drukuj    zapisz    Powrót do listy

6042 Gry losowe i zakłady wzajemne, Kara administracyjna, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej, oddalono skargę, I SA/Bd 630/21 - Wyrok WSA w Bydgoszczy z 2021-11-03, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I SA/Bd 630/21 - Wyrok WSA w Bydgoszczy

Data orzeczenia
2021-11-03 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2021-09-28
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy
Sędziowie
Agnieszka Olesińska
Leszek Kleczkowski /przewodniczący/
Tomasz Wójcik /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6042 Gry losowe i zakłady wzajemne
Hasła tematyczne
Kara administracyjna
Skarżony organ
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej
Treść wyniku
oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 847 89 ust. 1 pkt 3
Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Leszek Kleczkowski Sędziowie Sędzia WSA Agnieszka Olesińska Sędzia WSA Tomasz Wójcik (spr.) po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 listopada 2021 r. sprawy ze skargi S. S. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej z dnia [...] lipca 2021 r., nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier bez koncesji na automatach do gier oddala skargę

Uzasadnienie

Decyzją z [...] kwietnia 2021 r. Naczelnik [...] Urzędu Celno-Skarbowego w T. wymierzył S. S. (dalej także Skarżący) karę pieniężną w wysokości [...] zł z tytułu posiadania zależnego lokalu "Z. L." w B. B., w którym znajdowały się niezarejestrowane urządzania gier o nazwach: HOT SLOT, typ video, oznaczony nr [...] oraz V. M., typ video, oznaczony nr [...].

Rozpoznając wniesione odwołanie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej decyzją z dnia [...] lipca 2021 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję organu pierwszej instancji.

Organ przytoczył treść przepisów ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. z 2019 r. poz. 847) – dalej: "u.g.h." mających zastosowanie w sprawie. Wskazał, że został spełniony warunek dotyczący tego, aby gry odbywały się "na urządzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych". Zgodnie bowiem z protokołem oględzin z dnia [...] lutego 2019 r. przedmiotowe urządzenia posiadają w swej budowie elementy elektroniczne wyposażone są bowiem m.in. w jeden monitor wizyjny, wrzutnie monet i akceptor banknotów, pulpit sterowania grami z przyciskami funkcyjnymi umożliwiającymi sterowanie urządzeniem i grami. wynik gier jest losowy, niezależny od zręczności grającego, a od układów elektronicznych sterujących grami. W wyniku przeprowadzonego eksperymentu stwierdzono, że aktywność uczestnika w grach na ww. urządzeniach sprowadza się jedynie do ich uruchomienia (wciśnięcia przycisku START), uwarunkowanego wcześniejszym uiszczeniem opłaty za grę poprzez zakredytowanie urządzenia za pomocą wbudowanych w nich wrzutni monet lub akceptorów banknotów oraz wybrania stawki rozegrania. Po wciśnięciu wskazanego przycisku na monitorze zostaje uruchomiony ciąg symboli, które zatrzymują się samoczynnie, bez wpływu grającego. Przebieg gry na przedmiotowych automatach dał możliwość uzyskania wygranej, a więc gry na tych automatach spełniają następujące przesłanki: są urządzane na urządzeniu elektronicznym, są organizowane w celach komercyjnych, zawierają element losowości oraz dają wygrane pieniężne.

Zdaniem organu nie ulega wątpliwości, że S. S. był posiadaczem zależnym lokalu, co wynika z Umowy dzierżawy nieruchomości "Z. L." zawartej w dniu [...] marca 2016 r. pomiędzy PHUP "A." s.c. A. M. B., A. Z. (wydzierżawiającym) a S. S. (dzierżawcą). Przedmiotem tej umowy był kompleks hotelowo-restauracyjny. Dzierżawca zobowiązał się przyjąć nieruchomość w dzierżawę i prowadzić na niej działalność gospodarczą na własny rachunek, własną odpowiedzialność i na własne ryzyko. Umowa została zawarta na czas nieokreślony.

