drukuj    zapisz    Powrót do listy

, Inne, Wojewoda, Uchylono akt nadzoru, I SA/Wa 1808/11 - Wyrok WSA w Warszawie z 2011-12-19, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Wa 1808/11 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2011-12-19 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2011-09-16
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Agnieszka Jędrzejewska-Jaroszewicz
Elżbieta Sobielarska /sprawozdawca/
Jolanta Dargas /przewodniczący/
Hasła tematyczne
Inne
Sygn. powiązane
II OSK 957/12 - Wyrok NSA z 2012-07-03
Skarżony organ
Wojewoda
Treść wyniku
Uchylono akt nadzoru
Powołane przepisy
Dz.U. 2000 nr 98 poz 1071 art. 107 par. 1
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r.- Kodeks postępowania administracyjnego - tekst jednolity
Dz.U. 2001 nr 142 poz 1591 art. 91 ust. 2
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - t. jedn.
Dz.U. 1991 nr 114 poz 493 art. 18-21, art. 27 ust. 3, art. 32
Ustawa z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 148
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Dargas Sędziowie: WSA Agnieszka Jędrzejewska-Jaroszewicz WSA Elżbieta Sobielarska (spr.) Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Żurawska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 grudnia 2011 r. sprawy ze skargi Gminy R. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy R. w sprawie zmiany nazwy instytucji kultury Gminnego Ośrodka Kultury w R. oraz nadania jej statutu 1. uchyla zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze; 2. stwierdza, że zaskarżone rozstrzygnięcie nadzorcze nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Wojewody [...] na rzecz skarżącej Gminy R. kwotę [...] ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewoda [...] rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] lipca 2011 r. nr [...] stwierdził nieważność Uchwały Rady Gminy R. z dnia [...] czerwca 2011 r. Nr [...] w sprawie zmiany nazwy Gminnego Ośrodka Kultury w R. na Gminne Centrum Kultury i Sportu w R. oraz nadania mu statutu.

W uzasadnieniu organ przedstawił następująco stan faktyczny:

Rada Gminy R. podjęła powyższą uchwałę w celu włączenia do zakresu działalności Gminnego Ośrodka Kultury w R. zadań własnych gminy z zakresu sportu wynikających z ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (t.j. z 2001 r. Dz. U. Nr 81, poz. 889, ze zm.). Potwierdza to treść § 3 Statutu Gminnego Centrum Kultury i Sportu stanowiącego załącznik do Uchwały. W ocenie organu nadzoru takie rozwiązanie jest nie do przyjęcia, ponieważ narusza obowiązujące przepisy prawa. Instytucje kultury – między innymi gminne ośrodki kultury – prowadzą działalność kulturalną w formach i w zakresie wyszczególnionym w art. 2 i 32 ust. 1-3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej, z wyłączeniem działalności w zakresie sportu. Są one odrębnymi od gminy osobami prawnymi, z własnym majątkiem, środkami trwałymi, przychodami oraz kosztami, samodzielnie gospodarującymi w ramach posiadanych środków. Na prowadzoną działalność instytucje kultury mogą otrzymywać dotacje z budżetu gminy przeznaczone na pokrycie kosztów bieżącej działalności i zobowiązań, uwzględniane w planie działalności instytucji zatwierdzanym przez organizatora. Powyższe zasady finansowania przez gminę działalności kulturalnej wynikają z art. 32 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (tj. z 2005 r. Dz. U. Nr 249, poz. 2104, ze zm.), zgodnie z którym jednostki zaliczone do sektora finansów publicznych mają obowiązek dokonywania wydatków zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych rodzajów wydatków. Zasada ta dotyczy zarówno gminy, jak i instytucji kultury, będącej również jednostką sektora publicznego z mocy art. 4 ust. 1 i art. 5 ust. 4 tejże ustawy, jednostki samorządu terytorialnego tworzą warunki prawno-organizacyjne i ekonomiczne dla rozwoju kultury fizycznej, a zadania w tym zakresie są zadaniami własnymi gmin. Ustawa określa również formy organizacyjne, w jakich działalność sportowa może być prowadzona. Podstawową zaś formą organizacyjną realizującą cele i zadania w zakresie kultury fizycznej jest klub sportowy, który może działać jako osoba prawna utworzona na podstawie odrębnych przepisów albo jako osoba fizyczna będąca przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807, ze zm.). W związku z tym, finansowanie przez gminę zadań z zakresu kultury fizycznej może się odbywać bezpośrednio z budżetu gminy, w tym za pośrednictwem gminnej jednostki organizacyjnej, bądź też w formie dotacji udzielanej innym podmiotom nie zaliczonym do sektora finansów publicznych, którym zostaną powierzone zadania w trybie i na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, ze zm.) lub w drodze umowy, o której mowa w art. 176 ustawy o finansach publicznych. Brak jest zatem podstaw prawnych do ustalenia w § 7 Statutu Gminnego Centrum Kultury i Sportu, że prowadzi on samodzielną gospodarkę finansową na podstawie planu działalności ustalonego przez Dyrektora, ponieważ plan ten tworzą wyłącznie jednostki organizacyjne kultury na podstawie art. 27 ust. 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Działalność gmin w zakresie kultury, jako zadanie własne jednostek samorządu terytorialnego o charakterze obowiązkowym, została uregulowana przywołaną ustawą z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej. Stosownie do art. 9 ust. 1 tej ustawy jednostki samorządu terytorialnego organizują działalność kulturalną, tworząc samorządowe instytucje kultury, dla których prowadzenie takiej działalności jest podstawowym celem statutowym. Jednostka samorządu terytorialnego będąca organizatorem instytucji kultury zapewnia tej instytucji środki niezbędne do prowadzenia działalności kulturalnej oraz do utrzymania obiektu, w którym ta działalność jest prowadzona (art. 12). Z chwilą wpisu do odpowiedniego rejestru prowadzonego przez organizatora instytucja kultury uzyskuje osobowość prawną. Organizator nie odpowiada za zobowiązania instytucji kultury, z zastrzeżeniem art. 24 i 25 tej ustawy (art. 14 ust. 1 i 2). Szczegółowe zasady gospodarki finansowej instytucji kultury zostały określone w Rozdziale 3 ustawy. W świetle tych uregulowań ustawy organ uznał, że instytucja kultury, jako osoba prawna jest całkowicie odrębnym w stosunku do gminy podmiotem prawa, z własnym majątkiem, środkami trwałymi, przychodami oraz kosztami, samodzielnie gospodarującą w ramach posiadanych środków (art. 27 ust. 1 i art. 28 ust. 1 ustawy). Organ podkreślił, że z dniem 1 stycznia 2001 r. na mocy art. 29 pkt 2 ustawy z dnia 21 stycznia 2000 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej (Dz. U. Nr 12, poz. 136, ze zm.) zniesiona została forma finansowania, jaką dotychczas przewidywał art. 32 tej ustawy, tj. instytucja kultury prowadząca gospodarkę finansową na zasadach określonych dla zakładów budżetowych. W tej sytuacji prawnej organ nie podzielił poglądu, że jedynie wola organizatora decyduje o tym, jakie zadania będą przypisane tworzonej przez niego instytucji kultury, według jakich zasad taka instytucja będzie działała oraz według jakich reguł instytucja kultury będzie prowadziła swoją gospodarkę finansową. Pogląd ten stoi bowiem w sprzeczności z przytoczonymi, obowiązującymi obecnie uregulowaniami prawnymi zawartymi w ustawie z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (art. 9, art. 27 ust. 1 i art. 28), której przepisy stanowią lex specialis w stosunku do innych ustaw, w tym i do ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (np. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 17 października 2001 r. sygn. akt I SA 2197/2001).

Zdaniem organu samodzielność instytucji kultury jako osoby prawnej oznacza także, że organizator nie może w sposób dowolny samodzielnie modyfikować zakresu działalności instytucji kultury. W przepisach art. 18-21 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej przewidziany jest tryb m.in. połączenia instytucji kultury polegający na utworzeniu jednej instytucji kultury. Jednakże tryb ten dotyczy jedynie połączenia instytucji kultury z instytucją kultury fizycznej (sportu), której podstawowym zadaniem jest zapewnienie prawidłowej rehabilitacji ruchowej, jak to miało miejsce w niniejszej sprawie. Zupełnie odmienny sposób finansowania przez gminę zadań z zakresu działalności sportu (jedynie bezpośrednio z budżetu gminy lub w formie dotacji przedmiotowych) oraz zadań z zakresu działalności kulturalnej (jedynie poprzez udzielenie dotacji podmiotowej) powoduje, że umieszczenie środków finansowych przeznaczonych w budżecie gminy na sport w planie finansowym samodzielnej osoby prawnej, jaką jest instytucja kultury, nie znajduje podstaw prawnych. Z tego powodu organ stwierdził nieważność powyższej uchwały.

