Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Izabela Dobosz (spr.) Sędziowie: WSA Barbara Pasternak AWSA Inga Gołowska Protokolant: Beata Błach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2008 r. sprawy ze skargi P. B. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w [...] wymierza skarżącemu P. B. karę porządkową grzywny w wysokości 1000 ( jednego tysiąca ) złotych za ubliżenie w trakcie rozprawy w dniu 31 III 2008 r. Sędziemu sprawozdawcy i jednocześnie Przewodniczącemu składu orzekającego w osobie Sędzi NSA I. D., przez użycie słów "świadczy o wystąpieniu wyjątkowo wysokich emocji negatywnych objawiających się powstaniem w tym oświadczeniu treści karalnych i nieprawdziwych a pomawiających mnie o okoliczności, które nie miały miejsca". Sygn. akt II SAB/Kr 34/07 WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 31 marca 2008r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Izabela Dobosz (spr.) Sędziowie: WSA Barbara Pasternak AWSA Inga Gołowska Protokolant: Beata Błach po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2008 r. sprawy ze skargi P. B. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w [...] skargę oddala.

postanowienia z dnia 31 marca 2008 r. o nałożeniu grzywny

Skarżący P. B. na rozprawie w dniu 31 marca 2008 r. stwierdził, że sędzia sprawozdawca w innej sprawie wniosła o swoje wyłączenie oraz złożyła pisemne oświadczenie, z którego wynika, iż powstał osobisty stosunek pomiędzy nią a skarżącym, który może poddawać w wątpliwość jej bezstronność w tamtej sprawie. Zdaniem skarżącego treść tego oświadczenia "świadczy o wystąpieniu wyjątkowo wysokich emocji negatywnych objawiających się powstaniem w tym oświadczeniu treści karalnych i nieprawdziwych a pomawiających mnie o okoliczności, które nie miały miejsca".

Art. 49 § 1 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98 poz. 1070 ze zm.), który w niniejszej sprawie ma zastosowanie na podstawie art. 29 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz. 1269) stanowi: "W razie naruszenia powagi, spokoju lub porządku czynności sądowych albo ubliżenia sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie, sąd może ukarać winnego karą porządkową grzywny w wysokości do 10.000 złotych lub karą pozbawienia wolności do czternastu dni".

Komentatorzy do tego przepisu zwracają uwagę, że ubliżenie sądowi, innemu organowi państwowemu lub osobom biorącym udział w sprawie polega na użyciu słów obraźliwych lub znieważających, a także zachowanie się w inny obrażający sposób, np. za pomocą gestów, dźwięków lub napisów. "Sądem" w rozumieniu tego przepisu jest każdy sędzia - członek składu orzekającego (T. Ereciński, J. Gudowski, J Iwulski "Komentarz do prawa o ustroju sądów powszechnych i ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa" Warszawa 2002 Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis).

Zarzucając sędziemu sprawozdawcy, będącemu jednocześnie przewodniczącym składu orzekającego na rozprawie, że w innej sprawie okazał wobec skarżącego stosunek emocjonalny o bardzo mocnym nasileniu negatywnym, a ponadto wyraził się na jego temat w sposób nieprawdziwy i karalny (pomawiający skarżącego o okoliczności, które nie miały miejsca) P. B. ubliżył sądowi. Skarżący nie wskazał jaką "inną sprawę" ma na myśli, nie wyjaśnił również jakie nieprawdziwe i jednocześnie karalne treści zawierało oświadczenie sędzi NSA I. D. oraz o co skarżący został pomówiony. Tym samym w sposób gołosłowny oskarżył członka składu orzekającego w niniejszej sprawie o brak bezstronności (kierowanie się silnymi emocjami negatywnymi wobec skarżącego), a także o popełnienie przestępstwa na jego szkodę. Takiej oceny nie zmienia stwierdzenie P. B., iż jego wątpliwości dotyczą bezstronności sędziego "w innej sprawie", w której sędzia złożył oświadczenie. Podnoszenie tego rodzaju argumentów na rozprawie w trakcie rozpatrywania sprawy, w której sędzia NSA I. D. żadnego oświadczenia nie składała poddaje w wątpliwość bezstronność Sądu również przy rozpatrywaniu tej sprawy. Tego typu zarzuty obrażają Sąd, bowiem podważają jego kompetencje do sprawiedliwego rozstrzygania sporów i deprecjonują wyroki wydawane w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej. Znamienne jest przy tym, że mimo tak daleko posuniętych sugestii skarżący nie domagał się wyłączenia sędziego sprawozdawcy od rozpoznawania niniejszej sprawy.

