Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Beata Kozicka Sędziowie Sędzia WSA Grzegorz Gocki Sędzia WSA Daria Sachanbińska (spr.) Protokolant St. inspektor sądowy Joanna Szyndrowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 10 maja 2022 r. sprawy ze skargi E. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 15 grudnia 2021 r., nr SKO.40.3255.2021.ps w przedmiocie skierowania do domu pomocy społecznej oddala skargę.

Przedmiotem skargi wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu przez E. K. (zwaną dalej skarżącą) jest decyzja Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Opolu z dnia 15 grudnia 2021 r., nr SKO.40.3255.2021.ps, utrzymująca w mocy decyzję Burmistrza [...] z dnia 25 października 2021 r., nr Dś.214000.004729.21, o skierowaniu skarżącej do Domu Pomocy Społecznej w [...] (dalej w skrócie: DPS w [...]).

Zaskarżona decyzja wydana została w następującym stanie faktycznym i prawnym:

Wnioskiem z dnia 2 czerwca 2020 r. Dyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej w (dalej w skrócie: Dyrektor OPS) wystąpił do Sądu Rejonowego w P. o umieszczenie skarżącej (bez jej zgody) w domu pomocy społecznej dla osób psychicznie chorych.

W wyniku rozpoznania tego wniosku Sąd Rejonowy w P. [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich postanowieniem z dnia [...] sygn. akt [...], zezwolił na umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej dla osób psychicznie chorych, z pominięciem jej zgody.

Postanowieniem z dnia [...]., sygn. akt [...], Sąd Okręgowy w O. [...] Wydział Cywilny Odwoławczy oddalił apelację skarżącej od powyższego postanowienia. Natomiast przy piśmie z dnia 4 października 2021 r. Sąd doręczył organowi odpis orzeczenia z klauzulą prawomocności, stwierdzając, że orzeczenia stały się prawomocne z dniem 26 lipca 2021 r.

Następnie decyzją z dnia 25 października 2021 r. Dyrektor OPS, działający z upoważnienia Burmistrza [...], postanowił skierować skarżącą do DPS w [...] przeznaczonego dla osób przewlekle psychicznie chorych (pkt 1). Organ stwierdził, że skierowanie dotyczy pobytu stałego (pkt 2), a opłata za pobyt w domu pomocy społecznej będzie ustalona odrębną decyzją (pkt 3), oraz nadał decyzji rygor natychmiastowej wykonalności (pkt 4). Rozstrzygnięcie zostało wydane na podstawie m.in. art. 54 ust. 1, ust. 2 i ust. 4, art. 59 ust. 1 oraz art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1876, z późn. zm.; na dzień wydania zaskarżonej decyzji: Dz. U. z 2021 r. poz. 2268), zwanej dalej ustawą, oraz art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.U. z 2020 r. poz. 685, z późn. zm.), zwanej dalej w skrócie u.o.z.p. W uzasadnieniu organ opisał stan faktyczny sprawy, podając m.in., jakie usługi opiekuńcze wykonuje wobec skarżącej oraz w jakich warunkach strona żyje. Organ uznał, że przebywanie skarżącej w takich warunkach zagraża jej zdrowiu. W okresie jesienno-zimowym temperatura w mieszkaniu jest bardzo niska. Z opinii sądowo-psychiatrycznej wynika natomiast, że skarżąca w aktualnym stanie zdrowia psychicznego nie jest zdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób, potrzebuje stałej opieki, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego. Ponadto brak opieki zagraża jej życiu. Wymaga też stałego leczenia psychiatrycznego i systematycznego zażywania leków. Wyjaśnił organ, że ustalenie przesłanek z art. 38 i art. 39 u.o.z.p. spoczywa nie na organie administracji prowadzącym najpierw postępowanie w przedmiocie skierowania do domu pomocy społecznej, a następnie postępowanie o umieszczenie w takim domu, ale na sądzie opiekuńczym, którego orzeczenie faktycznie zastępuje brak zgody osoby kierowanej do przedmiotowej placówki.

