Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Drzazga Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Sędzia WSA Danuta Rzyminiak-Owczarczak Protokolant st.sekr.sąd. Mariola Kaczmarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2013 r. sprawy ze skargi A. D. na bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej; I. zobowiązuje Przewodniczącego Rady Gminy L. do załatwienia wniosku skarżącej z dnia [...] września 2012 r. w zakresie żądania wydania kserokopii pisma B. N. w terminie 14 (czternastu) dni od daty zwrotu akt administracyjnych wraz z prawomocnym wyrokiem, II. stwierdza, że bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy L. nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, III. zasądza od Rady Gminy L. na rzecz skarżącej kwotę 100,- (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Pismem z dnia [...] września 2012 r. A. D. zwróciła się podstawie na art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2011 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 z późn. zm.) z wnioskiem o przekazanie: (1) nagrania z XXI sesji Rady Gminy Lipno z dnia [...] marca 2012 r. na płycie oraz (2) kserokopii pism od B. N., odczytanych w trakcie powyższej sesji, stanowiących załącznik do protokołu i wymienionych w ad. 4 pkt 12 i ad. 20 protokołu.

W odpowiedzi pismem z dnia [...] września 2012 r., znak [...], Przewodniczący Rady Gminy Lipno wskazał, że nagranie z XXI sesji Rady Gminy zostanie przekazane skarżącej. Organ odmówił natomiast skserowania pism B. N., uzasadniając to ochroną danych osobowych oraz brakiem szczególnie istotnego interesu publicznego.

Pismem z dnia [...] października 2012 r. A. D. wniosła zażalenie na bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy Lipno.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że jej wniosek o udostępnienie informacji publicznej nie został załatwiony, a nie otrzymała ona także decyzji o odmowie przekazania wnioskowanej informacji. A. D. zaznaczyła zarazem, że pismo z dnia [...] października 2012 r. nie zadowala jej, a treść tego dokumentu jest nielogiczna i irracjonalna. Tym bardziej, że rozważana sprawa dotyka bezpośrednio rodziny skarżącej, gdyż związana jest z wniesieniem przez B. N. w dniu [...] września 2011 r. skargi na Dyrektora Szkoły Podstawowej w L. oraz na Pedagoga Szkolnego. W skardze tej opisane zostało z kolei "specjalne" traktowanie syna skarżącej w szkole.

Postanowieniem z dnia [...] października 2012 r., znak [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Lesznie na podstawie art. 37 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98 poz. 1071 z późn. zm.) w zw. z art. 3, art. 7 ust. 1 pkt 3, art. 13 ust. 1 i art. 16 powołanej ustawy o dostępie do informacji publicznej uznało zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie za uzasadnione i zobowiązało Przewodniczącego Rady Gminy Lipno do rozpatrzenia w terminie 14 dni całości wniosku A. D. z dnia [...] września 2012 r.

W uzasadnieniu organ wskazał, że załatwienie wniosku o udostępnienie informacji publicznej powinno dokonać się poprzez przekazanie żądanej informacji albo wydanie decyzji o odmowie udzielenia tych danych. Podmiot zobowiązany powinien przy tym załatwić wniosek bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku. Z materiału zebranego w aktach sprawy wynika natomiast, że Przewodniczący Rady Gminy Lipno przekazał A. D. jedynie nagarnie z obrad Rady Gminy. W pozostałym zakresie wniosek skarżącej nie został załatwiony, ani też nie została wydana decyzja odmowna. Tym samym Przewodniczący Rady Gminy Lipno znalazł się w stanie bezczynności.

Pismem z dnia [...] listopada 2012 r. A. D. wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy Lipno. W uzasadnieniu skarżąca podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko zawarte w zażaleniu z dnia [...] października 2012 r.

W odpowiedzi na skargę z dnia [...] stycznia 2013 r. Przewodniczący Rady Gminy Lipno wniósł o jej oddalenie.

W uzasadnieniu organ podniósł, że przewodniczący rady gminy nie posiada statusu organu. Taki przymiot mają bowiem w świetle art. 11a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. nr 142 poz. 1591 z późn. zm.) tylko rada gminy oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta). Natomiast przewodniczący gminy dysponuje jedynie kompetencjami do organizowania prac rady oraz prowadzenia jej obrad.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje

Skarga okazała się zasadna.

