Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Irla Sędziowie : NSA Izabela Dobosz (spr.) NSA Jan Zimmermann Protokolant : Anna Chwalibóg po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 października 2009 r. sprawy ze skargi T. S. na decyzję Wojewody [...] z dnia 22 czerwca 2009 r., nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych; skargę oddala.

Decyzją Prezydenta Miasta K. z 08.IV.2009 r. nr [...] został wniesiony sprzeciw wobec zamiaru wykonania przez T. S. robót budowlanych polegających na budowie oranżerii (ogrodu zimowego) o powierzchni zabudowy 14,47 m2 na istniejącym tarasie przy ul. [...] (działka nr "1" obr. [...]) w K.. Sprzeciw został wniesiony na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7.VII.1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2006 r. nr 156 poz. 1118 ze zmianami) oraz art. 104 ustawy z dnia 14.VI.1960 r. kodeks postępowania administracyjnego.

Organ uzasadniając swoją decyzję stwierdził, iż z przedłożonych przez inwestora w dniu 2.IV.2009 r. materiałów wynika, że przedmiotowa oranżeria wykonana będzie na istniejącym tarasie, który przylega do lokalu mieszkalnego nr "A" na piętrze budynku. Zdaniem Prezydenta Miasta K. tego rodzaju roboty budowlane stanowią zabudowę tarasu czyli rozbudowę budynku, a w związku z tym zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy Prawo budowlane przed przystąpieniem do wykonania zgłaszanych robót konieczne jest uzyskanie pozwolenia na budowę w formie decyzji administracyjnej.

Odwołanie od tej decyzji wniósł T. S. zarzucając jej naruszenie prawa materialnego, a to art. 30 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7.VII.1994 r. - Prawo budowlane, poprzez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że budowa oranżerii na istniejącym tarasie budynku stanowi rozbudowę istniejącego budynku i w konsekwencji podlega obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę, a nie zgłoszeniu. Odwołujący się zarzucił ponadto naruszenie art. 30 ust. 6 pkt 1 wyżej wymienionej ustawy poprzez błędne przyjęcie, iż zachodzą podstawy do wniesienia sprzeciwu wobec zamiaru budowy oranżerii oraz naruszenie przepisów prawa procesowego, a to art. 7, art. 77 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 14.VI.1960 r. -Kodeks postępowania administracyjnego. Odwołujący się stwierdził bowiem, że stan faktyczny nie został wyjaśniony w sposób wyczerpujący. W jego opinii dokonano również błędnych ustaleń faktycznych poprzez uznanie, iż oranżeria, której budowa jest planowana nie spełnia wymogów wynikających z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane. Błędne jest także - zdaniem odwołującego się, przyjęcie, iż budowa oranżerii stanowi rozbudowę budynku.

Skarżący stwierdził, że zgodnie z art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane pozwolenia na budowę nie wymaga budowa przydomowych oranżerii o powierzchni zabudowy do 25 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekraczać dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Tymczasem powierzchnia działki nr "2", obr. [...], na której ma znaleźć się planowana oranżeria, wynosi 651 m2, natomiast powierzchnia zabudowy oranżerii ma wynosić 14,47 m2. Dla poparcia swojego stanowiska odwołujący powołał się na orzeczenia wojewódzkich sądów administracyjnych: z 12.XII.2006 r., sygn. II SA/Op 436/06 oraz z 30.XII.2008 r. sygn. II SA/Ol 863/08, 20.ll.2007 r. sygn. VII SA/Wa 635/06. Ostatecznie strona odwołująca się wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i umorzenie postępowania wynikłego z wniesienia sprzeciwu, bądź uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania organowi l instancji.

Decyzją z dnia 22.VI.2009 r. nr [...] Wojewoda [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję uznając, że jest ona prawidłowa, a wniesiony sprzeciw słuszny. Organ odwoławczy wyjaśnił, iż istniejące orzecznictwo sądowo -administracyjne nie pozwala na interpretację art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane w sposób sugerowany przez odwołującego się. Wojewoda zauważył także, że zgodnie z przedłożonym przez inwestora projektem oranżeria miałaby być wykonana na istniejącym tarasie pierwszego piętra budynku mieszkalnego, zatem uznać należy, iż stanowi nadbudowę części obiektu budowlanego. Nawiązując do wskazanych w odwołaniu wyroków Wojewódzkich Sądów Administracyjnych organ administracji publicznej stwierdził, że wiążą one dla tych spraw, których dotyczą, w sprawach indywidualnych obowiązuje natomiast niezależna ocena materiału dowodowego adekwatna do konkretnego przypadku.

Na powyższą decyzję T. S. złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zarzucając jej naruszenie prawa materialnego, a to art. 30 ust 1 pkt 1 w zw. z art. 29 ust. 1 pkt 2 i art. 30 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7.VII.1994 r. Prawo budowlane poprzez jego błędne zastosowanie polegające na przyjęciu, że budowa oranżerii (ogrodu zimowego) na istniejącym tarasie budynku stanowi rozbudowę istniejącego budynku i w konsekwencji podlega obowiązkowi uzyskania pozwolenia na budowę, a nie zgłoszeniu, a w związku z tym uznania, że zachodzą podstawy do wniesienia sprzeciwu wobec zamiaru wykonania robót budowlanych. Zdaniem skarżącego treść art. 29 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego nie uzależnia, wbrew stanowisku organów, odstępstwa od wymogu uzyskania pozwolenia na budowę dla oranżerii (ogrodu zimowego) od posiadania przez nią charakteru budynku wolnostojącego (po słowie "wolnostojące" nie ma dwukropka), a zatem można domniemywać, że wymóg ten dotyczy nie tylko parterowych budynków gospodarczych, ale także wiat, altan oraz oranżerii (ogrodów zimowych). Wręcz przeciwnie, z redakcji tego przepisu wynika, że wymóg posiadania charakteru wolnostojącego dotyczy wyłącznie parterowych budynków gospodarczych, które to stanowią budynki w rozumieniu art. 3 pkt 2 ustawy. W odniesieniu do oranżerii ustawa wymaga jedynie, aby powierzchnia zabudowy nie przekraczała 25 m2, a łączna liczba wymienionych w tym przepisie obiektów na działce nie przekraczała dwóch obiektów na każde 500 m2 powierzchni działki.

Skarżący nadto cytuje obszerne orzeczenia sądów administracyjnych zbieżne z jego stanowiskiem. Dodatkowo podkreśla, że organy nie przeprowadziły żadnego postępowania wyjaśniającego i nie poczyniły żadnych ustaleń, z których by wynikało, że w wyniku zgłoszonych robót budowlanych może dojść do zmiany charakteru parametrów budynku, jak kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość, bądź liczba kondygnacji, czyli, że nastąpi rozbudowa lub nadbudowa budynku. Jeśli nawet jednak rację mają organy, iż budowa parterowej oranżerii na tarasie stanowi bądź rozbudowę bądź nadbudowę istniejącego obiektu budowlanego, to ten rodzaj rozbudowy bądź nadbudowy jest zwolniony z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę. Skarżący nadmienia, że zdaniem organu l instancji zamierzenie budowlane ma stanowić rozbudowę części obiektu budowlanego, gdy tymczasem organ II instancji uważa je za nadbudowę, w żaden sposób nie uzasadniając zmiany swego stanowiska.

Ponadto skarżący zarzucił naruszenie następujących przepisów prawa procesowego: 1. art. 15 ustawy z dnia 14.VI 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego

poprzez nierozpatrzenie ponowne sprawy, a jedynie kontrolę decyzji organu l

instancji,

2. art. 107 § 3 k.p.a. poprzez nieprawidłowe sporządzenie uzasadnienia polegające

na niewskazaniu dowodów, na jakich oparł się organ odwoławczy i

nieustosunkowanie się do tych dowodów oraz niewyjaśnienie podstawy prawnej,

3. art. 107 § 1 k.p.a. poprzez nie podanie pełnej podstawy prawnej w zaskarżonej

decyzji,

4. art. 77 § 1 k.p.a. poprzez nierozpatrzenie zebranego w toku sprawy materiału

dowodowego,

5. art. 7, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. poprzez niepodjęcie przez organ odwoławczy

