Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Borowiec (spr.) po rozpoznaniu w dniu 3 sierpnia 2010 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia P.B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 11 marca 2010 r. sygn. akt. II SAB/Kr 34/07 odrzucające zażalenie P.B. na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 listopada 2009 r. sygn. akt II SAB/Kr 34/07 na zarządzenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 13 listopada 2009 r. sygn. akt II SAB/Kr 34/07 w sprawie ze P.B. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w K. postanawia: odrzucić zażalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 13 listopada 2009 r., sygn. akt II SAB/Kr 34/07 odrzucił zażalenie P.B. na wcześniejsze postanowienie tego Sądu z dnia 17 grudnia 2009 r., sygn. akt II SAB/Kr 34/07. Natomiast zarządzeniem z dnia 13 listopada 2009r. Wojewódzki Sąd Administracyjny pozostawił wniosek P.B. w Krakowie o sporządzenie uzasadnienia postanowienia o wyłączeniu sędziego bez rozpoznania.

Powyższe postanowienia stały się przedmiotem zażalenia P.B. w którym podniesiono, że przepisy ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) zwanej dalej P.p.s.a. nie określają w jaki sposób powinny być podpisane pisma w postępowaniu sądowoadministracyjnym.

Ponadto wskazał, że art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. nie nakazuje, aby pisma wnoszone do sądu były własnoręcznie podpisane, a tym samym zastosowanie powinien znaleźć art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2001 r. Nr 130, poz. 1450 ze zm.) i art. 78 § 2 K.c., zgodnie z którymi pisma podpisane bezpiecznym podpisem elektronicznym są równoważne pismom zaopatrzonym w podpis własnoręczny.

W ocenie skarżącego wniesienie zażalenia jest czynnością prawną i mają do niego zastosowania art. 60-61 i art. 78 K.c., które z kolei dopuszczają możliwość zastąpienia dokumentu papierowego dokumentem elektronicznym.

Ponieważ przedmiotowe zażalenie zawierało jedynie mechanicznie odwzorowany podpis P.B., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie pismem z dnia 22 stycznia 2010 r. wezwał go do podpisania wniesionego zażalenia w terminie 7 dni od daty jego otrzymania, pod rygorem odrzucenia zażalenia. Pomimo upływu w/w terminu, zażalenie nie zostało podpisane.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie na postanowieniem z dnia 11 marca 2010 r. sygn. akt. II SAB/Kr 34/07 zażalenie odrzucił.

Sąd pierwszej instancji wyjaśnił, że skarżący nie podpisał zażalenia, co uniemożliwia rozpoznanie sprawy, a dopóki nie zostaną spełnione warunki formalne zażalenia, nie ma możliwości przekazywania sprawy do rozpoznania Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu. Stwierdził bowiem, że zgodnie z art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. w związku z art. 57 § 1, art. 198 i art. 193 powołanej ustawy, każde zażalenie musi zawierać podpis strony albo podpis przedstawiciela ustawowego strony lub jej pełnomocnika.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie podkreślił, że ustawą z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 64, poz. 656 ze zm.) dokonano zmiany przepisów K.p.a. dopuszczając możliwość wniesienia podania w formie dokumentu elektronicznego. Przepisy te dotyczą wyłącznie postępowania administracyjnego, gdyż zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 64, poz. 565 ze zm.), przepisów tej ustawy nie stosuje się do sądów administracyjnych.

W konsekwencji Sąd pierwszej instancji uznał, że dla skuteczności pisma wnoszonego przez stronę drogą elektroniczną konieczne jest późniejsze opatrzenie go własnoręcznym podpisem, bowiem tylko taki podpis spełnia wymagania wynikające z art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. A zatem nie umieszczenie na zażaleniu własnoręcznego podpisu skarżącego, oznacza, iż przedmiotowe zażalenie nie zostało podpisane i należało je uznać za obarczone brakiem formalnym. Podkreślono również, że skarżący nie stosowało bezpiecznego podpisu elektronicznego, skoro na zażaleniu widnieje tylko wyraźne mechaniczne powielenie jego podpisu (tzw. fascimile).

Z tych względów, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a w związku z art. 198, art. 197 § 2, art. 194 § 3 oraz art. 178 tej ustawy, zażalenie odrzucił.

Powyższe postanowienie stało się przedmiotem zażalenia P.B. do Naczelnego Sądu Administracyjnego, w którym stwierdził, że przesłane w niniejszej sprawie pisma były podpisane. Przy czym, podpis ten miał formę podpisu elektronicznego w rozumieniu art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2001 r. Nr 130, poz. 1450 ze zm.).