Warto również przytoczyć fragmenty uzasadnienia postanowienia tut. Sądu z dnia 26 marca 2008 r. sygn. II SAB/Kr 46/07, którym odmówiono wyłączenia Sędzi NSA I. D. od rozpoznawania sprawy ze skargi Stowarzyszenia "A." w K., którego przewodniczącym jest P. B.: "W orzecznictwie sądowym zwrócono uwagę, że prawo do bezstronnego sądu należy łączyć z konstytucyjną zasadą niezawisłości sędziowskiej (art. 178 ust. 1 Konstytucji), a ta oznacza niezależność sędziego zarówno od organów państwa, jak i od stron. Jedną z podstawowych przesłanek niezawisłości sędziowskiej zatem jest stworzenie takich warunków sprawowania urzędu sędziowskiego, które eliminują możliwość wywierania nacisków na sędziego z którejkolwiek strony. (...) Skarżące stowarzyszenie, jak i jego przewodniczący P. B. od początku istnienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie - w sprawach o dostęp do informacji publicznej złożyli do chwili obecnej 185 skarg (zob. zapisek urzędowy sekretariatu Wydziału II tut. Sądu). Przewodniczący stowarzyszenia P. B., stara się kwestionować poczynania sędziów wchodzących w skład Sądu, np. odmawia odpowiedzi na pytania Sądu i stawia tezę, że pytania wynikają z osobistego stosunku sędziego do niego lub stowarzyszenia (sygn. akt II SAB/Kr 50/07). (...) Zagrożenie sędziemu postawienia go w stan oskarżenia, podważanie jego kompetencji dla Sądu jest próbą zastraszenia sędziego czyli wkroczeniem w jego niezawisłość. W takim przypadku administracja Sądu winna podjąć właściwe działania aby wyeliminować możliwość wywierania nacisków na sędziego. Z całym naciskiem Sąd chce podkreślić, że jedną z podstawowych przesłanek niezawisłości sędziowskiej jest stworzenie takich warunków sprawowania urzędu sędziowskiego, które eliminują możliwość wywierania nacisków na sędziego z którejkolwiek strony".

Nie można dopuścić do sytuacji, w której strona postępowania sądowego obrażając sędziego, pomawiając go o brak bezstronności w orzekaniu oraz o popełnienie przestępstwa na jego szkodę nie będzie ponosiła żadnych konsekwencji takiego postępowania. Sąd ma prawo i obowiązek reagowania na niewłaściwe zachowania stron, gdyż jego bierna postawa jako gospodarza procesu oznaczałaby milczące zezwolenie sprzyjając eskalacji zachowań niewłaściwych oraz dalszej destrukcji procesu (por. A. Nowak, Glosa do postanowienia SN z dnia 28 czerwca 2004 r., I PZ 115/03, Monitor Prawniczy 2006/8/447).

Kara porządkowa grzywny w wysokości [...] zł nie jest niewspółmierna do popełnionego przewinienia.

Sygn. akt II SAB/Kr 34/07

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 31 marca 2008 r.

Pismem z dnia 7 grudnia 2006 r. skierowanym do Prokuratora Okręgowego w [...] (data wpływu [...] grudnia 2006 r.) P. B. wniósł o usunięcie naruszenia prawa polegającego na nieudzieleniu informacji publicznej, której domagał się we wniosku z dnia [...] września 2004 r.

Prokurator Okręgowy w [...] pismem z dnia [...] grudnia 2006 r. poinformował wnioskodawcę, że niemożliwe jest ustosunkowanie się do jego pisma wobec braku bliższych danych - jakiego i do której prokuratury kierowanego wniosku ono dotyczyło.

P. B. dnia [...] stycznia 2007 r. skierował do Prokuratora Okręgowego w [...] pismo, w którym podał, że wniosek z dnia [...] września 2004 r. o udzielenie informacji publicznej złożył u Prokuratora Okręgowego w [...].

Strona przeciwna, pismem z dnia [...] stycznia 2007 r. poinformowała P. B., iż w dalszym ciągu niemożliwe jest ustosunkowanie się do wniosku z [...] września 2004 r., wobec niepodania bliższych danych. Jednocześnie wezwano P. B. na podstawie art. 64 k.p.a. do usunięcia braków w ciągu siedmiu dni, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania.

P. B. pismem z dnia [...] stycznia 2007 r. (data wpływu [...] lutego 2007 r.) wniósł o podanie jakie określone przepisami prawa braki posiada jego pismo z dnia [...] września 2004 r.

Prokurator Okręgowy w [...] pismem z dnia [...] lutego 2007 r. ponownie poinformował, że nie może ustosunkować się do wniosku z [...] września 2004 r., gdyż nie jest w stanie ustalić jaką informację publiczną obejmuje wniosek, z uwagi na mnogość składanych przez P. B. pism, często tego samego dnia. Jednocześnie ponownie zwrócił się do P. B. o sprecyzowanie złożonego wniosku w sposób zezwalający na ustosunkowanie się do niego, gdyż w przeciwnym wypadku zostanie on pozostawiony bez rozpoznania.

Pismem z dnia [...] lutego 2007 r. P. B. wniósł o usunięcie naruszenia prawa polegającego na bezczynności Prokuratora Okręgowego w [...] w sprawie prawidłowego postępowania w ramach procedury udostępnienia informacji publicznej na wniosek złożony dnia [...] września 2004 r. W tym samym piśmie P. B. wniósł również o ponowne rozpatrzenie wniosku.

[...] marca 2007 r. Prokurator Okręgowy w [...] wystosował do P. B. pismo, w którym uznał jego żądanie za bezzasadne i podtrzymał udzieloną w tym zakresie odpowiedź z dnia [...] lutego 2007 r.

W dniu 12 marca 2007 r. do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie za pośrednictwem Prokuratora Okręgowego w [...] wpłynęła skarga P. B. na bezczynność Prokuratora Okręgowego w sprawie rozpatrzenia złożonego na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej do niego wniosku z [...] września 2004 r. o udzielenie informacji publicznej. Skarżący domaga się:

1) stwierdzenia bezczynności Prokuratora Okręgowego i nakazania mu zgodnego z prawem rozpatrzenia wniosku poprzez przesłanie w terminie 3 dni pełnej informacji o jakiej we wniosku,

2) stwierdzenie, iż stanowią informację publiczną informacje i ich zakres podane we wniosku,

3) zasądzenie od Prokuratora Okręgowego kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi P. B. podniósł, że reakcja podmiotu zobowiązanego na wniosek o udzielenie informacji publicznej winna nastąpić niezwłocznie, jednak w terminie nie dłuższym niż 14 dni. Informacja publiczna udostępniana jest w formie i w sposób zgodny z wnioskiem - chyba, że organ nie ma możliwości technicznych. W takim przypadku zobowiązany jest do poinformowania wnioskodawcy o innym sposobie udostępnienia informacji publicznej. Organ może odmówić udostępnienia informacji publicznej tylko w przypadku określonym ustawą. Winien tego dokonać w formie decyzji administracyjnej. Podmiot niebędący organem władzy publicznej powinien także sporządzić odpowiednie pismo. O czynnościach tych w podanym terminie winien być powiadomiony wnioskujący. Podobnie w przypadku, jeśli informacja nie może być udostępniona w terminie 14 dni podmiot zobowiązany jest do powiadomienia w tym samym terminie o powodach zwłoki oraz o nowym terminie udostępnienia informacji publicznej. Tymczasem pomimo upływu ponad dwóch lat od złożenia wniosku skarżący nie uzyskał określonej prawem odpowiedzi, ani też wnioskowanej informacji publicznej.

Skarżący zwrócił ponadto uwagę, że [...] października 2004 r. wniósł zażalenie do Prokuratora Apelacyjnego na bezczynność Prokuratora Okręgowego, na które nie uzyskał odpowiedzi. Kilkukrotnie wnosił też o usunięcie naruszenia prawa. W Prokuraturze Okręgowej składał tylko jeden wniosek datowany na [...] września 2004 roku w sprawie udzielenia informacji publicznej.

W odpowiedzi na skargę Prokurator Okręgowy w [...] wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości swoje stanowisko przedstawione w pismach skierowanych do skarżącego przed wniesieniem przez niego skargi na bezczynność Prokuratora Okręgowego.

Na rozprawie w dniu 31 marca 2008 r. skarżący oświadczył, że wniosek z [...].09.2004 r. dotyczył sposobu funkcjonowania Policji i Prokuratury, w szczególności treści oświadczeń funkcjonariuszy publicznych oraz ich wiedzy w stosunku do funkcjonowania tych instytucji, podania treści dokumentów urzędowych oraz umożliwienia wglądu do nich, a także procedur i regulaminów obowiązujących w prokuraturze dotyczących między innymi wysyłania pism w inny sposób niż za potwierdzeniem odbioru. Do Prokuratury Apelacyjnej zostały złożone dwa zażalenia na bezczynność. Do jednego z nich została dołączona kserokopia wniosku z [...].09.2004 r. Skarżący oświadczył na rozprawie, że akta sprawy są niekompletne, gdyż nie zawierają wniosku z [...].09.2004 r. oraz dokumentów związanych z postępowaniem zażaleniowym przed Prokuratorem Apelacyjnym. Organ nie powołuje się na zaginięcie wniosku a z korespondencji ze stroną po wniesieniu skargi, której to korespondencji nie ma w aktach wynika, że jest w posiadaniu wniosku z [...].09.2004 r.

Prokurator na rozprawie wniósł o oddalenie skargi i podał, iż w wyniku prowadzonej kwerendy odnaleziono pismo skarżącego z [...].09.2004 r. Pismo to zostało dołączone do akt nadzoru Prokuratury Okręgowej [...] z uwagi na prowadzone pod sygnaturą [...] Prokuratury Rejonowej K. śledztwo w sprawie nie udostępnienia w okresie pomiędzy [...].03. 2004 r. a [...].06.2004 r. w K. P. B:

– dokumentacji związanej z kontrolą działalności Stowarzyszenia "B.",

– dokumentacji związanej z instytutem sztuki oraz

– dokumentacji związanej z wersją uzgodnioną zarządzenia Prezydenta Miasta o nr [...],

które to dokumenty stanowiły informację publiczną i przekroczenia poprzez to uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych działających w ten sposób na szkodę interesu prywatnego P. B. oraz na szkodę interesu publicznego Stowarzyszenia "A." tj. o przestępstwo z art. 23 ustawy o dostępie do informacji publicznej i art. 231 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. Śledztwo w tej sprawie zostało umorzone, a Sąd Rejonowy w K. nie uwzględnił zażalenia P. B. na to postanowienie. Prokurator podkreślił, że informacje złożone na rozprawie przez skarżącego w pewnych fragmentach w sposób zdecydowany odbiegają od treści pisma z [...].09.2004 r.

W piśmie z dnia [...] lutego 2008 r. znak [...] (którego kserokopię dołączono do akt sprawy na rozprawie) Prokurator Okręgowy w [...] nawiązując do skargi wniesionej w niniejszej sprawie poinformował P. B., że realizacja jego wniosku z [...] września 2004 r. wymaga przetworzenia informacji, aby mogła być udostępniona. W związku z tym Prokurator zwrócił się do P. B. o wykazanie w terminie 14 dni od otrzymania tego pisma szczególnego interesu publicznego w udzieleniu żądanej informacji. Jako podstawę prawną żądania Prokurator wskazał art. 3 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Na rozprawie Prokurator wyjaśnił, że nie otrzymano jeszcze zwrotnego potwierdzenia odbioru tego pisma.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zmianami) sąd administracyjny kontroluje działalność administracji i stosuje środki przewidziane ustawą.

Sądowa kontrola nie wykazała naruszenia prawa przez Prokuratora Okręgowego w [...].

Postępowanie w niniejszej sprawie zainicjowane zostało pismem z dnia [...] grudnia 2006 r., w którym skarżący wniósł o usunięcie naruszenia prawa polegającego na nieudzieleniu informacji publicznej, której domagał się we wniosku złożonym ponad 2 lata i 3 miesiące wcześniej. Istotne jest, że skarżący prowadzi bardzo bogatą korespondencję ze stroną przeciwną, między innymi składa duże ilości różnych wniosków o udostępnienie informacji publicznej. Zarzucanie nieprawidłowego załatwienia jednego z takich wniosków po upływie 27 miesięcy od dnia jego złożenia i bez bliższego sprecyzowania o jaką informację publiczną chodziło w tym wniosku realizuje hipotezę art. 64 § 2 k.p.a.

W ocenie Sądu przepis ten ma zastosowanie w sprawach z zakresu dostępu do informacji publicznej. Należy w tym zakresie podzielić stanowisko wyrażone przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w prawomocnym wyroku z dnia 3 września 2007 r. sygn. akt II SAB/Kr 28/07: "Na stosowanie przepisów k.p.a. do decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej oraz umorzeniu postępowania wskazuje wprost art. 16 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej w przypadku organów władzy publicznej, a w przypadku podmiotów niebędących organami władzy publicznej art. 17, odsyłający do odpowiedniego stosowania art. 16. Przez użycie w przepisie art. 16 ust. 2 określenia "do decyzji" nie można rozumieć wyłącznie samego momentu wydawania decyzji czy też jej treści. Przepis ten także wspomina o trybie odwoławczym, modyfikując termin rozpatrywania odwołania, trzeba zatem interpretować go w sposób celowy, a mianowicie, iż intencją ustawodawcy było nakazanie stosowania przepisów kpa także do całego toku postępowania poprzedzającego wydanie dwóch decyzji - o odmowie udostępnienia informacji publicznej oraz o umorzeniu postępowania".

Powołany wcześniej przepis art. 64 § 2 k.p.a. stanowi: jeżeli podanie nie czyni zadość innym (niż brak adresu wnoszącego) wymaganiom ustalonym w przepisach prawa, należy wezwać wnoszącego do usunięcia braków w terminie siedmiu dni z informacją, że nieusunięcie tych braków spowoduje pozostawienie podania bez rozpoznania. Z kolei art. 63 § 2 k.p.a. stanowi, że podanie powinno zawierać co najmniej wskazanie osoby, od której pochodzi, jej adres i żądanie oraz czynić zadość innym wymaganiom ustalonym w przepisach szczególnych. Nie ulega wątpliwości, że żądanie strony powinno być wyrażone w sposób zrozumiały i na tyle precyzyjny, by organ, do którego żądanie jest skierowane, mógł zorientować się czego domaga się strona. Na podstawie art. 64 § 2 k.p.a. można wezwać wnoszącego podanie (w rozpatrywanym przypadku: wnoszącego wniosek o usunięcie naruszenia prawa) o sprecyzowanie wniosku. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 22 listopada 2006 r. sygn. akt IV SA/Wa 1364/06 (niepublikowany) zwrócił uwagę, że wyjaśnienie rzeczywistej treści żądania stron jest obowiązkiem organu, do którego podanie zostało skierowane (...). Sąd podkreślił też, że sprecyzowanie żądania należy wyłącznie do wnioskodawcy.

Okoliczności sprawy, a zwłaszcza upływ ponad dwóch lat od złożenia wniosku oraz składanie przez stronę znacznej ilości wniosków o udzielenie informacji publicznej, pozwalają na przyjęcie, że usprawiedliwione było wezwanie skarżącego o sprecyzowanie czego dotyczył wniosek z [...] września 2004 r. Mimo kolejnych wezwań Prokuratora Okręgowego skarżący nie sprecyzował czego dotyczył ów wniosek, co uniemożliwiło organowi merytoryczne odniesienie się do pism P. B. Postępowaniu Prokuratora Okręgowego nie można więc zarzucić naruszenia prawa.

Z powyższych względów skarga P. B. podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.).