drukuj    zapisz    Powrót do listy

648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego 658, Dostęp do informacji publicznej, Inne, Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny, I OSK 1454/15 - Wyrok NSA z 2016-04-29, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

I OSK 1454/15 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2016-04-29 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2015-05-15
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Iwona Bogucka /przewodniczący/
Jolanta Sikorska /sprawozdawca/
Rafał Wolnik
Symbol z opisem
648 Sprawy z zakresu informacji publicznej i prawa prasowego
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Sygn. powiązane
II SAB/Po 150/14 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2015-02-12
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Uchylono zaskarżony wyrok i przekazano sprawę do ponownego rozpoznania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny
Powołane przepisy
Dz.U. 2012 poz 270 art. 50, art. 183 § 1 i 2, art. 185 § 1, art. 286 § 2, art. 149 § 1, art. 203 pkt. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jednolity.
Dz.U. 2001 nr 112 poz 1198 art. 1 ust. 1, art. 4 ust. 1 pkt. 5, art. 5, art. 14 ust. 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej.
Dz.U. 2013 poz 1226 art. 32 ust. 1, art. 34, art. 35 a ust. 2, art. 35 ust. 3
Ustawa z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie - tekst jedn.
Dz.U. 1984 nr 5 poz 24 art. 3 a, art. 25 ust. 1
Ustawa z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Iwona Bogucka Sędziowie: Sędzia NSA Jolanta Sikorska (spr.) Sędzia del. WSA Rafał Wolnik Protokolant st. inspektor sądowy Tomasz Zieliński po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2016 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 12 lutego 2015 r. sygn. akt II SAB/Po 150/14 w sprawie ze skargi P.G. redaktora naczelnego Dziennika "Ł." na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w przedmiocie udzielenia informacji prasowej 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu, 2. zasądza od P.G. redaktora naczelnego Dziennika "Ł." na rzecz Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 lutego 2015 r., sygn. akt II SAB/Po 150/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Redaktora naczelnego dziennika "Ł" – P.G. na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w przedmiocie udzielenia informacji prasowej: zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 7 października 2014 r. w terminie czternastu dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku; stwierdził, że bezczynność organu nie miała charakteru rażącego naruszenia prawa; zasądził od Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie na rzecz skarżącego kwotę 357 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy.

Pismem z dnia 7 października 2014 r. dziennikarz dziennika "Ł." K.M. zwrócił się do Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie o udzielenie informacji poprzez przesłanie kopii protokołów i uchwał podjętych przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w 2014 r., w formie kserokopii przesyłką pocztową lub skanów pocztą elektroniczną. Jako podstawę prawną swojego żądania wskazał art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24 z późn. zm.), dalej: u.p.p.

Przewodniczący Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie pismem z dnia 15 października 2014 r. zwrócił się do redaktora naczelnego dziennika "Ł." o udokumentowanie, że K.M. jest dziennikarzem uprawnionym do żądania powyższych informacji. Jednocześnie wskazał, że z wnioskowanymi dokumentami można zapoznać się w biurze Zarządu, codziennie w godzinach urzędowania biura.

Pismem z dnia 8 listopada 2014 r. redaktor naczelny dziennika "Ł." P.G. wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu skargę na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w przedmiocie udzielenia informacji prasowej na wniosek z dnia 7 października 2014 r. W uzasadnieniu skargi podał, że do dnia wniesienia skargi wnioskowana informacja nie została udzielona, a brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie jest bezczynnością w tym przedmiocie. Wskazał, że w świetle art. 3a u.p.p. dla wskazania właściwego trybu dostępu do określonej informacji w sytuacji, gdy wnioskuje o nią prasa, decydujące znaczenie ma ocena charakteru tej informacji oraz charakteru adresata wniosku. W sytuacji bowiem, gdy wniosek taki będzie dotyczył informacji publicznej i zostanie skierowany do podmiotu zobowiązanego na mocy art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.), dalej: u.d.i.p., do udostępniania informacji publicznych właściwym dla jego załatwienia będzie tryb określony w przepisach u.d.i.p. Zdaniem skarżącego, Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, a przez to objęty regulacją art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Zadania nałożone na Związek w drodze ustawy mają charakter publiczny w związku z czym informacja o działalności jego organów określonych w ustawie winna być udzielana na wniosek zarówno prasy, jak i każdego obywatela R.P. na podstawie przepisów u.d.i.p.

