Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Aleksandra Wieczorek Sędziowie Sędzia WSA Ireneusz Fornalik Sędzia WSA Marek Szumilas (spr.) Protokolant sekr. sąd. Stanisława Maciejewska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 marca 2012 r. sprawy ze skargi R.K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej z dnia [...] r., nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego z dnia [...] r., nr [...], II. stwierdza, że decyzje wymienione w punkcie I wyroku nie podlegają wykonaniu, III. zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej na rzecz skarżącego R.K. kwotę 200 zł (dwieście) tytułem zwrotu kosztów postępowania sadowego.

Wnioskiem z dnia [...] października 2011 roku, uzupełnionym pismem z dnia [...] października 2011 roku, wystosowanym w oparciu o przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej, R.K. zwrócił się do Urzędu Skarbowego, przekazanym następnie do Urzędu Skarbowego, o udostępnienie informacji publicznej przez przesłanie kserokopii lub wydruków komputerowych książki (wykazu) korespondencji wychodzącej (wyekspediowanej) i przychodzącej do urzędu za okresy: 8-12 grudnia i 15-20 grudnia 2009 roku.

Naczelnik Urzędu Skarbowego decyzją [...] z dnia [...] listopada 2011 roku odmówił udostępnienia wskazanych przez wnioskodawcę informacji. W swojej decyzji wskazał, że - zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. f ustawy o dostępie do informacji publicznej z 6 września 2001 roku może udzielić informacji o zasadach prowadzenia rejestrów. Odmawiając udzielenia informacji wskazanych przez wnioskodawcę, powołał się na art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz na ustawową- na mocy ustawy o ochronie danych osobowych z 29 sierpnia 1997 roku - ochronę danych osobowych. W swojej decyzji argumentował, iż "dane zawarte w prowadzonych rejestrach korespondencji wychodzącej "Pocztowa książka nadawcza" i korespondencji wpływającej do urzędu w systemie komputerowym zawierają między innymi dane imienne, adresowe, numer NIP osób fizycznych, firm, które podlegają ustawie o ochronie danych osobowych. Ponadto rejestr korespondencji wpływającej do urzędu zawiera dodatkowo informację opisową "dotyczy", w której w krótki sposób pracownik urzędu opisuje sprawę pisma skierowanego do urzędu".

We wniesionym odwołaniu R.K. podniósł, iż odmowna decyzja Naczelnika Urzędu Skarbowego błędnie przyjmuje, że "rejestry korespondencji nie stanowią informacji, która może być udzielona jako informacja publiczna", co uznaje za sprzeczne z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. f ustawy o dostępie do informacji publicznej. Ponadto wnioskodawca uznał, iż Naczelnik US błędnie przyjął, że dane zawarte w rejestrach korespondencji korzystają z ochrony dotyczącej danych osobowych bez skonkretyzowania dlaczego konkretne dane mają być w ten sposób chronione.

R.K. zarzucił nadto decyzji obrazę art. 16 ustawy o dostępie do informacji publicznej i wewnętrzną sprzeczność, polegającą na tym, że organ jednocześnie sugerował, że żądana informacja nie jest w ogóle informacją publiczną (w takim wypadku wydanie decyzji jest błędne) i stwierdził, że jest informacją publiczną, ale nie może być udostępniona.