We wniesionym odwołaniu skarżąca zarzuciła, że decyzja organu pierwszej instancji opiera się na twierdzeniach niezgodnych z prawdą oraz błędnych ustaleniach poczynionych w toku postępowania. Podniosła, że jej obecna sytuacja zdrowotna w żadnym stopniu nie zagraża zdrowiu ani życiu, w związku z czym nie ma jakichkolwiek przesłanek do przymusowego umieszczenia jej w DPS w [...] W związku z tym domagała się uchylenia decyzji pierwszoinstancyjnej i przeprowadzenia czterech dowodów (z zaświadczenia lekarskiego, zawiadomienia o niezałatwieniu sprawy w terminie, decyzji o odmowie przyznania mieszkania chronionego, przesłuchania strony). W uzasadnieniu podniosła, że przedłożone zaświadczenie lekarskie z dnia 17 września 2021 r. przeczy założeniom biegłych, którzy wypowiadali się w postępowaniu sądowym co do jej rzekomej niezdolności do zaspokajania swoich potrzeb życiowych. Wyjaśniła, że zalegające w jej mieszkaniu kartony są potrzebne, bo oczekuje na rozpatrzenie wniosku w sprawie przydzielenia mieszkania chronionego. OPS celowo nie chciał podjąć się wydania żadnej decyzji w tej sprawie, ponieważ wbrew woli skarżącej dąży do umieszczenia jej w DPS. Zdaniem skarżącej działanie Ośrodka może być również spowodowane tym, że lokal, który obecnie zajmuje, przeznaczony jest prawdopodobnie dla nowego lokatora. Skarżąca wskazała również, że nie zgadza się z postanowieniem sądowym w zakresie umieszczenia jej w domu pomocy społecznej, dlatego złożyła wniosek do Sądu o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu, który podejmie się sporządzenia nadzwyczajnego środka odwoławczego w postaci skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego. Celem sporządzenia skargi kasacyjnej został wyznaczony pełnomocnik z urzędu w osobie adwokat K. J. Stąd skarżąca wniosła o wstrzymanie wykonania decyzji o umieszczeniu jej w DPS w [...] do momentu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy. Dodała, że już sam fakt, iż jest w stanie sporządzić niniejsze pismo, a co za tym idzie - jest świadoma swojej sytuacji oraz konieczności dbania o własne dobro, najlepiej świadczy o tym, że nie istnieją przesłanki do przymusowego umieszczenia w DPS w [...].

W wyniku rozpatrzenia odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Opolu (dalej: SKO, Kolegium) decyzją z dnia 15 grudnia 2021 r., działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735, z późn. zm.), zwanej dalej K.p.a. - utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję. Kolegium podzieliło ustalenia faktyczne organu pierwszej instancji i wskazało na mające zastosowanie w sprawie przepisy art. 54 ust. 1, art. 59 ust. 1 i ust. 2 ustawy oraz art. 38 ust. 1 i art. 39 ust. 1 u.o.z.p. Przypomniało, że Sąd Rejonowy w P. postanowieniem z dnia [...] sygn. akt [...], po rozpoznaniu wniosku Dyrektora OPS, zezwolił na umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej, z pominięciem jej zgody. Postanowienie to uprawomocniło się z dniem 26 lipca 2021 r. Konsekwencją tego było wydanie przez organ pierwszej instancji decyzji o skierowaniu skarżącej do DPS w [...] przeznaczonego dla osób przewlekle psychicznie chorych. SKO podkreśliło, że wydanie przez Burmistrza decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej stanowi jedynie wykonanie podjętego w tym zakresie orzeczenia Sądu. To sąd opiekuńczy bada konieczność umieszczenia osoby kierowanej w tego rodzaju jednostce. Prawomocne orzeczenie sądu opiekuńczego faktycznie zastępuje zgodę osoby kierowanej i ma charakter prejudycjalny (warunkujący) dla postępowania administracyjnego. Natomiast organy administracji są związane postanowieniem sądu opiekuńczego i nie mogą kwestionować tego orzeczenia w toku prowadzonego postępowania administracyjnego, w tym są związane dokonaną przez ten sąd oceną co do zaistnienia przesłanek uzasadniających umieszczenie w domu pomocy społecznej, a więc również oceną stanu zdrowia psychicznego skarżącej. Kolegium wywodziło, że w sytuacji, gdy Sąd zezwolił na umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej z pominięciem jej zgody, zaś postanowienie zostało podjęte po zasięgnięciu opinii sądowo-psychiatrycznej, to Dyrektor OPS był zobligowany do wydania stosownego rozstrzygnięcia w zakresie skierowania jej do domu pomocy społecznej. Prawidłowo również organ pierwszej instancji ustalił, że ze względu na potwierdzony opinią sądowo-psychiatryczną rodzaj schorzenia strona kwalifikuje się do skierowania do domu pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych. Według SKO na podjęte rozstrzygnięcie nie mają wpływu argumenty podnoszone przez stronę w odwołaniu, gdyż z akt sprawy jednoznacznie wynika, że właściwie skierowano stronę do domu pomocy społecznej dla osób przewlekle psychicznie chorych z uwagi na jej chorobę psychiczną pod postacią zaburzeń urojeniowych. Przedłożone przez stronę zaświadczenie lekarskie nie zmienia bowiem faktu, że w obrocie prawnym znajduje się przedmiotowe prawomocne postanowienie Sądu wydane na podstawie opinii biegłego sądowego. Bez znaczenia jest też okoliczność wniesienia skargi kasacyjnej, ponieważ w obrocie prawnym pozostaje prawomocne orzeczenie Sądu Rejonowego w P. z dnia [...] SKO stwierdziło nadto, że organ pierwszej instancji nie uzasadnił rozstrzygnięcia w zakresie nadania rygoru natychmiastowej wykonalności, jednak uchybienie to nie ma charakteru naruszenia mogącego mieć wpływ na wynik sprawy, które uzasadniałoby zmianę lub uchylenie zaskarżonej decyzji. Kolegium podkreśliło, że z chwilą wydania przez organ odwoławczy decyzji utrzymującej w mocy decyzję organu pierwszej instancji, zaskarżona decyzja uzyska walor ostateczności i jako decyzja ostateczna będzie podlegać wykonaniu.

