Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędziowie: Sędzia Maciej Dybowski Sędzia del. WSA Dorota Jadwiszczok (spr.) Protokolant: starszy asystent sędziego Tomasz Szpojankowski po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2015r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej G. Ś. i S. Ś. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z dnia 12 czerwca 2013 r. sygn. akt II SA/Bd 387/13 w sprawie ze skargi G. Ś. i S. Ś. na decyzję Wojewody [...] z dnia [...] stycznia 2013 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania z miejsca pobytu stałego oddala skargę kasacyjną

Wyrokiem z 12 czerwca 2013 r., sygn. akt II SA/Bd 387/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy oddalił skargę G. Ś. i S. Ś. na decyzję Wojewody [...] z [...] stycznia 2013 r. w przedmiocie wymeldowania z miejsca pobytu stałego.

Wyrok został wydany w następującym stanie sprawy:

Decyzją z [...] października 2012 r. Wójt Gminy P., na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tj. Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 z późn. zm.), oraz art. 104 § 1 k.p.a. orzekł o odmowie wymeldowania J. B. z pobytu stałego w miejscowości W.

W uzasadnieniu organ podniósł, że w dniu 5 kwietnia 2012 r. wpłynął wniosek G. i S. Ś., zam. W. w sprawie wymeldowania J. B. z dotychczasowego miejsca pobytu stałego w miejscowości W., Gmina P.. W uzasadnieniu wnioskodawcy wskazali, że J. B., mimo że od długiego czasu nie zamieszkuje w przedmiotowym lokalu, nie dopełnił obowiązku wymeldowania się z pobytu stałego, a aktualne miejsca jego przebywania jest wnioskodawcom nieznane.

W toku postępowania ustalono, że wnioskodawcy są właścicielami gospodarstwa rolnego wraz z budynkiem mieszkalnym w miejscowości W., natomiast J. B. jest przyrodnim bratem właściciela, osobą chorą od urodzenia - częściowo ubezwłasnowolnioną (postanowienie Sądu Wojewódzkiego w B., Ośrodek zamiejscowy w T. z dnia 25 czerwca 1969 r., sprawa [...]). W miejscowości W. zameldowany został na pobyt stały 27 stycznia 1959 r.. Budynek mieszkalny wraz z nieruchomością stanowiły wówczas własność jego matki i ojczyma. Po śmierci matki został ustanowiony jej spadkobiercą w 1/5 części gospodarstwa. Od tej pory gospodarstwo prowadziło jego rodzeństwo, a on w nim nadal zamieszkiwał i zajmował wówczas samodzielnie jeden pokój w budynku mieszkalnym, z którego miał swobodny dostęp do reszty domu. Stosunki pomiędzy stronami były na tyle poprawne, że postanowieniem z 12 czerwca 1997 r. Sąd Rejonowy w W. (wydanym w sprawie [...]) zezwolił na sprzedaż jego udziału w gospodarstwie S. Ś.. J. B. nadal zamieszkiwał w miejscowości W., a wnioskodawca w okresie od 29 czerwca 1999 r. do 1 marca 2010 r. pełnił obowiązki jego kuratora.

Ponadto organ wskazał, że w związku ze złymi relacjami pomiędzy stronami S. Ś. zrezygnował z pełnienia obowiązków kuratora i jednocześnie zasugerował umieszczenie J. B. w domu pomocy społecznej. Obecnie (na podstawie postanowienia z dnia 19 sierpnia 2010 r. Sądu Rejonowego III Wydział Rodzinny i Nieletnich w W.) funkcję nowego kuratora sprawuje D. S.. J. B. do 3 stycznia 2012 r. zamieszkiwał w miejscowości W., przy czym w 2010 r. dokonano remontu zajmowanego przez niego pokoju polegającego na tym, że zamurowano drzwi prowadzące do wnętrza domu, przez co uniemożliwiono mu korzystanie z kuchni, ubikacji i łazienki. Odcięto również kaloryfer c.o. i wstawiono piec akumulacyjny. W 2010 r. wnioskodawcy wystąpili z powództwem o eksmisję J. B. z przedmiotowego mieszkania. Sąd Rejonowy w W. wyrokiem z dnia 24 czerwca 2011 r. (sygn. akt [...]), oddalił powództwo o eksmisję ze względów społecznych.

Organ I instancji ustalił również, że 3 stycznia 2012 r. J. B. zabrał niezbędne rzeczy i opuścił mieszkanie w W. i zamieszkał w B. w ramach prowadzonego przez Ośrodek Caritas Diecezji T. programu Mieszkania Chronione, co potwierdza umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 3 stycznia 2012 r., gdzie zameldowany został również na pobyt czasowy, najpierw na okres od 11 stycznia 2012 r. do 12 kwietnia 2012 r. a następnie od 13 kwietnia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r.. Wyjaśniono, że Program Mieszkań Chronionych jest formą pomocy społecznej przygotowującą osoby w nich przebywające, pod opieką specjalistów, do samodzielnego życia. Ponadto na podstawie decyzji Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w W. ([...]) z dnia [...] marca 2012 r. J. B. skierowany został do programu Środowiskowego Domu Samopomocy prowadzonego również przez Ośrodek Caritas Diecezji T. w B. (na okres od 14 marca 2012 r. do 14 czerwca 2012 r.) celem uczestnictwa w zajęciach mających zwiększyć zaradność i samodzielność życiową, a także integracji społecznej.

W dniu 24 kwietnia 2012 r. do organu I instancji wpłynęło pisemne wyjaśnienie D. S. - kuratora strony, w którym oświadczyła, że ze względu na nadchodzącą ostrą zimę i złe warunki mieszkaniowe (brak energii elektrycznej, wody, dostępu do WC) zmuszona była umieścić J. B. w Ośrodku w B.. Poinformowała również, że ma on zamiar powrócić na stałe do mieszkania w W., a jego pobyt w Ośrodku ma wyłącznie charakter czasowy, oraz że w mieszkaniu pozostały przedmioty i sprzęty stanowiące jego własność, a J.B. jest w posiadaniu klucza do mieszkania. W zeznaniach z dnia 29 maja 2012 r. oświadczyła, że w celu zabezpieczenia pozostałych w mieszkaniu rzeczy J.B., w dniu wyprowadzki zamontowano zamek do drzwi.

Wnioskodawcy w wyjaśnieniach z dnia 27 kwietnia 2012 r. poinformowali, że całe wyposażenie (tj. sprzęty i urządzenia) znajdujące się w mieszkaniu zajmowanym przez J. B. stanowi ich własność, a jedyne, co pozostawił to śmieci. Ponadto, ich zdaniem, J. B. nie utrzymuje żadnych więzi z lokalem, nie bywa tam oraz nie posiada klucza, bowiem wskutek awarii został wymieniony zamek do drzwi mieszkania, a D. S. nie odebrała od nich nowego klucza.

Celem wyjaśnienia sprawy na dzień 28 maja 2012 r. wyznaczono oględziny mieszkania J. B., w trakcie których ustalono, że od 13 marca 2012 r. klucz do mieszkania posiadają tylko państwo Ś.. W mieszkaniu znajdowały się rzeczy, stanowiące według oświadczenia właścicieli ich własność, a jedyną rzeczą stanowiącą własność J. B. był elektryczny grzejnik olejowy.

W dniu 29 maja 2012 r. kurator J. B. poinformowała organ o niemożliwości stawienia się na wizję lokalną i wyjaśniła, że J. B. opuszczając mieszkanie zabrał ze sobą większość swoich rzeczy osobistych, w mieszkaniu natomiast pozostawił resztę odzieży i bieliznę osobistą. Jako osobę mającą to potwierdzić wskazała Panią S., opiekunkę J. B. obecną w czasie wyprowadzki, która w swoich zeznaniach z dnia 13 czerwca 2012 r. potwierdzała, że w dniu wyprowadzki w mieszkaniu pozostały rzeczy osobiste tj. odzież, kurtki, swetry, spodnie, garnitur, pościel oraz sprzęty gospodarstwa domowego: łyżki, widelce, kubki, talerze, deska do krojenia, telewizor, grzejnik oraz meble. Kurator zeznała również, że państwo Ś. nie zawiadomili jej o konieczności wymiany drzwi do mieszkania Pana B. oraz możliwości odbioru nowego klucza.

W toku postępowania organ przesłuchał również świadków, którzy zgodnie potwierdzili, że J. B. od stycznia 2012 r. nie zamieszkuje w miejscowości W., a przyczyną opuszczenia mieszkania najprawdopodobniej były złe warunki mieszkaniowe, na które uskarżał się sąsiadom, oraz że aktualnie przebywa w Ośrodku w B.. Ponadto świadkowie poinformowali, że z przeprowadzonych J. B. rozmów (mających również miejsce po wyprowadzce) wynika, że w Ośrodku przebywa tylko czasowo, a po jego opuszczeniu zamierza powrócić na stałe do mieszkania nr [...] w W..

Stanowisko w powyższej sprawie zajął również Dyrektor T. Centrum Caritas i w pisemnej informacji z dnia 25 maja 2012 r., poinformował, że J. B. objęty został rocznym pobytem w zespole mieszkań chronionych, mającym na celu zwiększenie jego zaradności i samodzielności życiowej. Zaznaczył również, że istnieje możliwość przedłużenia tego pobytu. Ze względu na indywidualne cechy osoby nie jest możliwe określenie z góry terminu ukończenie tego procesu i powrotu do miejsca stałego zameldowania.

W trakcie rozpraw administracyjnych mających miejsce w dniu 21 sierpnia 2012 r. oraz 7 września 2012 r. ustalono, że J.B. raz w miesiącu przywożony jest busem do W., składa wówczas wizyty sąsiadom. Ponadto, w sierpniu 2012 r. przez okres dwóch tygodni przebywał w odwiedzinach u Pana P.. Nigdy jednak nie był w domu u Państwa Ś.. Z zeznań D. S. wynikało, że boi się powrotu. W trakcie rozmów z sąsiadami informował, że po zakończeniu rehabilitacji zamierza na stałe powrócić do W.. Wnioskodawczyni w miesiącu sierpniu, podczas prac w ogrodzie spotkała idącego drogą J. B., który oświadczył jej, że nie zamierza już powrócić do mieszkania w W..

Mając na uwadze powyższe, organ I instancji stwierdził, że w niniejszej sprawie bezsporny jest fakt, że J. B. fizycznie opuścił dotychczasowe miejsca pobytu stałego, co uczynił dobrowolnie, ale nie opuścił go trwale, bowiem wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji w Ośrodku w B., gdzie ponadto zameldowany został jedynie na pobyt czasowy. Czasowe zameldowanie w innym miejscu, w ocenie organu, nie oznacza rezygnacji z zameldowania stałego, gdyż meldunek na pobyt czasowy wskazuje, że osoba dokonująca tego meldunku zamierza powrócić do miejsca, gdzie posiada meldunek na pobyt stały, a pobyt w nowym miejscu nie zawsze traci (pomimo jego długotrwałości), charakteru czasowego, a zatem nie można przyjąć, iż przekształcił się w pobyt stały. Wskazano, że o zamiarze powrotu do mieszkania świadczą również rzeczy pozostawione i zabezpieczone w mieszkaniu przez J. B., jednak w trakcie prowadzonego postępowania nie udało się ustalić, co stało się ze wskazanymi rzeczami po opuszczeniu przez niego mieszkania.

Ponadto w ocenie organu istotną okolicznością dla ustalenia miejsca pobytu stałego Józefa Bytnara jest decyzja Sądu Rejonowego w W., który postanowieniem z dnia 24 czerwca 2011 r. (sygn. akt [...]) oddalił powództwo o eksmisję J. B..