działań mających na celu dokładne wyjaśnienie stanu faktycznego i przyjęcie, że

zgłoszone zamierzenie budowlane stanowi nadbudowę części obiektu

budowlanego bez poczynienia w tym zakresie jakichkolwiek ustaleń,

6. art. 8 k.p.a. poprzez zmianę poglądu w przedmiocie charakteru zgłoszonego zamierzenia budowlanego bez uzasadnienia tej zmiany w decyzji i niewyjaśnienie przez organ odwoławczy swojego stanowiska co do wykładni art. 29 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane zawartej w powołanych przez skarżącego orzeczeniach

i przyjęcia odmiennej interpretacji tego przepisu.

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na skargę Wojewoda wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji, nie widząc podstaw do jej zmiany. Zdaniem Wojewody zarzuty zawarte w skardze są powtórzeniem zarzutów zawartych w odwołaniu od decyzji l instancji, do których odniósł się wyczerpująco w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.), sądy administracyjne sprawują kontrolę administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie.

Zdaniem Sądu, interpretacja art. 29 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego z 7.VII.1994 r. (Dz.U. z 2006 r., Nr 156 poz. 1118 ze zm.) została dokonana przez organy prawidłowo. Przepis ten stanowi, iż "pozwolenia na budowę nie wymaga budowa (...) wolnostojących parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych) o powierzchni zabudowy do 25 m2, przy czym łączna liczba tych obiektów na działce nie może przekroczyć dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki". Określenie "przydomowe" odnoszące się do oranżerii (ogrodów zimowych) oznacza obiekty związane przez swoją funkcję z domem mieszkalnym, a nie np. oranżerie (ogrody zimowe) znajdujące się w parkach czy obiektach użyteczności publicznej, jak np. ogród botaniczny czy zoologiczny. W cytowanym wyroku WSA w Opolu z dnia 12.XII.2006 r. (II SA/Op 436/06) powołano się na "Słownik języka polskiego" pod red. M. Szymczaka, PWN, Warszawa 1988, tom II, str. 537 czy też "Słownik wyrazów obcych" pod red. J. Tokarskiego, PWN, Warszawa 1980 r., str. 531, w których wyjaśniono słowo "oranżeria: jako "ogrzewany budynek o szklanym dachu i ścianach". Mowa jest tu zatem o budynku, a nie zabudowie tarasu czy przybudówce. Nie można jednak zaakceptować poglądu wyrażonego w tym orzeczeniu, że termin "ogród zimowy" o którym mowa w art. 29 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego ma węższe znaczenie i oznacza, zgodnie z cytowanym także "Uniwersalnym słownikiem języka polskiego" pod red. St. Dubisza, Warszawa 2003 r., t. II, str. 1216, "oszklone pomieszczenie". Zdaniem WSA w Krakowie użycie w nawiasie określenia "ogród zimowy" jest tylko wyjaśnieniem obcojęzycznego słowa "oranżeria" i posiada taką samą treść, a mianowicie dotyczy ogrzewanego budynku służącego ochronie delikatnych i egzotycznych roślin, a nie pomieszczenia.

Za taką interpretacją przemawia też ostatni fragment cytowanego przepisu, który stanowi o "łącznej liczbie obiektów na działce", która nie może przekroczyć dwóch na każde 500 m2 powierzchni działki. Liczba obiektów na działce oznacza zdaniem Sądu orzekającego w niniejszej sprawie - liczbę wolnostojących na gruncie obiektów (parterowych budynków gospodarczych, wiat i altan oraz przydomowych oranżerii (ogrodów zimowych). Tym samym skład sądu orzekającego w niniejszej sprawie nie podziela poglądu wyrażonego w wyroku WSA w Opolu z dnia 12.XII.2006 r. ( II SA/Kr 436/06), iż użycie spójnika "oraz" w przepisie może mieć w tym przypadku znaczenie enumeracyjne, a nie koniunkcyjne. Nie można przyjmować, iż zadaszenie balkonu jako obiekt budowlany wymaga pozwolenia na budowę, a jednocześnie budowa ogrodu zimowego na tarasie nie wymaga takiego pozwolenia. Jest oczywiste bowiem, że aby powstał taki ogród zimowy na tarasie musi on mieć ściany i zadaszenie. Sąd również nie podziela stanowiska zawartego w wyroku WSA w Warszawie z dnia 20.11. 2007 r. (VII Sp/Wa 635/06), ani też w wyroku WSA w Olsztynie z dnia 30.12.2008 r. (sygn. II SA/Ol 863/08), który próbuje iść jeszcze dalej w interpretacji art. 29 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego, iż zgodnie z tym przepisem obiektami wolnostojącymi muszą być tylko parterowe budynki gospodarcze, a wiaty i altany - nie. Należy zauważyć, że sąd warszawski w wyroku w ogóle nie uzasadnił swojego stanowiska.

Biorąc powyższe rozważania pod uwagę należy stwierdzić, że decyzje organów sprzeciwiających się w stosunku do zgłoszonego zamiaru uzyskania przez T. S. robót budowlanych polegających na budowie oranżerii (ogrodu zimowego) o powierzchni zabudowy 14,47 m2 na istniejącym tarasie przy ul. [...] (działka nr "1" obr. [...]) w K. są zasadne.

Skarżący ma rację zarzucając, iż organ l instancji przyjął, iż mamy do czynienia w tym przypadku z rozbudową budynku, a organ II instancji - z jego nadbudową, co stanowi uchybienie procesowe polegające na niewyjaśnieniu zmiany stanowiska organu odwoławczego. Niemiej jednak, zdaniem Sądu nie jest to uchybienie, które miałoby wpływ na wynik sprawy i rodziłoby konieczność uchylenia decyzji (art. 145 § 1 pkt "c" p.o.p.p.s.a.). Zgodnie bowiem z treścią art. 30 ust. 6 w zw. z art. 3 pkt 6 Prawa budowlanego przez budowę objętą obowiązkiem uzyskania pozwolenia na budowę rozumie się zarówno rozbudowę jak i nadbudowę obiektu budowlanego. Dokumenty znajdujące się w aktach sprawy wskazują na konieczność zastosowania przy wznoszeniu przedmiotowej oranżerii takich elementów konstrukcyjnych jak legary, ruszt konstrukcyjny, strop drewniany, wylewka cementowa zbrojona o grubości 4 cm, okna itp.

Jest oczywiste, iż wspomniana oranżeria (ogród zimowy) musiałaby mieć przeszkolone ściany i zadaszenie, co powiększałoby kubaturę całej kamienicy. Na tarasie powstałby odrębny przeszklony pokoik, do którego można by wejść z jednego z pokojów mamy tu zatem do czynienia z rozbudową budynku o ten pokój, a także z jego nadbudową na istniejącym tarasie (widoczne jest to zwłaszcza na rysunkach elewacji północnej i południowej, k. 3 i 4 akt. adm.).

Zwrócić uwagę należy również na to, iż jak wynika z notatki sporządzonej przez podinspektora K. G. z dnia 7 kwietnia 2009 r. (k. 15 akt. adm.) budynek, w którym miałaby powstać oranżeria (ogród zimowy) przy ul. [...] w K. znajduje się w ewidencji zabytków. Prawo budowlane nakazuje respektować przepisy odrębne dotyczące ochrony zabytków i opieki nad zabytkami (art. 2 ust. 2 pkt 3); zapewniać ochronę obiektów wpisanych do rejestru zabytków i objętych ochroną konserwatorską (art. 5 ust. 1 pkt 7).

Prowadzenie robót budowlanych (nawet w przypadku remontu takich obiektów -art. 29 ust.2 pkt 1 Prawa budowlanego) przy obiekcie budowlanym wpisanym do rejestru zabytków lub objętym ochroną konserwatorską, wymaga, przed wydaniem decyzji o pozwoleniu na budowę stosownego pozwolenia lub zajęcia stanowiska przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków (art. 39 Prawa budowlanego). Również ta okoliczność powoduje zasadność sprzeciwu organów wobec zamierzenia inwestycyjnego inwestora.

Z powyższych względów, skargę jako nieuzasadnioną, należało oddalić na podstawie art. 151 ustawy z dnia 20 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.)