drukuj    zapisz    Powrót do listy

6461 Wynalazki, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, II GSK 245/10 - Wyrok NSA z 2011-02-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 245/10 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2011-02-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-03-01
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Joanna Kabat-Rembelska /przewodniczący/
Maria Jagielska
Stanisław Gronowski /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6461 Wynalazki
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 906/09 - Wyrok WSA w Warszawie z 2009-11-05
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 7, art. 77 par. 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 141 par. 4, art. 145 par. 1 pkt 1 lit. c
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Dz.U. 1993 nr 26 poz 117 art. 10
Ustawa.z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat Rembelska Sędzia NSA Stanisław Gronowski (spr.) Sędzia del. WSA Maria Jagielska Protokolant Bogusław Piszko po rozpoznaniu w dniu 10 lutego 2011 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. P. E. N.V. w E. H. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 5 listopada 2009 r. sygn. akt VI SA/Wa 906/09 w sprawie ze skargi K. P. E. N.V. w E. H. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia patentu na wynalazek 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W.; 2) zasądza od Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej na rzecz K. P. E. N.V. w E. H. kwotę 1050 (tysiąc pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 5 listopada 2009 r., sygn. akt VI SA/Wa 906/09, wydanym w sprawie ze skargi K. P. E. N.V. na decyzję Urzędu Patentowego R.P. z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udzielenia patentu na wynalazek pt. "[...]", oddalono skargę.

Wyrok zapadł na tle następującego stanu faktycznego:

K. P. E. N.V., zwana “skarżącą", w dniu [...] listopada 1999 r. dokonała zgłoszenia wynalazku [...] Z powyższego zgłoszenia skarżąca wydzieliła rozwiązanie pt. "[...]", domagając się w postępowaniu przed Urzędem Patentowym RP udzielenia patentu na ten wynalazek.

Uwzględniając zastrzeżenia Urzędu Patentowego, podważającego techniczny charakter zgłoszenia, skarżąca przy piśmie z dnia 3 października 2008 r. przedłożyła kolejną, przeredagowaną, następującą wersję zastrzeżeń patentowych:

1. Nośnik danych (1), zawierający wzór informacji zapisany na ścieżce, przy czym wzór informacji zawiera znaczniki tworzące odcinkami zapis pierwszego sygnału strumienia danych (2), reprezentujący sygnał wizyjny, zapis drugiego sygnału strumienia danych (3) reprezentujący sygnał graficzny i sygnał reprezentujący program sterujący (4) interaktywnym odtwarzaniem wymienionych sygnałów składowych, przy czym znaczniki tworzące zapis sygnału reprezentującego program (4) tworzą pierwszą sekwencję (130) programu zawierającą znaczniki reprezentujące sygnał danych głównych (130.1) odnoszących się do cech kształtu obiektu graficznego oraz drugą sekwencję (140) programu, która po odczytaniu ma być uruchomiona po pierwszej sekwencji programu w przypadku zgodności danych wejściowych użytkownika z ustalonym warunkiem podanym w programie, przy czym druga sekwencja (140) programu określa wizualną odpowiedź zwrotną na sygnał wejściowy użytkownika, znamienny tym, że ponadto zawiera znaczniki tworzące odcinkami drugą sekwencję programu (140) reprezentującą dane pomocnicze (151-156), definiujące co najmniej dodatkową cechę wizualną obiektu graficznego.

2. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że znaczniki tworzą sekwencję reprezentują sygnał obiektu graficznego o dwóch albo więcej częściach (201-207) mających wzajemnie różne kody koloru a ponadto znaczniki tworzą sekwencję reprezentującą sygnał danych pomocniczych (151-156) odnoszące się do co najmniej jednej wartości koloru, która ma zostać przypisana do kodu koloru.

3. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że znaczniki tworzą sekwencję reprezentującą sygnał kodu koloru reprezentowanego przez co najmniej 6 bitów.

4. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że sekwencja znaczników reprezentuje sygnał danych głównych (130.1) odnoszących się do cech kształtu, i że sekwencja znaczników reprezentuje sygnał danych głównych zawierających odniesienie do struktury danych (5) zawierającej dane kształtu (5.3) reprezentujące cechy kształtu.