Na wstępie trzeba zauważyć, że w sprawach o udostępnienie informacji publicznej skarga na bezczynność przysługuje nie tylko w przypadku milczenia podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, ale również w przypadku, gdy podmiot ten uznaje, że żądana informacja nie stanowi w istocie informacji publicznej. W takiej sytuacji Sąd zobligowany jest do rozpoznania wniesionej skargi i rozstrzygnięcia, czy rzeczywiście wnioskodawca może domagać się udostępnienie interesujących go danych.

Z materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy wynika, że pismem z dnia [...] września A. D. zwróciła się do Przewodniczącego Rady Gminy Lipno z wnioskiem o udostępnienie (1) nagrania z XXI sesji Rady Gminy Lipno z dnia [...] marca 2012 r. na płycie oraz (2) kserokopii pism od B. N., odczytanych w toku powyższej sesji, stanowiących załącznik do protokołu i wymienionych w ad. 4 pkt 12 i ad. 20 protokołu (k. 5 akt sądowych). W odpowiedzi Przewodniczący Rady Gminy Lipno pismem z dnia [...] września, znak [...], wskazał z kolei, że przekaże skarżącej tylko wspomniane nagranie, odmawiając zarazem wykonania żądanej kserokopii (k. 6 akt sądowych). Okoliczności te należy uznać za bezsporne, gdyż nie były one kwestionowane przez żadną ze stron postępowania.

Podstawę rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie stanowią przepisy ustawy z dnia 6 września 2011 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. nr 112 poz. 1198 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1 ust. 1 powołanej ustawy każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu i ponownemu wykorzystaniu na zasadach i w trybie określonych w tejże ustawie. Jednocześnie, art. 2 cytowanej ustawy wskazuje, że każdemu co do zasady przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, a korzystanie z tego uprawnienia nie może być uzależniane od wykazania interesu prawnego lub faktycznego. Niewątpliwie prawo to zostało ujęte możliwie szeroko, co jednak nie oznacza, że ma ono charakter absolutny. Z uwagi na pismo Przewodniczącego Rady Gminy Lipno z dnia [...] września 2012 r. warto zwrócić uwagę na art. 5 ust. 2 wymienionej ustawy. Przepis ten ogranicza bowiem dostęp do informacji ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorstwa, choć ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnuje z przysługującego im uprawnienia.

Z prawem dostępu do informacji publicznej związany jest z kolei obowiązek udzielenia takich danych, który w świetle art. 4 ust. 1 powołanej ustawy spoczywa w szczególności na (1) organach władzy publicznej, (2) organach samorządów gospodarczych i zawodowych, (3) podmiotach reprezentujących zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, (4) podmiotach reprezentujących państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, bądź też (5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów. Trzeba przy tym podkreślić, że powyższe wyliczenie z uwagi na użycie zwrotu "w szczególności" ma jedynie charakter przykładowy, a istotnym kryterium oceny, czy dany podmiot jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej jest fakt dysponowania takimi informacjami, na co wskazuje art. 4 ust. 3 cytowanej ustawy.

Mając na uwadze zarzuty podniesione przez Przewodniczącego Rady Gminy Lipno w odpowiedzi na skargę z dnia [...] stycznia 2013 r. (k. 26 akt sądowych), należy zauważyć, że przewodniczący rady gminy rzeczywiście nie stanowi organu gminy w świetle art. 11a ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. nr 142 poz. 1591 z późn. zm.). Konkluzja ta nie zmienia jednak faktu, że rada gminy jest organem władzy publicznej, a przewodniczący rady gminy zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym posiada kompetencję do organizowania prac rady i prowadzenia jej obrad. W ramach realizowania tych zadań przewodniczący rady gminy powinien czuwać w szczególności nad kwestiami związanymi ze sporządzaniem protokołów i porządkiem obrad rady gminy. Tym samym w zakresie przedmiotowego wniosku Przewodniczący Rady Gminy Lipno mógł być wedle art. 4 ust. 1 pkt 1 i 4 oraz art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznych uznany za podmiot zobowiązany do udzielenia informacji żądanych przez skarżącą.

