Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 26 września 2017 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Władysław Kulon Sędziowie: Sędzia WSA Alicja Palus Sędzia WSA Anna Siedlecka (spr.) Protokolant Krzysztof Erbel po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 26 września 2017 r. sprawy ze skargi Wojewody Dolnośląskiego na uchwałę Rady Gminy Oława z dnia 30 marca 2017 r. nr XXXVIII/230/2017 w przedmiocie zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywania na terenie Gminy Oława w roku 2017 oddala skargę w całości.

Wojewoda Dolnośląski, działając na podstawie art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (jedn. t. Dz. U. z 2016 r., poz. 446 ze zm.), zaskarżył w całości uchwałę Rady Gminy Oława Nr XXXVIII/230.2017 z dnia 30 marca 2017 r., w sprawie zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywania na terenie Gminy Oława w roku 2017. Żądając stwierdzenia nieważności opisanego aktu, organ nadzoru zarzucił Radzie Gminy istotne naruszenie art. 11a ust. 2 w zw. z art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt ( Dz.U.z 2013 r., poz..856 ze zm., zwaną dalej: u.o.z.), poprzez niewypełnienie obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt.

W ocenie Organu Nadzoru Rada Gminy Oława nie określiła w uchwale schroniska dla zwierząt bezdomnych, którego celem jest zapewnienie opieki i schronienia zwierzętom bezdomnym. Wskazała natomiast przytulisko, jako miejsce tymczasowego przebywania zwierząt bezdomnych i zagubionych, położone w Zakrzowie na posesji nr 20, które zostało zorganizowane na potrzeby Gminy Oława i utrzymywane jest przez przedsiębiorcę wpisanego do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej pod nazwą P.A."CANIS" Adam Polit Zakrzów 20, 55-200 Oława. Jednocześnie w § 8 ust. 5 Programu wskazano, że Gmina Oława planuje w miejscowości Gać na działce nr 384/2 utworzenie schroniska dla bezdomnych zwierząt, które będzie odbierać zwierzęta z przytuliska po okresie 2 tygodni kwarantanny.

W trakcie postępowania nadzorczego na wystąpienie Wojewody w przedmiocie podania realnego terminu zakończenia budowy i rozpoczęcia działalności schroniska we wsi Gać, uzyskał od Przewodniczącej Rady Gminy wyjaśnienia, że "aktualnie trwa procedura uchwalania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego obejmującego działkę nr 384/2 w miejscowości Gać, na której planowane jest schronisko dla zwierząt. Obowiązujący MPZP to warunek niezbędny do przekazania tej działki przez Agencję Nieruchomości Rolnych w Opolu na rzecz Gminy Oława. Równocześnie trwają prace projektowe obejmujące dokumentację techniczną planowanego scgroniska. Uzyskanie pozwolenia na budowę zaplanowano na koniec października 2017 r. Zrealizowanie inwestycji w części umożliwiającej rozpoczęcie funkcjonowania schroniska planowane jest na 2 kwartał 2018 r."

Organ Nadzoru stwierdził, że "Gmina Oława notorycznie, mimo corocznych interwencji organu nadzoru, nie realizuje obowiązku ustawowego w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom, miejsca w schronisku dla zwierząt, twierdząc, że buduje własne schronisko. W tym zakresie skarżący powołał się na wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 26 sierpnia 2014 r. sygn. akt II SA/Wr 410/14 odnośnie wcześniejszej uchwały Rady Gminy Oława z 2014 r. dotyczącej takiej samej problematyki, w którym Sąd podzielił stanowisko Wojewody Dolnośląskiego odnośnie tego, że przytulisko nie może zostać uznane za miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi.

W kontekście jednoznacznego brzmienia przywołanych przepisów ustawy o ochronie zwierząt, w przypadku nierozpoczętej nawet procedury budowy własnego schroniska, gmina powinna zawrzeć umowę z istniejącym już schroniskiem.

Dodatkowo Organ Nadzoru zwrócił uwagę, że zabronione jest odławianie zwierząt bezdomnych bez zapewnienia im miejsca w schronisku dla zwierząt, chyba że zwierzę stwarza poważne zagrożenie dla ludzi lub innych zwierząt (art. 11 ust. 3 u.o.z.). Z uwagi na fakt, że Gmina Oława nie zapewnia zwierzętom bezdomnym miejsca w schronisku, nie może realizować powierzonego jej zadania wyłapywania bezdomnych zwierząt, a przewidziane w tym zakresie regulacje muszą być uznane za nielegalne.

