drukuj    zapisz    Powrót do listy

6120 Ewidencja gruntów i budynków, Prawo geologiczne i górnicze, Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, *Oddalono skargę, II SA/Wr 260/18 - Wyrok WSA we Wrocławiu z 2018-08-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Wr 260/18 - Wyrok WSA we Wrocławiu

Data orzeczenia
2018-08-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-04-13
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu
Sędziowie
Mieczysław Górkiewicz
Olga Białek /przewodniczący/
Wojciech Śnieżyński /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6120 Ewidencja gruntów i budynków
Hasła tematyczne
Prawo geologiczne i górnicze
Sygn. powiązane
I OSK 4359/18 - Wyrok NSA z 2021-09-07
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Treść wyniku
*Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 1629 art. 20 ust. 1, art. 22 art. 1, art. 24 ust. 2a
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne - tekst jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Olga Białek Sędziowie: Sędzia WSA Mieczysław Górkiewicz Asesor WSA Wojciech Śnieżyński (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Ewa Trojan po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 29 sierpnia 2018 r. sprawy ze skargi W. W. na decyzję D. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we W. z dnia [...] lutego 2018 r. nr [...] w przedmiocie aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków w zakresie numerycznego opisu granic działki oddala skargę w całości.

Uzasadnienie

Starosta [...] decyzją z dnia [...].11.2017 r., nr [...], działając na podstawie art. 22 ust. 1, art. 24 ust. 2a pkt 1c, art. 24 ust. 2b pkt 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1629 ze zm. – dalej: u.p.g.k.) oraz § 45, § 46 ust. 3, § 60 ust. 1 pkt 2, § 61, § 85 rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r., w sprawie ewidencji gruntów i budynków (t.j. Dz .U. z 2016 r. poz. 1034 ze zm. – dalej: rozp. ewid. gr. i bud.) dokonał z urzędu aktualizacji informacji zawartych w ewidencji gruntów i budynków (dalej w skrócie: EGiB), w części dotyczącej numerycznego opisu granic działki ewidencyjnej nr [...], położonej w obrębie [...], gm. [...], stanowiącej własność Skarbu Państwa w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwa [...], na odcinkach wspólnych z działkami sąsiednimi, w tym działką nr [...], stanowiącą własność W. W.

Aktualizacja nastąpiła poprzez ujawnienie współrzędnych punktów granicznych i ich atrybutów, obliczonych na podstawie geodezyjnego pomiaru terenowego odszukanych na gruncie znaków granicznych, których położenie ustalone zostało w 1973 r., w trybie dekretu z dnia 21 września 1950 r. o rozgraniczeniu nieruchomości Skarbu Państwa lub nieruchomości nabywanych dla realizacji narodowych planów gospodarczych (Dz.U. z 1950 r., nr 44 poz. 398) - operat nr [...]. Aktualizacji dokonano zgodnie z dołączonym szkicem polowym (stanowiącym załącznik nr 1 do decyzji) oraz wykazem zmian, zawierającym dane ewidencyjne (współrzędne punktów granicznych wraz z atrybutami), które uległy zmianie z wyszczególnieniem danych dotychczasowych oraz aktualnych (stanowiącym załącznik nr 2 do decyzji). Wskazanym w decyzji celem aktualizacji było zastąpienie danych niezgodnych ze stanem prawnym oraz standardami technicznymi odpowiednimi danymi spełniającymi obowiązujące wymagania w tym zakresie - zgodnie z dokumentacją geodezyjną przyjętą do PODGiK w dniu [...].07.2017 r. i sporządzonymi wykazami zmian danych ewidencyjnych.