Organ podał, że Skarżący zakwestionował swoją odpowiedzialność na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h., wskazując, że część tej nieruchomości, tj. pomieszczenie, w którym znajdowały się przedmiotowe automaty, była przedmiotem podnajmu na rzecz R. R., a zatem była wyłączona spod jej władztwa i nie miała ona żadnego tytułu prawnego do tego wydzielonego pomieszczenia. Zdaniem organu, iż Skarżący nie zajmował się obsługą zatrzymanych automatów w przedmiotowym pomieszczeniu w żaden sposób nie mogło mieć wpływu na zniesienie jego odpowiedzialności jako posiadacza zależnego lokalu, gdyż to nie zakres czynności wykonywanych przy automatach był przedmiotem oceny, a rodzaj posiadanego prawa do lokalu wraz z ustaleniem podmiotów, którym to prawo przysługiwało i okoliczność, że znajdowały się w nim automaty do gier w rozumieniu ustawy o grach hazardowych. S. S. jest niewątpliwie posiadaczem zależnym (najemcą) całej nieruchomości "Z. L.", w której prowadzona jest działalność o charakterze hotelarsko-gastronomicznym, pomimo, że część tej nieruchomości, tj. pomieszczenie, w którym znajdowały się przedmiotowe automaty, była przedmiotem podnajmu na rzecz R. R..

Organ zauważył, że z ww. umowy wynika, że dzierżawca zobowiązał się przyjąć nieruchomość w dzierżawę i prowadzić na niej działalność gospodarczą na własny rachunek, własną odpowiedzialność i na własne ryzyko, nie ma jednak prawa podnajmować dzierżawionej nieruchomości oraz oddawać jej do bezpłatnego używania osobom trzecim, co dodatkowo odciąża Skarżącego.

W złożonej skardze Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej decyzji Naczelnika [...] Urzędu Celno-Skarbowego w T. i umorzenie postępowania w sprawie. Wskazał, że kluczową kwestią, co do której, w opinii Skarżącego, organy administracyjne pozostają w błędzie, jest status Skarżącego jako posiadacza zależnego pomieszczenia, w którym znajdowały się te automaty - w rozumieniu ustawy o grach hazardowych. Nie ulega wątpliwości, iż pierwotnie Skarżący był posiadaczem zależnym pomieszczenia, w którym znajdowały się automaty do gier, ale doszło do przekazania tegoż lokalu w posiadanie zależne kolejnemu podmiotowi. Skarżący zarzucił, że organ nie zadał sobie żadnego trudu, aby "namierzyć" rzeczywistych organizatorów tego procederu i w sytuacji dwóch posiadaczy zależnych ukarał tego, którego było najprościej.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. z 2019 r., poz. 2167 ze zm.), sądy administracyjne kontrolują prawidłowość zaskarżonych aktów administracyjnych, między innymi decyzji ostatecznych, przy uwzględnieniu kryterium ich zgodności z prawem. Decyzja podlega uchyleniu, jeśli sąd stwierdzi naruszenie prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, naruszenie prawa dające podstawę do wznowienia postępowania lub inne naruszenie przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy, o czym stanowi art. 145 § 1 pkt 1 lit. a–c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.) – dalej: jako "p.p.s.a." – lub też naruszenie prawa będące podstawą stwierdzenia nieważności decyzji (art. 145 § 1 pkt 2 p.p.s.a.). W myśl natomiast art. 134 § 1 p.p.s.a. sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Na wstępie należy podać, że sprawę rozpoznano na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 15zzs4 ust. 3 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. poz. 374 ze zm.) – dalej: "ustawa COVID-19". Zgodnie z tym przepisem przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów. W będącej przedmiotem kontroli sądowej sprawie Przewodniczący Wydziału zarządzeniem z dnia 14 października 2021 r. skierował sprawę do rozpoznania na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 listopada 2021 r. (por. k. 30 akt sądowych). Jednocześnie Skarżący został poinformowany o skierowaniu sprawy na posiedzenie niejawne, o dostępie do informacji o sprawie w wykazie spraw sądowych e-Wokanda pod wskazanym adresem internetowym oraz o możliwości wypowiedzenia się w sprawie w terminie 10 dni od dnia doręczenia pisma.

