drukuj    zapisz    Powrót do listy

6113 Podatek dochodowy od osób prawnych 6560, Podatek dochodowy od osób prawnych, Minister Finansów, Uchylono zaskarżoną interpretację, III SA/Wa 3225/10 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-06-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Wa 3225/10 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2011-06-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2010-12-20
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Beata Sobocha /sprawozdawca/
Bożena Dziełak
Ewa Radziszewska-Krupa /przewodniczący/
Symbol z opisem
6113 Podatek dochodowy od osób prawnych
6560
Hasła tematyczne
Podatek dochodowy od osób prawnych
Sygn. powiązane
II FSK 2452/11 - Wyrok NSA z 2013-08-21
Skarżony organ
Minister Finansów
Treść wyniku
Uchylono zaskarżoną interpretację
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 54 poz 654 art. 15 ust. 1, art. 16 ust. 1,
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodnicząca Sędzia WSA Ewa Radziszewska-Krupa, Sędziowie Sędzia WSA Bożena Dziełak, Sędzia WSA Beata Sobocha (sprawozdawca), Protokolant st. sekr. sąd. Alicja Bogusz, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 czerwca 2011 r. sprawy ze skargi S. S.A. z siedzibą w W. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia [...] sierpnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych 1) uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną, 2) stwierdza, że uchylona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości, 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz S. S.A. z siedzibą w W. kwotę 457 zł (słownie: czterysta pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W dniu 27 maja 2010 r. S. S.A. z siedzibą w W. (dalej "Spółka") złożyła wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów wypłaty odszkodowań na rzecz dostawców przedmiotu leasingu z tytułu ponadnormatywnego zużycia przedmiotu leasingu.

Spółka przedstawiła następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółka wykorzystuje maszyny budowlane udostępnione jej w ramach leasingu operacyjnego. Przedmiotem umów leasingu zawieranych przez Spółkę z Leasingodawcami są maszyny budowlane nabywane przez Leasingodawców na podstawie umów sprzedaży od firm specjalizujących się w produkcji maszyn i urządzeń budowlanych (dalej “Dostawcy"). Z uwagi na dużą wartość tego rodzaju transakcji oraz ich specyficzny przedmiot, oddanie Spółce maszyn budowlanych w leasing operacyjny wiąże się dodatkowo z zawarciem, oprócz wyżej wymienionych, szeregu innych, powiązanych ze sobą umów.

Są to:

1) umowy zawierane przez Dostawców z Leasingodawcami, w których Dostawcy zobowiązują się (udzielają gwarancji) do wykupu od Leasingodawców maszyn budowlanych po zakończeniu okresu leasingu, za cenę stanowiącą przewidywaną wartość maszyn budowlanych po zakończeniu ich użytkowania przez Spółkę przy uwzględnieniu przyjętych limitów przebiegu oraz czasu pracy leasingowanych maszyn (wartość rezydualna),

2) umowy dotyczące obsługi serwisowej leasingowanych maszyn budowlanych zawierane pomiędzy Spółką i Dostawcami, oraz

3) umowy pomiędzy Spółką i Dostawcami określające zasady rozliczania i zwrotu maszyn. Umowy te przewidują, że po zdaniu protokolarnym maszyn, Spółka zobowiązana jest względem Dostawców do zapłaty odszkodowania w przypadku przekroczenia dopuszczalnych limitów godzin ich użytkowania. Zapłata odszkodowania nastąpi na podstawie not księgowych wystawionych przez Dostawców (wypłacane kwoty mają charakter odszkodowawczy i w związku z tym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług).

