Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędziowie Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka (spr.) Sędzia WSA Maria Jagielska Protokolant Patrycja Wrońska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2006r. sprawy ze skargi H.K., Z. w S. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] stycznia 2006 r. nr [...] w przedmiocie oddalenia wniosku o unieważnienie patentu oddala skargę

Wobec decyzji Urzędu Patentowego RP Nr [...]z dnia [...] sierpnia 2003r. o udzieleniu na rzecz J. D. z K. patentu na wynalazek pt. "Siatka okładzinowa", zmienionej decyzją z dnia [...] października 2003r., którą dokonano zmiany uprawnionego z patentu na P. Spółka z o.o. z siedzibą w K. został złożony sprzeciw. Sprzeciw został złożony przez pełnomocnika Z., H. K., S. W sprzeciwie podnosił, iż zgłaszający wynalazek dokonał zmiany zgłoszenia, zmiana ta polegająca na pominięciu określenia dodatkowy, jego zdaniem, spowodowała niezgodność opisu z ujawnieniem wynalazku. Zarzucił, iż produkt uprawnionego z patentu nie składa się z ramki w kształcie litery "U", jest kratownicą prętów podłużnych i poprzecznych według normy PN-G-15050 z cechą szczególną, a niezastrzeganą a także, iż pominięcie słowa dodatkowy stwarza możliwość rozszerzającej interpretacji zakresu ochrony wynalazku. Swój sprzeciw uzasadniał próbą ograniczania działalności gospodarczej stronom trzecim.

Urząd Patentowy zawiadomieniem nr [...] z dnia [...] listopada 2004r. poinformował uprawnionego z patentu o złożonym sprzeciwie, przesłał odpis przedmiotowego sprzeciwu i wyznaczył termin dwóch miesięcy od daty doręczenia zawiadomienia na ustosunkowanie się do podniesionych w sprzeciwie zarzutów.

Uprawniony z patentu uznał sprzeciw za bezzasadny. Podniósł, iż rozwiązanie objęte patentem jest rozwiązaniem nowym i nieoczywistym w świetle stanu techniki, np. polskiej normy nr PN-G-15050 i niemieckiego opisu patentowego nr DE 3527601, które zostały uwzględnione w opisie wynalazku po wskazaniu przez Urząd Patentowy w sprawozdaniu o stanie techniki zgłoszenia, tych dokumentów jako podważających nowość rozwiązania. Wskazał na różnice między rozwiązaniem z patentu a polską normą oraz między rozwiązaniem z patentu a rozwiązaniem niemieckim. Podniósł, iż określenie pręta jako dodatkowy lub pominięcie tego określenia nie zmienia istoty wynalazku.

Na podstawie art. 247 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), dalej p.w.p. sprzeciw został przekazany do rozpatrzenia w trybie postępowania spornego, Urząd Patentowy rozpatrzył go na zasadzie art. 255 pkt 9 tej ustawy.

Na rozprawie wnioskodawca podkreślał, że zmiana polegająca na pominięciu w zastrzeżeniu 3 słowa dodatkowy stwarza możliwość zakresu ochrony wynalazku. Dowodził, iż powołanie się w zastrzeżeniu 3 na zastrzeżenie 1 jest nieprawidłowe, ponadto zastrzeżenie 3 nie koresponduje z zastrzeżeniem 1. Przyznał, iż połączenie zastrzeżenia 1 z zastrzeżeniem 2 nie rozszerzyło zakresu ochrony. Wnosił o unieważnienie patentu w całości.

Pełnomocnik uprawnionego z patentu wyjaśnił, iż określenia dodatkowy użyto dla odróżnienia tego pręta (na rysunku 9) od pozostałych prętów zgrzewanych od góry z prętami poprzecznymi.

Twórca wynalazku, obecny na rozprawie wyjaśniał, że nigdy nie było drugiego, trzeciego pręta, podkreślał, iż wyraz dodatkowy został użyty tylko dlatego, żeby odróżnić ten pręt od pozostałych prętów. Jego zdaniem, pominięcie słowa dodatkowy nie ma żadnego znaczenia dla bytu wynalazku. Wyeliminowanie tego określenia z zastrzeżenia 3 można uznać za ograniczenie wynalazku.