W uzasadnieniu decyzji organ I instancji opisał przebieg postępowania administracyjnego wszczętego z urzędu w związku z przyjęciem do PODGiK dokumentacji sporządzonej przez geodetę uprawnionego A. O. w ramach pracy geodezyjnych, której celem było wznowienie znaków granicznych/ wyznaczenie punktów granicznych. Wskazał, że w tak zainicjowanym postępowaniu W. W. zgłosił uwagi do zgromadzonej dokumentacji, dotyczące m.in. nieprawidłowości popełnionych przez uprawnionego geodetę przy wyznaczenia punktów granicznych, w wyniku czego doszło do pomniejszenia jego działki o około [...] ha. Następnie organ przedstawił przepisy prawa znajdujące zastosowanie w sprawie aktualizacji operatu ewidencji. Organ dokonał również oceny zasadności zastosowanej przez wykonawcę prac geodezyjnych procedury przewidzianej w art. 39 ust. 1 u.p.g.k. (wznowienie znaków granicznych) oraz w art. 39 ust. 5 u.p.g.k. (wyznaczenie punktów granicznych). Uznał, że zaistniały przesłanki do dokonania z urzędu aktualizacji, ponieważ: 1) wykonawca prac geodezyjnych odszukał na gruncie wszystkie znaki graniczne uprzednio ustalone (w trybie postępowania rozgraniczeniowego) i potwierdził zgodność ich położenia z dokumentacją źródłową, tj. operatem nr [...] oraz dokonał ich pomiaru zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie standardami technicznymi; 2) spisany przez geodetę protokół z dokonanych czynności potwierdza jedynie, że w dacie ich dokonania (bez względu na charakter tych czynności) nie został ujawniony spór w sprawie położenia odszukanych znaków granicznych, o którym mowa w art. 39 ust. 1 u.p.g.k.; 3) stosownie do § 67 ust. 2 pkt 2 rozporządzenie Ministra MSWiA z dnia 9.11.2011 r. w sprawie standardów technicznych wykonywania geodezyjnych pomiarów sytuacyjnych i wysokościowych oraz opracowania i przekazywania wyników tych pomiarów (Dz. U. z 2011 r., Nr 263, poz. 1572 – dalej: rozp. stand. tech.) - pomiar punktów granicznych oznaczonych na gruncie (znakami granicznymi) wykonany został z większą dokładnością niż pomiar tych samych punktów będący źródłem danych ewidencyjnych pozyskanych z PZGiK (operat nr [...]); 4) współrzędne ww. punktów granicznych (wraz z atrybutami) ujawnione w bazie danych EGiB pozyskane zostały na podstawie ekranowej wektoryzacji mapy rastrowej - które nie spełniają obowiązujących standardów technicznych, o których mowa w § 61 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud.; 5) stosownie do § 85 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud. dane mapy numerycznej oraz dane określające pola powierzchni działek ewidencyjnych, niespełniające obowiązujących standardów technicznych, podlegają systematycznej modyfikacji w ramach bieżącej aktualizacji operatu ewidencyjnego.

