Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Jażdżyk Sędziowie Sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 18 listopada 2021 r. sprawy ze skargi Powiatu na decyzję Wojewody z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie sprzeciwu w sprawie zamiaru montażu tablicy upamiętniającej "Rocznicę" oddala skargę.

W dniu 7 maja 2021 r. (data wpływu do organu) Starosta, działając

w imieniu Powiatu, zgłosił Prezydentowi Miasta zamiar montażu tablicy upamiętniającej "[...]", wykonanej z poliwęglanu o wymiarach 0,38 m x 0,54 m na elewacji budynku od strony ul. "[...]" za pomocą kołków rozporowych, zlokalizowanego na dz. nr "[...]", obr. "[...]", przy pl. "[...]". Podał planowany termin rozpoczęcia robót budowlanych - 20 maja 2021 r.

Decyzją z "[...]" r. Zastępca Dyrektora Wydziału Urbanistyki i Architektury

w Urzędzie Miasta, działając z upoważnienia Prezydent (dalej jako: "organ I instancji"), wniósł sprzeciw w sprawie montażu tablicy objętej zgłoszeniem, na podstawie art. 30 ust. 6 pkt 4 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333, dalej jako: "P.b."). Uzasadnił, że w dniu 22 maja 2021 r. na stronie portalu "[...]" zamieszczono artykuł i fotografie zamontowanej tablicy objętej zgłoszeniem. W dniu 25 maja 2021 r. dokonano wizji lokalnej, podczas której potwierdzono zamontowanie tablicy na północno-wschodniej ścianie ww. budynku. Organ I instancji uznał, że roboty budowlane zostały rozpoczęte z naruszeniem art. 30 ust. 5 Pb, tj. przed upływem 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia.

W odwołaniu od powyższej decyzji Powiat (dalej jako: "skarżący") wniósł o jej uchylenie, ewentualnie umorzenie postępowania. Wydanej decyzji zarzucił naruszenie:

- art. 7 k.p.a. poprzez brak rozpatrzenia wniosku w terminie wskazanym w pozycji 4 zgłoszenia, tj. do 20 maja 2021 r. i tym samym niepodjęcie działania (aktywności)

w zakresie wniesienia sprzeciwu do skrócenia czasu administracyjnego na uznanie inwestycji poprzez "milczącą zgodę organu";

- art. 7 k.p.a. i art. 77 k.p.a. poprzez brak wyjaśnienia czy tablica zamontowana na ścianie budynku Starostwa Powiatowego ma charakter tablicy reklamowej czy innej (pamiątkowej), co mogło doprowadzić do wadliwego zastosowania art. 30 ust. 5 P.b.

- art. 12 k.p.a. poprzez niewydanie sprzeciwu do proponowanego terminu realizacji inwestycji ani też niezażądanie uzupełnienia zgłoszenia (w punkcie 4) o inny termin do realizacji, pomimo wskazania terminu do realizacji inwestycji i braku obiektywnych przeciwskazań do załatwienia sprawy w terminie do 20 maja 2021 r.;

- art. 11 k.p.a. w związku z art. 107 § 1 k.p.a. poprzez brak uzasadnienia konieczności wniesienia sprzeciwu w formie skarżonej decyzji, w sytuacji gdy zamontowanie tablicy było wiadome pracownikom Wydziału Urbanistyki i Architektury Urzędu Miasta, a wniesienie sprzeciwu jest fakultatywne, co rodzi po stronie organu obowiązek dołożenia szczególnej staranności w uzasadnieniu decyzji uznaniowej;

- art. 30 ust. 5 P.b. poprzez jego zastosowanie, w sytuacji gdy wniesienie sprzeciwu jest fakultatywne, "milczenie organu" w terminie od 7 do 20 maja 2021 r. strona mogła potraktować jako brak sprzeciwu;

- art. 35 k.p.a. poprzez brak załatwienia sprawy w terminie do dnia 20 maja 2021 r. (termin wskazany w zgłoszeniu), tj. bez zbędnej zwłoki, co mogło rodzić domniemanie po stronie wnioskodawcy, że uznanie daty inwestycji na dzień 20 maja 2021 r. i jej akceptacja ze strony organu będzie rozpatrzona w okresie od 7 maja do 20 maja 2021 r., co uwzględniałoby słuszny interes wnioskodawcy;

- art 8 k.p.a. poprzez prowadzenie postępowania w sposób niewzbudzający zaufania do organu w związku z naruszeniem przepisów wskazanych powyżej, a w szczególności zmianą rozstrzygnięcia z przyjęcia na podstawie art. 29 P.b. - na zgłoszenie sprzeciwu, przy jednoczesnej obecności organu na uroczystościach odsłonięcia tablicy w dniu 21 maja 2021 r., a tym samym przy milczącym zaakceptowaniu terminu wykonywanych prac montażowych.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że organ naruszył reguły dowodowe poprzez nieustalenie, jaki charakter ma przedmiotowa tablica. Okoliczność ta ma istotne znaczenie, gdyż art. 29 ust. 3 pkt 3 lit. c P. b. odnosi się do tablic reklamowych, nie wspomina

o innych rodzajach tablic. Dalej skarżący akcentował, że w sytuacji braku merytorycznych uwag do wniosku lub inwestycji, wniesienie sprzeciwu stanowiło rażące naruszenie zasady wyważenia słusznego interesu społecznego i słusznego interesu strony. Termin 21-dniowy na tzw. "zgodę milczącą" nie jest terminem określającym, że tylko po tym terminie jest możliwa inwestycja, w sytuacji braku sprzeciwu. Wszystkie przepisy administracyjne mają funkcję prospołeczną i w okolicznościach tej sprawy, kiedy strona na skutek potrzeb organizacyjno-technicznych była zobowiązana do realizowania inwestycji w terminie 20-21 maja 2021 r. i taką potrzebę zgłosiła do organu w treści swojego wniosku (pkt 4), należy to traktować jako wniosek i potrzebę aktywności organu w postępowaniu. Strona podała, że organ architektoniczno-budowlany urzędu miasta na swoim egzemplarzu druku PB-2 "Zgłoszenia" dokonał zapisu, z którego wynikało, że przyjął tzw. "zgodę milczącą" bez podejmowania czynności w tym zakresie, a więc uznał spełnienie wymogów formalno-prawnych przez stronę. Prawdopodobnie po opublikowaniu doniesienia medialnego postanowił anulować zapis "przyjęcie na podstawie art. 29 Prawo budowlane" poprzez jego skreślenie i wniesienie adnotacji "Wniesienie decyzji o zgłoszeniu sprzeciwu".

W dniu 17 czerwca 2021 r. organ I instancji przekazał odwołanie do rozpatrzenia według właściwości Wojewodzie.

Pismem z 7 lipca 2021 r. organ odwoławczy wezwał organ I instancji do wskazania -czy przed upływem terminu do wniesienia sprzeciwu wydane zostało inwestorowi zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, zgodnie z art. 30 ust. 5aa P.b. lub w jakikolwiek inny sposób organ informował inwestora o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu.

W odpowiedzi, zastępca Dyrektora Wydziału Urbanistyki i Architektury E. B. wyjaśniła, że w danej sprawie nie zostało wydane inwestorowi zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu ani informacja o braku podstaw do jego wniesienia. Podała, że adnotacja naniesiona na druku zgłoszenia dotycząca przyjęcia zgłoszenia bez pisemnego potwierdzenia z datą 31.05.2021 r., została sporządzona przedwcześnie przy działaniach porządkowych rejestrujących wniosek i została anulowana dnia 26.05.2021 r. w związku z rozpoczęciem robót budowlanych przez inwestora.

W dniu 28 lipca 2021 r. skarżący wniósł o przesłuchanie E. B. na okoliczność adnotacji naniesionej na druku zgłoszenia. Domagał się odpowiedzi na zadane pytania dotyczące m.in. zasad działania organu I instancji i powodów niezawiadomienia strony

o braku sprzeciwu.

Decyzją z "[...]" r., nr "[...]", Wojewoda utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy wyjaśnił, że tablice upamiętniające są zwykle wyrazem pamięci dla postaci lub wydarzeń historycznych. W ocenie organu odwoławczego należy zaliczyć je do obiektów małej architektury w rozumieniu przepisów prawa budowlanego, których realizacja w miejscach publicznych wymaga zgłoszenia właściwemu organowi - art. 29 ust. 1 pkt 28. Wskazał, że stosownie do treści art. 30 ust. 5 P.b. zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Organ administracji architektoniczno-budowlanej, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może w drodze decyzji wnieść sprzeciw. Do wykonania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w tym terminie. Z akt sprawy wynika, że zgłoszenie zamiaru montażu przedmiotowej tablicy upamiętniającej wpłynęło do Urzędu Miasta 7 maja 2021 r. Zatem do 28 maja 2021 r. organ I instancji był uprawniony do wniesienia sprzeciwu. Z ustaleń Prezydenta wynika, że przed tą datą przedmiotowa tablica została zamontowana. Faktu tego strona odwołująca nie kwestionuje. Zatem taka okoliczność wymagała wniesienia sprzeciwu na podstawie art. 30 ust.6 pkt 4 P.b. Organ odwoławczy zaznaczył, że przepisy Prawa budowlanego nie uprawniają inwestora do rozpoczęcia robót w terminie wskazanym przez niego w zgłoszeniu, przed upływem 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia organowi. Pokreślił, że decyzja

o sprzeciwie nie ma charakteru uznaniowego. W razie zaistnienia okoliczności wymienionych w art. 30 ust.6 P.b. organ administracji architektoniczno-budowlanej jest nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do wniesienia sprzeciwu. Wojewoda podniósł, że zgłoszenie budowlane jest szczególną formą wszczęcia postępowania administracyjnego - z woli ustawodawcy toczy się tylko z udziałem podmiotu dokonującego zgłoszenia. Można mówić w tym przypadku o "quasi" postępowaniu administracyjnym, które można rozpocząć i zakończyć jedną czynnością - samym zgłoszeniem, gdy organ nie zgłasza sprzeciwu poprzez niezajęcie stanowiska. Można więc uważać, że to quasi postępowanie administracyjne zostało w ustawie Prawo budowlane uregulowane kompleksowo

i w sposób pełny, poprzez określenie wymogów zgłoszenia i zachowań inwestora, a także terminów, czynności i form działania organu administracyjnego. Zatem w postępowaniach w sprawie zgłoszenia robót budowlanych zastosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego jest bardzo ograniczone. Z uwagi na powyższe, w okolicznościach niniejszej sprawy wskazywane przez stronę odwołującą naruszenia przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego pozostały bez wpływu na ocenę prawidłowości kwestionowanej decyzji o sprzeciwie. Organ odwoławczy zaznaczył, że jednoznacznie ustalił, iż w żadnej formie informacja o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu w sprawie zgłoszenia montażu przedmiotowej tablicy nie była inwestorowi udzielona, co uzasadniałoby zastosowanie regulacji opisanej w art. 30 ust.5aa P.b. Ustalenia tego strona odwołująca również nie kwestionuje.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie Powiat, reprezentowany przez adwokata, wniósł o uchylenie decyzji organu II instancji. Zaskarżonej decyzji zarzucił naruszenie art. 7, art. 8, art. 75, art. 77 § 1, art. 78 § 1, art. 79a i art. 107 § 3 k.p.a. poprzez całkowite pominięcie wniosku dowodowego z zeznań świadka E. B. i tym samym brak wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego, co naruszyło słuszny interes strony.

W uzasadnieniu skargi skarżący wywiódł, że organy nie mogą ograniczać stronie prawa do dowodzenia swoich racji. Organ odwoławczy, przy braku własnej inicjatywy dowodowej w zakresie zebrania materiału dowodowego, nie może zakładać, że dowód wskazany przez stronę postępowania, w tym przypadku przesłuchanie w charakterze świadka osoby wydającej decyzję w I instancji pod kątem istotnych faktów z punktu widzenia nabytych uprawnień strony i ich niejasnych okoliczności anulowania jest nieistotny lub bezwartościowy w postępowaniu odwoławczym. Okoliczność ta może zostać stwierdzona dopiero po przeprowadzeniu tego środka dowodowego. W wyniku zaniechania pełnego wyjaśnienia i rozstrzygnięcia istotnych okoliczności dotyczących "przyjęcia zgłoszenia budowlanego" organ nie rozstrzygnął ważnej okoliczności, tj. czy organ I instancji mógł dokonać urzędowego wpisu na "Zgłoszeniu budowlanym" przyjmującego fakt zawieszenia tablicy na elewacji budynku, a następnie anulować ten wpisu, bez podania faktycznych i prawnych przyczyn takiego stanu rzeczy. Z punktu widzenia postępowania jest istotne, czy nadając uprawnienie stronie zgłaszającej,

a następnie anulując te uprawnienie organ I instancji powinien wydać w pierwszym rzędzie postanowienie lub sporządzić na tę okoliczność inny dokument (np. protokół, notatkę). W przeciwnym przypadku mamy do czynienia ze swobodnymi (nie opartymi na podstawie prawnej) rozstrzygnięciami organu w zakresie anulowania wpisów nadających uprawnienie dla strony, bez żadnej kontroli instancyjnej. Skarżący podkreślił, że anulowanie wpisu w dokumencie urzędowym "Zgłoszenie" miało miejsce już po fakcie instalacji tablicy, a więc rozstrzygnięcie działało wstecz. Skarżący postawił pytanie, czy quasi decyzje administracyjne, tj. "milczące załatwienie sprawy", które weszły w życie zapisami urzędowymi na dokumentach mogą być anulowane post factum. Skarżący stwierdził, że organ administracji w toku sprawy ma obowiązek pouczyć stronę, czego brakuje do pozytywnego rozstrzygnięcia sprawy. Powinności tej Wojewoda zaniechał. Oparcie decyzji na nienależycie ustalonym stanie faktycznym, niedopuszczenie dowodów zgłoszonych w sposób prawidłowy, nienależyte uzasadnienie decyzji sprawia, że kontrola instancyjna nie przebiegła w sposób prawidłowy. Była wybiórcza i nienależyta, dlatego decyzja wymaga uchylenia.

W odpowiedzi na skargę organ II instancji wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji. Podkreślił, że wyjaśnił kwestię adnotacji naniesionej na druku zgłoszenia dotyczącej jego przyjęcia i uzyskał w tym zakresie wyjaśnienia E.B. - Z-cy Dyrektora Wydziału Urbanistyki i Architektury w Urzędzie Miasta. Ustalił, że w żadnej formie informacja o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu w sprawie zgłoszenia montażu przedmiotowej tablicy nie była inwestorowi udzielona, co uzasadniałoby zastosowanie regulacji opisanej w art. 30 ust.5aa prawa budowlanego. Ustalenie powyższe nie było przez stronę skarżącą kwestionowane. Zatem dodatkowe przeprowadzanie dowodu z zeznań świadka nie miałoby znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Wojewoda wniósł o rozpatrzenie sprawy w trybie uproszczonym.

Pismem z 28 października 2021 r. pełnomocnik skarżącego oświadczył, że nie żąda przeprowadzenia rozprawy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 137) sąd administracyjny ma obowiązek badania zgodności zaskarżonych aktów organów administracji publicznej wyłącznie

z punktu widzenia ich legalności, a więc z punktu widzenia ich zgodności z przepisami powszechnie obowiązującego prawa. Jednocześnie zgodnie z art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U.

z 2019 r. poz. 2325, dalej jako: "p.p.s.a.), sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Wzruszenie zaskarżonego rozstrzygnięcia następuje między innymi w sytuacji, gdy przedmiotowa kontrola wykaże naruszenie przepisów w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy.

Zaskarżonej decyzji nie można przypisać naruszeń prawa, które uzasadniałyby jej wyeliminowanie z obrotu prawnego. Decyzja o wniesieniu sprzeciwu wydana została zgodnie z przepisami ustawy Prawo budowlane oraz przepisami ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2021 r. poz. 735, w skrócie: "k.p.a."), a organy wyjaśniły sprawę w stopniu pozwalającym na jej rozstrzygnięcie i swoje stanowisko przekonująco uzasadniły, wobec czego skarga nie mogła podlegać uwzględnieniu. Okoliczności faktyczne, jakie organ prowadzący postępowanie administracyjne ma obowiązek ustalić, wynikają z treści przepisów prawa materialnego, mających w sprawie zastosowanie. Rolą organu jest przede wszystkim rozważenie, czy stan faktyczny odpowiada dyspozycji przepisu prawa materialnego i jak ten stan faktyczny prawidłowo udokumentować. Okoliczność faktyczna jest ustalana w postępowaniu administracyjnym przy zastosowaniu reguł dowodowych, w szczególności art. 77 § 1 k.p.a., który nakazuje zebrać i rozpatrzyć w sposób wyczerpujący materiał dowodowy i art. 80 k.p.a., statuujący zasadę swobodnej oceny dowodów. Przepisy te konkretyzują sposób realizacji zasady dochodzenia prawdy materialnej, czyli zgodnej z rzeczywistością, unormowanej w art. 7 k.p.a. Jeżeli na podstawie swobodnej oceny, do której uprawnia

i zobowiązuje art. 80 k.p.a., organ ustalił okoliczność faktyczną w oparciu o dowody zebrane w sposób nienaruszający art. 77 § 1 k.p.a., to znaczy, że nie ma podstaw do uzupełniania materiału dowodowego. Inaczej mówiąc, jeżeli zgromadzone dowody nie nasuwają wątpliwości co do ustaleń faktycznych, to nie ma potrzeby poszukiwania lub gromadzenia innych dowodów dla potwierdzenia istotnych dla sprawy okoliczności. Przeprowadzenie dowodów dotyczących okoliczności już stwierdzonych innymi dowodami byłoby sprzeczne z istotą regulacji zawartej w art. 78 § 2 k.p.a. W ocenie Sądu, znajdujące się w aktach sprawy dokumenty i pisemne wyjaśnienia strony oraz wnioskowanego świadka stanowią wystarczający materiał dowodowy dla wykazania naruszenia stwierdzonego w decyzji, bez konieczności przeprowadzania dodatkowych dowodów.

W pierwszej kolejności wskazać należy, wobec przypisywania organowi I instancji naruszeń Kodeksu postępowania administracyjnego w toku rozpatrywania zgłoszenia,

a także zarzucania organowi odwoławczemu przeprowadzenia wadliwej kontroli, że samo zgłoszenie robót budowlanych nie uruchamia postępowania, o jakim mowa w ustawie

Kodeks postępowania administracyjnego, nie stanowi bowiem wniosku, który wymaga załatwienia sprawy administracyjnej przez organ administracji architektoniczno-budowlanej w drodze decyzji administracyjnej. Milczenie organu, czyli niewniesienie sprzeciwu

w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, uprawnia inwestora do podjęcia robót budowlanych objętych zgłoszeniem (art. 30 ust. 5 P.b). Dlatego przed wydaniem decyzji

o sprzeciwie w sprawie zgłoszenia nie toczy się postępowanie administracyjne w zakresie uregulowanym przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego. Przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego mają zastosowanie dopiero od wydania decyzji