W skardze na powyższą decyzję skarżąca zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, a to art. 8 § 1 K.p.a. - przez działanie wbrew zasadzie pogłębiania zaufania obywateli do organów państwowych, w konsekwencji brak merytorycznego rozpatrzenia odwołania, co doprowadziło do sytuacji, w której na skutek błędu organu administracyjnego skarżąca została pozbawiona możliwości obrony swoich praw i "uprawomocnienia się decyzji ostatecznej". Na tej podstawie wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w związku z naruszeniem przepisów postępowania, gdyż miały one istotny wpływ na wynik sprawy, oraz o uchylenie klauzuli natychmiastowej wykonalności wskazanej decyzji.

W uzasadnieniu skarżąca powieliła argumentację odwołania, akcentując raz jeszcze, że jej obecna sytuacja zdrowotna nie zagraża w żadnym, nawet najmniejszym stopniu jej zdrowiu bądź życiu. W związku z tym nie ma żadnych przesłanek do przymusowego umieszczenia skarżącej w DPS. Podniosła, że zignorowany został fakt, iż zgodnie z załączonym zaświadczeniem lekarskim z dnia 17 września 2021 r. jest osobą, które regularnie zażywa leki oraz w czasie leczenia nie zostały stwierdzone żadne zaburzenia sfery psychicznej. Co więcej, lekarz wystawiający ww. zaświadczenie określił kontakt skarżącej jako w pełni logiczny. Zaświadczenie to jest zdecydowanie bardziej aktualne niż opinia biegłych sprzed kilku lat, z którą zresztą się nie zgadza. Dalej skarżąca przybliżyła okoliczności związane z ubieganiem się przez długi czas o mieszkanie chronione i wskazała, że w momencie wydania decyzji o przymusowym umieszczeniu w DPS praktycznie natychmiast sprawę mieszkania udało się rozpoznać oraz wydać decyzję odmowną, zaś w uzasadnieniu tej decyzji głównym argumentem była właśnie decyzja o przymusowym umieszczeniu strony w DPS. Ponadto dostrzegła, że Gmina skreśliła ją z listy osób ubiegających się o lokal socjalny, powołując się na fakt, iż nie zostały spełnione wymagania finansowe. Twierdzenie to nie jest jednak zgodne z prawdą, ponieważ sytuacja finansowa skarżącej nie pozwala na wynajęcie mieszkania na wolnym rynku, a tym bardziej zakup takowego mieszkania. Poza tym skarżąca poinformowała, że 17 stycznia 2022 r. wystąpiła do SR w P. "o uchylenie decyzji o umieszczeniu w Domu Pomocy Społecznej".

W odpowiedzi na skargę SKO wniosło o oddalenie skargi, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Dodatkowo stwierdziło, że subiektywne odczucia skarżącej w zakresie braku zaufania do organu prowadzącego postępowanie nie mogą przesądzać o naruszeniu art. 8 § 1 K.p.a. Kolegium nie uznało też za uzasadniony zarzut skargi, że pozbawiono stronę możliwości obrony swoich praw, gdyż od rozstrzygnięć wydanych zarówno przez organ pierwszej, jak i drugiej instancji, miała ona możliwość wnoszenia środków zaskarżenia, była o tych prawach pouczana i z nich skorzystała.