Na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2011 r. skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie złożyła Gmina R. zarzucając temu rozstrzygnięciu naruszenie:

– art. 107 § 1 kpa w zw. z art. 91 ust. 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i art. 6 kpa, polegające na nie wskazaniu właściwej podstawy prawnej zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody [...] albowiem wskazany art. 91 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym nie stanowi podstawy prawnej zaskarżonego aktu nadzoru, którym winien być art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym,

– art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w zw. z art. 6 kpa i 7 Konstytucji, polegające na uznaniu, iż przedmiotowa uchwała Rady Gminy R. jest sprzeczna z prawem, i oparciu tegoż stwierdzenia na nieobowiązujących w dniu podjęcia zarówno przedmiotowej uchwały Rady Gminy R. jak i decyzji o charakterze nadzorczym, przepisów prawa tj. ustawy z dnia 18 stycznia 1991 r. o kulturze fizycznej oraz ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych,

– art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, polegające na przyjęciu, iż przedmiotowa uchwała jest sprzeczna z prawem tj. z art. 2, 18-21, 27 ust. 3 oraz 32 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, na skutek błędnego ustalenia, iż mocą przedmiotowej uchwały Rady Gminy R. doszło do połączenia instytucji kultury z instytucją kultury fizycznej (sportu) wbrew treści art. 18-21 ustawy, podczas gdy, brak jest zarówno podstaw prawnych i jak i faktycznych do poczynienia takich ustaleń, albowiem prawidłowa analiza zarówno uchwały jak i załączonego do niej statutu wskazuje, iż art. 13 i 9 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz art. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie dopuszczają możliwość wprowadzenia do instytucji kultury elementów związanych z organizowaniem sportu.

– art. 2 i 32 ust. 1-3 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, polegające na błędnym uznaniu, iż włączenie do zakresu działalności Gminnego Centrum Kultury i Sportu w R. zadań z zakresu działalności sportowej, jest sprzeczne z prawem, podczas gdy z treści art. 32 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej wynika jedynie, że podstawowe zadania instytucji kultury nie zostały określone jako katalog zamknięty ale dopuszczają prowadzenie działalności innej niż wskazana w tym przepisie, pod warunkiem że instytucja kultury taką działalność zamierza prowadzić (vide art. 9 jak i 13 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz art. 3 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie dopuszczają możliwość wprowadzenia do instytucji kultury elementów związanych z organizowaniem sportu).

Wskazując na powyższe uchybienie skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonego rozstrzygnięcia nadzorczego w całości.

W obszernym uzasadnieniu skarżąca podniosła między innymi, że art. 91 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym nie stanowi podstawy prawnej do stwierdzenia nieważności uchwały przez organ nadzoru. Podstawą prawną stwierdzenia nieważności uchwały w ramach nadzoru jest art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i taki winien znaleźć się w treści rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody [...]. Zgodnie z art. 107 § 1 kpa każda decyzja winna obligatoryjnie zawierać właściwą podstawę prawną. Decyzja Wojewody wydana w ramach rozstrzygnięcia nadzorczego wskazuje błędną podstawę prawną, która nie może stanowić podstawy do stwierdzenia nieważności uchwały Rady Gminy R. i jest również sprzeczna z treścią uzasadnienia do niej, zawartego w dalszej części aktu nadzoru.

Natomiast wskazane przez Wojewodę [...] przepisy prawa, z których treścią miałaby być sprzeczna uchwała Rady Gminy R. albo już nie obowiązują, albo nie mają kompletnie zastosowania w sprawie niniejszej.

Zdaniem skarżącej Gminy zgodnie z art. 6 kpa oraz 7 Konstytucji RP organy administracji są zobligowane do wydawania swych rozstrzygnięć w oparciu o obowiązujące przepisy prawa (zasada legalizmu). Wojewoda [...] dokonując nadzoru nad działalnością Rady Gminy R. był zobligowany do badania zgodności podejmowanych uchwał z obowiązującym na dzień podjęcia tych uchwał prawem. W sprawie niniejszej Wojewoda [...] natomiast dokonał oceny zgodności uchwały, ale z nieobowiązującymi już od co najmniej roku ustawami, bowiem wskazana przez organ nadzoru ustawa o kulturze fizycznej została w dniu 25 czerwca 2010 r. zastąpiona ustawą o sporcie, która zgodnie z art. 94 tej ustawy weszła w życie po 3 miesiącach od dnia ogłoszenia a więc dnia 16 października 2010 r. Z tym też dniem, zgodnie z art. 93 ustawy o sporcie utraciła moc ustawa o kulturze fizycznej. Natomiast ustawa o finansach publicznych, z którą miałaby również przedmiotowa uchwała być sprzeczna, w części wskazanej w akcie nadzorczym, tj. art. 4 ust. 1 pkt 8, 35 ust. 2 i 176, nie obowiązuje już od dnia 1 stycznia 2010 r. albowiem została zastąpiona ustawą o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Tak więc organ nadzoru dokonał stwierdzenia sprzeczności z prawem uchwały Rady Gminy R. opierając się na już nie obowiązujących przepisach prawa, czym naruszył zasadę art. 6 kpa oraz art. 7 Konstytucji RP.

Zdaniem skarżącej organ nadzoru dokonał także sprzecznej interpretacji nadesłanej mu do analizy oraz kontroli uchwały Rady Gminy R. Mocą tejże uchwały Rada Gminy R. dokonywała zmiany nazwy istniejącej instytucji kultury oraz nadawała jej nowy statut. Zdaniem natomiast Wojewody [...] doszło do bezprawnego połączenia dwóch instytucji tj. instytucji kultury z (nieznaną) instytucją kultury fizycznej (sportu). Zdaniem skarżącego nie jest możliwa taka interpretacja tej uchwały Rady Gminy R., bo po pierwsze zarówno z treści uchwały jak i załącznika w postaci statutu nie wynikają okoliczności wskazujące, na to, że doszło do jakiegokolwiek połączenia. Po drugie organ nie stwierdził i nie ustalił jakaż to instytucja kultury fizycznej (sportu) miałaby być połączona z instytucją kultury (nieistniejąca faktycznie). Zdaniem skarżącego nie było żadnych podstaw ani prawnych, ani faktycznych do poczynienia takich ustaleń. Organ nie miał żadnych dowodów na to aby ustalać, iż doszło do bezprawnego połączenia instytucji i naruszenia art. 18-21 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej.

Zdaniem skarżącej wprowadzenie do statutu działalności o charakterze sportowym, miało podstawę prawną, gdyż zgodnie z art. 13 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, "statut zawiera, postanowienia dotyczące prowadzenia działalności innej niż kulturalna, jeżeli instytucja zamierza działalność taką prowadzić".

Natomiast w obecnym stanie prawnym tj. na dzień podejmowania przez Radę Gminy R. uchwały, obowiązywała już ustawa o sporcie. Zgodnie z art. 3 tejże ustawy, "działalność sportowa jest prowadzona w szczególności w formie klubu sportowego". Zwrot "w szczególności" oznacza, że działalność sportowa może być realizowana w innej niż klub sportowy formie. Nie ma zatem, żadnych przeszkód prawnych aby działalność sportowa była realizowana w innej formie, np. poprzez instytucję kultury, której dodatkowym celem statutowym będzie organizowanie imprez sportowych. Zdaniem skarżącej również w zakresie ustawy o finansach publicznych umieszczenie dodatkowo działalności sportowej w zakresie celów instytucji kulty nie będzie sprzeczne z ustawą. Z opinii uzyskanej przez Wójta Gminy R. od [...] wynika, iż jedyną kwestią jaką należy zrobić aby odpowiednio rozdysponować środki finansowe jest wyodrębnienie w budżecie gminy środków na sport przekazywanych instytucji kultury.

Reasumując, zdaniem skarżącego nie doszło do połączenia instytucji kultury z instytucją kultury fizycznej a tym samym do pominięcia trybu właściwego dla takiej czynności, a jedynie do zmiany jej nazwy i statutu. Analiza treści statutu przyjętego przez Radę Gminy R. nie daje podstaw by twierdzić, że w jakimkolwiek punkcie jest on sprzeczny z prawem a uchwała Rady Gminy w R. obarczona wadą nieważności. Natomiast zdaniem skarżącej sam Wojewoda [...] dokonując kontroli w ramach nadzoru, uchwały Rady Miejskiej w R. dotyczącej zmiany statutu Miejskiego Centrum Kultury, Sportu i Rekreacji im. [...] w R. (uchwała z dnia [...] grudnia 2010 r. Nr [...]) nie stwierdził tego, że zapisy dotyczące celów sportowych tej instytucji kultury są sprzeczne z prawem (akt nadzoru z dnia [...] lutego 2011 r.).

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu podniósł między innymi, że zgadza się z zarzutami skargi, iż w zaskarżonym rozstrzygnięciu nadzorczym poza przepisami obowiązującej ustawy o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej zostały przytoczone nieobowiązujące przepisy o finansach publicznych oraz ustawy o kulturze fizycznej. Niemniej jednak, zdaniem organu, przytoczenie błędnej podstawy prawnej nie mogło mieć wpływu i nie miało na treść rozstrzygnięcia. Podstawą merytoryczną zaskarżonego rozstrzygnięcia było bowiem przyjęcie tezy zawartej w wyroku WSA w Warszawie z dnia 20 marca 2008 r. sygn. akt

I SA/Wa 134/08, a mianowicie

cyt. "1. Instytucja kultury, jako osoba prawna jest całkowicie odrębnym w stosunku do gminy podmiotem prawa, z własnym majątkiem, środkami trwałymi, przychodami oraz kosztami, samodzielnie gospodarując w ramach posiadanych środków. Samodzielność instytucji kultury jako osoby prawnej, oznacza także, zdaniem Sądu, że organizator nie może w sposób dowolny samodzielnie modyfikować zakresu działalności instytucji kultury.

2. Zupełnie odmienny sposób finansowania przez gminę zadań z zakresu działalności sportu (jedynie bezpośrednio z budżetu gminy lub w formie dotacji przedmiotowych) oraz zadań z zakresu działalności kulturalnej (jedynie poprzez udzielenie dotacji podmiotowej) powoduje, że umieszczenie środków finansowych przeznaczonych w budżecie gminy na sport w planie finansowym samodzielnej osoby prawnej, jaką jest instytucja kultury, nie znajduje podstaw prawnych."

W tej sytuacji, przytoczenie w rozstrzygnięci nadzorczym zapisów nieobowiązującej już ustawy o finansach publicznych oraz o działalności sportowej w kontekście nowych uregulowań prawnych w tym zakresie, nie pozostaje w związku z merytoryczną treścią rozstrzygnięcia, które byłoby takie same przy zastosowaniu właściwej podstawy prawnej i również wskazywałoby naruszenie ustawy o finansach publiczny i ustawy o sporcie. Nadto organ wskazał, że skarżący zarzucając Wojewodzie, że w swoim rozstrzygnięciu stwierdził, iż doszło do połączenia instytucji na podstawie art. 18-21 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej, nie zauważył, iż organ nadzoru wskazał jedynie cyt. przepisy, jako jedynie możliwy sposób do łączenia instytucji kultury, co w konsekwencji oznaczało, że organizator poprzez uzupełnienie zadań instytucji kultury o inne zadania postępuje wbrew obowiązującemu prawu, gdyż samodzielnej już jednostce, posiadającej własny regulamin organizacyjny narzuca poprzez modyfikację statutu wykonywanie innych zadań, które nota bene są jego zadaniami własnymi.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył co następuje:

Skarga zasługuje na uwzględnienie. Zgodnie z przepisem art. 1 § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) kompetencje sądów administracyjnych w zakresie kontroli działalności administracji publicznej ograniczone zostały do oceny działalności tych organów pod względem zgodności z prawem. Działając zatem w granicach przyznanych kompetencji, Wojewódzki Sąd Administracyjny w toku podjętych czynności rozpoznawczych dokonuje oceny prawidłowości zastosowania w postępowaniu administracyjnym przepisów obowiązującego prawa materialnego i procesowego oraz trafności ich wykładni. Dokonując czynności kontrolnych, Sąd zobowiązany jest uwzględnić stan faktyczny i prawny jaki istniał w chwili wydania zaskarżonej decyzji lub postanowienia. Należy też dodać, że w myśl przepisu art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm. zwanej w dalszej części uzasadnienia w skrócie ppsa) Sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi, co oznacza, że ma prawo, a nawet obowiązek, wziąć pod uwagę wszelkie naruszenia prawa, a także wszystkie przepisy, które powinny znaleźć zastosowanie w rozpoznawanej sprawie, niezależnie od innych zarzutów podniesionych w skardze. Sytuacja taka miała też miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Należy zwrócić uwagę na to, że w piśmiennictwie i orzecznictwie sądowym zawarta w art. 6 kpa zasada ogólna określana jest jako zasada legalności. Przepis art. 6 kpa statuuje zasadę praworządności jako przestrzeganie prawa przez organy administracji publicznej. Takie rozumienie tej zasady odpowiada konstytucyjnemu ujęciu zasady praworządności określonej w art. 7 Konstytucji RP, zgodnie z którym organy administracji działają na podstawie i w granicach prawa.

W takim znaczeniu praworządność oznacza zgodność z przepisami prawa obowiązującego w dacie wydawania określonego aktu administracyjnego.

Natomiast zgodnie z art. 107 § 1 kpa orzeczenie wydane przez organ administracji publicznej musi mieć właściwą podstawę prawną tj. organ stosujący prawo ma obowiązek ustalenia obowiązujących w dacie jego wydania przepisów prawa na które się powołuje.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy Sąd stwierdza, że organ wydał rozstrzygnięcie nadzorcze w oparciu o nieaktualne i niewłaściwe przepisy prawa, na co słusznie zwróciła uwagę skarżąca gmina.

Przedmiotem kontroli Sądu było rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody [...] z dnia [...] lipca 2011 r., którego podstawę prawną stanowił art. 91 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 42, poz. 1591 ze zm.) oraz art. 2, art. 18-21, art. 27 ust. 3 oraz art. 32 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i art. 4 ust. 1, art. 5 ust. 4 i art. 6 ustawy z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej (tj. z 2001 r., Dz. U. Nr 81, poz. 889 ze zm.), a także art. 4 ust. 1 pkt 8, art. 35 ust. 2 i art. 176 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (tj. z 2005 r., Dz. U. Nr 249, poz. 2104 ze zm.).

Tymczasem, co słusznie podnosi w skardze Gmina R., podstawą prawną rozstrzygnięcia nadzorczego Wojewody [...] powinien stanowić art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, a nie art. 91 ust. 2. W dacie wydania orzeczenia nadzorczego nie obowiązywała też ustawa z dnia 18 stycznia 1991 r. o kulturze fizycznej, która została zastąpiona ustawą z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie, która zgodnie z art. 94 tej ustawy weszła w życie po 3 miesiącach tj. 16 października 2010 r. (z dniem tym utraciła moc ustawa o kulturze fizycznej). Natomiast ustawa o finansach publicznych nie obowiązywała już od dnia 1 stycznia 2010 r., bowiem została zastąpiona nową ustawą o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r. Należy zatem zgodzić się z zarzutem skargi, że Wojewoda [...] wydając orzeczenie nadzorcze stwierdzające sprzeczność z prawem Uchwały Gminy R. z dnia [...] czerwca 2011 r. oparł się na nieobowiązujących przepisach prawa, czym naruszył art. 6 kpa oraz art. 7 Konstytucji RP.

Przy czym Sąd nie podzielił stanowiska organu wyrażonego w odpowiedzi na pozew, że przytoczenie błędnej podstawy prawnej nie miało wpływu na treść rozstrzygnięcia, ponieważ zdaniem Sądu, uchybienie to naruszyło zasadę legalizmu i praworządności. Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa (art. 6 kpa). Oznacza to, działanie w oparciu o obowiązującą normę prawną, prawidłowe ustalenie znaczenia tej normy, niewadliwe dokonanie subsumcji oraz niewadliwe ustalenie następstw prawnych. Dotyczy to zastosowania zarówno normy prawa materialnego jak i procesowego.

Z powyższym względów Sąd nie analizował przedmiotowej sprawy pod względem merytorycznym i nie ustalał czy zmiana stanu prawnego miała, czy też nie miała wpływu na wynik przedmiotowej sprawy.

Mając na uwadze powyższe Sąd na podstawie art. 148 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt