Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędziowie: WSA Olga Żurawska Matusiak WSA Grażyna Śliwińska (spr.) Protokolant Michał Syta po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2006r. sprawy ze skargi I. Limited Wlk.Brytania na decyzję Urzędu Patentowego z dnia [...] czerwca 2005r., Nr [...] w przedmiocie oddalenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z dnia [...] czerwca 2005r., Nr [...] Urząd Patentowy RP działający w trybie postępowania spornego oddalił wniosek I. Limited Wlk.Brytania o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy [...] nr [...], przyznając firmie A. S.A. z siedzibą w R. zwrot kosztów postępowania w sprawie.

Jako podstawę prawną wskazał art. 169 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1117 ze zm.) oraz 98 kpc w związku z art. 256 ust.2 ustawy Prawo własności przemysłowej (p.w.p.)

Podstawę faktyczną stanowiły następujące ustalenia:

Dnia [...] lipca 2004r. I. Limited Wlk. Brytania wystąpiła do Urzędu Patentowego RP działającego w trybie postępowania spornego o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy [...] nr [...] udzielonego w dniu [...] lipca 1996r. na rzecz A. S.A. z siedzibą w R. dla towarów w klasie 34 tj. papierosów.

Jako podstawę prawną swego żądania wskazała art. 25 pkt 3 i art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 3 i stycznia 1985 r. o znakach towarowych w związku z art. 255 ust. 3 oraz art. 315 ustawy Prawo własności przemysłowej.

Swój interes prawny w domaganiu się stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na przedmiotowy' znak towarowy uzasadniła- ubieganiem się o uznanie w Polsce skutków międzynarodowej rejestracji czterech znaków towarowych z elementem słownym [...] o numerach [...],[...],[...] oraz [...] przeznaczonych do oznaczania towarów w klasie 34 i chęcią używania w Polsce swoich znaków towarowych [...].

Wskazywała także, że znak towarowy [...] nie był używany na terytorium Polski w sposób wymagany przez przepisy prawa.

Uprawniona ze spornego prawa ochronnego A. S.A. z siedzibą w R. w odpowiedzi złożonej dnia [...] września 2004r. domagała się oddalenia wniosku. Podnosiła w szczególności, że wnioskodawca nie posiada interesu prawnego w domaganiu się uznania za wygasłe prawa z rejestracji znaku nr [...], jako że to nie on, a firma J. Limited z Irlandii jest uprawniona z międzynarodowej rejestracji znaków towarowych [...][...],[...],[...] oraz [...]. Stąd wnioskodawca już w dacie złożenia wniosku nie miał legitymacji czynnej do występowania z żądaniem, a przedstawiany interes prawny dotyczy osoby trzeciej.

Ponadto powołała się na czynniki zewnętrzne, które w jej ocenie stanowią usprawiedliwione powody uchylające zarzut niewykonywania obowiązku używania znaku: zmiany w prawie dotyczące branży tytoniowej, a konkretnie przepisy wykonawcze do ustawy z dnia 09.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.), spadek konsumpcji papierosów, zwiększony przemyt oraz wojna cenowa wśród producentów papierosów polegająca na obniżeniu cen produktu. Uprawniona wskazywała także, iż prowadziła działania marketingowe i inwestycyjne mające na celu wprowadzenie do obrotu papierosów oznaczonych znakiem towarowym [...] i w marcu 1999 r. została opracowana szata graficzna opakowania, w kwietniu i październiku 1999 r. zawarła umowy z firmą [...] Sp. z o.o. z W. na przeprowadzenie badań opakowań, zaś w sierpniu 2004 r. zakupiła maszyny przeznaczone m.in. do produkcji papierosów oznaczonych znakiem towarowym [...].

W odpowiedzi na zarzut braku legitymacji I. Limited przy piśmie z dnia [...].02.2005r., przedłożyła do akt sprawy pismo w języku angielskim oznaczone datą [...] stycznia 2005 r. - z firmy J. – z załączonym do niego tłumaczeniem dokonanym przez rzecznika patentowego pana H. S. - pełnomocnika reprezentującego wnioskodawcę przed Urzędem Patentowym jako "Oświadczenie o przynależności". Z pisma pełnomocnika wynikało, że w wyniku cesji - prawa z międzynarodowej rejestracji znaków towarowych [...][...],[...],[...] oraz [...] zostały przeniesione na podległą jej oraz przynależną jej firmę "córkę" J. Limited z Irlandii, z tłumaczenia, że J. jest firmą siostrą podległą I. Limited i że obie te firmy są częścią I. Group. Nie wskazała daty przeniesienia praw z rejestracji.

Uprawniona ze znaku A. S.A. w piśmie z dnia [...] czerwca 2005r. złożonym na rozprawie przed Urzędem Patentowym wskazywała, że w dacie wniosku [...] lipca 2004r. wnioskodawca nie był już podmiotem uprawnionym z rejestracji znaków [...] w Wielkiej Brytanii z uwagi na cesję tych praw w całości dokonaną w dniu [...] maja 2004r. z I. Limited Wlk. Brytania na firmę J. Limited z Irlandii i fakt ten został opublikowany w Dzienniku Znaków Towarowych Wielkiej Brytanii z 4 czerwca 2004r. Wszystkie cztery znaki towarowe [...] uzyskały rejestrację w Wielkiej Brytanii na rzecz J. Limited z Irlandii w czerwcu 2004r.

Uprawniona powoływała się na art. 2 Protokołu do Porozumienia madryckiego o międzynarodowej rejestracji znaków (Dz.U. z 30 stycznia 2003r. nr 13, poz. 129), który stanowi, że wyłącznie osoba uprawniona ze zgłoszenia podstawowego lub rejestracji podstawowej może starać się o zapewnienie ochrony swoim znakom na terytorium Umawiających się Stron.

Poinformowała także, że przed wnioskiem z dnia [...] lipca 2004r. - w dniu [...] lipca 2004r. złożyła do UP RP opozycję w sprawie ewentualnego uznania w Polsce skutków wymienionych czterech rejestracji międzynarodowych znaków towarowych [...] wskazując już wówczas, że uprawnionym jest J. Limited z Irlandii.

Twierdziła, że ze złożonego "Oświadczenia przynależności" wynika, że J. Limited jest wyłącznie firmą "siostrą" wnioskodawcy, ale nie firmą mu podległą. Jest zatem odrębnym podmiotem gospodarczym. Przynależność do jednej grupy kapitałowej spółek oraz wykonywanie przez spółkę dominującą uprawnień w ramach posiadanych udziałów w spółkach zależnych nie powoduje powstania zorganizowanego zespołu praw majątkowych i niemajątkowych, co potwierdza także pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy (Izba Cywilna w wyroku z dnia 23 października 2003r., sygn. akt VCK 411/02 Lex Polonica).

Ponadto uprawniona złożyła tłumaczenie "Oświadczenia przynależności" dokonane przez tłumacza przysięgłego języka angielskiego, z którego wynika, że spółka J. Limited z Irlandii jest spółką siostrą I. Limited i że obie są częścią I. Group.

Wskazała nadto, że w sprawie nie występuje sukcesja praw, skoro prawa do znaków [...] zostały scedowane przed datą wniosku o wygaśnięcie prawa.

Na rozprawie podtrzymał swoje stanowisko, że wnioskodawca nie posiada interesu prawnego w żądaniu wygaszenia prawa ochronnego na sporny znak towarowy.

Wnioskodawca I. Limited na rozprawie przed Urzędem Patentowym podtrzymując wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy [...] wskazał jako podstawę prawną swego żądania art. 169 ustawy Prawo własności przemysłowej. Sprecyzował swój interes prawny upatrując go w tym, że:

- zamierza eksportować do Polski papierosy oznaczone znakiem [...], a sporne prawo mu to uniemożliwia,

- posiada w P. własną fabrykę, w której zamierza uruchomić produkcję papierosów oznaczonych znakiem [...],

- ubiega się o uznanie w Polsce skutków międzynarodowej rejestracji znaków towarowych [...], które przeniósł na spółkę J. i którym to rejestracjom został przeciwstawiony sporny znak towarowy.

Odnosząc się do przedstawionych powodów nieużywania spornego znaku stwierdził, że są subiektywne i nie usprawiedliwiają nieużywania tego znaku w okresie 9 lat jego trwania. Oświadczył także, że załączone do akt sprawy pełnomocnictwo firmy J. dotyczy również występowania tej firmy w niniejszej sprawie jako firmy - siostry wnioskodawcy.

Oddalając wniosek Kolegium Orzekające Urzędu Patentowego przyznało, że nieużywanie znaku towarowego może skutkować w określonych sytuacjach stwierdzeniem wygaśnięcia prawa ochronnego. Instytucja ta została unormowana w art. 169 ust. 1 pkt. ł i ust. 2 - 7 ustawy Prawo własności przemysłowej (p.w.p.), a poprzednio m.in. w art. 28 i 30 ustawy o znakach towarowych. Zarówno pod rządami ustawy o znakach towarowych jak i obecnie obowiązującej ustawy p.w.p. możliwość stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy wiąże się z obowiązkiem wykazania interesu prawnego w żądaniu wygaśnięcia prawa ochronnego co wynika z art. 169 ust. 2 ustawy p.w.p. (poprzednio art. 30 u.z.t.). Ukształtowane już orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zgodnie przyjmuje, że pojęciu interesu prawnego dla potrzeb postępowania w sprawach z zakresu własności przemysłowej należy przypisywać taką treść jaka została nadana w art. 28 kpa, którego przepisy mają odpowiednie zastosowanie w sprawach spornych z mocy art. 256 ust 1 p.w.p. Art. 28 kpa stanowi, że stroną postępowania administracyjnego - a takim jest postępowanie sporne - jest każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Wobec tego interes prawny to związek o charakterze materialnoprawnym między obowiązującą normą prawa materialnego, a sytuacją prawną konkretnego podmiotu polegającą na tym, że akt stosowania tej normy może mieć wpływ na sytuację tego podmiotu w zakresie prawa materialnego.

Urząd Patentowy wskazywał, że mające w sprawie zastosowanie przepisy Prawo własności przemysłowej w art. 169 ust. 1 pkt 1 i ust. 2-7 regulują instytucję stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego z powodu nieużywania znaku towarowego, ale przywołany już art. 169 ust. 2 wymaga wykazania interesu prawnego. Stwierdził, że wnioskodawca nie wskazał żadnej normy prawa materialnego, która stanowiłaby podstawę do wystąpienia z żądaniem stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy [...], a postępowanie dowodowe wykazało, że o ochronę w Polsce tych czterech znaków ubiega się inna firma, tj. J. Limited z Irlandii, na którą wnioskodawca dokonał uprzednio cesji praw z rejestracji tych znaków. Także w okolicznościach tej sprawy nie można dopatrzyć się istnienia normy o charakterze materialnym, która dawałaby postawę do ubiegania się o wygaśnięcie tego prawa.

Oceniając przedłożone przez wnioskodawcę do akt sprawy administracyjnej oświadczenie pochodzące od firmy J. Limited z Irlandii, przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego i pełnomocnika strony Urząd Patentowy stwierdził, że obie spółki są spółkami siostrami stanowiącymi część I. Group, ale – wbrew twierdzeniu wnioskodawcy - nie ma tam mowy o podległości firmy J. Limited spółce wnioskującej – I. Limited, jak przetłumaczył to pełnomocnik wnioskodawcy.

W tych okolicznościach stwierdził, że to nie wnioskodawca lecz inna spółka ubiega się o uznanie skutków międzynarodowej rejestracji czterech znaków towarowych, natomiast z faktu organizacyjnej przynależności obu tych spółek - sióstr do jednego podmiotu nie wynika interes prawny dla wnioskującej spółki o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak towarowy. Wywiódł, że w świetle prawa są to samodzielne podmioty prawne i każdy z nich może być podmiotem praw i obowiązków o czym świadczy w szczególności fakt cesji praw z międzynarodowej rejestracji czterech znaków towarowych dokonanej przez wnioskodawcę na rzecz firmy J. Limited.

Odnosząc się do złożonego na rozprawie administracyjnej pełnomocnictwa firmy – J. Limited stwierdził, że w ramach tego postępowania nie był rozpatrywany wniosek tej firmy, ponieważ formalnie nie został złożony (art. 255 ' p.w.p).

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżący I. Limited Wlk.Brytania zarzucił decyzji Urzędu Patentowego naruszenie prawa materialnego i procesowego, a w szczególności art. 169 ust. 1 pkt 1, art. 256 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jedn. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), art. 28 i art. 77 § 1 kpa, pominięcie okoliczności uzasadniających jej interes prawny w domaganiu się stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy [...] takich jak:

- poniesienie część kosztów związanych z uruchomieniem produkcji papierosów [...] w P., w której poczynione zostały prace przygotowawcze do uruchomienia produkcji papierosów [...] i prace te zostały wstrzymane ze względów prawnych, gdyż uruchomienie produkcji i wprowadzenie na rynek papierosów [...] naruszałoby prawo należącego do A. znaku towarowego [...],

- nie może rozszerzyć asortymentu produkowanych w innych fabrykach papierosów [...] i nie może wprowadzić na polski rynek papierosów [...] wytwarzanych w innych swoich fabrykach

- niemożność zarejestrowania w Polsce przekazanych podległej firmie J. czterech międzynarodowych znaków towarowych [...],[...],[...],[...], które to okoliczności.

Skarżący zarzucił również, że Urząd Patentowy nie uwzględnił, iż w Oświadczeniu J. z dnia [...].01.2005 r. określenie "sister company" oznacza w rozumieniu polskiego prawa "firmę podległą", a nie "firmę siostrę" i swą decyzję o oddaleniu wniosku podjął w oparciu o błędne, dosłowne tłumaczenie tego określenia.

Na potwierdzenie tego zarzutu, już po złożeniu odpowiedzi na skargę w toku postępowania sądowego skarżąca złożyła plik dokumentów w języku angielskim (dane z rejestru członków – udziałów) wraz z ich tłumaczeniem na język polski przez tłumacza przysięgłego na okoliczność podległości kapitałowej spółki J., oraz nowe Oświadczenie przynależności oznaczone datą [...] listopada 2005r. i złożone w imieniu I. Limited. Na podstawie tych dokumentów wywodziła, że wykazała posiadanie 100% udziałów w spółce J. i w ten sposób uprawniony od [...] października 2004r. do reprezentacji jako sekretarz I. Limited pan M. P. jest również upoważniony do reprezentacji spółki J.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP wnosił o jej oddalenie, wskazując, że stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy wiąże się z obowiązkiem wykazania interesu prawnego w żądaniu wygaśnięcia prawa ochronnego, co wynika z art. 169 ust. 2 p.w.p., a poprzednio z art. 30 u.z.t. Tak więc o tym, czy określonemu podmiotowi będzie służyło prawo strony w konkretnym postępowaniu decydować będzie nie wola osoby ale norma prawa, z której dla tej osoby będą wynikały wprost określone prawa lub obowiązki. Wskazał, że skarżący jest wprawdzie bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy, ale jest to interes faktyczny nie stanowiący podstawy skutecznego żądania stosownych czynności organu administracji. Skarżąca w skardze nie wskazała przepisu prawa powszechnie obowiązującego, z którego wynikałyby dla niej bezpośrednio określone prawa uzasadniające tym samym złożenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na sporny znak.

Okoliczność, iż skarżąca i uprawniona ze spornego prawa - firma A. S.A. są konkurentami na rynku nie uzasadnia posiadania przez skarżącą interesu prawnego w domaganiu się stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego. Z konkurowaniem przedsiębiorstw na rynku związane jest ponoszenie kosztów w celu uruchomienia produkcji czy wprowadzania towarów do obrotu, ale uzasadnia to co najwyżej interes faktyczny w domaganiu się stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, a nie prawny. Powołał się na pogląd zaprezentowany przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku z dnia 08.03.2004 r. sygn. akt 6 II SA 1235/02 stwierdzający, że z faktu konkurowania na rynku nie wynika interes prawny do pozbawienia konkurenta należnego mu prawa z rejestracji znaku towarowego.

Natomiast jako nie poparty żadnymi dowodami ocenił zarzut skarżącej, co do błędnego rozumienia określenia "sister company" zawartego w "Oświadczeniu przynależności" z dnia [...].01.2005 r., jakoby oznaczał "firmę podległą" a nie "firmę siostrę" wobec dowodu w postaci tłumaczenia tego określenia w w/w Oświadczeniu dokonanego przez tłumacza przysięgłego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 169 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 119 poz. 1117 ze zm.) prawo ochronne na znak towarowy wygasa również na skutek nieużywania zarejestrowanego znaku towarowego w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania. Przepis art. 169 ust. 2 p.w.p. stanowi, że Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy w przypadkach, o których mowa w ust. 1, na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny.

Zatem interes prawny jest warunkiem wszczęcia i wystąpienia w charakterze strony w postępowaniu o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego.

Ustawa Prawo własności przemysłowej (tak, jak i poprzednia ustawa z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17 z późn. zm.)) nie precyzuje pojęcia interesu prawnego. Do postępowania spornego przed Urzędem Patentowym na mocy art. 256 ust. 1 p.w.p. stosuje się odpowiednio, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Z kolei w trybie postępowania spornego, co wynika z art. 255 pkt 3 p.w.p. Urząd Patentowy rozpatruje sprawy o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy, w przypadkach określonych w art. 169.

Na gruncie już poprzednio obowiązujących przepisów, jak i obecnie, ukształtował się pogląd, że pojęcie interes prawny, o jakim mowa w art. 169 ust. 2 p.w.p., jest takie samo jak pojęcie, o którym mowa w art. 28 k.p.a., czyli stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

Innymi słowy, interesem prawnym jest interes oparty na przepisie prawa materialnego. Oznacza to, iż z wnioskiem o wygaszenie prawa z rejestracji znaku towarowego może wystąpić tylko taki podmiot, który wykazał, że dane prawo ochronne z rejestracji znaku towarowego narusza jego uprawnienia wynikające z przepisów prawa.

W pierwszej kolejności norma prawa materialnego, będąca źródłem interesu prawnego, decyduje o tym, kto w konkretnej sprawie może domagać się wygaszenia prawa ochronnego, a w drugiej kolejności norma ustawowa rozstrzyga o tym, z jakich powodów wygaszenie to może nastąpić.

W świetle zgromadzonego w postępowaniu spornym materiału dowodowego, gdzie ciężar dowodu spoczywał na wnioskodawcy - Urząd Patentowy prawidłowo ocenił, iż już w dacie wniosku [...] lipca 2004r. skarżący nie był już podmiotem uprawnionym z rejestracji znaków [...] w Wielkiej Brytanii z uwagi na cesję tych praw w całości dokonaną w dniu [...] maja 2004r. z I. Limited Wlk. Brytania na firmę J. Limited z Irlandii.

Fakt ten został opublikowany w Dzienniku Znaków Towarowych Wielkiej Brytanii z 4 czerwca 2004r. i wszystkie cztery znaki towarowe [...] uzyskały rejestrację w Wielkiej Brytanii na rzecz J. Limited z Irlandii, a skarżący tym okolicznościom nie przeczył.

Jak już wyżej wskazano, postępowanie o wygaszenie prawa ochronnego jest postępowaniem spornym, z czego wynika jednoznacznie, że składający wniosek o wygaszenie prawa ochronnego do znaku towarowego winien zatem udowodnić wszelkie okoliczności faktyczne, na podstawie których wywodził skutki prawne. W szczególności jego dowody zmierzały do wykazania interesu prawnego z samego faktu podległości właścicielskiej firmy J. Limited z Irlandii, co skutkowało zachowaniem w dalszym ciągu tytułu prawnego do znaków [...] w Wielkiej Brytanii dając niezbędną przesłankę materialnoprawną żądania opartego o wspomniany wyżej art. 169 ust. 2 p.w.p.

Wbrew jednak poglądowi skarżącej organ potwierdził bezsporny fakt skutecznej cesji praw do znaków [...] i rejestrację ich na rzecz spółki J. Ltd, co zdaniem Sądu stanowi, że nabywająca te prawa firma jest podmiotem praw i obowiązków, czyli - na gruncie polskiego prawa cywilnego – posiada zdolność cywilnoprawną jako podmiot gospodarczy.

Podkreślić należy, że skarżący w toku całego postępowania administracyjnego podnosił (bliżej nieokreśloną) podległość firmy J. Ltd, składając jedyny dowód na tę okoliczność: Oświadczenie przynależności złożone przez przedstawiciela tejże firmy. Swoje wywody ograniczył do jednej kwestii spornej jaka wyniknęła z treści tego obcojęzycznego dokumentu: zależności obecnego właściciela znaku [...] w Wielkiej Brytanii - firmy J. Ltd od skarżącej I. Limited, wynikającej z użycia w tym Oświadczeniu pojęcia "sister company". We własnym tłumaczeniu pełnomocnika oznaczało to "firmę podległą", a nie "firmę siostrę" o czym stanowił przeciwstawiony przez uprawnioną dowód z tłumaczenia tłumacza przysięgłego języka angielskiego.

Bezspornym jest – w świetle obu złożonych tłumaczeń na język polski, że Oświadczenie to nie zawierało żadnej wypowiedzi dotyczącej istnienia uprawnień skarżącej do znaków [...]. Skarżący bowiem - w tym zakresie - ograniczył swoje wywody do jednej kwestii spornej na tle treści tego dokumentu: zależności obecnego właściciela znaku [...] w Wielkiej Brytanii - firmy J. Ltd od skarżącej wynikającej z użycia w tym Oświadczeniu pojęcia "sister company". W jego własnym tłumaczeniu oznaczało to de facto "firmę podległą", a nie wyłącznie "firmę siostrę" - jak ostatecznie stanowił przeciwstawiony przez uprawnioną dowód z tłumaczenia tłumacza przysięgłego języka angielskiego.

