Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Grochowska-Jung, Sędziowie WSA Danuta Kania (spr.), Ewa Pisula-Dąbrowska, Protokolant Sekretarz sądowy Sylwia Mikuła, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 stycznia 2013 r. sprawy ze skargi Z. S. na postanowienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wyjaśnienia wątpliwości co do treści decyzji oddala skargę

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych postanowieniem z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 oraz w zw. z art. 113 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 ze zm.), dalej: “k.p.a.", art. 22 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. nr 101, poz. 926 ze zm.), utrzymał w mocy własne postanowienie z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] odmawiające uwzględnienia wniosku o wyjaśnienie decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] wydanej w sprawie skargi Z. S. dotyczącej przetwarzania jego danych osobowych przez Proboszcza Parafii [...] z siedzibą w [...].

Zaskarżone postanowienie zostało wydane w nastepującym stanie faktycznym i prawnym:

Z. S. w dniu 23 maja 2011 r. skierował do Proboszcza Parafii [...] pismo zawierające oświadczenie o wystąpieniu z Kościoła Katolickiego z wnioskiem o uaktualnienie jego danych osobowych w księdze chrztu na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 6 ustawy o ochronie danych osobowych poprzez naniesienie adnotacji o wystąpieniu z Kościoła Katolickiego oraz przesłanie odpisu aktu chrztu z powyższym sprostowaniem.

W dniu 14 czerwca 2011 r. zainteresowany wystąpił do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych o wydanie decyzji administracyjnej zobowiązującej Proboszcza ww. Parafii do sprostowania jego nieaktualnych danych osobowych na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 6 i art. 12 pkt 2 ustawy o ochronie danych osobowych.

W następstwie powyższego Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych decyzją z dnia [...] września 2011 r., działając na podstawie art. 105 § 1 k.p.a., umorzył postępowanie w sprawie przetwarzania danych osobowych Z. S. przez Proboszcza Parafii [...].

W następstwie ponownego rozpatrzenia sprawy, powyższa decyzja została utrzymana w mocy, na zasadzie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a., decyzją Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...].

W uzasadnieniu ww. decyzji organ podniósł, że zgodnie z przepisem art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, w odniesieniu do zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 3 oraz zbiorów, o których mowa w ust. 1 pkt 1a, przetwarzanych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencję Wywiadu, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Służbę Wywiadu Wojskowego oraz Centralne Biuro Antykorupcyjne, Generalnemu Inspektorowi nie przysługują uprawnienia określone w art. 12 pkt 2, art. 14 pkt 1 i 3-5 oraz art. 15-18. Przepis art. 43 ust. 1 pkt 3 stanowi zaś, że z obowiązku rejestracji zbioru danych zwolnieni są administratorzy danych dotyczących osób należących do kościoła lub innego związku wyznaniowego, o uregulowanej sytuacji prawnej, przetwarzanych na potrzeby tego kościoła lub związku wyznaniowego. Zatem Generalny Inspektor nie ma prawa wydawania decyzji administracyjnych ani rozpatrywania skarg w sprawach wykonywania przez powyższe instytucje przepisów o ochronie danych osobowych.

Organ podkreślił, że Kościół [...] niewątpliwie należy do instytucji o uregulowanej sytuacji prawnej, bowiem jego funkcjonowanie zostało unormowane w Konstytucji RP, w umowie międzynarodowej jaką jest Konkordat oraz w ustawach, w stosunku do których umowa międzynarodowa ma pierwszeństwo.

W ocenie organu, w związku z treścią art. 43 ust. 2 ustawy o ochronie danych osobowych, Generalny Inspektor nie może prowadzić postępowania ukierunkowanego na wydanie merytorycznej decyzji administracyjnej ani też przeprowadzić czynności kontrolnych, z wyłączeniem prawa żądania złożenia pisemnych lub ustnych wyjaśnień oraz wzywania i przesłuchiwania osób w zakresie niezbędnym do ustalenia stanu faktycznego. Z tych względów z uwagi na bezprzedmiotowość postępowania, w ocenie organu, zaistniała przesłanka do jego umorzenia na podstawie art. 105 § 1 k.p.a.

Wnioskiem z dnia 27 lutego 2012 r. (data wpływu do organu 28 lutego 2012 r.) Z. S., powołując art. 113 § 2 k.p.a., zwrócił się do Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych o wyjaśnienie decyzji z dnia [...] grudnia 2011 r. [...].

W uzasadnieniu wniosku wskazał, iż organ określił w treści decyzji w sposób niejasny i niejednoznaczny przyczyny braku swojej kognicji do wydania decyzji, mianowicie w zdaniach "Wskazać należy, iż bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy pozostaje podnoszona przez Skarżącego okoliczność, iż uznaje się on za osobę nienależącą do Kościoła katolickiego. Kwestią dla niej istotną pozostaje bowiem fakt, faktycznego figurowania jego danych osobowych w zbiorze osób należących do kościoła". W związku z powyższym Z. S. wniósł o wyjaśnienie, czy przyczyną braku kognicji organu do wydania decyzji w jego sprawie jest brak jednoznacznego rozstrzygnięcia przynależności do Kościoła czy sam fakt figurowania tam jego danych, bowiem GIODO nie ma uprawnień kontrolno-nakazowych odnośnie żadnych danych osobowych znajdujących się w bazach związku wyznaniowego.

Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2012 r. nr [...] odmówił uwzględnienia wniosku strony z dnia 28 lutego 2012 r.

Z. S. wystąpił z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy, w którym wskazał, że uzasadnienie podjętego rozstrzygnięcia obraża elementarne zasady logiki, natomiast Generalny Inspektor przyjął zasadę niepodejmowania merytorycznej rozmowy z obywatelem.

Postanowieniem z dnia [...] maja 2012 r. nr [...] Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych utrzymał w mocy ww. postanowienie.

W uzasadnieniu wskazał, iż celem instytucji uregulowanej w art. 113 § 2 k.p.a. jest usunięcie niejasności orzeczenia, w szczególności wyjaśnienie treści zawartego w nim rozstrzygnięcia. Wyznaczone tym przepisem pole działania organu jest ograniczone wyłącznie do wyjaśnienia stronie zgłoszonych wątpliwości co do użytych w decyzji wyrażeń, niejasnych sformułowań bądź zastosowanych skrótów utrudniających ustalenie sensu rozstrzygnięcia.

Tymczasem Z. S. wniósł o dokonanie wykładni decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. w trybie art. 113 § 2 k.p.a., formułując wobec organu żądanie jej wyjaśnienia poprzez udzielenie mu odpowiedzi na postawione przez niego pytania dotyczące okoliczności faktycznych i prawnych podjętego rozstrzygnięcia.

W ocenie organu, tak zredagowane żądanie nie stanowi wniosku o dokonanie wykładni decyzji na podstawie art. 113 k.p.a. Strona nie zażądała bowiem wyjaśnienia użytego w treści decyzji niejasnego wyrażenia, sformułowania czy skrótu, lecz wniosła o wskazanie przyczyn wydania przez organ rozstrzygnięcia, zaś te okoliczności mogą być przedmiotem oceny jedynie w toku kontroli instancyjnej.

Z. S. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na ww. postanowienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] maja 2012 r., zarzucając mu naruszenie prawa poprzez błędną interpretację art. 113 § 2 k.p.a., która doprowadziła do odmowy uwzględnienia przez organ wniosku z dnia 27 lutego 2012 r. o wyjaśnienie treści decyzji.

Z uwagi na powyższe skarżący wniósł o uchylenie w całości zaskarżonego postanowienia oraz nakazanie organowi wydanie postanowienia wyjaśniającego ww. decyzję w zakresie wskazanym we wniosku.

W uzasadnieniu skargi skarżący podkreślił, że we wniosku z dnia 27 lutego 2012 r. wskazał dokładnie, co w uzasadnieniu decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. jest niejednoznaczne, a jednocześnie kluczowe dla logicznego powiązania przepisu art. 43 ustawy o ochronie danych osobowych z konkluzją o braku uprawnień organu do wydania merytorycznej decyzji w sprawie, skutkującą umorzeniem postępowania. Wskazał też precyzyjnie, na czym polega wieloznaczność takiego sformułowania, co organ w sposób nieuprawniony zinterpretował jako żądanie odpowiedzi na postawione pytania.

W ocenie skarżącego, nie ulega wątpliwości, że w świetle przepisów rozdziału 2 k.p.a. (szczególnie art. 8, 9 i 11 k.p.a.) organ administracji powinien zadbać o to, aby decyzja była zrozumiała, jasna i nie budziła swą treścią - także w zakresie uzasadnienia - wątpliwości wnioskodawcy. Skoro zaś skarżący takie zastrzeżenia zgłasza, wskazując brak ciągłości logicznej wywodu uzasadnienia decyzji i nasuwające się możliwości wieloznacznej interpretacji, to organ, wydając postanowienie wyjaśniające, nie wykroczy poza dyspozycję art. 113 § 2 k.p.a.

W odpowiedzi na skargę Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych wniósł o jej oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Uprawnienia wojewódzkich sądów administracyjnych, określone przepisami m.in. art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269 ze zm.) oraz art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), dalej: "p.p.s.a.", sprowadzają się do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, tj. kontroli zgodności zaskarżonego aktu z przepisami postępowania administracyjnego, a także prawidłowości zastosowania i wykładni norm prawa materialnego. Stosownie do art. 134 § 1 p.p.s.a. Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skarga analizowana w świetle powyższych kryteriów nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zaskarżone postanowienie Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] maja 2012 r. nie narusza prawa.