o sprzeciwie. Decyzję tę organ wydaje w postępowaniu administracyjnym wszczętym z urzędu, gdy ustali wystąpienie ustawowych przesłanek do wniesienia sprzeciwu (por. wyrok NSA z 18 czerwca 2015 r., sygn. akt II OSK 1971/14, publ. w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zaskarżona decyzja podtrzymała sprzeciw wobec montażu tablicy pamiątkowej, wniesiony z powodu zrealizowania robót budowlanych objętych zgłoszeniem przed upływem 21 dni od dnia doręczenia organowi zgłoszenia. Art. 30 ust. 6 pkt 4 P.b. wprost stanowi, że organ administracji architektoniczno-budowlanej wnosi sprzeciw, jeżeli roboty budowlane zostały rozpoczęte z naruszeniem ust. 5. Z kolei art. 30 ust. 5 P.b. bezwzględnie stanowi, że do wykonania robót budowlanych można przystąpić jeżeli organ administracji architektoniczno-budowlanej nie wniósł sprzeciwu w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia. Zgodnie z tym unormowaniem objęte zgłoszeniem roboty budowlane mogą być rozpoczęte dopiero po upływie 21 dni od doręczenia zgłoszenia organowi. Od tej zasady ustawodawca przewidział wyjątek określony w art. 30 ust. 5aa P.b. Zgodnie z tym przepisem organ administracji architektoniczno-budowlanej może z urzędu, przed upływem terminu, o którym mowa w ust. 5, wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Wydanie zaświadczenia wyłącza możliwość wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w ust. 6 i 7, oraz uprawnia inwestora do rozpoczęcia robót budowlanych.

W rozpoznawanej sprawie bezspornie skarżący nie występował o wydanie takiego zaświadczenia i organ I instancji takiego zaświadczenia z urzędu nie wydał. Organ

I instancji wyjaśnił, że skarżącemu nie były udzielane żadne informacje o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu. Potwierdza to argumentacja strony skarżącej, która przekonuje, że organ "milcząco załatwił sprawę". Strona pomija jednak, że cytowane przepisy nie dają podstaw do milczącego załatwienia sprawy przed upływem ustawowego terminu do wniesienia sprzeciwu. W stanie faktycznym sprawy do dnia 28 maja 2021 r. organ I instancji był uprawniony do wniesienia sprzeciwu, a tablica pamiątkowa zamontowana została 20 maja 2021 r. Tym samym oczywistym jest, że skarżący nie dochował ustawowego terminu. Tylko wydanie przez organ I instancji skarżącemu pisemnego potwierdzenia o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, o którym mowa w art. 30 ust. 5aa P.b., mogło zwolnić skarżącego z oczekiwania na upływ ustawowego terminu do wniesienia sprzeciwu. W tych okolicznościach nie budzi wątpliwości Sądu, że została spełniona przesłanka do wniesienia sprzeciwu i organ I instancji był zobowiązany do jego wniesienia. Cytowane przepisy nie pozostawiają w tym względzie organowi architektoniczno-budowlanemu żadnego luzu decyzyjnego, mają charakter związany. Dalego organy orzekające nie mogły kierować się interesem społecznym i słusznym interesem strony. Zgodnie z art. 7 k.p.a. organy administracji publicznej stoją przede wszystkim na straży praworządności. Tylko, gdy działają na podstawie przepisów prawa materialnego przewidujących uznaniowy charakter rozstrzygnięcia, obowiązane są załatwić sprawę w sposób zgodny ze słusznym interesem strony, jeśli nie stoi temu na przeszkodzie interes społeczny.

Ponieważ przepisy P.b. normują tryb dokonywania zgłoszenia i wnoszenia sprzeciwu, skarżący nie mógł swoim działaniem wpłynąć na jego zmianę. Nie miało żadnych podstaw prawnych przekonanie skarżącego, że skoro w zgłoszeniu podał termin montażu tablicy, to organ powinien załatwić sprawę milcząco do tego czasu. Działanie takie byłoby sprzeczne z omawianymi przepisami.

W świetle obowiązujących przepisów nie było potrzeby wyjaśniania zasad postępowania organu I instancji i przesłuchiwania na te okoliczności świadka. Jak ustalono i co potwierdzają słowa skarżącego, urzędowa adnotacja o treści: "przyjęto na podstawie art. 29 ust. 3 pkt 3c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz.U z 2020 r. poz. 1333 ze zm.) dnia 31 maja 2021 r. bez pisemnego potwierdzenia" umieszczona została tylko na egzemplarzu zgłoszenia organu. Skarżący nie otrzymał dokumentu z taką adnotacją. Z treści adnotacji także wynika, że organ nie wydawał stronie, żadnego pisemnego potwierdzenia. Z-ca Dyrektora Wydziału Urbanistyki i Architektury Urzędu Miasta wyjaśnił w piśmie z 12 lipca 2021 r., że sporny zapis dotyczył postępowania rejestracyjnego i tak go należy odczytywać. Zawarta w adnotacji data "31 maja 2021 r." świadczy o tym, że zgłoszenie podlegało przyjęciu (akceptacji) po upływie terminu do wniesienia sprzeciwu. Jeżeli nawet skarżący miał podstawy sądzić, że organ I instancji nie wniesie sprzeciwu, to nie mógł postąpić wbrew art. 30 ust. 5 i ust. 5aa P.b. Naruszenie przez skarżącego omawianego terminu zobowiązywało organ do anulowania adnotacji

i wniesienia sprzeciwu.

W realiach niniejszej sprawy nie można zgodzić się ze skarżącym, że organ odwoławczy przeprowadził wadliwie kontrolę decyzji organu I instancji i nienależycie uzasadnił decyzję. Zaskarżona decyzja odpowiada wymogom art. 107 § 3 k.p.a.

W szczególności organ wskazał, jakie fakt uznał za udowodnione. Z uzasadnienia wynika też jasno, że uwzględniono pisemne wyjaśnienia wnioskowanego świadka. Zgodzić należy się z organem odwoławczym, że w świetle stanu faktycznego sprawy i obowiązujących przepisów nie było potrzeby dodatkowego przesłuchiwania świadka. Organ odwoławczy rozpatrzył sprawę na nowo w jej całokształcie, wyczerpująco odnosząc się do zarzutów odwołania. Sąd podziela stanowisko organu odwoławczego, że tablicę pamiątkową należy kwalifikować jako obiekt małej architektury, podlegający obowiązkowemu zgłoszeniu na mocy art. 29 ust. 1 pkt 28 P.b. Przepis ten stanowi, że nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30, budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych. Wyjaśnić należy, że ustawodawca na kanwie ustawy Prawo budowlane wyróżnia trzy rodzaje obiektów budowlanych, do których zastosowanie mają przepisy tej ustawy, jest to: budynek, budowla bądź obiekt małej architektury (art. 3 pkt 1, 2, 3, 4 P.b.). Wymienia też w art. 3 pkt 9 P.b. urządzenia budowlane, przez które należy rozumieć urządzenia techniczne związane

z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki. Takiej funkcji nie można przypisać tablicy pamiątkowej. Dlatego należy uznać ją za obiekt budowlany. Ustawa Prawo budowlane nie klasyfikuje konkretnie tablic pamiątkowych. W ustawie z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2018 r. poz. 1103) ustawodawca w art. 5a ust. 2 przyjął, że przez pomniki rozumie się również tablice pamiątkowe. Natomiast art. 3 pkt 3 P.b. pomniki co do zasady zalicza do budowli. W związku z tym, mając na uwadze spójność systemu prawa, tablicę pamiątkową w zależności od jej gabarytów należy traktować jako budowlę lub obiekt małej architektury. W myśl art. 3 pkt 4 P.b. przez obiekt małej architektury należy rozumieć niewielki obiekt. Przepis ten wymienia przykładowe obiekty małej architektury, których wspólną cechą mają być ich "niewielkie" gabaryty. W związku z powyższym skarżący prawidłowo zgłosił organowi architektoniczno-budowlanemu zamiar montażu przedmiotowej tablicy pamiątkowej i zobowiązany był przestrzegać przepisanej do tego procedury. Stwierdzone naruszenia uzasadniały wniesienie sprzeciwu.

W tym stanie rzeczy Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie stwierdził, że zaskarżona decyzja oraz utrzymana nią w mocy decyzja organu I instancji zostały wydane zgodnie z przepisami prawa materialnego i procesowego. Skarga podlegała więc oddaleniu, na podstawie art. 151 p.p.s.a.

Skarga została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, na podstawie art. 120 i art. 119 pkt 2 p.p.s.a., na wniosek organu przy braku sprzeciwu skarżącego.