycji zawarcia umowy dzierżawy gruntu. W związku z rozpatrywaniem tego wniosku, w dniu 31 października 2013 r. pracownicy organu I instancji ustalili, że pojemniki zostały już rozmieszczone w pasie drogowym ulic wskazanych we wniosku, mimo braku zezwolenia. Po bezskutecznym upływie terminu do uzupełnienia przez R. G. braków wniosku o wydanie zezwolenia, w dniu 3 grudnia 2013 r. organ I instancji zawiadomił właściciela pojemników o wizji lokalnej wyznaczonej na dzień 13 i 20 grudnia 2013 r. Zarówno w dniu 13 jak i 20 grudnia 2013 r. pojemniki w dalszym ciągu znajdowały się w pasach drogowych ww. ulic. W tej sytuacji organ I instancji pismem z dnia [...] r. wszczął z urzędu postępowanie dotyczące wymierzenia grzywny za zajęcie pasa drogowego i wyznaczył dwa nowe terminy wizji, tj. 20 i 24 stycznia 2014 r. Dni od 31 października 2013 r. do 20 grudnia 2013 r. są dniami faktycznego zajęcia pasa drogowego. Do obliczeń powierzchni zajęcia organ przyjął powierzchnię pojemników wynikającą z pomiarów przeprowadzonych w dniu 31 października 2013 r.

Według Kolegium również wysokość kary pieniężnej została ustalona w sposób zgodny z uchwałą nr VII/77/2011 Rady Miejskiej w Koszalinie z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek opłaty za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych..., bowiem przenośny kontener na odzież używaną w żadnym razie nie może być uznany za obiekt małej architektury, a zatem za obiekt budowlany.

W skardze na ww. decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

L. W. wniósł o jej uchylenie. Decyzji zarzucił naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 40 ust. 12 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 1 ustawy

o drogach publicznych, przez nałożenie kary za zajęcie pasa drogowego w sytuacji, gdy przeprowadzone postępowanie nie wykazało, aby grunty zajęte pod pojemniki stanowiły element pasa drogowego. Zarzucił ponadto naruszenie art. 40 ust. 12 pkt 1 w zw. z art. 40 ust. 4 tej ustawy przez utrzymanie w mocy decyzji wymierzającej karę pieniężną za 51 dni zajęcia pasa drogowego w sytuacji, gdy z materiału dowodowego wynika, iż pas drogowy był zajęty co najwyżej w dniach w których odbywały się kontrole pasa drogowego. Także sposób ustalenia wysokości kary jest nieprawidłowy, narusza bowiem uchwałę VII/77/2011 Rady Miejskiej w Koszalinie. Decyzja narusza także przepisy postępowania administracyjnego w sposób mający istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 28 K.p.a. przez nałożenie kary pieniężnej na skarżącego w sytuacji, gdy z akt sprawy wynika, że pojemniki zostały umieszczone w pasie drogowym przez dzierżawcę pojemników i to ta osoba powinna być obciążona obowiązkiem uiszczenia kary pieniężnej. A także art. 80 i 107 § 3 K.p.a. przez niedokonanie właściwej oceny dowodów zgromadzonych w sprawie i nie odniesienie się w uzasadnieniu decyzji do zarzutów podniesionych w odwołaniu, w szczególności dotyczących nie ustalenia granic pasa drogowego oraz rzeczywistej liczby dni w których zajęcie to miało miejsce. Zdaniem skarżącego organ odwoławczy nie ustosunkował się także do kwestii naruszenia przez organ I instancji art. 35 § 3 K.p.a. co w konsekwencji doprowadziło do obciążenia go karą pieniężną w nadmiernej wysokości. Skarżący zarzucił naruszenie art. 138 § 2 K.p.a. polegające na zignorowaniu wytycznych SKO zawartych w decyzji z [...] r. dotyczących czynności i ustaleń które powinny zostać podjęte przy ponownym rozpatrzeniu sprawy. Organ I instancji zalecenia te zignorował i ograniczył się do oceny wcześniej zgromadzonych dowodów w sprawie, a organ odwoławczy postępowanie takie zaakceptował. Nie przeprowadził przy tym dodatkowego postępowania dowodowego w celu ustalenia podmiotu odpowiedzialnego za ustawienie pojemników w terenie, czym naruszył art. 136 § 1 K.p.a. Organ odwoławczy przerzucił na skarżącego obowiązek udowodnienia, że nie dokonał zajęcia pasa drogowego w sytuacji, gdy o wszczęciu postępowania w przedmiotowej sprawie skarżący został poinformowany 46 dni po ujawnieniu tego faktu, co stanowi naruszenie zasad zawarte w art. 7, 8, 9 i 10 § 1 K.p.a. Organ odwoławczy w uzasadnieniu decyzji nie wyjaśnił w sposób wystarczający, dlaczego przyjęta przez organ I instancji stawka kary jest prawidłowa i dlaczego pojemnika na odzież używaną nie można uznać za obiekt małej architektury. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 3 lipca 2008 r. sygn. akt IISA/Po 617/07 (Lex nr 510198) uznał kontener na odpady za obiekty małej architektury.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w odpowiedzi na skargę wniosło o jej oddalenie podtrzymując w całości swoje stanowisko zawarte

w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny z w a ż y ł, co następuje:

Sąd administracyjny dokonuje kontroli zaskarżonego rozstrzygnięcia w zakresie jego zgodności z obowiązującym prawem, do czego jest uprawniony w świetle art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.).

Zakres tej kontroli wyznacza przepis art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), stosownie do którego Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołana podstawa prawną.

W myśl art. 145 § 1 pkt 1 lit. c ww. ustawy Sąd obowiązany jest do uchylenia decyzji w przypadku stwierdzenia istotnych wad w przeprowadzonym postępowaniu administracyjnym. Z kolei, jak stanowi art. 135 ustawy, Sąd stosuje przewidziane ustawą środki w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych w granicach danej sprawy, której skarga dotyczy, jeżeli jest to niezbędne do końcowego załatwienia sprawy. Sąd administracyjny uwzględniając skargę na decyzję ostateczną jest uprawniony wydać orzeczenie przewidziane

w art. 145 § 1 ustawy nie tylko w stosunku do zaskarżonej decyzji, lecz również powinien objąć zakresem orzekania decyzję wydaną przez organ pierwszej instancji, jeżeli jest ona obarczona wadami wskazanymi w tym przepisie (por. wyrok NSA z dnia 17 lipca 2008 r., sygn. akt II OSK 879/07, Lex nr 488027).

Skarga zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżona decyzja i decyzja ją poprzedzająca wydane zostały z naruszeniem przepisów prawa.

Podstawę materialnoprawną zaskarżonego rozstrzygnięcia Kolegium z dnia [...] r., jak i decyzji ja poprzedzającej, stanowił przepis art. 40 ust. 12 pkt 1 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (j.t. Dz. U. z 2013 r. poz. 260 ze zm. – dalej "u.d.p."), w myśl, którego karze administracyjnej podlega zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi. Karę tę wymierza zarządca drogi, a jej istotą jest przymuszenie do respektowania nakazów i zakazów. Proces wymierzania kar pieniężnych należy zatem postrzegać w kontekście stosowania instrumentów władztwa administracyjnego. Kara ta jest skutkiem zaistnienia stanu niezgodnego z prawem. Dlatego też okoliczności faktyczne, które uzasadniać mają wymierzenie stosownej kary administracyjnej, ustalone muszą zostać w toku postępowania administracyjnego w sposób nie budzący wątpliwości.

W niniejszej sprawie nie sposób przyjąć, aby organy w sposób dokładny wyjaśniły stan faktyczny sprawy oraz by wyczerpująco zebrały materiał dowodowy.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że skład orzekający w niniejszej sprawie podziela pogląd prezentowany w orzecznictwie sądów administracyjnych,

że odpowiedzialność administracyjna za zajęcie pasa drogowego powinna obciążać podmiot, który faktycznie zajął pas drogowy bez zezwolenia, ponieważ do wymierzenia kary pieniężnej istotne jest kto dokonał faktycznego zajęcia pasa drogowego na cele niezwiązane z ruchem drogowym, bez uzyskania zezwolenia, o którym mowa w art. 40 ust. 1 i 2 u.d.p. Podnosi się przy tym, że postępowania administracyjne prowadzone w sprawach kar za zajęcie pasa drogowego dostarczyły przykładów, w których nie ustalano wprost sprawcy czynu zabronionego przez prawo, a więc tego, kto faktycznie zajął pas drogowy, lecz odpowiedzialność administracyjną przypisywano automatycznie podmiotowi, który zdaniem organów powinien był wystąpić do zarządcy drogi o zezwolenie na zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Tymczasem konstruowanie takiego "domniemania" w postępowaniu nakładającym karę pieniężną za nielegalne zajęcie pasa drogowego nie ma dostatecznych podstaw prawnych. Obowiązkiem organów jest bowiem najpierw ustalenie faktycznego sprawcy zajęcia drogowego, a dopiero później – gdy dokonujący zajęcia pasa drogowego nie wylegitymuje się stosownym zezwoleniem zarządcy drogi albo nie wykaże, że dokonane zajęcie nie odpowiada żadnemu

z pozostałych przypadków ujętych w zamkniętym katalogu art. 40 ust. 2 u.d.p. – zastosowanie sankcji administracyjnej wobec sprawcy. Legitymowanym w sprawie odpowiedzialności administracyjnej za zajęcie pasa drogowego powinien być zatem każdorazowo faktyczny sprawca czynu objętego sankcją w postaci kary pieniężnej (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 21 lipca 2011 r., sygn. III SA/Wr 227/11 oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Olsztynie z dnia 8 marca 2012 r., sygn. II SA/Ol 1049/11, wyroki dostępne na stronie internetowej: orzeczenia.nsa.gov.pl).

W rozpoznawanej sprawie, z nadesłanych Sądowi akt administracyjnych, w ogóle nie wynika na jakiej podstawie organy przyjęły, że to skarżący L. W. umieścił w pasach drogowych pojemniki na odzież używaną, za umieszczenie których wymierzono karę. W aktach brak jakiegokolwiek dowodu na tą okoliczność. Lektura uzasadnień decyzji obu instancji wskazuje, że według organów, skoro L. W. jest właścicielem pojemników, to jest to wystarczające do przyjęcia, iż to on dokonał zajęcia pasów drogowych. Tymczasem nie można wykluczyć takiej sytuacji, w której zajmujące pasy drogowe pojemniki pozostają we władaniu innej niż jej właściciel osoby, na podstawie określonego stosunku prawnego (np. umowy cywilnoprawnej). Wówczas podmiotem zobowiązanym do zapłaty kary pieniężnej powinna być osoba władająca pojemnikami, a nie ich właściciel. Rozstrzygnięcie w tej mierze wymaga jednak analizy okoliczności sprawy, a w szczególności treści stosunku prawnego łączącego właściciela pojemników z osobą, w której posiadaniu pojemniki się znajdują. W tym zakresie organy nie przeprowadziły postępowania dowodowego. Żaden z organów nie zbadał treści umowy wiążącej skarżącego z R. G., co mogło przyczynić się do ustalenia, czy R. G. wydzierżawił pojemniki już ustawione w pasach drogowych, czy też przed tym faktem. Organ I instancji ustalił tylko, że L. W. wydzierżawił pojemniki R. G., a ten zwrócił się o wydzierżawienie terenu, na którym ustawione zostały pojemniki.

W ocenie Sądu sposób przeprowadzenia przez organy obu instancji postępowania wyjaśniającego w przedmiocie ustalenia podmiotu odpowiedzialnego, jak też zastosowana na potrzeby niniejszego postępowania wykładnia przepisów ustawy o drogach publicznych skutkowały naruszeniem przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy, tj. art. 7, 77 oraz 136 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (j.t. Dz. U. z 2013 r., poz. 267) - dalej "K.p.a.", jak też naruszeniem przepisów prawa materialnego, tj. art. 40 ust. 1 pkt 4 i ust.12 pkt 1u.d.p. Zasadne zatem okazały się podniesione w tym zakresie zarzuty skargi, jak również zarzut naruszenia art. 28 K.p.a., skoro nie ustalono kto powinien ponosić odpowiedzialność administracyjną za zajęcie pasa drogowego.

Za trafny uznać też należy zarzut skargi naruszenia uchwały Rady Miejskiej

w Koszalinie Nr VII/77/2011 z dnia 24 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek za zajęcie pasa drogowego dróg publicznych (Dz. Urz. Woj. Zach. Nr 52,

poz. 912 ze zm.). Zasadnie skarżący podnosi, że żaden z organów nie wyjaśnił dlaczego do naliczenia kary przyjęto taką, a nie inną stawkę za zajęcie pasa drogowego i dlaczego przyjęta stawka jest prawidłowa. W szczególności organ II instancji, skoro zarzut taki znalazł się w odwołaniu, zobowiązany był wyjaśnić tą kwestie i szczegółowo ustosunkować się do argumentów skarżącego, że przedmiotowe pojemniki na odzież stanowią obiekty małej architektury w rozumieniu przepisów ustawy Prawo budowlane.

Natomiast nie można zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, że w trakcie postępowania organy nie wyjaśniły czy grunty zajęte pod pojemniki stanowiły element pasa drogowego. Zdaniem Sądu znajdujący się w aktach sprawy protokół oględzin potwierdza tę okoliczność. W trakcie przeprowadzania tego dowodu sporządzono dokumentację zdjęciową, a nadto do protokołu dołączono mapy geodezyjne obrazujące granice pasów drogowych, na których naniesiono miejsca posadowienia pojemników.

Za wystarczająco udokumentowane Sąd też uznał czasy faktycznego zajmowania pasów drogowych. Wprawdzie zgodnie z art. 7 i 77 K.p.a. obowiązek wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia całego materiału dowodowego ciąży na organie prowadzącym postępowanie administracyjne, nie znaczy to jednak, że strona jest zwolniona od współudziału w realizacji tego obowiązku, zwłaszcza iż nieudowodnienie określonej okoliczności faktycznej może prowadzić do rezultatów niekorzystnych dla strony. W postępowaniu administracyjnym podobnie jak w sprawach cywilnych obowiązuje zasada, iż ciężar dowodu spoczywa na tym, kto z danego faktu wywodzi skutki prawne. W związku z tym, to przede wszystkim na stronie spoczywa obowiązek wykazania dowodu przeciwnego, że czas zajęcia pasa drogowego był inny niż ustalony przez organy. W czasie trzech kontroli przeprowadzonych przez zarządcę drogi w pasach drogowych czterech ulic ustalono, że za każdym razem pojemnik znajdowały się w tych samych miejscach, co potwierdzają sporządzane protokoły oględzin wraz z dokumentacją zdjęciową. Zdaniem Sądu takie ustalenia upoważniały organy do przyjęcia, że te pasy drogowe był zajmowane przez okres od pierwszej kontroli w dniu 31 października 2013 r. do ostatniej w dniu 20 grudnia 2013 r.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c oraz art.135 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzeczono, jak w pkt I sentencji.

Orzeczenie o wstrzymaniu wykonania zaskarżonej decyzji do czasu uprawomocnienia wyroku (pkt II) oparte zostało o przepis art. 152 powołanej ustawy.

W przedmiocie kosztów postępowania sądowego (pkt III), sąd orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Rzeczą organów orzekających przy ponownym rozpoznaniu sprawy powinno być zgromadzenie materiału dowodowego pozwalającego na ustalenie, kto faktycznie dokonał zajęcia pasów drogowych poprzez umieszczenie w nich pojemników na odzież, tak aby doprowadzić do bezspornego ustalenia, że skarżący faktycznie dokonał zajęcia pasa drogowego i w konsekwencji jest podmiotem kary pieniężnej wymierzonej za samowolne zajęcie pasa drogowego. W razie stwierdzenia, że wystąpiły przesłanki do nałożenia ww. kary pieniężnej, organy zobowiązane będą ponadto do przywołania materiału dowodowego na poparcie tych ustaleń.



Powered by SoftProdukt