Na rozprawie skarżąca podtrzymała skargę oraz argumenty w niej zawarte. Akcentowała, że jest osobą samodzielną i czynnie uczestniczy w życiu społecznym, dlatego dziwi się, dlaczego Dyrektor OPS zainicjował postępowanie. Podała, że przyjmuje leki i leczy się u wielu specjalistów, w tym okulisty, neurologa, pulmonologa oraz chodzi na rehabilitację. W ocenie skarżącej w sprawie chodzi o jej mieszkanie. Wyjaśniła również skarżąca, że z opieki społecznej korzysta raz na dwa tygodnie i dotyczy to pomocy przy wieszaniu prania. Ponadto oświadczyła, że będzie kontynuowała leczenie, w tym u psychiatry, a także będzie kontynuowała starania o zamianę mieszkania. Dodatkowo zakwestionowała zasadność stanowiska sądu powszechnego wyrażonego w sprawie jej stanu zdrowia i stwierdziła, że aktualnie nie przebywa jeszcze w DPS, ale mieszka w dotychczasowym mieszkaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 137) sądy administracyjne kontrolują działalność administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Stosownie do art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.), zwanej dalej P.p.s.a., sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz wskazaną podstawą prawną, z zastrzeżeniem art. 57a, który w sprawie nie miał zastosowania.

Na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 P.p.s.a. uwzględnienie skargi na decyzję lub postanowienie następuje w przypadku naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy (lit. a), naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania administracyjnego (lit. b) lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. c). W przypadku braku wskazanych uchybień, jak również braku przyczyn uzasadniających stwierdzenie nieważności aktu bądź stwierdzenia wydania go z naruszeniem prawa (art. 145 § 1 pkt 2 i pkt 3 P.p.s.a.), skarga podlega natomiast oddaleniu na podstawie art. 151 P.p.s.a.

Przeprowadzona przez Sąd, według wskazanych wyżej kryteriów, kontrola legalności zaskarżonej decyzji wykazała, że nie narusza ona prawa w stopniu uzasadniającym jej uchylenie. Sąd nie stwierdził nieprawidłowości zarówno co do ustalenia stanu faktycznego sprawy, jak i w zakresie zastosowania do niego przepisów prawa. W ocenie Sądu postępowanie poprzedzające wydanie zaskarżonej decyzji w niniejszej sprawie przeprowadzone zostało prawidłowo, ustalenia organów nie pozostawiają wątpliwości, a ocena dokonana na podstawie przyjętych ustaleń znajduje umocowanie w zgromadzonym materiale dowodowym. Z tego powodu Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, a skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

W rozpoznawanej sprawie materialnoprawną podstawę działania organów stanowiły przepisy cyt. wyżej ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, nadal zwanej ustawą. Zgodnie z art. 54 ust. 1 ustawy osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych, przysługuje prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej. Osobę, o której mowa w ust. 1, kieruje się do domu pomocy społecznej odpowiedniego typu, zlokalizowanego jak najbliżej miejsca zamieszkania osoby kierowanej, z zastrzeżeniem ust. 2a, chyba że okoliczności sprawy wskazują inaczej, po uzyskaniu zgody tej osoby lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej (art. 54 ust. 2 ustawy). Jednakże w przypadku, gdy osoba bezwzględnie wymagająca pomocy lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej lub po umieszczeniu wycofają swoją zgodę, ośrodek pomocy społecznej, centrum usług społecznych, o którym mowa w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych, lub dom pomocy społecznej są obowiązane do zawiadomienia o tym właściwego sądu, a jeżeli osoba taka nie ma przedstawiciela ustawowego lub opiekuna - prokuratora (art. 54 ust. 4 ustawy).

W rozpoznawanej sprawie zastosowanie miały również przepisy powołanej wyżej ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, nadal zwanej w skrócie: u.o.z.p. Zgodnie z art. 38 ust. 1 u.o.z.p. osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej. Stosownie zaś do art. 39 ust. 1 u.o.z.p., jeżeli osoba chora nie wyraża zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby, z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody.

Z przytoczonych przepisów jednoznacznie wynika, że o potrzebie przymusowego pobytu w domu pomocy społecznej, w przypadku braku zgody osoby wymagającej skierowania do tego rodzaju placówki, rozstrzyga sąd opiekuńczy. Orzeczenie sądu opiekuńczego zastępuje więc brak zgody osoby zainteresowanej lub jej przedstawiciela ustawowego na umieszczenie w domu pomocy społecznej.

W rozpoznawanej sprawie, na wniosek organu OPS, takie orzeczenie zostało wydane przez Sąd Rejonowy w P. [...] Wydział Rodzinny i Nieletnich, który postanowieniem z dnia [...], sygn. akt [...], orzekł o zezwoleniu na umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej dla osób psychicznie chorych, z pominięciem jej zgody. W ocenie Sądu organy orzekające w sprawie zasadnie uwzględniły treść tego orzeczenia. Przy czym odnotować trzeba, że orzeczenie to uprawomocniło się w dniu 26 lipca 2021 r. na skutek oddalenia apelacji skarżącej przez Sąd Okręgowy [...] Wydział [...] Odwoławczy postanowieniem z dnia [...], sygn. akt II [...]. W tych okolicznościach stwierdzić przyjdzie, że zarówno zaskarżona decyzja, jak i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji zostały wydane na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu i były w istocie wynikiem jego realizacji. Jak już wspomniano, orzeczenie sądu o zezwoleniu na umieszczenie osoby w domu pomocy społecznej zastępuje zgodę, o której mowa w art. 54 ust. 2 ustawy. Jest to stanowisko powszechnie prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych. Skład Sądu orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela również ugruntowany już w orzecznictwie pogląd, że organy administracji są związane postanowieniem sądu opiekuńczego i nie mogą kwestionować tego orzeczenia w toku prowadzonego postępowania administracyjnego. Przy wydawaniu tego orzeczenia to na sądzie opiekuńczym spoczywa obowiązek wyjaśnienia i dokonania oceny, czy osoba mająca być umieszczoną w domu pomocy społecznej spełnia ustawowe kryteria do takiego umieszczenia, nawet wbrew jej woli. Ponadto to sąd opiekuńczy dokonuje ustalenia, czy dana osoba wskutek choroby nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, a brak opieki zagraża życiu tej osoby. Orzeczenie sądu opiekuńczego przesądza więc o konieczności wydania przez organ stosownej decyzji o skierowaniu do domu pomocy społecznej o profilu dostosowanym do schorzeń osoby kierowanej. Przy wydawaniu takiej decyzji organy administracji są związane orzeczeniem sądu opiekuńczego i dlatego nie mogą dokonywać samodzielnych ustaleń w tym względzie w celu podważenia prawomocności orzeczenia sądowego. W tej sytuacji ani sąd administracyjny, ani organy administracji publicznej nie posiadają uprawnień do dokonywania oceny prawidłowości orzeczeń sądowych zapadłych w postępowaniu przed sądem cywilnym (por. wyroki NSA: z dnia 28 grudnia 2021 r., sygn. akt I OSK 857/21 i z dnia 17 maja 2016 r., sygn. akt I OSK 1916/14, dostępne na stronie internetowej Centralnej Bazy Orzeczeń Sądów Administracyjnych - http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W świetle powyższych wywodów za oczywiste należy uznać to, że w niniejszej sprawie organy obu instancji związane były prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego w P. z dnia [...]. Orzeczenie to przesądziło o konieczności skierowania skarżącej do domu pomocy społecznej i jednocześnie zastąpiło jej zgodę na umieszczenie w tej placówce. Z tego względu nie mogły odnieść oczekiwanego przez skarżącą skutku argumenty podniesione w skardze, dotyczące jej sytuacji życiowej i stanu zdrowia. Nie ulega też wątpliwości, że ww. postanowienie sądu opiekuńczego upoważniało do wydania, na podstawie art. 59 ust. 1 ustawy, decyzji o skierowaniu skarżącej do domu pomocy społecznej, przy czym wskazana placówka w [...] - dla osób przewlekle psychicznie chorych jest z pewnością domem odpowiedniego typu.

W związku z zarzutami i argumentacją skargi jeszcze raz podnieść trzeba, że organy administracji nie miały uprawnień do kwestionowania prawomocnego orzeczenia sądowego wydanego w postępowaniu cywilnym i samodzielnego oceniania spełnienia przesłanek z art. 54 ust. 1 ustawy. Uprawnień takich nie ma również sąd administracyjny kontrolujący legalność decyzji administracyjnej. Prawomocne orzeczenie sądu powszechnego, stosownie do art. 365 § 1 K.p.c., wiąże bowiem nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz organy, w tym organy administracji publicznej. Orzekające w sprawie organy obu instancji związane zatem były tak postanowieniem z dnia [...]. o zezwoleniu na umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej, jak i oceną jej zdrowia psychicznego dokonaną przez Sąd Rejonowy w P. na podstawie opinii sądowo-psychiatrycznej z dnia [...]. Również Sąd orzekający w niniejszej sprawie jest związany dokonaną przez sąd opiekuńczy oceną co do zaistnienia przesłanek uzasadniających umieszczenie skarżącej w domu pomocy społecznej. Stąd za niezasadną należy uznać argumentację skargi co do konieczności ustalenia przez organy stanu zdrowia skarżącej na podstawie zaświadczenia lekarskiego z dnia 17 września 2021 r. Natomiast podnoszone przez skarżącą kwestie dotyczące celowego nieprzyznania jej przez Gminę mieszkania socjalnego stanowią jedynie przypuszczenia, które nie mogą być wzięte przez Sąd pod uwagę. Poza tym są one prawnie obojętne w postępowaniu, w którym decyzja o skierowaniu do DPS w [...] jest w istocie wynikiem realizacji prawomocnego orzeczenia sądu opiekuńczego. W tym kontekście skarżąca nie może skutecznie zarzucać SKO popełnienia błędu polegającego na braku merytorycznego rozpoznania odwołania, wskutek którego miała zostać pozbawiona swoich praw. W ocenie Sądu nie doszło zatem do podniesionego w skardze naruszenia art. 8 § 1 K.p.a.

W tym miejscu odnotować jeszcze warto, na co słusznie zwrócił uwagę NSA w cyt. wyżej wyroku z dnia 17 maja 2016 r., że z zasady przyjmuje się, iż dla skorzystania z prawa umieszczenia w domu pomocy społecznej niezbędne jest wyrażenie woli. Niezbędność wyrażenia woli związana jest z pojęciem wolności, które gwarantowane jest postanowieniami Konstytucji RP. Ograniczenie wolności przysługującej każdej osobie może nastąpić jedynie w przypadku zaistnienia sytuacji przewidzianej przepisami prawa. Występują jednak takie sytuacje, kiedy korzystanie z tej formy pomocy nie jest dobrowolne, lecz jest wynikiem orzeczenia sądu. I tak też się stało w rozważanym przypadku, ponieważ to sąd powszechny ze względu na stwierdzenie u E. K. przez biegłego z zakresu psychiatrii objawów choroby psychicznej zezwolił na umieszczenie jej w domu pomocy społecznej mimo braku zgody.

W związku z powyższym powtórzyć trzeba, że argumenty skarżącej dotyczące jej obecnej sytuacji zdrowotnej, które mają świadczą o tym, iż nie ma konieczności umieszczenia jej w domu pomocy społecznej, nie mogły podlegać ocenie w niniejszym postępowaniu. Podobnie poza tą oceną pozostawało stanowisko skarżącej podważające prawidłowość wydania postanowienia sądu opiekuńczego w kwestii spełnienia przesłanek do umieszczenia jej w domu pomocy społecznej. Na sposób rozstrzygnięcia w rozpoznawanej sprawie nie mogła również wpłynąć okoliczność wystąpienia do Sądu Rejonowego w P. o uchylenie "decyzji" o umieszczeniu w domu pomocy społecznej. Dostrzec bowiem trzeba, że w dacie wydania zaskarżonej decyzji postanowienie sądu opiekuńczego z dnia [...] było prawomocne i pozostawało w obrocie prawnym.

W świetle przedstawionych okoliczności faktycznych i prawnych Sąd za niezasadne uznał więc zarzuty i oczekiwania skarżącej. Niewątpliwie organy przeprowadziły postępowanie z zachowaniem trybu przewidzianego w przepisach ustawy oraz przepisach u.o.z.p. W efekcie stwierdzić należy, że badane decyzje nie naruszają przepisów prawa materialnego. Nie doszło również do naruszenia przepisów prawa procesowego, ponieważ postępowanie administracyjne w kontrolowanej sprawie zostało przeprowadzone prawidłowo i doprowadziło do dokładnego ustalenia stanu faktycznego niezbędnego do podjęcia merytorycznego rozstrzygnięcia oraz jego oceny, zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 K.p.a. Natomiast podjęte przez organy decyzje tłumaczą zajęte stanowisko, stosownie do wymogów art. 107 § 3 K.p.a.

W tym stanie rzeczy Sąd, na podstawie art. 151 P.p.s.a., skargę oddalił.