Urząd Patentowy RP w trybie postępowania spornego, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu [...] stycznia 2006r. sprawy z wniosku o unieważnienie patentu na wynalazek pt. "Siatka okładzinowa" nr 186920 na skutek sprzeciwu uznanego za bezzasadny na podstawie art. 89 ustawy p.w.p. oraz art. 315 ust. 3 oraz art. 255 ust. 1 i 4 wniosek oddalił.

W uzasadnieniu decyzji przywołano treść art. 315 ust. 1 ustawy p.w.p. dla uzasadnienia stosowania przepisów ustawy obowiązującej w dacie zgłoszenia i w dacie udzielenia patentu, tj. ustawy o wynalazczości. Urząd Patentowy przytoczył art. 30 ustawy o wynalazczości, zgodnie z którym do czasu wydania decyzji w sprawie udzielenia patentu zgłaszający może wprowadzić uzupełnienia i poprawki do zgłoszenia wynalazku, jeżeli nie zmieniają one istoty zgłoszonego wynalazku ani nie uzasadniają zmiany pierwszeństwa do uzyskania patentu. Podzielił stanowisko uprawnionego z patentu, iż pominięcie w zastrzeżeniu 3 słowa dodatkowy nie zmienia istoty wynalazku. W ocenie Kolegium Orzekającego, ramka przedstawiona na figurze 1 stanowi integralną część całości w kształcie wydłużonej litery "U", a pominięcie w zastrzeżeniu 3 słowa dodatkowy nie zmienia istoty wynalazku zgodnie z art. 30 ustawy o wynalazczości. Z treści zastrzeżenia 2 oraz z rysunku przedstawionego na fig. 2 wynika, że podstawę ramki 1 tworzy przegięta część pręta, z którego są wykonane jej ramiona, natomiast z fig. 3 rysunku oraz z treści zastrzeżenia nr 3 wynika, że podstawę 6 ramki 1 stanowi pręt poprzeczny 9 zgrzany od dołu z jej ramionami 2. Urząd Patentowy powołał się na zarządzenie Prezesa Urzędu Patentowego RP z dnia 23 marca 1993r. w sprawie ochrony wynalazków i wzorów użytkowych (M. P. Nr 18, poz. 179), § 5 ust. 1, § 9 ust. 1 oraz § 7 ust. 26 załącznika do tego zarządzenia na potwierdzenie, iż rysunki są prawidłowe, zastrzeżenia określają zastrzegany wynalazek i wszystkie konieczne cechy techniczne rozwiązania. Organ wskazał ponadto, iż w jego ocenie rozwiązanie przedstawione w spornym patencie na figurach 1,2,3 i 4, zastrzeżone w zastrzeżeniach 1,2 i 3 oraz opisane w opisie można jednoznacznie i bez wątpliwości zrealizować, bowiem na figurach 2 i 3 nie występują jednocześnie "część 8 pręta i pręt poprzeczny".

W konkluzji Urząd Patentowy stwierdził, iż rozwiązanie przedstawione na rysunkach, w zastrzeżeniach patentowych i w opisie można jednoznacznie zrealizować, oraz nie nastąpiło rozszerzenie zakresu ochrony, jedynie jest możliwe wykonanie jego alternatywne, zgodnie z zastrzeżeniem nr 3 co czyni wniosek o unieważnienie patentu, w oparciu o wskazane przez wnioskodawcę dowody, bezzasadnym. Wnioskodawca nie powołał merytorycznego rozwiązania przeciwstawnego, które podważałoby zdolność patentową spornego rozwiązania.