Decyzją z dnia [...] grudnia 2011 roku nr [...], Dyrektor Izby Skarbowej utrzymał w mocy decyzję organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji Dyrektor Izby Skarbowej przyjął, iż wskazane przez odwołującego się rejestry, jako dokumentacja prowadzona przez instytucję publiczną, stanowią informację publiczną, co wynika z art.6 ust. 1 pkt 3 lit. f ustawy o dostępie do informacji publicznej wskazujący, że udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o "prowadzonych rejestrach, ewidencjach i archiwach oraz o sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych". Ustawodawca założył zatem, że udostępnieniu podlega nie tylko informacja o zasadach prowadzenia rejestrów, ale także o treści tych rejestrów. Skoro bowiem ustawa wskazuje, iż należy informować o "sposobach i zasadach udostępniania danych w nich zawartych", to logicznie należy uznać, że dane te, przy spełnieniu innych warunków ustawowych, winny być udostępniane. W tym zakresie Dyrektor Izby Skarbowej odmówił słuszności stanowisku Naczelnika Urzędu Skarbowego. Dyrektor Izby Skarbowej uznał, że trafna jest natomiast argumentacja Naczelnika Urzędu Skarbowego, iż ze względu na treść tego rejestru - zgodnie z art. 5 ust. 1 i 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej - prawo do informacji publicznej zostaje w tym zakresie ograniczone. Jako nietrafny organ odwoławczy uznał zarzut odwołującego się, że Naczelnik US "błędnie przyjął, iż dane zawarte w rejestrach korespondencji korzystają z ochrony dotyczącej danych osobowych bez skonkretyzowania dlaczego konkretne dane mają być w ten sposób chronione, mimo iż wystarczająca byłaby ewentualna anonimizacja takich danych oraz sugerowanie, że zawierają dane dotyczące tajemnicy przedsiębiorcy, chociaż w takim wypadku również takie dane można anonimizować. W ocenie organu II instancji dowodzenie, że - wskazane w decyzji Naczelnika US dane imienne, adresowe, numer NIP osób fizycznych podlegają ochronie na mocy ustawy o ochronie danych osobowych byłoby udowadnianiem oczywistej oczywistości. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Anonimizacja danych, którą sugeruje wnioskodawca jako sposób na spełnienie jego prośby, oznaczałaby w praktyce wypranie ewentualnego przekazywanego materiału z wszelkiej istotnej treści i wtedy R.K. otrzymałby zestawienie zawierające kolejne numery porządkowe, daty i informacje, że takiego to a takiego dnia wpłynęło lub zostało wysłane pismo. W podsumowaniu stanowiska Dyrektor Izby Skarbowej wyraził przekonanie, że rejestry korespondencji przychodzącej i wychodzącej są informacją publiczną, ale udostępnianie ich treści podlega ograniczeniu ze względu na ochronę danych osobowych, tajemnicę skarbową i inne tajemnice ustawowo chronione.

Z powyższa decyzją nie zgodził się R.K. wnosząc skargę, w której domagał się uchylenia zaskarżonej decyzji. Skarżący podniósł zarzut obrazy przepisu art. 5 ustawy o dostępie do informacji publicznej przez błędne uznanie, że żądane dane, stanowiące informację publiczną, nie mogą mu zostać udostępnione z uwagi na ochronę danych osobowych, tajemnice przedsiębiorcy i inne tajemnice ustawowo chronione, chociaż takie przesłanki w sprawie nie zachodzą, oraz obrazę przepisu art. 107 § 1 i 4 k.p.a. poprzez nieokreślenie i nieodniesienie się z jakich przyczyn i na jakiej podstawie odmówił udzielenia informacji co do danych gospodarczych, podczas gdy takie dane w postaci nazwy, statusu prawnego i adresu z żadnej ochrony nie korzystają oraz niewyjaśnienie dlaczego prawidłowo dokonana anonimizacja danych osobowych jest zdaniem organu niewystarczająca do ochrony interesów i praw osób fizycznych, a nadto niedookreślenie czy odmowa udzielenia informacji nastąpiła z uwagi na ochronę danych osobowych, tajemnicę przedsiębiorcy czy inne tajemnice.

Skarżący zarzucił decyzji brak uzasadnienia zarówno merytorycznego,

jak i formalnego oraz sprzeczność z przepisami k.p.a., a szczególnie z przepisem

art. 107 k.p.a. Brak ten czyni również decyzję wewnętrznie sprzeczną, a na pewno niepełną. Niezależnie od tego uchylenie decyzji winno nastąpić także ze względów merytorycznych, gdyż brak w sprawie jakichkolwiek przesłanek do ochrony udzielenia informacji publicznej, po ewentualnej prawidłowej anonimizacji danych podlegających ochronie.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej domagał się jej oddalenia. Organ podtrzymał argumenty i oceny wyrażone w zaskarżonej decyzji, a w szczególności, że jakkolwiek książka (wykaz) korespondencji wychodzącej

i przychodzącej do urzędu jest informacją publiczną to jej treść nie może zostać udostępniona ze względu na ochronę zawartych tam danych osobowych. Za dobra osobiste osoby prawnej można uznać np. nazwę, firmę, tajemnicę korespondencji - rozumianą nie tylko jako jej treść, ale również informację kiedy i do kogo określona osoba prawna zwracała się pisemnie czy telefonicznie albo kiedy i kto wysyłał do niej list lub dzwonił. Informacje na ten temat, mimo ich neutralnego charakteru, każdy - także firma - ma prawo traktować jako dobro osobiste i dlatego nie podlegające rozpowszechnieniu. Każda osoba ma prawo do samodzielnego i wyłącznego decydowania o tym, w jakim zakresie chce zachować swoją anonimowość i jakie informacje o niej mogą być udostępnione osobom trzecim.

Dyrektor Izby Skarbowej nie podzielił zarzutu skarżącego, iż dane gospodarcze firm "w postaci nazwy, statusu prawnego i adresu z żadnej ochrony nie korzystają" albowiem zaprzecza temu wprost art. 43 w związku z art. 24 Kodeksu cywilnego: Przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych. Za dobra osobiste osoby prawnej można uznać np. nazwę, firmę, tajemnicę korespondencji - rozumianą nie tylko jako jej treść, ale również informację kiedy i do kogo określona osoba prawna zwracała się pisemnie czy telefonicznie albo kiedy i kto wysyłał do niej list lub dzwonił. Informacje na ten temat, mimo ich neutralnego charakteru, każdy - także firma - ma prawo traktować jako dobro osobiste i dlatego nie podlegające rozpowszechnieniu. Każda osoba ma prawo do samodzielnego i wyłącznego decydowania o tym, w jakim zakresie chce zachować swoją anonimowość i jakie informacje o niej mogą być udostępnione osobom trzecim. Odnosi się to także do osób prawnych.

Zdaniem organu w tym kontekście warto zwrócić uwagę na art. 39 Prawa pocztowego: Tajemnica pocztowa obejmuje (...) dane dotyczące podmiotów korzystających z usług pocztowych oraz dane dotyczące faktu i okoliczności świadczenia usług pocztowych lub korzystania z tych usług.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 roku Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. nr 153, poz. 1269 z późn. zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Rozstrzygają one w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz.U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm. zwanej dalej "p.p.s.a."). Sądy administracyjne posiadają nadto uprawnienie do zastosowania przewidzianych w ustawie środków w celu usunięcia naruszenia prawa w stosunku do aktów lub czynności wydanych lub podjętych we wszystkich postępowaniach prowadzonych w granicach sprawy, której dotyczy skarga, jeżeli jest to niezbędne dla końcowego jej załatwienia (art. 135 p.p.s.a.).

Rozpoznając kontrolowaną sprawę, w świetle powołanego wyżej kryterium legalności, Sąd uznał, iż skarga zasługuje na uwzględnienie, przede wszystkim jednak ze względu na uchybienia dostrzeżone w toku kontroli ex offcio.

Przedmiotem kontrolowanej sprawy jest decyzja odmawiająca skarżącemu udostępnienia informacji publicznej w postaci kserokopii lub wydruków komputerowych wykazu korespondencji wychodzącej i przychodzącej, w określonym czasie, do urzędu skarbowego. Stan faktyczny sprawy jest bezsporny.

Materialnoprawną podstawę złożonego wniosku o udzielenie informacji publicznej, jak również wskazaną w zaskarżonej decyzji oraz decyzji ją poprzedzającej są przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 roku, nr 112, poz. 1198, ze zm. ) nazywana dalej ustawą.

Z dniem 29 grudnia 2011 roku treść ustawy została zmieniona w związku

z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 16 września 2011 roku o zmianie ustawy o dostępie do informacji publicznej oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.

z 2011 roku, nr 204, poz. 1195 ). Z mocy art. 1 pkt 9 uchylony został dotychczas obowiązujący przepis art. 22 ustawy, w konsekwencji czego sądem właściwym do rozpoznania sprawy jest, pomimo, że przyczyną odmowy udzielenia dostępu do informacji publicznej stała się ochrona prawa do prywatności, wojewódzki sąd administracyjny a to w myśl art. 21 ustawy. Sąd dokonał kontroli zaskarżonej decyzji w aspekcie przepisów obowiązujących w dacie jej wydania.

Stosownie do art. 1 ust. 1 powołanej ustawy, każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu tej ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach w niej określonych. W art. 2 ust. 1 ustawy zagwarantowano prawo powszechnego dostępu do informacji publicznej. Prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienie do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę o sprawach publicznych (art. 3 ust. 2 ustawy). Obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne (art. 4 ust. 1 ustawy), w tym organy władzy publicznej (vide art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy), będące w posiadaniu takich informacji. Z art. 6 ust. 1 pkt 3 lit. g ustawy wynika nadto, iż udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o zasadach funkcjonowania podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1.

Tak sformułowane przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej (art. 1

i 6) stworzyły podstawę do przyjęcia przez Naczelny Sąd Administracyjny,

że informację publiczną stanowi każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne oraz osoby pełniące funkcje publiczne, a także inne podmioty, które władzę publiczną realizują lub gospodarują mieniem komunalnym albo majątkiem Skarbu Państwa w zakresie tych kompetencji (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 października 2002 roku w spr. II SA 1956/02). Informacja publiczna dotyczy sfery faktów, którą jest treść dokumentów wytworzonych przez organy władzy publicznej i podmioty niebędące organami administracji publicznej, treść wystąpień, opinii i ocen przez nie dokonywanych, niezależnie od tego, do jakiego podmiotu są kierowane i jakiej sprawy dotyczą. Informację publiczną więc stanowi treść wszelkiego rodzaju dokumentów odnoszących się do organu władzy publicznej, związanych z nim bądź w jakikolwiek sposób dotyczących go. Są nią zarówno treści dokumentów bezpośrednio przez organ wytworzonych, jak i te, których używa się przy realizacji przewidzianych prawem zadań (także te, które tylko w części go dotyczą), nawet gdy nie pochodzą wprost od niego (wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych : w Gdańsku z dnia 17 listopada 2011 roku w spr. II SAB/Gd 53/11, w Warszawie z dnia 16 lipca 2008 roku w spr. II SA/Wa 721/08). Poglądy takie Sąd orzekający w rozpoznawanej sprawie w pełni podziela.

Powyższe przepisy stanowi ustawową regulację konstytucyjnej normy zawartej w art. 61 ust. 1 Konstytucji RP, która daje obywatelowi prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej

i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Realizacja

w taki sposób konstytucyjnie zagwarantowanego prawa obejmuje dostęp do dokumentów oraz wstęp na posiedzenia kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów, z możliwością rejestracji dźwięku lub obrazu (art. 61 ust. 2 Konstytucji). Uwzględniając gwarancje konstytucyjne należy więc przyjąć, że w ujęciu art. 1 ust. 1 u.d.i.p. informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona przez szeroko rozumiane władze publiczne, a także inne podmioty, które tę władzę realizują względnie gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, w zakresie tych kompetencji. Informację publiczną stanowi treść dokumentów urzędowych, wystąpień, a także ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej bądź podmioty gospodarujące mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa, niezależnie od tego, do jakiego podmiotu są one kierowane i jakiej sprawy dotyczą (zobacz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 25 stycznia 2011 roku w spr. II SAB/Ke 41/11).