Spólka wskazała, że wymienione powyżej umowy tworzą zespół powiązanych ze sobą umów, które łączą ze sobą związki o charakterze zarówno faktycznym, jak i prawnym. Podstawą faktyczną zawarcia tych umów jest realizowany przez nie wspólny cel gospodarczy w postaci udostępnienia Spółce w ramach leasingu operacyjnego maszyn budowlanych. Z kolei podstawa prawna łącząca te umowy wyraża się w tym, że zawarcie konkretnej umowy uzależnione jest od zawarcia pozostałych umów. Innymi słowy, przyczyną i podstawą prawną zawarcia danej umowy są inne powiązane z nią umowy. W celu podkreślenia istniejącego związku pomiędzy ww. umowami wszystkie strony: Spółka, Leasingodawcy oraz Dostawcy podpisują porozumienie, w którym wprost wskazane zostają motywy zawarcia przedmiotowych umów (dalej “Porozumienie"). Podstawowym motywem zawarcia przedmiotowych umów, wskazanym wyraźnie w porozumieniu, jest fakt, że ukształtowana w ten sposób struktura rozliczeń jest najbardziej optymalna, dla Spółki, Leasingodawców oraz Dostawców. W chwili zawarcia umowy leasingu operacyjnego precyzyjne określenie ilości motogodzin, którą wypracuje konkretna maszyna jest niezwykle trudne. Spółka zainteresowana jest możliwością używania maszyn w celu wykonywania robót budowlanych, a więc w celu osiągania przychodów. Z punktu widzenia leasingodawcy istotne jest otrzymanie gwarancji wykupu maszyn po zakończeniu okresu leasingu. Natomiast dostawca, który udzielił gwarancji wykupu maszyn, jest zainteresowany stopniem ich zużycia po zakończeniu okresu leasingu. W związku z tym, że Spółka zawiera z Dostawcami umowy obsługi serwisowej leasingowanych maszyn, Dostawca w miarę upływu okresu na jaki zawarto umowę leasingu ma wiedzę o tym, jaki jest stopień zużycia maszyn. Tym samym dla wszystkich stron najbardziej optymalnym rozwiązaniem było przyjęcie struktury rozliczeń, w której Dostawca udziela Leasingodawcy gwarancji wykupu maszyn budowlanych, a Spółka zobowiązuje się względem Dostawcy do zapłaty odszkodowania z tytułu ewentualnego ponadnormatywnego zużycia leasingowanych maszyn.

Dzięki takiej strukturze rozliczeń Spóka unika ponoszenia wysokich opłat leasingowych, które w przypadku braku gwarancji odkupu leasingowanych maszyn przez Dostawców, musiałyby zostać skalkulowane na o wiele wyższym poziomie. W zamian za to Spółka zobowiązana jest do zapłaty odszkodowania z tytułu ponadnormatywnego zużycia leasingowanych maszyn, jednakże jest to zobowiązanie przyszłe i niepewne, gdyż do ponadnormatywnego zużycia niektórych maszyn może w ogóle nie dojść.

W związku z powyższym zdarzeniem przyszłym Spółka spytała, czy wypłata odszkodowania na rzecz Dostawców może być zakwalifikowana na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych jako koszt uzyskania przychodów Spółki, biorąc pod uwagę cel biznesowy Spółki w zawarciu umowy leasingu oraz podpisaniu Porozumienia?

W ocenie Spólki odszkodowania wypłacane na rzecz Dostawców mogą być zakwalifikowane na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych jako koszty uzyskania przychodów Spółki.

Powołując się na treści art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. Nr 106 z 1993 r., poz. 482 ze. zm. ; dalej u.p.d.p.) Spólka wskazała, że aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodów, muszą zostać spełnione następujące warunki: wydatek jest definitywny, pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia ich źródła oraz został właściwie udokumentowany.

Spółka stanęła bowiem przed następującym wyborem:

1) albo raty leasingowe za używanie maszyn zostaną skalkulowane na wysokim poziomie, który uwzględnia ryzyko Dostawcy, że maszyny będą bardziej zużyte niż wynikałoby to z limitów przebiegu (należy przy tym zaznaczyć, że ryzyko to jest również ryzykiem Leasingodawcy, ponieważ zależy mu na odkupieniu tych maszyn przez Dostawcę po zakończeniu leasingu, a Dostawca nie zagwarantowałby wykupu od Leasingodawcy maszyn, gdyby nie zabezpieczył się przed spadkiem ich wartości w przypadku zwiększonego zużycia),

2) albo Spółka zawrze umowy z Dostawcami, na mocy których wypłaci im odszkodowanie w przypadku ponadnormatywnego zużycia maszyn na dzień zakończenia okresu leasingu (w tym wypadku raty leasingowe byłyby mniejsze, ponieważ ani Dostawca ani Leasingodawca nie ponoszą ryzyka).

