Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Szydłowska Sędziowie Sędzia WSA Andrzej Czarnecki (spr.) Sędzia WSA Dorota Wdowiak Protokolant st. sekr. sąd. Paulina Paczkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 17 stycznia 2012 r. sprawy ze skargi Z. S.A., F., Szwajcaria na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2011 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy [...] oddala skargę

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej decyzją z dnia 7 marca 2011 r., na podstawie art. 246 i art. 247 ust. 2 w związku z art. 132 ust. 2 pkt 2 i pkt 3 i art. 131 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (j.t. Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), oddalił sprzeciw [...] s.a. z siedzibą we F. (S.) o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy COOL RIVER nr [...] udzielonego na rzecz M. A. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowa [...] w K., rozstrzygając o kosztach postępowania.

Decyzję wydano w następujących ustaleniach;

W dniu [...] czerwca 2007 r. M. A. zgłosił do Urzędu Patentowego słowny znak towarowy COOL RIVER, na który decyzją z dnia [...] maja 2008 r. otrzymał prawo ochronne za nr [...]. Znak przeznaczony był do oznaczania towarów w klasie 03 wg klasyfikacji nicejskiej – wyroby perfumeryjne – perfumy, wody toaletowe i zapachowe, wody lawendowe, wody kolońskie, dezodoranty do użytku osobistego, kosmetyku, balsamy kosmetyczne, kremy do skóry, kremy kosmetyczne do twarzy i rąk, śmietanki, maseczki kosmetyczne, mleczko kosmetyczne, toniki, żele kosmetyczne, peelingi, szampony, lotony, farby, odżywki, pianki, lakiery i żele do włosów, mydła kosmetyczne, mydła dezodorujące, szminki, kredki kosmetyczne, pastele i cienie do powiek, tusz do rzęs, pudry kosmetyczne, lakiery do paznokci, zestawy kosmetyczne dla dzieci i dorosłych oraz zestawy kosmetyków dla kobiet i mężczyzn, płyny do kąpieli, olejki do kąpieli, olejki do opalania, talk kosmetyczny.

Ogłoszenie o udzieleniu prawa ochronnego opublikowano w WUP 10/08.

[...] kwietnia 2009 r. wpłynął do Urzędu Patentowego sprzeciw [...] s.a. z siedzibą we F. (S.) – dalej jako [...] - od decyzji udzielającej prawo ochronne na wymieniony znak towarowy. Sprzeciw oparto na przepisach art. 246, art. 164, art. 132 ust. 2 pkt 2 i pkt 3 oraz na art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p. W sprzeciwie podnoszono istnienie wcześniejszych rejestracji znaku wnioskodawcy: międzynarodowego COOL WATER nr [...] ([...] luty 1994 r.), znaku wspólnotowego COOL WATER nr [...] ([...] maja 2004 r.), znaku międzynarodowego COOL WATER nr [...] ([...] kwietnia 2001 r.), znaku międzynarodowego COOL SHADOW nr [...] ([...] października 1999 r.), znaku międzynarodowego COOL DIVE nr [...] ([...] maja 2005 r.), znaku międzynarodowego COOL WATER nr [...] ([...] października 2003 r.), znaku krajowego DAVIDOFF COOL WATER nr [...] ([...] czerwca 1993 r.), znaku międzynarodowego DAVIDOFF COOL WATER WAVE nr [...] ([...]marca 2007 r.), znaku międzynarodowego DAVIODOFF COOL WATER DEEP [...] ([...] września 2003 r.), Wszystkie te znaki, jak podkreślała sprzeciwiająca, są przeznaczone do oznaczania takich samych towarów, jak znak uprawnionego.

Zdaniem wnioskodawcy nie zostały spełnione warunki do rejestracji znaku spornego, gdyż znak uprawnionego jest podobny do znaków wnioskodawcy, co przy podobieństwie/identyczności towarów może powodować ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów. Analizę podobieństwa znaków przedstawiono w oparciu o słowny znak COOL WATER, który, jak stwierdzono stał się podstawą do zgłoszenia pozostałych znaków seryjnych wnioskodawcy. Przeciwstawione znaki zawierają wspólne wyrażenie COOL, a wyrażenie WATER i RIVER składa się z tej samej ilości liter i identycznej sylaby. Ponadto oba wyrażenia nawiązują do tych samych zjawisk przyrodniczych – woda i rzeka. Ponieważ odbiorcy znaków, zdaniem wnioskodawcy zwracają przeważnie uwagę na pierwszy ich człon, znaki są myląco podobne. Zwrócono jednocześnie uwagę, iż część znaków wnioskodawcy jest znakami słownymi, tak jak znak uprawnionego, co ma istotne znaczenie przy nakładaniu znaków na towary, w szczególności przy zbieżnym ich pierwszym członie. Zdaniem wnioskodawcy znak uprawnionego jest naśladownictwem znaków wnioskodawcy. Podobieństwo znaków przeciwstawionych może sugerować odbiorcom pochodzenie towarów od tego samego przedsiębiorcy lub, że przedsiębiorców łączą jakieś związki prawne, organizacyjne lub finansowe.

Dodatkowo, zdaniem wnioskodawcy, prawo ochronne na znak sporny zostało udzielone z naruszeniem art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p., jako że znak wnioskodawcy jest znakiem renomowanym. [...] jest uznanym producentem kosmetyków działając na ryku od 1984 r. i przez poniesienie znacznych nakładów finansowych na reklamę oraz marketing wypracował pozycję lidera na rynku perfum, wód toaletowych i kosmetyków. Swoje produkty COOL WATER wprowadził na rynek polski w 1999 r. poprzedzając licznymi reklamami i akcjami promocyjnymi. Zatem wykorzystanie znaku wnioskodawcy ma charakter pasożytniczego wykorzystania renomy znaku COOL WATER.

Nadto znak uprawnionego został zgłoszony w złej wierze (art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p.), bowiem zgłaszający wiedział o wcześniejszych znakach wnioskodawcy. Zdaniem wnioskodawcy niezbitym dowodem wykorzystania renomy jego znaku i zgłoszenia go w złej wierze jest sprzedaż przez uprawnionego perfum w opakowaniach niemal identycznych, jak opakowania wnioskodawcy.

W odpowiedzi na sprzeciw M. A. wnosił o jego oddalenie jako bezzasadny. Zdaniem uprawnionego z rejestracji na sporny znak identyczne są jedynie wyrażenia COOL, natomiast wyrażenia WATER i RIVER są dominujące i wymawiane całkowicie odmiennie – łoter i riwer. Zatem znaki w warstwie fonetycznej nie wykazują podobieństwa.

Także pod względem pisowni znaki nie są podobne. Urząd Patentowy na oznaczenia zaczynające się od wyrażenia COOL wydał już 41 praw ochronnych, których przykłady uprawniony przedstawił, co w jego ocenie dowodzi, iż ten element w znakach przeciwstawionych nie jest wiodącym. COOL w znakach towarowych jest słowem pospolitym z racji używania go już w znacznej liczbie znaków (83). W związku z tym użycie tego słowa na początku znaku czy w innym miejscu nie stanowi przeszkody do udzielenia ochrony, czego dowodzą zarówno decyzje Urzędu Patentowego Polski (41 znaków), jak i urzędów zagranicznych (30 znaków).

Pod względem fonetycznym i znaczeniowym połączenie słowa COOL ze słowem RIVER ma odmienne znaczenie (chłodna rzeka), od połączenia słowa COOL ze słowem WATER (chłodna woda). Także różnice w wymowie obu znaków są ewidentne. Pod względem znaczeniowym znak COOL WATER wskazuje na rodzaj kosmetyku – woda toaletowa. Natomiast znak COOL RIVER takiego skojarzenia nie powoduje.

W warstwie wizualnej również nie zachodzi podobieństwo pomiędzy znakami ze względu na odmienność drugiego członu w znakach przeciwstawionych.

Z powyższego uprawniony z rejestracji wyprowadził wniosek o braku podobieństwa pomiędzy przeciwstawionymi znakami, a w szczególności o braku podobieństwa kolizyjnego, podobnie jak znaki WELT i WEST przeznaczone do oznaczania wyrobów tytoniowych, pomimo tego, że różnią się jedynie jedną literą, co stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku GSK 811/04 oraz n. Urząd Patentowy w decyzji z dnia [...] sierpnia 2001 r.

Odnosząc się do twierdzenia o renomie znaku COOL WATER uprawniony z rejestracji stwierdził, że o renomie można mówić ale jedynie w stosunku do znaku DAVIDOFF.

Co do wprowadzenia odbiorców w błąd uprawniony podkreślał, że jego artykuły są przeznaczone dla przeciętnego konsumenta i sprzedawane w supermarketach i na targowiskach, a towary wnioskodawcy w sklepach na wydzielonych stoiskach. Natomiast co do zarzutu złej wiary, zdaniem uprawnionego, wnioskodawca nie wykazał, by sporny znak został zgłoszony w takim zamiarze.

W piśmie z dnia [...] sierpnia 2010 r. wnioskodawca powołując się na oświadczenia wskazanych osób podkreślał, że wartość sprzedanych towarów w latach 2005 – 2008 przekraczała kwoty 2 i 3 milionów złotych, a nakłady na reklamę w latach 2006 i 2007 przekraczały odpowiednio 900 i 300 tysięcy złotych. Dane te w ocenie wnioskodawcy potwierdzają renomę znaku COOL WATER.

W tym stanie Urząd Patentowy po przeprowadzeniu rozprawy wydał wymienioną na wstępie decyzję administracyjną.

Organ administracji uznał za niewątpliwe, że towary obu przedsiębiorców są podobne. Znak uprawnionego COOL RIVER został przeznaczony do oznaczania towarów wymienionych wcześniej. Następnie Urząd Patentowy przedstawił towary w klasie 3, dla których oznaczania przeznaczono znaki firmy [...]: tj. DAVIDOFF COOL WATER WAVE nr [...], COOL WATER nr [...], COOL WATER CTM nr [...], COOL WATER nr IR [...], DAVIDOFF COOL WATER nr [...], stwierdzając, że porównywane znaki służą do oznaczania tego samego rodzaju towarów, tj. wyrobów perfumeryjnych oraz różnego rodzaju kosmetyków uznając, że w kwestii samych oznaczeń brak jest podobieństwa przeciwstawionych znaków w stopniu uzasadniającym ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Rozpatrując podobieństwo porównywanych znaków w ich całokształcie oraz ogólnego wrażenia jakie wywołują na odbiorcy, Urząd Patentowy stwierdził, że znak sporny i znaki COOL WATER nr [...] i DAVIDOFF COOL WATER nr [...] mają charakter słowny. Znaki COOL WATER nr [...], COOL WATER CTM nr [...] oraz DAVIDOFF COOL WATER WAVE nr [...], aczkolwiek ze skromną grafiką, to jednak są znakami słowno-graficznymi.

Rozpatrując w warstwie wizualnej i fonetycznej podobieństwo znaków COOL WATER, DAVIDOFF COOL WATER i DAVIDOFF COOL WATER WAVE w relacji do znaku COOL RIVER Urząd Patentowy uznał, że pochodzą z języka angielskiego. Jednakże niezależnie, czy będą wymawiane zgodnie z pisownią języka polskiego, czy w języku angielskim, to różnią się w warstwie wizualnej i fonetycznej ze względu na różne elementy słowne – WATER i RIVER.

Wyrażenie COOL (wspólne w przeciwstawionych znakach) jest popularne i kojarzone jest z oznaczeniem czegoś chłodnego. Wyrażenie WATER różniąc się od wyrażenia RIVER w warstwie wizualnej, różni się także wymową.