W ocenie skarżącego wbrew stanowisku Sądu pierwszej instancji w postępowaniu sądowoadministracyjnym mają zastosowanie przepisy ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2001 r. Nr 130, poz. 1450 ze zm.) oraz przepisy ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2005 r. Nr 64, poz. 565 ze zm.). A zatem stosownie do treści art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz. U. z 2001 r. Nr 130, poz. 1450 ze zm.), zażalenie podpisane w formie elektronicznej jest równoważne formie pisemnej i opatrzonej podpisem własnoręcznym, albowiem żaden przepis P.p.s.a. nie wymaga aby podpis był własnoręczny. Zdaniem skarżącego nie sposób bowiem przyjąć, że ustawodawca posługuje się pojęciem pisma jedynie jako oświadczeniem woli złożonym na kartce papieru, skoro w art. 65 § 3 P.p.s.a dopuszcza możliwość doręczania pism za pośrednictwem telefaksu lub poczty elektronicznej.

Z uwagi na fakt, iż powyższe zażalenie również nie było podpisane, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie pismem z dnia 10 maja 2010 r. wezwał P.B. do jego podpisania w terminie 7 dni od daty doręczenie, pod rygorem odrzucenia zażalenia (karta 240 – akt sądowych). Pomimo upływu w/w terminu braków formalnych zażalenia nie uzupełniono.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 58 § 1 pkt 3 P.p.s.a. Sąd odrzuca skargę, gdy nie uzupełniono w wyznaczonym terminie braków formalnych skargi. Przy czym, stosownie do treści art. 197 § 2 w związku z art. 193 powołanej ustawy, przepis ten stosuję się odpowiednio do zażaleń.

W związku z powyższym, należy przypomnieć, że stosownie do treści art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a. każde pismo strony powinno zawierać niezależnie od innych elementów składowych pisma, o których mowa w art. 46 § 1 P.p.s.a., podpis strony albo jej przedstawiciela ustawowego lub pełnomocnika.

Wskazać należy, że w myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 18 września 2001 r. o podpisie elektronicznym (Dz.U. Nr 130, poz. 1450 ze zm.) bezpieczny podpis elektroniczny weryfikowany przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu wywołuje skutki prawne określone ustawą, jeżeli został złożony w okresie ważności tego certyfikatu. W rozdziale IX ustawy znajdują się przepisy zmieniające m.in. przepisy Kodeksu cywilnego - art. 60, art. 78 § 1 i § 2 dopuszczające możliwość wyrażenia woli osoby w stosunkach cywilnoprawnych przez ujawnienie jej w postaci elektronicznej. Ponadto ustawą z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. Nr 64, poz. 565 ze zm.) w art. 36 pkt 3 i pkt 5 dokonano zmiany przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego, tj. art. 57 § 5 pkt 1 i art. 63 § 3a dopuszczając możliwość wniesienia podania w formie dokumentu elektronicznego.

Zauważyć należy jednak, że wskazane powyżej przepisy dotyczą wyłącznie zakresu jaki reguluje dana ustawa, a zatem przepisy te nie maja zastosowania w postępowaniu sadowoadministracyjnym (por. postanowienie NSA z dnia 10 września 2008 r. sygn. akt I OZ 673/09).

Naczelny Sąd Administracyjny w postanowieniu z dnia 24 lipca 2007 r. sygn. akt I OPP 25/08 wskazał, zgodnie z art. 2 ust. 3 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz.U. Nr 64, poz. 565 ze zm.), sąd administracyjny nie jest zobowiązany do posługiwania się w korespondencji elektronicznej certyfikatami, o których mowa w ustawie o podpisie elektronicznym.

Zdaniem Naczelnego Sądu Administracyjnego z art. 46 § 1 pkt 4. i art. 57 § 1 P.p.s.a wynika zatem, iż skargę (zażalenie) do Sądu należy podpisać, i że powinien być to podpis własnoręczny, a nie inny podpis np. mechanicznie odtworzony.

W związku z powyższym, dla skuteczności pisma wnoszonego przez stronę drogą elektroniczną konieczne jest późniejsze opatrzenie go własnoręcznym podpisem, bowiem tylko taki podpis spełnia wymagania wynikające z art. 46 § 1 pkt 4 P.p.s.a.

W konsekwencji należy uznać, że skoro zażalenie skarżącego jest obarczone brakiem formalnym, którego pomimo wezwania nie uzupełniono, to podlega ono odrzuceniu.

Z tych względów, Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 58 § 1 pkt 3 w związku z art. 197 § 2 i art. 193 P.p.s.a., orzekł jak w postanowieniu.