Przedmiotem sporu w rozpoznawanej sprawie jest zasadność wymierzenia Skarżącemu kary pieniężnej na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h. jako posiadaczowi zależnemu lokalu, w którym znajdują się niezarejestrowane automaty do gier i w którym prowadzona była działalność gastronomiczna, handlowa lub usługowa.

W toku przeprowadzonego postępowania organy ustaliły, że podczas przeszukania lokalu w "Z. L." w B. B. stwierdzono, że znajdują się w nim 2 automaty do gier, które były włączone i gotowe do pracy. Ustalenia dokonane podczas kontroli wskazywały, że wynik gier jest losowy, niezależny od zręczności grającego, a od układów elektronicznych sterujących grami. W wyniku przeprowadzonego eksperymentu stwierdzono, że aktywność uczestnika w grach na tych urządzeniach sprowadza się jedynie do ich uruchomienia (wciśnięcia przycisku START), uwarunkowanego wcześniejszym uiszczeniem opłaty za grę poprzez zakredytowanie urządzenia za pomocą wbudowanych w nich wrzutni monet lub akceptorów banknotów oraz wybrania stawki rozegrania. Po wciśnięciu wskazanego przycisku na monitorze zostaje uruchomiony ciąg symboli, które zatrzymują się samoczynnie, bez wpływu grającego. Zasady prowadzenia gier na tych urządzeniach są analogiczne do zasad działania gier prowadzonych na automatach do gry – po rozpoczęciu gry bębny obracają się i losowo zatrzymują. Uzyskany wynik nie zależy od wiedzy, umiejętności czy intelektu gracza, ponieważ wynik generowany jest przez program gry. Dokonane w momencie oględzin czynności w zakresie ustalenia losowego charakteru gier były wystarczające, gdyż dotyczyły one stanu automatów w momencie zastanym i to z perspektywy potencjalnego, przeciętnego gracza. Znalazło to potwierdzenie we włączonych do akt ekspertyzach przeprowadzonych przez Laboratorium Celno-Skarbowe P. Urzędu Celno-Skarbowego w P. (por. k. 14-19 akt admin.). Ustaleń tych Skarżący nie kwestionuje, co jednoznacznie potwierdził w uzasadnieniu skargi.

W skardze, podobnie jak w odwołaniu, Skarżący koncentruje się na naruszeniu przepisów postępowania, art. 122, art. 187 i art. 191 Ordynacji podatkowej polegającym na nieprawidłowym ustaleniu stanu faktycznego i przyjęciu, że Skarżący jest posiadaczem zależnym lokalu, w którym znajdowały się powyższe automaty do gier.

Przepisy postępowania, określając m.in. zasady gromadzenia i przeprowadzania dowodów oraz ich oceny, zapewniać mają zgodność ustaleń faktycznych z prawdą materialną (art. 122 Ordynacji podatkowej). Organy podatkowe mają, więc obowiązek zebrać pełny, wszechstronny materiał dowodowy, w sposób odpowiadający wymogom przepisów postępowania, a w szczególności art. 187 § 1 i art. 191 Ordynacji podatkowej. Należy jednak zauważyć, że przepis art. 122 Ordynacji podatkowej mówi o działaniach niezbędnych w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i załatwienia sprawy. Wynikający z art. 122 i art. 187 § 1 Ordynacji podatkowej obowiązek organów gromadzenia materiału dowodowego nie jest nieograniczony i bezwzględny. Obowiązek ten obciąża organy jedynie do momentu uzyskania pewności w zakresie stanu faktycznego sprawy. W ocenie Sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwalał na poczynienie miarodajnych ustaleń faktycznych. Jednocześnie należy podkreślić, że przeprowadzony przez organy wywód w przedmiocie oceny zebranych dowodów jest w pełni logiczny i nie nosi cech dowolności. Sąd podziela w tym zakresie argumentację organów, uznając ją za w pełni uzasadnioną i nie wykraczającą poza ramy swobodnej oceny dowodów.

Organy ustaliły, że Skarżący na podstawie umowy z dnia [...] marca 2016 r. wydzierżawił do F.H.U.P. "A." S.C. A.M. B., A. Z. nieruchomość w B. B. (gm. A. K.), na której znajduje się kompleks hotelowo-restauracyjny "Z. L.". Z umowy tej wynika m.in., że Skarżący jako dzierżawca zobowiązuje się prowadzić na nieruchomości działalność gospodarczą na własny rachunek, własną odpowiedzialność i własne ryzyko, jednakże bez zmiany przeznaczenia przedmiotu dzierżawy, a także nie dokonywać zmian adaptacyjnych bez zgody wydzierżawiającego. Ponadto strony umowy postanowiły, że dzierżawca nie może podnajmować nieruchomości oraz oddawać jej do bezpłatnego używania osobom trzecim.

Ponadto organy ustaliły, że Skarżący w dniu [...] grudnia 2018 r. zawarł umowę najmu z R. R.. Jak wynika z treści znajdującej się w aktach sprawy umowy jej przedmiotem jest lokal bez wskazania jego powierzchni, wysokości należnego czynszu, choć z postanowień umowy wynikają zasady płatności czynszu i waloryzacji jego wysokości.

Z kolei z Protokołu oględzin z dnia [...] lutego 2019 r. wynika także, że automaty do gier znajdowały się w pomieszczeniu na parterze po lewej stronie w "Z. L.", w którym znajduje bar, szatnia i recepcja, automaty znajdowały się po lewej stronie w tym pomieszczeniu, co zdaniem organu nie oznaczało, że Skarżący nie był posiadaczem zależnym całego lokalu, w którym była jednocześnie prowadzona działalność hotelarsko-gastronomiczna. Dodatkowo należy zauważyć, że Skarżący przesłuchany w charakterze świadka w postępowaniu karnym skarbowym, co potwierdza włączony do akt protokół przesłuchania, stwierdził, że automaty są udostępniane dla osób grających w godzinach otwarcia recepcji, czyli od godziny 8:00 do godziny 22:00, a do pomieszczenia był swobodny dostęp, w którym drzwi nie były zamykane na klucz.

W świetle powyższego organy uznały, że Skarżący nie utracił posiadania zależnego lokalu pomimo wynajęcia R. R. wyodrębnionej jego części, w której umieszczono automaty. W istocie rzeczy nadal dysponował pełną powierzchnią udostępniając lokal w godzinach pracy recepcji o czym, wszakże sam decydował.

Zgodnie z art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h. karze pieniężnej podlega posiadacz zależny lokalu, w którym znajdują się niezarejestrowane automaty do gier i w którym prowadzona jest działalność gastronomiczna, handlowa lub usługowa. Organ odwoławczy wskazał na wprowadzoną z dniem [...] kwietnia 2017 r. zmianę przepisów ustawy o grach hazardowych, m.in. rozszerzając katalog podmiotów podlegających karze pieniężnej za naruszenie przepisów tej ustawy. Podmiotami tymi stali się (m.in.): osoba posiadająca tytuł prawny do lokalu, czy też podmiot faktycznie władający lokalem. Potrzebę dokonania takich zmian przedstawiono w uzasadnieniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw (por. druk sejmowy nr 795 – VIII kad., s. 16-19). Wskazano w nim, że: "Projekt przewiduje rozszerzenie katalogu podmiotów podlegających karze pieniężnej za naruszenie przepisów regulujących rynek gier hazardowych. Katalog ten został rozszerzony o podmioty urządzające gry hazardowe z naruszeniem udzielonej koncesji lub zezwolenia, właściciela lokalu, podmiot posiadający tytuł prawny do lokalu lub podmiot faktycznie władający lokalem, w którym organizowane są nielegalne gry hazardowe, (...) podmioty kierujące działalnością gastronomiczną, handlową lub usługową w lokalu, w którym znajdują się automaty do gier (...)". W uzasadnieniu projektu nowelizacji wskazano także, że rozszerzenie katalogu podmiotów, którym będzie można nałożyć administracyjną karę pieniężna jest podyktowane tym, że: "Liczne przypadki czerpania przez posiadacza lokalu korzyści finansowych z urządzanych w nim gier na automatach skłoniły projektodawcę do wprowadzenia powyższej zmiany. Z jednej strony przepis przewiduje karanie osób bezpośrednio zaangażowanych w nielegalne organizowanie gier na automatach, a z drugiej strony nie przewiduje automatycznej odpowiedzialności osób posiadających tytuł prawmy lokalu. Wskazać przy tym należy, że np. właściciel lokalu oddanego w posiadanie zależne będzie podlegał karze w przypadku zaangażowania w urządzanie nielegalnych gier na automatach". Potwierdza to, że zamiarem ustawodawcy było wprowadzenie możliwości automatycznego nałożenia administracyjnej kary pieniężnej m.in. na podmiot faktycznie władający lokalem, w którym zastano automaty do gier, pod warunkiem, że władający lokalem prowadzi w nim działalność gastronomiczną, handlową lub usługową. W tym przypadku nie ciąży już na organach obowiązek dowodzenia "urządzania" gier na automatach. Podnajęcie innej firmie części lokalu (na której miały znajdować się automaty do gier) nie zmienia sytuacji Skarżącego, która dalej pozostaje posiadaczem zależnym lokalu. Należy zgodzić się przy tym z organem, że w kontekście art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h. nałożonego na organ obowiązku wymierzenia posiadaczowi zależnemu lokalu kary pieniężnej, uznać należy, że przedmiotem takiego posiadania zależnego ma być "cały lokal", a nie wydzielona jego część, odrębne pomieszczenie (do którego dostęp jest swobodny).

Jak zauważyły organy jednym z warunków umowy dzierżawy zawartej przez Skarżącego z F.H.U.P. "A." S.C. A.M. B., A. Z. (por. § 6 umowy) był brak możliwości podnajęcia dzierżawionej nieruchomości oraz oddawania jej do używania osobom trzecim. Zawarcie umowy najmu między Skarżącym a R. R. stanowiło naruszenie warunków umowy dzierżawy. Skarżący nadal więc pozostawał posiadaczem zależnym lokalu, w którym prowadzona była działalność hotelowo-gastronomiczna i nie został zwolniony od sankcji przewidzianej w art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h. Zasadnie więc organ odwoławczy stwierdził, że to Skarżący uwzględniając okoliczności sprawy podlega omawianej karze pieniężnej. Prawidłowo również organ odwoławczy oceniając zebrany materiał dowodowy, nie stwierdził, aby wskazany najemca swobodnie dysponował przedmiotem umowy jak posiadacz i sprawował nad nią samodzielne władztwo. Stanowisko takie znajduje potwierdzenia w poglądzie prezentowanym w orzecznictwie (por. wyrok NSA z dnia 3 grudnia 2020 r., sygn. akt II GSK 995/20, publ. Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, www.orzeczenia.nsa.gov.pl).

Wobec powyższego, w ocenie Sądu, w sprawie trafnie zastosowano art. 89 ust. 1 pkt 3 u.g.h. wymierzając Skarżącemu karę pieniężną.

Wobec niezasadności podniesionych w skardze zarzutów, mając na uwadze, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa, Sąd na podstawie art. 151 p.p.s.a. oddalił skargę.

T. Wójcik L. Kleczkowski A. O.



Powered by SoftProdukt