W związku z tym, iż wypłata odszkodowania jest zdarzeniem niepewnym, a kwota ewentualnej wyższej raty leasingowej jest pewna, Spółka racjonalizując koszty swojej działalności zdecydowała się zawrzeć umowy z Dostawcami na mocy, których po zdaniu protokolarnym maszyn, zobowiązana jest względem Dostawców do zapłaty odszkodowania w przypadku przekroczenia dopuszczalnego limitu godzin ich użytkowania.

Odnosząc powyższe wywody do stanu sprawy Spólka podkresliła, że wykorzystuje leasingowane maszyny w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym wydatki z tytułu odszkodowań za ponadnormatywne zużycie tychże maszyn, także związane są z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą skoro ich poniesienie, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym oraz treścią Porozumienia, jest niezbędne do tego aby umowa leasingu maszyn budowlanych mogła być zawarta. Zdaniem Spółki spełniony jest również warunek w postaci związku ponoszonych wydatków z osiąganymi przychodami. Choć wydatki tego rodzaju nie prowadzą bezpośrednio do generowania przychodów, to bez ich poniesienia nie byłoby możliwe prowadzenie przez Spółkę podstawowej działalności budowlanej. Do prowadzenia tej działalności potrzebne są bowiem maszyny budowlane, których pozyskanie wymaga zawarcia umowy leasingu na przestawionych w stanie faktycznym warunkach.

Spółka wskazała, że o ile związek przedmiotowych wydatków z osiąganiem przychodów ma charakter pośredni, o tyle nie można zaprzeczyć ich bezpośredniego wpływu na zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów z tytułu działalności gospodarczej. Brak poniesienia tychże wydatków prowadziłby w konsekwencji do konieczności zapłaty wyższych opłat leasingowych, co prowadziłoby do obniżenia dochodów Spółki. Działanie Wnioskodawcy w sposób racjonalny zmierza zatem do obniżenia kosztów prowadzonej działalności gospodarczej i zabezpiecza możliwość osiągania przez nią wyższych dochodów. Zdaniem Spółki dla oceny niniejszego stanu faktycznego nie ma znaczenia fakt, że zapisy dotyczące wypłaty odszkodowania za ponadnormatywne zużycie leasingowanych maszyn budowlanych zostały zawarte w odrębnej umowie zawartej z Dostawcami, a nie w umowie zawartej z Leasingodawcą. Z tego powodu nie zmienia się przecież istota oraz sens ekonomiczny wypłaty wspomnianych odszkodowań. Zarówno w jednym, jak i w drugim przypadku po stronie Spółki zachodzą te same przesłanki przemawiające za wyborem tej formy rozliczeń. Zawarcie odrębnej umowy z Dostawcami podyktowane jest jedynie względami pragmatycznymi oraz technicznymi i związane jest ze specyfiką, całej transakcji, która wymaga zawarcia szeregu powiązanych ze sobą w sensie faktycznym oraz prawnym umów. W świetle powyższego wypłacane odszkodowania stanowią niezbędny wydatek ponoszony w celu uzyskania przychodów, który powinien stanowić koszt uzyskania przychodów, o którym mowa w art. 15 ust. 1 u.p.d.p.

Minister Finansów Interpretacją Indywidualną z [...] sierpnia 2010 r. uznał stanowisko Spółki w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego dotyczącego zakwalifikowania do kosztów uzyskania przychodów wypłaty odszkodowań na rzecz dostawców przedmiotu leasingu z tytułu ponadnormatywnego zużycia przedmiotu leasingu, za nieprawidłowe.

W uzasadnieniu Minister Finansów powołał się na art. 15 ust. 1 u.p.d.p., zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 u.p.d.p. Literalne brzmienie przepisu art. 15 ust. 1 u.p.d.p. nie pozostawia wątpliwości, że nie wszystkie wydatki poniesione przez podatnika, stanowiące z ekonomicznego punktu widzenia koszty działalności, są kosztem uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, to pomiędzy tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowo-skutkowy tego typu, że poniesienie wydatku ma lub może mieć wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu, zachowanie albo zabezpieczenie jego źródła. Każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej ocenie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku pomiędzy poniesionym kosztem a powstaniem przychodu lub zabezpieczeniem źródła uzyskiwania przychodów.

Organ podniósł, że w wyniku zawieranych umów odszkodowanie uzyskałby na mocy umowy leasingu właściciel przedmiotu leasingu a nie podmiot trzeci.

Spółka wezwała Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa. Organ w odpowiedzi na ww. wezwanie, pismem z 15 października 2010 r. poinformował, że nie znalazł podstaw do zmiany wydanej w dniu [...] sierpnia 2010 r. interpretacji indywidualnej.

W związku z powyższym Spółka złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, na dokonaną przez Ministra Finansów w dniu [...] sierpnia 2010 r. interpretację indywidualną i wniosła o jej uchylenie w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonej Interpretacji zarzuciła naruszenie art. 15 ust. 1 u.p.d.p. poprzez uznanie, że wypłata odszkodowania przez S. S.A. na rzecz dostawcy przedmiotu leasingu z tytułu ponadnormatywnego zużycia tego przedmiotu nie może być przez Spółkę, zakwalifikowana do kosztów uzyskania przychodów.

W uzasadnieniu Spółka podniosła, że odszkodowania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Ograniczenia tej możliwości zawarte zostały w art. 16 ust. 1 pkt 22 u.p.d.p., bowiem kosztów uzyskania przychodu nie stanowią kary umowne i odszkodowania z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów lub wykonanych robót i usług. Analiza katalogu wyjątków prowadzi zdaniem Spółki do wniosku, że nie zawiera on wyłączenia z kategorii kosztów uzyskania przychodów takich wydatków, jakie ma ponieść S. z tytułu wypłacanych Dostawcy odszkodowań. Tym samym, o możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wypłacanego przez S. odszkodowania będą decydowały ogólne przesłanki wymienione w art. 15 ust. 1 u.p.d.p. Przy kwalifikowaniu kosztów uzyskania przychodów każdy wydatek - poza wyraźnie wskazanym przepisami u.p.d.p. - wymaga nie tylko oceny pod kątem, czy jego poniesienie miało związek z konkretnym przychodem, ale także z punktu widzenia racjonalności określonego działania dla osiągnięcia przychodu. Niezależnie od tego, do kosztów uzyskania przychodów zalicza się wydatki dotyczące funkcjonowania podmiotu gospodarczego, których poniesienie nie jest związane z uzyskaniem konkretnego przychodu, jednakże jest to uzależnione od rzetelnej i całościowej oceny, czy w świetle wszystkich występujących w sprawie okoliczności i przy zachowaniu reguł należytej staranności w momencie dokonywania wydatku podatnik mógł i powinien przewidzieć, że wydatek ten przyczyni się do osiągnięcia lub zwiększenia przychodu.

Spółka używa maszyn w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i w celu osiągnięcia przychodu, na podstawie umowy leasingu. W związku z tym, opłaty ustalone w umowie leasingu z tytułu używania maszyn stanowią koszt uzyskania przychodu Spółki pod warunkiem, że spełnione są przesłanki z art. 17b u.p.d.p. Odszkodowanie dla Dostawcy nie stanowi jednak elementu wynagrodzenia Leasingodawcy, dlatego nie można zaliczyć go do opłat leasingowych.

Umowa z Dostawcą jest formalnie niezależna od umowy leasingu i nie wpływa w żaden sposób na to, czy Spółka ma prawo do używania maszyn (tj. S. nie zobowiązała się wobec Dostawcy ani wobec Leasingodawcy do tego, że nie będzie przekraczać limitu godzin pracy maszyn). Jednak zawarcie umowy z Dostawcą było potrzebne do tego, aby zawrzeć umowę leasingu maszyn na korzystnych dla S. warunkach. W przeciwnym wypadku odszkodowanie za ponadnormatywne zużycie maszyn musiałoby zostać umieszczone w umowie leasingu poprzez rozliczenie go w ramach opłat leasingowych (co doprowadziłoby do znacznego zwiększenia kosztów leasingu). Bez zapewnienia sobie korzystnych warunków Spółka nie mogłaby osiągnąć przychodu realizowanego przy pomocy leasingowanych maszyn.

Ponadto Spółka podniosła, że żaden przepis kodeksu cywilnego ani umowy leasingu zawieranej przez Leasingodawców i Spółka nie zabrania zaciągania przez nią takich zobowiązań dotyczących przedmiotu leasingu, które w żaden sposób nie uszczuplają praw Leasingodawców. Zobowiązanie do wypłaty odszkodowania Dostawcy za ponadnormatywne zużycie nie oznacza, że odtąd Spółka (korzystający) nie jest już obowiązana do utrzymywania rzeczy w należytym stanie, w szczególności dokonywania jej konserwacji i napraw niezbędnych do zachowania rzeczy w stanie niepogorszonym, z uwzględnieniem jej zużycia wskutek prawidłowego używania - o czym stanowi przytoczony już art. 7097 § 1 kc. Umowa leasingu nie ogranicza również Spółki w używaniu rzeczy, jeżeli osiągnie ona określony stan zużycia, np. wypracowaną ilość motogodzin.

Spółka podkreśliła także, że nie prawdą jest, iż wszelkie ograniczenia w zakresie używania przedmiotu leasingu może nałożyć wyłącznie właściciel rzeczy (finansujący), ponieważ Spółka i Dostawca mogliby teoretycznie równie dobrze umówić się na zaprzestanie używania maszyn po osiągnięciu określonego przebiegu i zobowiązanie to byłoby ważne w świetle prawa.

Ponadto Spółka podkreśliła, że właściciel ten czyli Leasingodawca jest stroną Porozumienia, w którym wyraża zgodę na zobowiązanie się Spółki wobec Dostawcy do wypłaty odszkodowania za ponadnormatywne zużycie, ponieważ jest to korzystne dla Leasingodawcy, albowiem dzięki temu otrzymuje od Dostawcy gwarancję wykupu maszyn po zakończeniu okresu leasingu. Nie ma przy tym znaczenia fakt, że zapisy dotyczące wypłaty odszkodowania za ponadnormatywne zużycie leasingowanych maszyn budowlanych zostały zawale w odrębnej umowie zawartej z Dostawcami, a nie w umowie zawartej z Leasingodawcą.

W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie podnosząc jak w zaskarżonej interpretacji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Na podstawie art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej jest dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi oraz trafności ich wykładni.

Zgodnie z art. 146 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.), dalej p.p.s.a., sąd uwzględniając skargę na akt lub czynność, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 4 i 4a p.p.s.a (m.in. pisemne interpretacje przepisów prawa podatkowego w indywidualnych sprawach) uchyla ten akt lub interpretację albo stwierdza bezskuteczność czynności.

W ocenie Sądu istnieje podstawa do zakwestionowania stanowiska organu podatkowego wyrażonego w zaskarżonej interpretacji przepisów prawa podatkowego Ministra Finansów, ponieważ w ocenie Sądu interpretacja ta narusza art. 15 ust. 1 u.p.d.p.

Istotą sporu jest, czy wypłata odszkodowania za ponadnormatywne korzystanie z leasingowanych maszyn budowlanych będzie stanowiła koszt uzyskania przychodów Skarżącej Spółki.

Koszt uzyskania przychodu jest elementem konstrukcyjnym podatku dochodowego. Dlatego też uznanie za koszt uzyskania przychodu poniesionego wydatku należy rozumieć jako prawo podatnika. Podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści ekonomiczne, ponieważ poprzez uwzględnienie wydatku w kosztach uzyskania przychodu umniejsza podstawę opodatkowania i tym samym wysokość podatku.

Przepis art. 15 ust. 1 u.p.d.p. stanowi ogólną regułę kosztów uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 u.p.d.p. kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Zatem, aby dany wydatek mógł stanowić koszt uzyskania przychodów musi spełnić następujące kryteria:

1) musi być poniesiony,

2) musi być poniesiony w celu uzyskania przychodu lub zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów,

3) nie jest wymieniony w katalogu wyłączeń określonym w art. 16 ust. 1 u.p.d.p.

Bez wątpienia to podatnik jest odpowiedzialny za wykazanie, że wydatek został poniesiony w celu uzyskania przychodu, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodu. Przy badaniu słuszności kwalifikacji wydatku do kosztów uzyskania przychodu należy dokonać oceny poniesienia wydatku pod kątem zarówno celu jak i racjonalności, biorąc pod uwagę kryteria obiektywne, tzn. ocenić czy przy prowadzeniu określonej działalności istniała obiektywna potrzeba poniesienia określonego wydatku w ramach racjonalnego działania podjętego w celu uzyskania przychodu bądź zachowania czy zabezpieczenia źródła przychodu.

Analizując przepis art. 15 ust. 1 u.p.d.p. w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego często dochodzi się do wniosku, że związek przyczynowy nie jest jednoznaczny czy nawet niekiedy trudno doszukać się bezpośredniego związku wydatku z konkretnym przychodem, pomimo, że nie ma się wątpliwości, że dany wydatek jest związany z działalnością podatnika i racjonalnie uzasadniony.

Taką też sytuację mamy w przypadku wydatku ponoszonego przez Skarżącą Spółkę na odszkodowania za ponadnormatywne korzystanie z maszyn budowlanych na rzecz Dostawcy tych maszyn. Trudno uznać, że wydatek ten jest ponoszony w celu uzyskania przychodu. Poniesienie bowiem tegoż wydatku nie ma wpływu na wielkość przychodu osiągniętego przez Spółkę. Niemniej wziąć należy pod uwagę, co podnosi strona skarżąca, że wypłaty odszkodowań będących konsekwencją ponadnormatywnego używania maszyn budowlanych, pozostają w związku z prowadzoną działalnością i są uzasadnione z uwagi na fakt, że brak poniesienia tychże wydatków prowadziłby w konsekwencji do konieczności zapłaty wyższych opłat leasingowych.

Ponoszony wydatek na wypłatę odszkodowania jest związany z prowadzoną działalnością Spółki a wypłata odszkodowania w przypadku ponadnormatywnego czasu używania maszyn wynika wprost z przepisów umowy pomiędzy Spółką, a Dostawcą. Dlatego w ocenie Sądu wydatek ten należy kwalifikować jako wydatek ponoszony w celu zabezpieczenia źródła przychodu.

Nadto prawidłowość wskazanej wykładni przepisu art. 15 ust. 1 u.p.d.p. potwierdza powiązanie jego treści z art. 16 ust. 1 u.p.d.p., który stanowi katalog wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów określonych wydatków.

W art. 16 ust. 1 u.p.d.p., w sposób enumeratywny wskazano wydatki, których nie można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów, mimo że zostały poniesione w celu ich osiągnięcia i z tego powodu odpowiadają definicji kosztów zawartej w art. 15 ust. 1 u.p.d.p. Wyliczenie to ma charakter zamknięty co prowadzi do wniosku, że każdy wydatek wykraczający poza katalog zawarty w art. 16 ust. 1, oceniany przez pryzmat art. 15 u.p.d.p. może być zaliczony do kosztów uzyskania przychodu, o ile podatnik wykaże jego związek z przychodem.

Ustawodawca wyłączył z kosztów ściśle określone wydatki mające charakter odszkodowawczy, czyli co do zasady na gruncie art. 15 ust. 1 u.p.d.p. uznał, że wydatki (oprócz wymienionych w art. 16 ust. 1 pkt 16, pkt 19, pkt 22 u.p.d.p.) te mogą stanowić koszt uzyskania przychodu, jeśli są funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością, czyli przyjął, że istnieje związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy świadczeniem odszkodowawczym a uzyskaniem przychodu czy też zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. Wypłata odszkodowania za ponadnormatywne korzystanie z maszyn nie jest wymieniona w katalogu wyłączeń z art. 16 ust. 1 u.p.d.p.

W związku z powyższym w ocenie Sądu organ naruszył art. 15 ust. 1 u.p.d.p. poprzez błędną wykładnię, dlatego też przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, Minister Finansów winien uwzględnić wyrażone stanowisko Sądu.

Na podstawie art. 146 § 1 p.p.s.a. Sąd uchylił zaskarżoną interpretację. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.

-----------------------

10



Powered by SoftProdukt