W warstwie znaczeniowej wyrażenia COOL WATER i COOL RIVER w języku angielskim mają odmienne znaczenia. COOL WATER oznacza "chłodną wodę", a COOL RIVER "chłodną rzekę". Organ administracji stwierdził, że nawet gdyby przyjąć, iż dla polskiego odbiorcy oba te oznaczenia miałyby charakter fantazyjny nie posiadający żadnego określonego znaczenia, to i tak, ze względu na różne elementy słowne (WATER I RIVER) znaki są różne, gdyż elementy te w znakach przeciwstawionych odgrywają istotną rolę na ocenę podobieństwa. W tym miejscu organ podkreślał, że element słowny COOL używany jest w wielu innych znakach zarejestrowanych dla różnych podmiotów, w tym do oznaczania również towarów w klasie 3. Wobec tego, jako wyraz samodzielny posiada dość znikomą zdolność odróżniającą. Natomiast w pozostałych znakach użyte w nich wyrażenie DAVIDOFF jeszcze bardziej znaki te odróżnia od znaku spornego.

Na podstawie powyższych stwierdzeń Urząd Patentowy wyprowadził wniosek o braku podobieństwa między znakami przeciwstawionymi, a w szczególności podobieństwa, w rozumieniu art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p., uzasadniającego ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia przepisu art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p. Urząd Patentowy stwierdził, że brak jest okoliczności wskazujących, iż uprawniony do spornego znaku zgłosił znak w złej wierze. Omawiając pojęcie złej wiary, w oparciu o doktrynę i orzecznictwo sądu administracyjnego, organ administracji podkreślał, że obowiązek wykazania i udowodnienia złej wiary ciążył na wnioskodawcy. Jednocześnie o złej wierze, jak wskazał organ, będzie decydować ocena całokształtu okoliczności dotyczących świadomości uprawnionego w dacie zgłoszenia znaku. W ocenie Urzędu Patentowego okoliczności takie nie wystąpiły. Powoływanie się przez wnioskodawcę na ulotkę "lista zapachów alternatywnych" i upodabnianie opakowań perfum przez uprawnionego do innych znanych marek oraz na wydruki ze strony internetowej prezentujące perfumy COOL WATER i COOL RIVER, zdaniem organu administracji, było niewystarczające. Nie wiadomo bowiem kiedy i przez kogo owa ulotka została sporządzona, a więc nie mogła stanowić dowodu w sprawie. Podobnie organ uznał wydruki ze strony internetowej za niewystarczające dla stwierdzenia nieuczciwości lub naganności postępowania uprawnionego. Natomiast zarzut upodabniania opakowań perfum COOL WATER i COOL RIVER dotyczy kwestii stosowania znaku w obrocie (zdaniem organu po dacie rejestracji znaku spornego) więc nie może być argumentem na złą wiarę uprawnionego, gdyż sporny znak jest znakiem słownym. Zarzut złej wiary, na który miałby się składać całokształt działań uprawnionego, polegających na nieprzypadkowym doborze nazw perfum w taki sposób, by były one podobne do nazw perfum znanych marek, w ocenie Urzędu Patentowego również nie stanowił okoliczności na istnienie złej wiary uprawnionego w dacie zgłoszenia spornego znaku.

Zdaniem Urzędu Patentowego nie został także naruszony przepis art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p. – renoma znaku COOL WATER. Organ administracji, powołując się na analizę porównawczą przytoczoną przy ocenie zarzutu z art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. stwierdził, że nie zachodzi podobieństwo pomiędzy porównywanymi znakami w stopniu wywołującym ryzyko ich skojarzenia. Jednocześnie podkreślano, iż renoma znaku wnioskodawcy nie została wykazana znaczną ilością klientów, udziału znaku w rynku, intensywnością oraz geograficznym zasięgiem używaniem znaku, intensywnością kojarzenia towarów z tym znakiem oraz wielkością nakładów poniesionych na reklamę i promocję znaku. Przedłożone w tym zakresie materiały dowodowe przez wnioskodawcę zawierają głównie materiały reklamowe i artykuły oraz opracowania poświęcone wyrobom perfumeryjnym (w tym firmy [...] s.a.) z dat nie odpowiadających dacie zgłoszenia znaku spornego, bądź nie zawierają w ogóle takich dowodów. Również oświadczenia złożone przez osoby reprezentujące wnioskodawcę organ uznał za niewystarczające na wykazanie renomy znaku. Wyniki sprzedaży netto zapachów COOL WAYTER DAVIDOFF w Polsce przedstawiane przez te osoby z lat 2005 – 2008 i nakłady na reklamę z lat 2006 – 2007 dotyczą okresu niewiele poprzedzającego datę zgłoszenia znaku spornego.

Na decyzję [...] s.a. z siedzibą we F. (S.) złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z wnioskiem o uchylenie decyzji i zasądzenie kosztów postępowania.

Decyzji zarzucono naruszenie przepisów postępowania – art. art. 7, 8, 77, 80 i 107 § 3 k.p.a. – w związku z art. 256 P.w.p. przez nierozpatrzenie całego materiału dowodowego i uznanie, że uczestnik postępowania w dacie zgłoszenia znaku nie działał w złej wierze (art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p.). Zarzucono również błędną wykładnię przepisu art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. przez uznanie, że znak COOL RIVER nie jest podobny do znaku COOL WATER w stopniu mogącym wprowadzać odbiorców w błąd przez wzajemne skojarzenie tych znaków oraz niewłaściwą wykładnię i zastosowanie przepisu art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p. przez przyjęcie, że znak COOL WATER nie jest znakiem renomowanym.

