Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka (spr.) Sędziowie: WSA Dorota Wdowiak asesor WSA Andrzej Wieczorek Protokolant Anna Błaszczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 stycznia 2005 r. sprawy ze skargi I. Spółka Akcyjna z siedzibą w T. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] listopada 2003 r. Nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego oddala skargę

Urząd Patentowy RP w trybie postępowania spornego po rozpoznaniu wniosku R. S.A. z siedzibą w J. (obecnie I. Spółka Akcyjna) przeciwko Z. Sp. z o.o. z siedzibą w P. o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego słowno-graficznego K. mocne nr [...] decyzją z dnia [...] listopada 2003 r. [...] wydaną na podstawie art. 8 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17) w związku z art. 315 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz.1117) oddalił wniosek.

W uzasadnieniu tej decyzji podał, że wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o unieważnienie prawa z rejestracji wskazując naruszenie przy rejestracji przepisy art. 8 pkt 1 i 2 ustawy o znakach towarowych. Podnosił, że rejestracja spornego znaku towarowego zawiera oznaczenie "mocne", stanowiące zasadniczy element jego znaku [...] -mocne nr [...]. Słowo "mocne" jest znaną nazwą papierosów, na dowód czego przedstawił dowody świadczące o tym, iż przed datą zgłoszenia do rejestracji spornego znaku co dziesiąta sprzedawana w Polsce paczka papierosów była oznaczona znakiem [...] -mocne. Słowo "mocne" stanowi na podstawie art. 551 kodeksu cywilnego, majątkowy, niematerialny składnik firmy wnioskodawcy i zamieszczenie tego słowa w znaku stanowi naruszenie praw majątkowych wnioskodawcy. Jest także niezgodne z zasadami współżycia społecznego, ponieważ powoduje osłabienie funkcji odróżniającej znaku wnioskodawcy. Wnioskodawca wnosił o oddalenie wniosku podnosząc, iż umieszczenie w znaku drobnego elementu "mocne" nie narusza zasad współżycia społecznego ani praw osobistych lub majątkowych osób trzecich, ponieważ słowo "mocne" określa właściwość papierosów, wskazuje że papierosy K. są mocne w odróżnieniu od innych papierosów. Jest to element informacyjny dla klientów. Uzasadniając oddalenie wniosku o unieważnienie Urząd Patentowy wskazał, iż ustawa o znakach towarowych nie zawiera instytucji dysklamacji, polegającej na wskazywaniu, które z elementów zarejestrowanego znaku są elementami nie podlegającymi ochronie i są określeniami ogólnoinformacyjnymi. Doktryna i orzecznictwo administracyjne i sądowe są zgodne co do tego, że określenia ogólnoinformacyjne nie mają pierwotnej zdolności odróżniającej i nie mogą nabyć wtórnej zdolności odróżniania. Przywołano fakt rejestracji kilku etykiet dokonanych dla rożnych podmiotów zawierających słowo "mocne", co jest dowodem traktowania tego elementu jako określenia ogólnoinformacyjnego.

Słowo ‘Mocne" odnosi się do cechy/właściwości papierosów; papieros mocny zawiera więcej substancji smolistych i nikotyny niż papieros słaby. Z kolei, producenci w celu informowania klientów o zmniejszonej zawartości tych substancji stosują inne oznaczenia: lights, super lights, ultra lights. Urząd Patentowy w uzasadnieniu swojej decyzji przyznał, iż papierosy [...] -mocne wskutek kilkudziesięcioletniej obecności na rynku uzyskały status znaku powszechnie znanego wśród palaczy ale nie zmienia to dokonanej oceny, iż oznaczenie "mocne" jest określeniem ogólnoinformacyjnym.

Na powyższą decyzję I. Spółka Akcyjna złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnosząc o jej uchylenie. Skarżąca zarzucała wydanej decyzji naruszenie przepisów prawa materialnego i procesowego: art. 7, 9, 77, 80 i 107 kpa. Zarzucała, iż Urząd Patentowy pominął opinię prawną dr E. W. wydaną na wniosek Sądu Wojewódzkiego w [...], sygn. akt [...], w której wskazano, iż element "mocne" nabył wtórną zdolność odróżniającą i funkcjonuje w praktyce jako znak towarowy, bez względu na jego formę znaczeniową. Podnosił, iż element "mocne" nie jest elementem ogólnoinformacyjnym, nie informuje ani bezpośrednio, ani pośrednio o konkretnej cesze (jakości) papierosów. Papierosy "mocne" są powszechnie znane, znajomość uzyskano dzięki dużym nakładom finansowym, akcji reklamowej, promocyjnej oraz informacyjnej, Urząd Patentowy nie rozpatrzył i nie ustosunkował się do przedłożonych przez nią dowodów.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wnosił o jej oddalenie podnosząc, iż wbrew twierdzeniom skarżącego decyzja uwzględnia wszystkie materiały zawarte w aktach sprawy, również zawiera ustosunkowanie się do błędnych zdaniem organu tez opinii dr W. Słowo "mocne" nie odnosi się do jakości, jak wskazano w opinii, tylko do zawartości nikotyny i ciał smolistych w papierosie. Nieprawdziwy jest zarzut, iż decyzja nie uwzględniła wyników badań znaku [...] -mocne, w decyzji przyznano, że znak [...] -mocne jest znakiem powszechnie znanym.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną - art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270).

Analizując zaskarżoną decyzję z punktu widzenia powołanych wyżej kryteriów skarga nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż w zaskarżonej decyzji nie można się dopatrzyć zarzutu naruszenia prawa.

Zasadniczym problemem w sprawie jest ocena oznaczenia "mocne". Zdaniem Sądu, Urząd Patentowy trafnie uznał, iż jest to oznaczenie zawierające informację o właściwościach papierosów, przeznaczoną dla odbiorców towarów (palaczy). Oznaczenie "mocne" wskazuje na zawartość nikotyny i substancji smolistych, jest informacją, iż określone papierosy zawierają większą zawartość tych substancji niż inne papierosy nie zawierające tego oznaczenia i/lub szczegółowych informacji zamieszczonych z reguły na bocznej ściance paczki papierosów. Dla palaczy informacja o zawartości nikotyny i substancji smolistych jest ważna ze względu na upodobania czy też ze względów zdrowotnych. Oznaczenia ogólnoinformacyjne ze względu na swój charakter, znakami być nie mogą ze względu na brak dostatecznych znamion odróżniających. Zdolności odróżniającej nie można uzyskać w wyniku używania oznaczenia ogólnoinformacyjnego w charakterze znaku towarowego, nawet długotrwałego. Oznaczenia ogólnoinformacyjne nigdy znakami być nie mogą (por. wyrok SN z dnia 10 grudnia 1996 r., III RN 50/96, OSNAPiUS z 1997 r., Nr 15, poz. 263). Przedsiębiorcy – podmioty prowadzące działalność gospodarczą mają nieograniczone prawo dostępu do oznaczeń ogólnoinformacyjnych mające swoje uzasadnienie z zasady wolności działalności gospodarczej (wyrok NSA z dnia 11 grudnia 2002 r., II SA 4000/01). Prawo używania oznaczenia stanowiącego informację o cesze nabywanych towarów (tu papierosów) posiadają wszyscy producenci papierosów. Niezasadne zatem jest twierdzenie skarżącego, iż używanie przez niego zarejestrowanego znaku towarowego słowno-graficznego z napisem [...] -mocne spowodowało uzyskanie przymiotu znaku powszechnie znanego jednego elementu tego znaku. Powyższe ocena nie stoi w sprzeczności ze stanowiskiem skarżącego, które podzielił Urząd Patentowy, iż znak [...] -mocne na skutek wieloletniego używania stał się znakiem powszechnie znanym w Polsce. Z faktu powszechności znaku [...] -mocne nie można wywodzić powszechności oznaczenia informacyjnego mieszczącego się w tym znaku. Jak trafnie wskazał organ, rejestracja znaku w postaci etykiety nie jest tożsama z uzyskaniem wyłączności do każdego z elementów tego znaku, w sytuacji, gdy ten składnik znaku jest oznaczeniem ogólnoinformacyjnym.

Mając powyższe na uwadze Sąd stwierdził, iż zaskarżona decyzja odpowiada prawu, co w świetle art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi skutkuje oddaleniem skargi.