drukuj    zapisz    Powrót do listy

6123 Zasób geodezyjny i kartograficzny, Geodezja i kartografia, Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego, Uchylono decyzję I i II instancji, III SA/Lu 262/23 - Wyrok WSA w Lublinie z 2023-10-09, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

III SA/Lu 262/23 - Wyrok WSA w Lublinie

Data orzeczenia
2023-10-09 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2023-05-31
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie
Sędziowie
Iwona Tchórzewska /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6123 Zasób geodezyjny i kartograficzny
Hasła tematyczne
Geodezja i kartografia
Skarżony organ
Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2023 poz 1634 art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. c;
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 2019 poz 1795 art. 11;
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych - t.j.
Dz.U. 2021 poz 1990 art. 24
Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne - t.j.
Dz.U. 2021 poz 2070 art. 15;
Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (t.j.)
Dz.U. 2018 poz 29 § 2 ust. 3 i ust. 4;
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 września 2005 r. w sprawie sposobu, zakresu i trybu udostępniania danych zgromadzonych w rejestrze publicznym
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Jerzy Drwal Sędziowie: Sędzia WSA Anna Strzelec Sędzia WSA Iwona Tchórzewska (sprawozdawca) Protokolant: Starszy asystent sędziego Radosław Kot po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 września 2023 r. sprawy ze skargi Gminy Miasto Puławy na decyzję Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego z dnia [...] kwietnia 2023 r. nr [...] w przedmiocie odmowy nadania dostępu do usługi "Geoportal-tryb chroniony" I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz decyzję Starosty Puławskiego z dnia [...] 2023 r. nr [...] II. zasądza od Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego na rzecz Gminy Miasto Puławy kwotę 680 zł (sześćset osiemdziesiąt złotych) tytułem kosztów postępowania.

Uzasadnienie

Zaskarżoną decyzją z dnia 26 kwietnia 2023 r., nr IGK-I.7227.3.2023.KD, po rozpatrzeniu odwołania Gminy Miasto Puławy, Lubelski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego utrzymał w mocy decyzję Starosty Puławskiego z dnia 24 lutego 2023 r., nr G.N.1334.6.3.2023.MJ, odmawiającą nadania dostępu do usługi "Geoportal - tryb chroniony" pracownikom Gminy Miasto Puławy w związku z realizacją zadania publicznego wynikającego z art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o strażach gminnych.

Zaskarżona decyzja została wydana w następującym stanie sprawy.

W dniu 3 lutego 2023 r. do Starosty Puławskiego wpłynęły wnioski Gminy Miasto Puławy o nadanie dostępu do usługi "Geoportal – tryb chroniony", wraz z wnioskiem o udostępnienie danych zgromadzonych w rejestrze publicznym.

Wnioski zostały oznaczone znakami: WK.1334.1.2023.1, WK.1334.1.2023.2 (Wydział Podatków i Opłat), WK.1334.1.2023.3 (Wydział Planowania Przestrzennego), WK.1334.1.2023.4 WK.1334.1.2023.5 (Wydział Gospodarki), WK.1334.1.2023.6, WK.1334.1.2023.7 (Straż Miejska), WK.1334.1.2023.8, WK.1334.1.2023.9 (Wydział Ochrony Środowiska). Wnioski dotyczyły założenia konta oraz wydania loginu i hasła do Geoportalu Powiatu Puławskiego w celu dostępu w trybie chronionym do modułu: "Dane opisowe EGiB", służącego do przeglądania danych z bazy danych ewidencji gruntów i budynków niezbędnych do realizacji zadań publicznych dla poszczególnych pracowników wymienionych we wnioskach wydziałów Urzędu Miasta Puławy. Wniosek oznaczony znakiem WK. 1334.1.2023.10 obejmował żądanie udostępnienia danych publicznych zgromadzonych w rejestrze publicznym, a mianowicie ewidencji gruntów i budynków, na potrzeby wyżej wymienionych wydziałów. Wnioskowany zakres żądanych danych obejmował rejestr ewidencji gruntów i budynków dla Miasta Puławy (część opisowa i graficzna) w wersji elektronicznej, która miała być udostępniona za pomocą środków komunikacji elektronicznej na okres 5 lat.

Starosta Puławski w dniu 6 marca 2023 r. wydał Iicencje dla pracowników wydziałów: Podatków i Opłat, Planowania Przestrzennego, Gospodarki Nieruchomościami i Ochrony Środowiska.

Natomiast pismem z dnia 9 lutego 2023 r., na podstawie § 2 ust. 3 i ust. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 września 2005 r. w sprawie sposobu, zakresu i trybu udostępniania danych zgromadzonych w rejestrze publicznym (Dz. U z2018 r., poz. 29, dalej jako "rozporządzenie w sprawie sposobu udostępniania") oraz powołując się na art. 15 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2023 r., poz. 57 z późn. zm., dalej jako "ustawa o informatyzacji"), organ pierwszej instancji wezwał do uzupełnienia wniosków WK.1334.1.2023.6, WK.1334.1.2023.7 i WK.1334.1.2023.10, poprzez wskazanie podstawy prawnej realizacji zadania opisanego we wniosku, którego wykonanie wymaga udostępnienia dostępu do usługi. W treści pisma organ wskazał na potrzebę uzasadnienia konieczności pozyskania dostępu do usługi "Geoportal – tryb chroniony" zgodnie z przytoczonym we wniosku przepisem art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (dz. U. z 2021 r., poz. 1763).

W odpowiedzi, w piśmie z dnia 13 lutego 2023 r. Prezydent Miasta Puławy jako podstawę uzyskania danych wskazał realizowane przez Straż Miejską zadania wynikające z art. 11 ust. 1 ustawy o strażach gminnych, takie jak w szczególności: ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych (art. 11 ust. 1 pkt 1), współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń (art. 11 ust. 1 pkt 3), zabezpieczanie miejsc przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów (art. 11 ust. 1 pkt 4), realizowanie obowiązku polegającego na ochronie obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej (art. 11 ust. 1 pkt 5). W piśmie wskazano ponadto, że przepis art. 50a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r., poz. 998 z późn. zm.) nakłada na Straż Miejską obowiązek usuwania z miejsc publicznych pojazdów pozostawionych bez tablic rejestracyjnych oraz pojazdów, których stan wskazuje na to, że nie są one używane. Przy realizacji powyższych zadań koniecznym jest ustalenie, czy miejsce, w którym ma zostać podjęta interwencja, jest miejscem publicznym w rozumieniu właściwych przepisów. Dzięki wnioskowanemu dostępowi możliwe jest też szybkie i precyzyjne ustalenie miejsca zdarzenia, w którym niezbędne jest podjęcie interwencji. Odnośnie zaś usuwania pojazdów, pozyskany dostęp do portalu umożliwia funkcjonariuszom Straży Miejskiej szybkie i precyzyjne ustalenie, czy pojazd, którego ma dotyczyć interwencja, pozostawiony został w obszarze publicznym, czy też pozostawiono go na terenie prywatnym, na którym przeprowadzenie interwencji nie jest możliwe. Zatem zapewnienie wskazanym we wniosku funkcjonariuszom Straży Miejskiej w Puławach dostępu do portalu zawierającego szczegółowe informacje dotyczące wszystkich nieruchomości znajdujących się w obrębie Miasta Puławy uzasadnione jest koniecznością realizowania przez funkcjonariuszy obowiązków, które wymagają dostępu do tego typu informacji.

Starosta Puławski decyzją z dnia 24 lutego 2023 r., powołując się na przepisy art. 16 ust. 1 w zw. z art. 1 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej, art. 24 ust. 5 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. z 2021 r., poz.1990 z późn. zm., dalej także jako "p.g.k.") oraz art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji, odmówił uwzględnienia złożonych wniosków i nadania dostępu do usługi "Geoportal - tryb chroniony" pracownikom Gminy Miasto Puławy w związku z realizacją zadania publicznego wynikającego z art. 11 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o strażach gminnych.

W uzasadnieniu decyzji organ pierwszej instancji podniósł, że informacje zawarte w ewidencji gruntów i budynków mają charakter przedmiotowy, co dotyczy informacji, o których mowa w art. 20 ust. 1 p.g.k. oraz podmiotowy, co odnosi się do informacji zamieszczonych w art. 20 ust. 2 pkt 1 i 2 p.g.k. Charakter informacji ma istotne znaczenie w świetle określonych w art. 24 ust. 3, 4 i 5 p.g.k. zasad dotyczących udostępniania informacji. W myśl art. 24 ust. 2 ustawy informacje zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne. Nie powoduje to jednak powszechnego dostępu do nich. Każdy, z zastrzeżeniem ust. 5, może żądać udostępnienia informacji zawartych w operacie ewidencyjnym (art. 24 ust. 4 p.g.k.). Powszechna jawność rejestru ewidencji gruntów i budynków podlega zatem pewnym ograniczeniom. Ograniczenie to dotyczy danych podmiotowych, a więc informacji o właścicielu nieruchomości (lub władających tymi gruntami na zasadach samoistnego posiadania - w przypadkach określonych w ustawie). Aby wnioskodawca mógł żądać udostępnienia tych informacji, musi spełniać jedno z kryteriów opisanych w art. 24 ust. 5 p.g.k.

Organ zauważył ponadto, że w ewidencji gruntów i budynków nie ma wyodrębnionej informacji o "miejscach publicznych". Odnosząc się natomiast do podniesionego we wniosku argumentu, że portal jest niezbędny funkcjonariuszom Straży Miejskiej także w przypadku współdziałania z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń, gdyż objęta wnioskiem usługa zapewniłaby szybkie i precyzyjne ustalenie miejsca zdarzenia, w którym niezbędne jest podjęcie interwencji, organ odwołał się do treści art. 15 ustawy o informatyzacji. Organ wskazał, że użyte w tym przepisie określenie "niezbędne" wykładać należy nie jako koniecznie potrzebne, względnie nieodzowne dla realizacji danego celu publicznego, lecz jako potrzebne w prawidłowej realizacji celów publicznych. W celu ustalenia miejsca zdarzenia można zaś wykorzystać uruchomiony przez Głównego Geodetę Kraju geoportal infrastruktury informacji przestrzennej oraz skorzystać z Geoportalu Powiatu Puławskiego w trybie publicznym, który umożliwia przeglądanie mapy i gromadzi takie dane jak: działki ewidencyjne, budynki, adresy, nazwy i granice miejscowości, drogi, koleje i wiele innych przydatnych informacji takich jak np. krajowa mapa zagrożeń bezpieczeństwa. Organ zauważył również, że zgodnie z art. 12 ustawy o strażach gminnych, strażnik żąda niezbędnej pomocy od instytucji państwowych i samorządowych, a nie stałego dostępu do przeglądania danych z bazy danych ewidencji gruntów i budynków.

W odwołaniu od decyzji organu pierwszej instancji Gmina Puławy zarzuciła błędną interpretację art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji i bezpodstawną odmowę przyznania funkcjonariuszom Straży Miejskiej w Puławach dostępu do usługi "Geoportal - tryb chroniony", pomimo, że wskazani we wniosku pracownicy realizują zadania publiczne, zaś dostęp do wskazanej usługi jest im niezbędny do realizacji tych zadań. Strona podtrzymała argumentację przedstawioną w piśmie z dnia 13 lutego 2023 r. Nadto skarżąca podniosła, że w przypadku interwencji związanych z utrzymaniem porządku na terenach należących do osób prywatnych konieczne jest umożliwienie sprawdzenia danych tego terenu oraz ustalenia jego właściciela (współwłaścicieli) w celu możliwie jak najszybszego podjęcia stosownych działań, co jest możliwe wyłącznie dzięki dostępowi do systemu umożliwiającego identyfikacje danej nieruchomości oraz jej właściciela (współwłaścicieli lub posiadaczy). Natomiast brak dostępu do tego typu danych znacznie opóźnia możliwość przeprowadzenia interwencji, uniemożliwia też niezwłoczne podjęcie stosownych działań. Zatem zapewnienie wskazanym we wniosku funkcjonariuszom Straży Miejskiej w Puławach dostępu do portalu zawierającego szczegółowe informacje dotyczące wszystkich nieruchomości znajdujących się w obrębie Miasta Puławy uzasadnione jest koniecznością realizowania przez funkcjonariuszy obowiązków, które wymagają dostępu do tego typu informacji.

Utrzymując w mocy decyzję organu pierwszej instancji Lubelski Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji wskazał, że przedmiotem odwołania była decyzja odmawiająca pracownikom Straży Miejskiej Miasta Puławy dostępu do danych zgromadzonych w rejestrze publicznym - ewidencji gruntów i budynków, w zakresie danych opisowych dotyczących działek niezależnie od formy władania, obejmującego terytorium Gminy Miasto Puławy, w trybie on-line za pomocą serwisu internetowego "Geoportal - tryb chroniony".

W ocenie organu odwoławczego spór w sprawie sprowadza się do rozstrzygnięcia dwóch kwestii, a mianowicie uprawnienia podmiotu do uzyskania wnioskowanych danych, zarówno zakresu obszarowego, jak również zakresu informacji oraz formy udostępniania tych danych.

Odnosząc się do pierwszej kwestii organ wskazał, że bezspornie Straż Miejska Miasta Puławy jest podmiotem publicznym realizującym zadania publiczne. Jej status i zadania zostały określone w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych. W art. 11 ust. 1 powołanej ustawy enumeratywnie wymieniono realizowane przez straż gminną zadania z zakresu bezpieczeństwa, które spełniają definicję zadania publicznego. Zgodnie zaś z art. 15 ustawy o informatyzacji, podmiot prowadzący rejestr publiczny zapewnia podmiotowi publicznemu albo podmiotowi niebędącemu podmiotem publicznym, realizującym zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów albo na skutek powierzenia lub zlecenia przez podmiot publiczny ich realizacji, nieodpłatny dostęp do danych zgromadzonych w prowadzonym rejestrze, w zakresie niezbędnym do realizacji tych zadań (ust. 1). Dane, o których mowa w ust. 1, powinny być udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej i mogą być wykorzystane wyłącznie do realizacji zadań publicznych (ust. 2).

Jednak w ocenie organu odwoławczego przywołane przepisy nie stanowią podstawy prawnej do udostępnienia danych z rejestru ewidencji gruntów i budynków w pełnym zakresie. Nieodpłatny dostęp do danych zgromadzonych w prowadzonym rejestrze, jakim jest ewidencja gruntów i budynków, ma być realizowany w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych zadań publicznych. Takie ograniczenie oznacza, że nie będzie to dostęp do wszystkich danych zgromadzonych w rejestrze, a tylko do danych niezbędnych do realizacji ściśle określonych zadań. Pełen dostęp do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, o który wnioskowała strona, wykracza poza zakres danych niezbędnych do realizacji zadań publicznych przez Straż Miejską. Z uwagi na to organ pierwszej instancji słusznie uzależnił każdorazowy dostęp do danych zgromadzonych w rejestrze od wniosku, zwracając szczególną uwagę na zakres żądanych danych, ich obszar oraz zagadnienie czy dane te są niezbędne do realizacji konkretnego zadania publicznego. Natomiast dane przedmiotowe ewidencji gruntów i budynków, to jest dane dotyczące granic podziału administracyjnego, granic działek, numerów działek, użytków i budynków, do których dostęp jest powszechny, zostały udostępnione nieodpłatnie.

Organ odwoławczy zauważył, że w świetle powołanych przepisów zamiarem ustawodawcy było uzależnienie dostępu do danych zgromadzonych w rejestrze publicznym od wykazania, że są one niezbędne do realizacji ściśle określonego zadania publicznego. Udostępnienie wnioskowanych danych Straży Miejskiej doprowadziłoby do powierzenia jej dostępu do takich samych informacji, jakie posiada sam organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków. Uzyskanie dostępu do tego typu danych możliwe jest natomiast w formach przewidzianych w art. 24 ust. 3 p.g.k., każdorazowo na wniosek strony. W przedmiotowej sprawie Straż Miejska nie wykazała, że dane podmiotowe w pełnym zakresie (osób fizycznych) zgromadzone w ewidencji gruntów i budynków dla całego obszaru Miasta Puławy są niezbędne do realizacji konkretnego zadania publicznego. Poza tym w kompetencjach Straży Miasta Puławy są tereny publiczne, a nie prywatne. W związku z tym, już zakres działań straży miejskiej uniemożliwia pozyskanie danych objętych wnioskami. Obszar działania wnioskodawcy jest mniejszy niż obszar, z jakiego żąda udostępnienia danych.

Organ podkreślił, że dane podmiotowe, w tym dane osobowe właścicieli (władających nieruchomościami), zawarte w ewidencji gruntów i budynków podlegają ochronie ustawowej na podstawie ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólnego rozporządzenia o ochronie danych - RODO). Uzyskanie tych danych przez podmioty nie będące właścicielem (władającym nieruchomością), wymaga wskazania interesu prawnego. Prawodawca unijny zawarł w art. 4 pkt 2 RODO definicję przetwarzania danych osobowych. Przetwarzanie oznacza operację lub zestaw operacji wykonywanych na danych osobowych lub zestawach danych osobowych w sposób zautomatyzowany lub niezautomatyzowany, taką jak zbieranie, utrwalanie, organizowanie, porządkowanie, przechowywanie, adaptowanie lub modyfikowanie, pobieranie, przeglądanie, wykorzystywanie, ujawnianie poprzez przesłanie, rozpowszechnianie lub innego rodzaju udostępnianie, dopasowywanie lub łączenie, ograniczanie, usuwanie lub niszczenie. Nieposiadanie przez wnioskodawcę interesu prawnego w udostępnieniu żądanych danych uniemożliwia zrealizowanie jego wniosku. Użyte w art. 24 ust. 5 pkt 3 p.g.k. pojęcie interesu prawnego należy rozumieć jako interes oparty na prawie lub chroniony przez prawo. Cechami tego interesu jest jego indywidualność, konkretność, aktualność i obiektywna sprawdzalność. Jego istnienie winno znajdować potwierdzenie w okolicznościach faktycznych będących przesłankami zastosowania przepisu prawa materialnego, jakim w tym przypadku jest przepis art. 24 ust. 3 p.g.k.

Odnosząc się z kolei do argumentacji wnioskodawcy nawiązującej do ilości rozpoznawanych przez stronę spraw i potrzeby szybkiego działania, co miałoby uzasadniać interes prawny w uzyskaniu dostępu do całej, prowadzonej przez Starostę bazy danych o nieruchomościach, organ odwoławczy stwierdził, że pracochłonność, czy inne trudności w dostępie do danych - zgodnie z powołanymi wyżej przepisami - nie uzasadniają dostępu do żądanych danych. Organ zauważył, że gdyby wolą ustawodawcy było przyznanie straży gminnej nieograniczonego dostępu do danych z ewidencji gruntów i budynków, wprowadziłby przepis, na mocy którego straż uzyskałaby taki dostęp, jak to ma miejsce w przypadku dostępu do danych zgromadzonych w rejestrze PESEL oraz rejestrze mieszkańców na mocy art. 46 ustawy z dnia 24 września 2010 r. o ewidencji ludności (Dz. U. z 2022 r., poz. 1191). Ponadto straż gminna może wystąpić o dostęp do danych z rejestru PESEL za pomocą urządzeń teletransmisji danych - dostępu on-line. Przyznanie straży gminnej tych uprawnień miało niewątpliwie na celu usprawnienie jej działania.

W odniesieniu do zagadnienia związanego z formą udostępnienia danych ewidencji gruntów i budynków w trybie art. 15 ustawy o informatyzacji organ odwoławczy wskazał, że powyższy przepis nie zawiera kompleksowej, samodzielnej regulacji co do prowadzenia poszczególnych rejestrów publicznych, rejestry te były i są prowadzone według przepisów materialnoprawnych dotyczących poszczególnych rejestrów. Art. 15 ustawy o informatyzacji nie modyfikuje tym samym podstawowych zasad udostępniania danych z danego rejestru, a stanowi jedynie, że jeżeli z wnioskiem o udostępnienie występuje podmiot publiczny lub niepubliczny, ale realizujący zadania publiczne, dane niezbędne do realizacji tych zadań udostępnia się nieodpłatnie. Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest treść § 3 rozporządzenia w sprawie sposobu udostępniania, zgodnie z którym dane zgromadzone w rejestrze udostępnia się na warunkach, w sposób, w zakresie i w terminie określonym w przepisach, na których podstawie jest prowadzony rejestr. Nie ma zatem wątpliwości, że udostępnienie danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków również podmiotom publicznym następuje z zachowaniem zasad dotyczących ewidencji gruntów i budynków uregulowanych w ustawie Prawo geodezyjne i kartograficzne. W myśl art. 40a ust. 1 tej ustawy organy prowadzące państwowy zasób geodezyjny i kartograficzny udostępniają materiały zasobu odpłatnie. Ustawodawca wprowadził jednak wyjątki od tej zasady, wymieniając w art. 40a ust. 2 ustawy przypadki, kiedy materiały zasobu są udostępniane nieodpłatnie. Nie pobiera się opłaty m.in. za udostępnianie danych na podstawie: art. 12 ust. 1 i 2, art. 14 ust. 1, art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o infrastrukturze informacji przestrzennej i art. 15 ustawy o informatyzacji (art. 40a ust. 2 pkt 4 lit. b p.g.k.). Z analizy powołanych przepisów wynika, że dane z rejestru publicznego powinny być udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej (art. 15 ust. 2 ustawy o informatyzacji) w sposób, zakresie i w terminie określonym w przepisach, na podstawie których prowadzony jest rejestr (§ 3 rozporządzenia w sprawie sposobu udostępniania). Według § 39 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy I Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2021 r., poz. 1390 z późn. zm.), który stosuje się także przy wymianie danych na potrzeby wykonywania prac geodezyjnych, wymiana danych ewidencji, w tym podmiotowych, odbywa się w postaci elektronicznej w formacie GML zgodnie ze schematem GML zawartym w załączniku nr 6 do rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Natomiast według § 39 ust. 1 tego rozporządzenia wymiana, w tym udostępnianie danych ewidencji, odbywa się w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usług sieciowych i portali internetowych i dotyczy jedynie danych ewidencji gruntów i budynków takich jak: działki, numery działek, budynki, opisy budynków, użytki gruntowe, opisy użytków, kontury klasyfikacyjne, opisy konturów klasyfikacyjnych, punkty graniczne, opisy punktów granicznych. Z kolei definicję środków komunikacji elektronicznej zawiera ustawa z dnia 18 lipca 2020 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz. U. z 2020 r., poz. 344). Według z art. 2 pkt 5 tej ustawy pojęcie to oznacza rozwiązania techniczne, w tym urządzenia teleinformatyczne i współpracujące z nimi narzędzia programowe, umożliwiające indywidualne porozumienie się na odległość przy wykorzystaniu transmisji danych między systemami teleinformatycznymi, a w szczególności pocztę elektroniczną. Oznacza to tym samym, że udostępnienie przez organ danych w formie elektronicznej może odbyć się jedynie w formacie GML, ale w zakresie takim, w jakim on jest niezbędny do realizacji zadań. Może ono się odbywać poprzez udostępnienie danych dotyczących nieruchomości o charakterze publicznym lub każdorazowo (na wniosek) w uzasadnionych innych przypadkach. Taki sposób udostępnienia danych spełnia wymogi stawiane przez ustawodawcę. Natomiast udzielenie ograniczonego czasowo i bieżącego dostępu on-line do bazy ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem określonego portalu internetowego nie znajduje żadnego uzasadnienia na tle obowiązujących przepisów.

W konsekwencji organ odwoławczy doszedł do wniosku, że nie zachodzą przesłanki udostępnienia funkcjonariuszom Straży Miejskiej danych opisowych ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem usługi "Geoportal - tryb chroniony" w żądanym zakresie.

W skardze wniesionej na decyzję Lubelskiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego skarżąca Gmina Puławy zarzuciła zaskarżonej decyzji:

1). zastosowanie błędnej wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, polegającej na bezpodstawnym przyjęciu, iż przyznanie pracownikom Gminy Miasto Puławy realizującym zadania określone w przepisie art. 11 ustawy o strażach gminnych, a więc funkcjonariuszom Straży Miejskiej w Puławach dostępu do usługi "Geoportal - tryb chroniony" nie jest im niezbędne do realizacji nałożonych na nich zadań, podczas, gdy dane pochodzące z rejestru ewidencji gruntów i budynków są im faktycznie konieczne do realizacji zadań nałożonych na nich przez przepisy prawa;

2) zastosowanie błędnej wykładni przepisu art. 11 ustawy o strażach gminnych w związku z art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji, polegającej na bezpodstawnym przyjęciu, iż kompetencje Straży Miejskiej wskazane w przepisie art. 11 ust. 1 ustawy o strażach gminnych ograniczają się do prowadzenia działań przez funkcjonariuszy tej służby w miejscach publicznych - w następstwie czego funkcjonariusze ci pozostają uprawnieni wyłącznie do uzyskania informacji (danych z rejestru) dotyczących terenów publicznych - co uniemożliwia zapewnienie im dostępu do usługi "Geoportal - tryb chroniony" (dostępu do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków w pełnym zakresie);

3) zastosowania błędnej wykładni przepisu art. 24 ust. 3 w zw. z ust. 5 pkt 3 p.g.k., polegającej na bezpodstawnym przyjęciu, iż udostępnienie przez starostę danych z rejestru zawierających dane podmiotowe na rzecz podmiotów publicznych - w zakresie niezbędnym do realizacji przez te podmioty zadań publicznych - może odbyć się wyłącznie poprzez złożenie indywidualnego wniosku, podczas gdy udostępnienie takie może odbyć się także poprzez zapewnienie takiemu podmiotowi stałego dostępu do rejestru.

Powołując się na powyższe zarzuty, skarżąca wniosła o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz decyzji organu pierwszej instancji, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przewidzianych.

W ocenie skarżącej argumentacja powołana w uzasadnieniach decyzji organów obu instancji nie zasługuje na podzielenie, zaś pracownicy Urzędu Miasta Puławy wykonujący zadania określone w art. 11 ustawy o strażach gminnych, to jest funkcjonariusze Straży Miejskiej w Puławach, winni mieć zapewniony dostęp do wszystkich danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, co obejmować powinno zarówno dostęp do informacji o terenach publicznych, jak i dostęp do informacji o terenach należących do podmiotów prawa prywatnego oraz dostęp do informacji podmiotowych, to jest informacji o właścicielach/użytkownikach wieczystych/posiadaczach nieruchomości na terenie Miasta Puławy. Straże gminne należy uznać za podmioty publiczne, które realizują zadania publiczne z zakresu ochrony porządku publicznego. Do zadań straży należą w szczególności zadania wymienione w art. 11 ust. 1 ustawy o strażach gminnych. Użyte przez ustawodawcę sformułowanie "w szczególności" wskazuje, że wymieniony w przytoczonym przepisie katalog zadań przypisanych straży gminnej nie jest katalogiem zamkniętym, co z kolei oznacza, że funkcjonariusze mają obowiązek realizować także inne nałożone na nich zadania. Znajduje to potwierdzenie w art. 10 ust. 1 ustawy o strażach gminnych, zgodnie z którym straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego, a zadania te – stosownie do art. 10 ust. 2 powołanej ustawy – wykonują pracownicy straży, zwani dalej "strażnikami". Realizacja tych obowiązków wiąże się nader często z koniecznością uzyskania informacji pozwalających na podjęcie działań np. zmierzających do usunięcia naruszenia prawa. Często informacjami tymi są nie tylko informacje dotyczące nieruchomości publicznych, ale także dotyczące nieruchomości stanowiących własność podmiotów prawa prywatnego, co niejednokrotnie obejmuje także konieczność uzyskania informacji o osobie legitymującej się tytułem prawnym do tej nieruchomości. Takie informacje zawarte są wyłącznie w ewidencji gruntów i budynków, której prowadzenie należy do zadań powiatu. Zatem funkcjonariusze straży gminnych winni dysponować stałym i nieograniczonym dostępem do tych informacji, skoro działają w imieniu podmiotu publicznego, jakim jest gmina, działania te są prowadzone w interesie publicznym, zaś uzyskane informacje (dane zgromadzone w rejestrze) wykorzystywane są wyłącznie w zakresie niezbędnym do realizacji powierzonych im zadań.

Skarżąca wskazała na przykładowe sytuacje, w których funkcjonariusze Straży Miejskiej są zmuszeni do uzyskania informacji dotyczących zarówno położenia, granic i powierzchni nieruchomości, jak również informacji o ich właścicielach. W tym kontekście skarżąca powołała się na działania, jakie funkcjonariusze straży gminnych podejmują w związku z istnieniem zagrożeń spowodowanych złym stanem budynków i budowli. Skarżąca wskazała, że w przypadku zagrożenia katastrofą budowlaną funkcjonariusze Straży Miejskiej mają obowiązek ustalenia osób będących właścicielami lub władających nieruchomością zabudowaną obiektem budowlanym znajdującym się w złym stanie technicznym - w celu wymuszania na nich doprowadzenia obiektu do stanu zgodnego z prawem. Także w przypadku zagrożenia życia i zdrowia spowodowanego nawisami śnieżnymi (soplami lodu) na obiektach budowlanych usytuowanych w bezpośrednim sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych zadaniem funkcjonariuszy Straży Miejskiej jest ustalenie osób odpowiedzialnych za utrzymanie porządku i czystości na danej posesji, którymi często okazują się właściciele lub współwłaściciele danej nieruchomości (art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, Dz. U. z 2022r., poz. 2519 z późn. zm.). W przypadku interwencji związanych z zajęciem pustostanu przez osoby bezdomne zakłócające porządek publiczny konieczne jest podjęcie działań zmierzających do ustalenia właściciela lub współwłaścicieli takiej nieruchomości - w celu zobligowania ich do podjęcia działań mających na celu zabezpieczenie terenu nieruchomości. W przypadku zgłoszeń dotyczących składowania substancji niewiadomego pochodzenia (podejrzenia składowania substancji niebezpiecznych) rolą funkcjonariuszy Straży Miejskiej jest pozyskanie informacji o terenie, na którym znajduje się składowisko oraz ustalenie właścicieli/współwłaścicieli takiej nieruchomości, w celu podjęcia wobec takich osób stosownych działań. Z kolei w przypadku konieczności podjęcia interwencji wobec zaniedbywanych zwierząt domowych, w przypadku wykrycia tego typu przypadku na posesji niezamieszkałej na stałe, niezbędne staje się ustalenie danych właściciela lub użytkownika takiej posesji, co staje się możliwe właśnie dzięki dostępowi do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków. Podobna sytuacja będzie miała miejsce w przypadku awarii infrastruktury technicznej, do której może dojść na terenie posesji na co dzień niezamieszkałej (np.: awaria wodociągu, linii dostarczającej prąd lub gaz). W takiej sytuacji oprócz działań mających na celu usunięcie skutków awarii konieczne staje się natychmiastowe ustalenie danych właściciela lub współwłaścicieli nieruchomości - w celu możliwe jak najszybszego powiadomienia ich o zaistniałej sytuacji. Także w przypadku przeprowadzania przez Straż Miejską kontroli sposobu użytkowania pieców grzewczych może zajść konieczność ustalenia danych personalnych właściciela posesji, na terenie której znajduje się obiekt ogrzewany w sposób niezgodny z prawem. Również w tym przypadku funkcjonariusze winni mieć możliwość poczynienia ustaleń w oparciu o dane zgromadzone w ewidencji gruntów i budynków. Straż gminna pozostaje uprawniona do uzyskania informacji z bazy danych rejestru PESEL, jest też uprawniona do uzyskania informacji pochodzących z rejestru mieszkańców (art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 24 września 2010r. o ewidencji ludności, Dz. U. z 2022 r., poz. 1191 z późn. zm). Mając dostęp do danych podmiotowych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, wykorzystując jednocześnie dane pochodzące z wcześniej wskazanych rejestrów, straż gminna miałaby możliwość szybkiego ustalenia zarówno danych osobowych właściciela nieruchomości, jak i miejsca jego zamieszkania, co ma niebagatelne znaczenie w sytuacji, w której liczy się szybkość działania, konieczne jest jak najszybsze ustalenie danych takiej osoby.

Zdaniem skarżącej, w świetle powyższych rozważań straż gminna - jako podmiot publiczny - winna dysponować dostępem do danych zawartych w ewidencji gruntów i budynków w pełnym zakresie, a nie – jak twierdzi organ – wyłącznie do danych odnoszących się do terenów publicznych, co zdaniem organów obu instancji jest zapewnione poprzez możliwość korzystania z upublicznionych danych dotyczących nieruchomości zawartych w geoportalu uruchomionym przez Głównego Geodetę Kraju.

Skarżąca podniosła, że organy obu instancji w sposób nieprawidłowy intepretują przepis art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji, w szczególności użyte w tym przepisie sformułowanie "w zakresie niezbędnym do realizacji tych zadań", wskazując iż chodzi o dane konieczne, obligatoryjne do zrealizowania określonego zadania. Tymczasem pojęcie to należy rozumieć jako potrzebne, względnie przydatne do prawidłowej realizacji celów publicznych. Natomiast w okolicznościach niniejszej sprawy niewątpliwie dane podmiotowe zgromadzone w ewidencji gruntów i budynków uznać należy za potrzebne, czy też przydatne do prawidłowej realizacji celów publicznych przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej. Zatem dane te winny zostać funkcjonariuszom udostępnione w formie stałego dostępu.

Skarżąca podniosła jednocześnie, że uzyskaniu stałego dostępu do wskazanego rejestru nie sprzeciwiają się przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE, jeżeli jest to niezbędne do wykonywania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi. Ponadto powołała się na przepis art. 10a ust. 1 pkt 2 ustawy o strażach gminnych.

W ocenie skarżącej, zapewnieniu funkcjonariuszom Straży Miejskiej stałego dostępu do pełnej wersji ewidencji gruntów i budynków nie sprzeciwia się także przepis art. 24 ust. 3 w zw. z ust. 5 pkt 3 p.g.k., który zezwala na udostepnienie danych zawartych w rejestrze każdemu zainteresowanemu, po wykazaniu interesu prawnego w tym zakresie. W ocenie organu wykazanie interesu prawnego może odbyć się włącznie przy dokonywaniu oceny każdego odrębnie zgłoszonego żądania, co ostatecznie skłoniło organy obu instancji do uznania, że udostępnienie danych podmiotowych może odbywać się wyłącznie na podstawie indywidualnie złożonego wniosku zawierającego stosowne uzasadnienie, w którym organ publiczny winien wykazać tenże interes prawny oraz okoliczności wskazujące na niezbędność uzyskanych informacji. Natomiast w ocenie skarżącej brak jest przeszkód prawnych ku temu, aby wskazać potencjalne sytuacje, w których konieczne staje się wykorzystanie wszystkich danych z rejestru, aby uzyskać pełen dostęp do danych zawartych w tym rejestrze. Taka sytuacja miała miejsce w przypadkach, w których organ udzielił licencji dla pracowników Urzędu Miasta Puławy wykorzystujących dane dla celów związanych z gospodarką nieruchomościami, opodatkowaniem nieruchomości, gospodarką odpadami, czy też dla potrzeb planowania przestrzennego. Skarżąca zauważyła, że w przeciwieństwie do żądania udzielenia dostępu dla potrzeb Straży Miejskiej, przypadku wykonywania przez Gminę zadań z zakresu ochrony środowiska oraz zadań z zakresu utrzymania czystości i porządku w gminach wystarczające okazało się wskazanie ogólnych unormowań prawnych uzasadniających przyznanie pracownikom skarżącej realizującym te zadania pełnego dostępu do ewidencji gruntów i budynków (w podstawie prawnej żądania wskazano unormowania o charakterze ogólnym – art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz art. 75 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko). Zdaniem skarżącej nie ma natomiast przeszkód, aby funkcjonariusze Straży Miejskiej uzyskali pełen dostęp do ewidencji gruntów i budynków, w tym także do danych podmiotowych ujętych w tej ewidencji. Nie sprzeciwia się temu wskazany przez organ przepis art. 24 ust. 5 pkt 3 p.g.k., skoro oczywistym jest, iż funkcjonariusze Straży Miejskiej mają interes prawny w uzyskaniu pełnego dostępu do wskazanego rejestru.

Zdaniem skarżącej nieuprawniony jest pogląd, według którego funkcjonariusze straży gminnej wykonują powierzone im zadania wyłącznie na terenach publicznych, w związku z czym funkcjonariuszom tym winien przysługiwać dostęp wyłącznie do tej części’ rejestru, która zawiera dane o podmiotach publicznych. Skarżąca podkreśliła, że funkcjonariusze straży wykonują swoje obowiązki także na terenach prywatnych, w toku wykonywania tych obowiązków zmuszeni są często do uzyskania danych o nieruchomościach, których dotyczą czynności, w tym o osobie będącej właścicielem nieruchomości. Zatem powinni dysponować pełnym dostępem do ewidencji gruntów i budynków (móc korzystać z ewidencji w trybie on-line za pomocą serwisu internetowego "Geoportal - tryb chroniony" udostępnionego przez Starostę Powiatu Puławskiego).

Skarżąca zauważyła, że pierwotny wniosek o uzyskanie pełnego dostępu do ewidencji gruntów i budynków nie wskazywał na podstawę prawną zgłoszonego żądania. Dopiero po wezwaniu organu wniosek został uzupełniony poprzez wskazanie podstawy prawnej uzasadniającej żądanie udzielenia dostępu do ewidencji dla funkcjonariuszy Straży Miejskiej, w postaci art. 11 ustawy o strażach gminnych, obejmującego katalog zadań wykonywanych przez straże gminne. Nie jest to jedyny przepis określający kompetencje straży gminnych. Niemniej, w ocenie skarżącej, już w świetle treści przepisu art. 11 ust. 1 tej ustawy można uznać, że dostęp do danych ujętych w ewidencji gruntów i budynków winien zostać udzielony funkcjonariuszom straży gminnych i to w pełnym zakresie. Skoro przepis art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy wskazuje, iż do zadań straży gminnej należy współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń, to oczywistym jest, iż funkcjonariusze straży mogą zostać zmuszeni do niezwłocznego ustalenia danych właściciela nieruchomości, na której doszło do awarii technicznej, choćby po to, aby powiadomić go o zdarzeniu oraz doprowadzić do jego niezwłocznego przybycia na miejsce zdarzenia, co może okazać się niezbędne w procesie usuwania skutków tej awarii (np. osoba będąca właścicielem posesji, na której znajduje się zerwany kabel energetyczny dysponuje wiedzą o umiejscowieniu urządzeń odcinających dopływ prądu). Skoro przepis art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o strażach gminnych wskazuje, iż do zadań straży należy zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia, to oczywistym jest, iż w przypadku zabezpieczenia miejsca zdarzenia znajdującego się na terenie prywatnym konieczne stanie się ustalenie danych jego właściciela oraz miejsca jego zamieszkania, co staje się możliwe poprzez wgląd do ewidencji gruntów i budynków (ustalenie danych personalnych właściciela nieruchomości) oraz wgląd do ewidencji PESEL lub rejestru mieszkańców (ustalenie miejsca zamieszkania tej osoby).

Skarżąca zaznaczyła również, że w przypadku służb mundurowych oczekiwana i pożądana jest szybkość działania. Służbom tym winno się zapewnić możliwie szeroki wachlarz instrumentów pozwalających na szybkie i sprawne wykonywanie nałożonych na nie zadań. Oczywiście możliwe jest podjęcie działań oraz pisemne wystąpienie do organu o udostępnienie danych niezbędnych do kontynuowania czynności, niemniej taka sytuacja spowoduje znaczne opóźnienie działania. Dlatego zapewnienie funkcjonariuszom Straży Miejskiej w Puławach pełnego dostępu do ewidencji gruntów i budynków wydaje się konieczne i niezbędne do wykonywania przez nich powierzonych im zdań.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Organ zauważył, że w treści skargi skarżąca nie odniosła się do podniesionego w zaskarżonej decyzji argumentu, iż dane z rejestru publicznego powinny być udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w sposób, zakresie i w terminie określonym w przepisach, na podstawie których prowadzony jest rejestr. Według § 39 ust. 2 rozporządzenia w sprawie ewidencji gruntów i budynków wymiana danych ewidencji, w tym podmiotowych, odbywa się w postaci elektronicznej w formacie GML zgodnie ze schematem GML, zawartym w załączniku nr 6 do tego rozporządzenia. Taki sposób udostępnienia danych spełnia wymogi stawiane przez ustawodawcę. Natomiast udzielenie ograniczonego czasowo i bieżącego dostępu on-line do bazy ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem określonego portalu internetowego nie znajduje na tle obowiązujących przepisów żadnego uzasadnienia.

Na rozprawie przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym pełnomocnik strony skarżącej popierał skargę, podnosząc dodatkowo, że Straż Miejska w Puławach miała uprzednio udzielony dostęp do objętej wnioskiem bazy danych. Dostęp ten wygasł z powodu upływu czasu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie zważył, co następuje:

Skarga podlegała uwzględnieniu.

Przedmiot skargi wniesionej w niniejszej sprawie stanowiła decyzja odmawiająca pracownikom Straży Miejskiej Miasta Puławy dostępu do danych zgromadzonych w rejestrze publicznym - ewidencji gruntów i budynków, w zakresie danych opisowych dotyczących działek niezależnie od formy władania, obejmującego terytorium Miasta Puławy, za pomocą uslugi "Geoportal - tryb chroniony".

Jak wynika z decyzji organów obu instancji, podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia stanowiły przepisy ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne oraz art. 15 ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Przepis art. 2 pkt 8 p.g.k. definiuje ewidencję gruntów i budynków (kataster nieruchomości) jako system informacyjny zapewniający gromadzenie, aktualizację oraz udostępnianie, w sposób jednolity dla kraju, informacji o gruntach, budynkach i lokalach, ich właścicielach oraz o innych podmiotach władających lub gospodarujących tymi gruntami, budynkami lub lokalami. W odniesieniu do gruntów ewidencja zawiera dane dotyczące ich położenia, granic, powierzchni, rodzajów użytków gruntowych oraz ich klas bonitacyjnych, oznaczenia ksiąg wieczystych lub zbiorów dokumentów, jeżeli zostały założone dla nieruchomości, w skład której wchodzą grunty (art. 20 ust. 1 pkt 1 p.g.k.). W ewidencji gruntów i budynków wskazuje się także właściciela lub władającego gruntem (art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g.k.) oraz miejsce pobytu stałego lub adres siedziby podmiotów, o których mowa w pkt 1 (art. 20 ust. 1 pkt 2 p.g.k.).

Przepis art. 24 p.g.k. przewiduje, że informacje, o których mowa w art. 20 ust. 1 i 2, zawiera operat ewidencyjny, który składa się z:

1) bazy danych, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzonej za pomocą systemu teleinformatycznego zapewniającego w szczególności:

a) odpowiednio zabezpieczone przechowywanie danych i ich aktualizację,

b) udostępnianie oraz wspólne korzystanie z danych na zasadach określonych w przepisach o infrastrukturze informacji przestrzennej,

c) wizualizację danych w formie rejestrów, kartotek i wykazów oraz mapy ewidencyjnej, a także udostępnianie zainteresowanym wypisów z tych rejestrów, kartotek i wykazów oraz wyrysów z mapy ewidencyjnej;

2) zbioru dokumentów uzasadniających wpisy do bazy danych.

Stosownie do art. 4 ust. 1a p.g.k. dla obszaru całego kraju zakłada się i prowadzi w systemie teleinformatycznym bazy danych, obejmujące zbiory danych przestrzennych infrastruktury informacji przestrzennej, dotyczące, między innymi, ewidencji gruntów i budynków (katastru nieruchomości) (pkt 2).

Zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 24 ust. 2 p.g.k. informacje zawarte w operacie ewidencyjnym są jawne. Zasada ta, jak trafnie w tym zakresie stwierdziły organy, doznaje jednak ograniczeń. W świetle bowiem art. 24 ust. 4 p.g.k. udostępnienia informacji zawartych w operacie ewidencyjnym może żądać każdy, z zastrzeżeniem jednak ust. 5. W myśl art. 24 ust. 5 p.g.k. starosta udostępnia dane ewidencji gruntów i budynków zawierające dane podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1, oraz wydaje wypisy z operatu ewidencyjnego, zawierające takie dane, na żądanie:

1) właścicieli oraz osób i jednostek organizacyjnych władających gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2) organów administracji publicznej albo podmiotów niebędących organami administracji publicznej, realizujących, na skutek powierzenia lub zlecenia przez organ administracji publicznej, zadania publiczne związane z gruntami, budynkami lub lokalami, których dotyczy udostępniany zbiór danych lub wypis;

2a) operatorów:

a) sieci, w rozumieniu ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 733),

b) systemu przesyłowego, systemu dystrybucyjnego oraz systemu połączonego, w rozumieniu ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm.);

3) innych podmiotów niż wymienione w pkt 1-2a, które mają interes prawny w tym zakresie.

Zatem przedmiotem jawnych i powszechnie dostępnych, udzielanych w trybie art. 24 ust. 2 i 4 p.g.k. informacji o gruntach, budynkach i lokalach, na żądanie każdego, to jest bez konieczności wykazywania interesu prawnego, ani władania gruntem, budynkiem lub lokalem, mogą być informacje o charakterze przedmiotowym. Natomiast informacje o charakterze podmiotowym lub podmiotowo-przedmiotowym, z uwagi na ochronę zawartych w nich danych osobowych, mogą być udzielane tylko w trybie art. 24 ust. 5 p.g.k., a więc z uwzględnieniem wszystkich zawartych w tym przepisie ograniczeń (tak Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 4 września 2018 r., sygn. akt I OSK 2341/16).

Zwrócić jednakże trzeba uwagę, że powyższe zasady dostępu do danych w trybie powołanych przepisów ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne dotyczą dostępu ad casum, to jest w określonym przypadku, w przeciwieństwie do ogólnego dostępu do zbioru danych, który może być udostępniany podmiotom wykonującym zadania publiczne zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o informatyzacji (tak Naczelny Sąd Administracyjny w powołanym wyżej wyroku z dnia 4 września 2018 r., sygn. akt I OSK 2341/16).

W okolicznościach niniejszej sprawy rozstrzygnięty zaskarżoną decyzją wniosek strony skarżącej nie obejmował żądania udostępnienia konkretnych danych, dotyczących określonej nieruchomości ani określonych podmiotów, o których mowa w art. 20 ust. 2 pkt 1 p.g.k. Zgodnie z treścią wniosku strona wnosiła bowiem o nadanie ogólnego dostępu, poprzez założenie konta oraz wydanie loginu i hasła, do serwisu internetowego – Geoportalu Powiatu Puławskiego, w celu dostępu w trybie chronionym do modułu obejmującego dane opisowe ewidencji gruntów i budynków, służącego do przeglądania danych z bazy danych ewidencji gruntów i budynków niezbędnych do realizacji zadań publicznych, w zakresie obejmującym teren Miasta Puławy, na okres 5 lat.

Zatem dla oceny zasadności wniosku rozstrzygająca była norma art. 15 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Przepis art. 15 ustawy o informatyzacji w ust. 1 przewiduje, że podmiot prowadzący rejestr publiczny zapewnia podmiotowi publicznemu albo podmiotowi niebędącemu podmiotem publicznym, realizującym zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów albo na skutek powierzenia lub zlecenia przez podmiot publiczny ich realizacji, nieodpłatny dostęp do danych zgromadzonych w prowadzonym rejestrze, w zakresie niezbędnym do realizacji tych zadań. Dane, o których mowa w ust. 1, powinny być udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej i mogą być wykorzystane wyłącznie do realizacji zadań publicznych (ust. 2).

Zatem w świetle przepisu art. 15 ustawy o informatyzacji przesłanką udostępnienia danych z rejestru publicznego jest niezbędność danych do realizacji zadań publicznych przez podmiot publiczny albo podmiot niebędący podmiotem publicznym, realizujący zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów albo na skutek powierzenia lub zlecenia przez podmiot publiczny ich realizacji.

W sprawie niniejszej pozostaje poza sporem, że Straż Miejska w Puławach, stanowi straż gminną w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych. Zgodnie z art. 2 ust. 3 powołanej ustawy w gminach, w których organem wykonawczym jest burmistrz (prezydent miasta), straż nosi nazwę "straż miejska". Niesporne jest również, że straż gminna (miejska) jest podmiotem publicznym, realizującym zadania publiczne. Straż gminna jest samorządową umundurowaną formacją tworzoną do ochrony porządku publicznego na terenie gminy (art. 1 ust. 1 ustawy o strażach gminnych).

Zagadnieniem spornym w niniejszej sprawie jest natomiast czy dostęp do danych zgromadzonych w rejestrze publicznym, jaki stanowi ewidencja gruntów i budynków, w zakresie obejmującym dane podmiotowe, jest niezbędny do realizacji zadań publicznych przez straż gminną.

W ocenie organu odwoławczego określona w art. 15 ustawy o informatyzacji przesłanka niezbędności nie została w sprawie wykazana, a pełen dostęp do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, obejmujący oprócz powszechnie dostępnych danych przedmiotowych, także dane podmiotowe, dla całego obszaru Miasta Puławy, nie jest niezbędny do realizacji konkretnego zadania publicznego przez Straż Miejską w Puławach.

W przekonaniu Sądu rozpoznającego niniejszą sprawę ocena ta nie jest trafna i nie pozostaje w zgodzie z prawidłową wykładnią i sposobem stosowania art. 15 ustawy o informatyzacji. Sformułowany w skardze zarzut naruszenia tego przepisu jest uzasadniony.

W świetle treści uzasadnienia projektu ustawy o informatyzacji, za ważny aspekt informatyzacji państwa uznano poszerzanie kręgu podmiotów korzystających z danych gromadzonych w rejestrach publicznych, ponieważ mimo faktu, że tworzenie i utrzymywanie tych rejestrów jest kosztowne, to dane znajdujące się w nich z wielu przyczyn (prawnych, technicznych, organizacyjnych) bywały wykorzystywane jedynie do realizacji zadań przypisanych danemu organowi rejestrowemu. W pracach nad ustawą podnoszono, że dotychczas organ przedkładający projekt rządowy obejmujący nowe zadanie publiczne, za którego realizację miał być odpowiedzialny, proponował utworzenie i prowadzenie dla własnych potrzeb raczej nowego i samodzielnego rejestru wyspecjalizowanego, zamiast korzystać z rejestrów już istniejących. Postępowanie takie prowadziło do jednoczesnego funkcjonowania wielu rejestrów częściowo się dublujących. Zakładano, że remedium na tę praktykę ustrojową stanowić będzie nałożenie na każdy podmiot, który już prowadzi jakiś rejestr publiczny, obowiązku zapewnienia wszystkim innym podmiotom, które realizują zadania publiczne z mocy prawa lub na podstawie umowy, nieodpłatnego dostępu do danych zgromadzonych w prowadzonym rejestrze. W ten sposób zamierzano upowszechnić znane już z kilku podstawowych rejestrów centralnych (np. PESEL) rozwiązanie polegające na terytorialnym rozproszeniu miejsc pozyskiwania i udostępniania danych, przy jednoczesnym funkcjonowaniu rejestru centralnego. Wskazując, że takie rozwiązanie było dotąd każdorazowo regulowane w ustawie, przyjęto, iż ten sposób zorganizowania rejestrów będzie możliwy na podstawie późniejszej normy ogólnej - obowiązującej w odniesieniu do wszystkich rejestrów publicznych. Miało to pozwolić na uporządkowanie systemów informacyjnych, ograniczyć liczbę błędów i niespójności danych oraz zwiększyć ich wiarygodność (dane źródłowe) (por. Sejm RP IV kadencji, druk nr 1934).

Jak wskazuje się w orzecznictwie (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 17 stycznia 2018 r., sygn. akt II SA/Po 692/17 oraz wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 września 2019 r., sygn. akt I OSK 2341/16, a także wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 9 października 2018 r., sygn. akt IV SA/Wa 1643/18 ), wobec tak określonych celów ustawy o informatyzacji, określenie "niezbędne" użyte w art. 15 ust. 1 tej ustawy wykładać należy nie jako koniecznie potrzebne, względnie nieodzowne dla realizacji danego celu publicznego, czy też jako stanowiące warunek sine qua non realizacji danego celu publicznego, lecz jako potrzebne, względnie przydatne dla prawidłowej realizacji celów publicznych. Pojęcie niezbędności w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji powinno być interpretowane jako antonim "zbędności", co oznacza, że organ prowadzący rejestr publiczny mógłby odmówić nieodpłatnego udostępnienia dostępu do żądanych danych zgromadzonych w tym rejestrze tylko w sytuacji, gdyby uzyskanie tegoż dostępu było zbędne dla realizacji określonych zadań publicznych wskazywanych we wniosku.

Nie stanowiłoby zaś podstawy dla odmowy udostępnienia posiadanych danych stwierdzenie, iż wnioskujący podmiot publiczny może uzyskać przedmiotowe dane w inny sposób i we własnym zakresie, na przykład poprzez samodzielne przeprowadzenie analizy posiadanych zbiorów danych. Prowadziłoby to bowiem do nieakceptowalnej tak z punktu widzenia zasady racjonalności prawodawcy, jak i celów jakich osiągnięciu służyć miała przedmiotowa ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji, gdy organ władzy publicznej ponosił zbędny wysiłek ekonomiczny i organizacyjny dla uzyskania przetworzonych danych zgromadzonych już i zewidencjonowanych w rejestrze publicznym prowadzonym przez inny organ (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 4 września 2019 r., sygn. akt I OSK [...]).

Dostęp do danych zgromadzonych w rejestrze publicznym ma być realizowany w zakresie niezbędnym do realizacji zadań publicznych. Zatem różne podmioty będą miały dostęp do określonych danych, w związku z realizacją określonych zadań publicznych (por. także C. Martysz, G. Szpor, K. Wojsyk, Ustawa o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne. Komentarz, wyd. II, LEX).

Mając na względzie powyższą wykładnię art. 15 ustawy o informatyzacji, Sąd nie podziela wyrażonego w zaskarżonej decyzji stanowiska, iż dostęp do danych zgromadzonych w ewidencji gruntów i budynków, o który wnioskowała strona, wykracza poza zakres danych niezbędnych, w powyższym rozumieniu, do realizacji przez Straż Miejską w Puławach zadań publicznych.

W myśl art. 10 ust. 1 ustawy o strażach gminnych straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego.

Zgodnie zaś z powołanym we wniosku przepisem art. 11 ustawy o strażach gminnych do zadań straży należy w szczególności: 1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych; 2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego – w zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym; 2a) kontrola publicznego transportu zbiorowego - w zakresie określonym w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2021 r. poz. 1371); 3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń; 4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia; 5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej; 6) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych; 7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób; 8) informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi; 9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy.

Wbrew stanowisku organów obu instancji treść przywołanych przepisów nie potwierdza, aby kompetencje straży gminnej (miejskiej) były ograniczone wyłącznie do terenów publicznych, co według organów miałoby uzasadniać odmowę udzielenia dostępu do danych podmiotowych ewidencji gruntów i budynków, jako niebędących niezbędnymi do realizacji zadań publicznych przez straż gminną. Takiemu stanowisku organu przeczą w szczególności przepisy art. 11 ust. 4, ust. 5 i ust. 6 ustawy o strażach gminnych oraz trafnie przywołane w przytoczonym wyżej uzasadnieniu skargi przykłady konkretnych działań funkcjonariuszy Straży Miejskiej, wiążące się z potrzebą albo nawet koniecznością ustalenia danych właściciela lub posiadacza konkretnej nieruchomości (działania podejmowane w związku z istnieniem zagrożeń spowodowanych złym stanem budynków i budowli czy zagrożenia katastrofą budowlaną albo zagrożeń spowodowanych nawisami śnieżnymi na obiektach budowlanych usytuowanych w bezpośrednim sąsiedztwie ciągów komunikacyjnych, co wiąże się z obowiązkami miedzy innymi właścicieli nieruchomości wynikającymi z ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2021 r. poz. 888 z późn. zm.), interwencji związanych z zajęciem pustostanu przez osoby bezdomne zakłócające porządek publiczny, zgłoszeń dotyczących składowania substancji niewiadomego pochodzenia, interwencji wobec zaniedbywanych zwierząt domowych, awarii infrastruktury technicznej na terenie niezamieszkałej nieruchomości czy sytuacji przeprowadzania kontroli sposobu użytkowania pieców grzewczych).

Przywołane przykłady stanowiących realizację kompetencji Straży Miejskiej działań, dla wykonywania których potrzebne są nie tylko dane przedmiotowe ewidencji gruntów i budynków, ale także dane podmiotowe ujawnione w tej ewidencji, przeczą ocenie organu wyrażonej w zaskarżonej decyzji. Wynikające z obowiązujących przepisów zadania publiczne Straży Miejskiej w Puławach przemawiają bowiem za uznaniem, że dostęp do spornych danych jest do realizacji tych zadań publicznych niezbędny w przedstawionym wcześniej rozumieniu art. 15 ustawy o informatyzacji. Jednocześnie organy obu instancji nie wykazały okoliczności przeciwnej, to jest, by sporne dane były zbędne do realizacji zadań publicznych przez Straż Miejską.

W konsekwencji nie można uznać, aby odmowa uwzględnienia wniosku była uzasadniona w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o informatyzacji.

Nie można też zgodzić się ze stanowiskiem organu, wyrażonym w związku z argumentacją skarżącej dotyczącą konieczności szybkiego uzyskiwania danych, że pracochłonność czy inne trudności w dostępie do danych w trybie przewidzianym w przepisach ustawy Prawo geodezyjne i kartograficzne nie uzasadnia dostępu do żądanych danych w sposób wnioskowany przez skarżącą. Jak podniesiono już wyżej, okoliczność, że podmiot realizujący zadania publiczne może pozyskać określone dane w inny sposób, nie uzasadnia odmowy udostępnienia danych w oparciu o art. 15 ustawy o informatyzacji.

Jednocześnie wskazanie w zaskarżonej decyzji na możliwość uzyskiwania przez Straż Miejską danych podmiotowych z ewidencji gruntów i budynków w konkretnych przypadkach, zgodnie z wymogami określonymi w art. 24 ust. 5 p.g.k. i w formie przewidzianej w art. 24 ust. 3 p.g.k. w istocie wskazuje, że także organ dostrzega potrzebę korzystania z takich danych przy wykonywaniu przez Straż Miejską powierzonych jej zadań publicznych.

Odmowy nie uzasadniają również przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (Dz.U.UE.L.2016.119.1 z późn. zm.). Stosownie do art. 6 ust. 1 lit. e) tego rozporządzenia przetwarzanie jest zgodne z prawem w przypadku, gdy jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi. Jednocześnie zawarty w samej ustawie o strażach gminnych przepis art. 10a ust. 1 pkt 2 stanowi, że straż w celu realizacji ustawowych zadań może przetwarzać dane osobowe, z wyłączeniem danych ujawniających pochodzenie rasowe lub etniczne, poglądy polityczne, przekonania religijne lub filozoficzne, przynależność wyznaniową, partyjną lub związkową, jak również danych o stanie zdrowia, kodzie genetycznym, nałogach lub życiu seksualnym, bez wiedzy i zgody osoby, której dane te dotyczą, uzyskane: 1) w wyniku wykonywania czynności podejmowanych w postępowaniu w sprawach o wykroczenia; 2) z rejestrów, ewidencji i zbiorów, do których straż posiada dostęp na podstawie odrębnych przepisów.

W związku z argumentacją organu dotyczącą formy udostępniania danych ewidencji gruntów i budynków w trybie art. 15 ustawy o informatyzacji wskazać należy, że w świetle ust. 2 tego artykułu dane, o których mowa w ust. 1, powinny być udostępniane za pomocą środków komunikacji elektronicznej. Jednocześnie w ust. 3 art. 15 ustawy zawarta została delegacja dla Rady Ministrów do określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu, zakresu i trybu udostępniania danych, o których mowa w ust. 1, mając na uwadze potrzebę usprawnienia realizacji zadań publicznych, zapewnienia szybkiego i bezpiecznego dostępu do danych oraz zabezpieczenia wykorzystania danych do celów realizacji zadań publicznych.

W wykonaniu powołanej delegacji ustawowej zostało wydane rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 września 2005 r. w sprawie sposobu, zakresu i trybu udostępniania danych zgromadzonych w rejestrze publicznym (Dz. U. z 2018 r., poz. 29). Rozporządzenie określa sposób, zakres i tryb udostępniania danych zgromadzonych w rejestrze publicznym, zwanym dalej "rejestrem", podmiotowi publicznemu albo podmiotowi niebędącemu podmiotem publicznym, realizującym zadania publiczne na podstawie odrębnych przepisów albo na skutek powierzenia lub zlecenia przez podmiot publiczny ich realizacji (§ 1). Przepis § 3 rozporządzenia przewiduje, że dane zgromadzone w rejestrze udostępnia się na warunkach, w sposób, w zakresie i w terminie określonym w przepisach, na których podstawie jest prowadzony rejestr (ust. 1). W przypadku gdy przepisy, na których podstawie jest prowadzony rejestr, nie określają terminu udostępnienia danych, dane udostępnia się nie później niż w terminie 14 dni od dnia doręczenia wniosku o ich udostępnienie (ust. 2). Podmiot prowadzący rejestr informuje w sposób powszechnie dostępny, w tym w Biuletynie Informacji Publicznej, o warunkach, sposobie, zakresie i terminie udostępniania danych zgromadzonych w rejestrze oraz o formacie, w którym dane są udostępniane (ust. 3).

Przepis § 39 rozporządzenia Ministra Rozwoju, Pracy I Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, zawarty w rozdziale 4 "Szczegółowe zasady wymiany danych ewidencji gruntów i budynków", przewiduje w ust. 1, że wymiana, w tym udostępnianie danych ewidencji, odbywa się w postaci elektronicznej z wykorzystaniem usług sieciowych i portali internetowych z uwzględnieniem przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 8 ustawy. Specyfikację usług sieciowych, o których mowa w ust. 1, dotyczących udostępniania danych ewidencji określa załącznik nr 8 do rozporządzenia (ust. 2). Specyfikację usług sieciowych, o których mowa w ust. 1, dotyczących udostępniania danych ewidencji na potrzeby zintegrowanego systemu informacji o nieruchomościach, o którym mowa w art. 24b ust. 1 ustawy, określa załącznik nr 8a do rozporządzenia (ust. 2a). Z kolei w myśl ust. 3 § 39, schemat aplikacyjny GML dotyczący wymiany danych ewidencji, zgodny ze schematem pojęciowym ewidencji zamieszczonym w załączniku nr 6 do rozporządzenia, Główny Geodeta Kraju publikuje w repozytorium interoperacyjności, o którym mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 18 ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.

Powołując się na treść § 39 rozporządzenia organ odwoławczy stwierdził, że udostępnienie danych w formie elektronicznej może odbyć się jedynie w formacie GML, ale w zakresie takim, w jakim on jest niezbędny do realizacji zadań. Może ono się odbywać poprzez udostępnienie danych dotyczących nieruchomości o charakterze publicznym lub każdorazowo (na wniosek) w uzasadnionych innych przypadkach. Taki sposób udostępnienia danych spełnia wymogi stawiane przez ustawodawcę. Jednocześnie organ stwierdził, że udzielenie ograniczonego czasowo i bieżącego dostępu on-line do bazy ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem określonego portalu internetowego nie znajduje uzasadnienia na tle obowiązujących przepisów.

Stanowisko organu i argumentacja w tym zakresie nie jest jasna. Jak wynika z akt sprawy, strona skarżąca złożyła wnioski o nadanie dostępu do usługi "Geoportal-tryb chroniony" dla pracowników różnych wydziałów Urzędu Miasta Puławy. Wszystkie wnioski zostały złożone w formie zgodnej z wzorem stosownego wniosku dostępnym na stronie internetowej Powiatu Puławskiego. Z dostępnego na tej samej stronie Regulaminu korzystania z Geoportalu Powiatu Puławskiego wynika, że usługa "Geoportal-tryb chroniony" jest realizowana w ramach Geoportalu Powiatu Puławskiego. Organ uwzględnił wszystkie wnioski strony, za wyjątkiem wniosków o nadanie dostępu dla pracowników Straży Miejskiej w Puławach.

Nie jest w związku z tym jasne, czy przywołane wyżej stwierdzenie organu, iż "udzielenie ograniczonego czasowo i bieżącego dostępu on-line do bazy ewidencji gruntów i budynków za pośrednictwem określonego portalu internetowego nie znajduje uzasadnienia na tle obowiązujących przepisów", organ odnosi do objętego wnioskami w niniejszej sprawie, a także pozostałymi wnioskami strony, żądania nadania dostępu do usługi ""Geoportal-tryb chroniony" oraz czy w ocenie organu wnioski nie mogły być uwzględnione także ze względu na formę, w jakiej udostępniane są dane za pośrednictwem wskazanej usługi. Organ nie przedstawił szczegółowych rozważań w powyższym zakresie, a jednocześnie uwzględnił analogiczne wnioski tej samej strony o założenie konta oraz wydanie loginu i hasła do Geoportalu Powiatu Puławskiego w celu dostępu w trybie chronionym do danych opisowych ewidencji gruntów i budynków. Natomiast wydając decyzję w sprawie organ winien, stosownie do art. 107 § 3 k.p.a., szczegółowo uzasadnić swoje stanowisko. Braki w tym zakresie uniemożliwiają bowiem zarówno stronie, jak i Sądowi ocenę prawidłowości rozumowania organu.

Z omówionych wyżej względów zaskarżona decyzja oraz utrzymana nią w mocy decyzja organu pierwszej instancji podlegały uchyleniu. Rozpoznając sprawę ponownie organ będzie kierował się wyrażoną wyżej oceną prawną.

Z tych wszystkich przyczyn i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i lit. c ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 z późn. zm.) Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł jak w sentencji.



Powered by SoftProdukt