Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Artur Żurawik, , , po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2022 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi A.W. na bezczynność Prezydenta Miasta D. w sprawie zapewnienia dostępu do danych przestrzennych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego p o s t a n a w i a odrzucić skargę

A.W. pismem procesowym z dnia 22 września 2022r. wniosła skargę na bezczynność Prezydenta Miasta D. Zdaniem skarżącej prezydent nie zapewnia dostępu do danych przestrzennych tworzonych dla planów miejscowych zgodnie. z art. 67c ust. 3 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 503) oraz art. 9 ust. 1 pkt 3 oraz ust. 2 ustawy z dnia 4 marca 2010 r. o infrastrukturze informacji przestrzennej (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 214).

Podniosła, że brak zapewnienia przez organ dostępu do danych przestrzennych narusza jej prawa materialne, pozbawiając ją możliwości przeprowadzania analiz przestrzennych, poprzez usługi danych przestrzennych, co gwarantuje jej art. 5 pkt 1 ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o otwartych danych i ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 1641 ze zm.).

W związku z powyższym skarżąca wniosła o zobowiązanie organu do wykonania niezbędnych, nakazanych prawem czynności wskazanych na wstępie skargi na koszt i ryzyko gminy oraz zasądzenie od strony przeciwnej na swoją rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych.

Odpowiadając na skargę organ wskazał, że zgodnie z rozdziałem 5a ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz art. 9 oraz art. 30 ustawy o infrastrukturze przestrzennej, a także rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego na przygotowanie zbioru danych przestrzennych organ ma termin do 31 października 2022. Fakt, ten wynika z konieczności utworzenia bazy danych dla istniejących, przed wejściem w życie rozporządzeniem Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 26 października 2020 r. w sprawie zbiorów danych przestrzennych oraz metadanych w zakresie zagospodarowania przestrzennego (Dz.U.2020.1916) oraz terminem dostosowania określonym w art. 30 ustawy o infrastrukturze przestrzennej, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

Zdaniem organu spełnia on zawarty w art. 9 oraz art. 30 ustawy o infrastrukturze przestrzennej wymóg udostępniania danych przestrzennych dla dokumentów planistycznych uchwalonych po 26 października 2020 r.

Pliki GML dla miejscowych planów do których przystąpiono ale nie ukończono procedury uchwalania po terminie 26 października 2020 dostępne są natomiast na stronie Dziennika Urzędowego Województwa Śląskiego. Są to dwa miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Na wstępie wskazać należy, że Sąd z urzędu w pierwszej kolejności bada dopuszczalność skargi ustalając, czy nie zachodzi jedna z przesłanek do jej odrzucenia, wymienionych enumeratywnie w art. 58 § 1 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm., dalej: p.p.s.a.). Zgodnie z art. 3 § 2 pkt 1-8 p.p.s.a. kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty, czynności, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach wymienionych enumeratywnie w treści tego przepisu.

Przedmiotem niniejszej skargi jest brak zapewnienia dostępu do kompletnego zbioru danych przestrzennych miejscowych planów zagospodarowania miasta D., wymaganych obowiązującymi przepisami prawa.

Rozważenia zatem wymaga, czy określony przez skarżącą przedmiot skargi, tzn. prowadzenie przez organ administracji publicznej zbiorów danych związanych z tematami danych przestrzennych, w sposób i na zasadach określonych w ustawie o infrastrukturze informacji przestrzennej, może być uznany za czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, określoną w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. lub inną czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w k.p.a., których niepodejmowanie może być sankcjonowane na podstawie art. 3 § 2 pkt 8 i 9 p.p.s.a.

W zakresie przywołanego art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. powinny być spełnione przesłanki umożliwiające uznanie aktu lub czynności za podlegający rozpoznaniu przez sąd administracyjny. Przedmiotem skargi mogą być akty lub czynności, które: 1) nie mają charakteru decyzji lub postanowienia, te bowiem są zaskarżalne na podstawie art. 3 § 2 pkt 1-3 p.p.s.a., 2) są podejmowane w sprawach indywidualnych, albowiem akty o charakterze ogólnym zostały wymienione w art. 3 § 2 pkt 5-7 p.p.s.a., 3) muszą mieć charakter publicznoprawny, 4) dotyczą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisu prawa. Elementy te określane są w literaturze przedmiotu jako konstytuujące pojęcie aktu lub czynności z art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. (tak R. Hauser, M. Wierzbowski [red.] Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Komentarz, Warszawa 2017, s. 67).

W rozumieniu powołanego wyżej przepisu za czynność z zakresu administracji publicznej dotyczącą uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, która podlegałaby zaskarżeniu do sądu administracyjnego, nie można uznać sposobu utworzenia i prowadzenia zbiorów danych przestrzennych, jak również ich merytorycznej zawartości (zob. postanowienie WSA w Lublinie z 13 września 2016 r. sygn. akt II SAB/Lu 48/16, wszystkie przywołane w niniejszym postanowieniu orzeczenia są dostępne na stronie: orzeczenia.nsa.gov.pl).

Udostępnianie przez organy właściwe informacji w zbiorach danych przestrzennych nie ma charakteru indywidualnego, gdyż czynności podejmowane w tym zakresie nie są skierowane do indywidualnie oznaczonego adresata. Obowiązek organu ma tu jedynie ogólny charakter i nie odpowiada mu uprawnienie niepowiązanych z nim organizacyjnie podmiotów do żądania opublikowania określonych informacji, bądź też zmiany sposobu publikacji informacji już udostępnionych (postanowienie WSA w Gdańsku z 20 września 2022 r. sygn. akt II SAB/Gd 92/22).

Stwierdzić zatem należy jednoznacznie, że sama czynność utworzenia zbiorów danych przestrzennych, czy też czynność zamieszczenia tam określonej informacji publicznej, nie dotyczy uprawnień lub obowiązków skarżącej. Nie istnieje też przepis prawa, który uprawniałby skarżącą do żądania zamieszczenia lub usunięcia z tych zbiorów danych przestrzennych informacji publicznej. Sam wynikający z przepisów ustawy obowiązek utworzenia zbiorów danych przestrzennych nie rodzi w tym przypadku po stronie skarżącej uprawnień.

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uznał, że nie jest władny do dokonania kontroli organu administracji publicznej w zakresie sprowadzającym się w istocie do oceny sposobu i prawidłowości prowadzenia przez ten organ udostępnianego publicznie zbioru danych odnoszących się do obowiązującej dokumentacji zagospodarowania przestrzennego gminy. Poza zakresem kontroli sądowoadministracyjnej pozostaje bowiem bezczynność organów w zakresie wywiązywania się przez nich z obowiązków, których realizacja nie przybiera postaci aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, objętych dyspozycją art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. (argument a contrario z art. 3 § 2 pkt 8), ani postaci innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej, dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych w ramach postępowania administracyjnego określonego w k.p.a. (art. 3 § 2 pkt 9 p.p.s.a.).

Sankcjonowanie bezczynności organów dotyczy wyłącznie powierzonych im kompetencji spraw indywidualnych, skonkretyzowanych podmiotowo i przedmiotowo, których podstawą jest konkretny i powszechnie obowiązujący przepis prawa. Wynika

z tego, że za czynność lub akt, na które może być wniesiona skarga do sądu administracyjnego, uznać można wyłącznie czynność lub akt skierowany do oznaczonego podmiotu, rozstrzygający o jego indywidulanych uprawnieniach lub obowiązkach.

W przypadku rejestrów, zbiorów, czy baz prowadzonych przez organ administracji publicznej zgodnie z kompetencjami, nie zachodzi przesłanka indywidualności i konkretności stosunku administracyjnego ze stroną skarżącą.

Wobec ustalenia, że prawidłowość prowadzenia rejestrów publicznych w postaci zbiorów usług i danych przestrzennych nie podlega kontroli sądów administracyjnych, stwierdzić należało, że wykluczone jest również rozpoznawanie skargi na bezczynność organu w tym zakresie.

Mając na uwadze przedstawione powyżej okoliczności Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach na podstawie art. 58 § 1 pkt 1 i § 3 p.p.s.a., postanowił jak w sentencji.