Skargę na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie złożył, za pośrednictwem pełnomocnika, H. K. – Z. zarzucając zaskarżonej decyzji obrazę przepisów procesowych: art. 136 w związku z art. 7, oraz art. 77 § 1 k.p.a. w związku z art. 47 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej przez niewyjaśnienie istotnych okoliczności w sprawie, w zakresie stanu techniki, art. 255 w związku z art. 255 ¹² p.w.p. przez rozpoznanie sprzeciwu w niewłaściwym trybie, art. 37 ust. 2 w związku z art. 315 ust. 3 p.w.p. przez niezastosowanie w sprawie pierwszego z wymienionych przepisów, art. 315 ust 3 zd. 2 p.w.p. przez zastosowanie w sprawie przepisu art. 30 ustawy z dnia 19 października 1972r. o wynalazczości, art. 10 i art. 11 ustawy o wynalazczości przez ich właściwą interpretację i zastosowanie. Wnosił o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji o udzieleniu patentu a także zasądzenie kosztów postępowania. Podnosił, iż zmiany dokonane w zgłoszeniu spowodowały brak zdolności patentowej. Podważał nowość i poziom wynalazczy rozwiązania objętego patentem (nieoczywistość), zarzucał organowi, iż nie zbadał prawidłowo zgłoszenia wynalazku oraz pominął w sprawozdaniu o stanie techniki dwóch patentów: niemieckiego nr 1205929 z 4 czerwca 1963r. i radzieckiego nr 1599554 z 11 sierpnia 1988r., których kserokopie załączył. Podnosił, iż Urząd Patentowy powinien odmówić udzielenia ochrony. Do skargi załączył także kserokopie rysunków z polskiej normy i spornego patentu.

Na rozprawie pełnomocnik skarżącego podnosił zarzut nie wyczerpania trybu przewidzianego w art. 249 ust. 1 oraz naruszenie art. 47 p.w.p. poprzez pominięcie w sprawozdaniu o stanie techniki wcześniejszych patentów

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wnosił o jej oddalenie jako bezzasadnej. Podniósł, że w swojej decyzji powołał się na przepis art. 255 ust. 1, w którym wymienione są rozstrzygnięcia sporów Urzędu Patentowego w trybie postępowania spornego, w tym (pkt 9) unieważnienie patentu na skutek złożonego sprzeciwu uznanego przez uprawnionego za bezzasadny oraz ust. 4 tego samego artykułu stanowiący o rozstrzyganiu w granicach wniosku i podstawy prawnej wskazanej przez wnioskodawcę. Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 10 i 11 ustawy o wynalazczości podniósł, iż skarżący swój wniosek opierał na art. 37 ust. 2 ustawy p.w.p. a nie na zarzucie naruszenia art. 10 i 11 ustawy o wynalazczości. Podniósł, iż nie naruszył art. 37 ust. 2 ustawy p.w.p., bowiem przepis ten nie miał zastosowania w sprawie, sprzeciw wpłynął po dacie ogłoszenia o zgłoszeniu. Wskazał, iż rozwiązania w skazane na fig. 2 i 3 są rozwiązaniami alternatywnymi a siatka okładzinowa według spornego wynalazku zaspakaja od dawna uświadomioną potrzebę społeczną.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Analizując zaskarżoną decyzję z punktu widzenia powołanych wyżej kryteriów skarga nie zasługuje na uwzględnienie, organ nie naruszył przy wydawaniu decyzji przepisów prawa materialnego i procesowego w stopniu uzasadniającym jej uwzględnienie.

Urząd Patentowy rozpatrywał sprzeciw w trybie postępowania spornego na podstawie art. 255 ust. 1 pkt 9 ustawy p.w.p., tj. wniosku o unieważnienie patentu na skutek złożonego sprzeciwu uznanego przez uprawnionego za bezzasadny.

Do postępowania spornego nie ma zastosowania art. 249 ust. 1 ustawy p.w.p. Przepis ten ma zastosowanie w "klasycznym" postępowaniu administracyjnym przed Urzędem Patentowym. Świadczy o tym umieszczenie go w tytule VI pt. "Strona, pełnomocnicy, terminy, środki zaskarżenia oraz informacje o zgłoszeniu w postępowaniu zgłoszeniowym i rejestrowym". Urząd Patentowy rozpatrywał wniosek skarżącego w postępowaniu spornym, obowiązek udzielenia odpowiedzi na skargę wynika z art. 54 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Z treści tego przepisu nie wynika natomiast, kto w imieniu organu udziela odpowiedzi na skargę, może być nim ekspert.

Niezasadne są zarzuty skarżącego odnośnie naruszenia art. 10 i 11 ustawy o wynalazczości. Skarżący składając sprzeciw i wnosząc o unieważnienie spornego patentu powołał się na naruszenie art. 37 ust. 2 ustawy p.w.p. stanowiącego w jego ocenie podstawę do unieważnienia. Zgodnie z art. 255 ust. 4 Urząd Patentowy rozstrzyga sprawy w trybie postępowania spornego w granicach wniosku i jest związany podstawą prawną wskazaną przez wnioskodawcę. To oznacza, iż organ nie mógł rozpatrywać wniosku o unieważnienie patentu na podstawie naruszenia art. 10 i 11 ustawy z dnia 19 października 1972r. o wynalazczości (Dz. U. z 1993r. Nr 26, poz. 117 ze zm.), skarżący nie wskazał tych przepisów w swoim wniosku, również w treści wniosku nie zarzucał naruszenia tych przepisów, zarzucał naruszenie przepisów procesowych, tj. dopuszczenie przez organ zmian w zastrzeżeniach patentowych, których – jego zdaniem - nie powinien akceptować.

Patent, stosownie do art. 89 ustawy p.w.p. może być unieważniony, na wniosek osoby, która ma w tym interes prawny, jeżeli wykaże ona, że nie zostały spełnione warunki wymagane do uzyskania patentu. Od osoby składającej sprzeciw nie jest wymagane wykazanie przez nią interesu prawnego (art. 246 ust. 1 p.w.p.: "Każdy może wnieść umotywowany sprzeciw ..."). Ustawowe warunki wymagane dla udzielenia patentu zawarte są w art. 10 i 11 ustawy o wynalazczości, wskazanie rozwiązań, na które nie udziela się patentów zamieszczone jest w art. 12 ww. ustawy.

Skarżący swój wniosek oparł na zarzutach procesowych zawartych w art. 37 ust. 2 ustawy p.w.p zarzucając organowi akceptację zmian, wykraczających poza to, co zostało ujawnione jako przedmiot rozwiązania w opisie wynalazku w dniu dokonania zgłoszenia. Skarżący dopiero w skardze stawia zarzut braku nowości i nieoczywistości rozwiązania objętego spornym patentem, przytacza dwa patenty na potwierdzenie stawianego zarzutu. Organ nie rozpatrywał tego zarzutu i nie prowadził postępowania odnośnie zarzutu braku nowości i nieoczywistości, stąd Sąd do stawianych w skardze zarzutów w tym zakresie nie odnosi się.

Organ odniósł się do każdej zmiany, jak nastąpiła w zgłoszeniu wynalazku objętego patentem a które skarżący uznawał za podstawę dla unieważnienia patentu, i uznał, iż zmiany dokonane w zastrzeżeniach patentowych nie rozszerzyły zakresu pierwotnego zgłoszenia, chociaż jak stwierdzono powyżej, zmiany w zastrzeżeniach patentowych nie mogły stanowić podstawy do unieważnienia udzielonego patentu.

Nie ma racji organ twierdząc w odpowiedzi na skargę , iż art. 37 ust. 2 ustawy p.w.p. nie miał zastosowania do postępowania w sprawie spornego patentu. Zgłoszenie zostało dokonane z pierwszeństwem z dnia 11 lutego 1998r. Z dniem 22 sierpnia 2001r. weszła w życie ustawa z dnia 30 czerwca 2000r. Prawo własności przemysłowej. Stosownie do art. 316 ust. 4 7 tej ustawy postępowanie związane ze zgłoszeniem wynalazku, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego i topografii układów scalonych w Urzędzie Patentowym toczy się od dnia wejścia w życie ustawy według jej przepisów. Zmiany, jakie zostały dokonane w zgłoszeniu po stwierdzeniu przez Urząd Patentowy zawiadomieniem z dnia 11 czerwca 2003r. przeszkód do uzyskania patentu, zostały dokonane po wejściu w życie ustawy, zatem zmiany powinny być oceniane na podstawie art. 37 ust.2 ustawy p.w.p.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, iż zaskarżona decyzja odpowiada prawu, co w świetle art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skutkuje oddaleniem skargi.