drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Oddalono skargę, IV SAB/Po 148/20 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2021-03-04, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

IV SAB/Po 148/20 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2021-03-04 orzeczenie nieprawomocne
Data wpływu
2020-11-03
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Józef Maleszewski
Maria Grzymisławska-Cybulska /sprawozdawca/
Tomasz Grossmann /przewodniczący/
Symbol z opisem
6480
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
III OSK 5533/21 - Wyrok NSA z 2023-10-27
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 2176 art. 4 ust.1, art. 21
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - t.j.
Dz.U. 2014 poz 1798 art. 5 ust. 1 w zw. z art. 22 ust. 1
Ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej - tekst jedn.
Dz.U. 2020 poz 1947 art. 2 ust. 2
Ustawa z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Grossmann Sędzia WSA Józef Maleszewski Asesor sądowy WSA Maria Grzymisławska-Cybulska (spr.) po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 04 marca 2021 r. sprawy ze skargi W. C. na bezczynność Gminy [...] w P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. oddala skargę w całości

Uzasadnienie

Pismem sporządzonym dnia [...] października 2020 r. W. C. podpisujący się jako Przewodniczący [...] Komisji Śledczej wniósł do sądu administracyjnego skargę na bezczynność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] domagając się:

1. stwierdzenia, że Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] dopuściła się bezczynności i bezczynność ta ma charakter rażący,

2. zobowiązania Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] do udzielenia informacji publicznej w zakresie w jakim gospodaruje lub zarządza majątkiem pochodzącym ze źródeł publicznych, bądź administruje przedmiotem użyteczności publicznej jakim jest cmentarz;

3. zobowiązanie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] do udzielenia informacji publicznej zgodnie z wnioskiem z dnia [...] lipca 2020 roku,

4. zasądzenie zwrotu kosztów postępowania,

5. zasądzenie grzywny oraz sumy pieniężnej.

Skargę tę złożono w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

Pismem z dnia [...] lipca 2020r, przekazanym w formie mailowej, W. C., podpisujący się jako Przewodniczący [...] Komisji Śledczej zwrócił się do Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] z wnioskiem o udzielenie w trybie dostępu do informacji publicznej:

1. "informacji dotyczących cmentarzy, miejsc pochówku oraz miejsc martyrologii narodu żydowskiego usytuowanych na obszarze działania Gminy;

2. wysokości środków finansowych przeznaczonych przez Gminę na cele związane z cmentarzami żydowskimi, miejscami pochówku lub miejscami martyrologii narodu żydowskiego w latach 2000-2020 wraz ze wskazaniem kwot, realizowanego zadania, podmiotu realizującego oraz lokalizacji miejsc objętych taką opieką oraz źródeł finansowania ze szczególnym uwzględnieniem środków publicznych w tym przekazanych przez samorządy, instytucje państwowe, organizacje pozarządowe oraz darowizny od osób fizycznych zarówno polskie, jak i zagraniczne". Wnioskodawca wniósł o przekazanie odpowiedzi na adres Komisji wskazany w stopce pisma, albo mailem na adres Przewodniczącego Komisji.

Pismem z dnia [...] sierpnia 2020r Przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...], w osobie A. K., zwróciła się do W. C. o przekazanie informacji na temat stanu prawnego [...] Komisji Śledczej oraz zakresu jej działania. Jednocześnie, w piśmie zawarto zapewnienie, że jednym z najważniejszych elementów działalności Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] jest opieka nad cmentarzami i działania te są odpowiednio dokumentowane.

W reakcji na to pismo W. C. wywiódł skargę do sądu administracyjnego wskazując, że majątkiem publicznym jest ogół praw i obowiązków majątkowych określonego podmiotu, najczęściej publicznego, który bezpośrednio lub pośrednio, w sposób prawem określony, służy użytkowi publicznemu. Podkreślono, że pojęcie "majątku publicznego" jest często błędnie traktowane jako synonim pojęcia "mienia publicznego" albo "mienia państwowego". Wskazano, że cechą determinującą określone prawa i obowiązki majątkowe, jako wchodzące w zakres omawianego pojęcia jest ich przeznaczenie lub związek z celami publicznymi, przekazaniem do użytku społeczeństwa lub realizacji zadań publicznych. Za pomocą tego majątku podmioty publiczne zaspokajają potrzeby ludności. Podkreślono, że na potrzeby współczesnego prawa administracyjnego stwierdzono, że majątkiem publicznym jest majątek, który niezależnie od podmiotu będącego właścicielem, zostaje w sposób prawny przeznaczony do użytku publicznego, w zakresie pełnego lub ograniczonego korzystania (również odpłatnego), regulowanego także lub wyłącznie prawem administracyjnym. Dalej wskazano, że teren cmentarza jest przedmiotem użyteczności publicznej o szczególnym charakterze. Jego funkcją jest z jednej strony zaspokajanie zbiorowych potrzeb ludności w zakresie stworzenia godnego miejsca dla pochówku osób zmarłych, umożliwiającego wykonywanie w ciszy, spokoju i odpowiednim otoczeniu zewnętrznym kultu ich pamięci, zgodnie z obyczajem, tradycją i wyznawaną religią, oraz spełnianie obrzędów religijnych, z drugiej strony. Skarżący zaakcentował, że ujęcie to zostało zakwalifikowane jako nawiązujące do aspektu podmiotowego i spotkało się aprobatą. Dalej w uzasadnieniu skargi wskazano, że zgodnie z art. 61 ust. 1 Konstytucji RP obywatel ma prawo uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. W uzasadnieniu skargi wskazano, że polski prawodawca chciał, aby uprawnienie do społecznej kontroli funkcjonowania Państwa podążało zawsze tam, gdzie nie tylko podmioty bezwzględnie utożsamiane z Państwem takie jak organy administracji publicznej, wykonują zadania publiczne. Skarżący podkreślił, że w orzecznictwie nie budzi wątpliwości, że użyty w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. termin "zadania publiczne" jest pojęciem szerszym od zawartego w art. 61 Konstytucji RP terminu "zadań władzy publicznej". Pojęcia te różnią się przede wszystkim zakresem podmiotowym, bowiem zadania władzy publicznej mogą być wykonywane przez organy tej władzy lub podmioty, którym zadania te zostały powierzone w oparciu o konkretne i wyrażone unormowania ustawowe. Pojęcie "zadanie publiczne" użyte w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. zamiast pojęcia "zadanie władzy publicznej" użytego w art. 61 Konstytucji RP ignoruje element podmiotowy i oznacza, że zadania publiczne mogą być wykonywane przez podmioty niebędące organami władzy i bez konieczności przekazywania im zadań. Tak rozumiane "zadanie publiczne" cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji lub ustawie.

W odpowiedzi na skargę Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] wskazała, że wskazane we wniosku dane, których żąda Skarżący dotyczące wykazu cmentarzy, miejsc pochówku, miejsc martyrologii oraz wysokości przeznaczanych przez Gminę środków finansowych na cele związane z cmentarzami żydowskimi , miejscami pochówku nie stanowią informacji publicznej w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej. Wyjaśniono, że nie budzi wątpliwości organu, że Gmina Wyznaniowa Żydowska może być podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej – jeżeli – wykonuje zadania publiczne lub dysponuje majątkiem publicznym. Wyjaśniono jednak, że skoro Gmina Wyznaniowa Żydowska - nie dysponuje majątkiem publicznym, albowiem majątek Wyznaniowej Gminy Żydowskiej jest majątkiem jej członków, ani nie jest podmiotem reprezentującym inne osoby lub jednostki, które wykonywałyby zadania publiczne, a sama nie wykonuje władzy publicznej; jak również nie jest osobą prawną w której Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, to nie jest podmiotem, który mógłby zostać zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej. W odpowiedzi na skargę wskazano nadto, że "Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] powstała w dniu [...] stycznia 2009 r. i do chwili obecnej nie stała się beneficjentem żadnej dotacji ze środków publicznych na cmentarze lub miejsca pochówków, martyrologii stanowiącej jej własność". Podkreślono nadto, że cel uzyskania wskazanych we wniosku informacji, który Skarżący wiąże z obowiązkiem złożenia sprawozdania z obowiązku dbałości o cmentarze, miejsca pochówku, miejsca martyrologii jest niezgodny z art. 25 ust. 3 Konstytucji RP oraz art. 9 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 , art. 11 ust. 1 ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. z 2017, poz. 1153) w zw. z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014, poz. 1798).Podkreślono, że dbałość o cmentarze, miejsca pochówku, miejsca martyrologii to sfera działalności Gminy Wyznaniowej Żydowskiej, która samodzielnie decyduje o sposobie wydatkowania środków finansowych na ten cel i nie podlega ingerencji Sądu jako organu władzy państwowej tak długo, jak długo nie narusza przepisów prawa powszechnie obowiązującego. Zaakcentowano też, że podjęta przez Skarżącego próba zaspokojenia prywatnych potrzeb, w tym potrzeb śledczych "bliżej nieokreślonej "żydowskiej komisji śledczej" stanowi w ocenie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] nadużycie prawa do informacji publicznej.

Na zarządzenie Sądu, W. C. wezwano do jednoznacznego wskazania: czy skargę sporządzoną [...] października 2020 r. na bezczynność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] lipca 2020 r. wnosi [...] Komisja Śledcza czy osoba fizyczna – W. C.. Jednocześnie, wskazano, że jeżeli skargę sporządzoną [...] października 2020 r. na bezczynność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] w przedmiocie rozpoznania wniosku z dnia [...] lipca 2020 r. składa [...] Komisja Śledcza, to należy wskazać formę prawną w jakiej działa [...] Komisja Śledcza oraz udokumentować, że W. C. jest umocowany do występowania w imieniu [...] Komisji Śledczej. Wezwanie doręczono W. C. w dniu [...] stycznia 2021 r. (k. 97 akt sąd.). W odpowiedzi na wezwanie W. C. oświadczył, że skargę wnosi w imieniu własnym, jako osoba fizyczna (k.99 akt sąd.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd administracyjny kontroluje działalność organów administracji publicznej, do czego zobowiązuje go art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 137 ze zm.). Zakres tej kontroli wskazuje z kolei art. 3 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2019, poz. 2325 – dalej jako: p.p.s.a."), a jednym z jej przedmiotów jest bezczynność organów w odniesieniu do m. in. obowiązku wydania określonej decyzji administracyjnej czy też dokonania czynności z zakresu administracji publicznej dotyczącej uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, o czym przesądza art. 3 § 2 pkt 8 p.p.s.a. Sąd stosuje kryterium legalności, a zatem zgodności z prawem procesowym i materialnym (art. 1 § 2 wskazanej ustawy Prawo o ustroju sądów administracyjnych).

W myśl art. 21 in principio ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 2176, w skrócie "u.d.i.p.") do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do żądania odpowiedzi na skargę, dotyczącego zasadności odrzucenia skargi W. C., z uwagi na brak złożenia ponaglenia, należy wskazać, że zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą sądów administracyjnych, dla dopuszczalności skargi na bezczynność w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej nie jest wymagane poprzedzenie jej jakimkolwiek środkiem zaskarżenia na drodze administracyjnej (czyli nie jest wymagane "wyczerpanie środków zaskarżenia" w rozumieniu art. 52 § 1 i 2 p.p.s.a.) ani też wezwaniem do usunięcia naruszenia prawa (por. wyrok NSA z 24.05.2006 r., I OSK 601/05, CBOSA). Zasady tej nie zmieniło wprowadzenie do art. 37 k.p.a. (a w ślad za tym: także do art. 52 § 2 p.p.s.a.), z dniem 1 czerwca 2017 r. – mocą ustawy z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 935) – nowego środka zaskarżenia bezczynności lub przewlekłości postępowania organu administracji, w postaci ponaglenia (w miejsce dotychczas stosowanego w takich przypadkach zażalenia albo wezwania do usunięcia naruszenia prawa).

Powyższe oznacza, że warunkiem dopuszczalności skargi w niniejszej sprawie również nie było poprzedzenie jej ponagleniem.

W następnej kolejności należy wskazać, że jakkolwiek składając wniosek o udostępnienie informacji publicznej W. C. wskazywał, że występuje w imieniu [...] Komisji Śledczej, a skargę złożył w imieniu własnym, to nie budzi żadnych wątpliwości, że zarówno skargę, jak i wniosek o udostępnienie informacji publicznej złożyła ta sama osoba. Tymczasem, na podstawie art. 2 ust. 1 i 2 u.d.i.p., każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej, a od osoby wykonującej to prawo nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego (por. I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej, Komentarz, Warszawa 2012, uw. 1 do art. 3, s. 53).

Poza tym do skarg na bezczynność nie mają zastosowania terminy do wniesienia skargi ustalone w przepisach art. 53 p.p.s.a. (zob. postanowienia NSA: z 11.05.2011 r., I OSK 716/11; z 26.05.2011 r., I OSK 857/11 – CBOSA). Oznacza to, że skarga na bezczynność może być skutecznie wniesiona aż do chwili ustania stanu bezczynności, tj. do chwili załatwienia sprawy przez organ administracji publicznej przez wydanie decyzji, postanowienia albo innego aktu lub podjęcie czynności (por. wyrok NSA z 29.04.2011 r., I FSK 249/10, CBOSA; por. też wyrok WSA z 27.10.2011 r., II SAB/Po 60/11, CBOSA). Trafność takiej wykładni potwierdza obecnie – dodany z dniem 1 czerwca 2017 r. – przepis art. 53 § 2b ab initio p.p.s.a., zgodnie z którym skargę na bezczynność można wnieść "w każdym czasie".

Mając wszystko to na uwadze, Sąd uznał skargę wniesioną w niniejszej sprawie przez W. C. za dopuszczalną i przystąpił do jej merytorycznego rozpoznania.

Przedmiotem tej skargi uczyniono bezczynność Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...] w zakresie udzielenia odpowiedzi na wniosek W. C. z dnia [...] lipca 2020 r. w zakresie udzielenia informacji:

"1. dotyczących cmentarzy, miejsc pochówku oraz miejsc martyrologii narodu żydowskiego usytuowanych na obszarze działania Gminy;

2. wysokości środków finansowych przeznaczonych przez Gminę na cele związane z cmentarzami żydowskimi, miejscami pochówku lub miejscami martyrologii narodu żydowskiego w latach 2000-2020 wraz ze wskazaniem kwot, realizowanego zadania, podmiotu realizującego oraz lokalizacji miejsc objętych taką opieką oraz źródeł finansowania ze szczególnym uwzględnieniem środków publicznych w tym przekazanych przez samorządy, instytucje państwowe, organizacje pozarządowe oraz darowizny od osób fizycznych zarówno polskie, jak i zagraniczne".

Dla prawidłowego rozstrzygnięcia niniejszej sprawy niezbędne było rozważenie czy Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] należy do kręgu podmiotów obowiązanych do udzielania informacji publicznej oraz czy informacje, o które wnioskował skarżący, stanowią informację publiczną.

W sprawach dostępu do informacji publicznej zakres przedmiotowy wyznacza pojęcie informacji publicznej (art. 1 ust. 1 u.d.i.p.), zaś zakres podmiotowy - wykonywanie zadań publicznych przez adresata wniosku (art. 4 ust. 1 u.d.i.p.).

Zgodnie bowiem z art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności organy władzy publicznej. Nie budzi wątpliwości Sądu, że użyte w cytowanym przepisie określenia "władza publiczna" i "organy władzy publicznej" pochodzą z Konstytucji RP (por. M. Chmaj [w:] M. Bidziński i in., Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2018, art. 61 Nb 4), która m.in. zastrzega w art. 7, że: "Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa", zaś w art. 61 ust. 1 zd. pierwsze statuuje zasadę, w myśl której: "Obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne". Użyte w tym kontekście pojęcie "organów władzy publicznej" obejmuje zarówno organy państwowe, jak i samorządu terytorialnego, przy czym do tych pierwszych zalicza się zarówno organy mieszczące się w tradycyjnym trójpodziale władz (ustawodawcza, wykonawcza, sądownicza), jak i pozostające poza tym podziałem (por. W. Sokolewicz, K. Wojtyczek [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, pod red. L. Garlickiego i M. Zubika, tom II, Warszawa 2016, uw. 21 do art. 61).

Na podstawie art. 5 ust. 1 w zw. z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2014, poz. 1798 – dalej jako: "ustawa o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich") gminy żydowskie posiadają osobowość prawną i przysługuje im prawo nabywania, posiada i zbywania mienia ruchomego i nieruchomego, nabywania i zbywania innych praw oraz swobodnego zarządzania swoim majątkiem. Gminy żydowskie zrzeszają pełnoletnie osoby wyznania mojżeszowego, posiadające obywatelstwo polskie, zamieszkałe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i swobodnie wykonują zasady wyznania mojżeszowego oraz zarządzają swoimi sprawami. Ponadto gminy żydowskie rządzą się w swoich sprawach własnym prawem wewnętrznym (art. 2 ust. 1 w zw. z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich).

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Sądu w niniejszym składzie, w użytym w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. pojęciu "władzy publicznej" nie mieści się zatem gmina wyznaniowa żydowska.

Zgodzić należy się ze Skarżącym, że użyty w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. termin "zadania publiczne" jest pojęciem szerszym od zawartego w art. 61 Konstytucji RP terminu "zadań władzy publicznej". Zgodzić należy się, że pojęcia te różnią się przede wszystkim zakresem podmiotowym, bowiem zadania władzy publicznej mogą być realizowane przez organy tej władzy lub podmioty, którym zadania te zostały powierzone w oparciu o konkretne i wyrażone unormowania ustawowe. Niesporne jest również, że pojęcie "zadanie publiczne" użyte w art. 4 ust. 1 u.d.i.p. zamiast pojęcia "zadanie władzy publicznej" użytego w art. 61 Konstytucji RP ignoruje element podmiotowy i oznacza, że zadania publiczne mogą być wykonywane przez różne podmioty niebędące organami władzy i bez konieczności przekazywania tych zadań. Tak rozumiane "zadanie publiczne" cechuje powszechność i użyteczność dla ogółu, a także sprzyjanie osiąganiu celów określonych w Konstytucji lub ustawie. Wykonywanie zadań publicznych zawsze wiąże się z realizacją podstawowych publicznych praw podmiotowych obywateli (por. wyroki NSA: z dnia 18 sierpnia 2010 r., sygn. akt. I OSK 851/10 oraz z dnia 21 czerwca 2018 r., sygn. akt I OSK 1484/16). Tak więc warunkiem powstania po stronie niepaństwowego podmiotu obowiązku udzielenia informacji jest realizacja na podstawie statutu lub ustawy zadania, o których mówi art. 4 ust. 1 u.d.i.p. (por. wyrok NSA z dnia 10 marca 2020 r. sygn. I OSK 969/19). W tym kontekście należy wskazać, że na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (Dz.U. z 2020, poz. 1947 – dalej jako: "ustawa o cmentarzach") utrzymanie cmentarzy wyznaniowych i zarządzanie nimi należy do związków wyznaniowych. Jak przesądził jednocześnie NSA w wyroku z dnia 04 grudnia 2020 r. sygn. I OSK 125/19 i stanowisko to w całości podziela Sąd w składzie sprawę niniejszą rozpoznającym "zadaniem publicznym nie jest zakładanie, rozszerzanie i utrzymywanie cmentarzy wyznaniowych", a tego w istocie dotyczy żądanie wniosku Skarżącego. Odnosząc się w tym miejscu do argumentacji skargi i stanowiska Skarżącego popartego odwołaniem do publikacji S. Rudnickiego, Prawo do grobu. Zagadnienia cywilistyczne. Kraków 1999) należy zgodzić się, że do zadań publicznych ustawowo wskazanych podmiotów należy realizowanie na cmentarzach wyznaniowych publicznego prawa do godnego pochówku. W zakres zadań publicznych wchodzi niewątpliwie bowiem prawo do godnego pochówku. W sytuacji, gdy nie ma w danej miejscowości cmentarza komunalnego, a znajduje się w niej jedynie cmentarz należący do wspólnoty religijnej, taka wspólnota, zgodnie z art. 8 ust. 3-5 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych jest zobowiązana do świadczenia w zastępstwie instytucji publicznej powszechnej dostępnej dla każdego usługi w postaci zapewnienia miejsca godnego pochówku, przy czym przy wykonywanie tego rodzaju obowiązku nie może w żaden sposób dyskryminować osób nienależących do wspólnoty religijnej. Wobec zatem wykonywania zdania publicznego polegającego na obowiązku zapewniania miejsca pochówku osób nie należących do wspólnoty religijnej administrator cmentarza wyznaniowego jest zobowiązany do udzielenia informacji publicznej - w zakresie - związanym z tym zadaniem (por. wyrok NSA z dnia 10 marca 2020 r. sygn. I OSK 969/19). Nie tego jednak dotyczył wniosek Skarżącego z dnia [...] lipca 2020 r.

Jak wynika natomiast z odpowiedzi na skargę, a czego Skarżący nie kwestionuje, Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] nie dysponuje majątkiem publicznym w rozumieniu przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej. W odpowiedzi na skargę wskazano, że Gmina Wyznaniowa Żydowska w [...] powstała w dniu [...] stycznia 2009 r. i do chwili obecnej nie stała się beneficjentem żadnej dotacji ze środków publicznych na cmentarze lub miejsca pochówków, martyrologii stanowiącej jej własność. Skarżący twierdzeń tych nie kwestionuje, pomimo że zostały one przedstawione w doręczonej do jego rąk odpowiedzi na skargę (k.96 akt sad.)

Zasadniczo natomiast, gdy informacja dotyczy sfery prywatnej, niezwiązanej z działalnością państwa, nie podlega udostępnieniu (por. I.Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej, Komentarz s. 24). Rozpoznając niniejszą sprawę należało mieć na uwadze nie tylko literalne brzmienie przepisów ustawy o dostępie do informacji publicznej, ale przede wszystkim ich cel. Ustawa o dostępie do informacji publicznej ma zapewniać transparentność działań władzy publicznej, umożliwiać społeczną jej kontrolę, budować społeczeństwo obywatelskie i rozwijać demokrację uczestniczącą, w której obywatele mają wpływ na podejmowanie dotyczących ich decyzji. Dlatego żądana informacja, aby uzyskała walor informacji publicznej musi dotyczyć zgodnie z art. 1 ust. 1 "sprawy publicznej". Przedmiotem takiej informacji jest problem lub kwestie, które mają znaczenie dla większej ilości osób, czy grup obywateli lub też są ważne z punktu widzenia poprawności funkcjonowania organów państwa. Celem ustawy nie jest zatem zaspokajanie indywidualnych (prywatnych) potrzeb, w postaci uzyskiwania informacji dotyczących wprawdzie kwestii publicznych, lecz przeznaczonych dla celów handlowych, edukacyjnych, zawodowych czy też na potrzeby toczących się postępowań sądowych. Ustawa o dostępie do informacji publicznej ma służyć uniwersalnemu dobru powszechnemu związanemu z funkcjonowaniem publicznych instytucji. Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie sądów administracyjnych, utrwalił się wobec tego pogląd, iż wnioski o udostępnienie informacji publicznej składane przez podmioty, których interesów dotyczą nie są wnioskami o udzielenie informacji publicznej, nie odnoszą się bowiem do "sprawy publicznej". Powyższe stanowisko jest ugruntowane w orzecznictwie (zob. wyrok NSA z dnia 11 marca 2015 r., I OSK 918/14; wyrok NSA z dnia 4 lutego 2015 r., I OSK 430/14; wyrok NSA z dnia 30 października 2012 r., I OSK 1696/12; wyrok NSA z dnia 30 stycznia 2015 r., I OSK 617/14; wyrok NSA z dnia 12 kwietnia 2014 r., I OSK 2496/14; wyrok NSA z dnia 21 czerwca 2012 r., I OSK 769/12) i literaturze (por. P. Szustakiewicz, Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 sierpnia 2015 r., sygn. akt I OSK 1638/14, "Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego" 2016, nr 4, s. 171 i nast.; I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Warszawa 2016, s. 25, 68; M. Jabłoński, Udostępnianie informacji publicznej w trybie wnioskowym, Wrocław 2009, s. 151). Stanowisko to w całości podziela również Sąd w składzie rozpoznającym sprawę niniejszą. Skarżący, jakkolwiek podnosi, że działa w imieniu [...] Komisji Śledczej, to ani na zapytanie Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w [...], ani na wezwanie Sądu nie wykazał, ani aby był umocowany do reprezentowania [...] Komisji Śledczej, ani jaki jest status i w konsekwencji cele działalności [...] Komisji Śledczej. W tej sytuacji nie sposób przyjąć, aby żądane informacje dotyczyły sfery zadań publicznych i służyły celom innym niż czysto prywatne.

Z tych też przyczyn Sąd, na podstawie art. 151 p.p.s.a. skargę oddalił w całości.



Powered by SoftProdukt