Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia Sędziowie : Sędzia WSA Protokolant: po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2004 r. sprawy ze skargi K. na z dnia [...] kwietnia 2003 r. nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego 1. uchyla zaskarżoną decyzję 2. orzeka , że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu

W dniu [...] listopada 2001 r. do Urzędu Patentowego RP wpłynął wniosek K. (zwanej dalej wnioskodawcą) o unieważnienie w całości słownego znaku towarowego AMBER nr [...] zarejestrowanego w kl. 3 do oznaczania m.in. kosmetyków na rzecz E. A.S., Turcja (zwana dalej uprawnioną).

W uzasadnieniu wnioskodawca powołał się na art. 32 Konstytucji RP i art. 8 pkt 1 oraz art. 30 ust. 1 u.z.t. w związku z art. 315 ustawy pwp podnosząc, że zgłoszony przez niego w dniu [...] czerwca 1993 r. do rejestracji za n-rem [...] słowny znak towarowy AMBER do oznaczania kosmetyków w kl. 3 nie uzyskał ochrony ze względu na podobieństwo do wcześniej zarejestrowanego znaku LEMON AMBER nr [...], natomiast zgłoszony przez uprawnioną później, tj. [...] lutego 1994 r. znak słowny AMBER do oznaczania m.in. kosmetyków w kl. 3 uzyskał rejestrację nr [...], stąd wnioskodawca wywodzi swój interes prawny do unieważnienia znaku AMBER, bowiem, gdyby Urząd Patentowy potraktował oba podmioty, tj. wnioskodawcę i uprawnioną jednakowo - w myśl art. 32 Konstytucji RP: "wszyscy są wobec prawa równi" - to przecież rejestrację powinien uzyskać wnioskodawca, zatem zarejestrowanie znaku AMBER na rzecz uprawnionej nastąpiła z naruszeniem art. 8 pkt 1 u.z.t..

Niezależnie od powyższego wnioskodawca nie uzyskał ochrony na zgłoszony za nr [...] znak AMBER-IZIS ze względu na podobieństwo do znaku uprawnionej AMBER, mimo że są zarejestrowane znaki LEMON AMBER i JOY OF AMBER - nr [...].

W odpowiedzi na wniosek uprawniona z rejestracji zakwestionowała interes prawny wnioskodawcy powołując wyrok SN z dnia 28 maja 99r. sygn. akt III RN 5/99, zgodnie z którym interes prawny jest interesem indywidualnym i powinien być oparty na przepisie prawa materialnego. Z wnioskiem o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego może wystąpić tylko taki podmiot, który wskazuje, że rejestracja znaku towarowego narusza jego prawa (uprawnienie) przyznane mu przepisami ustawowymi. W omawianej tutaj sprawie, wnioskodawca nie wskazał na żadne swoje prawo przyznane mu przepisami ustawowymi, a tylko na fakt, że kiedyś ubiegał się o rejestrację znaku AMBER nr [...], Urząd odmówił rejestracji prawomocną decyzją z dnia [...] maja 1996r., a wnioskodawca najwyraźniej podzielił stanowisko Urzędu, ponieważ nie odwołał się do Komisji Odwoławczej. Jednocześnie wcześniejsze zgłoszenie wnioskodawcy nie mogło mieć żadnego wpływu na decyzję w sprawie rejestru znaku [...], gdyż była ona wydana dnia [...] listopada 1997r, a zatem półtora roku po uprawomocnieniu się decyzji odmownej z dnia [...] maja 1996r. Postępowanie co do rejestracji/odmowy rejestracji znaku towarowego było prowadzone na podstawie art. 43 u.z.t. i w tym postępowaniu istotne znaczenie ma jakość argumentów przedkładanych Urzędowi Patentowemu, co nie ma nic wspólnego z nierównym traktowaniem. Wnioskodawca rezygnując z odwołania do Komisji Odwoławczej sam umożliwił rejestrację znaku [...].

Na rozprawie przed Urzędem Patentowym strony podtrzymały swoje wcześniejsze stanowiska, wnioskodawca złożył na rozprawie polemikę z wcześniej zajętym stanowiskiem uprawnionej wraz z załącznikami mającymi świadczyć o używaniu przez wnioskodawcę oznaczenia AMBER.

Decyzją z dnia [...] kwietnia 2003r. Urząd Patentowy RP oddalił wniosek o unieważnienie w całości słownego znaku towarowego AMBER. Decyzja została podjęta na podstawie art. 32 Konstytucji RP, art. 8 pkt 1 ustawy o znakach towarowych w zw. z art. 315 prawa własności przemysłowej.

W uzasadnieniu Urząd podał między innymi, że:

W niniejszej sprawie jest bezsporne, że wnioskodawca na swój wcześniej zgłoszony, tj. [...] czerwca 1993r. znak słowny AMBER za n-rem [...] nie uzyskał ochrony na mocy prawomocnej decyzji Urzędu z dnia [...] maja 1996r. odmawiającej rejestracji znaku (k. 1 akt [...]), natomiast uprawniona na identyczny znak słowny AMBER zgłoszony za n-rem [...] później, tj. dnia [...] lutego 1994r., decyzją Urzędu z dnia [...] listopada 1997r. uzyskała rejestrację nr [...] (decyzja w nienumerowanych aktach R [...]).

W postępowaniu dotyczącym rejestracji znaku wnioskodawcy AMBER, ekspert Urzędu znakowi AMBER przeciwstawił wcześniejszą rejestrację znaku LEMON AMBER nr [...] i odmówił rejestracji w oparciu o treść art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t., natomiast w postępowaniu dot. rejestracji znaku AMBER uprawnionej, inny ekspert Urzędu znakowi AMBER przeciwstawił na mocy art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t. dwa znaki: AMBRĘ SOLAIRE nr [...] i AMBRĘ LIBERTINE nr [...] (akta [...]), jednak uwzględniając obronę uprawnionej z dnia [...] maja 1997r. Urząd odstąpił od zarzutów i decyzją z dnia [...] listopada 1997r. zarejestrował znak uprawnionej AMBER. Z karty badania znaku uprawnionej wynika bezpośrednio, że ekspert badający wiedział zarówno o istnieniu znaku LEMON AMBER, jak i o losach wcześniejszego zgłoszenia znaku wnioskodawcy AMBER nr [...], jednak najwyraźniej uznał, że znaki LEMON AMBER i AMBER nie są do siebie podobne w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t., a więc inaczej niż pierwszy ekspert badający znak wnioskodawcy AMBER.

Gdyby wnioskodawca odwołał się od decyzji Urzędu do Komisji Odwoławczej, to na okoliczność podobieństwa lub braku podobieństwa znaków LEMON AMBER i AMBER w świetle art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t., istotne byłoby stanowisko Komisji Odwoławczej i w przypadku, gdyby Komisja Odwoławcza uznała, że znaki LEMON AMBER i AMBER są podobne w rozumieniu art. 9 ust. 1 pkt 1 u.z.t., ekspert Urzędu musiałby uwzględnić takie stanowisko Komisji Odwoławczej i również odmówić rejestracji na później zgłoszony znak AMBER, a gdyby tak nie postąpił można byłoby podnieść zarzut nierównego traktowania stron w świetle art. 32 Konstytucji RP w związku z art. 8 pkt 1 u.z.t..

Z kolei, gdyby Komisja Odwoławcza nie uznała podobieństwa znaków LEMON AMBER i AMBER, to najprawdopodobniej wnioskodawca uzyskałby rejestrację na swój znak AMBER.

Urząd uznał istnienie interesu prawnego po stronie wnioskodawcy w rozumieniu art. 30 ust. 1 u.z.t. biorąc pod uwagę następujące okoliczności:

a. wnioskodawca nie tylko zgłosił wcześniej niż uprawniona znak AMBER do rejestracji, lecz także przed rejestracją znaku uprawnionej wprowadzał i nadal wprowadza towary ze słowem AMBER do obrotu (k. 15-27 akt [...]);

b. inny znak wnioskodawcy AMBER IZIS został uznany za podobny do znaku uprawnionej AMBER zarówno przez Urząd, jak i przez Komisję Odwoławczą (k. 30-28 akt);

c. w wyniku decyzji Komisji Odwoławczej Urząd zarejestrował znak Joy of Amber nr [...], mimo rejestracji znaków wcześniejszych Joy i Amber (dec. [...] z dnia [...] listopada 1995 r. nr [...] (w aktach [...]);

d. na postępowanie rejestracyjne oczekuje znak wnioskodawcy IZIS-AMBER nr [...] z dnia [...]X2001 r.

Z podanych okoliczności wynika, że w rozważanym tutaj przypadku nie zachodzi oczywisty brak interesu prawnego. Wprawdzie uprawniona ze znaku nie wystąpiła dotychczas przeciwko wnioskodawcy z powództwem o zaprzestanie naruszania jej znaku AMBER przez wnioskodawcę, jednak z takim powództwem może wystąpić i istnienie takiego potencjalnego zagrożenia można uznać za istnienie interesu prawnego i biorąc pod uwagę opisane powyżej okoliczności

Kolegium Orzekające stwierdziło ponadto, że brak jest przesłanek do stwierdzenia naruszenia art. 32 Konstytucji RP, ponieważ to wnioskodawca rezygnując z odwołania do Komisji Odwoławczej pośrednio ułatwił/umożliwił rejestrację później zgłoszonego znaku w okolicznościach przytoczonych wyżej.

Zarejestrowany na rzecz uprawnionej znak AMBER nie został zarejestrowany z naruszeniem przepisu art. 8 pkt 1 u.z.t., ponieważ znak co do treści nie jest ani sprzeczny z prawem ani z zasadami współżycia społecznego.

Również zachowanie uprawnionej zgłaszającej ten znak do rejestracji nie było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego rozumianego tutaj jako dobre obyczaje kupieckie/handlowe, ponieważ uprawniona nie miała żadnego wpływu na okoliczność, że Urząd Patentowy badający znak wnioskodawcy uznał podobieństwo znaków LEMON AMBER i AMBER, a w innej sprawie ten sam Urząd badając znak uprawnionej nie dopatrzył się takiego podobieństwa.

Skargę na powyższą decyzję Urzędu Patentowego RP do Naczelnego Sądu Administracyjnego wniosła K. zwana dalej skarżącą. Zaskarżonej decyzji zarzuciła naruszenie art. 8 k.p.a.

W uzasadnieniu podała między innymi, że:

Z uzasadnienia decyzji Kolegium wynika, że dwa zgłoszenia identycznych znaków towarowych "AMBER" rozpatrywało dwóch innych ekspertów Urzędu Patentowego. Wniosek, jaki można postawić z opisu przebiegu obu rejestracji jest taki, że wina odmowy rejestracji wcześniejszego znaku leży po stronie wyłącznie Spółdzielni "[...]", która

nie odwołała się do wówczas działającej Komisji Odwoławczej, bowiem jak stwierdza się w uzasadnieniu "....gdyby "[...]" odwołała się to ekspert Urzędu Patentowego musiałby uwzględnić takie stanowisko". Jest rzeczą bezsporną, że Firma turecka nie musiała odwoływać się do Komisji a przecież okoliczności i stan prawny obu zgłoszeń był identyczny. Jest to bardzo dziwne stanowisko stanowiące podstawę do niebezpiecznych precedensów, tym bardziej, że jak wynika z uzasadnienia decyzji "..ekspert badający wiedział zarówno o istnieniu znaku "LEMON AMBER" jak i o losach wcześniejszego zgłoszenia " AMBER" [...], jednak najwyraźniej uznał że znak "LEMON AMBER" i "AMBER" nie są do siebie podobne. Czyżby przy braku jednolitości w wydawaniu opinii przez poszczególnych ekspertów był wymagany organ odwoławczy ?

Jesteśmy przekonani, że powyższe fakty uzasadniają złożenie przedmiotowej skargi, tym bardziej, że jak wynika z orzecznictwa Naczelnego Sadu Administracyjnego (wyrok NSA z dnia 20.07.1981 , S.A. 1478/81 ONSA 1981, z.2, poz. 72) "Dopuszcza się obrazy art. 8 i 9 k.p.a. organ administracji, który skutki nieznajomości prawa przez podległych mu pracowników lub nie dopełnienia przez nich obowiązków służbowych, przerzuca na obywateli".

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy RP stwierdził, że skarżąca nie podniosła w skardze takich okoliczności, które wskazywałyby na naruszenie prawa w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

W świetle art. 97 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. przepisy wprowadzające ustawę - prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz.1271), sprawy, w których skargi zostały wniesione do Naczelnego Sądu Administracyjnego przed dniem 1 stycznia 2004r. i postępowanie nie zostało zakończone, podlegają rozpoznaniu przez właściwe wojewódzkie sądy administracyjne na podstawie przepisów ustawy - prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Taka sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie i dlatego postępowanie toczy się na podstawie ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz.1270).

Zgodnie z art.1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz.U. Nr 153, poz. 1269) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle § 2 powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Innymi słowy, wchodzi tutaj w grę kontrola aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywana pod względem ich zgodności z prawem materialnym przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słusznościowych.

Ponadto, co wymaga podkreślenia, Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi).

Rozpoznając sprawę w świetle powołanych wyżej kryteriów, zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego skarga zasługuje na uwzględnienie.

Przedmiotem rozpoznania jest skarga na decyzję Urzędu Patentowego RP w sprawie o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego ,,AMBER,, które to prawo zostało udzielone na rzecz E. A.S. Turcja.

Ustawa –Prawo własności przemysłowej w art.315 ust.3 wyraża zasadę, w myśl której zdolność ochronną znaków towarowych zarejestrowanych lub zgłoszonych do rejestracji przed [...] sierpnia 2001 r. ocenia się na podstawie dotychczasowych przepisów. Przepisami, stanowiącymi podstawę do oceny zdolności ochronnej znaku towarowego ,,AMBER,, są zatem przepisy ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5 , poz.17 ze zm.).

Urząd Patentowy RP podejmując decyzję administracyjną w sprawie o unieważnienie prawa z rejestracji znaku towarowego ,,AMBER,, był związany rygorami procedury administracyjnej, określającej jego obowiązki w zakresie prowadzenia postępowania i orzekania(art.256 p.w.p.).Zasada ta obowiązywała również na gruncie poprzednio obowiązującego stanu prawnego(§ 11 rozporządzenia Rady Ministrów z 28 kwietnia 1993 r Dz. U. Nr 36 poz.160 ze zm.).Związanie rygorami procedury administracyjnej oznacza m.in., że Urząd Patentowy R.P. jest obowiązany m.in. do przestrzegania zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art.8 k.p.a.).Ma obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków, będących przedmiotem postępowania administracyjnego (art.9 k.p.a.).Jest obowiązany zapewnić stroną czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz zgłoszonych żądań. Musi wreszcie w sposób wyczerpujący zebrać i ocenić cały materiał dowodowy (art.77 i 80 k.p.a.) oraz uzasadnić swoje rozstrzygnięcie według wymagań określonych w art. 107§ 3 k.p.a.

Zgodnie z art. 29 ustawy o znakach towarowych prawo z rejestracji znaku towarowego może być unieważnione w całości lub w części, jeżeli nie były spełnione ustawowe warunki wymagane do rejestracji, określone w przepisach art. 4, 6 - 9 i 32.

Skarżąca domagała się unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego ,,AMBER" w oparciu o art. 32 Konstytucji RP i art. 8 pkt. 1 ustawy o znakach towarowych. Zgodnie z art. 8 pkt. 1 niedopuszczalna jest rejestracja znaku, który jest sprzeczny z obowiązującym prawem lub zasadami współżycia społecznego. Natomiast art. 32. Konstytucji RP stanowi ,że wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.

W powyższej sprawie Urząd Patentowy RP dokonując dwukrotnie oceny zdolności rejestrowej znaku towarowego ,,AMBER" inaczej ocenił ten znak pomimo faktu, że zarówno znak zgłoszony przez Skarżącą jak i znak zgłoszony przez uprawnionego z rejestracji były:

1. znakami identycznymi

2. przeznaczonymi do oznaczenia takich samych towarów klasyfikacyjnych

W wypadku zgłoszenia skarżącej odmówił rejestracji natomiast w wypadku zgłoszenia E. A.S. Turcja dokonał rejestracji. Tego typu działania wskazują na dowolność decyzji Urzędu Patentowego RP. Identyczne znaki zostały ocenione w sposób całkowicie odmienny. Raz oceniono, że istnieją przeszkody do rejestracji znaku drugi raz uznano, że znak nadaje się do rejestracji. Tego typu działanie Urzędu Patentowego RP stanowi zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego jawne naruszenie podstawowych zasad postępowania administracyjnego a w szczególności art. 8 i 9 k.p.a.

Gdy uczestnik postępowania administracyjnego nie spełnia warunków przewidzianych do wydania orzeczenia określonej treści, ma prawo wtedy oczekiwać, że Urząd nie wyda takiego orzeczenie na rzecz innej osoby, która również nie spełnia tych warunków. Odmienne postępowanie organu byłoby naruszeniem zasady wymienionej w art. 32 Konstytucji RP i art. 8 k.p.a.

Uzasadniając zaskarżoną decyzję Urząd Patentowy RP starał się odciąć zarówno od orzeczenia o rejestracji znaku jak i odmowie jego rejestracji pisząc w uzasadnieniu, że to ekspert dokonał takiej a nie innej oceny znaku a skarżąca nie odwołując się od orzeczenia zamknęła sobie drogę do rejestracji znaku natomiast inny niezależny ekspert rozpatrując zgłoszenie E. A.S. Turcja uznał, że znak nadaje się do zarejestrowania. Ekspert jest przecież pracownikiem Urzędu, który wydaje decyzje w imieniu tego Urzędu. Urząd Patentowy RP zgodnie z podstawowymi zasadami kodeksu postępowania administracyjnego tj. przestrzegania zasady pogłębiania zaufania obywateli do organów Państwa (art. 8 k.p.a.) oraz art. 32 Konstytucji RP wydając rozstrzygnięcia w dwóch sprawach o identycznym stanie faktycznym winien działać w sposób jednolity. Inne działanie zdaniem Sądu narusza powyższe przepisy.

Wojewódzki Sad Administracyjny doszedł do przekonania ,że uzasadnienie zaskarżonej decyzji nie spełnia wymogów stawianych mu przez art. 107 § 3 k.p.a. (zgodnie z którym uzasadnienie faktyczne decyzji powinno w szczególności zawierać wskazanie faktów ,które organ uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, oraz przyczyn z powodu których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, zaś uzasadnienie prawne decyzji powinno zawierać wyjaśnienie podstawy prawnej decyzji ,z przytoczeniem przepisów prawa), gdyż jedynie w znikomym stopniu odnosi się do wniosku, Urząd Patentowy RP nie uzasadnił, zdaniem Sądu, w sposób wystarczający dlaczego odmówił unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego ,,AMBER" w oparciu o art. 32 Konstytucji RP i art. 8 pkt 1 ustawy o znakach towarowych.

Biorąc powyższe pod rozwagę na zasadzie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a i c prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi orzeczono jak w sentencji.

O wykonalności wyroku orzeczono w oparciu o art. 152 p.p.s.a.