Program obejmuje również, w myśli art. 11a ust. 2 pkt 4 u.o.z., obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt. Zdaniem Wojewody ustawodawca uznał, że powyższe czynności winny być przeprowadzane przez podmiot będący schroniskiem dla zwierząt, nadzorowany przez organy Inspekcji Weterynaryjnej.

W odpowiedzi na skargę Wójt Gminy Oława wniósł o oddalenie skargi oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W ocenie organu gminy skarga jest bezzasadna.

Analiza możliwości przekazania bezdomnych zwierząt do schroniska o uregulowanym statusie prawnym przeprowadzona już pod koniec 2013 r. była nadal aktualna w chwili podejmowania zaskarżonej uchwały. Analiza ta potwierdza brak miejsc w najbliżej położonych schroniskach. Wójt Gminy wystąpił pisemnie do 7 schronisk na terenie województwa dolnośląskiego celem rozpoznania możliwości umieszczenia zwierząt odławianych z terenu Gminy Oława. W odpowiedzi na ww. zapytanie 3 schroniska ( w Wałbrzychu, Opolu i Wrocławiu) odmówiły przyjęcia zwierząt z terenu Gminy Oława. Jedno ze schronisk w Uciechowie, co prawda zaproponowało współpracę, ale jego problemy związane z nieuregulowanym prawnie najmem obiektów schroniska czynią z tego podmiotu niewiarygodnego partnera, a samo schronisko mogło w niedługim czasie zostać całkowicie zamknięte. Pozostałe schroniska nie udzieliły żadnej odpowiedzi. Ten stan rzeczy nie uległ zmianie, co pomija skarżący Wojewoda. Z tego względu współpraca z przytuliskiem w Zakrzowie jest zasadna i nie narusza art. 11a ust. 2 pkt 1 u.o.z., bowiem ten przepis nie nakazuje gminom realizacji opieki przez własne schronisko dla zwierząt, ani przez podmiot, który jest ujęty w rejestrze podmiotów prowadzących działalność nadzorowaną.

Przytulisko w Zakrzowie prowadzone jest przez osobę posiadającą bogate doświadczenie w pracy ze zwierzętami. Odłowione zwierzęta przebywają w bardzo dobrych warunkach , wręcz o wiele lepszych niż w większości schronisk o uregulowanym statusie prawnym. Zwierzęta otrzymują poza sucha karmą również gotowane posiłki, co nie jest ewenementem w schroniskach. Nad zwierzętami pełni stały dyżur lekarz weterynarii. Prawie wszystkim zwierzętom odłowionym z terenu Gminy Oława udaje się znaleźć nowych właścicieli, a ich znakowanie i sterylizacja od 2013 r. ogranicza bezdomność na terenie gminy, co jest zauważalne w statystyce za 2013 i 2014 rok.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Oławie pozytywnie zaopiniował Program mimo że przytulisko nie miało statusu schroniska. Opinię swoją organ ten oparł na zapewnianych warunkach opieki i podjęciem działań zmierzających do utworzenia schroniska na terenie Gminy Oława.

Podjęto starania i trwają działania związane z utworzeniem schroniska na terenie Gminy Oława. Ustawodawca nie zadał sowie trudu analizy możliwości wypełnienia tego obowiązku przez gminy (opieki nad zwierzętami w schroniskach), co jest problemem nie tylko Gminy Oława ale ogólnopolskim.

Gminne przytulisko w Zakrzowie nie może uzyskać statusu schroniska z uwagi na odległość od zabudowań mieszkalnych i brak w obiekcie miejsca obsługi weterynaryjnej. Zważywszy na zlecenie stałego nadzoru weterynaryjnego nad przytuliskiem w Zakrzowie oraz brak skarg na lokalizację przytuliska trafnym wydaje się opinia PLW w Oławie, że przytulisko w Zakrzowie może zostać uznane za miejsce przeznaczone do opieki nad zwierzętami domowymi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do przepisu art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 446, dalej: u.s.g.), nieważna jest uchwała lub zarządzenie organu gminy sprzeczne z prawem, przy czym o nieważności uchwały lub zarządzenia w całości lub w części orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia uchwały lub zarządzenia. Po upływie tego terminu organ nadzoru nie może już we własnym zakresie stwierdzić nieważności uchwały (zarządzenia) organu gminy; a jedynie może zaskarżyć taki wadliwy, jego zdaniem, akt do sądu administracyjnego, zgodnie z art. 93 ust. 1 u.s.g. Realizując tę kompetencję, organ nadzoru nie jest ograniczony jakimkolwiek terminem do wniesienia skargi (zob.m.in. wyrok NSA z 15 lipca 2005 r.,II OSK 320/05, ONSAiWSA 2006, Nr 1, poz. 7; a także postanowienie NSA z 29 listopada 2005 r., I OSK 572/05, dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

W rozpoznawanej sprawie, Wojewoda w ustawowym terminie 30 dni od dnia otrzymania uchwały nie orzekł o jej nieważności, wobec czego był władny zaskarżyć ją w trybie art. 93 u.s.g. do wojewódzkiego sądu administracyjnego.