Zgodnie jednak z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy, tak określone powszechne prawo do informacji publicznej, podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych. Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa. Tak zatem, jeżeli jakaś informacja nie może zostać udostępniona, wtedy organ musi ustalić, jakie informacje podlegają ochronie. Musi zatem wskazać, czy dane te objęte są tajemnicą

ze względu na ochronę danych osobowych w nich zawartych, czy też ze względu na prawo do prywatności lub tajemnicę państwową, służbową, skarbową, czy też statystyczną.

Powyższe ograniczenia wynikają wprost z art. 61 ust. 3, zgodnie z którym ograniczenie prawa do informacji publicznej może nastąpić wyłącznie ze względu na określoną w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa. Art. 47 Konstytucji przewiduje zaś dla każdego prawo do ochrony prawnej życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym. Interpretując treść art. 5 ust. 2 ustawy

o dostępie do informacji publicznej Sąd Najwyższy wyraził pogląd w uzasadnieniu wyroku z dnia 24 czerwca 2003 r. (sygn. akt III RN 95/02, Wokanda 2004 nr 2, s. 19), według którego cechą prawa do prywatności jest to, że ochroną tą objęta jest dziedzina życia osobistego (prywatnego), rodzinnego i towarzyskiego człowieka. Ochrona ta nie obejmuje działalności publicznej osoby ani też sfery działań

i zachowań, które ogólnie są pojmowane jako osobiste lub prywatne, jeżeli działania te lub zachowania wiążą się ściśle z działalnością publiczną (zobacz wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 maja 2006 roku w spr. II OSK 812/05 i Wojewódzkich Sadów Administracyjnych w Gorzowie Wlkp. z dnia 6 maja 2010 roku w spr. IISAB/Go 10/10 i w Gdańsku z dnia 30 czerwca 2011 roku w spr. II SAB/Gd 18/11 ).

Do aktów prawnych ustanawiających ochronę prawa do prywatności należy ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 roku, nr 101, poz. 926 ze zm.). W świetle art. 6 ust. 1 tej ustawy, za dane osobowe uważa się wszelkie informacje dotyczące zidentyfikowanej lub możliwej do zidentyfikowania osoby fizycznej. Do danych tych należą niewątpliwe w pierwszej kolejności podstawowe informacje niezbędne do identyfikacji jak imię, nazwisko

i miejsce zamieszkania.

Odnosząc powyższe zasady do przedmiotu rozpoznawanej sprawy, Sąd stwierdza wadliwość zaskarżonej decyzji.

Stosując, wyrażoną w art. 2 ustawy, zasadę powszechnego dostępu do informacji publicznej, organ pierwszej instancji zobowiązany był do udzielenia wnioskującemu żądanej informacji. Zasadnie, w tym aspekcie sprawy, organ odwoławczy stwierdził, że wykaz korespondencji wychodzącej i przychodzącej należy zakwalifikować jako informację publiczną. W tym miejscu stwierdzić wypada, że organ pierwszej instancji wadliwie zinterpretował przepis art. 6 ust. 1 pkt 3 lit f ustawy jako podstawę

dla uznania przedmiotowego dokumentu za niezawierający informację publiczną.

W ocenie Sądu, gdyby ustawodawca zamierzał dokonać takiego ograniczenia, wtedy uczyniłby to w sposób wyraźny i jednoznaczny, tymczasem z omawianego przepisu jak również innych zapisów ustawy takie wyłączenie nie wynika.

Powołany wyżej przepis art. 5 ustawy ustala zasady ograniczenia prawa do informacji publicznej, w szczególności w ust 2, ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnice przedsiębiorcy. Przepisy nie zawierają definicji pojęcia prywatności osoby fizycznej lecz posługując się przepisem art. 6 ustawy o ochronie danych osobowych stwierdzić należy, że ustawodawca nie wyłączył informacji niezbędnych do identyfikacji z zakresu informacji publicznej, lecz poddał je ochronie.

Sąd w całości podziela poglądy wyrażone w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 grudnia 2011 roku w spr I OSK 1845/11, wraz

z powołaną tam literaturą, że w piśmiennictwie wskazuje się na regułę jaką jest prawo do nieujawniania informacji o charakterze danych osobowych, a wyjątkiem

od reguły – zobowiązywanie do ich ujawnienia, które może zostać nałożone wyłącznie w drodze ustawy. Trybunał Konstytucyjny w swoich orzeczeniach przyznaje podstawowe znaczenie woli osoby, której dotyczą informacje i dane. Stwierdził m.in., że "istota autonomii informacyjnej każdego człowieka sprowadza się do pozostawienia każdej osobie swobody w określeniu sfery dostępności dla innych wiedzy o sobie. Zasadą powszechnie przyjmowaną wedle takiego ujęcia jest ochrona każdej informacji osobowej i przyznanie podstawowego znaczenia przesłance zgody osoby zainteresowanej na udostępnienie informacji" (wyr. TK z 12 listopada 2002 roku, w spr. SK 40/02, OTK-A 2002, nr 6, poz. 81). Takie stanowisko pozostaje

w zgodzie z poglądami nauki prawa w tym zakresie – jak bowiem podkreślono

w literaturze, cała koncepcja nowoczesnego podejścia do sfery autonomii informacyjnej przyjmuje za punkt wyjścia ochronę wszelkich danych osobowych

i kryterium zgody jako podstawową przesłankę legalności ich ujawniania. Ustawowe ograniczenia wolności, w tym autonomii informacyjnej, dopuszczalne są w świetle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wyłącznie w razie spełnienia czterech warunków: "Po pierwsze, ustawowe ograniczenie wolności może nastąpić tylko wówczas, gdy dopuszczone jest w sposób wyraźny w innych przepisach konstytucyjnych, bądź gdy konieczne jest zharmonizowanie tej wolności z innymi normami, zasadami lub wartościami konstytucyjnymi. Po drugie, ustawowe ograniczenia wolności wprowadzane być mogą tylko w niezbędnym zakresie. Ustawodawca może ingerować w sferę wolności obywatela tylko w razie konieczności i tylko w koniecznym wymiarze. Innymi słowy, konieczne zachowanie jest proporcji między stopniem ograniczenia wolności jednostki, a rangą chronionego interesu publicznego, czyli zakazana jest nadmierna ingerencja Państwa w swobodę działania jednostki. Po trzecie, ustawowe ograniczenia wolności traktowane być muszą w kategoriach wyjątków. Ich istnienie zawsze musi wynikać z wyraźnie sformułowanych przepisów ustawowych i nie może opierać się na domniemaniu.

Po czwarte, ani poszczególne ograniczenia, ani ich suma, nie mogą naruszać istoty ograniczanego prawa czy wolności.

W ocenie Sądu, w świetle powyższego, prywatność osoby fizycznej,

w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej należy rozumieć szeroko, zaś jej ograniczenie jako sytuację wyjątkową. Tak zatem omawiana ustawa w ogóle zabrania udostępniania danych osobowych zatem imienia, nazwiska, adresu zamieszkania, numeru PESEL. Jednak do autonomii informacyjnej zaliczyć należy także, odnosząc się do przedmiotu sprawy, sam fakt utrzymywania korespondencji przez osobę fizyczną zarówno w zakresie wysyłania jak również otrzymywania korespondencji albowiem dotyczy ona ściśle prywatności osoby fizycznej.

Przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej nie zawierają także definicji tajemnicy przedsiębiorcy. Definicję tajemnicy przedsiębiorstwa zawiera przepis art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

(Dz.U. z 2003r., nr 153, poz. 1503 ). Jak wynika z art. 1 przywołanej ustawy reguluje ona zapobieganie i zwalczanie nieuczciwej konkurencji w działalności gospodarczej, w szczególności produkcji przemysłowej i rolnej, budownictwie, handlu i usługach

- w interesie publicznym, przedsiębiorców oraz klientów dlatego cytowana definicja odnosi się dla tak oznaczonego celu. Zdaniem Sądu, tajemnica przedsiębiorstwa,

w rozumieniu art. 5 ust 2 ustawy, jest odpowiednikiem prywatności osoby fizycznej

o jakiej mowa tym przepisie.

Niewątpliwie ochronie nie podlegają dane osobowe zawarte w ewidencji działalności gospodarczej (art. 7a ust. 2 ustawy z dnia 19 listopada 1999 roku Prawo działalności gospodarczej – Dz.U. nr 101, poz 1178). Jednak każda jednostka organizacyjna, zatem także przedsiębiorstwo, korzysta z takiej samej ochrony

w zakresie utrzymywania korespondencji jak osoba fizyczna. W tym zakresie nie sposób dopatrzeć się w obowiązujących przepisach ograniczenia takiego prawa. Zwolnienie z takiego ograniczenia zostało wyrażone w sposób wyraźny

i jednoznaczny w art. 5 ust 2 zd. 2 ustawy i to jedynie co do pewnego zakresu, mianowicie dotyczy ono jedynie informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji oraz sytuacji gdy osoba fizyczna

i przedsiębiorca rezygnują z przysługującego m prawa. Wypada zatem stwierdzić,

że ustawa zgodnie ze swoim założeniem pozwala udzielać informacji o sprawach rozstrzyganych we wspomnianych postępowaniach tylko w stosunku do osób pełniących funkcje publiczne, kładąc tym samym tamę zainteresowaniu osób postronnych sprawami osób prywatnych lub tajemnicą przedsiębiorcy (por. wyrok Wojewódzkich Sądów Administracyjnych : w Krakowie z dnia 18 grudnia 2006 roku

w spr. II SAB/Kr 87/06, w Poznaniu z dnia 1 marca 2011 roku w spr. II SAB 1/11).

Zapewnieniu ochrony w zakresie przyjmowanej i wysyłanej korespondencji służy anonimizacja danych, uwzględniając charakter osób których dotyczy, tak aby osoby o jakich mowa w ustawie w zakresie korespondencji mogły korzystać z pełnej autonomii informacyjnej. Anonimizacja danych dotycząca ustawowo określonego kręgu osób, polega na usunięciu wszelkich danych pozwalających na ich identyfikację.

Faktycznie jak dostrzegł to organ drugiej instancji "oznaczałaby w praktyce wypranie ewentualnego przekazywanego materiału z wszelkiej istotnej treści; R.K. otrzymałby zestawienie zawierające kolejne numery porządkowe, daty i informacje, że takiego to a takiego dnia wpłynęło lub zostało wysłane pismo". Jednak, Sąd podkreśla, że organ administracji zobowiązany był uczynić zadość przepisom ustawy i udzielić dostępu do informacji publicznej, stosując wszystkie wyżej opisane zasady, natomiast do organu nie należy najzupełniej konstatacja celu i przydatności jakiemu jej udzielenie miałoby służyć.

Rozważanie nad potrzebą wyjawienia interesu publicznego, jakiemu miałoby służyć uzyskanie informacji publicznej, z mocy przepisu art. 3 ust 1 pkt 1 ustawy, dotyczy wyłącznie informacji przetworzonej. Zdaniem Sądu przetworzenie informacji, o jakim mowa w powołanym przepisie, polega na dokonaniu zmian w jej treści, a nie na odjęciu z jakiegoś dokumentu elementów nie związanych z jego treścią. W tej sytuacji należy przyjąć, że tzw. anonimizacja dokumentu, polegająca na wykreśleniu z jego treści różnych elementów, nie jest przetworzeniem informacji ( zobacz wyroki Wojewódzkich Sądów Administracyjnych : w Krakowie z dnia 30 stycznia 2009 roku w spr. II SA/Kr 1258/08 i z dnia 22 lutego 2011 roku w spr. II SA/Kr 1455/10,

w Warszawie z dnia 9 lutego 2010 roku w spr. II SA/Wa 1914/09, w Gliwicach z dnia 3 września 2009 roku w spr. IV SA/GL 427/09 , we Wrocławiu z dnia 12 kwietnia 2011 roku w spr. IV SA/Wr 12/11).

Powołane przez organ w odpowiedzi na skargę przepisy ustawy z dnia 12 czerwca 2003 roku Prawo pocztowe ( t.j. Dz.U z 2008 roku, nr 189, poz 1159 ) nie tylko nie kształtuje w sposób odmienny opisanych zasad, lecz również nie wskazuje sposobu udzielania informacji odnośnie wykazu korespondencji wychodzącej

i przychodzącej. Złożone przez organ odwoławczy do akt sprawy pismo Ministerstwa Finansów nie ma wpływa na ocenę prawną zaskarżonej decyzji skoro odwołuje się do stany prawnego istniejącego po dniu 1 stycznia 2012 roku, podczas gdy zaskarżoną decyzję wydano w dniu [...] grudnia 2011 roku. W tym też zakresie należy zwrócić uwagę na uchybienie zawarte w pouczeniu o środkach odwoławczych zamieszczonych w decyzji II instancji. W dacie jej wydania obowiązywał stan prawny, w myśl którego, zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 ustawy, podmiotowi, któremu odmówiono prawa dostępu do informacji publicznej ze względu na wyłączenie jej jawności z powołaniem się na ochronę danych osobowych, prawo do prywatności oraz tajemnicę inną niż informacja niejawna, tajemnica skarbowa lub tajemnica statystyczna, przysługuje prawo wniesienia powództwa do sądu powszechnego

o udostępnienie takiej informacji.

Z tych wszystkich względów Sąd uznał, że zaskarżona decyzja i poprzedzająca ją decyzja organu pierwszej instancji wydane zostały z naruszeniem przepisów prawa materialnego a to art. 1, 2, 3 ust. 2, 5 ust 1 i 2 ustawy, które miało wpływ na wynik sprawy. Organ I instancji, działając bez oparcia się na obowiązujących przepisach prawa odmówił decyzją administracyjną udostępnienia informacji publicznej pomimo, że spoczywał na nim taki obowiązek. Organ odwoławczy oceniając tamtą decyzję, naruszył przepis art. 138 § 1 pkt 1 kpa, albowiem utrzymał ją w mocy mimo, że podjęta została z naruszeniem powołanych wyżej przepisów.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, mając na uwadze przedstawione wyżej rozważania, organ zobowiązany będzie dokonać ponownej analizy wniosku strony skarżącej, a udzielając informacji publicznej zastosuje przepis art. 5 ust. 1 i 2 uwzględniając charakter osób, których dotyczy.

Dostrzeżone uchybienia zobligowały Wojewódzki Sąd Administracyjny,

z powołaniem się na przepis art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. c w zw. z art. 135 p.p.s.a

i uchylenia zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji. O kosztach orzeczono na podstawie art. 200 p.p.s.a.

Sąd orzekał o wstrzymaniu wykonalności zaskarżonej decyzji na podstawie art. 152 p.p.s.a, co oznacza, że decyzja ta nie wywołuje skutków prawnych, które wynikają z jej rozstrzygnięcia od chwili wydania wyroku, mimo braku jego prawomocności.