Dysponując zgromadzonym w postępowaniu spornym materiałem dowodowym - organ prawidłowo ocenił oba tłumaczenia złożonego dowodu, dając prymat tłumaczeniu dokonanemu przez profesjonalnego tłumacza przysięgłego języka angielskiego. W świetle art. 75 § 1 kpa jako dowód należało bowiem dopuścić wszystko, co mogło przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Dokumentami, w świetle art. 76 k.p.a. i art. 244 k.p.c. są przede wszystkim dokumenty urzędowe w znaczeniu nadanym temu pojęciu przez te normy, ale także inne dokumenty, którym moc dowodową nadają inne przepisy. Status dokumentu zależał od indywidualnej oceny organu i dlatego o tym, czy określone dowody stanowią dokument decydowała jego faktyczna i subiektywna ocena w konkretnej sprawie. Wprawdzie oświadczenie złożone w języku angielskim w postępowaniu spornym jest dowodem prywatnym, ale jego tłumaczenie dokonane i sporządzone w przepisanej formie przez urzędowo powołaną do takich czynności osobę, w zakresie jej ustawowych uprawnień - stanowi dowód tego, co zostało stwierdzone w tłumaczonym oświadczeniu. Innymi słowy, czym innym jest dopuszczenie obcojęzycznego środka dowodowego np. dokumentu jako dowodu w postępowaniu, a czym innym wynikający z ustawy o języku obcym wymóg dokonywania czynności urzędowych przez organ administracji publicznej w języku polskim. Wymóg ten jest realizowany w ten sposób, że czynność urzędowa organu polegająca na badaniu treści dokumentu obcojęzycznego wymagała posiadania tłumaczenia tego dokumentu. Nie zmienia to faktu, że dowodem będzie nadal treść dokumentu obcojęzycznego, a nie jego tłumaczenie.

Tłumaczenie dokumentu na język polski nie zastępuje dokumentu sporządzonego w języku obcym, lecz służy jedynie ustaleniu, jaka jest jego treść.

Z art. 4 i 5 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U.99.90.999 ze zm.) wynika, że organy administracji publicznej dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim. Do czynności urzędowych zalicza się również zbieranie i analizowanie materiału dowodowego. Niedopuszczalne byłoby - w świetle ww. przepisów - dokonywanie analizy obcojęzycznego tekstu bez jego przetłumaczenia, w oparciu jedynie o przedstawione przez pełnomocnika strony jego własne tłumaczenie. Pogląd taki wyrażał już Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 2004.01. sygn. III SA 2719/02 (Prz. Podat. 2004/9/45) jak i glosujący go B. Brzeziński i M. Masternak (POP 2005/4/317). Także w wyroku z dnia 2001.09.06, sygn. V SA 165/01 NSA w Warszawie wskazał, że stosownie do treści art. 4 cyt. ustawy język polski jest językiem urzędowym organów instancji i urzędów podległych m.in. konstytucyjnym organom państwa, a powołanych w celu realizacji zadań tych organów. Oświadczenia składane tym organom muszą być dokonywane w języku polskim (...) (LEX nr 51270)

W postępowaniu spornym – w ocenie Sądu – Urząd Patentowy miał prawo nie żądać od wnioskującej strony złożenia urzędowo przetłumaczonego dokumentu prywatnego. Jednakże z chwilą złożenia przez przeciwnika tego sporu urzędowego tłumaczenia dowodu wnioskodawcy organ administracji miał już obowiązek oceny treści dokumentu obcojęzycznego jako dowodu w świetle art. 77 § 1 i art. 78 § 1 kpa.

Tłumacz przysięgły jest osobą uprawnioną do tłumaczenia dokumentu sporządzonego w języku obcym i zawarcia w jego treści poświadczenia tego tłumaczenia jako zgodnego z oryginałem. Takiemu tłumaczeniu - w konfrontacji z tłumaczeniem dokonanym przez pełnomocnika strony - przysługuje cecha zaufania publicznego i związane z tym domniemanie prawdziwości.

W rozpoznawanej sprawie od początku prezentowane były odmienne stanowiska co do tłumaczenia treści obcojęzycznego tekstu, ale skarżący, na którym spoczywał ciężar dowodu, nie wnosił ani o skonfrontowanie złożonych tłumaczeń poprzez złożenie tłumaczenia dokonanego przez tłumacza przysięgłego, ani dopuszczenie dowodu z opinii biegłego tłumacza. Gdyby do akt złożone zostały dwa różne tłumaczenia tłumaczy przysięgłych, to dopiero wówczas na organie orzekającym spoczywałby obowiązek ich skonfrontowania poprzez ekspertyzę biegłego, o ile oczywiście miałoby to znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

W niniejszej sprawie ostatecznie skarżący przyznał, że prawo podmiotowe do żądania wygaszenia prawa ochronnego należy do firmy J. Limited. Jego dowodzenie w postępowaniu spornym przed organem administracji ograniczone zostało zatem do wykazania podległości firmy uprawnionej - od firmy skarżącej.

Dowodzenie to przed Urzędem Patentowym zostało skutecznie obalone przez profesjonalne tłumaczenie tego dowodu. Wynikała z niego jednoznacznie przynależność skarżącej spółki I. i spółki J. do jednej grupy kapitałowej I. Group.

Organ zatem miał podstawę do oceny, że ta okoliczność nie czyni podstawy materialnej w domaganiu się wygaszenia prawa innemu uprawnionemu, skoro źródłem interesu prawnego jest związek z konkretną normą prawa materialnego. Na uzasadnienie tej tezy skutecznie został powołany wyrok Sądu Najwyższego Izby Cywilnej z dnia 23 października 2003r. w sprawie VCK 411/2002 z tezy którego wynika, że istnienie finansowo-organizacyjnych podstaw funkcjonowania tzw. grupy kapitałowej spółek z o.o. oraz wykonywanie przez spółkę dominującą uprawnień w ramach posiadanych udziałów w spółkach zależnych nie powoduje powstania zorganizowanego zespołu praw majątkowych i niemajątkowych należącego do spółki dominującej.

W wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 października 1998 r., sygn. akt II SA 1104/98, NSA przyjął, iż pojęcie strony może być wyprowadzone tylko z konkretnej normy prawnej, która może stanowić podstawę do sformułowania interesu lub obowiązku. Interes prawny w postępowaniu administracyjnym oznacza więc ustalenie przepisu prawa powszechnie obowiązującego, na podstawie którego można żądać skutecznie czynności organu z zamiarem zaspokojenia jakiejś potrzeby, albo żądać zaniechania lub ograniczenia czynności organu sprzecznych z potrzebami danej osoby. Zdaniem NSA, od tak pojmowanego interesu prawnego trzeba odróżnić interes faktyczny, to jest stan, w którym obywatel wprawdzie jest bezpośrednio zainteresowany rozstrzygnięciem sprawy administracyjnej, nie może jednak tego zainteresowania poprzeć przepisami prawa powszechnie obowiązującego, mającymi stanowić podstawę skutecznego żądania stosownych czynności organu administracji (tak również w wyr. NSA w Warszawie z dnia 22 lutego 1984 r., I SA 1748/83, niepubl.).

W orzecznictwie i doktrynie formułowane są również poglądy wskazujące na konieczność odróżnienia prawa podmiotowego od interesu prawnego utożsamianego z możliwością uzyskania ochrony prawnej w sformalizowanym postępowaniu przez zastosowanie normy wpływającej na sytuację podmiotu w zakresie prawa materialnego ( vide: wyrok NSA z dnia 21 lutego 2005r. GSK 1310/04 oraz z dnia 17 lipca 2003r. II SA 1165/02). Ponadto interes prawny musi być interesem własnym, a przy tym indywidualnym (wyrok NSA z 3 czerwca 1996r. IISA 74/96 OSNASA 1997 z.2 poz.89).

Skarżąca I. Limited Wlk.Brytania nie wykazała istnienia takiego powiązania jako nieodzownego elementu jej własnego interesu prawnego w tym postępowaniu, a przeciwnie przyznała, że już w dacie złożenia wniosku nie posiadała prawa z międzynarodowej rejestracji czterech znaków [...], dokonując jego cesji na spółkę J., która jest jej podległa kapitałowo i wystawiła pełnomocnictwo do dochodzenia własnego uprawnienia o wygaszenie.

W świetle powyższego Sąd podzielił ustalenia i ocenę organu, że nie ma znaczenia jakie są powiązania kapitałowe pomiędzy firmami, skoro są to samodzielne, wielonarodowe podmioty gospodarcze i każdy z nich jest podmiotem praw i obowiązków. W rejestrach państwowych każda ze spółek jest odrębnym podmiotem, a spółka dominująca nie zastępuje zarządu w spółkach – córkach. Podzielił także powołany przez organ pogląd zawarty w uzasadnieniu wyroku tut. Sądu z dnia 08.03.2004 r. sygn. akt 6 II SA 1235/02 (niepubl.) stwierdzający, że z faktu konkurowania na rynku nie wynika interes prawny do pozbawienia konkurenta należnego mu prawa z rejestracji znaku towarowego odnosząc go także – w niniejszej sprawie - do żądania wygaszenia konkurentowi należnego mu prawa. Fakt konkurowania w szerokim rozumieniu tego słowa na rynku papierosów: poprzez prowadzenie fabryki papierosów w P., zamiar wytwarzania w niej papierosów [...], do których prawa z międzynarodowej rejestracji skarżąca bezspornie scedowała na inną osobę prawną jeszcze przed złożeniem wniosku o wygaszenie - nie dawał jeszcze interesu prawnego I. Limited Wlk. Brytania do żądania wygaszenia prawa nadanemu konkurentowi, a interes faktyczny.

Z ustaleń Urzędu Patentowego wynikało nadto, że to nie skarżący, ale spółka J. ubiega się o uznanie skutków międzynarodowej rejestracji czterech znaków towarowych [...]. Należało przyjąć, że organ prawa nie naruszył, bowiem prawidłowo ocenił i wywiódł – w świetle art. 169 ust. 2 p.w.p. – że fakt cesji praw z międzynarodowej rejestracji czterech znaków towarowych dokonanej przez wnioskodawcę na rzecz firmy J. Limited wskazuje na dwa samodzielne podmioty, z których każdy może być podmiotem praw i obowiązków. Z samego faktu organizacyjnej przynależności obu tych spółek - sióstr do jednego podmiotu nie wynikał interes prawny dla wnioskującej spółki, która w postępowaniu administracyjnym skutecznie nie wykazała, że prawo ochronne służące uprawnionej A. S.A. z siedzibą w R. może mieć wpływ na jej sytuację jako podmiotu w zakresie prawa materialnego. Także przy szerokiej interpretacji, w okolicznościach faktycznych tej sprawy nie można dopatrzyć się istnienia takiej normy o charakterze materialnym –- dającej postawę do ubiegania się o wygaśnięcie tego prawa.

Ubocznie podnieść należy, że złożenie przez pełnomocnika wnioskodawcy w toku postępowania administracyjnego (przy piśmie z dnia 7 lutego 2005r.) pełnomocnictwa spółki J. w sprawie wygaszenia spornego znaku w celu uzyskania żądanej ochrony, a jednocześnie bez złożenia jakiegokolwiek wniosku – w świetle art. 255 ' p.w.p. - nie odniosło w tej sprawie żadnych skutków prawno-procesowych dla skarżącego. Jak bowiem słusznie zauważył Urząd Patentowy cesja praw do znaku nastąpiła przed złożeniem wniosku przez skarżącą. Złożone pełnomocnictwo spółki J. dla wymienionych w nim rzeczników patentowych stanowi ich uprawnienie do złożenia wniosku o wygaszenie w imieniu spółki J. i tylko ta okoliczność wynika z jego treści. Innymi słowy także ten dokument wzmacnia argumentację organu co do braku interesu prawnego skarżącego w niniejszej sprawie.

Stosownie do art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, przy czym Sąd nie jest związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1271)- p.p.s.a.

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych kryteriów, skarga nie zasługuje na uwzględnienie, bowiem Sąd nie stwierdził naruszenia przez Urząd Patentowy organ przepisów art. 169 ust. 1 pkt 1, art. 256 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. p.w.p. jak i art. 28 i art. 77 § 1 kpa – w sposób mający wpływ na rozstrzygnięcie sprawy.

W ocenie Sądu legalność zaskarżonej decyzji – wydanej wskutek postępowania spornego - nie może być skutecznie podważona poprzez nowe dowody złożone dopiero na etapie postępowania sądowoadministracyjnego – wraz z uzupełnieniem braków formalnych skargi: dokumentacja przedstawiająca stan własności udziałów 13 spółek wg danych z rejestru członków (udziałów), nominacji pana M. P. na Sekretarza skarżącej od [...].10.2004r. (k.85-85 i 80-82a.s., jego upoważnienia i upoważnienia dwóch zastępców sekretarza (T. W. oraz C. D.) do działania indywidualnie i wspólnie w imieniu spółki w sprawach ochrony znaków towarowych będących własnością spółki lub znaków towarowych należących do innych podmiotów (k.94-95 i 92-93a.s), a w szczególności złożenia przez niego nowego Oświadczenia przynależności, bowiem organ nie znał tych dowodów w dacie rozstrzygania i nie mógł poddać ich ocenie.

I tak, dopiero przed Sądem skarżący wykazuje, że z rejestru członków (udziałów) wynika, że spółka nr [...] J. nie ma wpisanej informacji o udziałowcach i że jest członkiem V. B.V. w A. od [...] marca 2004r. (k.54a.s). , która jest własnością V. B.V. w A., która jest członkiem I. (Netherlands) B.V. – brak informacji o udziałowcach. Ta ostatnia jest członkiem I. W.A. Nitherlands, którego członkiem są cztery firmy: I. Limited i N. (k.49a,s,) oraz I. Ireland oraz I’. Limited,( k.48 a.s.). Z firm tych N. jest członkiem A. Limited i I. Limited. W dalszej kolejności I. Limited jest członkiem I. (1) Limited, I’. Limited jest własnością A. Limited i I. Limited, także I. Ireland jest własnością tych dwóch ostatnich A. Limited i I. Limited.

Z kolei I. Limited jest własnością I. (1) Limited, a A. Limited jest własnością I. (2) Limited. A ostatecznie członkami I. (1) Limited i I. (2) Limited jest I. Limited.

Także na potrzeby skargi zostało złożone – opatrzone datą [...] listopada 2005r. nowe Oświadczenie przynależności, sporządzone przez Sekretarza skarżącego i przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego. Oświadcza on, że I. Limited jest spółką – matką J., która jest w 100% "władaną" filią I. Limited, wskazując, że ostatnim właścicielem wszystkich udziałów we wszystkich spółkach jest I. Limited. W tym oświadczeniu wywodzi, że jako właściciel posiada interes prawny w postępowaniu unieważniającym ( k.56 i 33a.s.). Z rejestru spółki I. Limited wynika, że jest to spółka osobowa z ograniczoną odpowiedzialnością (k.18a.s)

Mając na uwadze powyższe twierdzenia skarżącej i dokumenty złożone przez nią dopiero po wydaniu zaskarżonej decyzji podnieść należy, że:

- W dacie złożenia wniosku o wygaszenie [...] lipca 2004r. powoływała się na własne prawa, ale nie wskazywała na całkowitą zależność spółki J. od I. Limited. Należy zwrócić uwagę, że dopiero złożone przez nią do akt sądowych Upoważnienia w sprawach znaków towarowych ( k.92-95a.s.) stanowi, że od dnia [...] października 2004r. jedną z osób upoważnionych do działania w odniesieniu do znaków towarowych spółki I. Limited i należących do innych podmiotów - obok jej Sekretarza jest także pan T. W. Czyli domniemywać należy, że jest tą samą osobą, która podpisała pełnomocnictwo do złożenia wniosku o wygaszenie spornego znaku w imieniu J. ( T. W. ), jak i własne Oświadczenie przynależności z dnia [...] stycznia 2005r. będące przedmiotem badania Urzędu Patentowego w zakresie interesu prawnego.

- Podkreślić należy, że złożone dopiero do akt sprawy sądowej upoważnienia w sprawach znaków towarowych zostały udzielone po dacie złożenia przez skarżącą wniosku o wygaszenie [...] lipca 2004r. tj. z mocą od dnia [...] października 2004r. w na mocy uchwały posiedzenia Zarządu skarżącej spółki z dnia [...] września 2004r. i dowód ten nie został złożony organowi rozstrzygającemu wniosek w trybie spornym.

- Złożone przez skarżącego w toku postępowania administracyjnego - jako dowód w sprawie - Oświadczenie przynależności z [...].01.2005r. podpisane przez pana T. W. stanowiło o innych okolicznościach, niż wywodzi to kolejne Oświadczenie przynależności z dnia [...] listopada 2005r. podpisane przez Sekretarza tej spółki i złożone dopiero na użytek skargi I. Limited.

Dokument obcojęzyczny Oświadczenie przynależności z [...].01.2005r. i oba jego tłumaczenia - stanowiące podstawę do wydania zaskarżonej decyzji - stanowiły, że J. jest spółką siostrą skarżącej I. Limited, zaś obie są częścią I. Group. Sporne było jedynie tłumaczenie co do istnienia zapisu o podległości firmy "siostry".

Oświadczenie przynależności oznaczone datą [...] listopada 2005r. wraz z tłumaczeniem złożone w imieniu I. Limited, stanowi nowy dowód, ale złożony został dopiero na etapie skargi i nie mógł podlegać ocenie organu administracji.

Podnieść należy, że w toku postępowania administracyjnego wnioskodawca reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - w odpowiedzi na zarzut strony przeciwnej co braku legitymacji, zgłoszony już [...] września 2004r. i poparty dowodami cesji praw do znaków [...] w języku angielskim z tłumaczeniami - mógł i powinien w postępowaniu spornym wykazywać swoje uprawnienia do działania za spółkę J. Wszak od podniesienia zarzutu braku interesu prawnego do czasu rozprawy przed Urzędem Patentowym upłynęło dokładnie 9 miesięcy.

Ocenić zatem należy, że całość materiału dowodowego złożonego przez skarżącego I. Limited i uprawnioną A. S.A. w toku spornego postępowania administracyjnego zgromadzona, zbadana i oceniona została zgodnie z zasadą określoną w art. 77 § 1 i 80 kpa i brak jest podstaw do zarzucenia organowi naruszenia art. 77 § 1 i 28 kpa.

W świetle złożonych przed sądem dowodów nie zostało zakwestionowane ustalenie Urzędu Patentowego, że spółka J.– niezależnie na powiązania własnościowe ze skarżącą, wykazane dopiero przez sądem - jest podmiotem praw i obowiązków, może samodzielnie dochodzić ochrony wynikającej z międzynarodowej rejestracji znaków co potwierdza pełnomocnictwa do wystąpienia z wnioskiem o wygaszenie znaku towarowego nr [...], a tym bardziej złożone dopiero przed Sądem upoważnienie w sprawach znaków towarowych. dla wymienionych w nim osób.

Sąd nie podzielił argumentu skarżącej, która w piśmie złożonym Sądowi dnia [...] listopada 2005r. wywodzi, że skoro wykazała posiadanie 100% udziałów w spółce J., to uprawniony od [...] października 2004r. do reprezentacji jako sekretarz I. Limited pan M. P. jest również upoważniony do reprezentacji spółki J.

Jeżeli bowiem można mówić o upoważnieniu pana M. P. do reprezentacji spółki J., to jedynie na podstawie upoważnienia w sprawach znaków towarowych udzielonego przez Zarząd I. Limited od [...] października 2004r. i gdyby złożył je w toku postępowania administracyjnego. Takiego upoważnienia natomiast nie posiadał, jak i nie reprezentował jeszcze I. Limited w dacie złożenia wniosku do Urzędu Patentowego.

W toku postępowania administracyjnego skarżąca spółka złożyła wniosek o wygaszenie wyłącznie w imieniu własnym, nie poczyniła żadnych formalnych kroków by "rozszerzyć go" (art. 62 kpa) w imieniu spółki J., mimo że na mocy upoważnienia w sprawach znaków towarowych reprezentujące ją od [...] października 2004r. osoby mogły złożyć wniosek także w imieniu spółki J. (co potwierdza pełnomocnictwo z [...] stycznia 2005r. udzielone przez pana T. W. w imieniu spółki J.). Pełnomocnik skarżącego w toku postępowania administracyjnego składając pełnomocnictwo spółki J. nie złożył Urzędowi Patentowemu żadnego formalnego wniosku tej spółki o wygaszenie spornego znaku. Złożenie pełnomocnictwa z [...] stycznia 2005r. w imieniu spółki J. udzielonego mu do wystąpienia z wnioskiem o wygaszenie – nie zostało zrealizowane w tym postępowaniu, bowiem nie został złożony wniosek. Należy przyznać rację Urzędowi Patentowemu, że wnioskiem takim nie może być ustne oświadczenie złożone na rozprawie przez pełnomocnika, że pełnomocnictwo spółki J. dotyczy wystąpienia również tej firmy w niniejszej sprawie jako firmy siostry wnioskodawcy.

W niniejszej sprawie nie zachodziła sukcesja praw skarżącego, a postępowanie sporne przed Urzędem Patentowym jest postępowaniem sformalizowanym, uregulowanym w art. 255 – 258 p.w.p. Warunkiem wszczęcia postępowania spornego w sprawach, o których mowa w art. 255 ust. 1 pkt 1-8 p.w.p. - zgodnie z art. 2551 ust. 1 p.w.p. jest pisemny wniosek. Przepis art. 62 kpa dawał z kolei możliwość wszczęcia i prowadzenia jednego postępowania dotyczące więcej niż jednej strony w sprawach, w których prawa lub obowiązki stron wynikają z tego samego stanu faktycznego oraz z tej samej podstawy prawnej i w których właściwy jest ten sam organ administracji publicznej.

Nawet jeśli przyjąć wykazaną przez skarżącą - dopiero na etapie skargi, dominację skarżącej jako spółki - matki w ramach posiadanych udziałów , to uprawniona do prawa ochronnego z rejestracji międzynarodowej Spółka J. – będąc odrębnym podmiotem gospodarczym, posiadającym osobowość prawną i będąca podmiotem praw i obowiązków - poprzez ustanowionego pełnomocnika mogła podjąć w imieniu własnym czynności procesowe przewidziane w postępowaniu spornym przed Urzędem Patentowym i złożyć pisemny wniosek o wygaszenie. Nadal uczynić to może. Bez względu na jej podległość majątkową - jako osoba prawna jest podmiotem, a nie przedmiotem prawa własności.

Mając powyższe na uwadze Sąd skargę oddalił z mocy art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.