Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Ożóg po rozpoznaniu w dniu 27 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi M. J. L. redaktora naczelnego czasopisma informacyjnego mieszkańców Gminy Z. "[...]" na bezczynność Sołtysa Sołectwa M. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej postanawia: odrzucić skargę.

Pismem z dnia 6 lutego 2017 r. redaktor naczelny czasopisma informacyjnego mieszkańców Gminy Z. "[...]", M. J. L., (dalej: skarżący), wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, skargę na bezczynność organu wykonawczego sołectwa M. – sołtysa M. w przedmiocie dostępu do informacji publicznej, w postaci:

1. kopii lub skanów:

a) protokołów z zebrań wiejskich sołectwa M. odbytych w 2016 r. oraz kopii (skanów) uchwał na tych zebraniach podjętych,

b) wniosku podjętego w trybie art. 5 ust. 1, 2 i 3 ustawy o funduszu sołectwa (Dz.U. z 2014 r., poz. 301),

2. podanie terminów wykonania dyspozycji:

a) § 11 pkt 1 statusu sołectwa M. w zakresie jak w punkcie 1a,

b) art. 5 ust. 4 ustawy o funduszu sołectwa w zakresie jak w pkt 1b,

W odpowiedzi na skargę sołtys Sołectwa M. wniósł o jej odrzucenie wskazując, że sołtys nie należy do podmiotów, o których mowa w art. 4 ustawy o dostępie do informacji publicznej, wobec czego nie jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie należy podkreślić, że zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. nr 153, poz. 1269, ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem (legalności), jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. W świetle art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (j.t. Dz. U. z 2016 r. poz. 718, ze zm.; dalej: ppsa) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a ppsa.

W przypadku skarg na bezczynność, kontroli sądu poddawany jest brak aktu lub czynności w sytuacji, gdy organ miał obowiązek podjąć działanie w danej formie i w określonym przez prawo terminie. Dla dopuszczalności skargi na bezczynność nie mają znaczenia powody, dla jakich akt nie został podjęty lub czynność nie została dokonana, jak również – czy bezczynność organu spowodowana została zawinioną lub niezawinioną opieszałością organu. W sprawach o udostępnienie informacji publicznej skarga na bezczynność przysługuje nie tylko w przypadku faktycznego "milczenia" podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, ale również w sytuacji, gdy podmiot ten uznaje, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej. Wówczas sąd zobligowany jest do rozpoznania skargi i rozstrzygnięcia, czy żądana informacja jest informacją publiczną, i czy rzeczywiście wnioskodawca może domagać się jej udostępnienia.

Przedmiotem tej skargi jest bezczynność sołtysa Sołectwa M. w zakresie udostępnienia skarżącemu wskazanych we wniosku z dnia 9 stycznia 2017 r. informacji. Koniecznym do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy było zatem ustalenie, czy żądane informacje stanowią informację publiczną oraz czy sołtys jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej.

Podstawę rozstrzygania w sprawie stanowiły przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. (j.t. Dz.U. Z 2016 r., poz. 1764) o dostępie do informacji publicznej, dalej: udip, na gruncie której każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną i podlega udostępnieniu oraz ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonych w tejże ustawie (art. 1 ust. 1 udip).

W ocenie Sądu nie można podzielić stanowiska skarżącego, iż sołtys jest podmiotem zobowiązanym do udostępniania informacji publicznej w rozumieniu udip.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 udip obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1) organy władzy publicznej;

2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych;

3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa;

4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego;

5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W ocenie Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę sołtysa nie sposób zaś zaliczyć do żadnej ze wskazanych powyżej kategorii.

W szczególności wskazać należy, iż nie jest on organem władzy publicznej, albowiem stanowi wyłącznie organ wykonawczy jednostki pomocniczej gminy i nie posiada żadnych władczych kompetencji o charakterze decyzyjnym. Nadto zgodnie z art. 18 ust. 1 udip posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów są jawne i dostępne, a jednocześnie art. 20 tej samej ustawy stanowi, iż przepisy art. 18 stosuje się odpowiednio do pochodzących z powszechnych wyborów kolegialnych organów jednostek pomocniczych jednostek samorządu terytorialnego i ich kolegialnych organów pomocniczych. Treść art. 20 udip wyraźnie wskazuje, iż również ustawodawca nie zalicza organów jednostek pomocniczych jednostek samorządu terytorialnego do organów władzy publicznej, albowiem przypadku takiego zaliczenia przepis art. 20 udip byłby zbędny, zaś racjonalny prawodawca nie ustanawia zbędnych regulacji.

Sołtys nie jest także podmiotem reprezentującym jednostkę organizacyjną samorządu terytorialnego lub inną jednostkę organizacyjną dysponującą majątkiem publicznym, albowiem sołectwo, mimo niewątpliwego dysponowania majątkiem publicznym, nie jest jednostką organizacyjną o jakiej mowa w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 594, ze zm.), lecz jednostką pomocniczą gminy, co wynika wprost z art. 5 ust. 1 tej samej ustawy. Brak wskazania przez ustawodawcę w art. 4 pkt 4 i 5 organów reprezentujących jednostki pomocnicze jednostek samorządu terytorialnego, względnie jednostki pomocnicze dysponujące majątkiem publicznym wyraźnie świadczy o wyłączeniu przez ustawodawcę organów jednostek pomocniczych z kręgu podmiotów, zobowiązanych do udostępniania informacji publicznej. (por. wyrok z dnia 6 września 2014 r., sygn. akt II SAB/Po 37/14, CBOSA).

Konkludując wskazać należy, że skoro sołtys nie jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, to do wniosku skarżącego skierowanego do Sołtysa M. nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej. Co za tym idzie skarga na bezczynność sołtysa nie mieści się w tym zakresie w katalogu spraw poddanych kognicji sądów administracyjnych zawartym w art. 3 ppsa.

W tym stanie rzeczy skargę należało uznać za niedopuszczalną, co w świetle regulacji art. 58 § 1 pkt 1 ppsa stanowi przesłankę jej odrzucenia.