Zdaniem skarżącego, wniosek z dnia 7 października 2014 r., jako dotyczący udzielenia informacji o charakterze publicznym i skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, podlegał rozpatrzeniu przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w trybie u.d.i.p., a nie w trybie art. 4 u.p.p. Oznacza to, że brak odpowiedzi Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie jest bezczynnością w tym przedmiocie.

W odpowiedzi na skargę Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie wniósł o jej oddalenie. W uzasadnieniu wskazał, że jako podstawę prawną wniosku z dnia 7 października 2014 r. podano art. 4 ust. 1 i art. 11 ust. 1 u.p.p. Z żądaniem udzielenia informacji prasowej może wystąpić tylko dziennikarz, w związku z czym organ pismem z dnia 15 października 2014 r. zwrócił się do redakcji o potwierdzenie, że K.M. jest dziennikarzem. Ponadto wnioskodawca został poinformowany o możliwości zapoznania się z dokumentami w siedzibie Zarządu od poniedziałku do piątku w godzinach od 7 do 15. Pismo to pozostało bez odpowiedzi. W konsekwencji nie można zarzucić organowi pozostawania w stanie bezczynności. Zarząd wskazał ponadto, że wgląd do żądanych dokumentów mógł się opierać jedynie na ustawie Prawo prasowe, a nie na ustawie o dostępie do informacji publicznej.

Zaskarżonym wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uwzględnił skargę. Wyjaśnił, że w świetle przepisów ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe (Dz. U. Nr 2, poz. 24 ze zm.), dalej: u.p.p., w szczególności art. 25 ust. 1 w zw. z art. 7 ust. 1 pkt 7, art. 1 i art. 3a tej ustawy, oraz przedstawionego wypisu z rejestru dzienników i czasopism, nie budzi wątpliwości legitymacja czynna redaktora naczelnego dziennika "Ł." P.G. jako kierującego redakcją, skoro w piśmie z dnia 7 października 2014 r. o udzielenie informacji zwracał się dziennikarz redakcji tego dziennika, powołując się na działanie z upoważnienia wyżej wymienionego. Zarówno bowiem dziennikarz, jak i redaktor naczelny konkretnego dziennika, mieszczą się w pojęciu "prasa" w rozumieniu tej ustawy. Przytaczając treść art. 7 ust. 2 pkt 1 u.p.p. Sąd I instancji wskazał, że interes prawny w tej sytuacji niewątpliwie ma więc redaktor naczelny dziennika jako osoba kierująca na mocy art. 25 ust. 1 u.p.p. jego redakcją.

Sąd ten przytoczył przepis art. 3a u.p.p., zgodnie z którym w zakresie prawa dostępu prasy do informacji publicznej stosuje się przepisy u.d.i.p. Oznacza to, że udostępnienie prasie informacji, która ma walor informacji publicznej w rozumieniu ww. ustawy, odbywa się w trybie ustawy o dostępie do informacji publicznej, a nie w trybie art. 4 ustawy Prawo prasowe.

Sąd I instancji wskazał, że zgodnie z poglądem ukształtowanym w orzecznictwie sądów administracyjnych, Polski Związek Łowiecki jest podmiotem wykonującym zadania publiczne, do którego mają zastosowanie przepisy u.d.i.p., bowiem ustawodawca przekazał mu do realizacji zadania z zakresu administracji publicznej. Zdania te wynikają m.in. z art. 34 ustawy z dnia 13 października 1995 r. Prawo łowieckie (Dz. U. z 2013 r., poz. 1226, ze zm.). Zadania nałożone na związek w drodze ustawy ze względu na ich cel mają charakter publiczny. O publicznoprawnym charakterze działalności Polskiego Związku Łowieckiego świadczy także konieczność odbycia przez osoby ubiegające się o uprawnienia do polowania, szkolenia prowadzonego przez Związek (art. 42 ust. 4 -7 ustawy Prawo łowieckie). Zadania określone w art. 34 ustawy Prawo łowieckie mogą być realizowane również przez organy okręgowe Związku, w tym jego zarządy okręgowe (art. 32a ust. 4 ustawy Prawo łowieckie).