5. Nośnik danych według zastrz. 4, znamienny tym, że znaczniki reprezentują sygnał struktury danych (5) zawierającej kolejne dane oraz że sekwencja znaczników reprezentuje sygnał danych pomocniczych (151-156) odnoszących się do dodatkowej cechy wizualnej oraz tym, że sekwencja znaczników reprezentuje sygnał danych pomocniczych zawierających dane modyfikacyjne, które zawierają odnośnik wskazujący położenie tych dodatkowych danych w strukturze danych, przy czym sekwencja znaczników reprezentuje sygnał danych modyfikacyjnych a kolejna sekwencja znaczników reprezentuje dane odnoszące się do dodatkowej cechy wizualnej.

6. Nośnik danych według zastrz. 5, znamienny tym, że sekwencja znaczników reprezentuje kolejny sygnał danych zawierający jedną albo więcej wartości koloru.

7. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że sekwencja znaczników tworząca zapis sygnału danych zawartych w drugim sygnale strumienia (3) i sekwencja znaczników reprezentująca sygnał danych odnoszących się do obiektu graficznego są w postaci, która może być przetwarzana przez wspólne środki generowania grafiki.

8. Nośnik danych według zastrz. 1, znamienny tym, że sekwencja znaczników reprezentuje sygnał cech kształtu obiektu graficznego reprezentowany w postaci danych kodowanych długością sekwencji.

9. Sposób wytwarzania nośnika danych, w którym utrwala się na nośniku danych znaczniki tworzące pierwszy sygnał strumienia danych (2) reprezentujący sygnał wizyjny na nośniku danych, utrwala się na nośniku danych znaczniki tworzące drugi sygnał strumienia danych (3) reprezentujący sygnał graficzny na nośniku danych, utrwala się na nośniku danych znaczniki tworzące sygnał programu sterującego (4) do sterowania interaktywnym odtwarzaniem tych sygnałów, przy czym znaczniki tworzące sygnał programu (4) tworzą pierwszą sekwencję (130) programu zawierającą dane główne (130.1), odnoszące się do cech kształtu obiektu graficznego i drugą sekwencję (140) programu, która po odczytaniu ma być uruchomiona po pierwszej sekwencji programu w przypadku zgodności danych wejściowych użytkownika z ustalonym warunkiem podanym w programie, przy czym ta druga sekwencja (140) programu określa wizualną odpowiedź zwrotną na sygnał wejściowy użytkownika, znamienny tym, utrwala się drugą sekwencję (140) programu zawierającą znaczniki reprezentujące sygnał danych pomocniczych (151-156) definiujących co najmniej dodatkowa cechę wizualną obiektu graficznego.

Ostateczną decyzją Urzędu Patentowego z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] utrzymano w mocy wcześniejszą decyzję tego organu z dnia [...] października 2008 r., odmawiającą udzielenia skarżącej patentu na omawiane zgłoszenie.

Jako podstawę prawną decyzji Urząd Patentowy wskazał art. 10 ustawy z dnia 19 października 1972 r. o wynalazczości (Dz. U. z 1993 r. Nr 26, poz. 117 ze zm.) w związku z art. 315 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), zwanej "pwp". W myśl art. 10 ustawy o wynalazczości wynalazkiem podlegającym opatentowaniu jest nowe rozwiązanie o charakterze technicznym, nie wynikające w sposób oczywisty ze stanu techniki i mogące się nadawać do stosowania. W świetle art. 315 ust. 3 pwp ustawowe warunki wymagane do uzyskania patentu, prawa ochronnego albo prawa z rejestracji ocenia się według przepisów obowiązujących w dniu zgłoszenia wynalazku, wzoru użytkowego, znaku towarowego albo topografii układów scalonych w Urzędzie Patentowym.

Urząd Patentowy podtrzymał prezentowane konsekwentnie w całym postępowaniu stanowisko co do braku zdolności patentowej omawianego zgłoszenia w świetle art. 10 ustawy o wynalazczości. Wskazał także na przepis § 32 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych (Dz. U. Nr 102, poz. 1119), mającego zastosowanie na podstawie art. 93 pwp. Zgodnie z § 32 ust. 1 pkt 1 powołanego rozporządzenia przeprowadzając badania, Urząd Patentowy nie uznaje przedmiotu zgłoszenia za wynalazek, w szczególności jeżeli stwierdzi, że nie dotyczy on żadnego wytworu materialnego nadającego się do wykorzystania, określonego za pomocą cech technicznych odnoszących się do jego budowy lub składu ani określonego sposobu technicznego oddziaływania na materię, bądź nowego zastosowania substancji stanowiącej część stanu techniki. Analogicznie był interpretowany "charakter techniczny" rozwiązania według poprzednio obowiązujących przepisów.