Analiza postanowień art. 91 ust. 1 i 4 u.s.g. prowadzi do wniosku, iż sprzeczność uchwały (zarządzenia) z prawem zachodzi w sytuacji, kiedy takiemu aktowi można postawić zarzut "istotnego naruszenia prawa" (zgodnie z art. 91 ust. 4 u.s.g. w przypadku nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, że uchwałę wydano z naruszeniem prawa).

Termin "sprzeczność" jest pojęciem nieostrym. Przez sprzeczność należy rozumieć niezgodność z aktami prawa powszechnie obowiązującego, a więc Konstytucją, ustawami, aktami wykonawczymi oraz powszechnie obowiązującymi aktami prawa miejscowego (wyrok NSA z 29.11.2006 r. , I OSK 1287/06 , LEX nr 320891). Sprzeczność z prawem uchwały (zarządzenia) organu samorządu terytorialnego zachodzi w sytuacji, gdy doszło do wydania aktu z naruszeniem przepisów wyznaczających kompetencję do podejmowania uchwał (zarządzeń), podstawy prawnej podejmowania uchwał (zarządzeń), przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego - przez wadliwą ich wykładnię - oraz naruszenia przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (zarządzeń) (por. m.in. wyrok NSA z 11 lutego 1998 r., II SA/Wr 1459/97, LEX nr 33805). Sprzeczność uchwały (zarządzenia) z prawem musi być oczywista i bezpośrednia (wyrok WSA w Warszawie z 21.03.2007 , IV SA/Wa 2296/06 , LEX nr 320813).

Zatem skarżonej uchwale będzie można postawić zarzut niezgodności z prawem, przy czym chodzi o niezgodność z prawem rozumianą jako jego istotne naruszenie.

Uchwała została podjęta na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. w zw. z art. 11a ust. 1 i 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz. U. z 2013 r., poz. 856 ze zm, dalej: u.o.z.).

Zgodnie z art. 11 ust. 1. u.o.z. zapewnianie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie należy do zadań własnych gmin.

Ze sposobu regulowania przez ustawodawcę treści programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt wynika, że ma on zawierać określone zagadnienia (tak w art. 11a ust. 2 u.o.z. ). Program ten stanowi wypełnienie obowiązku, o którym mowa w art. 11 ust. 1, tj. zapewnienie opieki bezdomnym zwierzętom oraz ich wyłapywanie.

Stosownie do art. 11a ust. 1 u.o.z. rada gminy wypełniając obowiązek, o którym mowa w art. 11 ust. 1, określa, w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Program, o którym mowa w ust. 1, obejmuje: 1) zapewnienie bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt; 2) opiekę nad wolno żyjącymi kotami, w tym ich dokarmianie; 3) odławianie bezdomnych zwierząt; 4) obligatoryjną sterylizację albo kastrację zwierząt w schroniskach dla zwierząt; 5) poszukiwanie właścicieli dla bezdomnych zwierząt; 6) usypianie ślepych miotów; 7) wskazanie gospodarstwa rolnego w celu zapewnienia miejsca dla zwierząt gospodarskich; 8) zapewnienie całodobowej opieki weterynaryjnej w przypadkach zdarzeń drogowych z udziałem zwierząt.

Organ Nadzoru zarzucił w skardze, że Rada Gminy Oława nie wypełniła ustawowego obowiązku w zakresie zapewnienia bezdomnym zwierzętom miejsca w schronisku dla zwierząt, czym naruszyła – w jego ocenie - w sposób istotny art. 11a ust. 2 pkt. 1 u.o.z.

Aby dokonać analizy zapisów zaskarżonego Programu, należy w tym miejscu przypomnieć, że zadania gminy w zakresie opieki nad zwierzętami bezdomnymi uległy istotnym zmianom od 1 stycznia 2012 r., które wprowadziła ustawa z dnia 16 września 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. Nr 230, poz. 1373). Zgodnie ze zmienionym art. 11a ust. 1 u.o.z. rada gminy wypełniając obowiązek określony w art. 11 ust. 1 ustawy, określa w drodze uchwały, corocznie do dnia 31 marca, program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt. Podkreślić należy, iż uchwalenie takiego programu miało do dnia 31 grudnia 2011 roku charakter fakultatywny, a zakres działań uwzględnionych w programie był o wiele węższy (por. art. 11a ust. 1 przed zmianą).