Przepis art. 4 ust. 1 u.d.i.p. wymienia podmioty zobowiązane do udostępniania informacji publicznej, przy czym katalog podmiotów wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 tej ustawy nie ma charakteru zamkniętego, gdyż ustawodawca posłużył się w określeniu tego katalogu zwrotem "w szczególności". Podmiotem zobowiązanym do zajęcia stanowiska w przedmiocie wniosku o udostępnienie informacji publicznej może być zatem zarówno Polski Związek Łowiecki, jak i jego jednostka organizacyjna w postaci zarządu okręgowego, a co za tym idzie, zarówno Polski Związek Łowiecki, jak i zarządy okręgowe i koła łowieckie, uprawnione są do rozpoznawania wniosków o udostępnienie informacji publicznej, w tym do wydawania rozstrzygnięć, o jakich mowa w art. 16 ust. 1 u.d.i.p.

Sąd I instancji stwierdził, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego jest podmiotem zobowiązanym do udzielania informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., i co za tym idzie, do rozpoznania wniosku o udostępnienie informacji publicznej przez ten podmiot stosować się będzie przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej i to niezależnie od tego, czy wniosek pochodzi od obywatela działającego w imieniu własnym, czy od prasy.

W ocenie Sądu I instancji, dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy niezbędne jest także ustalenie, czy żądane informacje są informacją publiczną. Przepisy ustawy o dostępie do informacji publicznej stosuje się bowiem jedynie do tego rodzaju informacji, co oznacza, że w przypadku złożenia wniosku o udostępnienie informacji nie będącej informacją publiczną podmiot, do którego wniosek ten skierowano, nie jest zobowiązany do podejmowania działań wskazanych w przepisach ustawy o dostępie do informacji publicznej i, co za tym idzie, nie pozostaje w bezczynności zarówno wtedy, gdy udzielił wnioskodawcy zwykłym pismem odpowiedzi, że żądana informacja nie jest informacją publiczną, jak i wtedy, gdy nie podjął jakichkolwiek działań dla załatwienia wniosku.

Sąd I instancji wskazał, że we wniosku z dnia 7 października 2014 r. zwrócono się o udzielenie informacji, która miała charakter informacji publicznej. Dotyczyła ona bowiem informacji z zakresu przedmiotu działalności i zasad funkcjonowania zobowiązanego organu w rozumieniu art. 6 ust. 1 pkt 2 i 3 u.d.i.p. Sąd ten zgodził się co do zasady z organem, że informacje objęte wnioskiem skarżącego nie zostały wytworzone przez podmiot posiadający status funkcjonariusza publicznego w rozumieniu art. 155 § 13 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.), a zatem nie odpowiadają definicji dokumentu urzędowego z art. 6 ust. 2 u.d.i.p. Konkluzja ta nie zmienia jednak faktu, że prawo dostępu do informacji publicznej obejmuje w świetle art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 u.d.i.p. również prawo dostępu do informacji publicznej nieposiadającej statusu dokumentu urzędowego. Tym samym skarżący mógł domagać się udostępnienia wnioskowanych informacji, ponieważ miały one status informacji publicznej.

W ocenie Sądu I instancji, skoro wniosek z dnia 7 października 2014 r. dotyczył informacji o charakterze publicznym i został skierowany do podmiotu wykonującego zadania publiczne, to pomimo, że żądanie to pochodziło od prasy w rozumieniu art. 7 ust. 2 pkt 1 Prawa prasowego, stosownie do art. 3a tej ustawy podlegało rozpatrzeniu przez Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w trybie przewidzianym w ustawie o dostępie do informacji publicznej – niezależnie od podstawy prawnej żądania udzielenia informacji wskazanej we wniosku.

Sąd Wojewódzki podkreślił, że ustawa o dostępie do informacji publicznej nie zawiera jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku o udostępnienie informacji publicznej. Wniosek taki może przybrać każdą formę, o ile wynika z niego w sposób jasny, co jest jego przedmiotem. Cel wymienionej ustawy oraz regulacja zawarta w art. 10 ust. 2 przewidująca, że informacja publiczna, która może być niezwłocznie udostępniona, jest udostępniana w formie ustnej lub pisemnej bez pisemnego wniosku, uzasadnia przyjęcie, że postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej jest odformalizowane i uproszczone. Z tego względu braku formalnego nie będzie stanowił brak upoważnienia (pełnomocnictwa) do wystąpienia z wnioskiem o udzielenie informacji publicznej w imieniu innego podmiotu.

W ocenie Sądu I instancji, wniosek z dnia 7 października 2014 r. złożony przez K.M. jako dziennikarza dziennika "Ł.", pomimo niedołączenia do niego upoważnienia do występowania w imieniu redaktora naczelnego tego dziennika, wszczął postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej. Żądanie przez organ wyjaśnień od redaktora naczelnego, czy osoba składająca wniosek jest dziennikarzem redakcji, nie miało zdaniem tego Sądu żadnego wpływu na skuteczność złożenia wniosku i na obowiązek organu do rozpatrzenia wniosku zgodnie z powołanymi wyżej przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej.

Sąd I instancji, przytaczając treść art. 14 ust. 1 i 2 u.d.i.p. wskazał, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie obowiązany był udostępnić informację publiczną w formie wskazanej we wniosku z dnia 7 października 2014 r., tj. w postaci kserokopii przesłanej pocztą tradycyjną lub pocztą elektroniczną. Wymogowi temu nie czyni natomiast zadość pismo z dnia 15 października 2014 r. informujące o możliwości zapoznania się z żądanymi dokumentami w siedzibie organu. Uchylenie się bowiem od zarzutu bezczynności możliwe było albo poprzez udzielenie informacji publicznej w sposób wskazany we wniosku, albo poprzez wystosowanie pisma, o jakim mowa w art. 14 ust. 2 u.d.i.p. Żaden z tych wymogów nie został zachowany w rozpatrywanej sprawie, co zdaniem Sądu I instancji uzasadniało wniosek o pozostawaniu organu w stanie bezczynności. Udostępnienie informacji publicznej powinno nastąpić bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.).

Załatwienie sprawy wymagało w pierwszym rzędzie ustalenia, czy żądane informacje publiczne znajdują się w posiadaniu podmiotu, czy są to informacje proste czy przetworzone, czy podmiot zobowiązany posiada środki techniczne umożliwiające udostępnienie informacji w sposób wskazany przez wnioskodawcę oraz czy udostępnienie żądanych informacji nie podlega ograniczeniu ze względu na tajemnice prawnie chronione.

Sąd I instancji wskazał, że Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie do dnia wyrokowania nie udzielił żądanej informacji, jak również nie podjął czynności, ani nie wydał rozstrzygnięć przewidzianych w przepisach art. 13 ust. 2, art. 14 ust. 2, art. 15 ust. 2, art. 16 ust. 1 i art. 17 ust. 1 u.d.i.p., tym samym na dzień złożenia skargi oraz na dzień wyrokowania pozostawał w bezczynności w rozpoznaniu wniosku z dnia 7 października 2014 r.