Zdaniem skarżącej skoro Urząd Patentowy powziął wątpliwość co do wystarczającej wagi dowodów zgłoszony przez skarżącą, to powinien wezwać spółkę do złożenia wyjaśnień przejawiając własną inicjatywę dowodową. Organ nie ustosunkował się do "Zestawienia oryginalnych produktów..." (zał. 7) przedłożonego na rozprawie [...] listopada 2010 r., stwierdzając jedynie, że tzw. "Lista zapachów alternatywnych" oraz fakt upodabniania opakowań perfum przez uprawnionego nie może stanowić o jego złej wierze, chociaż uprawniony nie kwestionował tych dowodów. Jak podkreślała skarżąca, Urząd Patentowy jeżeli miał niedostatek co do przedłożonych informacji opartych na stronach internetowych prezentujących perfumy COOL WATER i COOL RIVER, powinien informacje te zweryfikować lub uzupełnić we własnym zakresie, albo zażądać od wnioskodawcy ich uwiarygodnienia. Informacji tych uprawniony z prawa ochronnego na sporny znak nie kwestionował. Dlatego do skargi ponownie załączono te dowody.

Wbrew twierdzeniom Urzędu Patentowego, jak wynika z materiałów załączonych do pisma z dnia [...] sierpnia 2010 r. przez wnioskodawcę, reklamy COOL WATER zamieszczano od roku 2003, a nie jak stwierdził organ od roku 2005. Nadto wskazywano na wyroki sądów niemieckich z 2002 r. i 2005 r., w których stwierdzono, że perfumy DAVIDOFF COOL WATER WOMAN w 2001 r. były na 3 miejscu w kategorii najczęściej sprzedawanych i jako najbardziej rozpoznawalne były produkty DAVIDOFF COOL WATER. Jednocześnie wskazywano na orzeczenie Urzędu Patentowego Łotwy z 2006 r. stwierdzające dobrą lub powszechną znajomość znaku COOL WATER w tym kraju podobnie jak w Bułgarii. Do tych dowodów Urząd Patentowy się nie ustosunkował z naruszeniem powołanych w skardze przepisów postępowania. Zdaniem skarżącej Urząd Patentowy nie odniósł się do załączonych dowodów wskazujących na silnie odróżniający charakter znaku COOL WATER. Używanie znaku COOL RIVER może osłabić ten charakter znaku skarżącej, co powoduje konieczność silniejszej jego ochrony. Wcześniejsze używanie znaku COOL WATER, zapamiętanego przez przeciętnego odbiorcę, będzie powodowało kojarzenie znaku COOL RIVER ze znakiem spółki. W ocenie skarżącej jej znak jest znakiem renomowanym, jako znak wypromowany reklamami i marketingowo na rynku.

Dowodząc złej wiary przy zgłaszaniu znaku przez uprawnionego skarżąca podnosiła, iż uprawniony miał pełną wiedzę przy zgłaszaniu znaku COOL RIVER o funkcjonowaniu na rynku znaku COOL WATER i przez zgłoszenie swojego znaku jego zamiarem było upodobnienie znaku do znaku skarżącej. W związku z tym, przy dużej promocji znaku COOL WATER, uprawniony czerpie nienależne korzyści z rejestracji swojego znaku, powodując jednocześnie niebezpieczeństwo degradacji znaku COOL WATER. Urząd Patentowy nie przedstawił argumentacji i nie dokonał koniecznych ustaleń na stwierdzenie, iż uprawniony zgłaszając swój znak towarowy zachował się zgodnie z zasadami współżycia społecznego i dobrymi obyczajami.

Zdaniem skarżącej Urząd Patentowy wadliwie ocenił podobieństwo znaków przeciwstawionych. Oba znaki są podobne w warstwie słownej i koncepcyjnej. Oba oznaczenia składają się z dwóch wyrazów, z których pierwszy jest identyczny. Drugi z wyrazów powiązany jest ze zjawiskiem występującym w przyrodzie WATER – woda, RIVER – rzeka. Są więc oparte na tym samym pomyśle. Oznaczenia te będą postrzegane przez polskiego odbiorcę w całości jako podobne, gdyż wystarczającym jest podobieństwo ich jednego elementu. Ponieważ znak sporny jest znakiem słownym, formy używania (nakładania) mogą być dowolne, co powoduje że znaki będą odbierane przez przeciętnego konsumenta jako różne ich wersje, w szczególności przy tożsamości towarów. Jednocześnie (przy tożsamości towarów) przeciętny odbiorca może zostać wprowadzony w błąd co do pochodzenia towarów przez mylne przyjęcie, iż obu przedsiębiorców łączą jakieś związki organizacyjne lub prawne.

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej wnosił o jej oddalenie. Organ administracji uznał za błędne stanowisko skarżącej o obowiązku organu w wykazywaniu się inicjatywą dowodową w postępowaniu spornym. Urząd Patentowy w postępowaniu spornym nie jest obowiązany do poszukiwania dowodów potwierdzających argumenty stron oraz nie ma obowiązku wzywania stron do uzupełnienia materiałów dowodowych przez nich przedstawionych. Urząd Patentowy nie miał również wątpliwości co do istotnych okoliczności sprawy, jak i nie miał wątpliwości co tego, że posiadany materiał dowodowy był wystarczający dla dokonania rozstrzygnięcia. Natomiast przedłożony dodatkowy materiał do skargi należy uznać za spóźniony, dlatego nie może wpływać na rozstrzygnięcie.

Wskazywane orzeczenia sądów innych państw nie mogą, zdaniem organu, stanowić dowodów na renomę znaku skarżącej w Polsce.

W ocenie Urzędu Patentowego w zaskarżonej decyzji został wykazany brak podobieństwa przeciwstawionych znaków wyłączający niebezpieczeństwo ich skojarzenia. Dla stwierdzenia naruszenia renomy znaku należy w pierwszej kolejności ustalić, czy znaki są podobne, a następnie można wykazywać renomę znaku. Jak wynika z decyzji, niepodobieństwo znaków zostało wykazane, jak i brak jego renomy.

To, że uprawniony produkuje kosmetyki w oparciu o nazwy podobnych renomowanych marek i upadania opakowania do tych marek nie ma żadnego wpływu na zgłoszenie znaku w złej wierze, bowiem przedmiotem oceny był konkretny zarejestrowany znak.

Z tych względów Urząd Patentowy uznał, że argumentacja skargi sprowadza się wyłącznie do polemiki z ustaleniami organu i próby przedstawienia własnej wersji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje;

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz.1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają,

w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne (art. 3 § 1 ww. ustawy).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, iż skarga jest niezasadna.

[...] s.a. z siedzibą we F. (S.) jako podstawę materialnoprawną sprzeciwu, wskazaną również w zaskarżonej decyzji, powołał przepisy art. 132 ust. 2 pkt 2 i pkt 3 oraz art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p. stawiając w skardze Urzędowi Patentowemu zarzut naruszenia przepisów postępowania w związku z art. 256 P.w.p. przez niewykazanie własnej inicjatywy dowodowej.

W sytuacji, kiedy skarga zarzuca naruszenie prawa materialnego oraz naruszenie przepisów postępowania, w pierwszej kolejności rozpoznaniu podlegają zarzuty naruszenia przepisów postępowania. Do kontroli subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przepis prawa materialnego można przejść dopiero wówczas, gdy okaże się, że stan faktyczny przyjęty w zaskarżonej decyzji jest prawidłowy albo nie został skutecznie podważony. Stąd, wobec postawienia w skardze zarzutu naruszenia prawa materialnego oraz przepisów postępowania, jako pierwszy należało poddać ocenie zarzut naruszenia przepisów postępowania.

W tezie wyroku z dnia 18 kwietnia 2007 r., sygn. akt II GSK 350/06 Naczelny Sąd Administracyjny podkreślał, że w postępowaniu spornym Urząd Patentowy nie może wyjść poza granice wniosku i wskazaną przez wnioskodawcę podstawę prawną, określające na tym etapie sprawę administracyjną. Przy takim unormowaniu nie można przenosić do postępowania spornego przez art. 256 ust. 1 P.w.p., wynikających z art. 7, art. 77 § 1 k.p.a., obowiązków Urząd Patentowy w zakresie zbierania i oceny dowodów oraz załatwiania spraw z uwzględnieniem interesu społecznego i słusznego interesu obywateli, ponieważ art. 255 ust. 4 P.w.p., jest przepisem zawierającym objętą nim pełną regulację wykluczającą możliwość uzupełniającego zastosowania tych przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego. W uzasadnieniu wyroku z dnia 11 lipca 2006 r., sygn. akt II GSK 82/06 Naczelny Sąd Administracyjny skonstatował, że w treści art. 256 ust. 1 P.w.p. odesłano w zakresie postępowania spornego do przepisów k.p.a, stosowanych jednak odpowiednio. Jak podkreślał ten sąd: "Już sama natura postępowania spornego, w którym Urząd Patentowy rozstrzyga spór pomiędzy stronami o przeciwstawnych interesach, bliższa pod wieloma względami kontradyktoryjnemu postępowaniu cywilnemu niż administracyjnemu, nakazuje daleko idącą ostrożność w przenoszeniu zasad określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego do regulowania przebiegu postępowania spornego". Zatem w postępowaniu spornym Urząd Patentowy rozstrzyga sprawę na podstawie argumentacji stron, gdyż sprawa ta jest wywołana wnioskiem żądającego unieważnienia prawa z rejestracji, a więc nie jest prowadzona przez organ administracji z urzędu. Godzi się również zauważyć, co podkreślał Naczelny Sąd Administracyjny w sprawie II GSK 82/06, iż "osoba żądająca unieważnienia prawa ochronnego winna wskazać, jakie warunki uzyskania prawa nie zostały spełnione, wyznaczając w ten sposób granice badania sprawy przez Urząd Patentowy, co potwierdza treść art. 255 ust. 4 P.w.p., a także to na tej osobie spoczywa ciężar udowodnienia, że wskazane okoliczności istotnie zachodzą". Innymi słowy to od aktywności stron w postępowaniu spornym zależy jego wynik, gdyż ciężar tej aktywności spoczywa na stronach postępowania spornego.

Mając na względzie powyższe uwagi, Sąd orzekający w rozpoznawanej sprawie nie uznał za trafne zarzuty skarżącej o naruszeniu przez Urząd Patentowy wskazanych w skardze przepisów postępowania.

Przechodząc do zarzutu i twierdzenia skarżącej o renomie znaku COOL WATER należy podkreślić, że regulacje prawne zawarte w ustawie Prawo własności przemysłowej tworzą ochronę dla tej kategorii oznaczeń w art. 132 ust. 2 pkt 3, jednak nie zawierają one legalnej definicji renomowanego znaku towarowego. Z tego względu konieczne jest odwołanie się do stanowiska wypracowanego przez doktrynę.

Znak renomowany jest oznaczeniem, które w odróżnieniu od znaków zwykłych pełniących tylko funkcje wskazywania pochodzenia towaru realizuje funkcję przyciągania konsumentów towarów oznaczanych takim znakiem. Atrakcyjność tego znaku towarowego wiąże się z ustaloną wśród odbiorców bardzo dobrą opinią o cechach towaru opatrzonego tym znakiem. Renoma jest więc utrwalonym w świadomości konsumentów wyobrażeniem o wyjątkowych walorach towaru, oczekiwanych i niezawodnie spełnianych pożądane cechach (Por. U. Promińska: "Prawo do znaku towarowego a wolność konkurencji", Państwo i Prawo Nr 2 z 1998 r., str. 46). Znak renomowany jest zatem gwarantem wysokiej jakości i prestiżu towarów nim sygnowanych, posiadając jednocześnie sam w sobie konkretną wartość.

Ustalenie renomy znaku towarowego wiąże się z koniecznością analizowania, obok stopnia znajomości znaku, innych istotnych czynników, tj.: terytorialnego i czasowego zasięgu używania znaku, udziału w rynku towarów nim oznaczonych, ale i rozmiaru nakładów poniesionych przez uprawniony podmiot w związku z reklamą znaku oraz liczby udzielonych licencji dla innych przedsiębiorców. Szeroka znajomość znaku wśród odbiorców nie ma przy tym istotnego znaczenia. Wystarczy, jeżeli znak towarowy cieszy się uznaniem wśród klientów, do których jest skierowany (Por. Joanna Piotrowska: "Renomowane znaki towarowe i ich ochrona". Wydawnictwo C. H. Beck 2001, str. 16 i 19). Za takim ujęciem renomy znaku towarowego opowiedział się również Europejski Trybunał Sprawiedliwości w orzeczeniu z 14 września 1999 r. nr C-375/97 w sprawie Chevy.

Z przedłożonych przez skarżącą w toku postępowania administracyjnego materiałów dowodowych Urząd Patentowy wyprowadził stwierdzenie, że dotyczą one wyników sprzedaży netto w Polsce zapachów COOL WATER DAVIDIFF z okresu 2005 – 2008 rok oraz nakładów na reklamę za lata 2006 – 2007. Sporny znak COOL RIVER został zgłoszony do ochrony w połowie roku 2007. Stąd organ administracji wywiódł wniosek, iż materiały te, z uwzględnieniem daty zgłoszenia znaku uprawnionego, nie są wystarczające dla stwierdzenia renomy znaku COOL WATER. Spółka w skardze podnosiła nieuwzględnienie przez organ pozostałych materiałów z lat 2003 i 2004, jednakże należy zwrócić uwagę, że Urząd Patentowy badał podobieństwo znaków COOL WATER i COOL RIVER, natomiast z okresów wskazanych w skardze, na co wcześniej zwracał uwagę organ, poza wyrażeniami "Cool Water" w znakach COOL WATER występuje uzupełnienie tego znaku przez dodatkowe słowo DAVIDOFF powodujące, że znak z tym wyrażeniem nie można było odnosić do znaku przeciwstawionego, a więc badany materiał dostarczony przez skarżącą został przez organ administracji prawidłowo oceniony, także w zakresie renomy znaku COOL WATER, w świetle wymagania terytorialnego i czasowego zasięgu używania znaku oraz mając na względzie podjęte działania przez Urząd Patentowy wskazane dalej.

Nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy identyczny lub podobny do renomowanego znaku towarowego zarejestrowanego lub zgłoszonego z wcześniejszym pierwszeństwem do rejestracji (o ile znak taki zostanie zarejestrowany) na rzecz innej osoby dla jakichkolwiek towarów, jeżeli mogłoby to przynieść zgłaszającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru bądź renomy znaku wcześniejszego. Przepis ten stosuje się odpowiednio do znaku powszechnie znanego (art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p.). Z treści zacytowanego przepisu wynika, że sfera praw wyłącznych uprawnionego do renomowanego znaku towarowego wykracza poza granice specjalizacji, to znaczy, że dla ochrony praw podmiotowych wynikających z rejestracji znaku towarowego uznanego za renomowany nie jest konieczne dodatkowe wykazanie podobieństwa towarów, jak ma to miejsce w przypadku znaków zwykłych, lecz wystarczy podobieństwo oznaczeń (znaku zgłoszonego i znaku renomowanego).

W związku z tym Urząd Patentowy w pierwszej kolejności ustalił, czy znak skarżącej – COOL WATER – jest podobny do znaku uprawnionego – COOL RIVER - mając na względzie całościowe wrażenie jakie znaki te wywołują u przeciętnego odbiorcy, zgodnie z wymaganymi kryteriami w płaszczyźnie: wizualnej, fonetycznej i znaczeniowej, prawidłowo przyjmując, że przeciętny odbiorca to właściwie poinformowany, dostatecznie uważny i ostrożny (rozsądny) konsument towarów oferowanych przez właścicieli obu znaków, gdyż tylko taki odbiorca jest adresatem znaku towarowego. Jak zasadnie bowiem podkreślał organ administracji, renoma znaku nabiera znaczenia w sytuacji ustalenia kolizji w podobieństwie samych oznaczeń.

Jak podkreślał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 marca 2010 r. wydanym w sprawie II GSK 533/09 "Punktem wyjścia przy ocenie podobieństwa znaków towarowych pozostających w konflikcie, w których indywidualne elementy są takie same, jest całościowe wrażenie wywierane przez każde z dwóch oznaczeń Nie jest więc tak, iż wystarczającym elementem dla zaistnienia przesłanek z art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.), (po bezspornym ustaleniu identyczności lub podobieństwa towarów), jest stwierdzenie, że w złożony znaku towarowym jeden z jego elementów jest znakiem towarowym z wcześniejszym pierwszeństwem udzielonym na rzecz innej osoby. Dla celów całościowej oceny niebezpieczeństwa konfuzji przeciętny konsument określonego rodzaju dóbr jest postrzegany jako osoba należycie dobrze poinformowana, należycie uważna i ostrożna, przy czym poziom spostrzegawczości przeciętnego konsumenta może się różnić w zależności od rodzaju towarów lub usług". Podkreślając zasadę badania znaków na ich podobieństwo przez uwzględnianie całościowego wrażenia jakie znaki wywołują na przeciętnym odbiorcy należy jednocześnie, w aspekcie ostatniej uwagi uznać, że kosmetyki, a w szczególności perfumy nie są towarami nabywanymi codziennie, a każdorazowy zakup poprzedzony jest choćby chwilową ich analizą (na przykład sprawdzeniem zapachu, czy kupującemu zapach ten odpowiada, gdyż właśnie w takim celu produkt ten jest nabywany). Nie stanowią więc one tzw. grupy produktów impulsywnych, kupowanych bez chociażby chwilowego zastanowienia tym bardziej, że nie są to również produkty tanie. W związku z tym i uwaga przeciętnego konsumenta tych towarów jest nakierowana na towar i jego oznaczenia w zwiększonym zakresie.

Dokonując oceny podobieństwa znaków należy mieć na względzie przede wszystkim ich dominujące i najbardziej odróżniające elementy (por. wyrok NSA z dnia 12 października 2010 r. w sprawie II GSK 849/09). Urząd Patentowy badając znaki przeciwstawione na ich wzajemne podobieństwo, przeprowadził badanie to zgodnie ze wskazaniem zawartym w sprzeciwie. Spółka określiła bowiem, że analizę podobieństwa znaków przeprowadziła przez porównanie jej znaku COOL WATER do znaku uprawnionego COOL RIVER. Zwrócenie uwagi przez skarżącą właśnie na jej znak COOL WATER, a nie na znak DAVIDOFF COOL WATER jest zrozumiałe, gdyż ten drugi wyraźnie różni się od znaku uprawnionego – COOL RIVER – dodatkowym pierwszym elementem – DAVIDOFF.

W obu znakach wyrażenie COOL jest takie same, a więc słowo to nie jest odróżniające dla znaków przeciwstawionych. Skarżąca posiada szereg innych znaków z tym wyrażeniem – COOL - (np. COOL SHADOW, COOL DIVE, COOL WATER WAVE, czy właśnie DAVIDOFF COOL WATER, które również stanowiły przedmiot badania organu na podobieństwo ze znakiem spornym) zatem wyrażenie to nie może być elementem dominującym, gdyż przyjęcie, że ten element (COOL ) dominuje we wszystkich tych znakach będąc jednocześnie elementem najbardziej je odróżniającym, prowadziłoby do wniosku o nieistotności pozostałych elementów. Potencjalny przeciętny odbiorca tych znaków (określony wskazanymi wcześniej cechami), kierując się wyłącznie wyrażeniem COOL w istocie nie odróżniałby towarów, które kupuje. Zatem nie bez znaczenia są także drugie elementy znaków przeciwstawionych – WATER i RIVER.

Organ administracji dokonując analizy podobieństwa tych oznaczeń stwierdził, że nie są one podobne i Sąd w składzie orzekającym stanowisko to podziela. Urząd Patentowy prawidłowo również uznał podobieństwo towarów oznaczanych oboma znakami, co jednak zasadnie nie doprowadziło go do stwierdzenia o kolizyjności znaków przeciwstawionych. Przy podobieństwie towarów należy szczególną uwagę poświęcić analizie podobieństwa oznaczeń, co nie oznacza, że w przypadku wystąpienia podobieństwa jednego z elementów znaku już znaki należy uznać za konfuzyjne. Takie rozumienie prowadziłoby do nieuzasadnionego wniosku, że podobieństwo jednego elementu znaków, co do zasady, wykluczałoby rejestrację znaku późniejszego. Jak podkreśla się bowiem w orzecznictwie i w doktrynie, badanie znaków na ich wzajemne podobieństwo musi mieć na względzie całość postaci znaków i wrażenie jakie ta całościowa postać wywołuje na przeciętnym odbiorcy, a nie jeden z ich elementów, jako wystarczający do stwierdzenia podobieństwa, mając oczywiście na uwadze cechy tych elementów wspomniane w powołanym wyżej wyroku NSA II GSK 849/09. W związku z tym znaki należy badać całościowo w kilku ich aspektach – fonetycznym, wizualnym, znaczeniowym.

Urząd Patentowy przeanalizował znaki skarżącej mając także na uwadze, że niektóre z nich (COOL WATER nr [...] i DAVIDOFF COOL WATER nr [...]) są znakami słownymi, a COOL WATER nr [...], COOL WATER CTM nr [...] i DAVIDOFF COOL WATER nr [...] są znakami słowno-graficznymi. Ponieważ znak sporny COOL RIVER jest znakiem słownym, dla porównania na podobieństwo można było przeciwstawić mu znak słowny COOL WATER nr [...], gdyż drugi znak słowny skarżącej - DAVIDOFF COOL WATER nr [...] – zawierał dodatkowe wyrażenie DAVIDOFF wprost odróżniające ten znak.

W warstwie fonetycznej, jak trafnie ustalił organ, wyrażenia te są wyraźnie niepodobne. Słowo WATER (odczytywane jako "water" lub z angielska "łoter") nie jest podobne w brzmieniu do wyrażenia RIVER, które w języku polskim i angielskim ma to samo brzmienie.

W warstwie wizualnej oba wyrażenia, zgodnie z prawidłowymi ustaleniami Urzędu Patentowego, są również niepodobne. Słowa "Water" i "River" składają się z pięciu liter, z których podobne są jedynie dwie ostatnie, a poprzedzające je trzy litery wyraźnie się różnią. Błędem byłoby zatem w ocenie Sądu przyjęcie, że w warstwie wizualnej znaki są w konfuzji tylko ze względu na podobieństwo dwóch ostatnich liter w nich występujących, gdyż należało, jak prawidłowo przeprowadził to Urząd Patentowy, ocenić oba znaki na podobieństwo w ich całościowym wyglądzie, który podobieństwo to w warstwie wizualnej wyklucza.

Oceniając te elementy znaków (Water i River) w warstwie znaczeniowej Urząd Patentowy, zdaniem Sądu trafnie, uznał brak ich podobieństwa. Oba wyrażenia dla odbiorcy nie znającego języka angielskiego będą określeniami fantazyjnymi. Dla znającego ten język słowo "Water" będzie znaczyło wodę, a "River" – rzekę. Dla tych odbiorców połączenie obu słów ze słowem "Cool" będzie oznaczało również co innego – chłodną wodę i chłodną rzekę. W ocenie Sądu bliższe natomiast określeniu zjawiska przyrodniczego będzie zespół słów COOL RIVER niż COOL WATER, jako że to pierwsze nawiązuje właśnie do rzeki, a więc do przyrody. W związku z tym słusznie uznał Urząd Patentowy, że w sferze koncepcyjnej nie można mówić o podobieństwie obu oznaczeń, które to podobieństwo prowadziłoby do zaistnienia pomyłek. Przykładowo użycie wyrażenia angielskiego "rain" nawiązującego do deszczu, będącego opadem wody, również będzie bliższe samemu zjawisku przyrodniczemu niż samo słowo "water" – "woda".

Jak podkreślał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 30 sierpnia 2010 r. wydanym w sprawie VI SA/Wa 807/10, który to pogląd Sąd w składzie orzekającym podziela, "Brak podobieństwa między znakami czyni zbędnymi rozważania na temat wykorzystywania cudzej renomy, bowiem "warunkiem wstępnym" przyjęcia, że do wykorzystania renomy doszło, jest ustalenie podobieństwa między znakami, zaś warunkiem drugim jest ustalenie, że znak wnioskodawcy renomę posiada". Skoro więc, jak wskazano wcześniej, w świetle art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p., dla określenia renomy nie ma potrzeby ustalania podobieństwa towarów, gdyż wystarczające jest ustalenie podobieństwa znaków, to, jak zasadnie stwierdził Urząd Patentowy, wykazanie zgodnie z art. 132 ust. 2 pkt 2 P.w.p. na podstawie poczynionych ustaleń, brak podobieństwa przeciwstawionych znaków towarowych, skutkuje jednocześnie brakiem zaistnienia pomyłek, co prowadzi do wniosku o braku wystąpienia przesłanek z przepisu art. 132 ust. 2 pkt 3 P.w.p.

Rozważając zarzut złej wiary uprawnionego (art. 131 ust. 2 pkt 1 P.w.p.) w zgłoszeniu do rejestracji znaku COOL RIVER należy zauważyć szczególne rozumieniu złej wiary na gruncie Prawa własności przemysłowej. Oceniając w tym aspekcie zarzut złej wiary, co uczynił organ administracji, należy stwierdzić, że można mówić o tej przesłance w sytuacji zgłoszenia znaku w celu zablokowania zgłoszenia lub zablokowania używania oznaczenia podmiotowi używającemu to oznaczenie na rynku lub w celu przejęcia pozycji rynkowej podmiotu używającego znaku towarowego. Skarżąca nie wykazała, by uprawniony z prawa ochronnego do znaku COOL RIVER miał na celu przez zgłoszenie znaku takie zamiary. Co do zamiaru przejęcia przez M. A. pozycji rynkowej spółki akcyjnej [...], bliższe wykazywanie braku jakiejkolwiek możliwości realizacji tego zamiaru wydaje się być zbędne. Pozycja produkcji rynkowej M. A. jest brzegowo różna od pozycji rynkowej spółki [...], pod każdym względem.

Można mówić także o złej wierze, gdy zgłoszenie znaku nastąpiło w celach spekulacyjnych bez zamiaru używania znaku, a po to by uzyskać korzyści od podmiotu posiadającego znak. W tej kwestii brak jest jakichkolwiek dowodów na to, by uprawniony z prawa ochronnego na sporny znak COOL RIVER, zgłaszając znak działał w celach spekulacyjnych z zamiarem żądania jakichkolwiek korzyści od [...]. Wręcz przeciwnie z ustaleń organu jednoznacznie wynika, że M. A. zgłosił znak wyłącznie w celu oznaczania nim swoich towarów.

Zgłoszenie znaku w złej wierze będzie zachodziło również, gdy zgłaszający bez zachowania należytej staranności lub mając tego świadomość, zgłasza znak z naruszeniem praw innej osoby, a także gdy zgłasza znak niezgodnie z dobrymi obyczajami lub uczciwymi praktykami handlowymi. Tych okoliczności [...] również nie wykazał wskazując w zasadzie na to, jak posługuje się uprawniony znakiem w stosunku do swoich produktów. To jak nakłada swój znak słowny M. A. na swoje towary i jakich opakowań dla tych towarów używa nie może, co słusznie podkreślał Urząd Patentowy, stanowić podstawy dla zasadności zarzutu zgłoszenia znaku w złej wierze. W tej kwestii skarżąca może zwrócić się do sądu powszechnego o zaniechanie przez uprawnionego zachowań, które uważa za szkodliwe dla działalności spółki.

Celowym działaniem zgłaszającego w złej wierze będzie również takie, w którym ma on świadomość zgłoszenia znaku cudzego. Ocena, czy zgłoszony przez M. A. znak towarowy COOL RIVER był znakiem skarżącej spółki, w świetle zasadnego ustalenia przez Urząd Patentowy braku podobieństwa znaków przeciwstawionych, wydaje się być jednoznaczna i pozwalająca na stwierdzenie, że znak sporny nie był znakiem [...], a więc nie był znakiem cudzym.

Argumentacja zawarta w skardze, aczkolwiek obszerna, nie prowadzi do wniosku o jej zasadności. Jak słusznie bowiem podkreślał Urząd Patentowy stanowi ona jedynie polemikę z ustaleniami organu i jego rozstrzygnięciem. W zakresie zarzutów naruszenia przepisów postępowania nie można skargi uznać za trafną w świetle motywów zawartych w zaskarżonej decyzji administracyjnej odnoszących się do materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i wcześniejszych wywodów odwołujących się do orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Urząd Patentowy przedstawił, na podstawie zebranego materiału dowodowego w sprawie, zgodnie z wymaganiami ustawy Prawo własności przemysłowej, swoje stanowisko oparte na materiale zgromadzonym w toku postępowania administracyjnego z prawidłowym zastosowaniem i prawidłową interpretacją tych przepisów. W związku z tym zarzuty oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez organ administracji, odmiennej od oczekiwanej przez [...] s.a., nie mogą uzasadniać żądania zawartego w skardze.

Z tych względów Wojewódzki Sąd Administracyjnym, na podstawie art. 151 P.p.s.a., orzekł jak w sentencji wyroku.