Odnosząc się do zastrzeżeń W. W. organ I instancji wyjaśnił m.in., że treść protokołu sporządzonego przez uprawnionego geodetę w dniu [...].05.2017 r., zawiera wymagane informacje wymienione w § 30 ust. 4 rozp. stand. tech. Protokół został odczytany i podpisany przez wszystkie osoby biorące udział w czynnościach wznowienia znaków granicznych, w tym przez W. W., który nie zgłosił do protokołu dodatkowych oświadczeń czy też uwag. Tym samy zaistniały przesłanki formalne do uznania skuteczności dokonanych przez uprawnionego geodetę, czynności technicznych. W ocenie organu, w świetle art. 39 ust. 1 u.p.g.k. późniejsze kwestionowanie przez jedną ze stron, położenia wznowionych znaków granicznych nie zmienia legalności dokonanych czynności przez geodetę uprawnionego. Organ wskazał przy tym, że podnoszone przez W. W. zarzuty zmierzają do zakwestionowania przebiegu granicy prawnej ustalonej w 1973 r. w trybie postępowania rozgraniczeniowego na zasadach ustalonych przepisami dekretu o rozgraniczeniu nieruchomości Skarbu Państwa lub nieruchomości nabywanych dla realizacji narodowych planów gospodarczych. Według organu I instancji, sformułowany przez W. W. zarzut nieuprawnionego pozbawienia go, w wyniku dokonanych czynności wznowienia znaków granicznych, prawa własności do ok. [...] ha gruntu, ma w swej istocie charakter roszczenia o własność. Z tego powodu organ uznał za wykraczające poza zakres postępowania administracyjnego o charakterze rejestrowym, uwagi i zastrzeżenia dotyczące sporu o położenie znaków granicznych. Powołując się na orzecznictwo sądowoadministracyjne wskazano, że Starosta, jako organ prowadzący kataster nieruchomości nie posiada bowiem kompetencji (właściwości rzeczowej) do rozstrzygania tego rodzaju spornych spraw lecz jedynie uprawnienia do zbadania, czy na podstawie dostępnych dokumentów zasadnym jest dokonanie zmian istniejących w ewidencji zapisów.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył W. W., zaskarżając ją w całości i wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji. Według autora odwołania zaskarżona decyzja nie powinna się ostać z następujących powodów. Po pierwsze, zawiadomienie z dnia [...].09.2017r. o wszczęciu w tej sprawie postępowania administracyjnego informuje, że zostało ono wszczęte z urzędu. W sprawie zastosowanie ma natomiast art. 30 ust. 2 u.p.g.k., który stanowi, że postępowanie o rozgraniczenie wszczyna się z urzędu, jeżeli przemawiają za nim potrzeby gospodarki narodowej lub interes społeczny. Skoro tak, to w zawiadomieniu o wszczęciu postępowania i w decyzji Starosty ów przepis powinien zostać powołany, co zostało zaniedbane. Co więcej, organ winien podać, jakie w tym konkretnym przypadku potrzeby gospodarki narodowej przemawiały za rozpoczęciem całej procedury, a także na czym polega interes społeczny, nakazujący takie działanie. Starosta nie czyniąc tego spowodował, że całe postępowanie oraz zaskarżona decyzja są z prawno-formalnego punktu widzenia dotknięte poważną wadliwością. Po drugie, inną formalną wadliwością, która rzutuje na ocenę całości sprawy, stanowi protokół wznowienia znaków granicznych, który nie jest zaopatrzony w datę. Czyni to ten dokument prawnie nieważnym, w sytuacji gdy stał się on dla Starosty podstawowym źródłem motywującym wydanie decyzji. W tych okolicznościach braki formalno-prawne są takie, że dyskwalifikują one całą decyzję. Według odwołującego należy zwrócić uwagę na okoliczność, że w toku trwania procedury organ nie ustosunkował się do jego uwag, a przede wszystkim wniosków dowodowych zawartych w piśmie z dnia [...].10.2017 r., które dotyczyły dokonania odkrywki gruntu, pozyskania stosownego certyfikatu oraz zaangażowania samorządowej rozprawy administracyjnej. Ponadto odwołujący wyjaśnił, że nieruchomość została przez niego nabyta aktem notarialnym sporządzonym w dniu [...].04.1995r. Integralną częścią tego dokumentu jest wypis z rejestru gruntów, z którego wynika, że działka nr [...] ma łączną powierzchni [...] ha. Ponadto znajduje się tam mapa ewidencji gruntów wraz ze szkicem fizycznego ukształtowania nabytego terenu. Na skutek wydania zaskarżonej decyzji podjęto próbę zmiany granic w stosunku do tych wynikających z aktu notarialnego, co w rzeczywistości doprowadziło do pomniejszenia własności odwołującej się strony.

[...] Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we [...] decyzją z dnia [...].02.2018 r., znak [...], utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu podano m.in., że w państwowym zasobie geodezyjnym i kartograficznym istnieje dokumentacja geodezyjna, na podstawie której, w myśl § 36 rozp. ewid. gr. i bud. należało wykazać w ewidencji przebieg granic działek ewidencyjnych, w szczególności pomiędzy działką ewidencyjną nr [...] a działką nr [...]. Operat techniczny opracowany w 1975 r. (nr [...]), z rozgraniczenia gruntów Nadleśnictwa [...] na podstawie dekretu o rozgraniczeniu nieruchomości Skarbu Państwa lub nieruchomości nabywanych dla realizacji narodowych planów gospodarczych, zawiera protokół w którym wskazano, że "we wszystkich punktach załamań granicy zastabilizowano granitowe graniczniki z krzyżami ze znakami podziemnymi w postaci rurek drenarskich" oraz, że "wyżej opisane granice oraz utrwalone na gruncie znaki graniczne, jak również odtworzone punkty graniczne uznajemy za prawnie nas obowiązujące". Organ II instancji wskazał, że zgodnie z art. 8 powołanego dekretu, protokół graniczny podpisany przez osoby biorące udział w czynnościach rozgraniczenia ma moc ugody sądowej w stosunku do granic niespornych. Jednocześnie, w myśl art. 9 tego dekretu, ustalone przy rozgraniczeniu granice nieruchomości podlegały ujawnieniu w księgach wieczystych. Ponadto z akt sprawy wynika, że dokumentacja techniczna opracowana przez geodetę uprawnionego A. O., przyjęta do PZGiK, zawiera w szczególności "protokół wznowienia znaków granicznych/wyznaczenia punktów granicznych", sporządzony w toku tych czynności w dniu [...].05.2017r. Jak wskazano w pkt 8 tego protokołu, położenie punktów załamania granic określono na podstawie danych z operatu "rozgraniczenia gruntów Nadleśnictwa [...]" (nr [...]). Ponadto, z treści tego protokołu wynika, że położenie punków załamania granic działek ewidencyjnych na gruncie nie zostało zakwestionowane przez osoby biorące udział w tych czynnościach (pkt 12 protokołu). W takiej sytuacji zadaniem organu prowadzącego EGiB jest m.in. utrzymanie operatu ewidencyjnego w stanie aktualności, tj. zgodności z dostępnymi dla organu dokumentami i materiałami źródłowymi. Jak stanowi § 45 ust. 1 pkt 1 rozp. ewid. gr. i bud., aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzenie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych w celu zastąpienia danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym oraz obowiązującymi standardami technicznymi. W rozpatrywanej sprawie, dane dotyczące punktów granicznych będące treścią numerycznej mapy ewidencyjnej prowadzonej przez starostę, nie spełniały obowiązujących standardów technicznych. Z tego względu podlegały modyfikacji w ramach bieżącej aktualizacji operatu ewidencyjnego, stosownie do § 85 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud. Z kolei, zgodnie z § 36 tego rozporządzenia, przebieg granic działek ewidencyjnych, w tym punktów granicznych, należy wykazać w EGiB na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego, w szczególności zaewidencjonowanej pod nr id [...]. Odnosząc się do wniosku zawartego w piśmie z dnia [...].01.2018r. o "wyznaczenie biegłego geodety, który dokona ponownego wskazania znaków granicznych w oparciu o pełną dokumentację związaną z księgą wieczystą", organ odwoławczy uznał go za niezasadny. W tym zakresie powołując się na treść art. 84 § 1 k.p.a., organ uznał, że w sprawie przepisy prawa nie nakładają obowiązku sporządzenia opinii biegłego, a jednocześnie brak jest uzasadnienia do zastosowania tego środka dowodowego.

Skargę na decyzję administracyjną DWINGiK złożył W. W., zaskarżając ją w całości i wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu skargi jej autor podniósł, że w wydanych w sprawie rozstrzygnięciach przywołano, jako ich podstawę, protokół wznowienia znaków granicznych sporządzony na podstawie art. 39 ust. 1 ust. 5 u.p.g.k. W ocenie skarżącego, ten dokument urzędowy jest dotknięty kilkoma wadami prawnymi, które polegają na tym, że na stronie pierwszej w aktach administracyjnych są dwa podpisy: po prawej z "upoważnienia Starosty", po lewej na dole "z upoważnienia Burmistrza", czego nie ma na dokumencie skarżącego. Na stronie drugiej w pkt 10 druku urzędowego występuje przekreślenie znakiem "Z", zaś w odpisie skarżącego brak tego znaku. W dokumencie skarżącego występuje tak jak na stronie pierwszej brak pieczątek i podpisów. Najistotniejszym jednak mankamentem jest brak na stronie piątej w odpisie dokumentu, który otrzymał skarżący daty czynności i podpisu, gdy tymczasem druk urzędowy jest zaopatrzony w datę czynności - [...].05.2017 r. W przekonaniu autora skargi, wyliczone wady protokołu powodują nieważność tego dokumentu. Istotna dla skarżącego jest również okoliczność polegająca na tym, że skarżący podpisując ten protokół nie działał w przeświadczeniu, że wyraża tym samym zgodę na poczynione ustalenia. Był on jedynie przeświadczony o tym, że potwierdza tym swój udział w tej czynności nie wywodząc z niej dalszych skutków prawnych.

Ponadto autor skargi zwrócił uwagę, że z danych znajdujących się w księdze wieczystej oraz z informacji z rejestru gruntów wynika, że należąca do niego nieruchomość posiada powierzchnię [...] ha. Tymczasem organy administracyjne nie dokonały pomiaru powierzchni działki przy uwzględnieniu wskazań, co do położenia znaków granicznych. Z map znajdujących się w aktach sprawy należy wnioskować, że skarżący został uszczuplony w swoim władztwie nad nieruchomością, co do areału o ogólnej powierzchni około [...] arów. W rzeczywistości więc organ dokonał w sposób przez prawo nieprzewidziany swoistego wywłaszczenia, bez zachowania, wymaganych w takich okolicznościach procedur. Naruszyło to stan spokojnego posiadania na odcinku granicznym między tą działką a Nadleśnictwem, który trwał od wczesnych lat 70 – tych.

W ocenie Skarżącego wydając zaskarżone rozstrzygnięcie, organ administracyjny drugiej instancji niesłusznie odmówił dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Opinia taka była konieczna właśnie ze względu na sporność położenia znaków granicznych. W przekonaniu skarżącego jest oczywistym, że gdyby taka sporność nie występowała, to bez wątpienia sama czynność nie byłaby przez prawo wymagana. W tej sytuacji wyrażona przez organ administracyjny opinia o zbędności powołania biegłego jest z oczywistych względów chybiona.

W odpowiedzi na skargę DWINGiK wniósł o jej oddalenie. Podano, że organy działały na podstawie i w granicach prawa, a rozstrzygnięcia znajdują umocowanie w zgromadzonym materiale dowodowym.

W piśmie z dnia [...].07.2018 r. pełnomocnik skarżącego podtrzymał wszystkie dotychczasowe twierdzenia i wnioski zawarte w pismach odwołującego się, także co do końcowych wniosków zawartych w skardze. Dodatkowo podał, że w swoich wywodach kładzie szczególny nacisk na błąd formalno-prawny postępowania. Zostało to opisane w skardze. Według pełnomocnika, w sprawie organ I instancji działał bez wystarczającej legitymacji do podjęcia tych czynności, ponieważ nie występował na granicy brak wymaganych oznakowań. Doszło zatem do naruszenia prawa własności, gdyż w istocie zaskarżoną czynnością zmieniono granicę nieruchomości przez uszczuplenie rzeczywistego stanu posiadania skarżącego, co wynika z map.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

W wyniku analizy akt sprawy Sąd stwierdził, że skarga nie jest uzasadniona. Zaskarżone rozstrzygnięcie nie narusza bowiem ani prawa materialnego, ani też organ odwoławczy nie naruszył reguł procedury administracyjnej w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, bądź skutkującym wznowieniem tego postępowania. Tymczasem, zgodnie z art. 145 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. 2018 r., poz. 1302), dopiero stwierdzenie tego rodzaju naruszenia prawa uzasadnia uwzględnienie skargi.

Takie stanowisko na temat kontrolowanej przez sąd decyzji jest wynikiem pozytywnej weryfikacji przebiegu postępowania administracyjnego prowadzonego przed organami odpowiedzialnymi za aktualizację danych w EGiB oraz prawidłowo zastosowanych w sprawie przez organy administracji przepisów prawa w należycie ustalonym stanie faktycznym. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy był wystarczający dla dokonania z urzędu aktualizacji informacji zawartych w EGiB.

Punktem wyjścia dla dalszych rozważań, wobec poświęcenia większości zarzutów skargi czynnościom uprawnionego geodety, uczynić należy rozważania na temat charakteru postępowania administracyjnego w sprawie aktualizacji informacji znajdujących się w EGiB. W tym zakresie należy wskazać na odrębność tego postępowania od czynności technicznych wykonywanych przez uprawnionego geodetę w trybie art. 39 u.p.g.k. Z przedłożonej wraz z odpowiedzią na skargę dokumentacji wynika, że uprawniony geodeta odszukał jedynie istniejące na gruncie znaki graniczne, których położenie ustalono w 1973 r. na zasadach określonych w dekrecie o rozgraniczeniu nieruchomości Skarbu Państwa lub nieruchomości nabywanych dla realizacji narodowych planów gospodarczych. Na tej podstawie geodeta uprawniony dokonał ich pomiaru i sporządził dokumentację geodezyjną (operat pomiarowy), w tym wykaz zmian w celu zastąpienia istniejących danych ewidencyjnych niezgodnych z obowiązującymi standardami, danymi które te wymagania spełniają. W zaistniałej sytuacji, niezależnie od oceny zasadności i poprawności zastosowania przez uprawnionego geodetę procedury do wykonanej pracy geodezyjnej ale jednocześnie zwracając uwagę, że według § 36 pkt 8 rozp. ewid. gr. i bud. przebieg granic działek ewidencyjnych wykazuje się w EGiB na podstawie dokumentacji geodezyjnej, przyjętej do PZGiK, sporządzonej w wyniku geodezyjnego pomiaru sytuacyjnego istniejących lub wznowionych znaków granicznych albo wyznaczonych punktów granicznych, Starosta [...], w związku z przyjęciem do PODGIK sporządzonej dokumentacji, co zostało potwierdzone wpisem do ewidencji materiałów tego zasobu, zobowiązany był wszcząć z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie aktualizacji informacji zawartych w EGiB, w części dotyczącej numerycznego opisu granic działki nr [...]. Dane dotyczące punktów granicznych będące treścią numerycznej mapy ewidencyjnej nie spełniały obowiązujących standardów technicznych. Z tego powodu stosownie do § 85 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud., podlegają one systematycznej modyfikacji w ramach bieżącej aktualizacji EGiB.

Przedmiotem aktualizacji było więc ujawnienie współrzędnych punktów granicznych i ich atrybutów, obliczonych na podstawie geodezyjnego pomiaru terenowego odszukanych na gruncie znaków granicznych, zgodnie z dołączonym szkicem polowym (załącznik nr 1 do decyzji) oraz wykazem zmian zawierających dane ewidencyjne (współrzędne punktów granicznych wraz z nich atrybutami, które uległy zmianie – załącznik nr 2). W takiej sytuacji poza zakresem sądowej kontroli pozostają kwestie dotyczące oceny prawidłowości prac geodezyjnych, które zostały przyjęte do PODGiK.

Celem kontrolowanego postępowania aktualizacyjnego był natomiast zastąpienie danych niezgodnych ze stanem prawnym oraz standardami technicznymi. Ewidencja gruntów i budynków według art. 20 ust. 1 u.p.g.k. obejmuje m.in. informacje dotyczące gruntów - ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas bonitacyjnych oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty. Ewidencja gruntów jest przy tym tylko zbiorem informacji będących odzwierciedleniem aktualnego stanu prawnego danej nieruchomości. Potwierdza ona jedynie stan prawny zaistniały wcześniej. Ewidencja gruntów pełni funkcje informacyjno-techniczne. Podstawową zasadą prowadzenia ewidencji jest więc zasada aktualności (por. § 44 pkt 2 rozp. ewid. gr. i bud.), która oznacza utrzymywanie operatu w zgodności z aktualnymi, dostępnymi dla organu dokumentami źródłowymi. Wprowadzone w bazie danych ewidencyjnych zmiany mają charakter wtórny do zaistniałych zdarzeń prawnych. W świetle § 45 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud. aktualizacja operatu ewidencyjnego następuje poprzez wprowadzanie udokumentowanych zmian do bazy danych ewidencyjnych w celu: 1) zastąpienia danych niezgodnych ze stanem faktycznym, stanem prawnym lub obowiązującymi standardami technicznymi odpowiednimi danymi zgodnymi ze stanem faktycznym lub prawnym oraz obowiązującymi standardami technicznymi; 2) ujawnienia nowych danych ewidencyjnych; 3) wyeliminowania danych błędnych.

