Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Hanna Kamińska (spr.) Sędzia NSA Janusz Zajda Sędzia NSA Joanna Sieńczyło - Chlabicz Protokolant Michał Sikora po rozpoznaniu w dniu 29 lutego 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. W. Spółki z o.o. w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 8 września 2010 r. sygn. akt VI SA/Wa 1117/10 w sprawie ze skargi A. W. Spółki z o.o. w W. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] marca 2010 r. nr [...] w przedmiocie odmowa udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę kasacyjną

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 8 września 2010 r., sygn. akt VI SA/Wa 1117/10 Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę A. W. Sp. z o.o. w W. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia [...] marca 2010, nr [...] w przedmiocie udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy.

Ze stanu faktycznego przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że zaskarżoną decyzją organ, po rozpoznaniu wniosku skarżącej o ponowne rozpatrzenie sprawy zakończonej decyzją Urzędu Patentowego RP z dnia [...] lipca 2009 r. odmawiającą udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny HIGROSTEROWANIE nr [...] między innymi:

1. utrzymał w mocy decyzję własną w części dotyczącej wszystkich towarów w klasie 07, 09, 11 oraz usług w klasie 35: wyselekcjonowanie z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji, i administracji powietrzem tak, aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach,

2. uchylił decyzję własną w części dotyczącej usług w klasie 35: usługi reklamowe, pomoc w zarządzaniu przedsiębiorstwami, zarządzanie grupą przedsiębiorstw, organizowanie sieci przedsiębiorców, organizowanie wystaw, targów, forów reklamowych lub handlowych,

3. udzielił prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny HIGROSTEROWANIE przeznaczony dla towarów/usług w klasie 35, wymienionych w załączniku, klasyfikacja wiedeńska 27.5.1., pod warunkiem uiszczenia opłaty w wysokości 400,00 zł za pierwszy dziesięcioletni okres ochronny.

W uzasadnieniu decyzji organ podał, że podstawę prawną odmowy udzielenia prawa ochronnego na zgłoszony znak towarowy, przeznaczony do oznaczania towarów i/lub usług w klasach 07, 09, 11 i części towarów/usług w klasie 35 stanowiły przepisy art. 129 ust. 1 pkt 2 oraz art. 129 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2002 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003, Nr 119, poz. 1117 ze zm., dalej p.w.p.). Zgłoszony znak został zbudowany z rdzenia "sterowanie" i przedrostka "higro", wskazującego na związek znaczeniowy z wilgotnością. Utworzone z tych członów wyrażenie "higrosterowanie", mimo że nie występuje w słownikach, nie jest określeniem fantazyjnym i oznacza po prostu regulowanie wilgotnością powietrza. Organ dokonując analizy wykazu towarów i usług wskazanych we wniosku o udzielenie prawa ochronnego uznał, że towary wymienione w klasach 07, 09 i 11 mogą posiadać właściwości regulowania wilgotności powietrza, gdyż właściwość ta odnosi się do wszelkiego rodzaju urządzeń przeznaczonych do wentylacji, klimatyzacji, urządzeń do czyszczenia powietrza, a także związanych z nimi urządzeni pomiarowych i mierników.

Natomiast w odniesieniu do części usług w klasie 35, tj. usług reklamowych, pomocy w zarządzaniu przedsiębiorstwami, zarządzania grupą przedsiębiorstw itp. organ uznał, że zgłoszone oznaczenie ma charakter fantazyjny i nie opisuje właściwości tych usług.

W ocenie organu, grafika zgłoszonego oznaczenia ma znikomy wpływ na zdolność odróżniającą znaku, a samo wyrażenie "higrosterowanie" weszło do języka potocznego, jako określenie technicznego rozwiązania sposobu regulacji wilgotności powietrza i jest używanie przez wielu producentów wyrobów, które posiadają taką właściwość. W tej sytuacji udzielenie prawa ochronnego na ten znak spowodowałoby sytuację tzw. "wiecznego monopolu" dla jednego przedsiębiorcy, który pozostawałby w lepszej sytuacji na rynku, oferując towary oznaczone spornym znakiem towarowym.

Skarżąca zaskarżyła powyższą decyzję Urzędu Patentowego do sądu administracyjnego, zarzucając naruszenie przepisów procesowych art. 7, 77, 80, 107 § 1 i 3 k.p.a. oraz naruszenie prawa materialnego art. 129 ust. 1 pkt 1 i 2 p.w.p.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę, uznając że rozstrzygnięcie organu jest prawidłowe, a analiza materiału dowodowego pozwala na przyjęcie, że Urząd nie uchybił zasadom procedury administracyjnej.

Odnosząc się zaś do zarzutów naruszenia prawa materialnego, Sąd I instancji, na podstawie orzecznictwa i literatury dokonał analizy opisowego charakteru znaku towarowego. Następnie podzielił stanowisko organu, że zgłoszone oznaczenie "HIGROSTEROWANIE" oznacza po prostu regulowanie wilgotności powietrza, zatem ma charakter informacyjny. Zestawienie w jeden wyraz dwóch członów nie stanowi fantazyjnej kompozycji słownej, ma jedynie znaczenie opisowe, informujące klientów w bezpośredni sposób o właściwościach i przeznaczeniu oferowanych towarów, i tylko tak może być postrzegane przez przeciętnego konsumenta nabywającego ten towar. Okoliczność, że dany wyraz lub fraza nie występują jako takie w słownikach - czy to pisane jako jedno słowo, czy też oddzielnie - nie wpływa w żaden sposób na ocenę znaku. W ocenie Sądu wyraz HIGROSTEROWANIE nie ma charakteru fantazyjnego, jak również jego skromna forma graficzna. Grafika znaku polegająca na zastosowaniu czarnej pogrubionej czcionki, którą zostało zapisane małymi literami słowo higrosterowanie, przy czym kształt napisu zbliżony jest do fali, sprowadza się jedynie do kroju czcionki, kształtu napisu oraz skromnej kolorystyki, co powoduje że ma znaczenie drugorzędne. W ogólnym wrażeniu wywołanym przez sporny znak dominuje słowo " higrosterownie", natomiast skromna grafika podkreśla jedynie jego czytelność, nieprzyciągając uwagi odbiorcy. W konsekwencji, zdaniem Sądu sporny znak nie spełnia prawidłowo funkcji odróżniającej, ponieważ nie ma żadnych cech (znamion), które utkwiłyby w pamięci odbiorcy i pozwoliłyby zindywidualizować dany towar na rynku wśród towarów tego samego rodzaju, ale pochodzących od różnych przedsiębiorców.

Dalej Sąd wskazał, że ocena zdolności ochronnej znaku nastąpiła poprzez analizę całości oznaczenia. Charakter odróżniający należy bowiem oceniać po pierwsze w odniesieniu do towarów i usług będących przedmiotem zgłoszenia, po drugie w stosunku do sposobu postrzegania oznaczenia z punktu widzenia docelowego kręgu odbiorców. Rozważony został także interes innych podmiotów zajmujących się tą samą działalnością gospodarczą. Uzyskanie przez skarżącą spółkę prawa wyłącznego na znak towarowy słowno-graficzny "higrosterowanie" dawałoby jej uprawnienie do zakazywania innym uczestnikom obrotu gospodarczego posługiwania się tym oznaczeniem informacyjnym.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła A. W. Sp. z o.o. w W., opierając ją na podstawach określonych w art. 174 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), tj. na naruszeniu prawa materialnego art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 p.w.p. przez jego błędną wykładnię oraz na naruszeniu przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy. Sąd błędnie zastosował przepis art. 151 p.p.s.a., ponieważ nie zachodziły przesłanki do jego zastosowania. Naruszył art. 3 § 1 p.p.s.a. poprzez pominięcie zarzutów skarżącego co do naruszenia art. 7, 77 i 80 k.p.a., co w konsekwencji doprowadziło do niezastosowania art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a.

Powołując się te uchybienia wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania oraz zasądzenie kosztów postępowania kasacyjnego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że Sąd dokonując wykładni art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 p.w.p. błędnie uznał, iż decydujące znaczenie dla oceny zdolności odróżniającej w rozumieniu tego przepisu mają elementy słowne. W art. 129 ustawy chodzi oto, czy w znaku towarowym występują elementy nietypowe, specyficzne w kontekście zgłoszonych towarów i usług. Żeby odmówić zdolności odróżniającej znakowi towarowemu, trzeba stwierdzić brak jakichkolwiek elementów charakterystycznych, biorąc pod uwagę punkt widzenia odbiorców, do których zgłoszone towary są kierowane. Dokonuje się zatem oceny, czy znajdują się w znaku towarowym fantazyjne i niestandardowe elementy wobec towarów. Jeśli tak, to należy rozważyć, czy stanowią one detal, który umknie uwadze klientów, a jeśli nie – oznacza to, że znak ma zdolność odróżniającą. W ocenie zdolności odróżniającej Sąd abstrahuje od definicji zawartej w treści art. 129 ust. 2 p.w.p. Znakami opisowymi są takie, które wyłącznie składają się elementów służących opisowi. Tymczasem zgłoszony znak HIGROSTEROWANIE nie składa się jedynie ze słowa, ma też określoną grafikę: kolor czarny, pogrubioną czcionkę i falisty układ napisu i sprzeczna z doświadczeniem życiowym jest sugestia organu i Sądu pierwszej instancji, że falistość tego napisu pozostaje niezauważona i to w takim stopniu, że można stwierdzić, iż znak składa się "wyłącznie" z opisowego słowa. Prostota elementów graficznych nie może być automatycznie uznawana za przejaw banalności tych elementów i automatycznie kwalifikowana jako cecha pozbawiona mocy indywidualizacji towarów. Przepis art. 129 p.wp. nie stanowi podstawy dla akceptacji zgłoszeń znaków towarowych wyłącznie takich, które pod względem graficznym są rozbudowane, odznaczają się oryginalnością, dekoracyjnością lub wymyślnością. W obrocie przyjęte jest, że towary z branży techniki nie podlegają bogatemu zdobnictwu i wymyślnej ornamentyce czcionek, a wizualizacja znaków towarowych charakteryzuje się prostota i minimalizmem, która koresponduje z techniczną, profesjonalną naturą takich towarów.

Uzasadniając zarzut naruszenia przepisów proceduralnych autor skargi kasacyjnej wskazał, że Wojewódzki Sąd Administracyjny w uzasadnieniu wyroku przytoczył wyjątki z literatury przedmiotu i argumentację Urzędu Patentowego zawartą w jego decyzjach. Podzielił tę argumentację na tyle, że wręcz wykraczając poza kompetencje Sądu - jak gdyby "w III instancji" orzekł merytorycznie o braku zdolności odróżniającej znaku towarowego HIGROSTEROWANIE. Natomiast nie zajął się w ogóle kwestiami kluczowymi dla postępowania sądowego, a zatem, czy ta ocena w pełni znajduje oparcie w wyczerpująco zebranych przez Urząd materiałach sprawy i nie ma charakteru oceny dowolnej. W zaskarżonej decyzji organ nie dokonuje żadnej analizy zdolności odróżniającej znaku towarowego w stosunku do towarów w klasie 7, 9, a także do usług w klasie 35. Automatycznie przenosi ocenę, której dokonał wobec towarów w klasie 11 na towary i usługi odmienne z klas 7,9, 35. Okazuje się, że zgłoszony znak nie ma zdolności odróżniającej dla usługi wyselekcjonowania towarów do sprzedaży, a tę zdolność posiada w zakresie targów i forów handlowych, gdzie również towary są wyselekcjonowane do sprzedaży. Ta jawna sprzeczność pokazuje całkowitą dowolność ocen Urzędu Patentowego.

O dowolności i pobieżnej ocenie materiału dowodowego przez organ świadczy również przyjęty punkt widzenia odbiorcy, według którego dokonano oceny zdolności odróżniającej spornego znaku.

Skarżąca podkreśliła, że zgłoszony przez nią znak dotyczy w większości towarów wybitnie specjalistycznych, których przeciętny klient nie nabywa samodzielnie. Chodzi o takie towary jak systemy wentylacji, rejestratory, pirometry czy sondy stożkowe. Zwykle doświadczenie życiowe wskazuje, że są to towary nabywane zwykle w sklepach lub stoiskach specjalistycznych, przez fachowców i na skutek zdefiniowanych i wcześniej określonych potrzeb. Tych towarów nie nabywa się codziennie bez większego namysłu. WSA nie określił konkretnie z jakiego punktu widzenia dokonał oceny, podał jedynie ogólnikową formułkę, która jest adekwatna dla wszelkich możliwych stanów faktycznych i nie zawiera odniesienia do rozpatrywanej sprawy. Stąd też Sąd zaaprobował ewidentną sprzeczność pomiędzy naturą i warunkami obrotu towarów objętych zgłoszonym znakiem a modelem odbiorcy, z którego punktu widzenia dokonano oceny zdolności odróżniającej znaku towarowego. Większości tych towarów nie nabywa "przeciętny Kowalski", a ich rynkiem nie jest " jakikolwiek każdy".

W ocenie skarżącej spółki zagadnienie odbiorcy, z którego punktu widzenia dokonywano oceny, ma znaczenie fundamentalne. Zignorowanie rzeczywistej natury towarów, dla których zgłoszono znak towarowy spowodowało, że w ogóle nie uwzględniono realnych warunków, w jakich te towary są sprzedawane. WSA bez żadnego uzasadnienia zaaprobował przyjęty przez Urząd Patentowy pogląd, że uwaga i postrzeganie klienteli spornego znaku będzie takie samo w odniesieniu do wszystkich towarów objętych tym znakiem, a ponadto że klientela ta będzie "średnio", "przeciętnie" uważna i spostrzegawcza. Ta teza pozostaje w oczywistej sprzeczności ze specjalistyczną i fachową naturą towarów, do których odnosi się zgłoszony znak towarowy. Uwaga klientów przy zakupie takich towarów jest wysoka, nabywane są one rzadko, bardzo rozważnie i ze szczególną uwagą. Wiele towarów objętych zgłoszeniem nabywają fachowcy. Strona skarżąca ponadto zauważyła, że zupełnie inaczej ocenia się siłę oddziaływania stosunkowo prostej grafiki w znaku towarowym na klienta, który nabywa towar codziennego użytku, tani i kupowany powszechnie, a inaczej ocenia się tę siłę wobec klienta, który jest uważny, kupuje towar z rozmysłem, jest fachowcem znającym rynek i występujące na nim marki. W tym ostatnim przypadku prosta grafika, a nawet detal są łatwo zauważalne, nie umykają uwadze klienta, a w konsekwencji stanowią wystarczająca minimalną cechę odróżniającą w znaku towarowym. W obrocie przyjęte jest, że takie towary, jak te dla których zgłoszony został znak towarowy, nie podlegają bogatemu zdobnictwu, wymyślnej ornamentyce czcionek. Towary z branży techniki, narzędzia i urządzenia nie są ozdabiane. Wizualizacja takich znaków towarowych charakteryzuje się prostotą i minimalizmem, która koresponduje z techniczną, profesjonalną naturą towarów.

Organ nie skorzystał z udzielenia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuję:

Skarga kasacyjna nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ jest pozbawiona usprawiedliwionych podstaw.

Jak słusznie akcentuje się w orzecznictwie sądów administracyjnych, w sytuacji gdy w skardze kasacyjnej zarzuca się zarówno naruszenie prawa materialnego, jak i naruszenie przepisów postępowania - jak to ma miejsce w rozpoznawanej sprawie - w pierwszej kolejności Sąd kasacyjny rozpoznaje drugi z wymienionych zarzutów.

Wytknięte Sądowi pierwszej instancji naruszenie przepisów prawa procesowego sprowadzaja się do zarzutu akceptacji dowolnej oceny materiału dowodowego dokonanej przez Urząd Patentowy w zakresie braku analizy zdolności odróżniającej znaku towarowego w odniesieniu do całej masy towarów w klasie 7, 9 i usług w klasie 35. Autor skargi kasacyjnej podnosi, że organ w zaskarżonej decyzji automatycznie odnosi ocenę, której dokonał w stosunku do towarów w klasie 11 na towary i usługi całkowicie odmienne z klas 7, 9 i 35. Ponadto o dowolności ocen poczynionych przez organ świadczy przyjęty punkt widzenia odbiorcy, według którego dokonano zdolności odróżniającej zgłoszonego znaku słowno - graficznego. Wiele towarów objętych zgłoszeniem w obrocie nabywają profesjonaliści i fachowcy. Określenie kręgu odbiorców towarów ma, zdaniem strony skarżącej, fundamentalne znaczenie dla prawidłowej oceny zdolności odróżniającej znaku towarowego. Bowiem w przypadku profesjonalistów prosta grafika, a nawet detal są łatwo zauważalne, nie umykają uwadze klienta, a w konsekwencji stanowią wystarczającą minimalną cechę odróżniająca w znaku towarowym. Kolejnym przejawem dowolności oceny materiału dowodowego jest brak refleksji na temat relacji pomiędzy techniczną naturą towarów, dla których zgłoszony został znak towarowy, a oceną wymaganego stopnia zdolności odróżniającej. Towary z branży techniki, narzędzia i urządzenia nie są ozdabiane, a wizualizacja znaków towarowych charakteryzuje się prostotą i minimalizmem, co koresponduje z techniczną, profesjonalną naturą takich towarów.

Z kolei wskazane naruszenie przepisów prawa materialnego tj. błędnej wykładni przepisu art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 p.w.p., koresponduje z zarzutami procesowymi. Autor skargi kasacyjnej wywodzi bowiem, że w art. 129 p.w.p. chodzi o to, czy zgłoszonym znaku towarowym występują elementy nietypowe, specyficzne w kontekście zgłoszonych towarów i usług. Stosując prawidłową wykładnię omawianego przepisu należy dokonać oceny, czy znajdują się w znaku towarowym fantazyjne lub niestandardowe elementy wobec towarów. W takiej sytuacji należy rozważyć, czy stanowią one detal, który umknie uwadze klientów. Jeśli nie, to oznacza, że znak ma zdolność odróżniającą. Skarżący podnosi, iż w kontekście art. 129 ust. 2 pkt 1 p.w.p. nie wykazano na żadnym etapie postępowania, aby falistość napisów w znakach towarowych wobec zgłoszonych towarów i usług była elementem banalnym lub rozpowszechnionym, pozbawionym mocy indywidualizacji towarów.

Odnosząc się do tak sformułowanych i powiązanych ze sobą zrzutów prawa procesowego i materialnego, należy uznać je za nieuzasadnione. Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowej oceny legalności zaskarżonej decyzji, której nie można zarzucić błędnej wykładni art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 p.w.p. i braku wnikliwej analizy całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a tym samym naruszenia art.7, 77 i 80 k.p.a.

Art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 p.w.p. określa, jakie przesłanki muszą być spełnione, aby dane oznaczenie mogło być uznane za znak towarowy. Podstawową przesłanką udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy jest istnienie dostatecznych znamion odróżniających oznaczenia zgłoszonego do Urzędu Patentowego. Jest to zespół cech pozwalających zindywidualizować dany towar na rynku wśród towarów tego samego rodzaju pochodzących z innych przedsiębiorstw. Ta właściwość jest warunkiem spełnienia przez znak towarowy funkcji oznaczenia pochodzenia. Ustawa prawo własności przemysłowej wskazuje, na jakiego rodzaju oznaczenia nie udziela się praw wyłącznych. Wyliczenie przesłanek uniemożliwiających udzielenie prawa ochronnego na znak towarowy, zawarte w art. 129 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 p.w.p. ma charakter przykładowy, stanowi jednak wyraźnie, że nie ma dostatecznych znamion odróżniających oznaczenie, które składa się wyłącznie z elementów mogących służyć w obrocie do wskazywania rodzaju towaru, jego pochodzenia, jakości, wartości, przeznaczenia, sposobu wytwarzania, składu, funkcji lub przydatności. Zatem znak towarowy musi dla uzyskania ochrony wykazywać się przynależnymi tylko jemu cechami, które pozwolą wyróżnić towar nim oznaczony jako pochodzący z określonego źródła od innych towarów tego samego rodzaju mających inne pochodzenie. Podkreślenia wymaga, że część oznaczeń będzie jednak pozbawiona zdolności odróżniającej ze względu na treści, które oznaczenia będą niosły ze sobą, o czym stanowi art. 129 ust. 2 p.w.p. Opisowo-informacyjny charakter oznaczenia eliminuje możliwość jego rejestracji. A taki charakter ma oznaczenie, jeżeli wykazując wystarczająco bezpośredni i konkretny związek z przypisanymi mu towarami lub usługami, może pozwolić docelowemu kręgowi odbiorców " natychmiast i bez głębszego zastanowienia dostrzec w nim opis towarów lub usług lub jednej z ich podstawowych cech" (wyroki Sądu pierwszej Instancji z dnia 19 listopada 2009 r. ze spraw połączonych T-64/07 - T-66/07 oraz w sprawach połączonych T-200/07- 202/07)

Przenosząc te uwagi na grunt rozpoznawanej sprawy, należy zauważyć, że oceny znamion odróżniających dokonuje się przy uwzględnieniu towarów i usług, do oznaczania których przeznaczony jest dany znak. Oznaczenie "higrosterowanie" nie posiada dostatecznych znamion odróżniających w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego, bowiem sporny znak niesie przekaz o właściwościach towaru, a więc spełnia funkcję informacyjno-opisową. Dla spełnienia przestanki informacyjnego charakteru znaku towarowego wystarczająca jest niewątpliwa możliwość skojarzenia oznaczenia wprost z właściwością, rodzajem czy przeznaczeniem oznaczonego towaru. Towary wymienione w klasach 7, 9 ,11 oraz część towarów/usług w klasie 35, niewątpliwie będą kojarzyć się docelowemu odbiorcy z właściwością regulowania wilgotności powietrza. Właściwość ta odnosi się bowiem do wszelkiego rodzaju urządzeń przeznaczonych do klimatyzacji, wentylacji, urządzeń do czyszczenia, a także związanych z nimi urządzeń pomiarowych, mierników, a zatem wyrobów wymienionych w klasach 7, 9 i 11. Również towary/usługi objęte klasą 35, a mianowicie wyselekcjonowanie z myślą o osobach trzecich różnych produktów z zakresu wentylacji, klimatyzacji i administracji powietrzem tak, aby klienci mogli je obejrzeć lub wypróbować w dogodnych warunkach, dotyczą towarów, które niewątpliwie mają właściwości sterowania wilgotnością powietrza. Z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd pierwszej instancji ocenił zdolność odróżniającą oznaczenia "higrosterowanie" w odniesieniu do konkretnych towarów, które mają nimi być oznaczane. Opisowy lub ogólnoinformacyjny charakter oznaczenia to cecha, która świadczy o braku konkretnej zdolności odróżniającej znaku towarowego. Oceny należy dokonać również w odniesieniu do realiów tzw. "zwykłego obrotu gospodarczego", z uwzględnieniem kryterium zapatrywań przeciętnego odbiorcy (por. wyrok NSA z dnia 8 czerwca 2005 r. sygn. akt II GSK 65/05, Lex 158023). Punktem odniesienia przeszkód rejestracji znaku jest wypracowany przez orzecznictwo ETS model przeciętnego odbiorcy (konsumenta) jako osoby dobrze (właściwie) poinformowanej, uważnej i racjonalnej. Ten wzorzec przeciętnego konsumenta ma charakter jednolity na terytorium państw członkowskich UE i jest wiążący dla oceny w prawie znaków towarowych dla organów patentowych i sądów krajów członkowskich UE. Wobec powyższego za trafną należy uznać ocenę Sądu, że sporne oznaczenie ma opisowe znaczenie, informujące klientów w bezpośredni sposób o właściwościach i przeznaczeniu oferowanych towarów i tylko tak może być postrzegane przez przeciętnego konsumenta nabywającego ten towar.

W przypadku znaków słowno-graficznych posiadanie zdolności odróżniającej odnosi się do znaku towarowego jako całości, ocenie podlegają zatem zarówno elementy słowne, jak i graficzne. Sąd w uzasadnieniu wyroku dokonał prawidłowości oceny warstwy wizualnej znaku i stwierdził, iż w ogólnym wrażeniu wywołanym przez sporny znak dominuje słowo "higrosterowanie", zaś skromna grafika w istocie podkreśla jedynie jego czytelność. Grafika nie wyróżnia się szczególnymi cechami, które mogłyby być postrzegane jako charakterystyczne dodatkowo. Sąd kasacyjny podziela tę ocenę. Warstwa wizualna znaku nie jest na tyle charakterystyczna, aby stanowiła o wyróżnialności oznaczenia. Ogranicza się bowiem do zapisu słowa "higrosterowanie" linią falistą i pogrubioną czcionką. Grafika znaku nie przyciąga uwagi konsumenta, dla którego w ogólnym odbiorze znaku dominujące znaczenie ma warstwa słowna. W konsekwencji należy przyznać rację Sadowi pierwszej instancji, że oznaczenie jako całość nie ma charakteru fantazyjnego.

Mając powyższe na uwadze Naczelny Sąd Administracyjny na podstawie art. 184 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.