Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Irena Kamińska Sędziowie NSA Barbara Adamiak (spr.) del.NSA Zygmunt Zgierski Protokolant specjalista Edyta Pawlak po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2011 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Z. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 15 grudnia 2010 r. sygn. akt II SAB/Sz 60/10 w sprawie ze skargi Z. F. na bezczynność Rektora Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej oddala skargę kasacyjną.

W piśmie z dnia [...] marca 2010 r., skierowanym do Rektora Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie, Z. F. zwrócił uwagę na fakt publikowania na stronach internetowych Wydziału Elektrycznego ZUT notatki oraz fotografii, z których wynika, że w dniu [...] listopada 2009 r. w holu budynku Wydziału Elektrycznego uczelni spożywany był alkohol (wino), czym naruszono przepisy ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Jak zauważył autor pisma, podobne materiały zamieszczono także na stronach internetowych Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, Wydziału Techniki Morskiej oraz Wydziału Informatyki.

Odpowiadając na powyższe pismo Rektor ZUT wyjaśnił, że uroczystość jaka miała miejsce na Wydziale Elektrycznym w dniu [...] listopada 2009 r. związana była z zapaleniem żyrandola ozdobnego ufundowanego przez szczecińskie firmy przemysłu elektrotechnicznego oraz Stowarzyszenie Elektryków Polskich Oddziału w Szczecinie – z okazji 40 Szczecińskich Dni Techniki. Powołując się na otrzymaną opinię radców prawnych, w kontekście przedstawionych wyjaśnień świadków zdarzenia, Rektor uznał, że opisana w piśmie z dnia [...] marca 2010 r. sytuacja nie stanowiła wykroczenia ani przestępstwa w kontekście postanowień ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Wnioskiem z dnia [...] września 2010 r. Z. F. zażądał udostępnienia kopii opinii radców prawnych oraz kopii wyjaśnień świadków zdarzenia, w trybie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej.

W odpowiedzi na wniosek z [...] września 2010 r. Rektor ZUT w Szczecinie wskazał, że w ramach zainicjowanego postępowania świadkowie zdarzenia złożyli wyjaśnienia ustne. Jednocześnie Rektor przesłał Z. F. opinię prawną sporządzoną na potrzeby niniejszej sprawy.

Z. F. zwrócił się do Rektora ZUT w Szczecinie z kolejnym wnioskiem sporządzonym dnia [...] września 2010 r. prosząc o uzupełnienie przekazanych mu informacji poprzez:

1) zidentyfikowanie osób widniejących na fotografii zamieszczonej na stronach internetowych Wydziału Elektrycznego (której wydruk załączył do wniosku),

2) wymienienie gości zagranicznych oraz nazw instytucji jakie reprezentowali i ich funkcji w nich, jeżeli nie są widoczni na przedmiotowej fotografii.

Ponadto Z. F. wniósł o poinformowanie go, czy we wszystkich pozostałych przypadkach wskazanych w jego piśmie z dnia [...] marca 2010 r. uczestniczyli zagraniczni goście, którzy reprezentowali zagraniczne organizacje lub instytucje.

Stanowiskiem z dnia [...] października 2010 r. Rektor ZUT w Szczecinie zawiadomił Z. F., że nie jest jego zadaniem jako Rektora ZUT identyfikowanie osób znajdujących się na załączonej do wniosku fotografii. Natomiast odnosząc się do drugiej części pisma stwierdził, że nie może udzielić na nie odpowiedzi z dwóch powodów: po pierwsze wniosek jest sformułowany bardzo ogólnikowo, po drugie Rektor ZUT nie prowadzi ewidencji osób faktycznie uczestniczących w spotkaniach i uroczystościach, które mają miejsce na uczelni.

Po uzyskaniu takiej odpowiedzi Z. F. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie skargę na bezczynność Rektora ZUT w Szczecinie w sprawie wniosku o udostępnienie informacji publicznej wnosząc o orzeczenie, że organ pozostaje bezczynny na wniosek o udostępnienie informacji publicznej odnośnie osób widniejących na fotografiach zamieszczonych w Internecie oraz zagranicznych gości, którzy nie widnieją na tej fotografii, i innych zagranicznych gości uczestniczących w imprezach wskazanych w jego piśmie z dnia [...] marca 2010 r. Z. F. podkreślił, że nie otrzymał informacji, o które prosił w piśmie z dnia [...] września 2010 r. ani też nie otrzymał decyzji odmawiającej udostępnienia tych informacji, czyniąc skargę w pełni uzasadnioną.

Odpowiadając na skargę Rektora ZUT w Szczecinie wniósł o jej odrzucenie, ewentualnie o oddalenie skargi. Organ zauważył, że w ramach swoich obowiązków nie jest zobowiązany do identyfikowania twarzy, którego to obowiązku nie nakłada na Rektora w szczególności – Prawo o szkolnictwie wyższym. Ponadto, bardzo ogólnikowy zakres oczekiwanej informacji, który nie został skonkretyzowany poza stwierdzeniem, że sprawa dotyczy stron internetowych Wydziału Biotechnologii i Hodowli Zwierząt, Wydziału Techniki Morskiej oraz Wydziału Informatyki jest niewystarczający do ustalenia, czego w istocie domagał się skarżący.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie wyrokiem z 15 grudnia 2010 r. sygn. akt II SAB/Sz 60/10, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Z. F. na bezczynność Rektora Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, oddalił skargę. W uzasadnieniu Sąd wywodził, że zgodnie z art. 1 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie w niej określonych.

Podstawową przesłanką zaistnienia obowiązku udostępnienia informacji jest jej posiadanie przez podmiot zobligowany do jej udostępnienia. W sytuacji posiadania takiej informacji udostępnia się ją w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku (art. 14 ust. 1 ustawy).

W przypadku stwierdzenia przez podmiot, do którego skierowano wniosek, że nie jest w posiadaniu żądanej informacji, wówczas winien powiadomić o tym fakcie wnioskodawcę.

W takiej sytuacji może pojawić się wątpliwość, czy żądana informacja rzeczywiście jest w posiadaniu podmiotu do którego skierowano wniosek i w oparciu o jakie kryteria stan ten można zweryfikować. W literaturze przyjmuje się stanowisko, które Sąd rozpoznający sprawę w pełni aprobuje, że przesądzające znaczenie ma wówczas ustalenie, czy przedmiot pytania pokrywa się z zakresem działania podmiotu, do którego skierowano wniosek. Zobowiązanym do udzielenia informacji byłby zatem każdy podmiot, który powinien mieć taką informację ze względu na swój zakres działalności.

W rozpoznawanej sprawie uroczystość, która odbyła się w dniu [...] listopada 2009 r. i która stała się przedmiotem zainteresowania skarżącego, związana była z oficjalnym zapaleniem ozdobnego żyrandola na Wydziale Elektrycznym ZUT w Szczecinie z okazji 40 Szczecińskich Dni Techniki. Niewątpliwie miała ona miejsce w budynku uczelni publicznej. Zauważyć jednak należy, że procedury organizacji tego typu uroczystości nie są regulowane przepisami prawa, które nakładałyby na organizatora takich uroczystości w budynku uczelni prowadzenia listy osób w niej faktycznie uczestniczących. Jeżeli zatem organ nie sporządził z własnej inicjatywy listy osób uczestniczących w danym spotkaniu i nie miał obowiązku listy takiej sporządzić i przechowywać, to w przypadku uzyskania wniosku o udzielenie informacji, jakie konkretnie osoby brały udział w konkretnej uroczystości wraz z wyszczególnieniem zajmowanych funkcji i organizacji jakie reprezentowały, Rektor udzielając, jeżeli nie dysponował oczekiwaną informacją, winien powiadomić wnioskodawcę o braku takowych danych. Tak stało się w sprawie. Rektor przesyłając do skarżącego pismo z dnia [...] października 2010 r. powiadomił go o nieposiadaniu ewidencji osób faktycznie uczestniczących w spotkaniach i uroczystościach, które mają miejsce na uczelni.

Jeżeli chodzi o sposób rozpoznania wniosku o udzielenie informacji publicznej, która miałaby polegać na "zidentyfikowaniu osób widniejących na fotografii zamieszczonej na stronach Internetowych Wydziału Elektrycznego" załączonej do wniosku oraz fotografiach znajdujących się na stronach innych Wydziałów ZUT, Sąd stwierdził, że tego rodzaju oczekiwanie udzielenia informacji, poprzez rozpoznanie osób ze zdjęcia, nie mieści się w kategorii zadań z zakresu informacji publicznej w rozumieniu art. 61 Konstytucji oraz art. 1 ust. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Identyfikowanie osób znajdujących się na fotografiach, nawet przedstawiających osoby uczestniczące w uroczystościach, które odbyły się na uczelni, nie należy do zadań Rektora publicznej uczelni wyższej i nie ma związku z działalnością takiej uczelni lub osób sprawujących funkcje publiczne. O ile żądanie udostępnienia samej fotografii z uroczystości, jeżeli byłaby ona w posiadaniu organu, można by rozpatrywać w kategorii udostępnienia informacji publicznej, to żądanie zidentyfikowania osób znajdujących się na fotografii wykracza poza zakres przedmiotowy informacji publicznej, do której obowiązane są organy władzy publicznej.

Mając powyższe na uwadze Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) oddalił skargę.

Z. F. wniósł od wyroku skargę kasacyjną. Skargę kasacyjną oparł na zarzucie naruszenia prawa materialnego w postaci art. 4 ust. 3 ustawy o dostępie do informacji publicznej poprzez jego błędne zastosowanie wyrażające się w przyjęciu, że w zakresie działalności Rektora uczelni wyższej nie leży przygotowanie lub akceptacja listy gości uczestniczących w oficjalnych uroczystościach.

Na tej podstawie wnosił o:

1) uchylenie zaskarżonego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania,

2) zasądzenie kosztów sądowych związanych z wniesieniem skargi kasacyjnej, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej powołano się na obowiązki Rektora uczelni wynikające z ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2005 r. Nr 164, poz. 1365 ze zm.), a zwłaszcza określone w art. 66 ust. 2 pkt 5, art. 227 ust. 1, art. 230 ust. 1. Art. 230 ust. 1 stanowi o wyrażeniu zgody na organizację zgromadzeń. Taką też regulację zawiera w szczególności § 112 ust. 4 Statutu Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego. Uroczystości, która odbyła się w dniu 20 listopada 2009 r. związana była z zapaleniem ozdobnego żyrandola na Wydziale Elektrycznym ZUT z okazji 40 Szczecińskich Dni Techniki. Impreza ta miała charakter oficjalny i uczestniczyli w niej również specjalnie zaproszeni goście zagraniczni. W tym stanie rzeczy jakkolwiek procedura organizacji tego typu uroczystości nie jest precyzyjnie regulowana w powszechnie obowiązujących przepisach prawa, to nie sposób uznać, iż Rektor nie miał w tym zakresie żadnych prawnie określonych powinności. W ocenie skarżącego z obowiązku dbania o porządek i bezpieczeństwo na uczelni wypływa bowiem przynajmniej obowiązek oceny liczby osób biorących udział w zgromadzeniu. Z tego też skarżący wyprowadza obowiązek przygotowania, lub akceptacji listy gości uczestniczących w imprezie, na którą Rektor wyraził zgodę, lub ją organizował. Brak takiej listy jest wykluczony z uwagi na funkcję reprezentacyjną jaką pełni Rektor.

Rektor Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniósł o jej oddalenie w całości oraz przyznanie kosztów postępowania kasacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 183 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania. W sprawie nie występują, enumeratywnie wyliczone w art. 183 § 2 powołanej ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przesłanki nieważności postępowania. Z tego względu, przy rozpoznawaniu sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny związany był granicami skargi kasacyjnej.

Skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionej podstawie. Postawiony ogólnikowo zarzut naruszenia art. 4 ust. 3 ustawy z 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) jest niezasadny. Według art. 4 ust. 3 tej ustawy "Obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są podmioty, o których mowa w art. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji". Z powołanych przepisów ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. Nr 164, poz. 1365 ze zm.) nie wynika, że rektor Zachodniopomorskiego Uniwersytetu Technologicznego w Szczecinie jest w posiadaniu informacji, których udostępnienia żąda skarżący. Do rektora należą tylko te kompetencje, które nie zostały zastrzeżone do kompetencji innych organów uczelni (art. 66 ust. 2 powołanej ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym). Samodzielność w organizowaniu przyznana wydziałom – podstawowym jednostkom organizacyjnym uczelni nie daje podstaw do wyprowadzenia, że wszelkie formy działalności tych jednostek wymagają zgody czy udzielenia informacji rektorowi. Nie uzasadnia też wyprowadzenia posiadania przez rektora informacji regulacja w Dziale V "Utrzymanie porządku i bezpieczeństwa na terenie uczelni" ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym. Okolicznościowa uroczystość organizowana przez władze wydziału nie jest organizowaniem zgromadzenia, nie stanowi bowiem zgrupowania osób w celu wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska (art. 1 ust. 2 ustawy z 5 lipca 1990 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. Nr 51, poz. 297 ze zm.).

W tym stanie rzeczy, skoro skarga kasacyjna nie została oparta na usprawiedliwionych podstawach, na mocy art. 184 powołanej ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Naczelny Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.