Według Urzędu Patentowego zgłoszone przez skarżącą rozwiązanie nie ma charakteru rozwiązania o charakterze technicznym, gdyż od takiego wymaga się przedstawienia rozwiązania w postaci środków technicznych właściwych dla zastrzeganej kategorii zgłoszenia, którego wymogu nie spełnia rozwiązanie skarżącej. I tak, w ocenie organu nie są środkiem technicznym budowy nośnika "znaczniki tworzące odcinkami drugą sekwencję programu (140) reprezentującą dane pomocnicze (151 - 156), definiujące co najmniej dodatkową cechą wizualną obiektu graficznego", ani technicznym oddziaływaniem na materię podanie rodzaju danych jakie się utrwala znacznikiem na nośniku.

Od powyższej decyzji skarżąca wniosła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. który, jak to wskazano na wstępie, skargę tę oddalił.

Skarżąca zarzuciła naruszenie art. 10 ustawy o wynalazczości poprzez nieprawidłową wykładnię pojęcia rozwiązanie o charakterze technicznym i w konsekwencji bezzasadne przyjęcie, że zgłoszone rozwiązania nie są rozwiązaniami o charakterze technicznym w rozumieniu cytowanego przepisu. Ponadto zarzuciła błędną ocenę stanu faktycznego dokonaną przez organ polegającą, zdaniem skarżącej, na braku wskazania jakichkolwiek argumentów na poparcie swojego stanowiska, że nośnik danych (zastrz. 1 do 8) nie jest określony przez podanie jego wewnętrznej struktury, a sposób (zastrz. 9) nie jest określony przez podanie czynności mających na celu wytworzenie nośnika danych. Tymczasem w odniesieniu do przedmiotu zgłoszenia nośnik danych zawiera elementy materialne (podłoże, ścieżka znaczniki), które są rozmieszczone zgodnie z zestawem reguł tworzenia i porządkowania tych znaczników. Wszystkie cechy rozwiązania (materialne i opisane abstrakcyjnie) są cechami technicznymi łącznie, ponieważ istnieje pomiędzy nimi związek skutkujący rozwiązaniem problemu związanego z uzyskaniem określonego efektu technicznego (przejawiającego się w sferze materialnej w postaci obiektu, którego zachowanie jest zgodnie z określonymi regułami opisanymi abstrakcyjnie). Efektem jest pożądane działanie urządzenia odtwarzającego nośnik danych. Prowadząc badanie Urząd Patentowy RP powinien odnosić się do przedmiotu zgłoszenia jako całości, a nie tylko i wyłącznie do jego arbitralnie wybranych części, na co wskazuje przepis art. 33 ust. 3 pwp.

Jak wskazała skarżąca Urząd Patentowy powołał nie tylko art. 10 ustawy o wynalazczości, ale również § 32 pkt 1 ust. 1 powołanego rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 września 2001 r., co budzi poważne wątpliwości natury systemowej, gdyż prowadzi do złamania konstytucyjnej zasady trójpodziału władzy. Rozporządzenie to ustanawia dodatkowy, względem art. 28 pwp, katalog przedmiotów, których Urząd Patentowy nie uznaje za wynalazki, co wykracza poza delegację art. 93 pwp. Jednocześnie skarżąca wniosła o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego co do zgodności powołanego wyżej przepisu rozporządzenia z art. 93 pwp i art. 92 ust. 1 Konstytucji RP.

Skarżąca zarzuciła także naruszenie art. 6, art. 9, art., 10 k.p.a., art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. oraz art. 107 § 3 k.p.a. w związku z art. 252 pwp przez wydanie decyzji bez podstawy prawnej, brak należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego, co uniemożliwiło stronie wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, a także poprzez brak wszechstronnego i dokładnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy i w konsekwencji wydanie rozstrzygnięcia w oparciu o błędne założenia natury faktycznej i prawnej. Zdaniem skarżącej Urząd Patentowy RP zbagatelizował fakt udzielenia na wynalazki będące przedmiotem niniejszego zgłoszenia patentu europejskiego [...].

Odnosząc się do zarzutów podniesionych w skardze Sąd pierwszej instancji nie dopatrzył się zasadności zarzutu naruszenia przez Urząd Patentowy zarzucanych przepisów postępowania administracyjnego. Zdaniem Sądu organ prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Nie można zatem podzielić stanowiska skarżącej, że Urząd Patentowy wydał decyzję bez wszechstronnego i dokładanego zbadania wszystkich okoliczności sprawy. Argumentacji strony przeczy treść korespondencji organu ze skarżącą, w świetle której organ oceniał kolejne wersje zastrzeżeń patentowych. W ocenie Sądu przedkładane przez skarżącą kolejne wersje zastrzeżeń patentowych były jedynie zmianami natury stylistycznej.

Według Sądu pierwszej instancji, podzielającego stanowisko organu odmawiającego udzielenia patentu, nie można uzyskać prawa wyłącznego, definiując w zastrzeżeniach patentowych jedynie końcowy rezultat jaki chce się uzyskać. Ochroną patentową objęte jest bowiem ujawnienie rozwiązania technicznego. Organ prawidłowo rozpatrywał przedmiot zgłoszenia, oceniając przede wszystkim część znamienną zastrzeżeń niezależnych, gdyż pojęcie "zakres żądanej ochrony" pokrywa się z pojęciem "część znamienna zastrzeżenia".

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 10 ustawy o wynalazczości, jak wskazał Sąd pierwszej instancji, pojęcie technicznego charakteru nie zostało prawnie zdefiniowane. Odwołanie się do techniki jest ogólnikowe, stąd pojęcie technicznego charakteru musi być wypełniane treścią przez orzecznictwo. Skoro zaś w przepisach prawa nie podaje się definicji techniki, a także w judykaturze nie utrwaliła się żadna jednolita metoda badania tej przesłanki zdolności patentowej, konieczne jest odwoływanie się do rozumienia pojęcia techniki w znaczeniu potocznym. Organ, zdaniem Sądu, nie dopuścił się błędu uwzględniając dla interpretacji pojęcia "rozwiązanie o charakterze technicznym" przepisy powołanego rozporządzenia, a także odwołując się do interpretacji poszczególnych kategorii rozwiązania informacjami podawanymi w poradnikach opracowanych przez Urząd Patentowy RP (Poradnik wynalazcy, Metodyczne badania zdolności patentowej wynalazków i wzorów użytkowych).

Sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko Urzędu Patentowego, według którego cechy podane w zastrzeżeniu od 1 do 9 związane są z oprogramowaniem. Uzyskanie skutecznej ochrony prawnej na rozwiązanie zawierające unikalne oprogramowanie wymaga m.in., aby opis przedmiotu zgłoszenia nie ograniczał się do prezentacji samej tylko koncepcji rozwiązania problemu technicznego. Wskazał też na rozbieżność orzecznictwa między Urzędem Patentowym a organami orzeczniczymi działającymi na podstawie układu o współpracy patentowej (Dz. U. z 1991 Nr 70, poz. 303), zwanego PCT, których orzecznictwo wykazuje tendencję do liberalizacji postrzegania wymogu "technicznego charakteru" wynalazku urzeczywistnionego za pomocą komputera. Jednakże, w myśl przepis art. 27 ust. 5 PCT, żadne z postanowień niniejszego układu i regulaminu nie zmierza do ograniczenia swobody żadnego Umawiającego się Państwa w ustaleniu takich istotnych warunków zdolności patentowej, jakie to Państwo uważa za właściwe. W szczególności wszystkie postanowienia niniejszego układu i regulaminu, dotyczące definicji wcześniejszego stanu techniki, służą wyłącznie celom procedury międzynarodowej, w związku z czym każde Umawiające się Państwo, przy orzekaniu zdolności patentowej wynalazku zastrzeżonego w zgłoszeniu międzynarodowym, ma swobodę stosowania kryteriów swego prawa krajowego w odniesieniu do wcześniejszego stanu techniki i innych warunków zdolności patentowej, nie będącej wymogami co do formy lub treści zgłoszeń.

Również, jak podniósł Sąd pierwszej instancji, na gruncie Konwencji o patencie europejskim brak jest ujednoliconego stanowiska w zakresie badania zdolności patentowej wynalazków wykorzystujących programy komputerowe.

Skarżąca złożyła skargę kasacyjną od powyższego wyroku, wnosząc o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

Naruszenie przepisów postępowania, które mogło mleć istotny wpływ na wynik sprawy (art.174 pkt 2 p.p.s.a.), tj.:

1. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w związku z art. 133 § 1 p.p.s.a. i w związku z art. 7, 77 § 1, 80 k.p.a. poprzez aprobowanie błędnych ustaleń faktycznych i prawnych dokonanych przez Urząd Patentowy z naruszeniem przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego (art. 7, art. 77 § 1, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a.) przy ocenie charakteru technicznego wynalazków będących przedmiotem zgłoszenia, co miało istotny wpływ na wynik sprawy i doprowadziło do oddalenia skargi w sytuacji, gdy zachodziły podstawy do uwzględnienia skargi;

2. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w związku z art. 133 § 1 p.p.s.a. i w związku z art. 49 ust. 2 pwp i art. 9 i 10 k.p.a. poprzez niedostrzeżenie przez sąd naruszenia przez Urząd Patentowy zasady czynnego udziału strony w postępowaniu administracyjnym wynikającej z art. 10 k.p.a. i niewyznaczenie zgłaszającemu nowego terminu na ustosunkowanie się do zarzutów Urzędu Patentowego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż pozbawiło stronę możliwości wypowiedzenia się co do stanowiska Urzędu Patentowego w stosunku do zmienionej wersji zastrzeżeń patentowych i dokonania ewentualnych dalszych zmian w zgłoszeniu patentowym;

3. naruszenie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w związku z. art. 133 § 1, art. 141 § 4 i art. 153 p.p.s.a. poprzez nieuwzględnienie w toku wyrokowania argumentów skarżącej, dotyczących rozumienia pojęcia "rozwiązanie o charakterze technicznym" wynikającego z art. 10 ustawy o wynalazczości w związku z art. 315 ustawy p.w.p. i nieustosunkowanie się do tych argumentów w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku.

Skarga kasacyjna zarzuciła także naruszenie przepisów prawa materialnego (art. 174 pkt 1 p.p.s.a.). tj.:

1. naruszenie art. 10 ustawy o wynalazczości w związku z art. 315 § 3 pwp poprzez błędną interpretację pojęcia "rozwiązanie o charakterze technicznym" i niewłaściwie zrozumienie treści normy prawnej wynikającej z tego przepisu;

2. naruszenie art. 10 ustawy o wynalazczości w związku z art. 315 § 3 pwp poprzez niewłaściwe zastosowanie normy prawnej wynikającej z art. 10 ustawy o wynalazczości do istniejącego stanu faktycznego, tj. uznanie, że zgłoszony wynalazek nie jest rozwiązaniami o charakterze technicznym i jako taki nie podlega opatentowaniu, co doprowadziło do bezzasadnego oddalenia skargi.

Ponadto skarżąca wniosła o skierowanie do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego co do zgodności § 32 ust. 1 pkt 1 powołanego rozporządzenia w sprawie dokonywania i badania zgłoszeń wynalazków i wzorów użytkowych z art. 93 pwp i art. 92 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim formułuje warunki, które musi spełniać rozwiązanie (przedmiot zgłoszenia), aby mogło być uznany za wynalazek. Jednakże na rozprawie przed Naczelnym Sądem Administracyjnym skarżąca cofnęła ten wniosek.

W obszernym uzasadnieniu skargi kasacyjnej skoncentrowano się na wykazaniu mankamentów uzasadnienia wyroku Sądu pierwszej instancji, w którym nie zawarto stanowiska dlaczego prawidłowa jest interpretacja przez Urząd Patentowy pojęcia "rozwiązanie o charakterze technicznym", o którym mowa w art. 10 ustawy o wynalazczości, a także na braku skontrolowania przez Sąd pierwszej instancji rozstrzygnięcia tego organu przy ocenie charakteru technicznego spornego zgłoszenia, co zdaniem skarżącej miało istotny wpływ na wynik sprawy. W szczególności skarga kasacyjna zarzuca Sądowi pierwszej instancji bezkrytyczne przyjęcie w omawianych kwestiach stanowiska organu bez odniesienia się do zarzutów skarżącej. Brak jednolitej regulacji wspólnotowej i przejrzystych reguł prawa patentowego co do postrzegania w wynalazku wymogu "charakteru technicznego" nie świadczy, że prawidłowe jest tutaj stanowisko Urzędu Patentowego, nie zaś Europejskiej Organizacji Patentowej (EPO), które skłania się do liberalizacji postrzegania w wynalazku wspomnianego charakteru technicznego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 174 p.p.s.a. skargę kasacyjną można oprzeć na następujących podstawach: 1) naruszeniu prawa materialnego przez jego błędną wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2) naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naczelny Sąd Administracyjny jest związany podstawami skargi kasacyjnej, bowiem stosownie do treści art. 183 § 1 p.p.s.a., rozpoznając sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze pod rozwagę z urzędu jedynie nieważność postępowania, która zachodzi w przypadkach przewidzianych w § 2 tego artykułu. W niniejszej sprawie nie występują jednak żadne z wad wymienionych we wspomnianym przepisie, które powodowałyby nieważność postępowania prowadzonego przez Sąd pierwszej instancji.