Przepis art. 113 § 2 k.p.a. stanowi, iż organ, który wydał decyzję, wyjaśnia w drodze postanowienia na żądanie organu egzekucyjnego lub strony wątpliwości co do treści decyzji.

Mając na względzie cel wskazanej instytucji należy podkreślić, iż konieczność wyjaśnienia treści decyzji powstaje w sytuacji, gdy organ w sposób zawiły lub niejednoznaczny sformułował rozstrzygnięcie (osnowę) decyzji (v. R. Kędziora [w:] Kodeks postępowania administracyjnego, Komentarz, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa 2005). Wyjaśnieniu nie mogą podlegać wątpliwości strony powstałe na tle uzasadnienia aktu lub interpretacji przepisów prawa. W ramach wykładni nie mieści się także wyjaśnienie powodów zajętego w sprawie merytorycznego stanowiska, zaś samo wyjaśnienie nie może zmierzać do polemiki ze stanowiskiem organu.

Wyznaczone przepisem art. 113 § 2 k.p.a. pole działania organu jest ograniczone wyłącznie do wyjaśnienia stronie zgłoszonych przez nią wątpliwości co do użytych w decyzji wyrażeń, niejasnych sformułowań bądź zastosowanych skrótów utrudniających ustalenie sensu rozstrzygnięcia (v. prawomocny wyrok WSA w Warszawie z 23 października 2008 r., sygn. akt VII SA/Wa 1226/08, Lex nr 519742). Nie może natomiast zmierzać do wydania nowego rozstrzygnięcia, ani też do zmiany bądź korekty wydanego orzeczenia. Niewłaściwe lub błędne ustalenia faktyczne dokonane przez organ, nieprawidłowa subsumpcja stanu faktycznego, błędna wykładnia lub niewłaściwe zastosowanie przepisów prawa materialnego mogą być zakwestionowane przez stronę wyłącznie poprzez wniesienie stosownego środka zaskarżenia.

W świetle powyższych rozważań uznać należy, iż stanowisko Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych zawarte w zaskarżonym postanowieniu, jest prawidłowe.

Jak już wskazano w części sprawozdawczej uzasadnienia, skarżący - powołując fragment uzasadnienia decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. w brzmieniu: "Wskazać należy, iż bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy pozostaje podnoszona przez skarżącego okoliczność, iż uznaje się on za osobę nienależącą do Kościoła katolickiego. Kwestią dla niej istotną pozostaje bowiem fakt, faktycznego figurowania jego danych osobowych w zbiorze osób należących do kościoła" - zwrócił się do organu o wyjaśnienie: (1) czy przyczyną braku kognicji GIODO do wydania decyzji w jego sprawie jest brak jednoznacznego rozstrzygnięcia przynależności do Kościoła, (2) czy sam fakt figurowania tam jego danych, bowiem GIODO nie ma uprawnień kontrolno-nakazowych odnośnie żadnych danych osobowych znajdujących się w bazach związku wyznaniowego.

Zdaniem Sądu, rację ma organ twierdząc, iż tak sformułowane żądanie nie stanowi wniosku o wyjaśnienie treści decyzji w rozumieniu art. 113 § 2 k.p.a. Skarżący nie zażądał wyjaśnienia użytych w treści decyzji niejasnych wyrażeń, sformułowań bądź zastosowanych skrótów utrudniających ustalenie sensu rozstrzygnięcia. Istotą wniosku jest natomiast wskazanie przyczyn podjętego przez organ rozstrzygnięcia. Postawione przez skarżącego pytania w kontekście ww. fragmentu uzasadnienia decyzji Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r. dotyczą poczynionych przez organ ustaleń faktycznych oraz wykładni zastosowanych przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Elementy te mogą być przedmiotem oceny jedynie w toku instancji. Jak już bowiem wskazano powyżej, instytucja wyjaśnienia treści decyzji nie zastępuje kontroli legalności decyzji, gdyż ta musi być inicjowana odrębnymi środkami.

Na marginesie już tylko Sąd zauważa, że ww. decyzja Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych z dnia [...] grudnia 2011 r., na skutek skargi Z. S., została poddana kontroli Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który nieprawomocnym wyrokiem z dnia 18 października 2012 r., sygn. akt II SA/Wa 692/12, oddalił skargę.

W tym stanie sprawy, nieuzasadnione są zarzuty skarżącego dotyczące naruszenia przez organ art. 113 § 2 k.p.a. Nie można też zgodzić się ze skarżącym, iż wydając zaskarżone postanowienie organ działał z naruszeniem zasady pogłębiania zaufania uczestników postępowania do władzy publicznej (art. 8 k.p.a.), zasady udzielania informacji (art. 9 k.p.a.) oraz zasady wyjaśniania stronom zasadności przesłanek, jakimi organy kierują się przy załatwieniu sprawy (art. 11 k.p.a.). W ocenie Sądu uzasadnienie zaskarżonego postanowienia spełnia wymogi określone w art. 124 § 2 k.p.a.

Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 p.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.