Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia NSA Elżbieta Trykoszko, Sędziowie sędzia WSA Grzegorz Dudar (spr.), sędzia WSA Elżbieta Lemańska, Protokolant referent stażysta Natalia Paulina Kielak, po rozpoznaniu w Wydziale II na rozprawie w dniu 21 kwietnia 2022 r. sprawy ze skargi J. G. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Ł. z dnia [...] września 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku celowego oddala skargę

Zaskarżoną decyzją z [...] września 2021 r. znak [...] Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Ł. utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy W. z dnia [...] sierpnia 2021 r. nr [...] o odmowie przyznania J. G. (dalej powoływany także jako skarżący) prawa do zasiłku celowego na: zakup pieca tzw. kozy do ogrzania domu; ocieplenie i remont częściowo spróchniałego i załamanego sufitu; wymianę dwóch spróchniałych i nieszczelnych okien; wymianę starej aluminiowej instalacji elektrycznej; doprowadzenie bieżącej wody do domu; dojazdy do gabinetu rehabilitacyjnego w W. oraz dojazdy do lekarzy specjalistów w Ł. i poza Ł. i lekarza rodzinnego oraz zakup okularów; zakup potrzebnych leków w tym bez recepty; zakup maści przeciwzapalnych i rozgrzewających; dresu i obuwia do rehabilitacji; dokończenie wygospodarowanego pomieszczenia na łazienkę i ubikację; remont i naprawę ciągnika (silnika, skrzyni biegów, układu kierowniczego i jezdnego, hamulców); naprawę rozrzutnika (wymianę łożysk, zębatek i łańcucha); zakup opony; zakup paliwa do ciągnika; zakup nawozów i środków ochrony roślin.

Z akt sprawy wynika, że wnioskiem z [...] lipca 2021 r. J. G. zwrócił się do Wójta Gminy W. o przyznanie pomocy społecznej w formie zasiłku celowego na pokrycie wydatków, które zostały wymienione w powyższej decyzji. Z przeprowadzonego w dniu [...] czerwca 2021 r. wywiadu środowiskowego (w innej toczącej się sprawie z wniosku skarżącego) wynika, że J. G. prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe. Posiada orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. Mieszka w domu drewnianym, zajmuje dwa pomieszczenia (pokój i pokój połączony z kuchnią). Dom ogrzewany jest piecykiem węglowym. Dom i pomieszczenia mieszkalne wymagają remontu, w domu panował ogólny ład i porządek. Zaniedbania wynikają z winy wnioskodawcy, który nie wykonuje remontów, oczekując pomocy od OPS w W. Źródłem utrzymania wnioskodawcy w miesiącu czerwcu 2021 r. był dochód z gospodarstwa rolnego w wysokości 846,23 zł (2,7475 ha x 308 zł). Dochód został pomniejszony o opłaconą składkę KRUS w miesiącu czerwcu 2021 w wysokości 143 zł i wyniósł 703,23 zł. Wnioskodawca otrzymał też pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19 w wysokości 5 759 zł ( 5759 zł: 12 miesięcy= 479,92 miesięcznie). Łączny dochód w miesiącu czerwcu 2021 r. organ pierwszej instancji ustalił na kwotę 1183,15 zł (703,23 zł + 479,92 zł).

