drukuj    zapisz    Powrót do listy

6196 Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Biura Ochrony Rządu 658, Inne, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, Oddalono skargę kasacyjną, I OSK 1615/18 - Wyrok NSA z 2019-11-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1615/18 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2019-11-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2018-05-02
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Krzysztof Dziedzic /sprawozdawca/
Małgorzata Borowiec
Marian Wolanin /przewodniczący/
Symbol z opisem
6196 Funkcjonariusze Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu i Biura Ochrony Rządu
658
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II SAB/Wa 425/17 - Wyrok WSA w Warszawie z 2018-01-31
Skarżony organ
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2018 poz 1302 art. 149, art. 149 § 1a, art. 154 § 6, art, 184, art. 204 pkt 2, art. 205 § 2, art. 209
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marian Wolanin sędzia NSA Małgorzata Borowiec sędzia del. WSA Krzysztof Dziedzic (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Anna Stachnik po rozpoznaniu w dniu 29 listopada 2019 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 31 stycznia 2018 r. sygn. akt II SAB/Wa 425/17 w sprawie ze skargi M. Sz. na bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] stycznia 2017 r. 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz M. Sz. kwotę [...] złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 31 stycznia 2018r., sygn. akt II SAB/Wa 425/17 rozpoznając skargę M. S. na bezczynność Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] stycznia 2017 r.: 1. zobowiązał Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji do rozpatrzenia wniosku M. S. z dnia [...] stycznia 2017 r., w terminie miesiąca od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdził, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. wymierzył Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji grzywnę w wysokości [...] złotych; 4. przyznał M. S. od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji sumę pieniężną w wysokości [...] złotych; 5. zasądził od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na rzecz M. S. kwotę [...] złotych, tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji podał, że M. S. w dniu [...] stycznia 2017 r. skierował do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji (dalej jako MSWiA) wniosek o wydanie decyzji w trybie art. 8a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r., poz. 708, dalej u.o.z.e.), w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym (Dz. U. poz.2270) w przedmiocie ustalenia, że art. 15 lit. c u.o.z.e. podlega wyłączeniu stosowania wobec niego. Wniosek wpłynął do MSWiA w dniu [...] lutego 2017r. Pismem z dnia [...] lutego 2017 r. MSWiA zawiadomił skarżącego, że sprawa nie zostanie załatwiona w ustawowym terminie i wyznaczył termin jej załatwienia na dzień [...] czerwca 2017 r. Do dnia [...] czerwca 2017 r. sprawa nie została załatwiona, a organ nie wyznaczył nowego terminu jej załatwienia. Pismem z dnia [...] czerwca 2017 r. skarżący wezwał MSWiA do usunięcia naruszenia prawa i wydania decyzji administracyjnej. Pismem z dnia [...] lipca 2017 r. organ zawiadomił skarżącego, że powodem niezałatwienia sprawy jest konieczność uzyskania i weryfikacji informacji o przebiegu służby oraz innych informacji i materiałów mogących mieć znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. W dniu [...] lipca 2017 r. organ wystąpił do Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW o przekazanie informacji czy skarżący ma ustalone prawo do emerytury, renty lub renty rodzinnej i czy otrzymuje takie świadczenie. Sąd wskazał, iż w aktach znajduje się pismo Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA z dnia [...] sierpnia 2017 r. skierowane do Biura K. MSWiA informujące, że skarżący ma ustalone prawo do emerytury i renty i wypłacana jest emerytura jako świadczenie korzystniejsze. W dniu [...] września 2017 r. organ wystąpił do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z prośbą o spowodowanie przekazania informacji o przebiegu służby skarżącego do [...] lipca 1990 r. oraz przekazanie kopii dokumentów dotyczących przebiegu służby M. S. od dnia [...] września 1989 r. W tej samej dacie organ skierował pismo do Komendanta Głównego Policji z prośbą o przekazanie informacji dotyczących przebiegu służby wnioskodawcy w omawianym okresie. Następnie w piśmie z dnia [...] września 2017 r. organ poinformował skarżącego o podjętych czynnościach i wskazał, że sprawa nie zostanie załatwiona w terminie przewidzianym w poprzednim piśmie, a powinno to nastąpić do [...] grudnia 2017 r.

W dniu [...] sierpnia 2017 r. M. S. złożył skargę na bezczynność MSWiA w przedmiocie rozpoznania jego wniosku z dnia [...] stycznia 2017 r. wnosząc o: zobowiązanie organu do rozpatrzenia jego wniosku w trybie art. 8a u.o.z.e. w terminie do dnia [...] października 2017 r., stwierdzenie, że bezczynność nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa, zasądzenie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej w wysokości [...] zł tj. dziesięciokrotności przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w [...] kwartale 2016 r. i zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi skarżący wskazał, że organ od [...] lutego 2017 r. do dnia [...] lipca 2017 r. nie podjął żadnych czynności w sprawie, a wystąpienie [...] lipca 2017 r. wyłącznie do Dyrektora ZER MSW i zaniechanie jednoczesnego wystąpienia do pozostałych instytucji o informacje niezbędne do wydania decyzji przemawia za uznaniem, że bezczynność nastąpiła z rażącym naruszeniem prawa.

Uznając skargę M. S. za uzasadnioną Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wskazał na wstępie uzasadnienia wyroku, iż orzekając sąd bierze pod uwagę stan sprawy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Analizując przepisy kodeksu postępowania administracyjnego regulujące terminy załatwiania spraw przepisy (art. 35 -38) oraz wynikającą z art. 12 k.p.a. zasadę szybkości Sąd stwierdził, iż w przedmiotowej sprawie mimo ciążącego na organie obowiązku załatwienia sprawy bez zbędnej zwłoki, to sprawa do [...] stycznia 2018 r., tj. do dnia rozpatrzenia skargi na bezczynność, nie została zakończona poprzez wydanie decyzji. Czynności podejmowane przez organ znajdujące odzwierciedlenie w aktach administracyjnych podejmowane były w kilkumiesięcznych odstępach czasu. Zdaniem Sądu zwłoka jakiej dopuścił się MSWiA w załatwieniu sprawy, nie może budzić żadnych wątpliwości w świetle art. 35 § 1 k.p.a. Od dnia wystąpienia przez skarżącego z wnioskiem o wydanie decyzji w trybie art. 8a u.o.z.e. do podjęcia pierwszej istotnej czynności zmierzającej do jego rozpatrzenia – zwrócenie się do Dyrektora ZER MSW o przekazanie informacji czy skarżący ma ustalone prawo od renty lub emerytury (7 lipca 2017 r.) upłynęło ponad [...] miesięcy. Kolejną czynność zwrócenie się do IPN i Komendanta Głównego Policji organ podjął dopiero [...] września 2017 r. Do dnia rozpatrzenia skargi przez Sąd upłynęło [...] miesięcy, a wniosek nadal nie został rozpoznany. Zdaniem Sądu oznacza to, że termin przewidziany w art. 35 § 1 k.p.a. nie został zachowany, więc nie można przyjąć, że organ działał w sprawie wnikliwie i szybko, czy też bez zbędnej zwłoki monitorował sprawę. Sąd dodał, iż w aktach sprawy znajdują się pisma kierowane do skarżącego o przedłużeniu terminów jej załatwienia ([...] czerwca 2017 r., [...] listopada 2017 r. i [...] grudnia 2017 r.), jednak we wskazanych terminach sprawa nie została załatwiona.

Sąd podkreślił, że u.o.z.e. nie zawiera odrębnych od k.p.a. przepisów dotyczących terminów załatwienia sprawy, jak również nie wyłącza stosowania przepisów k.p.a. Kwestie związane z trudnościami organu wynikającymi z konieczności dokonania kwerendy akt nie zwalniają z zarzutu bezczynności. Realizacja kompetencji organu administracji publicznej jest jego prawnym obowiązkiem, od którego nie zwalniają go tzw. trudności obiektywne w postaci złożoności sprawy, kumulacji spraw, braku etatów czy też środków pieniężnych.