Trzeba przy tym jeszcze wskazać, że informacją publiczną w myśl art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. d i e cytowanej są w szczególności informacje o sposobach przyjmowania i załatwiania spraw oraz stanie spraw, kolejności ich załatwienia lub rozstrzygania. Ponadto, ustawodawca stwierdza w art. 18 ust. 1 tejże ustawy, że posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów są jawne i dostępne. Z kolei art. 19 wymienionej ustawy nakazuje wspomnianym organom sporządzenie i udostępnianie protokołów bądź też stenogramów swoich obrad, chyba że sporządzone i udostępnione zostaną materiały audiowizualne lub teleinformatyczne rejestrujące w pełni te obrady. Rada Gminy Lipno jest kolegialnym organem władzy publicznej pochodzącym z wyborów powszechnych. Ciążył zatem na niej obowiązek przekazania informacji publicznej w postaci protokołów ze swoich obrad, a żądanie udzielenia takich danych mogło być skierowane do Przewodniczącego Rady Gminy jako reprezentanta i organizatora prac powyższego organu kolegialnego.

Wobec tego trzeba wskazać, że załatwienie sprawy z zakresu udostępnienia informacji publicznej następuje w drodze czynności materialnotechnicznej, polegającej na przekazaniu żądanej informacji, albo w drodze wydania decyzji administracyjnej o odmowie udzielenie tej informacji. Z powyższego punktu widzenia nie ulega zatem wątpliwości, że Przewodniczący Rady Gminy Lipno, dostarczając nagranie z obrad Rady Gminy Lipno, uczynił w części zadość wnioskowi skarżącej z dnia [...] września 2012 r. i w tym zakresie sprawa została już załatwiona. Niemniej, w dalszym ciągu A. D. nie uzyskała żądanych przez nią kserokopii pism B. N. W aktach sprawy nie znajduje się natomiast decyzja, która odmawiałaby przekazania wnioskowanych przez skarżącą informacji, co prowadzi w konsekwencji do wniosku, że Przewodniczący Gminy Lipno pozostaje w tym zakresie w stanie bezczynności.

Odnosząc się do zarzutów podniesionych w odpowiedzi na skargę z dnia [...] stycznia 2013 r., należy wskazać, że podstawą wydania decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji publicznej bądź też o umorzeniu postępowania w przedmiocie udostępnienia takiej informacji jest art. 16 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej, który na mocy art. 17 ust. 1 powołanej ustawy znajduje zastosowanie nawet do innych podmiotów niż organy władzy publicznej. Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 2 cytowanej ustawy do wspomnianych decyzji stosuje się z kolei przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267). Tym samym decyzja załatwiająca wniosek o udostępnienie informacji publicznej powinna w myśl art. 107 § 1 k.p.a. zawierać oznaczenie podmiotu ją wydającego, datę wydania, oznaczenia stron, powołanie podstawy prawnej, rozstrzygnięcie, uzasadnienie faktyczny i prawne, pouczenie o środkach zaskarżenia, podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego osoby upoważnionej do wydania decyzji.

Z tej perspektywy nie można zatem uznać, że pismo Przewodniczącego Rady z dnia [...] września 2012 r. zakończyło postępowanie w kwestii przekazania kserokopii pism B. N., gdyż niespełnione zostały wymogi z art. 107 § 1 i 3 k.p.a. Jeżeli Przewodniczący Rady Gminy Lipno zamierzał odmówić udzielenia żądanej informacji publicznej, ze względu na ochronę prywatności B. N., to powinien był wydać na podstawie art. 16 ust. 1 powołanej ustawy o dostępie do informacji publicznej stosowną decyzję administracyjną. W takim przypadku trzeba mieć na uwadze, że zgodnie z art. 16 ust. 2 cytowanej ustawy uzasadnienie powyższego rozstrzygnięcie powinno zawierać także imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji publicznej, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra wydaje się taki akt. Opisana decyzja pozwoliłaby zarazem A. D. na ewentualną weryfikacją prawidłowości ustaleń Przewodniczącego Rady Gminy Lipno w administracyjnym toku instancji. Aktualnie natomiast – wobec zaistnienia stanu bezczynności – jej interes został w tej mierze naruszony.

W tej sytuacji należało na podstawie art. 149 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) uwzględnić skargę na bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy Lipno i zobowiązać go do załatwienia wniosku skarżącej z dnia 1 września 2012 r. w zakresie żądania wydania kserokopii pisma B. N. w terminie 14 dni od daty zwrotu akt administracyjnych z prawomocnym wyrokiem. Jednocześnie, na mocy powołanego przepisu Sąd stwierdza, że bezczynność Przewodniczącego Rady Gminy Lipno nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Sąd orzekł o kosztach na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.