Ustawodawca nakładając na gminy w 2012 r. szereg nowych i kosztownych obowiązków w zakresie ochrony zwierząt, nie tylko nie zapewnił im stosownych środków finansowych ale także nie uwzględnił faktycznej sytuacji związanej z niewystarczającą ilością schronisk dla zwierząt. Uchwalił, że gminy mają obowiązek niejako z dnia na dzień umieszczać bezdomne zwierzęta w schroniskach dla zwierząt. A przecież powszechnie wiadomym jest, że schronisk tych było o wiele za mało ( i nadal tak jest) aby zrealizować wymogi ustawodawcy wynikające z art. 11a ust. 2 pkt 1 u.o.z.

Z Informacji NIK o wynikach kontroli w zakresie "Wykonywania zadań gmin dotyczących ochrony zwierząt" z dnia 7 czerwca 2013 r. wynika, że ( pkt. 2.2 Uwagi i wnioski)"Zakaz wyłapywania bezdomnych zwierząt bez zapewnienia im miejsc w schronisku jest – w przypadku wielu gmin – praktycznie niewykonalny. Gminy, szczególnie małe, nie są w stanie poradzić sobie z problemem bezdomności zwierząt, głównie z powodu braku schronisk." Dalej w ww. Informacji wskazano, że "na koniec 2011 roku funkcjonowało w Polsce 150 schronisk dla zwierząt, dysponujących tylko 34,1 tys. miejscami dla psów i 4,3 tys. miejscami dla kotów. W schroniskach tych przebywało 100,3 tys. psów, to jest prawie trzykrotnie więcej od liczby miejsc oraz 20,4 tys. kotów (o 4,7 razy więcej). W stosunku do 2005 roku liczba psów przebywających w schroniskach wzrosła o 21%. Liczba porzuconych i zabłąkanych zwierząt rośnie znacznie szybciej od miejsc w schroniskach i od liczby zwierząt adoptowanych. Przepełnienie schronisk jest – w ocenie Głównego Inspektoratu Weterynarii – powodem niezapewnienia przebywających tam zwierzętom właściwych warunków bytowania, a w niektórych schroniskach nawet ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi."

Wskazane przez NIK w powyższej Informacji nieprawidłowości wynikały głównie z braku możliwości umieszczenia bezdomnych zwierząt w legalnie działających schroniskach (z powodu ich przepełnienia).

Co prawda w 2015 r. liczba schronisk wynosiła 195 ( wzrosła o 45 w stosunku do 2011 r. - źródło: www.boz.org.pl/monitor), to jednak w ocenie Sądu wciąż jest to ilość zbyt mała aby każda gmina, zwłaszcza mała mogła bezdomne zwierzęta umieszczać w schroniskach dla zwierząt znajdujących się na terenie Polski (patrz tak wyrok NSA: II OSK 3051/15). Dlatego też gminy radzą sobie z tym problemem w różny sposób, przede wszystkim w taki jaki w danych okolicznościach możliwy jest do osiągnięcia, aby wypełnić nałożone na nie obowiązki ustawowe.

Mając na uwadze zapisy ustawowe, w ocenie Sądu, program powinien być dostosowywany do miejscowych warunków i faktycznych możliwości gminy (nie tylko finansowych). Jeżeli w Gminie Oława nie ma schroniska dla zwierząt a także jeżeli na skutek poszukiwań w najbliższych siedmiu schroniskach na terenie Dolnego Śląska i Opolszczyzny, nie udało się znaleźć w nich miejsc dla bezdomnych zwierząt z terenu Gminy Oława, a planowana od kilku lat budowa schroniska dla zwierząt na terenie tej gminy jest w fazie przygotowań do jej realizacji ( początkowo poszukiwano właściwej lokalizacji, po jej znalezieniu obecnie trwa procedura uchwalania m.p.z.p. i prace projektowe), to należałoby zadać pytanie w jaki sposób Gmina Oława ma zrealizować ustawowy obowiązek zapobiegania bezdomności zwierząt i zapewnienia opieki bezdomnym zwierzętom. W ocenie Sądu, najważniejszy w tym wszystkim jest cel jaki ma do zrealizowania gmina, a celem tym jest zapewnienie opieki nad bezdomnymi zwierzętami, w sposób jak najbardziej przyjazny z zachowaniem ich humanitarnego traktowania. Dlatego też, choć przytulisko, o którym jest mowa jest w § 2 pkt. 3 zaskarżonej uchwały nie jest schroniskiem w rozumieniu przepisu art. 4 pkt 25 ustawy o ochronie zwierząt, to jednak realizuje tymczasowo zadania schroniska, a mianowicie jest miejscem przeznaczonym do opieki nad zwierzętami bezdomnymi, odłowionymi z terenu gminy Oława przez uprawniony do tego podmiot. Przytulisko w Zakrzowie nr 20 prowadzone jest bowiem przez przedsiębiorcę wpisanego do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej pod nazwą P.A. "CANIS" Adam Polit. Jak zaznaczono w programie przytulisko to zapewnia bezdomnym zwierzętom utrzymanie w odpowiednich warunkach, właściwe żywienie ( w tym gotowane posiłki) i odpowiednią pielęgnację zwierząt "do czasu odnalezienia ich właściciela lub przekazania do adopcji". W okresie przebywania zwierząt w przytulisku, Gmina przez gabinet weterynaryjny (Przychodnię Weterynaryjną w Oławie przy ul. Lechonia 1, prowadzoną przez lekarza weterynarii Józefa Aksmana) zapewnia obowiązkowe szczepienie, odpchlenie i odrobaczywienie odłowionych zwierząt. Gmina dokonuje obowiązkowej sterylizacji i kastracji, odłowionych zwierząt przebywających w przytulisku, poprzez ww. gabinet weterynaryjny. Podmiot prowadzący przytulisko podejmuje działania w zakresie poszukiwania dotychczasowych właścicieli zwierząt, bądź ich adopcji na podstawie umów adopcyjnych.