W świetle powyższego Sąd uznał, że organ pozostaje w bezczynności w zakresie rozpoznania wniosku M. S., a bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa. W ocenie Sądu, zarówno czas trwania postępowania z wniosku M. S. w przedmiocie wydania decyzji w trybie art. 8a u.o.z.e. tj. [...] miesięcy, jak i brak po stronie organu w toku trwania postępowania zintensyfikowanych działań, które wskazywałyby jednoznacznie, że faktycznie zmierzał do jak najszybszego zakończenia postępowania, lecz na przeszkodzie stanęła okoliczność, która usprawiedliwiałaby choćby czasowy brak działania, powodują, że bezczynność miała charakter rażącego naruszenia prawa. Sąd zauważył, iż bezczynność ta trwa nadal, bowiem do dnia wydania wyroku organ nie rozpoznał wniosku skarżącego i nie zakończył postępowania wydaniem decyzji.

Odnośnie wymierzenia organowi grzywny, o której mowa w art. 149 § 2 p.p.s.a., Sąd wyjaśnił, że wymierzył ją z urzędu, a ustalając jej wysokość wziął pod uwagę wszelkie okoliczności sprawy, w szczególności brak dołożenia należytej staranności w takim zorganizowaniu postępowania administracyjnego, aby bez zbędnej zwłoki wydać decyzję, a także brak przyczynienia się strony do uchybienia terminowi załatwienia niniejszej sprawy. Na wysokość grzywny poza oceną stopnia rażącej bezczynności, wpływ miało także postrzeganie danego organu (który był bezczynny) w systemie organów Państwa i to jaka jest jego rola w kształtowaniu świadomości poszanowania prawa w społeczeństwie, jako że MSWiA w zakresie wydawanych decyzji jest naczelnym organem administracji rządowej.

Odnośnie przyznanej od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej Sąd wyjaśnił, iż przy jej ustalaniu wziął pod uwagę znaczny okres oczekiwania na decyzję przez skarżącego, a także okoliczność, że M. S. zostało już znacząco obniżone świadczenie emerytalne, co stawia go niewątpliwie w trudniej sytuacji bytowej. Organ natomiast nie wydał jeszcze decyzji, która ma istotny wpływ na ustalenie wysokości tego świadczenia.

Od powyższego wyroku skargę kasacyjną wywiódł MSWiA, zaskarżając go w całości oraz wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucono:

1. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. naruszenie art. 149 § 1 a p.p.s.a. poprzez stwierdzenie, że bezczynność organu miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, w sytuacji, gdy bezczynność ta nie wynikała ze złej woli organu, czy też z chęci lekceważenia strony postępowania, ale z konieczności podjęcia przez organ szeregu czynności, w szczególności zebraniu materiału dowodowego i jego wnikliwej analizy. Organ wskazał, że aby wydać decyzję w przedmiocie wyłączenia stosowania art. 15 c, art. 22 a i art. 24 a musi dokonać wszechstronnego i wnikliwego zbadania przedmiotowej sprawy, co wymaga podjęcia przez organ administracji szeregu czynności wyjaśniających. Podkreślił też, że w przedmiotowej sprawie organ w chwili wniesienia przez skarżącego wniosku z dnia 27 stycznia 2017 r. nie dysponował materiałem dowodowym i dlatego w pierwszej kolejności na organie ciążył obowiązek wystąpienia do Zakładu Emerytalno - Rentowego MSWiA z zapytaniem czy skarżący pobiera świadczenie emerytalne/rentowe/rentowe rodzinne oraz za jakie okresy służby i w jakich formacjach. Następnie ustalenia wymagało, czy skarżący podlega (ewentualnie za jakie okresy, służba w jakich formacjach) regulacjom ustawy (art. 15 c, art. 22 a, art. 24 a). W przypadku potwierdzenia powyższego konieczne było wystąpienie do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu — z prośbą o przekazanie informacji o przebiegu służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13 b ustawy, a także przekazanie informacji pozwalających na ocenę ustawowego wymogu dotyczącego rzetelnego wykonywania zadań i obowiązków po dniu [...] września 1989 r., w szczególności z narażeniem zdrowia i życia. Ponadto niezbędne było wystąpienie do formacji, w których skarżący pełnił służbę z prośbą o weryfikację okresów służby skarżącego pod kątem ustawowego wymogu dotyczącego rzetelnego wykonywania zadań i obowiązków po dniu [...] września 1989 r., w szczególności z narażeniem zdrowia i życia. Organ podkreślił, iż w tej sytuacji jest zależny od sprawności i szybkości przekazywania materiałów dowodowych koniecznych do wydania orzeczenia w sprawie przez właściwe organy. Ponadto dodał, że wniosek z dnia [...] stycznia 2017 r. został wniesiony przedwcześnie, tj. przed wydaniem przez organ emerytalno — rentowy decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytury skarżącego oraz decyzji o ponownym ustaleniu wysokości renty inwalidzkiej skarżącego ([...] czerwca 2017 r.) i uzyskaniem wiedzy przez organ o wydanych decyzjach ([...] sierpnia 2017 r.), a skarga na bezczynność organu została wniesiona ([...] sierpnia 2017 r. - data wpływu) przed uzyskaniem wiedzy przez organ o wydanych decyzjach ([...] sierpnia 2017 r.),

2. naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na wynik sprawy, tj. art. 149 § 2 w związku z art. 154 § 6 i § 7 w związku z art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez wymierzenie MSWiA grzywny w wysokości [...] złotych oraz przyznanie od MSWiA sumy pieniężnej w wysokości [...] złotych, w sytuacji, gdy zarówno wymierzenie grzywny, jak i przyznanie sumy pieniężnej jest fakultatywne, a ich wysokość powinna zostać uzasadniona.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną złożonej w imieniu M. S. wniesiono o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 183 § 1 p.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Związanie Naczelnego Sądu Administracyjnego granicami skargi kasacyjnej polega na tym, że jest on władny badać naruszenie jedynie tych przepisów, które zostały wyraźnie wskazane przez stronę skarżącą. Naczelny Sąd Administracyjny nie może we własnym zakresie konkretyzować zarzutów skargi kasacyjnej, uściślać ich, ani w inny sposób korygować (por. wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2015 r., II OSK 909/14), nie jest władny badać, czy zaskarżony wyrok nie narusza innych przepisów niż wskazane w podstawach, na których środek oparto (por. wyrok NSA z dnia 25 listopada 2014 r., II GSK 1253/13). Przypomnienie wymogów dotyczących prawidłowego skonstruowania zarzutów skargi kasacyjnej oraz granic orzekania przez Naczelny Sąd Administracyjny jest w rozpoznawanej sprawie celowe, a to wobec skonstruowania zarzutów skargi kasacyjnej w sposób częściowo wadliwy.

Autor skargi kasacyjnej sformułował dwa zarzuty naruszenia przepisów postępowania, w zarzucie pierwszym wskazując wyłącznie na naruszenie art. 149 § 1a p.p.s.a., a w zarzucie drugim na naruszenie art. 149 § 2 p.p.s.a. w związku z art. 154 § 6 w związku z art. 141 § 4 p.p.s.a. Jednocześnie w skardze kasacyjnej zaskarżono wyrok w całości, wnosząc o jego uchylenie w całości, a więc także w zakresie punktu 1. wyroku, w którym na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 p.p.s.a. uwzględniając skargę na bezczynność zobowiązano organ do rozpoznania w określonym terminie wniosku skarżącego. Zarzut naruszenia tego przepisu nie został jednak w skardze kasacyjnej w ogóle sformułowany.

Zarzucając naruszenie art. 149 § 1a p.p.s.a., podjęto próbę podważenia dokonanej przez Sąd I instancji oceny charakteru stwierdzonej bezczynności jako mającej miejsce z rażącym naruszeniem prawa. Wskazać w związku z tym należy, że przepis art. 149 § 1a p.p.s.a. odnoszący się do orzekania przez sąd administracyjny i określający kompetencje tego sądu w przypadku uwzględnienia skargi na bezczynność odnosi się zawsze do dokonanej przez Sąd oceny podejmowanych przez organ w sprawie działań lub ich braku przy uwzględnieniu obowiązujących organ przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Skarżący kasacyjne nie kwestionuje wykładni pojęcia "rażącego naruszenia prawa", o jakim mowa w art. 149 § 1a p.p.s.a., lecz ocenę stopnia bezczynności organu przekładającą się na treść orzeczenia co do rażącego naruszenia prawa przez organ w realiach niniejszej sprawy. W sytuacji, gdy strona skarżąca kasacyjnie zarzuca Sądowi I instancji wadliwą ocenę stopnia bezczynności organu przekładającą się na treść orzeczenia w kwestii rażącego naruszenia prawa przez organ, konieczne było wskazanie na przepisy, które regulują terminy załatwienia spraw, aby następnie wykazać, że wbrew stanowisku Sądu I instancji, naruszenie tych przepisów nie nastąpiło w stopniu rażącym (por. np. wyroki NSA z dnia 12 stycznia 2018 r., I OSK 296/16, z dnia 19 stycznia 2018 r., I OSK 1649/17). Należy zauważyć, że Sąd I instancji w uzasadnieniu skarżonego wyroku przytoczył i zinterpretował te przepisy – art. 12 k.p.a. oraz art. 35-38 k.p.a., dochodząc do wniosku, że zwłoka jakiej dopuścił się organ w niniejszej sprawie stanowi o rażącym naruszeniu art. 35 § 1 k.p.a. Ponieważ, jak wskazano wyżej, Naczelny Sąd Administracyjny nie może uzupełniać zarzutów skargi kasacyjnej, zarzut skargi kasacyjnej błędnej oceny stopnia bezczynności organu, ograniczony do wskazania jako naruszonego wyłącznie przepisu art. 149 § 1a p.p.s.a., nie mógł zostać uznany za usprawiedliwiony.

Naczelny Sąd Administracyjny nie podzielił zasadności zarzutu skargi kasacyjnej naruszenia art. 149 § 2 p.p.s.a. w związku z art. 154 § 6 w związku z art. 141 § 4 p.p.s.a., za pomocą którego zakwestionowano wymierzenie organowi grzywny oraz przyznanie skarżącemu sumy pieniężnej. Należy zauważyć, że zgodnie z brzmieniem art. 149 § 2 p.p.s.a. jedyną przesłanką warunkującą zarówno wymierzenie organowi grzywny, jak i przyznanie od organu na rzecz skarżącego sumy pieniężnej, jest uwzględnienie skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania. Decyzja o zastosowaniu bądź odmowie zastosowania konkretnego środka (grzywny, sumy pieniężnej lub obu tych środków łącznie) należy do sądu administracyjnego. Podejmując rozstrzygnięcie w tej kwestii, sąd powinien przede wszystkim mieć na uwadze funkcje jakie środki te pełnią. I tak przyjmuje się, że grzywna jest środkiem o charakterze represyjnym i prewencyjnym mającym zdyscyplinować organ, natomiast suma pieniężna pełni przede wszystkim funkcję kompensacyjną. Przyznanie skarżącemu od organu określonej sumy pieniężnej stanowi nie tyle sankcję dla organu za wadliwe prowadzenie postępowania, co rekompensatę dla strony za wszelkiego rodzaju dolegliwości i niedogodności, jakich doznała na skutek bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania (por. wyrok NSA z dnia 11 maja 2018 r., I OSK 2230/17).

Ustawodawca nie wskazał, że suma pieniężna z art. 149 § 2 p.p.s.a. ma być przyznawana celem naprawienia poniesionej przez stronę szkody majątkowej bądź niemajątkowej, wprowadzając instytucję "sumy pieniężnej" jako całkowicie odrębną od występujących w kodeksie cywilnym "odszkodowania" i "zadośćuczynienia". W związku z tym przyznanie sumy pieniężnej na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. nie wyklucza możliwości dochodzenia przez stronę w postępowaniu cywilnym naprawienia szkody wynikłej z bezczynności organu lub przewlekłości prowadzonego postępowania. W takim postępowaniu strona powinna wykazać wystąpienie po jej stronie określonego uszczerbku majątkowego bądź niemajątkowego. W postępowaniu w przedmiocie skargi na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania nie ma miejsca na prowadzenie postępowania dowodowego co do zaistniałej szkody czy krzywdy. Ponieważ przewlekłość postępowania administracyjnego z reguły wiąże się z negatywnymi przeżyciami w sferze psychicznej strony, powinny być one stronie zrekompensowane w drodze świadczenia przyznawanego na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a., bez szczegółowego badania przez sąd administracyjny charakteru i rozmiarów doznanej krzywdy. Przyznawana na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. suma pieniężna nie zastępuje zadośćuczynienia za krzywdę wynikającą z naruszenia dóbr osobistych, lecz stanowi swego rodzaju zryczałtowaną rekompensatę przyznawaną stronie przez sąd administracyjny za negatywne przeżycia wynikające z bezczynności organu lub przewlekłego prowadzenia postępowania.

Za przyznaniem skarżącemu sumy pieniężnej przemawiało w okolicznościach rozpoznawanej sprawy to, że według niekwestionowanych ustaleń, od wystąpienia przez niego z wnioskiem do podjęcia przez organ pierwszej czynności zmierzającej do załatwienia sprawy upłynęło ponad [...] miesięcy, a od złożenia wniosku do rozpatrzenia skargi przez Sąd upłynęło [...] miesięcy i mimo to wniosek nadal nie został rozpoznany. Tak długi okres bezczynności z pewnością uzasadniał zrekompensowanie skarżącemu związanych z tym negatywnych przeżyć poprzez przyznanie mu sumy pieniężnej. Wymierzenie organowi grzywny było natomiast celowe, aby zmobilizować organ i doprowadzić do załatwienia sprawy. Ponadto wymierzona grzywna powinna oddziaływać prewencyjnie, wzmacniając gwarancje terminowego załatwiania spraw przez ukarany organ w przyszłości. Nie miały przy tym żadnego znaczenia podnoszone w skardze kasacyjnej okoliczności związane z koniecznością prowadzenia w sprawie postępowania dowodowego czy też dużą ilością wniosków złożonych w trybie art. 8a u.o.z.e. Organ jest bowiem zobowiązany zawsze do takiej organizacji pracy, aby podołać nałożonym przez ustawodawcę obowiązkom bez nieuzasadnionego przedłużenia terminów załatwienia spraw.

Jeżeli chodzi o wysokość wymierzonej grzywny i przyznanej sumy pieniężnej, to mając na uwadze czas trwania postępowania - [...] miesięcy oraz wykazany przez Sąd I Instancji fakt, że przez zdecydowaną większość tego okresu organ pozostawał w bezczynności, nie podejmując bez usprawiedliwienia żadnych czynności, Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że kwot odpowiednio [...] i [...] zł, w żaden sposób nie można w tych okolicznościach uznać za wygórowane.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że skarga kasacyjna jako pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlegała oddaleniu na podstawie art. 184 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego orzeczono na podstawie art. 209 w zw. z art. 204 pkt 2, art. 205 § 2 oraz § 14 ust. 2 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 ze zm.).



Powered by SoftProdukt