Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Dariusz Pirogowicz Sędziowie WSA Elżbieta Lenart WSA Elżbieta Sobielarska (spr.) Protokolant referent stażysta Zbigniew Dzierzęcki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 czerwca 2012 r. sprawy ze skargi H. C. na bezczynność Prezydenta W. w przedmiocie rozpoznania wniosku o odszkodowanie 1. zobowiązuje Prezydenta W. do rozpoznania wniosku H. C. z dnia [...] sierpnia 2009 r. o ustalenie odszkodowania za nieruchomość [...] położoną przy ulicy [...], ozn. nr hip. [...] - w terminie dwóch miesięcy od daty zwrotu akt administracyjnych wraz z prawomocnym wyrokiem; 2. stwierdza, że bezczynność Prezydenta W. miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Prezydenta W. na rzecz skarżącej H. C. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

H. C. w dniu 7 lutego 2012 r. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Prezydenta W. w przedmiocie nie rozpoznania wniosku o ustalenie odszkodowania za nieruchomość położoną w W. przy ul. [...] oznaczoną nr hip. [...] objętą działaniem dekretu z dnia 26.10.1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy wnosząc o stwierdzenie, że doszło do bezczynności organu, uznanie że bezczynność organu ma charakter rażącego naruszenia prawa oraz o zobowiązanie prezydenta W. do wydania orzeczenia w sprawie w terminie 14 dni od dnia zwrotu akt organowi zarzucając organowi naruszenie art. 35 § 3 KPA i art. 36 § 1 KPA.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że pismem z dnia 31 sierpnia 2009 r., w trybie art. 215 ust. 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami wystąpiła do Prezydenta Miasta W. z wnioskiem o odszkodowanie za nieruchomość położoną w W. przy ul. [...], ozn. nr hip. [...], objętej działaniem dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m. st. Warszawy (Dz. U. z 1945 r. Nr 50, poz. 279).

Przedmiotowa sprawa nie została do dnia złożenia niniejszej skargi ostatecznie zakończona.

Prezydent W. pismami odpowiednio z dnia 30 listopada 2010 r. oraz 31 marca 2011 r., wyznaczał kolejne terminy zakończenia postępowania. W pierwszej kolejności Urząd W. pismem z dnia 30 listopada 2010 r. informował o przesunięciu terminu na rozpoznanie sprawy do dnia 31 marca 2011 r., z uwagi na konieczność zgromadzenia całości dokumentacji i bardzo dużą ilość spraw z zakresu odszkodowań.

W przedmiotowej sprawie, organ znacząco wydłużył okres, w którym obowiązany był sygnalizować stronie możliwość nie załatwienia sprawy w terminie i konieczność przedłużenia postępowania, informując o konieczności przedłużenia postępowania dopiero z dniem 30 listopada 2010 r., a więc po roku od dnia wszczęcia postępowania.

Pismem z dnia 31 marca 2011 r. Urząd W. poinformował o kolejnym przesunięciu terminu na rozpoznanie sprawy do dnia 31 sierpnia 2011 r., nie przedstawiając już powodów nie rozpoznania sprawy w dotychczasowym terminie. Takie postępowanie organu w niniejszej sprawie stanowiło zdaniem skarżacej rażące naruszenie przepisów postępowania administracyjnego, podważało zaufanie do organów administracji publicznej, które zobowiązane są do działania w granicach i na podstawie prawa i naruszało jej prawo do rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie.

Pismem z dnia 12 września 2011 r. skarżąca złożyła do Wojewody [...] zażalenie na nie załatwienie sprawy w terminie. Wojewoda [...] postanowieniem z dnia [...] października 2011 r. nr [...] uznał niniejsze zażalenie za uzasadnione i wyznaczył Prezydentowi W, nowy 3-miesieczny termin na podjęcie stosownego rozstrzygnięcia. Jednocześnie Wojewoda [...] wskazał, że w przypadku braku dalszych działań przez organ pierwszej instancji ukierunkowanych na merytoryczne rozstrzygnięcie, dojdzie do rażącego naruszenia prawa.

Prezydent W. w terminie wyznaczonym przez Wojewodę [...] nie podjął stanowiska w sprawie.

Zatem od chwili złożenia wniosku minęły już 2 lata 5 miesięcy i nadal oczekuje on na rozpoznanie. Nastąpiło w związku z tym zdaniem skarżącej rażące naruszenie prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, gdyż postępowanie w tej sprawie trwa zdecydowanie dłużej, niż jest to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla jej rozstrzygnięcia.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podnosząc, że w toku postępowania zgromadzono szereg materiałów mających na celu określenie, czy nieruchomość spełnia przesłanki wyznaczone w ww. art. 215.

Ze względu za złożony charakter postępowania w chwili obecnej trwa analiza zgromadzonej dokumentacji, a także zlecono rzeczoznawcy majątkowemu wykonanie aktualizacji operatu szacunkowego określającego wartość nieruchomości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 i art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej poprzez rozpoznawanie skarg na bezczynność organów.

W orzecznictwie podkreśla się, że z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia w każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie określonym w art. 35 KPA, jeżeli nie dopełnił on czynności określonych w art. 36 KPA lub nie podjął innych działań wynikających z przepisów procesowych mających na celu usunięcie przeszkody w wydaniu decyzji.

Zgodnie z art. 149 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi sąd uwzględniając skargę na bezczynność organów w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1 - 4, zobowiązuje organ do wydania w określonym terminie aktu lub dokonania czynności, lub stwierdzenia albo uznania uprawnienia lub obowiązku wynikających z przepisów prawa. Instytucja skargi na bezczynność ma więc na celu doprowadzenie do wydania rozstrzygnięcia w sprawie. Sąd oceniając czy organ pozostaje w bezczynności bierze zaś pod uwagę sytuację istniejącą w dacie orzekania. Podkreślić należy, że w trybie wskazanego art. 149 sąd może tylko orzec o obowiązku wydania decyzji w określonym terminie, nie może natomiast nakazywać organowi sposobu tego rozstrzygnięcia, ani też bezpośrednio orzekać o prawach lub obowiązkach skarżącego.

Odnosząc powyższe rozważania do przedmiotowej sprawy Sąd uznał, że organ pozostaje w bezczynności, a poza sporem jest, że przekroczył on termin określony w art. 35 § 3 i art. 36 § 1 KPA.

Należy zaznaczyć, że organ nie rozpoznał merytorycznie sprawy także w terminach, które sam sobie wyznaczał i o których powiadomił skarżącą, dlatego też Sąd uznał skargę na bezczynność za zasadną uznając jednocześnie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa.

Organ nie może skutecznie bronić się twierdzeniem, że nie pozostaje w bezczynności, gdyż podejmuje systematyczne działania w sprawie. Zgodnie bowiem z poglądem utrwalonym w doktrynie i orzecznictwie z bezczynnością organu administracji publicznej mamy do czynienia wówczas, gdy w określonym przepisami terminie organ nie podjął żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadził postępowanie w sprawie, ale mimo istnienia ustawowego obowiązku nie zakończył go wydaniem decyzji, postanowienia lub innego aktu albo nie podjął stosownej czynności.

Poza tym dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie ma znaczenia to, z jakich powodów określony akt (decyzja, postanowienie, inny akt) nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, a w szczególności czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu w ich podjęciu lub dokonaniu, czy też wiąże się z przeświadczeniem organu, że stosowny akt lub czynność w ogóle nie powinna zostać dokonana.

Jednocześnie Sąd zauważa, że na rozprawie ustalono wbrew twierdzeniom organu, że w ogóle nie zlecono jeszcze wykonania operatu szacunkowego niezbędnego do merytorycznego zakończenia sprawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 149 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270) orzekł jak w sentencji.