Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Olga Żurawska - Matusiak (spr.) Sędzia WSA Janusz Walawski Sędzia WSA Agnieszka Góra - Błaszczykowska Protokolant starszy sekretarz sądowy Dorota Kwiatkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 5 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi W. S. na bezczynność Wójta Gminy [...] w przedmiocie wniosku z dnia 22 marca 2011 r. o udostępnienie informacji publicznej 1. oddala skargę, 2. przyznaje ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz radcy prawnej M. K. kwotę 240 (słownie: dwieście czterdzieści) złotych i kwotę 55,20 (słownie: pięćdziesiąt pięć i 20/100) złotych stanowiącą 23% podatku VAT tytułem nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu oraz kwotę 5,65 (pięć i 65/100) złotych stanowiącą niezbędny udokumentowany wydatek.

Wnioskiem z 22 marca 2011 r. W. S. (dalej jako skarżący) zwrócił się do Wójta Gminy [...] o pilne wydanie odpisów pełnej korespondencji urzędowej prowadzonej ze Starostą [...] w sprawie ustaleń co do statusu i kategorii niektórych dróg publicznych w gminie [...], na które to ustalenia powołuje się Wójt w korespondencji kierowanej do skarżącego i do WSA w Warszawie.

Pismem z 4 kwietnia 2011 r. Wójt Gminy [...] odpowiedział na powyższy wniosek, wskazując kopie jakich pism przekazuje skarżącemu. Było to:

– pismo Zarządu Powiatu [...] z 30 lipca 2009 r. w sprawie wyrażenia opinii o przebiegu dróg powiatowych,

– pismo Rady Powiatu [...] z 1 października 2009 r. w sprawie wycofania skargi na uchwałę nr [...] w związku z jej uchyleniem,

– pismo Wójta Gminy [...] z 19 października 2009 r. w sprawie zaopiniowania przebiegu istniejących dróg powiatowych na terenie Gminy [...],

– pismo Zarządu Powiatu [...] z 12 października 2009 r. w sprawie wyrażenia opinii o przebiegu dróg powiatowych,

– pismo Zarządu Powiatu [...] z 9 listopada 2009 r. w sprawie wyrażenia opinii o przebiegu dróg powiatowych.

Skarżący uznając, że organ nie wydał w pełni żądanej informacji publicznej, wystąpił do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie ze skargą na bezczynność Wójta Gminy [...], wnosząc o zobowiązanie go do niezwłocznego udzielenia żądanej informacji publicznej zgodnie z wnioskiem i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skargi skarżący podał, że wnioskował wydanie odpisów pełnej korespondencji urzędowej, a otrzymał kopie pięciu pism, lecz bez istotnych załączników. W szczególności nie otrzymał załączników do pism z 30 lipca 2009 r. i 19 października 2009 r. Nadto wskazał, że organ nie załączył pełnej korespondencji związanej ze sprawą sądową przed WSA w Warszawie.

W związku z powyższą skargą organ wystosował do skarżącego pismo informujące, że otrzymał pełną korespondencję, gdyż organ ponad korespondencję ze Starostą [...]. o którą wnioskował skarżący, przekazał także korespondencję kierowaną przez organy Powiatu [...].

Odnośnie załączników do pisma z 30 lipca 2009 r. organ podał, że pismo to wykraczało poza zakres żądań skarżącego, pochodzi bowiem od Powiatu [...], a załączniki w nim wymienione nie mają charakteru dokumentów, gdyż nie są oznaczone i podpisane. Omawiając załączniki wskazane w piśmie z 19 października 2009 r., organ zwrócił uwagę, że załączniki te zostały określone jako robocze, tj. niemające charakteru dokumentu, który może być rozpowszechniony i stanowiły materiał poglądowy. Obecnie nie są w posiadaniu organu.

W odpowiedzi na skargę organ wnosił o odrzucenie skargi na podstawie art. 58 § 1 pkt 6 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, ewentualnie o jej oddalenie na podstawie art. 151 ww. ustawy, powołując się na udzieloną skarżącemu informację zawartą w piśmie z 19 kwietnia 2011 r.

Na rozprawie 5 grudnia 2011 r. pełnomocnik skarżącego oświadczyła, że skarżący otrzymał załączniki do pisma z 30 lipca 2009 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust. 1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskiwania informacji obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (ust. 2). Ograniczenie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3).

Ustawa z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) służy realizacji konstytucyjnego prawa dostępu do wiedzy na temat funkcjonowania organów władzy publicznej. Używając w art. 2 ust. 1 tej ustawy pojęcia "każdemu", ustawodawca precyzuje zastrzeżone w Konstytucji obywatelskie uprawnienie, wskazując, że każdy może z niego skorzystać na określonych w tej ustawie zasadach. Przy czym owo "każdy" należy rozumieć jako każdy człowiek (osoba fizyczna) lub podmiot prawa prywatnego. Ustawa reguluje zasady i tryb dostępu do informacji, mających walor informacji publicznych, wskazuje, w jakich przypadkach dostęp do informacji publicznej podlega ograniczeniu oraz kiedy żądane przez wnioskodawcę informacje nie mogą zostać udostępnione. Oczywiście ustawa znajduje zastosowanie jedynie w sytuacjach, gdy spełniony jest jej zakres podmiotowy i przedmiotowy.

Pojęcie informacji publicznej ustawodawca określił w art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. W ich świetle informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, a w szczególności o sprawach wymienionych w art. 6 ustawy. Ponieważ sformułowania te nie są zbyt jasne, należy przy ich wykładni kierować się art. 61 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z którym prawo do informacji jest publicznym prawem obywatela, realizowanym na zasadach skonkretyzowanych w ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Uwzględniając wszystkie te aspekty, można zatem przyjąć, że informacją publiczną będzie każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa.

Informacją publiczną jest treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami administracji publicznej, które na gruncie tej ustawy zostały zobowiązane do udostępnienia informacji, które mają walor informacji publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną stanowi więc treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej lub podmiotu niebędącego organem administracji publicznej, związanych z nimi bądź w jakikolwiek sposób dotyczących ich. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez nie wytworzonych, jak i te, których używają przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części ich dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od nich.

Zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej dokumentem urzędowym jest treść oświadczenia woli lub wiedzy, utrwalona i podpisana w dowolnej formie przez funkcjonariusza publicznego w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego, w ramach jego kompetencji, kierowana do innego podmiotu lub złożona do akt sprawy.

Artykuł 4 ust. 1 ustawy stanowi, że obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: organy władzy publicznej, organy samorządów gospodarczych i zawodowych, podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa, podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego, podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W świetle powyższego, nie ulega zatem wątpliwości, że w niniejszej sprawie został spełniony zarówno zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy stosowania ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wójt Gminy [...] jest bowiem podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji, mającej charakter informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu (art. 4 ust. 3 cyt. ustawy), zaś żądana przez skarżącego informacja, tj. korespondencja urzędowa prowadzona przez organ ze Starostą [...] ma charakter informacji publicznej.

Z bezczynnością podmiotu zobowiązanego w zakresie dostępu do informacji publicznej mamy natomiast do czynienia wówczas, gdy podmiot ten nie podejmuje czynności materialno-technicznej wobec wniosku strony o udzielenie takiej informacji (art. 13 ust. 1 ustawy). Z kolei stanowisko podmiotu, które w istocie sprowadza się do odmowy udzielenia informacji, przybiera procesową formę decyzji administracyjnej (art. 16 ust. 1 ustawy), co uzasadnia stosowanie w tym zakresie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. Trzeba przy tym podkreślić, że dysponent informacji publicznej jest zobowiązany do jej udostępnienia tylko wtedy, gdy informacja taka fizycznie istnieje.

W niniejszej sprawie Wójt Gminy [...] nie pozostaje w bezczynności. W piśmie z 4 kwietnia 2011 r., zachowując wyznaczony przepisem art. 13 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej termin do załatwienia sprawy, wskazał kopie dokumentów składających się na żądaną korespondencję, które zostały doręczone skarżącemu.

Jak podał organ, jest to pełna korespondencja dotycząca statusu i kategorii niektórych dróg publicznych w gminie [...], a Sąd nie jest uprawniony do ewentualnego sprawdzenia, czy udzielona odpowiedź jest zgodna z prawdą czy też nie (por. postanowienie NSA z 5 czerwca 2009 r., I OSK 531/09).

W okolicznościach przedmiotowej sprawy na podkreślenie zasługuje przy tym, że we wniosku z 22 marca 2011 r. skarżący wnosił o wydanie odpisów korespondencji, w sprawie ustaleń co do statusu i kategorii określonych dróg, nie żądał natomiast korespondencji urzędowej związanej ze sprawą sądową, która toczy się przed WSA w Warszawie o sygn. akt VII SA/Wa 1030/09.

W sytuacji zatem, gdy organ twierdzi, że przekazał skarżącemu całą korespondencję, a skarżący nie precyzuje o jakie jeszcze dokumenty przedstawiona informacja powinna być uzupełniona, nie można podzielić stanowiska, że skarżący nie uzyskał całości żądanej informacji, a organ pozostaje w bezczynności.

Natomiast w zakresie załączników do pisma z 19 października 2009 r. (jak wynika z oświadczenia pełnomocnika skarżącego załączniki do pisma z 30 lipca 2009 r. zostały skarżącemu doręczone) zważyć należy, iż – jak wynika z oświadczenia organu, a także z określenia charakteru tych załączników w samym piśmie jako robocze, nie mają one charakteru dokumentu urzędowego w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. Nie podlegają zatem udostępnieniu w trybie tej ustawy.

W rozpoznawanej sprawie najistotniejsze jest jednak i to, że organ załączników tych nie posiada, gdyż zostały one dołączone do pisma skierowanego do Zarządu Powiatu [...].

Z przepisu art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej jednoznacznie wynika, że obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są podmioty, o których mowa w ust. 1 i ust. 2 będące w posiadaniu takich informacji. Posiadanie należy identyfikować z istnieniem określonego stanu faktycznego, w którym w dyspozycji konkretnego podmiotu znajduje się informacja, o jaką występuje zainteresowany.

Skoro w rozpoznawanej sprawie organ wyjaśnił skarżącemu, że załączniki nie mają charakteru dokumentu, który może być rozpowszechniony, a nadto nie są w jego posiadaniu, to brak uzasadnionych podstaw do zobowiązania Wójta Gminy [...] do udostępnienia informacji publicznej w tym zakresie.

Odnosząc się do zarzutów, iż organ wydał kopie pism, a nie – zgodnie z wnioskiem – ich odpisy, wskazać należy, że istotą postępowania o udzielenie informacji publicznej jest przekazanie zainteresowanemu informacji w żądanej przez niego sprawie. Ustawa o dostępie do informacji publicznej nie wskazuje, by realizacja żądań wnioskodawcy mogła nastąpić także poprzez udostępnienie odpisów dokumentów. Z art. 12 ust. 2 pkt 1 i 2 tej ustawy wprost wynika, że udostępnia się tylko kopie dokumentów, ewentualnie wydruk informacji publicznej, możliwe i dopuszczalne jest też przesłanie informacji publicznej za pośrednictwem poczty elektronicznej albo przeniesienie jej na odpowiedni, powszechnie stosowany nośnik informacji (por. orzeczenie WSA w Warszawie z 27 lipca 2011r., II SAB/Wa 167/11).

Skoro skarżący otrzymał kserokopię żądanej korespondencji, to nie może stawiać zarzutu, że organ jest w bezczynności.

Mając wszystkie powyższe względy na uwadze, Sąd, na zasadzie art. 151 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, orzekł jak w sentencji wyroku.

O zwrocie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu Sąd orzekł na zasadzie art. 250 p.p.s.a. w zw. z § 15 i 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1349 ze zm.).