Skarga kasacyjna jest oparta na usprawiedliwionej podstawie naruszenia przez Sąd pierwszej instancji przepisów postępowania, a w szczególności art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w związku z art. 141 § 4 p.p.s.a., w związku z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. w związku z art. 10 ustawy o wynalazczości.

Przechodząc do oceny argumentów zawartych w skardze kasacyjnej istota zarzucanego naruszenia przez Sąd pierwszej instancji wskazanych przepisów prawa, a w szczególności zaś przepisów postępowania, sprowadza się do kwestii braku zdefiniowania przez Sąd pojęcia "rozwiązania o charakterze technicznym" i pod tym kątem niedokonanie oceny prawidłowości rozstrzygnięcia zaskarżonej decyzji Urzędu Patentowego, odmawiającej skarżącej udzielenia patentu na zgłoszone do ochrony rozwiązanie.

Zarzucone w skardze kasacyjnej naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w związku z art. 141 § 4 p.p.s.a., w związku z art. 7 i art. 77 § 1 k.p.a. i w związku z art. 10 ustawy o wynalazczości, miało istotny wpływ na wynik niniejszej sprawy. W rzeczy samej Sąd pierwszej instancji, idąc za Urzędem Patentowym, jedynie skonstatował istniejące pomiędzy krajowymi Urzędami Patentowymi rozbieżności w zakresie interpretowania pojęcia "rozwiązania o charakterze technicznym" w odniesieniu do wynalazków wykorzystujących programy informatyczne, pod kątem ich zdolności patentowej. Na istnienie wątpliwości w tym względzie wskazuje piśmiennictwo (por. D. Bieńczak "Ochrona patentowa programów komputerowych w świetle orzecznictwa Europejskiego Urzędu Patentowego", Glosa, Prawo gospodarcze w orzeczeniach i komentarzach, nr 2/2009). Sąd pierwszej instancji, jak to już wskazano, przychylił się ostatecznie do stanowiska Urzędu Patentowego. Jednakże, jak to trafnie zarzuciła skarga kasacyjna, Sąd pierwszej instancji nie skontrolował zaskarżonej decyzji pod kątem jej zgodności z prawem, a w szczególności nie odniósł się do zarzutów skarżącej, podważających stanowisko Urzędu Patentowego. Innymi słowy, Sąd pierwszej instancji nie zajął stanowiska, czy i w jakim zakresie w pojęciu "rozwiązania o charakterze technicznym", o którym mowa w art. 10 ustawy o wynalazczości, mogą mieścić się wynalazki wykorzystujące programy informatyczne z zastosowaniem komputerów, i idąc tym tokiem, czy zgłoszone przez skarżącą rozwiązanie, jako wynalazek, posiada zdolność patentową.

Trafna jest uwaga zawarta w zaskarżonym wyroku, że pojęcie technicznego charakteru wynalazku nie zostało prawnie zdefiniowane, stąd musi być wypełniane treścią przez orzecznictwo. Właśnie, z czym należy się zgodzić z Sądem pierwszej instancji, jest to rola orzecznictwa, w tym przede wszystkim orzecznictwa sądu administracyjnego, kontrolującego orzecznictwo organu administracji publicznej pod kątem zgodności z prawem. W rzeczy samej od dokonania wspomnianej kontroli Sąd pierwszej instancji uchylił się, z naruszeniem wskazanych w skardze przepisów postępowania.

Z uwagi na dwuinstancyjne postępowanie sądowoadministracyjne i kasatoryjny charakter kompetencji orzeczniczych Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd ten nie jest władny wypowiedzieć się w spornej w sprawie kwestii, czy zgłoszone do ochrony rozwiązanie posiada zdolność patentową, jeżeli przedtem ta kwestia nie była przedmiotem postępowania przed Sądem pierwszej instancji zgodnie z obowiązującymi w tej mierze wymogami procesowymi.

W tym stanie sprawy Naczelny Sąd Administracyjny, na zasadzie art. 185 p.p.s.a., uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w W. dla skontrolowania zgodności z prawem stanowiska Urzędu Patentowego zajętego w zaskarżonej decyzji, odmawiającego skarżącej udzielenia patentu na rozwiązanie zgłoszone do ochrony.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt