drukuj    zapisz    Powrót do listy

6042 Gry losowe i zakłady wzajemne, Gry losowe Kara administracyjna, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 1362/21 - Wyrok NSA z 2021-10-28, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 1362/21 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2021-10-28 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-07-01
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Cezary Pryca
Małgorzata Korycińska /przewodniczący sprawozdawca/
Maria Jagielska
Symbol z opisem
6042 Gry losowe i zakłady wzajemne
Hasła tematyczne
Gry losowe
Kara administracyjna
Sygn. powiązane
III SA/Po 451/20 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2021-03-18
Skarżony organ
Dyrektor Izby Administracji Skarbowej
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2016 poz 471 art. 89 ust. 1 pkt 2
Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych - tekst jednolity.
Dz.U. 2018 poz 800 art. 122
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - t.j.
Dz.U. 2016 poz 1799 art. 2, art. 330 ust. 2 pkt 3, art. 32 ust. 1 pkt 13
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej - tekst jedn.
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 151, art. 184, art. 182 § 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska (spr.) Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia NSA Maria Jagielska po rozpoznaniu w dniu 28 października 2021 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej W.K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 18 marca 2021 r. sygn. akt III SA/Po 451/20 w sprawie ze skargi W.K. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu z dnia [...] czerwca 2020 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od W.K. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu 2700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 18 marca 2021 r. sygn. III SA/Po 451/20 oddalił skargę W.K. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu z [...] czerwca 2020 r. w przedmiocie kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następującym stanie sprawy.

W dniu 24 listopada 2015 r. funkcjonariusze celni przeprowadzili kontrolę w lokalu w O. przy ul. [...]. W lokalu tym ujawniono włączone i gotowe do gry cztery urządzenia bez numerów o nazwach SILVER SHARK, SUPER V+ GAMINATOR, HOT SPOT i BLACK HORSE. Eksperyment procesowy wykazał, że gry na nich oferowane były grami na automatach w rozumieniu ustawy z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r. poz. 471; dalej: ustawa o grach hazardowych). Ustalono, że właścicielem lokalu i ww. urządzeń jest skarżący.

Naczelnik Wielkopolskiego Urzędu Celno-Skarbowego decyzją z [...] stycznia 2019 r., wydaną na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 ustawy o grach hazardowych, wymierzył skarżącemu karę pieniężną w wysokości 48000 zł z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry. Decyzja ta została utrzymana w mocy zaskarżoną decyzją Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Poznaniu.

Wojewódzki Sąd Administracyjny orzekł na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Uznał, że zaskarżone rozstrzygnięcie nie narusza prawa materialnego, ani przepisów postępowania w sposób mający lub mogący mieć istotny wpływ na wynik postępowania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd ten wskazał, że dowody zgromadzone w aktach sprawy stanowią wystarczającą podstawę do nałożenia na skarżącego kary za urządzanie gier na automatach poza kasynem gry. W świetle tych dowodów nie budzi wątpliwości, że gry urządzane na spornych urządzeniach miały charakter komercyjny, bo odpłatny, a także losowy, bo ich wynik był nieprzewidywalny dla grającego. WSA stwierdził, że dowód z przeprowadzonych gier kontrolnych (eksperyment procesowy) został pozyskany zgodnie z prawem. Ponadto, z materiału dowodowego wynika bezspornie, że za urządzającego gry na automatach poza kasynem gry w niniejszej sprawie należy uznać skarżącego bowiem był właścicielem lokalu, w którym prowadził działalność gospodarczą polegającą na urządzaniu gier na przedmiotowych automatach, czego skarżący nie kwestionuje i wynika to z treści jego zeznań.

Odnosząc się do zarzutu wydania decyzji na podstawie przepisów krajowych z pominięciem procedury notyfikacji Sąd pierwszej instancji powołał się na uchwałę składu siedmiu sędziów NSA z 16 maja 2016 r. sygn. II GPS 1/16, w której NSA stwierdził, że art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych może stanowić podstawę wymierzenia kary pieniężnej za naruszenie przepisów ustawy o grach hazardowych. Dla rekonstrukcji znamion deliktu administracyjnego, o którym mowa w omawianym przepisie oraz jego stosowalności w sprawach o nałożenie kary pieniężnej, nie ma znaczenia brak notyfikacji oraz techniczny - w rozumieniu dyrektywy 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE. L z 1998 r. Nr 204 s. 37, ze zm.; dalej: dyrektywa 98/34/WE) - charakter art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych.

W.K. wniósł od powyższego wyroku skargę kasacyjną, zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

1. naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, tj.:

a. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych w zw. z art. 1 pkt 11 dyrektywy nr 98/34/WE, poprzez oparcie rozstrzygnięcia na podstawie przepisu bezskutecznego, który nie może być podstawą do wymierzenia kary pieniężnej w postępowaniu administracyjnym;

b. art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych w zw. z art. 14 ust. 1 tej ustawy poprzez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 może być stosowany wobec podmiotu, który swoim zachowaniem naruszył zakaz wynikający z treści art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, który to przepis w świetle prawa unijnego jest bezskuteczny, bowiem ma charakter techniczny zgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 lipca

2012 r. sygn. C 213/11, C 214/11 i C 217/11, a w związku z wadliwą notyfikacją powołanego przepisu oraz brakiem notyfikacji przepisów będących jego wypełnieniem, w tym art. 2 ust. 3 - 5 ustawy o grach hazardowych, nie można tych przepisów stosować;

c. art. 2 ust. 3, 4, 5, art. 3, art. 4 ust. 1 pkt 1a, art. 8, art. 89 ust. 1 pkt 2, art. 89 ust. 2 pkt 2, art. 90, art. 91 ustawy o grach hazardowych poprzez ich zastosowanie w sytuacji, gdy nie istniały przesłanki faktyczne, jak i prawne do zastosowania tych przepisów;

d. art. 56 TFUE w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych poprzez orzeczenie wobec skarżącego kary pieniężnej uniemożliwiającej mu prowadzenie w sposób swobodny działalności gospodarczej, w sytuacji gdy żaden przepis szczególny takiej działalności nie zabraniał;

e. rażące naruszenie prawa, tj. art. 260 ust. 1 TFUE nakładającego na państwo polskie obowiązek wykonywania wyroków TSUE, poprzez niezastosowanie się do tego przepisu, co miało istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez wymierzenie wobec skarżącego kary pieniężnej.

2. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 122 Ordynacji podatkowej przez niewyjaśnienie w pełni stanu faktycznego, a w szczególności oparcie wyroku o eksperyment dokonany przez urzędników celnych, podczas gdy w sprawie konieczna była opinia biegłego z dziedziny mechaniki, elektromechaniki oraz automatów do gier, który miałby wiedzę wystarczającą do wydania pełnej i rzetelnej opinii w sprawie.

Skarżący kasacyjnie złożył oświadczenie o zrzeczeniu się rozprawy, wniósł o:

- uchylenie zaskarżonego wyroku;

- zwrócenie się w trybie art. 269 § 1 p.p.s.a. przez skład orzekający sądu administracyjnego o podjęcie uchwały w składzie pełnej Izby w zakresie odpowiedzi na pytanie: "Czy dla stosowania przepisu w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych w sprawach o nałożenie kary pieniężnej, ma znaczenie brak notyfikacji oraz techniczny charakter art. 14 ust. 1 tej ustawy (techniczny charakter w rozumieniu dyrektywy nr 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz. Urz. UE. L z 1998 r. Nr 204, s. 37, ze zm.)?", w celu zmiany stanowiska wyrażonego w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 maja 2016r., sygn. akt II GPS 1/16;

- przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego w trybie art. 193 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. – Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co do zgodności art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych z art. 2, art. 20, art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, w zakresie w jakim przepis ten przewiduje uprawnienie organu celnego do nakładania kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach poza kasynem gry w sztywno określonej wysokości, bez możliwości miarkowania wysokości tej kary;

- zasądzenie od organu na rzecz skarżącego zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych, a nadto 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną organ wniósł o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw.

Zauważyć na wstępie należy, że Naczelny Sąd Administracyjny jest związany granicami przedstawionego mu środka odwoławczego, chyba że zachodzi któraś z przesłanek nieważności postępowania, enumeratywnie określonych w art. 183 § 2 p.p.s.a., uwzględniana przez Sąd z urzędu. W niniejszej sprawie nie dostrzeżono jednakże uchybień, które mogłyby świadczyć o nieważności postępowania przeprowadzonego przez WSA w Poznaniu. Rozpatrzenie sprawy w postępowaniu kasacyjnym sprowadza się więc do oceny zasadności zarzutów sformułowanych w skardze kasacyjnej.

W pierwszym rzędzie należy odnieść się do sformułowanego w skardze kasacyjnej wniosku o przedstawienie Trybunałowi Konstytucyjnemu pytania prawnego celem zbadania zgodności z Konstytucją RP art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych w zakresie, w jakim nakłada karę w sztywno określonej wysokości, bez możliwości jej miarkowania.

Nie budzi wątpliwości, że w sprawie mamy do czynienia z urządzającym gry, który jest właścicielem kontrolowanego lokalu i ujawnionych w nim automatów, oraz że udostępnił te urządzenia w sposób ogólnodostępny osobom trzecim, umożliwiając im prowadzenie gier na tych automatach.

Zdaniem NSA, nie do zaakceptowania jest wiązanie wysokości a przez to skuteczności sankcji z art. 89 ustawy o grach hazardowych z osiągniętym przez karany podmiot "zyskiem" z eksploatowanego niezgodnie z prawem automatu hazardowego, stopniem szkodliwości społecznej jego zachowania, ilością posiadanych przez ten podmiot "maszyn" czy też przyczynami dla których dopuścił się penalizowanego administracyjnie zachowania.

Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje, że zarówno wysokość kary z art. 89 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2 ustawy o grach hazardowych jak też przesłanki jej nakładania były oceniane przez Trybunał Konstytucyjny (por. wyrok z 21 października 2015 r. sygn. akt P 32/12; publ. OTK-A 2015/9/148, Dz.U. z 2015 r. poz. 1742). W orzeczeniu tym Trybunał Konstytucyjny zauważył, że cele, których urzeczywistnieniu ma służyć ustawa o grach hazardowych w ogólności, a w szczególności przewidziany w niej mechanizm administracyjnych kar pieniężnych, wynika z przedstawionej przez ustawodawcę i zasługującej na aprobatę potrzeby:

1) wzmocnienia kontroli państwa nad rynkiem gier i zakładów wzajemnych,

2) realizacji celów paternalistycznych, polegających na ochronie społeczeństwa przed negatywnymi skutkami hazardu, tj. ochronie dorosłych i nastolatków przed uzależnieniem od hazardu i przed rosnącymi wydatkami społeczeństwa na gry hazardowe, a także ochrona przed ponoszeniem kosztów społecznych i ekonomicznych uzależnienia przez rodziny hazardzistów i ich pracodawców, ale także całego społeczeństwa,

3) ochrony praworządności, w tym walki z szarą strefą,

4) zwiększania "pewności" podmiotów legalnie prowadzących działalność poprzez:

a) wprowadzenie restrykcyjnych kar administracyjnych dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie gier hazardowych urządzanych bez zezwolenia lub koncesji oraz dla ich uczestników,

b) wprowadzenie obowiązku uzyskiwania koncesji na prowadzenie kasyna gry.

Trybunał wskazał, że wysokość kary z art. 89 ust. 2 pkt 2 ustawy o grach hazardowych uzasadniona jest celem ustawy. Przepis ten chroni bowiem przed urządzaniem gier hazardowych poza kasynem gry, w konsekwencji chroni również przed popełnieniem przestępstwa skarbowego, czyli narażeniem mienia Skarbu Państwa, mienia uczestników działalności hazardowej, naruszeniem porządku publicznego, zagrożeniem dla zdrowia i mienia osób, a także "przed działalnością zorganizowanych struktur przestępczych, tradycyjnie zainteresowanych lokowaniem mienia uzyskanego w drodze przestępczej w działalności hazardowej".

Z tych względów wysokość kary administracyjnej, aby mogła spełnić swoją rolę prewencyjną, nie może być zbyt niska, a wywodzona z Konstytucji RP zasada proporcjonalności nie może służyć za podstawę ochrony interesu wynikającego z naruszenia prawa (por. wyrok z 26 marca 2002 r. sygn. SK 2/01, OTK ZU nr 2/A/2002 poz. 15). Dodać również należy, iż kara 12.000 zł, o której mowa w art. 89 ust. 2 pkt 2 ustawy o grach hazardowych ma również za zadanie m.in. zrekompensowanie niepobranej należności publicznoprawnej, jakim jest podatek od gier.

W tych okolicznościach Naczelny Sąd Administracyjny nie widzi potrzeby kierowania do Trybunału Konstytucyjnego pytania prawnego we wskazanym przez stronę zakresie, gdyż zdaniem Sądu w rozpoznawanej sprawie nie wyłoniły się kwestie, które nie mogłyby być rozstrzygnięte samodzielnie przez Sąd. Zauważyć można przy tym, że Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie podkreśla, że pytanie prawne nie może być traktowane jako środek służący do usuwania wątpliwości co do wykładni przepisów, których treść nie ma jednoznacznej interpretacji w praktyce ich stosowania. Trybunał Konstytucyjny nie może też rozstrzygać wątpliwości prawnych związanych ze sprawowaniem przez sądy wymiaru sprawiedliwości (np. postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 22 października 2007 r. sygn. akt P24/07).

Za chybione Naczelny Sąd Administracyjny uznaje zarzuty określone w pkt 1 lit. a) i b) skargi kasacyjnej, podważające możliwość nałożenia kary z powodu naruszenia przepisu - w ocenie skarżącego kasacyjnie - bezskutecznego. Strona podważa równocześnie prawidłowość i sens uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 maja 2016 r. sygn. II GPS 1/16, rozstrzygającej zagadnienie prawne dotyczące możliwości samoistnego zastosowania art. 89 ust. 1 pkt. 2 ustawy o grach hazardowych, pomimo stwierdzonego technicznego charakteru art. 14 ust. 1 tej ustawy.

Sąd orzekający w niniejszym składzie w pełni akceptuje wywody prawne zawarte we wskazanej uchwale, przyjmując je jako własne. Nie ma jakichkolwiek podstaw do kwestionowania tego rozstrzygnięcia, zwłaszcza w kierunku wskazywanym przez stronę. Jedynie więc w niezbędnym zakresie przypomnieć należy, iż oceny relacji pomiędzy art. 14 ust. 1 oraz art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych należy dokonywać na tle konkretnych spraw administracyjnych i sądowoadministracyjnych. Skoro zatem art. 89 ust. 1 pkt 2 penalizuje urządzanie gier na automatach w sposób niezgodny z prawem, a z art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych wynika, że urządzanie gier na automatach jest dozwolone w kasynach gry (po spełnieniu szeregu wymagań), to z punktu widzenia stosowania albo odmowy zastosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 istotne jest to, czy podmiot prowadzący działalność regulowaną ustawą o grach hazardowych w ogóle poddał się działaniu zasad nią określonych, czy ocenę taką zlekceważył. Dodatkowo należy wskazać, iż przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych ma również zastosowanie w przypadku naruszenia zasad określonych przez ustawodawcę w przepisach międzyczasowych (art. 129 - art. 140 ustawy o grach hazardowych). Z odczytywanego bowiem a contrario art. 141 ustawy o grach hazardowych wynika, iż wadliwe działanie w tym zakresie podlega karze z art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych. Przepis ten (art. 89 ust. 1 pkt 2) nie odnosi się zatem jedynie do art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych, a ma znacznie szersze zastosowanie.

Niestosowanie norm ustawy o grach hazardowych, w sytuacji całkowitego zignorowania istoty reglamentacji dostępu do działalności w dziedzinie hazardu, nie może być "legitymizowane" wyrywkowym interpretowaniem stanowiska Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zawartego w wyroku z 19 lipca 2012 r. w sprawach połączonych C-213/11, C-214/11 i C-217/11 (zwłaszcza w pkt 25).

Reasumując, nie jest tak, że art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych pozostaje w tak ścisłym funkcjonalnym związku z technicznym przepisem art. 14 ustawy o grach hazardowych, który zawsze i bezwarunkowo - a więc, bez względu na elementy i okoliczności konkretnych stanów faktycznych - uzasadnia odmowę jego zastosowania, jako podstawy nałożenia kary pieniężnej, ilekroć podmiot urządzający gry na automatach czyni to poza kasynem gry. Przepis art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych ma wszelkie cechy przepisu nakładającego sankcję administracyjną, za zachowania niezgodne z prawem, których nie można zamknąć jedynie w zakazie urządzania gier poza kasynem gry. Sens kary administracyjnej tkwi bowiem m.in. w przymuszeniu do respektowania nakazów i zakazów. Dzięki temu norma sankcjonująca motywuje adresatów norm sankcjonowanych do poszanowania prawa np. do płacenia podatku od gier, itp. Tymczasem strona, bez dostrzegania ogółu uwag TSUE, wyłącznie ze sformułowania o technicznym charakterze art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych wyprowadza wniosek, iż jest zwolniona z jakichkolwiek obowiązków i może działalność w dziedzinie hazardu prowadzić bez ograniczeń.

W tym stanie rzeczy zarzuty, zmierzające do wykazania obowiązku odmowy stosowania art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych – w związku z brakiem notyfikacji art. 14 ust. 1 tej ustawy – ocenić trzeba jako próbę nadużycia w powoływaniu się na normy prawa wspólnotowego, jak i stosowanego na ich podstawie orzecznictwa ETS (obecnie TSUE).

Odnosząc się do zarzutu wymienionego w pkt 1 lit. c petitum skargi kasacyjnej wskazać trzeba, że sposób jego sformułowania nie poddaje się kontroli instancyjnej. Przypomnieć bowiem należy, że naruszenie przepisów prawa materialnego może polegać na błędnej wykładni lub niewłaściwym zastosowaniu. Błędna wykładnia prawa opiera się na założeniu, że wskazany w skardze kasacyjnej przepis prawa ma w sprawie zastosowanie, jednakże został mylnie zrozumiany przez Sąd pierwszej instancji, czy to sprzecznie z zasadami logicznego rozumowania, czy też niezgodnie z intencją jaka przyświecała ustawodawcy przy redagowaniu danego przepisu. Wówczas skarga kasacyjna, stosownie do art. 176 p.p.s.a., powinna uzasadnić, na czym polegało niewłaściwe zrozumienie treści tego przepisu przez Sąd pierwszej instancji. Z kolei naruszenie prawa materialnego przez niewłaściwe zastosowanie może przybrać formę wadliwego wyboru normy prawnej w odniesieniu do ustalonego stanu faktycznego, a więc błąd w subsumpcji. Przejawem takiego naruszenia prawa materialnego może być również przyjęcie braku przepisu prawa, podczas gdy on istnieje, a więc na nieznajomości prawa lub nawet dopuszczeniu się prostej omyłki. Skarga kasacyjna pod wspomnianym kątem nie sprecyzowała dostatecznie i nie uzasadniła zarzutu naruszenia prawa materialnego.

Na tle niniejszej sprawy i powyższych rozważań za chybiony w całości uznać należy również zarzut określony w pkt 1 lit. d petitum skargi kasacyjnej. Skarżący kasacyjnie wnioskuje na podstawie błędnego założenia, iż wobec technicznego charakteru art. 14 ust. 1 ustawy o grach hazardowych może nieskrępowanie prowadzić hazardową działalność gospodarczą. Nakładanie więc na niego kar z tego tytułu jest przejawem ograniczenia swobody działalności gospodarczej.

Naczelny Sąd Administracyjny, na co wyżej wskazano, odmiennie postrzega i ocenia skuteczność orzeczonej wobec skarżącego na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy o grach hazardowych kary pieniężnej.

Z omówionych względów, na tle rozpatrywanej sprawy, Naczelny Sąd Administracyjny nie powziął również wątpliwości, które wymagałyby rozstrzygnięcia w formie uchwały w składzie pełnej Izby NSA w celu zmiany stanowiska wyrażonego w uchwale składu siedmiu sędziów NSA z 16 maja 2016 r. sygn. II GPS 1/16.

Natomiast zarzut rażącego naruszenia art. 260 ust. 1 TFUE, tj. zarzut pkt 1 lit. e petitum skargi kasacyjnej, nie został - wbrew wymogom ustawowym określonym w art. 176 § 1 pkt 2 p.p.s.a. - uzasadniony w skardze kasacyjnej i z tej przyczyny nie mógł on zostać uwzględniony. Pomimo, że p.p.s.a. nie określa warunków formalnych, uzasadnienia skargi kasacyjnej - to jednakże przyjmuje się, że powinno ono szczegółowo określać, do jakiego, zdaniem skarżącego, naruszenia przepisów prawa doszło w postępowaniu przed Sądem pierwszej instancji i na czym to naruszenie polegało, a w przypadku zarzucania uchybień przepisom procesowym należy dodatkowo wykazać, że to naruszenie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Ma ono zatem za zadanie wykazanie trafności (słuszności) zarzutów postawionych w ramach podniesionej podstawy, co oznacza, że musi zawierać argumenty mające na celu "usprawiedliwienie" przytoczonej podstawy kasacyjnej (por. wyroki NSA: z 5 sierpnia 2004 r. sygn. FSK 299/04, z glosą A. Skoczylasa OSP 2005 nr 3 poz. 36; z 9 marca 2005 r. sygn. GSK 1423/04; z 10 maja 2005 r. sygn. FSK 1657/04; z 12 października 2005 r. sygn. I FSK 155/05; z 23 maja 2006 r. sygn. II GSK 18/06; z 4 października 2006 r. sygn. I OSK 459/06; dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod adresem http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Oznacza to, iż brak uzasadnienia sformułowanego zarzutu kasacyjnego, a więc i argumentacji mającej wykazywać zasadność tego zarzutu, stanowi istotną wadę konstrukcyjną skargi kasacyjnej, która nie może być usunięta przez Sąd kasacyjny w drodze dedukcji czy przypuszczania, na czym to naruszenie biorąc pod uwagę treść zarzucanego przepisu mogło - zdaniem skarżącego kasacyjnie - polegać. Niezależnie od tego zauważyć trzeba, że przepis art. 260 TFUE normuje środki zapewniające wykonanie wyroku Trybunału Europejskiego przez państwa członkowskie i jest adresowany do instytucji unijnych - Komisji i TSUE. Przepis ten nie był - i nie mógł być - stosowany przez Sąd pierwszej instancji, co oznacza, że nie mógł on zostać przez ten Sąd naruszony. Brak uzasadnienia zarzutu naruszenia tego przepisu jest zatem tym bardziej dotkliwy.

Odnosząc się do zarzutów naruszenia przepisów postępowania (w ramach podstawy kasacyjnej z art. 174 pkt 2 p.p.s.a.), w których skarżący kasacyjnie kwestionuje prawidłowość dokonania ustaleń w oparciu o eksperyment przeprowadzony przez funkcjonariuszy celnych, wskazać trzeba, że organy prowadząc postępowanie w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej z tytułu urządzania gier na automatach z naruszeniem przepisów ustawy o grach hazardowych, miały – co wynika z całokształtu obowiązującej w dniu kontroli regulacji ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (ostatni tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 1799 ze zm.) – kompetencję do samodzielnej oceny charakteru danej gry. Organom tym ustawodawca powierzył kompleks zadań wynikających z ustawy o grach hazardowych, a mianowicie kompetencje w kwestiach podatkowych (wymiaru, poboru), związanych z udzielaniem koncesji i zezwoleń, zatwierdzaniem regulaminów i rejestracją urządzeń (art. 2 ustawy o Służbie Celnej). W zadaniach Służby Celnej mieściło się też wykonywanie całościowej kontroli w wymienionych powyżej dziedzinach, a także – co istotne w realiach tej sprawy – w zakresie przestrzegania przepisów regulujących urządzanie i prowadzenie gier hazardowych. Kontrola ta przebiegała w myśl przepisów rozdziału 3 tej ustawy (art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o Służbie Celnej), a w jej ramach, funkcjonariusze celni byli uprawnieni do podjęcia określonych czynności, w tym do przeprowadzania w drodze eksperymentu, doświadczenia lub odtworzenia, możliwości gry m.in. na automacie (art. 32 ust. 1 pkt 13 ustawy o Służbie Celnej). Skoro normy ustawy o grach hazardowych wskazują, jakie cechy gry pozwalają uznać ją za grę na automacie, to organy celne prowadzące postępowanie posiadały kompetencje do oceny, czy dane urządzenie jest automatem w rozumieniu tych norm.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, Sąd pierwszej instancji prawidłowo zaakceptował ustalenia organów dokonane z poszanowaniem zasady prawdy obiektywnej wynikającej z art. 122 Ordynacji podatkowej. Skarga kasacyjna tych ustaleń skutecznie nie podważa. Pomijając omówione już kwestie natury merytorycznej, nie wskazano w niej nawet wpływu zarzucanego naruszenia przepisu postępowania na wynik sprawy, w sposób, w jaki należałoby tego oczekiwać w świetle art. 174 pkt 2 w związku z art. 176 p.p.s.a

Reasumując, Naczelny Sąd Administracyjny nie znalazł podstaw do uwzględnienia skargi kasacyjnej, którą oddalił działając na podstawie art. 184 p.p.s.a. i art. 182 § 2 p.p.s.a.

O kosztach postępowania kasacyjnego, obejmujących wynagrodzenie pełnomocnika organu, orzekł na podstawie art. 204 pkt 1 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a. w zw. z § 14 ust. 1 pkt 2 lit. b) w zw. z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. a) w zw. z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 września 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 265 ze zm.).



Powered by SoftProdukt