Powołując się na powyższe Sąd I instancji wskazał, że na podstawie art. 149 P.p.s.a. w punkcie I wyroku zobowiązał Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie do załatwienia wniosku skarżącego z dnia 7 października 2014 r. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej w terminie 14 dni od dnia zwrotu organowi akt sprawy z prawomocnym wyrokiem. Podał, że załatwienie tego wniosku powinno nastąpić w sposób przewidziany w u.d.i.p. z uwzględnieniem wywodów Sądu zaprezentowanych powyżej. Stwierdził, że bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa z tego względu, że Zarząd nie pozostawił wniosku z 7 października 2014 r. bez jakiejkolwiek odpowiedzi, a pozostawanie przez ten podmiot w stanie bezczynności wynikało nie z lekceważenia przepisów prawa, lecz z błędnej ich interpretacji. O kosztach postępowania Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 200 i art. 205 § 2 P.p.s.a.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył Zarząd Okręgowy Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie. Zaskarżył wyrok w całości, zarzucając mu naruszenie:

- art. 151 P.p.s.a, poprzez jego błędne niezastosowanie oraz art. 149 § 1 P.p.s.a. poprzez jego błędne zastosowanie, podczas gdy działaniu Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie nie można było zarzucić bezczynności w sprawie, co miało istotny wpływ na wynik sprawy;

- art. 13 ust. 1 u.d.i.p. w zw. z art. 3a u.p.p., poprzez niewłaściwe zastosowanie, polegające na zobowiązaniu do udostępnienia informacji prasie (rozpoznania wniosku) na skutek wniosku z dnia 7 października 2014 r., podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne prowadzą do konkluzji, że to nie prasa wnioskowała o informacje;

- art. 7 ust. 2 pkt 1 i 5 oraz art. 11 ust. 1 u.p.p. w zw. z art. 3a u.p.p. poprzez niewłaściwe zastosowanie, podczas gdy w prawidłowo ustalonym stanie faktycznym brak było podstaw do zastosowania ww. przepisów;

- art. 50 P.p.s.a poprzez błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że skarżący posiada uprawnienie do wniesienia skargi w niniejszej sprawie, co miało wpływ na wynik sprawy, podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne w sprawie prowadziły do uznania, że P.G. - redaktor naczelny dziennika "Ł.", nie jest osobą legitymowaną do złożenia przedmiotowej skargi;

- art. 286 § 2 w zw. art. 149 § 1 P.p.s.a poprzez jego błędne niezastosowanie, co mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

Wskazując na powyższe zarzuty, wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Poznaniu oraz o zasądzenie od P.G. - redaktora naczelnego dziennika "Ł." na rzecz organu - Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego – zwrotu poniesionych niezbędnych kosztów postępowania kasacyjnego.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej podniesiono, że organ zobowiązał się do udostępnienia dokumentów (wraz z wezwaniem do przesłania upoważnienia) w pierwszym piśmie skierowanym do wnioskodawcy – K.M. Wskazał, że wnioskodawca może zapoznać się z dokumentami w biurze Zarządu, codziennie w godzinach urzędowania biura. Podniesiono, że w postępowaniu przed organem, ani P.G., ani wnioskodawca – K.M., w żaden sposób nie wykazali, że wnioskodawca jest dziennikarzem lub nawet działa z upoważnienia redaktora naczelnego. Nie można przy tym uznać, by podstawę do takiego umocowania stanowił wyłącznie fakt złożenia wniosku na druku firmowym. Skarżący zignorował wezwanie organu do potwierdzenia statusu K.M. Organ podjął wszelkie możliwe środki, aby móc rozpoznać wniosek, jednakże zignorowanie pism organu nie pozwoliło na jego rozpoznanie. Podniesiono, że uprawnionym do żądania informacji jest wyłącznie dziennikarz, którego legalną definicję zawiera ustawa Prawo prasowe. Ani w postępowaniu przed organem, ani też w postępowaniu przed Wojewódzkim Sądem Administracyjnym nie zostało wykazane, że K.M. spełnia kryterium zawarte w ustawowej definicji dziennikarza.

Organ kwestionuje fakt, że osoba, która wystąpiła z wnioskiem o udzielenie informacji jest zatrudniona jako dziennikarz. Podniósł, że osoba wnioskująca równie dobrze może pracować w dzienniku "Ł." jako pracownik biurowy lub księgowy.

Zdaniem organu, w niniejszej sprawie P.G. nie posiada legitymacji do wniesienia skargi na bezczynność w związku z wnioskiem K.M.

Skarżący kasacyjnie ponadto zarzucił, że zaskarżony wyrok w części zobowiązującej Zarząd Okręgowy do załatwienia wniosku skarżącego w zakreślonym terminie pozostaje w sprzeczności z art. 286 § 2 P.p.s.a. Z treści wyroku wynika bowiem, że termin 14 dni na załatwienie wniosku należy liczyć od dnia doręczenia odpisu prawnomocnego wyroku, podczas gdy zgodnie z art. 286 § 2 P.p.s.a. termin ten liczy się od dnia doręczenia akt organowi.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna złożona w przedmiotowej sprawie została częściowo oparta na usprawiedliwionych podstawach.

Przedmiotem rozpoznania w niniejszej sprawie była skarga na bezczynność Zarządu Okręgowego Polskiego Związku Łowieckiego w Lesznie w udzieleniu informacji prasowej, złożona przez P.G. - redaktora naczelnego dziennika "Ł.". Skarga ta dotyczyła bezczynności polegającej na nieudzieleniu informacji wskazanych we wniosku z dnia 7 października 2014 r. Bezczynność w udzieleniu informacji publicznej może mieć miejsce tylko wówczas, gdy żądana informacja jest informacją publiczną, a adresat wniosku jest zobowiązany do jej udzielenia.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. - Prawo łowieckie (j.t.: Dz.U. z 2013 r. poz. 1226 ze zm.), Polski Związek Łowiecki jest zrzeszeniem osób fizycznych i prawnych, które prowadzą gospodarkę łowiecką poprzez hodowlę i pozyskiwanie zwierzyny oraz działają na rzecz jej ochrony poprzez regulację liczebności populacji zwierząt łownych (na temat statusu tego Związku zob. też wyrok TK z dnia 6 listopada 2012 r., sygn. K 21/11, OTK-A 2012, nr 10, poz. 119). Zarazem na mocy art. 35a ust. 2 tej ustawy, przepisy ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (j.t.: Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 ze zm.) regulujące zasady nadzoru nad stowarzyszeniami stosuje się odpowiednio do nadzoru nad działalnością Polskiego Związku Łowieckiego. Podobnie w myśl art. 35 ust. 3 ustawy - Prawo łowieckie, przepisy regulujące zasady gospodarki finansowej stowarzyszeń stosuje się odpowiednio do gospodarki finansowej Polskiego Związku Łowieckiego. W tym kontekście do zrzeszenia, jakim jest Polski Związek Łowiecki, odnieść można odpowiednio stanowisko zawarte w wyroku NSA z dnia 8 lipca 2015 r., sygn. I OSK 1514/14, zgodnie z którym nie sposób stowarzyszeniom stawiać analogiczny standard wymagań jak organom administracji. W konsekwencji nie każda informacja będąca w dyspozycji Polskiego Związku Łowieckiego bądź odnosząca się do jego funkcjonowania będzie informacją publiczną podlegającą udostępnieniu przez ten Związek w trybie u.d.i.p., lecz tylko ta, która odnosi się do wykonywania zadań publicznych lub gospodarowania mieniem publicznym (por. wyrok NSA z dnia 8 lipca 2015 r., sygn. I OSK 1514/14). Tylko te kwestie względem podmiotów wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. ustawodawca traktuje jako informacje o sprawie publicznej, pozostałą zaś materię a contrario uznać należy za niepubliczną, a zatem stosownie do art. 1 ust. 1 u.d.i.p. za niebędącą informacją publiczną. Znajduje to potwierdzenie w samym art. 61 ust. 1 Konstytucji RP wskazującym, że "obywatel ma prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne. Prawo to obejmuje również uzyskiwanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego, a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa." Przedstawione ograniczenie zakresowe dostępu do informacji o działalności osób i jednostek innych niż organy władzy państwowej, czy osoby pełniące funkcje publiczne oraz samorządy gospodarcze i zawodowe - przewidział już ustrojodawca. Przyjęcie zatem, że od wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. podmiotów można żądać innych informacji, niż z zakresu wykonywania zadań władzy publicznej, czy gospodarowania mieniem publicznym, byłoby nadmierną ingerencją w sferę informacyjną tych podmiotów, wykraczającą poza standard konstytucyjny.

Na gruncie niniejszej sprawy wskazać należy, że zadania Polskiego Związku Łowieckiego o charakterze publicznym określił ustawodawca w art. 34 ustawy - Prawo łowieckie, wskazując, że do zadań tego Związku należy:

1) prowadzenie gospodarki łowieckiej;

2) troska o rozwój łowiectwa i współdziałanie z administracją rządową i samorządową, jednostkami organizacyjnymi Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe i parkami narodowymi oraz organizacjami społecznymi w ochronie środowiska przyrodniczego, w zachowaniu i rozwoju populacji zwierząt łownych i innych zwierząt dziko żyjących;

3) pielęgnowanie historycznych wartości kultury materialnej i duchowej łowiectwa;

4) ustalanie kierunków i zasad rozwoju łowiectwa, zasad selekcji populacyjnej i osobniczej zwierząt łownych;

5) czuwanie nad przestrzeganiem przez członków Polskiego Związku Łowieckiego prawa, zasad etyki, obyczajów i tradycji łowieckich;

6) prowadzenie dyscyplinarnego sądownictwa łowieckiego;

7) organizowanie szkolenia w zakresie prawidłowego łowiectwa i strzelectwa myśliwskiego;

8) prowadzenie i popieranie działalności wydawniczej i wystawienniczej o tematyce łowieckiej;

9) współpraca z pokrewnymi organizacjami zagranicznymi;

10) wspieranie i prowadzenie prac naukowych w zakresie gospodarowania zwierzyną;

11) prowadzenie i popieranie hodowli użytkowych psów myśliwskich i ptaków łowczych;

12) realizacja innych zadań zleconych przez ministra właściwego do spraw środowiska.

W kontekście zaś gospodarki finansowej Polskiego Związku Łowieckiego zwrócić należy uwagę na art. 35 ust. 1 i 2 ustawy - Prawo Łowieckie, który stanowi, że działalność Polskiego Związku Łowieckiego jest finansowana z funduszy własnych, wpisowego, składek członkowskich, zapisów i darowizn oraz dochodów z działalności gospodarczej, zaś dochód z działalności gospodarczej Polskiego Związku Łowieckiego oraz kół łowieckich służy wyłącznie realizacji ich celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między członków. Przy tym mienie Polskiego Związku Łowieckiego i kół łowieckich nie podlega podziałowi między członków.

W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego, rozpoznając niniejszą sprawę Wojewódzki Sąd Administracyjny nie wyjaśnił w sposób dostateczny dwóch podstawowych wskazanych wyżej przesłanek niezbędnych do ustalenia, czy adresat wniosku jest bezczynny. Ustalenia wymaga bowiem, czy adresat wniosku był zobowiązany do udostępnienia żądanej informacji oraz, czy wniosek z 7 października 2014 r. dotyczył informacji publicznej. Ponadto wyjaśnienia wymaga, czy przedmiotem żądania zawartego we wniosku z dnia 7 października 2014 r. było żądanie udzielenia informacji prasowej, na co wskazywałaby podstawa prawna żądania powołana w ww. wniosku, a także wskazany przez Sąd I instancji w zaskarżonym wyroku przedmiot sprawy, czy przedmiotem żądania wniosku było udzielenie prasie informacji publicznej, jak to wynika z żądania skargi.

Zważyć należy, że wnioskodawca domagał się przysłania kopii protokołów i podjętych uchwał z posiedzeń zarządu Okręgowego PZŁ w 2014 r. Dokumenty te są informacją publiczną tylko wówczas, gdy dotyczą zadań publicznych określonych w artykule 34 ustawy Prawo łowieckie, bądź też funduszy publicznych, którymi dysponował Zarząd Okręgowy.

Sad I instancji, uznając, że cała wskazana we wniosku informacja jest informacją publiczną, naruszył art. 3a ustawy Prawo prasowe. Przepis ten może bowiem znaleźć zastosowanie dopiero wówczas, gdy obie wskazane wcześniej kwestie zostały pozytywnie przesądzone. Adresat wniosku, gdyby pozostawić w obrocie prawnym wyrok Sądu I instancji, byłby związany zarówno sentencją wyroku, jak i klasyfikacją informacji zawartą w jego uzasadnieniu, a tym samym byłby zobowiązany do udostępnienia informacji w całości z ewentualnymi ograniczeniami wynikającymi z art. 5 u.d.i.p. Z tego względu, na tym etapie postępowania Sąd ten winien ocenić, które z żądanych informacji posiadają walor informacji publicznej i dopiero w tym zakresie orzec o konieczności rozpoznania wniosku wskazując, że jest to informacja publiczna. Jeżeli zaś zostanie ustalone, że wskazane we wniosku protokoły i uchwały nie zawierają informacji publicznej, Sąd I instancji winien rozważyć, czy wniesiona w niniejszej sprawie skarga na bezczynność w udzieleniu prasie informacji publicznej jest zasadna.

Nie jest natomiast usprawiedliwiony zarzut naruszenia przepisu art. 50 p.p.s.a. na skutek uznania, że skarżącemu przysługuje przymiot strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym. Abstrahując od meritum sprawy należało zauważyć, że w toku postępowania przed Sądem I instancji skarżący P.G. wykazał, że jest redaktorem naczelnym dziennika "Ł." oraz potwierdził, że K.M. wystąpił o sporną informację w imieniu redakcji. Redaktor naczelny posiadał legitymację do wniesienia w niniejszej sprawie skargi, bowiem zgodnie z art. 25 ust. 1 Prawa prasowego, to redaktor naczelny kieruje redakcją określonego tytułu prasowego. Zatem w sytuacji, gdy wniosek o udostępnienie informacji publicznej wnosi dziennikarz działający w imieniu określonego dziennika, interes prawny w postępowaniu zainicjowanym tym wnioskiem będzie miał dziennik, a nie tylko wnioskodawca, jako osoba fizyczna. Redaktorowi naczelnemu takiego dziennika - jako osobie kierującej na mocy art. 25 ust. 1 Prawa prasowego jego redakcją - przysługuje legitymacja do wniesienia skargi w takim postępowaniu.

Wbrew odmiennemu w tym względzie stanowisku strony skarżącej kasacyjnie, nie można w świetle treści żądania zawartego we wniosku o udostępnienie informacji uznać, przy założeniu, że żądana informacja stanowi informację publiczną, że nie można mówić o bezczynności organu w sytuacji, gdy ten już przy pierwszym piśmie skierowanym do wnioskodawcy zobowiązał się do udostępnienia dokumentów, informując wnioskodawcę, że może się zapoznać z dokumentami w biurze Zarządu. Zauważyć bowiem należy, że zgodnie z art. 14 ust. 1 u.d.i.p., udostępnienie informacji publicznej na wniosek następuje co do zasady w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, a jak wynika z wniosku, udostępnienie informacji miało nastąpić w formie kserokopii przesłanych pocztą lub w formie skanów przesłanych pocztą email.

Z powyższych względów Naczelny Sąd Administracyjny, uznając zarzuty skargi kasacyjnej za usprawiedliwione, na podstawie art. 185 § 1 p.p.s.a. orzekł jak w sentencji.

Wobec uwzględnienia skargi kasacyjnej, za bezprzedmiotowy uznać należało podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia art. 286 § 2 p.p.s.a. w zw. z art. 149 § 1 p.p.s.a.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 2 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt