Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Andrzej Melezini, Sędziowie sędzia WSA Marcin Kojło (spr.), sędzia WSA Paweł Janusz Lewkowicz, , po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu 13 stycznia 2023 r. w trybie uproszczonym sprawy ze skargi J. M. na bezczynność Starosty Powiatu A. w przedmiocie informacji publicznej. 1. umarza postępowanie w zakresie zobowiązania Starosty Powiatu A. do załatwienia wniosku J. M. z dnia [...] października 2022 r.; 2. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności; 3. stwierdza, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa; 4. zasądza od Starosty Powiatu A. na rzecz J. M. kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku J. M. (dalej powoływany jako skarżący) zaskarżył bezczynność Starosty Powiatu A. (dalej powoływany również jako organ) w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

Skarżący zarzucił naruszenie:

1) art. 61 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. w zakresie w jakim przepis ten stanowi podstawę prawa do uzyskiwania informacji publicznej poprzez błędne zastosowanie, polegające na nieudostępnieniu informacji publicznej na wniosek,

2) art. 10 ust. 1 w powiązaniu z art. 12 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902, dalej jako: u.d.i.p.) w zakresie, w jakim przepis ten stanowi o tym, że informacja, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium, jest udostępniana na wniosek, a podmiot udostępniający informację publiczną ma obowiązek zapewnić możliwość przesłania informacji publicznej.

W skardze wskazano, że za pomocą platformy ePUAP [...] października 2022 r. skarżący złożył do organu wniosek o udostępnienie w formie elektronicznej poprzez ePUAP projektu organizacji ruchu na drodze powiatowej nr [...].

Skarżący wskazał, że w terminie wynikającym z przepisów zawartych art. 13 ust. 1 u.d.i.p., jak i do dnia sporządzenia skargi organ nie udostępnił ani nie przesłał informacji, o którą wnioskował.

Skarżący wyraził przekonanie, że termin do udostępnienia przedmiotowej informacji publicznej upłynął, zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p., po 14 dniach od złożenia wniosku, czyli [...] listopada 2022 r. W związku z tym według skarżącego organ pozostaje w bezczynności w załatwieniu wniosku o udostępnienie informacji publicznej.

Wobec powyższego skarżący wniósł o zobowiązanie organu do załatwienia wniosku z dnia [...] października 2022 r. dotyczącego udostępnienia w formie elektronicznej projektu organizacji ruchu na drodze powiatowej nr [...], a także o zasądzenie od organu na rzecz skarżącego kosztów postępowania według norm przepisanych.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi w całości. Wskazał bowiem, że wniosek skarżącego z [...] października 2022 r. nie zawierał informacji, że składany jest w trybie informacji publicznej. Podał, że organ potraktował ten wniosek jako zwykły wniosek i udzielił informacji w terminie wskazanym w art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022 r., poz. 2000, dalej jako: k.p.a.), tzn. 30 dni.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku zważył, co następuje:

Skarga okazała się zasadna.

Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm., dalej jako: p.p.s.a.), kontrola działalności administracji publicznej sprawowana przez sądy administracyjne obejmuje również bezczynność organów.

Na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej, bezczynność organu polega na tym, że organ będąc właściwym w sprawie i zobowiązanym do zareagowania na wniosek o udostępnienie informacji publicznej w sposób przewidziany tą ustawą, wbrew przepisom prawa ani nie udostępnia w nakazanym terminie w drodze czynności materialno-technicznej żądanej informacji, ani też nie wydaje stosownej decyzji administracyjnej o odmowie udostępnienia informacji publicznej bądź o umorzeniu postępowania.

W myśl art. 1 ust. 1 u.d.i.p. każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie. Stosownie zaś do treści art. 4 ust. 1 pkt 1 obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności (m. in.) organy władzy publicznej. Przedmiot informacji publicznej podlegającej udostępnieniu został uregulowany w drodze otwartego katalogu w art. 6 u.d.i.p.

Nie ulega wątpliwości, że Starosta Powiatu A. jest organem władzy publicznej, o którym mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p., zaś informacje objęte wnioskiem skarżącego złożonym w dniu [...] października 2022 r. poprzez platformę ePUAP, mieściły się w zakresie przedmiotowo-podmiotowym u.d.i.p.

Należy stwierdzić, że przedmiot wniosku skarżącego obejmuje informację publiczną w rozumieniu art. 1 i nast. u.d.i.p. Szczegółowe wskazówki w tym zakresie zawiera art. 6 ust. 1 pkt 2 lit. c tej ustawy, zgodnie z którym udostępnieniu podlega informacja publiczna o podmiotach zobowiązanych do jej udostępnienia, tj. o przedmiocie ich działalności i kompetencjach. Z kolei, zgodnie z ust. 1 pkt 4 lit. a tego przepisu, udostępnieniu podlega także informacja publiczna o danych publicznych, w tym treść i postać dokumentów urzędowych.

W świetle art. 10 ust. 5 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 998 ze zm.), starosta zarządza ruchem na drogach powiatowych i gminnych. Zadania organu zarządzającego ruchem w zakresie projektów organizacji ruchu określa § 3 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 23 września 2003 r. w sprawie szczegółowych warunków zarządzania ruchem na drogach oraz wykonywania nadzoru nad tym zarządzaniem (Dz. U. z 2017 r. poz. 784), który stanowi, że organ zarządzający ruchem m. in.: rozpatruje takie projekty, opracowuje lub zleca je do opracowania, zatwierdza organizację ruchu na podstawie złożonych projektów czy przechowuje projekty organizacji ruchu i prowadzi ich ewidencję. Z uwagi na powyższe niewątpliwie projekt organizacji ruchu na drodze powiatowej to dokument zawierający informację publiczną, podlegającą udostępnieniu na mocy przepisów u.d.i.p. Taki też pogląd został wyrażony w orzecznictwie sądowym, w którym podkreślono, że projekt organizacji ruchu dotyczy materii, z którą styka się każdy człowiek jako uczestnik ruchu drogowego. Z uwagi na powszechny charakter jest to więc informacja publiczna, stanowiąca nieodłączny element życia każdego obywatela (por. wyrok WSA w Szczecinie z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt II SAB/Sz 243/22 i powołane tam orzecznictwo, wszystkie powołane w uzasadnieniu orzeczenia są dostępne na internetowej stronie bazy orzeczeń sądów administracyjnych: http://orzeczenia.nsa.gov.pl).

Zgodnie z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2. Jak stanowi art. 13 ust. 2 u.d.i.p., jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

Jak stanowi natomiast art. 16 ust. 1 u.d.i.p., odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji.

Organ, do którego wnioskodawca skierował wniosek o udostępnienie informacji publicznej winien go rozpatrzyć co do zasady w terminie nie dłuższym niż 14 dni. Organ dysponuje również możliwością przedłużenia terminu do udostępnienia informacji publicznej, stosownie do art. 13 ust. 2 u.d.i.p. W myśl tego przepisu, w takim przypadku podmiot obowiązany do udostępnienia informacji, jest zobowiązany w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku do powiadomienia wnioskodawcy o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku.

W rozpoznawanej sprawie organ nie kwestionuje, że miał obowiązek udzielenia informacji żądanej we wniosku strony, utrzymuje jednak, że wniosek skarżącego nie zawierał informacji, że składany jest w trybie informacji publicznej, w związku z czym organ potraktował ten wniosek "jako zwykły wniosek" i udzielił informacji w terminie wskazanym w art. 35 ust. 3 k.p.a., tj. w terminie 30 dni.

Stanowisko organu jest nieprawidłowe. Już z samego faktu, że wniosek dotyczył przesłania projektu organizacji ruchu, a więc informacji publicznej, wynika obowiązek stosowania przepisów u.d.i.p., w tym postępowania w terminach przewidzianych w tej ustawie. To obowiązkiem organu było nadanie właściwego biegu sprawie i ustalenie jakie przepisy prawa powinny znaleźć w niej zastosowanie. Stosowanie u.d.i.p., w tym przestrzeganie określonych w tej ustawie terminów, odmiennych niż w k.p.a., nie wymaga wypowiedzi strony we wniosku dotyczącym informacji publicznej.

Należy wyjaśnić, że do postępowania w zakresie udostępnienia informacji publicznej nie znajdują zastosowania terminy na załatwienie sprawy określone w k.p.a., w tym w art. 35 § 3 tej ustawy. W u.d.i.p. zostały ustalone inne, krótsze terminy udzielenia odpowiedzi na wniosek o udostepnienie informacji niż terminy załatwiania spraw w postępowaniu administracyjnym ogólnym. Celem takiego rozwiązania było takie uregulowanie trybu udzielania informacji publicznej przez organy administracji, aby było to postępowanie jak najbardziej odformalizowane oraz toczące się bez zbędnej zwłoki (por. wyrok NSA z dnia 29 kwietnia 2020 r., sygn. akt I OSK 2644/19). Jak zauważono wyżej, na gruncie u.d.i.p. dopuszczalne jest wydłużenie terminu na udostępnienie informacji publicznej, jednak w sytuacji, gdy informacja nie może być udostępniona w terminie 14 dni, a organ poinformuje o tym wnioskodawcę. W przedmiotowej sprawie organ nie wskazał na brak możliwości udostępnienia informacji w terminie 14 dni i nie poinformował skarżącego w trybie art. 13 ust. 2 u.d.i.p., nie podejmując żadnej czynności do [...] listopada 2022 r.

W konsekwencji wątpliwości Sądu nie budzi, że na dzień wniesienia skargi (20 listopada 2022 r. – k. 5 akt sądowych) organ pozostawał w bezczynności w zakresie rozpoznania wniosku skarżącego z [...] października 2022 r., o czym Sąd orzekł w pkt 2 sentencji wyroku na podstawie art. 149 § 1 pkt 3 p.p.s.a.

Z uwagi jednak na załatwienie wniosku skarżącego w dniu [...] listopada 2022 r. bezprzedmiotowym było zobowiązanie do załatwienia wniosku skarżącego, w związku z czym w pkt 1 sentencji wyroku orzeczono o umorzeniu postępowania w tym zakresie. Załatwienie sprawy przez podmiot zobowiązany w sprawie, w której złożono skargę na bezczynność w zakresie udostępnienia informacji publicznej, wyłącza bowiem możliwość zobowiązania tego podmiotu do dokonania tej czynności, ze względu na faktyczne załatwienie sprawy w dniu orzekania. Jednakże, jeżeli na dzień wniesienia skargi podmiot ten pozostawał w bezczynności, sąd obowiązany jest uwzględnić skargę i stwierdzić, że organ dopuścił się bezczynności (art. 149 § 1 pkt 3 p.p.s.a.).

Jednocześnie na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a. (punkt 3 sentencji wyroku) Sąd stwierdził, że bezczynność organu nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Tego rodzaju kwalifikacja jest konsekwencją stwierdzenia, że podmiot zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej nie przejawiał uporczywości w braku udzielenia informacji publicznej. Oceniając tę okoliczność Sąd wziął też pod uwagę przede wszystkim fakt, że organ udostępnił żądane informacje niezwłocznie po wniesieniu skargi na bezczynność.

Brak przymiotu rażącego naruszenia prawa przy stwierdzonej bezczynności organu wykluczył orzekanie z urzędu o nałożeniu grzywny, a strona o nałożenie grzywny nie wnosiła.

O kosztach postępowania Sąd orzekł w pkt 4 sentencji wyroku na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a. Na zasądzoną kwotę kosztów sądowych składa się wpis od skargi (100 zł). Sprawa rozpoznana została na posiedzeniu niejawnym

w trybie uproszczonym, a podstawę ku temu stanowi art. 119 pkt 4 w związku z art. 120 p.p.s.a.