Organ stwierdził, że uzyskany przez stronę dochód jest znacznie wyższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, które wynosi 701 zł (art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 12 kwietnia 2004 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 2020 r., poz. 1876 ze zm. , dalej: u.p.s.), dlatego pomoc w formie zasiłku celowego nie może być przyznana. Organ rozważył możliwość przyznania zasiłku celowego na podstawie art. 41 pkt 1 u.p.s., tj. w szczególnie uzasadnionym przypadku, jednak okoliczności uzasadniających zastosowanie tej podstawy przyznania pomocy nie stwierdził. Wskazał, że sytuacja wnioskodawcy nie jest krytyczna i na tyle odbiegająca od sytuacji innych osób wnoszących o pomoc, aby uzasadniała przyznanie pomocy na szczególnych zasadach. Nie wystąpiły nieprzewidziane, nadzwyczajne i wyjątkowe okoliczności, których nie dało się przewidzieć a skutkujące koniecznością przyznania wyjątkowego wsparcia. Organ podkreślił, że ani stan budynku mieszkalnego (w którym zamieszkuje od 35 lat), ani gospodarstwa, ani stan zdrowia wnioskodawcy nie uzasadniają potraktowania jego sytuacji jako wyjątkowej. Z kolei zaspokojenie zgłoszonych potrzeb przekracza możliwości finansowe Ośrodka Pomocy Społecznej i jego roczny budżet. Zdaniem organu pierwszej instancji, wnioskodawca nie podejmuje kroków celem wyraźnej poprawy swojej sytuacji. Zgłaszając kolejne żądania powiela również prośby o pomoc złożone w podaniach z roku 2020, które już zostały zrealizowane np. wykup leków, dojazdy na rehabilitację (zakończoną). Organ wskazał, że strona otrzymuje wsparcie z OPS, bowiem przyznano w 2020 r. pomoc w postaci świadczeń pieniężnych na łączną kwotę 1600 zł. Wnioskodawca posiada własne zasoby w postaci gospodarstwa rolnego, prowadzi hodowlę bydła (byki), z której uzyskuje dochód, posiada las oraz pobiera dopłaty z ARiMR. Sytuacja strony jest trudna, ale jest lepsza niż pozostałych osób korzystających z pomocy społecznej. Organ podkreślił, że p. G. od wielu lat prowadzi hodowlę bydła i gdyby była nie rentowna (jak twierdzi) oraz gdyby stan zdrowia nie pozwalał na jej prowadzenie, to wnioskodawca powinien zmienić zatrudnienie na mniej uciążliwe np. w zakładzie pracy chronionej. Wnioskodawca uważa, że Państwo powinno zapewnić mu środki bytowe. Tymczasem OPS posiada ograniczone środki pieniężne. Na wypłatę zasiłków celowych posiada w planie na 2021 r. kwotę 25000 zł, z czego na dzień wydania decyzji wydatkował 4490 zł.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. G. Skarżący zakwestionował stwierdzenie organu, że doprowadził do ruiny posiadane dobra, że nie remontował i nie naprawiał posiadanego budynku. Odwołujący uważa, że spełnia przesłanki do przyznania specjalnego zasiłku celowego, bo chociaż przekracza kryterium dochodowe, to pozostaje w złej sytuacji bytowej. W odwołaniu używa słów wulgarnych pod adresem pracowników OPS w W., zarzucając im kłamstwa i pomówienia.

Zaskarżoną decyzją SKO w Ł. utrzymało rozstrzygnięcie pierwszoinstancyjne w mocy. SKO podzieliło argumentację organu pierwszej instancji w zakresie braku podstaw do przyznania zasiłku celowego z uwagi na przekroczenie kryterium dochodowego. Kolegium rozważyło również – z wynikiem negatywnym – możliwość przyznania stronie specjalnego zasiłku celowego na zasadach art. 41 ust. 1 u.p.s. Wskazało, że nie wystąpił w sytuacji strony szczególnie uzasadniony przypadek, o którym mowa w tym przepisie. Organ podkreślił, że skarżący powiela tą samą argumentację w wielu odwołaniach, dążąc do tego, by uczynić z pomocy społecznej źródło swego dochodu.

Skargę na powyższą decyzję organu odwoławczego złożył do sądu administracyjnego J. G., który zarzucił naruszenie:

- art. 2, art. 30, art. 31 pkt 2 , art. 32, art. 47, art. 65 pkt 1, art. 67, art. 68 pkt 1 i 3 i 69 Konstytucji RP;

- art. 6, art. 7, art. 8, art. 9, art. 15, art. 75 § 1, art. 76, art. 77 § 1, art. 78, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a.;

- ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych;

- przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy;

- kodeksu karnego – przez pomawianie i niedopełnianie obowiązków służbowych oraz celowe i świadome fałszowanie i manipulowanie posiadanymi informacjami, celowe pomijanie konkretnych przepisów prawa z ustaw, w tym ustawy o pomocy społecznej;

- ustawy o pracownikach samorządowych;

- ustawy o pomocy społecznej: art. 2 ust. 1, art. 3, art. 6 pkt 1, 11, art. 7 pkt 1, 5, 6, 14; art. 8 ust. 1, 2, 3, 12; art. 17 ust. 1 pkt 5, 6 ust. 2 pkt 1; art. 18 ust. 1 pkt 6; art. 39; art. 40; art. 41; art. 45; art. 107 ust. 1, 5b pkt 6; art. 119 ust. 1, 2; art. 123.

Skarżący wniósł o jak najszybsze rozpatrzenie skargi; zmianę decyzji przez przyznanie specjalnego zasiłku celowego w wysokości 700 zł oraz 400 zł zasiłku celowego na każdy miesiąc począwszy od stycznia 2021 r. do grudnia 2021 r. na zakup gorących posiłków lub dostarczania ich do domu. Nadto wnosił o ukarania grzywną organów pierwszej i drugiej instancji za łamanie przepisów, przyznanie na rzecz skarżącego kwoty 100 000 zł z art. 149 par. 2 p.p.s.a.

Skarżący opisał swoją sytuację wyrażając niezadowolenie i pretensje wobec pracowników gminy i innych instytucji, nie szczędząc słów, powszechnie uważanych za obelżywe.

W odpowiedzi na skargę, organ podtrzymując stanowisko w sprawie, wniósł o jej oddalenie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem zaskarżona decyzja w przedmiocie odmowy przyznania zasiłku celowego nie narusza przepisów prawa w stopniu, który uzasadniałby konieczność wyeliminowania jej z porządku prawnego.

Podstawę materialnoprawną zaskarżonej decyzji stanowiły przepisy ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 803 ze zm., dalej w skrócie: "u.p.s."). Zgodnie z art. 2 ust. 1 u.p.s., pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości. Zadaniem pomocy społecznej jest wspieranie osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwienie im życia w warunkach odpowiadających godności człowieka, a także zapobieganie wskazanym w art. 2 ust. 1 ustawy trudnym sytuacjom przez podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem (art. 3 ust. 1 i 2 u.p.s.), przy czym rodzaj, forma i rozmiar świadczenia powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy, zaś potrzeby osób i rodzin korzystających z pomocy społecznej powinny zostać uwzględnione, jeżeli odpowiadają celom i mieszczą się w możliwościach pomocy społecznej (art. 3 ust. 3 i 4 u.p.s.). Powyższa ustawa określa przesłanki przyznawania poszczególnych świadczeń z pomocy społecznej oraz wskazuje na cele instytucji polityki społecznej państwa. Z przepisu art. 39 u.p.s. wynika, że zasiłek celowy może być przyznany w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej. Użycie terminu "może" oznacza uznaniowość (nie obowiązek) w zakresie przyznania zasiłku i konieczność ważenia interesu strony i interesu publicznego. To ważenie i ocena interesów następuje, gdy spełnione są pozostałe kryteria uzyskania świadczeń z pomocy społecznej, do których należą m.in. kryterium dochodowe, a także ubóstwo, bezdomność, bezrobocie, długotrwała lub ciężka choroba, niepełnosprawność, zdarzenia losowe czy sytuacja kryzysowa (wymienione w art. 7 – 15 u.p.s. lub inne uzasadniające przyznanie świadczenia z pomocy społecznej).

Przyznanie środków pieniężnych na sfinansowanie szczegółowo wskazanych we wniosku potrzeb, tj. zakup pieca, remonty i naprawy, zakup lekarstw, sfinansowanie dojazdów do lekarzy i inne, należy zakwalifikować jako zasiłek celowy, o którym mowa w art. 39 u.p.s. (vide identyczne stanowisko tutejszego sądu w sprawie II SA/Bk 493/20, orzeczenia.nsa.gov.pl). W świetle regulacji art. 39 u.p.s., w celu zaspokojenia niezbędnej potrzeby bytowej może być przyznany zasiłek celowy, w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczenia, opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Przesłanką wstępnie wykluczającą przyznanie skarżącemu w sprawie niniejszej zasiłku celowego na podstawie art. 39 ust. 1 u.p.s. było przekroczenie kryterium dochodowego. Jak wynika bowiem z art. 8 ust. 1 pkt 1 u.p.s., prawo do świadczeń z pomocy społecznej przysługuje osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kryterium wynoszącego 701 zł. Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na źródło i tytuł ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o należności ściśle określone i wymienione w punktach 1 – 3 tego przepisu, w tym o składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (art. 8 ust. 3 pkt 2 u.p.s.).

W ocenie sądu, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy niewątpliwie wskazuje, że tego kryterium skarżący nie spełnił. Co prawda organy obu instancji nie wyliczyły prawidłowo dochodu skarżącego za miesiąc czerwiec 2021 r., jednak nie miało to wpływu na treść wydanej decyzji.

Błąd organu pierwszej instancji (nie zauważony przez SKO) polegał na tym, że organ niesłusznie powiększył dochód skarżącego z gospodarstwa rolnego za miesiąc czerwiec 2021 r. wynoszący 703,23 zł ( po odliczeniu składki KRUS) o kwotę 479,92 zł z tytułu miesięcznej pomocy jaka została wypłacona rolnikowi dotkniętemu kryzysem związanym z pandemią COVID-19. Skarżący otrzymał jednorazową pomoc z w/w tytułu w wysokości 5759 zł. Wyliczenia tego organ dokonał na podstawie art. 8 ust. 11 u.p.s., zgodnie z którym w przypadku uzyskania w ciągu 12 miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku lub w okresie pobierania świadczenia z pomocy społecznej dochodu jednorazowego przekraczającego pięciokrotnie kwotę kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej, w przypadku osoby samotnie gospodarującej - kwotę tego dochodu rozlicza się w równych częściach na 12 kolejnych miesięcy, poczynając od miesiąca, w którym dochód został wypłacony. Skoro pięciokrotność kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej wynosi 3 505 zł, a skarżący otrzymał pomoc w wysokości 5 759 (wypłaconą 15 grudnia 2020 r.), to zastosowanie art. 8 ust. 11 u.p.s. odnośnie miesiąca czerwca 2021 r. było, zdaniem organów, uzasadnione. W efekcie dochód całkowity strony za miesiąc czerwiec 2021 r. wyniósł 1 183,15 zł i przekroczył kryterium ustawowe, co uzasadniało odmowę przyznania świadczenia w postaci zasiłku celowego na zasadach ogólnych z art. 39 u.p.s.

Jednakże organy nie zwróciły uwagi na treść art. 8 ust. 4 u.p.s., który stanowi między innymi, że do dochodu nie wlicza się jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego. W ocenie sądu, za takie świadczenie należało uznać świadczenie przyznane jako pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19, wynoszące 5759 zł. Świadczenie powyższe było wypłacane dla rolników na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24.08.2020 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu " Pomoc dla rolników szczególnie dotkniętych kryzysem COVID-19" w ramach działania "Wyjątkowe tymczasowe wsparcie dla rolników, mikroprzedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw szczególnie dotkniętych kryzysem związanym z COVID-19" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz.U. 2020 poz. 1469). Charakter tego świadczenia był wyjątkowy, jednorazowy i należało je traktować, zdaniem sądu, jako świadczenie socjalne.

Stanowisko składu orzekającego w tym zakresie nie jest odosobnione, bowiem znajduje potwierdzenie w innych wyrokach sądowych m. in. w sprawach o sygn. akt II SA/Bk 572/21, II SA/Bk 571/21. Stąd też w zaskarżonej decyzji doszło do naruszenia art. 8 ust. 4 u.p.s. Nie wpłynęło to jednak na okoliczność spełnienia przez skarżącego kryterium dochodowego, ponieważ dochód skarżącego za miesiąc czerwiec 2021 r. wyniósł 703,23 zł i przekroczył kryterium dochodowe ustalone na kwotę 701 zł. Skarżący nie spełniał więc podstawowej przesłanki do przyznania zasiłku celowego.

Niezależnie od powyższego organ przeanalizował możliwość objęcia skarżącego pomocą szczególną. Organ pierwszej instancji jak również SKO rozważyły możliwość przyznania specjalnego zasiłku celowego na zasadach art. 41 pkt 1 u.p.s.

Okoliczności, które skarżący wskazuje, nie mogą być kwalifikowane jako zdarzenia szczególne, losowe czyli, że nastąpił przypadek szczególnie uzasadniony. Pomoc udzielana na tej podstawie winna być skierowana do osób, które na skutek zdarzeń losowych znalazły się w tak trudnej sytuacji życiowej, że nie są w stanie same, przy wykorzystaniu własnych zasobów i możliwości, sytuacji tej przezwyciężyć. Pomoc w postaci specjalnego zasiłku celowego ma służyć obywatelom w najcięższych sytuacjach życiowych, kiedy ich podstawowe potrzeby egzystencjalne nie mogą być zaspokojone we własnym zakresie. Skarżący niewątpliwie znajduje się w trudnej sytuacji, ale zagrożenia wyżej opisanego nie ustalono i nie wynika ono z materiału dowodowego sprawy, co nie budzi wątpliwości.

Zdaniem sądu, organy w sprawie niniejszej słusznie oceniły, że w przypadku skarżącego nie zachodzi szczególnie uzasadniony przypadek. Uzasadniając swoje stanowisko trafnie podkreśliły co jest celem pomocy społecznej, a więc zaspokajanie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwianie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka, pomoc w życiowym usamodzielnianiu oraz integracji ze środowiskiem. Jeszcze raz wskazać trzeba, że rodzaj, forma i rozmiar świadczeń z pomocy społecznej powinny być odpowiednie do okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy ale i możliwości pomocy społecznej (art. 3 ust. 3 i 4 u.p.s.). Podnieść także należy, że świadczenia z pomocy społecznej mają jedynie charakter pomocniczy, tzn. są przyznawane w zakresie, w jakim osoby ubiegające się o ich przyznanie same we własnym zakresie nie są w stanie ich zapewnić. A zatem wsparcie przyznawane na gruncie ustawy o pomocy społecznej, bez względu na jego rodzaj, ma charakter jedynie przejściowy i zakłada wykształcenie odpowiednich postaw u osób z niej korzystających, w celu pokonania życiowych trudności. Omawiana pomoc nie może zatem zabezpieczać wszystkich potrzeb osób ubiegających się o pomoc, jak również być przyznana w oczekiwanej przez te osoby wysokości. Przepis art. 41 u.p.s. nie może w żadnym razie prowadzić do powstania sytuacji, w której wnioskodawca uczyni z pomocy społecznej swoje stałe źródło utrzymania. Interpretacja taka byłaby niedopuszczalna jako całkowicie sprzeczna z intencją ustawodawcy, a zwłaszcza z ustanowioną w art. 2 ust. 1 ustawy, zasadą pomocniczości.

W przypadku skarżącego nie wystąpił "szczególnie uzasadniony przypadek" rozumiany jak powyżej oraz w kontekście charakteru pomocy społecznej w jej całokształcie. Rozstrzygnięcie organów w tym zakresie nie przekroczyło granic uznania administracyjnego.

Zdaniem sądu, skarżący nie wykazał, aby jego sytuacja cechowała się szczególnością uprawniającą do uzyskania wnioskowanego świadczenia. Sytuacja życiowa skarżącego została opisana i wnikliwie przeanalizowana, wskazano z jakich form i z jakiej wysokości pomocy skarżący ostatnio korzystał (w 2020 r. – 1600 zł łącznie), wskazano na niemożliwość zaspokojenia wszystkich, nawet uzasadnionych potrzeb osób ubiegających się o wsparcie z pomocy społecznej, bo Ośrodek posiadał na zasiłki celowe kwotę 25 000 zł na cały rok.

Nie bez znaczenia odnośnie przyznania zasiłku celowego specjalnego w niniejszej sprawie pozostaje także fakt, że w podobnych sprawach skarżącego wypowiadał się kilkakrotnie Naczelny Sąd Administracyjny, który m.in. w wyroku z 19 października 2017 r., I OSK 640/17, stwierdził, że wskazywana przez skarżącego sytuacja materialna i zdrowotna oraz deklarowane potrzeby w zakresie pokrywania kosztów dojazdów na rehabilitację nie stanowi szczególnie uzasadnionego przypadku, o którym mowa w art. 41 u.p.s. oraz, "że art. 41 u.p.s. nie może w żadnym razie prowadzić do powstania sytuacji, w której wnioskodawca uczyni z pomocy społecznej swoje stałe źródło utrzymania. Interpretacja taka byłaby niedopuszczalna jako całkowicie sprzeczna z intencją ustawodawcy, a zwłaszcza z ustanowioną w art. 2 ust. 1 u.p.s. zasadą pomocniczości". Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku w sprawie I OSK 359/17.

Nie zasługują na uwzględnienie zarzuty procesowe naruszenia szeregu przepisów k.p.a., a także naruszenia Konstytucji RP czy ustawy o rehabilitacji zawodowej osób niepełnoprawnych. Organy wszechstronnie wyjaśniły stan faktyczny sprawy, zwłaszcza organ pierwszej instancji wyjątkowo obszernie odniósł się do stanowiska skarżącego oraz bez naruszenia prawa oceniły sytuację strony, co czyni zarzuty procesowe bezskutecznymi. Rozważono zarówno interes indywidualny (sytuację rodzinną, zdrowotną, finansową skarżącego oraz wielkość przyznanych środków w 2020 r., który to argument ubezskutecznia twierdzenia strony, jakoby organy celowo nie przyznawały mu świadczeń), jak i społeczny (możliwości pomocy społecznej, ilość osób potrzebujących, cele i zadania pomocy społecznej). Nie może ujść uwadze, że aktualna sytuacja skarżącego jest organom doskonale znana z uwagi na ilość składanych wniosków, obszerność przedstawianej przez stronę charakterystyki sytuacji życiowej a także wielość sporządzanych wywiadów środowiskowych na potrzeby prowadzonych postępowań, która to okoliczność również sądowi jest znana z urzędu z racji wielości rozpoznawanych spraw skarżącego.

Nie może również ujść uwadze, że wydana decyzja (co najmniej w części dotyczącej zasiłków celowych przyznawanych na specjalnych zasadach, niezależnie od kryterium dochodowego) ma charakter uznaniowy. Granic uznania administracyjnego organy nie przekroczyły. Dokonywana przez sąd kontrola decyzji opartej na uznaniu administracyjnym ma ograniczony zakres i sprowadza się do zbadania, czy zaskarżona decyzja nie nosi cech dowolności, tj. czy organ administracji wybrał prawnie dopuszczalny sposób rozstrzygnięcia oraz czy wyboru takiego dokonał po ustaleniu i rozważeniu wszystkich okoliczności istotnych dla sprawy, nie naruszając zasady swobodnej oceny dowodów. Skład orzekający przeprowadzając kontrolę legalności w tak zakreślonych ramach uznał, że rozstrzygając o nieprzyznaniu pomocy społecznej organy pozostawały w dopuszczalnych prawem granicach swobody.

W pozostałym zakresie należy skonkludować, że organy dokonały wystarczających ustaleń co do stanu faktycznego oraz trafnie oceniły zebrany w sprawie materiał dowodowy, zgodnie z zasadami regulującymi postępowanie administracyjne, a więc zgodnie z art. 7, art. 8, art. 77 § 1 i art. 80 k.p.a. Na tej podstawie słusznie uznały, że ustalone i uwzględnione okoliczności, mające wpływ na podjęte rozstrzygnięcie, uzasadniały wydanie zaskarżonej decyzji. Zaskarżona decyzja znajduje oparcie w materiale dowodowym sprawy, a uzasadnienie decyzji odpowiada wymogom określonym w art. 107 § 3 K.p.a.

Ustosunkowując się do żądań skargi dotyczących ukarania organów grzywną oraz zasądzenia 100 000 zł na rzecz skarżącego, sąd stwierdza iż nie posiada kompetencji do karania organów za niewłaściwe (zdaniem skarżącego) działania, zaś zasądzanie kwoty pieniężnej w jakiejkolwiek kwocie nie dotyczy istoty tej sprawy. Przywołany w skardze art. 149 § 2 p.p.s.a. odnosi się do postępowania w przedmiocie bezczynności, a nie do sprawy o zasiłek celowy.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 329 ze zm.) orzeczono jak w sentencji.