Reasumując, choć przytulisko nie jest schroniskiem, to jednak realizuje przy udziale Przychodni Weterynaryjnej zadania schroniska w sposób przejściowy, tj. "do czasu odnalezienia dotychczasowego właściciela lub do czasu adopcji" (§ 8 pkt 4 uchwały). Zatem zwierzęta przebywające w przytulisku są w nim tak długo, jak wymaga tego konkretna sytuacja. Program jest uchwalany na jeden rok. W następnym roku w przypadku zmiany stanu faktycznego i powstania planowanego schroniska bądź jego części, regulacja Programu winna uwzględnić aktualną wówczas sytuację.

Powiatowy Lekarz Weterynarii w Oławie znając sytuację w przytulisku i zabiegi Gminy w sprawie planowanego schroniska, pozytywnie zaopiniował Program, mimo że przytulisko nie ma statusu schroniska.

W tych okolicznościach Sąd nie dopatrzył się kwalifikowanej postaci naruszenia przepisu art. 11a ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 11a ust. 1 u.o.z. poprzez niewskazanie w zaskarżonej uchwale konkretnego schroniska dla zwierząt bezdomnych.

Pojęcie programu w nauce zarządzania oznacza zbiór projektów, których realizacja jest ukierunkowana na osiągnięcie wspólnego celu, określonego w tym wypadku przez ustawodawcę. Celem zaś ustawy jest szeroko pojęta ochrona zwierząt jako istot żyjących i zdolnych do odczuwania cierpienia, wymagających ze strony człowieka poszanowania, ochrony i opieki.

Zważyć również trzeba, że realizacja zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 3-6 art. 11a, może zostać powierzona nie tylko podmiotowi prowadzącemu schronisko dla zwierząt. Zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 26 sierpnia 1998 r. w sprawie zasad i warunków wyłapywania bezdomnych zwierząt, organ gminy może zawrzeć umowę na przeprowadzenie wyłapywania zwierząt bezdomnych z podmiotem prowadzącym schronisko lub przedsiębiorcą prowadzącym działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej.

W badanej sprawie odławianiem bezdomnych zwierząt zajmuje się okresowo (w zależności od potrzeb) przedsiębiorca wpisany do centralnej ewidencji i informacji o działalności gospodarczej, ten sam który prowadzi przytulisko, legitymujący się właściwym zezwoleniem na prowadzenie działalności w zakresie ochrony przed bezdomnymi zwierzętami i ma podpisaną z gminą stosowną umowę na wykonywanie usługi.

Nie jest także słuszny zarzut Organu Nadzoru jakoby tylko w schronisku dla bezdomnych zwierząt mogła być przeprowadzona sterylizacja albo kastracja zwierząt. Z art. 11a ust. 2 pkt 4 ustawy wynika jedynie, że jeżeli bezdomne zwierzęta przebywają już w schronisku, to wówczas ich sterylizacja albo kastracja jest obligatoryjna.

Wobec powyższego, skoro uchwała w ocenie Sądu nie narusza prawa w sposób istotny, to brak było podstaw do stwierdzenia jej nieważności. W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 151 p.p.s.a. Sąd orzekł jak w sentencji.