W kontrolowanej sprawie zakres aktualizacji dotyczył wyłącznie ujawnienia w EGiB współrzędnych punktów granicznych. Zmianie nie uległy natomiast informacje na temat powierzchni działki ewidencyjnej nr [...]. Przedmiot postępowania dotyczył modyfikacji danych o współrzędnych punktów granicznych (ich położenie w terenie nie uległo zmianie), będących treścią numerycznej mapy ewidencyjnej prowadzonej przez Starostę, która nie spełniała obowiązujących standardów technicznych (stosownie do § 85 ust. 1 rozp. ewid. gr. i bud.). Nie można zatem zgodzić się z twierdzeniem skarżącego, że organ I instancji działał bez wystarczającej legitymacji do podjęcia tych czynności. Przeciwnie, uprawniony geodeta dokonał jedynie pomiaru istniejących i odszukanych znaków granicznych. W aktach sprawy znajduje się "protokół wznowienia znaków granicznych/wyznaczenia znaków granicznych", wchodzący w skład operatu technicznego sporządzonego przez geodetę uprawnionego, w ramach pracy geodezyjnej, przyjętej do PZGiK i zarejestrowanej pod numerem ewidencyjnym (materiału zasobu [...]). Błędnym jest również oczekiwanie skarżącego, że w ramach postępowania ewidencyjnego, które ma charakter wyłącznie rejestrowy, a więc wtórny wobec zdarzeń prawnych z których wynikając zmiany danych ujawnionych w EGiB, dojdzie do załatwienia sporu o powierzchnie działek. Po pierwsze, w ocenie Sądu, taki spór w sensie formalno-prawnym w kontrolowanym postępowaniu nie istnieje. Wynika to z tego, że w postępowaniu aktualizacyjnym organy ewidencyjne nie są uprawnione do rozstrzygania tego rodzaju kwestii, lecz jedynie do zbadania, czy na podstawie dostępnych dokumentów zasadnym jest dokonanie zmian istniejących w ewidencji informacji. Aktualizacja operatu ewidencyjnego polegała na zastąpieniu dotychczasowych zapisów ewidencyjnych nowymi. Konieczność dokonania zmiany (aktualizacji) została udokumentowana. Po drugie, organ nie dokonał aktualizacji w zakresie powierzchni działki nr [...], ponieważ nie był to cel zgłoszonej pracy geodezyjnej. W tym znaczeniu zarzuty skargi polegają na braku zrozumienia dla charakteru i istotny przeprowadzonych zmian ewidencyjnych. EGiB nie ma bowiem charakteru prawotwórczego. Jej zadaniem jest wyłącznie odzwierciedlanie w sposób prawidłowy aktualnego stanu prawnego, a nie tworzenie stanu prawnego nowego. Nie można zatem twierdzić, że w przypadku skarżącego dokonano faktycznego wywłaszczenia, bez zachowania procedur i norm. Jednocześnie zauważyć można, że skarżący żądając przywrócenia w EGiB poprzedniego oznaczenia numerycznego przebiegu granic, nie przedłożył dokumentacji geodezyjnej przyjętej przez PODGIK, na podstawie której Starosta mógłby dokonać aktualizacji informacji zawartych w tej ewidencji w żądanym przez niego zakresie. Z art. 24 ust. 2a pkt 1 lit d) u.p.g.k. oraz § 45 ust. 1 pkt 3 rozp. ewid. gr. i bud. wynika natomiast, że aktualizacja informacji zawartych w EGiB dotyczyć może także wyeliminowania danych błędnych, pod warunkiem, że błędne wpisy w bazie danych ewidencyjnych mają charakter oczywistych - w świetle złożonych dokumentów - pomyłek. Dokonanie takiej zmiany jest nowym wpisem w ewidencji, a nie przywróceniem wpisu poprzedniego. Taka możliwość nie jest przed skarżącym zamknięta.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi przyjdzie stwierdzić, że wobec deklaratoryjnego charakter wpisów do EGiB organy prowadzące ewidencję nie mogą samodzielnie w oparciu o przepisy k.p.a. ustalać i rozstrzygać, komu przysługuje i w jakim zakresie prawo własności do określonej działki ewidencyjnej, a w konsekwencji nie mogą wprowadzić w ewidencji gruntów zmian w oparciu o własne ustalenia z pominięciem dokumentów przyjętych do PZGiK. Organy ewidencyjne nie mogą więc samodzielnie w oparciu o przepisy ewidencyjne i przepisy kodeksu postępowania administracyjnego ustalać i rozstrzygać kwestii spornych dotyczących prawa własności. Wobec tego prawidłowo w sprawie odmówiono dopuszczenia dowodu z opinii biegłego. Zaskarżona decyzja w sprawie wprowadzenia zmian w EGiB, kończąca wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne, nie rozstrzyga żadnej kwestii spornej związanej z ustaleniem zasięgu prawa własności.

Z powyższych względów skarga nie mogła odnieść skutku i jako nieuzasadniona podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.



Powered by SoftProdukt