Od decyzji tej G. i S.w Ś. złożyli odwołanie, w którym oświadczyli, że nie zgadzają się z rozstrzygnięciem organu pierwszej instancji oraz wnoszą o uchylenie zaskarżonej decyzji w całości i wydanie decyzji orzekającej o wymeldowaniu, względnie przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Odwołujący się zarzucili naruszenie zarówno przepisów prawa procesowego, jak i prawa materialnego, a mianowicie: art. 7 k.p.a. - poprzez wydanie decyzji w oparciu o niekompletny materiał dowodowy i błędne ustalenie, że zameldowany wyraża chęć powrotu do miejsca stałego pobytu oraz, że w miejscu tym pozostawił jakiekolwiek swoje rzeczy, art. 8 k.p.a. - poprzez wadliwe prowadzenie postępowania naruszające zaufanie obywateli do organów Państwa, art. 9 i art. 10 k.p.a. - poprzez niepoinformowanie odwołujących się o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków w toczącym się postępowaniu oraz art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych - poprzez błędną jego wykładnię i uznanie, że w miejscu stałego pobytu znajduje się centrum życiowe zameldowanego i tam zamierza stale on przebywać.

Odwołujący się podnieśli, że ani adresat decyzji, ani też jego przedstawicielka ustawowa, nie uiszczają na rzecz wnioskodawców żadnych opłat z tytułu ewentualnego zamieszkiwania zameldowanego pod wskazanym adresem. Podnieśli ponadto, że od prawie roku wymieniony mieszka w innym miejscu pobytu, przy czym - jeśli nawet przyjeżdża do W. w odwiedziny, nocuje u swoich znajomych, nie zaś w przedmiotowym domu.

Wojewoda [...] po rozpatrzeniu odwołania, decyzją z [...] stycznia 2013 r., utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję.

W przekonaniu organu odwoławczego, dla wydania rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie konieczne było ustalenie, czy w świetle art. 15 ust. 2 omawianej ustawy - adresat decyzji, mimo że w dacie zaskarżonej decyzji nie mieszkał w przedmiotowym domu, opuścił go w sposób trwały bez zamiaru powrotu i dalszego zamieszkiwania w nim, podkreślając jednocześnie, że w toku postępowania wyjaśniającego nie była kwestionowana przesłanka dobrowolnego opuszczenia przez zameldowanego ostatniego miejsca pobytu stałego.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, zdaniem Wojewody, że w dniu 3 stycznia 2012 r. J.B. wyprowadził się z posiadającego odrębne wejście lokalu mieszkalnego w domu pod wskazanym adresem i przeniósł się do miejscowości B., gdzie jako podopieczny Ośrodka Toruńskiego Centrum Caritas /TCC/ przebywa nadal, korzystając z rocznego programu mającego na celu zwiększenie jego zaradności i samodzielności życiowej, zajmuje m. in. jeden pokój na warunkach umowy zawartej na czas określony i jednocześnie w miejscu tym posiada zameldowanie na pobyt czasowy (pierwsze zgłoszenie na okres od 11 stycznia 2012 r. do 12 kwietnia 2012 r. i drugie zgłoszenie na okres od 13 kwietnia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r.).

Uwzględniając całokształt ustaleń i ocen dokonanych w trakcie prowadzonego postępowania przez organ pierwszej instancji, organ odwoławczy stwierdził, że dotychczasowe więzi J. B. z przedmiotowym lokalem w W. nie zostały definitywnie zerwane, oraz nie nastąpiło trwałe opuszczenie przez niego ostatniego miejsca pobytu stałego, gdyż za takim stanowiskiem przemawiają ustalone w sprawie okoliczności.

W toku przedmiotowego postępowania reprezentująca J. B. kurator, w swoich wyjaśnieniach, składanych także podczas przesłuchania w charakterze strony, kilkakrotnie podtrzymywała stanowisko podopiecznego, że po zakończeniu pobytu we wspomnianym Ośrodku w B. ma on zamiar powrócić do domu w W. i mieszkać w nim na stałe. Z wyjaśnień kuratora wynikało również, że umieszczenie zameldowanego w Ośrodku TCC w B. było uzasadnione koniecznością, a ściślej złymi warunkami mieszkaniowymi, panującymi w pokoju przez niego zajmowanym, oraz nadchodzącą zimą 2012 roku. Fakt ten potwierdzają przesłuchani w sprawie świadkowie, mieszkający po sąsiedzku (Z. P. i U. S.), którym nie można odmówić wiarygodności, oraz dołączony do akt sprawy kwestionariusz rodzinnego wywiadu środowiskowego przeprowadzonego z J. B. w dniu 15 grudnia 2011 r. przez pracownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w P., w treści którego m.in. szczegółowo przedstawiono sytuację mieszkaniową i rodzinną podopiecznego i zalecono, jako jedną z form pomocy, umieszczenie go w omawianym wyżej Ośrodku TCC.

Wskazano również, że adresat decyzji dokonał zameldowania na pobyt czasowy w B. przed wszczęciem postępowania w niniejszej sprawie, co pozwala przyjąć, że nie zrobił tego jedynie na jego potrzeby. W świetle aktualnego orzecznictwa sądowoadministracyjnego zameldowanie czasowe stanowi dla strony potwierdzenie tego, że dopełniła obowiązku w zakresie ewidencji meldunkowej i dopóki to czasowe zameldowanie nie zostanie uznane za niezgodne z przepisami prawa, tak długo nie może być kwestionowane zameldowanie danej osoby na pobyt stały, z którego nastąpiło wymeldowanie czasowe do innego lokalu.

Czasowy charakter pobytu zameldowanego w Ośrodku TCC w B. potwierdza, w ocenie Wojewody, dołączona do akt sprawy umowa najmu lokalu mieszkalnego z dnia 3 stycznia 2012 r., zawarta na czas określony pomiędzy dyrektorem TCC a samym zainteresowanym. Z kolei pismem z dnia 21 maja 2012 r. dyrektor wspomnianego Ośrodka powiadomił organ gminy, że wymieniony, jako niepełnosprawny, objęty jest rocznym okresem zwiększania zaradności i samodzielności życiowej, przy czym istnieje możliwość przedłużenia tego okresu i jednocześnie pobytu w Ośrodku, zaś jego powrót do miejsca stałego pobytu uzależniony jest od opinii zespołu terapeutycznego, stwierdzającej czy J. B. jest w stanie samodzielnie egzystować.

Organ odwoławczy podkreślił też, że nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie ma wyrok Sądu Rejonowego w W. z dnia 24 czerwca 2011 r., sygn. akt [...], mocą którego zostało oddalone powództwo G. i S. Ś. przeciwko J. B. o eksmisję, a jak wynika z treści dołączonego do akt sprawy wyroku, w postępowaniu tym uczestniczyła również Gmina P. w charakterze interwenienta ubocznego. Organ zwrócił uwagę, że w uzasadnieniu wyroku Sąd stwierdził, iż w aktualnym stanie faktycznym powodom, jako właścicielom nieruchomości położonej w W., nie przysługuje ochrona, jaką w zakresie granic wykonywania prawa podmiotowego może zapewniać art. 5 K.c., gdyż zachowanie powodów wobec pozwanego przeczy zasadom współżycia społecznego, a jego sytuacja życiowa, jako osoby niepełnosprawnej i ubezwłasnowolnionej częściowo, jest niezwykle trudna i skomplikowana.

Wskazując na powyższe, w ocenie organu drugiej instancji, należy mieć na uwadze także treść art. 365 § 1 K.p.c. który stanowi, że prawomocne orzeczenie wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Związanie sentencją powołanego wyżej wyroku oznacza, zdaniem Wojewody, że w niniejszej sprawie nie można przyjąć, iż spełnione zostały przesłanki dopuszczające wymeldowanie z pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skoro sąd cywilny oddalił powództwo o eksmisję, to również rozstrzygnięcie organu administracji winno być zgodne z tym orzeczeniem, a wymeldowanie adresata decyzji niweczyłoby skutki orzeczenia tego sądu i doprowadziłoby do funkcjonowania sprzecznych ze sobą rozstrzygnięć, co jest rzeczą niedopuszczalną.

W ocenie organu odwoławczego, nie można zgodzić się z zarzutami odwołujących się, że zaskarżona decyzja narusza nie tylko przepisy prawa procesowego (art. 7, 8, 9 i 10 k.p.a.), ale także materialnego (art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych), albowiem organ prowadzący sprawę w sposób wyczerpujący zebrał materiał dowodowy i wyjaśnił okoliczności sprawy w sposób przekonujący, nie ma przy tym znaczenia fakt, że w miejscu stałego zameldowania brak jest rzeczy należących do adresata decyzji. Ponadto organ pierwszej instancji prowadził postępowanie w sposób budzący zaufanie jego uczestników do władzy publicznej, skoro, odmiennie niż twierdzą odwołujący się, w toku tego postępowania dopuścił i przeprowadził dowód z zeznań świadków, stosując tryb, o którym mowa w art. 79 § 1 k.p.a., a w sytuacji gdy wnioskodawcy wnieśli o ponowne przesłuchanie kilku świadków, żądanie takie uwzględnił. W toku prowadzenia sprawy, w ocenie Wojewody, organ I instancji zapewnił stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, w tym zawiadomił o jego wszczęciu wraz z możliwością złożenia wyjaśnień w sprawie, powiadamiał wielokrotnie strony o możliwości ich udziału w czynnościach postępowania dowodowego, a przed wydaniem decyzji zawiadomił również o zakończeniu postępowania, pouczając je o prawie zapoznania się z aktami sprawy i wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jak wynika z analizy akt, strony postępowania, w tym odwołujący się, ze swoich uprawnień dość często korzystały, składając w sprawie pisemne wyjaśnienia oraz wnioski dowodowe, a także żądając wydania kopii określonych dokumentów. Nadto, w treści pisma organu zawiadamiającego o wszczęciu postępowania strony zostały poinformowane o obowiązkach określonych w art. 40 - 41 k.p.a., a przed przesłuchaniem stron, także podczas rozprawy, były pouczane o prawie odmowy zeznań i odpowiedzi na pytania oraz o odpowiedzialności za fałszywe zeznania (art. 83 § 3 k.p.a.).

W ocenie organu odwoławczego nie jest zasadny zarzut naruszenia art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych, a ustalenia organu pierwszej instancji, że zameldowany nie opuścił lokalu w W. z zamiarem trwałości tego stanu są prawidłowe, bowiem opuszczając ten lokal dopełnił on obowiązku meldunkowego i w nowym miejscu zgłosił o swoim pobycie czasowym. Skutkiem powyższego, dotychczasowe miejsce stałego pobytu wymienionego nadal stanowi jego centrum życiowe, dokąd zamierza powrócić i stale przebywać.

Ponadto wyjaśniono, że w świetle przepisów ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych - wszelkie kwestie sporne pomiędzy stronami postępowania, w tym natury cywilnoprawnej, jak dla przykładu: zwrot poniesionych lub możliwych do poniesienia w przyszłości kosztów remontu przedmiotowego pokoju oraz jego adaptacji na rzecz zapewnienia m. in. prądu, wody i łazienki, wzajemne rozliczenia z tytułu opłat eksploatacyjnych, ewentualne zawarcie umowy najmu lokalu, powinny być rozstrzygane przed sądem powszechnym, bądź w drodze polubownego załatwienia sprawy.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy G. i S. Ś. wnieśli o uchylenie decyzji organu II instancji, zarzucając:

1. naruszenie normy art. 77 k.p.a. w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. art. 138 § 2 k.p.a. poprzez wydanie decyzji w oparciu o niekompletny materiał dowodowy, niewyjaśniający w dostateczny sposób istniejącego w niniejszej sprawie stanu faktycznego, przede wszystkim zaś organ wydający decyzję w niniejszej sprawie błędnie ustalił, że J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji, oraz że pozostawił on w W. jakiekolwiek swoje rzeczy:

2. naruszenie normy art. 8 k.p.a. poprzez wadliwe prowadzenie postępowania, naruszające zaufanie obywateli do organów Państwa - w toku prowadzonego postępowania przed organem I instancji początkowo przesłuchano świadków nie zawiadamiając wnioskodawców o terminie i miejscu przesłuchania tych świadków, następnie wydano zaskarżoną decyzję w oparciu o wskazane zeznania przed organem II instancji;

3. naruszenie normy art. 9 k.p.a. poprzez niepoinformowanie odwołujących się o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogły mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków w toczącym się postępowaniu;

4. naruszenie normy art. 10 k.p.a. poprzez niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu przed organem II instancji, a przed wydaniem decyzji nie umożliwienie skarżącym wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań, art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. (t. j. z 2006 r. Dz. U. Nr 139, poz. 993) poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji przyjęcie, że Józef Bytnar wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego zaraz po zakończeniu rehabilitacji oraz, iż pozostawił on w W. jakiekolwiek swoje rzeczy oraz to tam znajduje się jego "centrum życiowe" i tam zamierza stale przebywać.

W uzasadnieniu skarżący wskazali, że J. B. stale zamieszkuje w B., tam znajdują się wszystkie jego rzeczy i tam koncentrują się jego czynności życiowe. Ponadto nie chce wrócić do W., co potwierdził wielokrotnie, zarówno w rozmowach z G. Ś., jak i z U. S. oraz z panem S.. Okoliczność powyższa znajduje potwierdzenie w protokole z rozprawy administracyjnej z dnia 21 sierpnia 2012 r..

Zdaniem skarżących lokal w W. przestał być centrum spraw życiowych J. B., co potwierdzają przeprowadzone oględziny w wyniku których ustalono, że w lokalu brak jest jakichkolwiek jego rzeczy, a wszystkie wskazane okoliczności świadczą o braku skoncentrowania spraw życiowych w danym lokalu, przy czym nie bez znaczenia jest również fakt, iż ani J. B., ani jego przedstawicielka ustawowa nie uiszczają na rzecz Państwa Ś. żadnych opłat z tytułu ewentualnego zamieszkiwania przez J. B. w mieszkaniu w W., a okoliczność ta również świadczy, iż J. B. zrezygnował z zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu.

Zarzucono ponadto, że organ przeprowadził postępowanie w sposób wadliwy, nie wyjaśnił szeregu kwestii mających zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a mimo to wydał niekorzystną dla odwołujących się decyzję naruszającą zaufanie obywateli do organów Państwa. Ponadto zwrócono uwagę, że organ I instancji przesłuchał świadków nie zawiadamiając wnioskodawców o terminie i miejscu przesłuchania tych świadków, nie pozwalając wnioskodawcom aktywnie uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym, a następnie wydał zaskarżoną decyzję w oparciu o wskazane zeznania świadków.

Wojewoda [...] w ocenie skarżących naruszył ponadto normę zawartą w art. 10 k.p.a. poprzez nie zapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu przed organem II instancji, gdyż przed wydaniem decyzji skarżącym, nie umożliwiono wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Skarżący oświadczyli, że przed wydaniem decyzji przez Wojewodę [...] chcieli złożyć wnioski dowodowe oraz chcieli się wypowiedzieć co do materiału dowodowego, jednak zostali pozbawieni tego prawa. Podnieśli przy tym, że J. B. pomimo zakończenia rehabilitacji i związanego z tym pobytu w B., przed wydaniem zaskarżonej decyzji nie dokonał nowego zameldowania ani na pobyt stały, ani czasowy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy nie uwzględnił skargę i podzielił stanowisko orzekających w sprawie organów.

Sąd I instancji wskazał, że w rozpatrywanej sprawie podstawę materialnoprawną oceny podstaw do wymeldowania J. B. stanowił art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2006 r., Nr 139, poz. 993 ze zm.). Zgodnie z treścią tego przepisu organ gminy wydaje na wniosek właściciela lub innego podmiotu dysponującego tytułem prawnym do lokalu lub z urzędu decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego lub czasowego trwającego ponad 3 miesiące i nie dopełniła obowiązku wymeldowania się. Pobytem stałym jest zamieszkanie w określonej miejscowości pod oznaczonym adresem z zamiarem stałego przebywania (art. 6 ust. 1 cyt. ustawy). Uznanie pobytu za stały uzależnione jest od łącznego spełnienia określonych przez ustawodawcę przesłanek: faktycznego przebywania pod określonym adresem oraz jednoczesnego zamiaru stałego pobytu w tym miejscu połączonego z wolą koncentracji w nim swoich spraw życiowych. Uwzględniając zarówno elementy przedmiotowe jak i podmiotowe określone w art. 6 ustawy, przyjąć należy, iż stanowiące hipotezę przepisu art. 15 ust. 2 ustawy "opuszczenie miejsca pobytu stałego", nie oznacza jedynie fizycznego przebywania w miejscu innym, niż miejsce pobytu stałego. Dla zaistnienia przesłanki "opuszczenia miejsca pobytu stałego" konieczne jest, aby fizycznemu przebywaniu osoby w innym miejscu, towarzyszyła wola opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu oraz zamiar stałego związania się z tym innym miejscem, urządzenia w nim swego trwałego centrum życiowego. Dla oceny zamiaru istotne znaczenie ma natomiast to, czy okoliczności faktyczne potwierdzają wolę osoby, czy też pozostają z nią w sprzeczności.

O zajściu przesłanki opuszczenia miejsca stałego pobytu można mówić wtedy, gdy całokształt zachowań osoby zameldowanej w danym lokalu wskazuje na to, że lokal ten przestał być miejscem koncentracji jej życiowych interesów. W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego utrwalił się pogląd, że przesłanka opuszczenia dotychczasowego miejsca pobytu stałego w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy jest spełniona, jeżeli opuszczenie to ma charakter trwały i jest dobrowolne (wyrok NSA z dnia

W ocenie Sądu I instancji organy prawidłowo orzekły o odmowie wymeldowania. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że uczestnik nie opuścił miejsca pobytu stałego w sposób uzasadniający jego wymeldowanie. Opuszczenie lokalu wynikało z konieczności zapewnienia godziwych warunków egzystencji i skorzystania z programu mającego zwiększyć jego zaradność i samodzielność, gdyż jest on osobą częściowo ubezwłasnowolnioną i korzysta z pomocy Ośrodka T. Centrum Caritas. Organ prawidłowo ustalił, że więzi z lokalem, w którym jest on zameldowany na pobyt stały nie zostały definitywnie zerwane i opuszczenie nie ma charakteru trwałego. Organ swoje stanowisko oparł na zeznaniach świadków, potwierdzających konieczność czasowego opuszczenia lokalu z powodu złych warunków mieszkaniowych i nadchodzącej zimy 2012 r. Ponadto w nowym miejscu pobytu uczestnik zameldowany jest na pobyt czasowy. Potwierdza to umowa najmu zawarta na czas oznaczony i fakt objęcia niepełnosprawnego programem terapeutycznym.

W przekonaniu Sądu I instancji, opierając się na zeznaniach świadków, organy trafnie ustaliły, że po opuszczeniu przedmiotowej nieruchomości J. B. nie przeniósł centrum swych spraw życiowych do innego miejsca. Ponadto próby eksmisji uczestnika przez skarżących nie powiodły się. Prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w W. z 24 czerwca 2011 r., sygn. akt [...], oddalono powództwo G. i S. Ś. o eksmisję J. B., wskazując na zachowania powodów, które sprzeniewierzają się zasadom współżycia społecznego wobec niepełnosprawnego i ubezwłasnowolnionego częściowo pozwanego. Rozstrzygając niniejszą sprawę, organ odwołał się do art. 365 § 1 K.p.c., stanowiącego o konieczności związania prawomocnym orzeczeniem także organów administracji publicznej i wskazał również jako przeszkodę do orzeczenia wymeldowania na fakt, że przeciwne rozstrzygnięcie doprowadziłoby do funkcjonowania w obrocie sprzecznych ze sobą rozstrzygnięć.

W ocenie Sądu organy administracji orzekające w niniejszej sprawie dopełniły obowiązków wynikających z art. 7, art. 77 § 1 i art. 107 § 3 k.p.a. W toku postępowania administracyjnego organy w prawidłowy sposób zebrały i rozpatrzyły materiał dowodowy, jak również wyłożyły swoje stanowisko w uzasadnieniach decyzji. Sąd w pełni aprobuje stanowisko organu w przedmiocie ustosunkowania się do zarzutów formalnych, zgłaszanych przez skarżących. Sąd I instancji nie dostrzegł, by organ II instancji dopuścił się naruszenia przepisów postępowania.

Zarzuty formalne mogą być uwzględnione, gdyby miały wpływ na wynik rozstrzygnięcia. Nie zgodził się Sąd I instancji ze stwierdzeniem skarżących, że materiał dowodowy jest niekompletny. Organy zgromadziły dowody wystarczające dla oceny wystąpienia przesłanek istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. Postawa skarżących miała duży wpływ na warunki przebywania w przedmiotowym lokalu uczestnika, stąd twierdzenie, że J. B. nie wyraża chęci powrotu po zakończeniu rehabilitacji, nie jest wynikiem braku woli powrotu do miejsca stałego zameldowania jako miejsca koncentracji swoich spraw życiowych. Jak słusznie zwrócił uwagę organ, warunki przebywania uczestnika jako osoby niepełnosprawnej w spornym lokalu były trudne, na co wskazywali świadkowie. Nie ma też podstaw do uwzględniania zarzutów o wadach prowadzonego postępowania, gdyż nie można stwierdzić, by miały one wpływ na jego wynik. Ewentualne niedociągnięcia proceduralne dotyczące przesłuchania świadków zostały usunięte przez organ I instancji. Ponadto uwzględniono wniosek o ponowne przeprowadzenie dowodów z zeznań m.in. D. S., K. S. i innych (k 105) w obecności skarżących (protokół rozprawy z 21 sierpnia i 7 września 2012 r. - k 127 i k 142). Materiał dowodowy był pełny, został wszechstronnie przeanalizowany a skarżący nie wskazali jakie jeszcze ewentualne dowody chcieliby zgłosić i na jaką okoliczność. W tych warunkach zarzuty o naruszenie przepisów procedury nie zasługują na uwzględnienie.

WSA w Bydgoszczy zauważył, że skarżący nie wyjaśnili, na czym polegało niepoinformowanie o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogły mieć wpływ na wynik postępowania, będąc przy tym reprezentowani przez profesjonalnego pełnomocnika i pouczeni o przysługujących im prawach. Podobnie w sprawie zarzutu naruszenia art. 10 k.p.a. pismem z 17 lipca 2012 r. byli informowani o możliwości zapoznania się i wypowiedzenia w sprawie zebranego materiału dowodowego. Nie mają wpływu na wynik rozstrzygnięcia rozliczenia za pobyt uczestnika w lokalu.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wnieśli G. Ś. i S. Ś. wnosząc o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Bydgoszczy.

W skardze kasacyjnej zarzucono naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, wskazując art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 141 § 4 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w związku z art. 8, 9, 10, 77 w zw. z art. 7 k.p.a. w zw. z art. art. 138 § 2 k.p.a. polegające na nieuchyleniu zaskarżonej decyzji poprzez błędne przyjęcie, że przy jej wydawaniu nie doszło do naruszenia wyżej wymienionych przepisów postępowania.

Sformułowany został w skardze kasacyjnej także zarzut naruszenia prawa materialnego. W tym zakresie wskazano art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. (tj. z 2006 r. Dz. U. Nr 139, poz.993) i zarzucono jego z błędną wykładnię a w konsekwencji przyjęcie że J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego.

Zdaniem skarżących kasacyjnie Wojewódzki Sąd Administracyjny błędnie uznał, że prawomocny wyrok Sądu Rejonowego w W. oddalający powództwo o eksmisję wytoczony przez skarżących przeciwko J. B. ma istotne znaczenie w sprawie o jego wymeldowanie. Przedmiotem sprawy zawisłej przed Sądem Rejonowym w W. była eksmisja J. B.. Już po wydaniu wyroku w sprawie cywilnej J. B. opuścił i opróżnił mieszkanie skarżących. Powstał więc nowy stan faktyczny nieznany Sądowi Rejonowemu w W.. Odpadła więc przesłanka do żądania eksmisji J. B.. Skarżący kasacyjnie podnieśli, że sprawa o wymeldowanie ma charakter sprawy administracyjnej, natomiast sprawa o opróżnienie lokalu jest sprawą cywilną. W chwili obecnej po opuszczeniu i opróżnieniu lokalu przez J. B. skarżący domagają się dopełnienia przez J. B. obowiązku wymeldowania. W przekonaniu autora skargi kasacyjnej opuszczenie lokalu ma charakter stały, co potwierdza sam J. B., który nie powrócił do dnia dzisiejszego do W. oraz wielokrotnie oświadczył skarżącym, że nie ma zamiaru do lokalu skarżących powrócić. Fakt zameldowania J. B. w nowym miejscu zamieszkania na czas określony także nie świadczy o chęci jego powrotu do skarżących. J. B. wyprowadził się z lokalu skarżących dobrowolnie zabierając ze sobą wszystkie rzeczy. Ta okoliczność w połączeniu ze znacznym upływem czasu od chwili opuszczenia lokalu w W. świadczy o trwałości jego decyzji.

Skarżący kasacyjnie zarzucili, że Wojewoda [...]naruszył normę zawartą w art. 10 k.p.a. poprzez niezapewnienie stronom czynnego udziału w postępowaniu przed organem II instancji. Przed wydaniem decyzji skarżącym nie umożliwiono wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.

W przekonaniu skarżących kasacyjnie Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy naruszył art. 145 § 1 pkt 1 lit c ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi poprzez błędne przyjęcie, że przy wydawaniu decyzji nie doszło do naruszenia wyżej wymienionych przepisów postępowania przy jednoczesnym braku wyjaśnienia w uzasadnieniu skarżonego wyroku, jaki wpływ na wynik sprawy mogły mieć wskazywane uchybienia.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Stosownie do przepisu art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz.U. z 2012 r., poz. 270) dalej P.p.s.a., Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod rozwagę nieważność postępowania. Należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie nie zaistniała żadna z przesłanek nieważności postępowania, wymienionych w art. 183 § 2 P.p.s.a..

Podstawy, na których można oprzeć skargę kasacyjną, zostały określone w art. 174 P.p.s.a. Przepis art. 174 pkt 1 tej ustawy przewiduje dwie postacie naruszenia prawa materialnego, a mianowicie błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie. Błędna wykładnia oznacza nieprawidłowe zrekonstruowanie treści normy prawnej wynikającej z konkretnego przepisu, czyli mylne rozumienie określonej normy prawnej, natomiast niewłaściwe zastosowanie to dokonanie wadliwej subsumcji przepisu do ustalonego stanu faktycznego, czyli niezasadne uznanie, że stan faktyczny sprawy odpowiada hipotezie określonej normy prawnej. Również druga podstawa kasacyjna wymieniona w art. 174 pkt 2 P.p.s.a. - naruszenie przepisów postępowania - może przejawiać się w tych samych postaciach, co naruszenie prawa materialnego, przy czym w tym przypadku ustawa wymaga, aby skarżący nadto wykazał istotny wpływ wytkniętego uchybienia na wynik sprawy.

Przedstawione w skardze kasacyjnej zarzuty dotyczą zarówno naruszenia prawa materialnego, jak i procesowego. W orzecznictwie i piśmiennictwie zgodnie przyjmuje się, że w sytuacji oparcia skargi kasacyjnej na obydwu podstawach ustawowych w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zarzuty dotyczące naruszenia przepisów postępowania. Dopiero bowiem po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez sąd w zaskarżonym wyroku jest prawidłowy albo nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez sąd przepis prawa materialnego (zob. B. Gruszczyński (w:) B. Dauter, B. Gruszczyński, A. Kabat, M. Niezgódka-Medek, "Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz", wyd. II, Zakamycze 2006, s. 425 i powołane tam orzeczenia).

Zarzucając naruszenie przepisów postępowania skarżący kasacyjnie wskazali na art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych w związku z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c w związku z art. 141 § 4 P.p.s.a w związku z art. 7, 8, 9, 10, 77 w zw. z art. 138 § 2 k.p.a., polegające na nieuchyleniu przez Sąd I instancji zaskarżonej decyzji poprzez błędne przyjęcie, że przy jej wydawaniu nie doszło do naruszenia wyżej wymienionych przepisów postępowania.

Przede wszystkim należy stwierdzić, że zaskarżonemu wyrokowi nie można skutecznie przypisać zarzutu naruszenia art. 1 § 1 i § 2 ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Przepis art. 1 wymienionej ustawy stanowi, że sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej oraz rozstrzyganie sporów kompetencyjnych i o właściwość między organami jednostek samorządu terytorialnego, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi organami a organami administracji rządowej. Zgodnie z § 2 - kontrola, o której mowa w § 1, sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Należy w tym miejscu stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie przedmiotem dokonanej kontroli była wyłącznie zgodność zaskarżonych decyzji z prawem.

Także i zarzuty dotyczące niedostrzeżenia przez WSA w Bydgoszczy wad postępowania przed organami są, w przekonaniu składu orzekającego NSA, niezasadne. Należy stwierdzić, że ocena tego Sądu objęły cały zgromadzony w sprawie obszerny materiał dowodowy, który obejmował zeznania wszystkich świadków przesłuchanych w sprawie, protokoły z oględzin lokalu, a także wyjaśnienia złożone przez strony, miedzy innymi przez skarżących kasacyjnie, jak również wyjaśnienia kuratorki J. B.. Sąd poddał analizie także treść uzasadnienia wyroku sądu cywilnego wydanego w sprawie pozwu złożonego przez skarżących kasacyjnie o eksmisję. Tym samym dokonał kontroli całego materiału dowodowego i zasadnie uznał, że jest on kompletny i pozwala na załatwienie sprawy.

Niezasadny jest także zarzut skargi kasacyjnej, wskazujący na naruszenie przez Sąd I instancji przepisu art. 141 § 4 P.p.s.a., przy czym należy zauważyć, że autor skargi kasacyjnej nie wskazuje na czym w jego przekonaniu polegać mają wady uzasadnienia przedmiotowego wyroku..

Przepis art. 141 § 4 P.p.s.a. określa, że uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowiska pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Z treści uzasadnienia powinno wynikać, że sąd przeanalizował wszystkie zarzuty zamieszczone w skardze, konfrontując je z ustaleniami organu i materiałami dowodowymi sprawy. Wszelkie wątpliwości ujawnione na etapie postępowania muszą być właściwie i jednoznacznie zinterpretowane w uzasadnieniu wyroku z powołaniem się na konkretne przepisy prawa.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że uzasadnienie kontrolowanego na skutek skargi kasacyjnej wyroku WSA w Bydgoszczy powyższym warunkom odpowiada.

W uzasadnieniu tym Sąd I instancji odniósł się także między innymi do zarzutu naruszenia przepisu art. 10 P.p.s.a. poprzez brak wyznaczenia skarżącym przez organ odwoławczy terminu do zapoznania się z aktami sprawy i zajęcia stanowiska. Sąd ten stwierdził, że powyższe uchybienie nie miało wpływu na wynik sprawy, ponieważ organ ten nie prowadził postępowania dowodowego. Ponadto skarżący nie wskazali, o przeprowadzenie jakich dowodów chcieli do tego organu wystąpić. W związku z tym przypomnieć należy, że po wejściu w życie, z dniem 11 kwietnia 2011 r., ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 18), przepis art. 7 k.p.a. stanowi, że w toku postępowania administracyjnego organy administracji publicznej z urzędu lub na wniosek stron podejmują wszelkie czynności niezbędne do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego. Należy zgodzić się z poglądem, że celem noweli było zaktywizowanie stron, w tym sensie, aby nie przerzucały one całego ciężaru postępowania na organ prowadzący postępowanie (patrz: Andrzej Wróbel [w:] M. Jaśkowska, A. Wróbel "Komentarz aktualizowany do Kodeksu postępowania administracyjnego", Teza 11 do art. 7, LEX/el 2014). Jeśli zatem skarżący uważali, że w ich interesie leży dopuszczenie jakiegokolwiek dowodu to powinni złożyć wniosek dowodowy w tym zakresie wraz z tezą dowodową, tj. wskazaniem okoliczności, którą wnioskowany dowód potwierdzi. Tymczasem skarżący nie wskazali, o przeprowadzenie jakiego dowodu chcieli wystąpić. Także w skardze kasacyjnej nie podali złożenia wniosku o przeprowadzenie jakiego dowodu zostali pozbawieni.

Powyższe pozwala uznać, że zarzuty dotyczące naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania nie są uzasadnione, co pozwala przejść do oceny zarzutów dotyczących naruszenia prawa materialnego.

W tym zakresie skarżący kasacyjnie wskazali przepis art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych z dnia 10 kwietnia 1974 r. (tj. z 2006 r. Dz. U. Nr 139, poz.993) poprzez błędną jego wykładnię i w konsekwencji przyjęcie że Józef Bytnar wyraża chęć powrotu do miejsca pobytu stałego, co stało się podstawą odmowy wymeldowania.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych organ gminy wydaje, na wniosek strony lub z urzędu, decyzję w sprawie wymeldowania osoby, która opuściła miejsce pobytu stałego i nie dopełniła obowiązku wymeldowania.

Odczytując w sposób właściwy treść tego zarzutu należy stwierdzić, że w rzeczywistości skarżący kasacyjnie kwestionują uznanie, że brak jest podstaw do wymeldowania J. B. z miejsca pobytu stałego ze względu na wyrażaną przez niego chęć powrotu do miejsca stałego zamieszkania. Zatem kwestionują nie wykładnię wskazanego przepisu, ale jego zastosowanie w przedmiotowej sprawie. Skarżący kasacyjnie stoją bowiem na stanowisku, że J. B. dobrowolnie opuścił miejsce stałego zameldowania bez dopełnienia obowiązku zgłoszenia tego faktu organowi ewidencyjnemu, co uzasadnia jego wymeldowanie na podstawie wskazanego przepisu.

Należy w tym miejscu podkreślić, że Naczelny Sąd Administracyjny podziela dokonaną przez Sąd I instancji wykładnię wymienionego przepisu. Zgodnie z ta wykładnią że obie wymienione okoliczności "trwałość opuszczenia" i "dobrowolność opuszczenia" powinny wystąpić łącznie, aby uznać spełnienie przesłanki opuszczenia lokalu na użytek wymienionego przepisu.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego Sąd pierwszej instancji prawidłowo zaakceptował odmowę zastosowania przez organy art. 15 ust. 2 ustawy w kontekście stanu faktycznego sprawy. Rezygnacja z przebywania w określonym lokalu może nastąpić w sposób wyraźny - poprzez złożenie oświadczenia woli, ale także w sposób domniemany - poprzez zachowanie, które nie wyraża woli stałego przebywania w miejscu, w którym dotychczas koncentrowały się sprawy życiowe danej osoby. W konsekwencji, każda sprawa meldunkowa wymaga indywidualnego podejścia do okoliczności związanych z opuszczeniem lokalu i działaniami podejmowanymi przez zainteresowanego po jego opuszczeniu. Z akt sprawy wynika jednoznacznie, że w dniu 3 stycznia 2012 r. J. B. został przez swoja kuratorkę umieszczony w Domu Samopomocy w B. z uwagi na brak możliwości ogrzania zajmowanego przez niego pomieszczenia w budynku pod adresem W. w gm. P.. Z uwagi na warunki zimowe dalsze przebywanie w lokalu groziłoby mu bowiem uszczerbkiem na zdrowiu bądź nawet utratą życia. Jednocześnie z oświadczeń kuratorki i przesłuchanych świadków jednoznacznie wynika, że J. B. wyraża chęć powrotu do miejsca stałego zamieszkania.

WSA w Bydgoszczy zasadnie przyjął, że ustalenia faktyczne dały uzasadnioną podstawę do uznania w kontrolowanym postępowaniu, iż nie ustały związki J. B. z lokalem w W., czyli zabrakło zamiaru stałego opuszczenia tegoż lokalu, co uzasadniałoby wymeldowanie.

Nie uznając trafności podniesionych zarzutów Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że wyrok Sądu I instancji nie narusza przepisów wskazanych we wniesionej skardze kasacyjnej, wobec czego oddalił skargę kasacyjną na podstawie art. 184 p.p.s.a.