Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Marek Stojanowski Sędziowie sędzia NSA Marzenna Linska – Wawrzon (spr.) sędzia del. WSA Dariusz Chaciński Protokolant asystent Rafał Kopania po rozpoznaniu w dniu 19 października 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej G. L. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20 września 2011 r. sygn. akt II SA/Po 142/11 w sprawie ze skargi G. L. o wymierzenie Dyrektorowi Szkoły Podstawowej nr [...] w P. grzywny za niewykonanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r. o sygn. akt IV SAB/Po 27/07 oddala skargę kasacyjną

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 20 września 2011 r., sygn. akt II SA/Po 142/11, oddalił skargę G. L. o wymierzenie Dyrektorowi Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu grzywny za niewykonanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008r. o sygn. akt IV SAB/Po 27/07.

Wyrok ten zapadł w następującym stanie sprawy:

Pismem z dnia 1 czerwca 2009 r. G. L. wniosła skargę na niewykonanie wyroku WSA w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r., sygn. akt IV SAB/Po 27/07, przez Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu. W skardze zawarła żądanie wymierzenia temu organowi grzywny, za niewykonanie wyroku w trybie art. 154 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (p.p.s.a.).

Wyrokiem z dnia 30 lipca 2008 r. Sąd uwzględnił skargę G. L. na bezczynność organów i zobowiązał: I. Wielkopolskiego Kuratora Oświaty w Poznaniu do rozpatrzenia wniosku G. L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej – tj. o wydanie dokumentów kontroli przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, w maju 1998 r., na zlecenie MEN oraz dokumentacji, na podstawie której kontrolę tę przeprowadzono; II. Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu do rozpatrzenia wniosku G. L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej – tj. o wydanie dokumentów, które były przedmiotem kontroli przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, w maju 1998 r., na zlecenie MEN, w zakresie dotyczącym skarżącej, w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku wraz z uzasadnieniem.

Skargi kasacyjne Kuratora Oświaty i Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu zostały oddalone wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 4 marca 2009 r., sygn. akt I OSK 1358/08.

Po 30 lipca 2008 r., strony postępowania prowadziły korespondencję dotyczącą jego wykonania. Pismem z dnia 9 kwietnia 2009 r. Dyrektor Szkoły poinformowała skarżącą, że kopie wymienionych w tym piśmie dokumentów, które zostały przekazane Sądowi Rejonowemu – Sądowi Pracy w Poznaniu (sygn. akt XP 517/98/7), są w jej posiadaniu. Ponadto organ wskazał, iż oczekuje na zgłoszenie przez stronę innych oczekiwań, gdyż "ustali zakres i formę udostępnienia stronie takich dokumentów, które zachowały się w aktach Szkoły, jeżeli dotyczą strony i zostały objęte zakresem kontroli w kwietniu 1998 r., a nie będą objęte ochroną danych osobowych". Dyrektor Szkoły przesłała stronie do wiadomości pismo z dnia 15 maja 2009 r., skierowane do tutejszego Sądu, w którym podała, iż oczekuje na wniosek strony, tak by mógł określić zakres i formę udostępnienia stronie żądanych materiałów.

Pismem z dnia 24 maja 2009 r. (k. 12a) skierowanym do Dyrektora Szkoły G. L. domagała się wyznaczenia przez organ terminu do zapoznania się przez stronę (na miejscu, w Szkole) z dokumentacją, jakiej nigdy nie udostępniono stronie ani Sądowi, a dotyczącej jej osoby i kontroli z 1998 r. przeprowadzonej przez Kuratorium, a zleconej MEN. W piśmie tym strona stwierdziła, iż organ ma wiedzę co do tego, jakich dokumentów dotyczy wniosek strony, a jednak nie wykonał wyroku w terminie "bezpodstawnie tłumacząc się swoją niewiedzą." Wobec tego strona zauważyła, iż składa przedmiotowy wniosek, ale nie musi wyjaśniać, jakiej dokumentacji dotyczy jej wniosek i oczekuje wyznaczenia terminu i przygotowania wszystkich potrzebnych dokumentów.

Pismem z dnia 27 maja 2009 r. (k. 11 akt) Dyrektor Szkoły przesłała G. L. komplet wymienionych w tym piśmie kopii dokumentów, dotyczących strony skarżącej, a będących przedmiotem kontroli kuratoryjnej w kwietniu 1998 r. przeprowadzonej na zlecenie MEN. Ponadto pismem z dnia 5 czerwca 2009 r. Dyrektor Szkoły poinformowała stronę o terminach, w jakich może zapoznać się z dokumentacją w Szkole. W dniu 15 czerwca 2009 r. (k. 13) strony podpisały dokument (protokół), w którym potwierdzono, iż skarżąca otrzymała do wglądu w Szkole Podstawowej Nr [...], wymienione w tym piśmie dokumenty, które były przedmiotem kontroli prowadzonej przez Kuratorium Oświaty na zlecenie MEN w zakresie dotyczącym skarżącej.

Wyrokiem z dnia 9 grudnia 2009r, uwzględniając skargę G. L., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wymierzył organowi – Dyrektorowi Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu grzywnę w kwocie 3000,- zł, za niewykonanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r.

Postanowieniem z dnia 14 lipca 2010 r. Naczelny Sąd Administracyjny odrzucił skargę kasacyjną Dyrektora Szkoły podstawowej Nr [...], (k. 298 akt o sygn. II SA/Po 384/09 WSA w Poznaniu).

Odpis wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 9 grudnia 2009 r., został doręczony Dyrektorowi Szkoły w dniu 27 września 2010 r. (k.324 akt o sygn. II SA/Po 384/09 WSA w Poznaniu).

Po wydaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r., G. L. wezwała Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu do wykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008r (sygn. akt IV SAB/Po 27/07), pismami z dnia 7 marca 2010 r. (k.19), 30 sierpnia 2010 r. (k.21), 19 października 2010 r. (k.23-24).

Po wydaniu przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r., (sygn. akt II SA/Po 384/09), nie czekając na rozpoznanie skargi kasacyjnej od tego orzeczenia, Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu skierowała do G. L. pismo z dnia 17 marca 2010 r., w którym wyjaśniła skarżącej jakie dokumenty zostały jej przesłane, jakie dokumenty zostały skarżącej udostępnione na terenie szkoły. Dyrektor Szkoły podkreśliła, iż jej zdaniem wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r. został wykonany, nadto wezwała skarżącą do wyjaśnienia jakie jeszcze – poza udostępnionymi – dokumenty skarżąca chciałaby uzyskać (k.18). Podobnej treści pismo zostało skarżącej przez Dyrektora Szkoły w dniu 13 września 2009 r.

Pismem z dnia 31 stycznia 2011 r. G. L. złożyła ponowną skargę o wymierzenie dyrektorowi Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu grzywny za niewykonanie wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r. (IV SAB/Po 27/07).

W uzasadnieniu skargi G. L. podniosła, iż Dyrektor Szkoły nie wydała jej żądanych dokumentów, co uniemożliwia skarżącej skuteczne wystąpienie do sądu o przywrócenie jej do pracy. W konsekwencji skarżąca nie posiada środków na leczenie i podupada na zdrowiu. Wniosek ten skarżąca uzupełniła następnie: pismem z dnia 1 lutego 2011 r. wskazując, że Dyrektor Szkoły nie reaguje na jej wnioski oraz pismami: z dnia 3 lutego 2011 r. (k. 77), z dnia 7 lutego 2011 r. (k. 78) z dnia 9 lutego 2011 r. (k.75), z dnia 16 lutego 2011 r. (k. 87), z dnia 17 lutego 2011 r. (k.89), z dnia 24 lipca 2011 r., (k. 250-251), z dnia 1 sierpnia 2011 r., (k. 258), z dnia 4 sierpnia 2011 r. (k. 263), z dnia 6 września 2011 r. (k. 289), w których powtórzyła dotychczasową argumentację.

W piśmie datowanym na 28 lutego 2011 r., stanowiącym odpowiedź na skargę, Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu wniosła o odrzucenie skargi, podnosząc, iż po wydaniu wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r. (sygn. akt II SA/Po 384/09) skarżąca przesłała pismo z dnia 30 sierpnia 2010 r., w którym zażądała wydania dokumentów. Dyrektor Szkoły odpowiedziała na nie pismem z dnia 13 września 2010 r. wskazując, że udostępniła G. L. wszystkie dokumenty, które były przedmiotem kontroli kuratoryjnej w kwietniu 1998 r. Zapewniła przy tym, iż odpowie na ewentualne pytania skarżącej dotyczące tej kwestii.

Pismem z dnia 19 października 2010 r. G. L. skierowała do Dyrektora Szkoły kolejny wniosek o wydanie jej wszystkich "właściwych dokumentów", wskazując, że Dyrektor Szkoły wie o jakie dokumenty chodzi (k. 50).

Pismem z dnia 12 listopada 2010 r. Dyrektor Szkoły powtórzyła, iż skarżącej udostępniono wszystkie dokumenty, będące przedmiotem kontroli kuratoryjnej z kwietnia 1998 r., a poza tymi, które zostały udostępnione, innych w szkole nie ma. Wyjaśniła też, iż poza informacją skierowaną do związków zawodowych o zamiarze rozwiązania stosunku pracy z G. L. (odpis tego dokumentu był w posiadaniu skarżącej), Dyrektor Szkoły nie prowadziła ze związkami zawodowymi innej korespondencji, dotyczącej zwolnienia skarżącej z pracy. Wskazała też, iż nie wie co skarżąca rozumie pod pojęciem "właściwe dokumenty".

Dyrektor Szkoły wskazała również, iż Prokuratura Rejonowa Poznań – Wilda w Poznaniu prowadziła postępowanie przygotowawcze z doniesienia G. L., o rzekomym nieudostępnieniu informacji publicznej w postaci dokumentów, postępowanie to prawomocnie umorzono, (sygn. akt 2 Ds. 1891/09). Kolejne postępowanie z doniesienia G. L. o rzekomym nieudostępnieniu informacji publicznej w postaci dokumentów (o sygn. 1 Ds. 3828/10/11) prowadziła Prokuratura Rejonowa Poznań – Stare Miasto w Poznaniu. I to postępowanie zakończyło się umorzeniem śledztwa, postanowieniem z 31 stycznia 2011 r. z powodu istnienia negatywnej przesłanki procesowej określonej w art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. (postępowanie co do tego samego czynu, tej samej osoby, zostało prawomocnie zakończone w postępowaniu o sygn. 2 Ds. 1891/09 Prokuratury Rejonowej Poznań – Wilda w Poznaniu).

Dyrektor Szkoły wskazała również, iż G. L. wniosła prywatny akt oskarżenia przeciwko Dyrektorowi Szkoły, a Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto postępowanie to prawomocnie umorzył (sygn. akt VIII K 936/10).

Skarżąca złożyła również skargę na Dyrektora Szkoły do Wojewody Wielkopolskiego o uchybienie godności zawodu nauczycielskiego oraz obowiązkom rzetelnej realizacji zadań na powierzonym stanowisku. Rzecznik Dyscyplinarny dla Nauczycieli przy Wojewodzie Wielkopolskim postępowanie to umorzył.

Dyrektor Szkoły wskazała również, iż G. L. odwołała się od decyzji dyrektora o zwolnieniu jej z pracy, również w tym zakresie sądy powszechne przyznały rację Dyrektorowi Szkoły.

Dyrektor Szkoły zaprzeczyła aby istniała jakakolwiek korespondencja pomiędzy nią a Kuratorium Oświaty dotyczącej zwolnienia G. L. z pracy. Na koniec wskazała, iż zawsze na wszystkie pisma G. L. odpowiadała terminowo i grzecznie, nadto skarżąca nie wskazała konkretnie jakiegokolwiek dokumentu, które nie byłby jej udostępniony.

Pismem z dnia 6 maja 2011 r. G. L. poinformowała Sąd, iż domaga się wydania:

– decyzji, pism, korespondencji związków zawodowych ze szkołą,

– decyzji, korespondencji, protokołu pokontrolnego z 1998 r. z Kuratorium Oświaty w Poznaniu;

– decyzji, korespondencji z Wydziałem Oświaty w Poznaniu w sprawie dotyczącej pozbawienia skarżącej pracy w Szkole Nr [...];

– protokołów rad pedagogicznych z tego okresu, dotyczących tych spraw – pozbawienia skarżącej pracy (k. 201).

Pismem z dnia 18 czerwca 2011 r. skarżąca poinformowała Sąd, że jest nękana przez Dyrektora Szkoły, w związku z wniesieniem przeciwko skarżącej prywatnego aktu oskarżenia o przestępstwo zniesławienia. Wskazała, iż domaga się wydania dokumentów dotyczącej skarżącej, a nie dokumentów dotyczących szkoły. Przyznała, że kontrola jaką przeprowadzono w Szkole Podstawowej Nr [...] w 1998 r., została zainicjowana skargą G. L.. W trakcie spotkania na terenie Szkoły, w dniu 15 kwietnia 2009 r. Dyrektor Szkoły "zakrywała dokumenty, a pokazywała tylko to co chciała". W ten sposób skarżąca nie miała szansy na zapoznanie się z "właściwymi dokumentami" (k. 227-229).

Pismem z dnia 15 lipca 2011 r. pełnomocnik skarżącej podtrzymał stanowisko i twierdzenia G. L. wyrażone dotąd w sprawie. Wskazał, że Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, nie wykonała obowiązku wynikającego z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 30 lipca 2008 r. (sygn. akt IV SA/Po 27/07). Pełnomocnik wskazał również, iż to Dyrektor Szkoły winna wykazać, że obowiązek wynikający z ww. orzeczenia został przez nią wykonany. Zdaniem pełnomocnika skarżącej "organ nie przedstawił żadnych dowodów na poparcie podnoszonego twierdzenia o rzekomym wydaniu wszystkich dokumentów". W konkluzji skarżący wniósł o wymierzenie Dyrektorowi Szkoły grzywny w maksymalnej – przewidzianej prawem – wysokości, to jest w kwocie 32.329,80 zł (k. 244-246).

Pismem z dnia 19 września 2011 r. Pełnomocnik Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, podtrzymał dotychczasowe stanowisko swej mandantki, podnosząc, że skarżąca domagała się wydania dokumentów bez ich wyszczególnienia, organ proponował polubowne załatwienie sprawy i zapraszał skarżącą do współpracy. Zaprzeczył aby organ nie wykazał, iż przedstawił skarżącej wszystkie interesujące ją dokumenty. Zwrócił uwagę, iż prawomocnym postanowieniem z dnia 20 maja 2011 r. Sąd Rejonowy Poznań Stare Miasto w Poznaniu utrzymał w mocy decyzję Prokuratora Prokuratury Rejonowej Poznań Stare Miasto w Poznaniu o umorzeniu postępowania przygotowawczego o sygn. 2 Ds. 3828/10. Nadto Sąd Rejonowy stwierdził, że działanie Dyrektora Szkoły w zakresie udostępnienia informacji publicznej G. L. było poprawne.

W toku rozprawy przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym w Poznaniu w dniu 20 września 2011 r. pełnomocnik organu złożył wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłych psychiatrów na okoliczność oceny stanu zdrowia skarżącej, dowodu z przesłuchania w charakterze świadka Renaty Grzegorzewicz Zielony – zastępcy Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu oraz o przeprowadzenie dowodu z dokumentów – akt postępowań prokuratorskich (opisanych szczegółowo powyżej) o sygn. akt 2 Ds. 3828/10 oraz akt o sygn. 2 Ds. 147/10 Prokuratury Rejonowej Poznań – Wilda w Poznaniu, albowiem akta ww. spraw zawierają kompletny materiał dowodowy użyteczny w niniejszej sprawie.

Sąd wnioski dowodowe oddalił uznając, iż są niedopuszczalne z mocy ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. W szczególności w zakresie wniosków o przeprowadzenie dowodu z dokumentów, wnioskodawca – profesjonalny pełnomocnik – nie wskazał konkretnych dokumentów, niezbędnych dla wyjaśnienia wątpliwości, ale ograniczył się do wskazania bliżej nie sprecyzowanego zbioru dokumentów. W żaden też sposób nie wykazał jakie konkretnie dokumenty, ze względu na zawartą w nich treść – mogą być przydatne w niniejszej sprawie.

W toku rozprawy skarżąca wskazała, że nie wydano jej: protokołów rad pedagogicznych, korespondencji ze związkami zawodowymi, decyzji związków zawodowych, które były wydawane, korespondencji z Kuratorium Oświaty i Wydziałem Oświaty oraz decyzji wydawanych przez Kuratorium Oświaty. Skarżąca zaprzeczyła by była w stanie bliżej sprecyzować ww. decyzje, w szczególności nie potrafiła podać ich dat, stwierdziła kategorycznie, iż decyzje te wydane zostały już po kontroli, jaka miała miejsce w szkole w 1998 r. Wskazała też, iż protokół z kontroli szkoły, przeprowadzonej w 1998 r., został ukryty.

W toku rozprawy Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu oświadczyła, iż w piśmie kierowanym do skarżącej z dnia 27 maja 2009 r. wskazała, iż G. L. zostały przesłane fragmenty protokołów rad pedagogicznych, które skarżącej dotyczyły. Z resztą protokołów skarżąca zapoznała się w dniu 15 czerwca 2009 r. w czasie spotkania, jakie odbyło się w szkole. Pisząc, iż udostępniła skarżącej wszystkie żądane dokumenty, które zachowały się w szkole, miała na myśli to, iż kontrola miała miejsce przed 13 laty, więc napisała tak z ostrożności, nie posiada jednak żadnych informacji by jakieś dokumenty np. zaginęły. Zaprzeczyła aby istniała korespondencja pomiędzy Dyrektorem Szkoły a Kuratorium Oświaty na temat kontroli, jaka miała miejsce w 1998 r. Zaprzeczyła aby w toku kontroli był sporządzany protokół kontroli. Oświadczyła, że w toku kontroli nie stwierdzono żadnych uchybień w zakresie funkcjonowania szkoły. Zaprzeczyła by sporządzała pismo, w którym miałaby się ustosunkować do wyników kontroli.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku wskazał, że istotą skargi wszczynającej postępowanie w przedmiocie wymierzenia organowi grzywny za bezczynność po wyroku sądu jest żądanie zastosowania przez sąd określonych środków mających na celu ukaranie organu oraz jego dyscyplinowanie. Zastosowanie grzywny może mieć zatem miejsce, gdy po wyroku uwzględniającym skargę na bezczynność, organ administracji pozostaje w bezczynności z przyczyn zależnych od tego organu. Przez niewykonanie wyroku należy rozumieć zaniechanie podjęcia lub kontynuacji postępowania administracyjnego mającego na celu zakończenie sprawy decyzją administracyjną lub w innej formie przewidzianej prawem.

Zgodnie z art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.) do udzielenia informacji publicznej zobowiązane są podmioty, o których mowa w ust. 1 i 2, będące w posiadaniu takich informacji. Stosownie natomiast do postanowień zawartych w art. 10 ust. 1 powołanej ustawy o dostępie do informacji publicznej, informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej, jest udostępniana na wniosek. Z kolei odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następuje w drodze decyzji (art. 16 ust. 1 powołanej ustawy). Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 udostępnieniu podlegają informacje publiczne a w szczególności dane publiczne w tym dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska wnioski i opinie podmiotów je przeprowadzających.

W rozpoznawanej sprawie skarżąca zarzuciła bezczynność Dyrektorowi Szkoły po wyroku z dnia 30 lipca 2008 r. (sygn. akt IV SA/Po 27/07), w którym Sąd zobowiązał Dyrektora Szkoły Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, do rozpatrzenia wniosku G. L. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej i określił zakres przedmiotowy wniosku. Zatem organ miał obowiązek rozpatrzyć wniosek strony w wyżej ustalonym zakresie, a więc co do udostępnienia skarżącej "dokumentów, które były przedmiotem kontroli przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, w maju 1998 r. na zlecenie MEN, w zakresie dotyczącym skarżącej".

Sąd Wojewódzki wskazał, że jest związany treścią wyroku z dnia 30 lipca 2008 r., co przesądza o tym, że wniosek skarżącej winien być rozpoznany w oparciu o przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. Sąd nie podzielił stanowiska Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu przyjętego w sprawie o sygn. II SA/Po 384/09, iż Dyrektor Szkoły zobowiązana była także do udostępnienia dokumentów:

1) poprzedzającej kontrolę, czyli tych dokumentów, które kontrolę tę wywołały, (obowiązek taki ciążył wyłącznie na Wielkopolskim Kuratorze Oświaty w Poznaniu), a także:

2) dokumentów w postaci korespondencji Dyrektora Szkoły ze związkami zawodowymi;

3) protokołu kontroli;

4) pisemnych wyjaśnień, do sporządzenia których Dyrektor zobowiązana została zarządzeniem Wizytatora (notatka służbowa wizytatora z dnia 24 kwietnia 1998 r. k. 35).

Ww. dokumenty niewątpliwie nie należały do kategorii "dokumentów, które były przedmiotem kontroli przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, w maju 1998 r. na zlecenie MEN, w zakresie dotyczącym skarżącej".

Zdaniem Sądu nawet gdyby Dyrektor Szkoły była jednak zobowiązana do udostępnienia dokumentów opisanych powyżej w pkt od 1 do 4, to i tak nie można zarzucić organowi bezczynności w tym zakresie. Dyrektor Szkoły Nr [...] konsekwentnie wskazywała bowiem, iż nie posiadała żadnych innych – poza udostępnionymi już skarżącej – dokumentów. Stwierdzenie to jest jednoznaczne i nie można od organu wymagać uzasadnienia nieudostępnienia skarżącej dokumentów, które nie istniały. Skarżąca w żaden sposób nie wykazała ani nawet nie uprawdopodobniła aby istniały jakieś dokumenty, "które kontrolę wywołały". Dyrektor Szkoły Nr [...] konsekwentnie wskazywała, że takich dokumentów nie było, bowiem kontrola nie była zapowiedziana i została przeprowadzona na skutek pism – skarg G. L.. Zdaniem Sądu w aktach sprawy nie ma dokumentu, który mógłby doprowadzić do zakwestionowania powyższego wniosku. Identyczna sytuacja dotyczy korespondencji ze związkami zawodowymi, dotyczącej G. L.. Dyrektor Szkoły konsekwentnie wykazywała (w piśmie z dnia 17 marca 2010 r., oraz w piśmie z dnia 12 listopada 2010 r.), iż wysłała tylko jedno pismo do związków zawodowych, informujące o zamiarze zwolnienia skarżącej z pracy, a dokument ten znalazł się już wcześniej w posiadaniu G. L.. W aktach sprawy brak jest jakiekolwiek dokumentu, który uprawdopodobniłby istnienie innej korespondencji ze związkami zawodowymi dotyczącymi skarżącej. Dyrektor Szkoły podkreśliła również, że w toku kontroli przeprowadzonej w 1998 r. nie sporządzono protokołu, nadto zaprzeczyła aby sporządziła pisemne wyjaśnienia pokontrolne. W toku postępowania nie uprawdopodobniono by taki protokół kontroli oraz wyjaśnienia pokontrolne zostały w istocie sporządzone. Zdaniem Sądu zawarte w notatce wizytatora stwierdzenie, że Dyrektor Szkoły zostanie zobowiązana do sporządzenia wyjaśnień pokontrolnych, wcale nie oznacza, że takie zobowiązanie do organu dotarło i że wyjaśnienia te zostały w istocie sporządzone, zwłaszcza że przedmiotowa kontrola nie wykazała żadnych nieprawidłowości. Ponadto z wyroku WSA w Poznaniu z 30 lipca 2008 r. nie wynikał obowiązek udostępnienia skarżącej innych dokumentów poza tymi, które stanowiły przedmiot kontroli przeprowadzonej w Szkole w maju 1998 r.

Sąd Wojewódzki podkreślił, że dla oceny czy Dyrektor Szkoły wykonała wyrok WSA w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r., decydująca jest ocena czy organ udostępnił skarżącej dokumenty, które były przedmiotem kontroli przeprowadzonej w Szkole Podstawowej Nr [...] w Poznaniu, w maju 1998 r. na zlecenie MEN, w zakresie dotyczącym skarżącej. Bezpośrednio po wydaniu przez WSA w Poznaniu wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r. a przed rozpoznaniem przez Naczelny Sąd Administracyjny skargi kasacyjnej, Dyrektor Szkoły Nr [...] w Poznaniu przesłała skarżącej pisma z dnia 17 marca 2010 r. i z dnia 13 września 2010 r. wskazując, że udostępniła G. L. wszystkie dokumenty, które były przedmiotem kontroli kuratoryjnej w Szkole Podstawowej Nr [...] w 1998 r. Ta informacja odwołuje się do okoliczności związanych ze wcześniejszym udostępnieniem G. L. przedmiotowych dokumentów. Z tego punktu widzenia najistotniejszym faktem było spotkanie ze skarżącą w Szkole Podstawowej Nr [...], do którego doszło 15 czerwca 2009 r. Zgodnie z treścią protokołu i twierdzeniami Dyrektora Szkoły udostępniono G. L. wszystkie jej dotyczące dokumenty, które kontrolowano, w tym wszystkie protokoły rad pedagogicznych. Wbrew twierdzeniom skarżącej z protokołu sporządzonego w dniu 15 czerwca 2009 r. nie wynika aby przed skarżącą ukryto jakikolwiek dokument. G. L. protokół ten podpisała, nie czyniąc na nim jakiegokolwiek krytycznego zastrzeżenia, czy też adnotacji. Zdaniem Sądu pierwszej instancji świadczy to o tym, że organ najpierw przesłał skarżącej dokumenty jej dotyczące, a następnie w dniu 15 czerwca 2009 r. Dyrektor Szkoły udostępniła skarżącej także wszystkie pozostałe dokumenty, które były przedmiotem kontroli MEN w 1998 r. Skarżąca w toku postępowania nie potrafiła w jakikolwiek sposób sprecyzować, przybliżyć o jakie dokumenty mogłoby chodzić. W toku rozprawy skarżąca podniosła, iż nie udostępniono jej "protokołów rad pedagogicznych, korespondencji ze związkami zawodowymi, decyzji związków zawodowych, które były wydawane, korespondencji z Kuratorium Oświaty i Wydziałem Oświaty oraz decyzji wydawanych przez Kuratorium Oświaty". Zdaniem Sądu takie określenie rzekomo istniejących dokumentów cechuje się znacznym stopniem ogólności. Nadto wszystkie ww. rzekomo sporządzone dokumenty, poza protokołami z rad pedagogicznych, nie byłyby przedmiotem badania osoby przeprowadzającej kontrolę w Szkole Podstawowej Nr [...] w maju 1998 r. Jeśli chodzi o protokoły rad pedagogicznych skarżąca w żaden sposób nie przybliżyła, które protokoły nie zostały jej udostępnione, (np. poprzez sprecyzowanie, w jakiej dacie protokoły te powstały lub jaką treść zawierały). Skarżąca nie doprecyzowała tej kwestii nawet w czasie rozprawy przed Sądem.

W przedmiotowej sprawie Dyrektor Szkoły niewątpliwie:

1) przesłała G. L. fragmenty dokumentów – w zakresie w jakim dotyczyły skarżącej, będących przedmiotem kontroli Ministerstwa Edukacji Narodowej, przeprowadzonej w maju 1998 r.;

2) udostępniła G. L. wszystkie dokumenty, będące przedmiotem kontroli Ministerstwa Edukacji Narodowej, przeprowadzonej w maju 1998 r.;

przy czym – zdaniem Dyrektora Szkoły, skarżącej udostępniono wszystkie ww. dokumenty, będące przedmiotem ww. kontroli. Skarżąca poza stwierdzeniem, że istnieją jakieś inne dokumenty, których jej nie udostępniono, nie potrafiła w żaden logiczny sposób stanowiska swojego uzasadnić.

Sąd Wojewódzki podzielił stanowisko WSA w Poznaniu, zawarte w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 grudnia 2009 r., (sygn. akt II SA/Po 384/09), iż udostępnienie informacji obejmuje także informację o nieposiadaniu żądanych dokumentów, a w takiej sytuacji nie wystarczy samo stwierdzenie jej nieposiadania, ale koniecznym jest wyjaśnienie przyczyn takiego stanu rzeczy. Powiadomienie wnioskodawcy o nieposiadaniu żądanych dokumentów należy zaś rozpatrywać w kontekście art. 8, 9 i 11 k.p.a., stąd też powiadomienie winno zawierać informację wyjaśniającą dlaczego organ nie posiada żądanych danych, oraz ewentualnie inne informacje, które mogą mieć wpływ na sytuację faktyczną i prawną wnioskodawcy. Organ winien był zatem konkretnie, w formie pisemnej wskazać stronie, których spośród żądnych dokumentów (objętych wnioskiem) nie posiada i z jakiej przyczyny.

W przedmiotowej sprawie skarżąca w istocie nie wykazała aby istniały jakieś inne dokumenty, których organ – mimo takiego obowiązku – jej nie udostępnił. Tym samym nie można oczekiwać aby Dyrektor Szkoły Nr [...] w Poznaniu musiała uzasadniać dlaczego nie udostępniła skarżącej dokumentów, których istnienia w toku postępowania nawet nie uprawdopodobniono.

Tym samym, w ocenie Sądu pierwszej instancji, Dyrektor Szkoły Podstawowej Nr [...] wykonała wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 30 lipca 2008 r., co uzasadniało oddalenie skargi na podstawie art. 151 p.p.s.a.

G. L. w skardze kasacyjnej od powyższego orzeczenia wniosła o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu oraz zwrotu kosztów postępowania.

Sądowi pierwszej instancji zarzucono:

– naruszenie prawa materialnego poprzez nieuwzględnienie:

a) § 11 ust. 1, ust. 3 pkt 1, 2 i 3, ust. 5, a także § 13 ust. 1, ust. 3, ust. 4 oraz § 14 ust. 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 31 grudnia 1996 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk i kwalifikacji niezbędnych do ich zajmowania (Dz.U. z 1997 r. Nr 9, poz. 46; zwane dalej "Rozporządzeniem") w zw. z art. 6 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. k.p.a. skutkiem czego za wiarygodne przyjął WSA w Poznaniu twierdzenia organu, określające, że nigdy nie istniała korespondencja pomiędzy Dyrektorem Szkoły a Kuratorium Oświaty na temat kontroli jaka miała miejsce w szkole wiosną 1998 r.; twierdzenia, że z kontroli prowadzonej przez Kuratorium Oświaty nie był sporządzany protokół; twierdzenia, że organ nie sporządzał pisma, w którym ustosunkował się do wyników kontroli. Przyjęcie tych tez wraz z pominięciem zapisów przywołanego rozporządzenia skutkowało wydaniem przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wadliwego orzeczenia,

b) art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1991 r. Nr 95, poz. 425 ze zm.; zwaną dalej "u.s.o."), obowiązującego w momencie przeprowadzania kontroli kuratoryjnej w 1998 r., z którego wynika wprost, iż rada pedagogiczna podejmuje uchwały (pisemne), a jej zebrania są protokołowane, stąd pominięcie tej kwestii przy rozstrzygnięciu sądu miało wpływ na treść wyroku wydanego przez skład orzekający Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu;

– naruszenie przepisów postępowania, które to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, w tym w szczególności:

a) art. 133 § 1 p.p.s.a. i art. 141 § 4 p.p.s.a. polegające na bezpodstawnym ustaleniu stanu faktycznego sprawy w oparciu o treść dokumentów nie stanowiących materiału dowodowego sprawy;

b) art. 3 § 1, art. 149 p.p.s.a. i art. 154 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a/ tiret drugie oraz art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198 ze zm.; zwaną dalej "u.d.d.i.p.") polegające na tym, że Sąd pierwszej instancji w wyniku niewłaściwej kontroli działalności administracji publicznej nie zastosował środka określonego w ustawie i nie nałożył na organ administracyjny grzywny, w sytuacji gdy żądanie skarżącego było zasadne, albowiem organ administracyjny nie udostępnił skarżącej wnioskowanej informacji publicznej określonej w art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a/ tiret drugie u.d.d.i.p. nie wykonując tym samym wyroku sądu. W przypadku nieposiadania przez organ wnioskowanej informacji publicznej, w świetle treści art. 14 ust. 2 u.d.d.i.p. obowiązkiem organu było poinformowanie wnioskodawcy, że żądana informacja publiczna nie może zostać udostępniona w sposób określony we wniosku i określenie w jaki sposób mogłaby być udostępniona. Skoro organ tego nie uczynił, to trafny był zarzut jego bezczynności, a chybione okazało się niezastosowanie przez Sąd art. 149 p.p.s.a. i tym samym art. 154 § 1 p.p.s.a. – nie dostrzegł on bowiem uchybienia (bezczynności) organu w tym zakresie oraz skutku w postaci niewykonania wyroku sądowego z dnia 30 lipca 2008 r. o sygnaturze akt IV SAB/Po 27/07.

Naczelny Sąd Administracyjny, zważył co następuje:

Skarga kasacyjna nie zasługiwała na uwzględnienie.

Stosownie do art. 183 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r. poz. 270, zwanej dalej "p.p.s.a.") Naczelny Sąd Administracyjny rozpoznaje sprawę w granicach skargi kasacyjnej, biorąc z urzędu pod rozwagę wyłącznie nieważność postępowania.

W niniejszej sprawie nie wystąpiła żadna z przesłanek nieważności postępowania, przewidzianych w art. 183 § 2 p.p.s.a.

Za niezasadny należało uznać zarzut dotyczący wskazanych przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 31 grudnia 1996 r. w sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk i kwalifikacji niezbędnych do ich zajmowania, gdyż nie miały one w sprawie zastosowania. Całkowicie chybione jest odnoszenie bowiem przez autora skargi kasacyjnej przepisów regulujących wizytację szkoły do kontroli ad hoc przeprowadzonej w Szkole Nr [...] w Poznaniu w kwietniu 1998 r. Kontrola ta mając charakter doraźny, służyła wyjaśnieniu zarzutów stawianych Dyrektorowi Szkoły przez G. L. w skargach skierowanych do Ministra Edukacji Narodowej. Natomiast wizytacja jest formą nadzoru pedagogicznego sprawowanego przez kuratora oświaty nad podległymi placówkami, a jej celem jest ustalenie oceny warunków i efektów pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej szkoły oraz zgromadzenie informacji o jakości pracy dyrektora. Z uwagi na szeroki zakres i znaczenie czynności nadzorczych dokonywanych w ramach wizytacji wymagane jest przygotowanie programu wizytacji, wstępnych wyników wizytacji i propozycji zaleceń wizytacyjnych oraz wystąpienia powizytacyjnego. Jak wynika natomiast z akt sprawy pracownik Kuratorium Oświaty sporządził w dniu 21 kwietnia 1998 r. notatkę służbową z przeprowadzonych czynności wyjaśniających "w sprawie zarzutów stawianych przez G. L. Dyrektorowi Szkoły Podstawowej Nr [...]" – z konkluzją, że zarzuty nie potwierdziły się. W piśmie Kuratorium Oświaty z 27 kwietnia 1998 r., zaadresowanym do G. L. poinformowano o wynikach przeprowadzonej kontroli wskazując, że: "po przeanalizowaniu protokolarza Rady Pedagogicznej, Regulaminu Przyznawania Premii Motywacyjnej, akt osobowych nauczycieli SP–5 w Poznaniu, Statutu Szkoły, dokumentacji dot. egzaminów sprawdzających oraz arkuszy hospitacyjnych nauczycieli" – stwierdzono bezpodstawność zarzutów. Podano, że: "Dyrektor Szkoły działa zgodnie z przepisami Prawa oświatowego oraz Statutu Szkoły". W wymienionym piśmie zawarto ponadto informację, że dokumentacja szczegółowa przeprowadzonej kontroli znajduje się w Kuratorium Oświaty w Poznaniu.

Treść wymienionych dokumentów nie pozostawia wątpliwości co do charakteru czynności nadzorczych i w konsekwencji czyni bezpodstawnym wywód, że w sprawie miało miejsce przeprowadzenie wizytacji. Nieuprawnione jest też, aby z przepisów regulujących formy nadzoru pedagogicznego wyprowadzać domniemanie, że dokonana w analizowanych przypadku kontrola znalazła odzwierciedlenie w dokumentacji przewidzianej w § 14 ust. 4 cyt. rozporządzenia, m.in. programie wizytacji i wystąpieniu powizytacyjnym.

Podkreślić również należy, że całkowicie niezrozumiałe jest też domaganie się przez skarżącą udostępnienia dokumentacji kontrolnej od Dyrektora Szkoły w sytuacji, gdy pismem z dnia 27 kwietnia 1998 r. została wyraźnie poinformowana, że dokumentacja ta znajduje się w Kuratorium Oświaty. W sytuacji zatem gdy Dyrektor Szkoły przekazała i udostępniła dokumentację, która była przedmiotem kontroli, to ewentualnie o dokumentację uzupełniającą czy o informacje w tym zakresie, skarżąca powinna się zwrócić do Kuratora Oświaty. Niewątpliwie tylko ten organ nadzorczy mógłby zweryfikować to, czy dokumentacja ujawniona przez Dyrektora Szkoły była kompletna. Z materiału zebranego w aktach sprawy nie wynika, aby istniały dokumenty, które powinny być jeszcze udostępnione skarżącej w ramach obowiązku nałożonego na Dyrektora Szkoły wyrokiem z dnia 30 lipca 2008 r. Sąd Wojewódzki badając prawidłowość wykonania wyroku trafnie określił zakres przedmiotowy dokumentacji podlegającej udostępnieniu. Słusznie też zwrócił uwagę, że skarżąca kwestionując wypełnienie nałożonego na Dyrektora Szkoły obowiązku nie sprecyzowała jakich dokumentów nie ujawniono. W takim stanie sprawy, poddanym szczegółowej analizie przez Sąd Wojewódzki, uprawnione było wnioskowanie co do zgodnego z prawem wykonania wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wydanego w sprawie sygn. akt IV SAB/Po 27/07. Wbrew zarzutowi kasacyjnemu Sąd Wojewódzki nie naruszył przy ocenie sprawy przepisu art. 43 ust. 2 ustawy o systemie oświaty stanowiącego, że zebrania rady pedagogicznej są protokołowane. Okoliczność, że istnieje obowiązek sporządzania protokołów z zebrań rady pedagogicznej była przez Sąd Wojewódzki uwzględniona. Autor skargi kasacyjnej pominął jednak treść art. 43 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, zgodnie z którym nauczyciele są zobowiązani do nieujawniania spraw poruszanych na posiedzeniu rady pedagogicznej, które mogą naruszać dobra osobiste uczniów lub ich rodziców, a także nauczycieli i innych pracowników szkoły. Należy mieć zatem na uwadze, że nakaz udostępnienia informacji publicznej nie może być realizowany z naruszeniem zakazu ujawniania spraw wymienionych w art. 43 ust. 3 cyt. ustawy. W tym kontekście za usprawiedliwione trzeba było uznać działanie Dyrektora Szkoły, polegające na fragmentarycznym udostępnieniu skarżącej protokołów zebrań rady pedagogicznej. Jeżeli natomiast skarżąca miała w tym zakresie zastrzeżenia, to powinna to odnotować w protokole z dnia 15 czerwca 2009 r., a w przeprowadzonym postępowaniu powinna skonkretyzować, które z okazanych jej dokumentów (data, przedmiot zebrania rady pedagogicznej) nie zostały okazane jej w całości. Skoro tego nie uczyniła, to podnoszone przez nią zarzuty nie mogły być skuteczne. Zauważyć również należy, że ogólnikowe twierdzenia skarżącej o nieudostępnieniu przez Dyrektora Szkoły wszystkich właściwych dokumentów z przeprowadzonej kontroli nie zostały potwierdzone również w postępowaniu karnym.

Wobec powyższego za niezasadne należało uznać zarzuty skargi kasacyjnej co do naruszenia przepisów postępowania w zakresie dotyczącym oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i ustalonego stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygania. Sąd Wojewódzki z poszanowaniem reguł proceduralnych i zasad logiki ocenił działania podjęte przez Dyrektora Szkoły w ramach obowiązku udostępnienia informacji publicznej, dochodząc do uzasadnionego wniosku, że przekazanie skarżącej oznaczonych dokumentów i informacji stanowiło prawidłowe wykonanie wyroku z dnia 30 lipca 2008 r.

Wskazać należy ponadto, że całkowicie nieusprawiedliwione było twierdzenie strony zawarte w skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu, że niewydanie jej wszystkich żądanych dokumentów uniemożliwiło skarżącej wystąpienie do sądu o przywrócenie jej do pracy.

Podkreślenia wymaga bowiem, że procedura udostępniania informacji publicznej nie służy do rozstrzygania sporów między stronami.

Realizacja roszczeń pracowniczych, czy cywilnych musi odbywać się w ramach odrębnych postępowań przed właściwymi sądami powszechnymi, które dysponują środkami proceduralnymi niezbędnymi do rozpoznania spraw w tym zakresie.

Z tych wszystkich względów skarga kasacyjna jako pozbawiona usprawiedliwionych podstaw podlegała oddaleniu na podstawie art. 184 p.p.s.a.