Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Katarzyna Wolna-Kubicka Sędziowie Sędzia WSA Barbara Rennert (spr.) Sędzia WSA Waldemar Inerowicz po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 27 października 2021 r. sprawy ze skargi R.M. na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia [...] marca 2021 r. nr [...] w przedmiocie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości z tytułu podatku od środków transportowych oddala skargę.

W dniu [...] czerwca 2021 r. R. M. wniósł skargę na postanowienie Samorządowego Kolegium Odwoławczego z [...] marca 2021 r. nr [...], utrzymujące w mocy postanowienie Wójta Gminy [...] z [...] listopada 2020 r. nr [...]

Powołanym wyżej postanowieniem Wójt zaliczył na poczet zaległości w podatku od środków transportowych wpłatę kwoty [...]zł, dokonaną przez skarżącego w dniu [...] sierpnia 2019 r., zarachowując ją w następujący sposób: [...] zł na koszty upomnienia; [...] zł na zaległość za luty 2019 r.; [...] zł na odsetki od zaległości z lutego 2019 r.; [...] zł na zaległość za wrzesień 2019 r.; [...] zł na odsetki za wrzesień [...] zł. Wójt zaznaczył również, że do zapłaty pozostaje na dzień 20 sierpnia 2019 r. zaległość w kwocie [...]zł (zaległość za II ratę 2018 r. w kwocie [...]zł i odsetki [...] zł oraz zaległość za I ratę 2019 r. w kwocie [...]zł i odsetki [...] zł). Uzasadniając rozstrzygnięcie, Wójt powołał przepisy art. 53 § 1 i art. 55 przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r. poz. 900 ze zm.; dalej: "Ordynacja podatkowa") i wskazał, że podatnik nie dotrzymał terminów płatności rat.

W zażaleniu na powyższe postanowienie skarżący zarzucił mu rażące naruszenie art. 53 § 1 i 4, art. 55 i art. 62 § 4 w trybie art. 216 do art. 219, art. 236 oraz art. 76, art. 76a w zw. z art. 216 Ordynacji podatkowej przez dokonanie zaliczenia w sposób dowolny i niejasny, bez wskazania jakiejkolwiek podstawy skąd ta zaległość wynika.

Postanowieniem z [...] marca 2021 r. SKO utrzymało w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Powołując regulacje zawarte w art. 62 § 1 i 1a oraz art. 55 § 1 i 2 Ordynacji podatkowej, Kolegium wyjaśniło, że dokonując [...] sierpnia 2019 r. wpłaty kwoty [...]zł, skarżący wskazał, że następuje to tytułem podatku od środków transportowych za 2019 r. Termin płatności I raty tego podatku upływał 15 lutego 2019 r., tym samym wpłata dokonana została po terminie płatności. Na dzień tej wpłaty na koncie podatnika figurowała zaległość z tytułu I raty ww. podatku w wysokości [...] zł oraz odsetki za zwłokę w wysokości [...] zł. Ponadto podatnika obciążały koszty doręczonego 27 maja 2019 r. upomnienia w wysokości [...] zł. Ponieważ wpłata nie pokrywała w całości I raty wraz z odsetkami i kosztami upomnienia, Kolegium stwierdziło, że wpłatę należy zaliczyć proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej, kwoty odsetek za zwłokę w stosunku , w jakim w dniu wpłaty pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę. Stosunek ten to 96,1 ([...] zł) : 3,9 ([...] zł). Organ wskazał, że wpłatę podatnika w pierwszej kolejności należy zaliczyć na koszty upomnienia ([...] zł), natomiast pozostałą kwotę [...]zł proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę. Mając na uwadze powyższe rozważania, SKO stwierdziło, że Wójt prawidłowo rozliczył wpłatę skarżącego, podkreślając, że została ona zarachowana zgodnie ze wskazaniami podatnika – na poczet zaległości z tytułu podatku od środków transportowych za 2019 r. oraz zgodnie z obowiązującymi w tej materii przepisami.

Powyższe rozstrzygniecie R. M. zaskarżył w całości, zarzucając mu naruszenie:

1. art. 233 § 1 pkt 1 w zw. z art. 180 i art. 181 Ordynacji podatkowej przez utrzymanie w mocy postanowienia Wójta, zamiast jego uchylenia i przekazania sprawy organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia, gdyż rozstrzygnięcie sprawy niewątpliwie wymagało uprzedniego przeprowadzenia przez Wójta postępowania dowodowego w całości lub znacznej części;

2. art. 207 § 1, art. 210 § 4 i art. 219 Ordynacji podatkowej przez niewskazanie w treści uzasadnienia przyczyn, dla których organ nie przeprowadził, a w konsekwencji odmówił wiarygodności, wnioskowanemu przez podatnika dowodowi w postaci jego karty kontowej celem weryfikacji dokonanych wpłat i rozliczeń.

Jednocześnie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości oraz poprzedzającego je postanowienia Wójta, dopuszczenie dowodów wskazanych w uzasadnieniu skargi oraz zasądzenie od organu na jego rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu skargi powołał się na postanowienie z [...] września 2020 r., w którym SKO wskazało, że częściowo wygasły egzekwowane zobowiązania, a organ pierwszej instancji niewłaściwie dokonał zaliczenia wpłaty od zobowiązanego na poczet zaległości w podatku od środków transportowych za 2019 r. Powołując się na uzasadnienie ww. postanowienia, skarżący podkreślił, że Wójt zaksięgował dokonane wpłaty w sposób dowolny, mimo że podatnik wnosił o przeprowadzenie dowodu z karty kontowej. Zdaniem skarżącego Wójt w rażący sposób naruszył prawo, gdyż nie był uprawniony do dokonania takiego rozliczenia, ponieważ wszedł w posiadanie tych środków w sposób nieprawidłowy, nierzetelny. Zamiast zastosować się do zaleceń Kolegium (zobowiązanie Wójta przez SKO do rozliczenia wszystkich wpłaconych przez podatnika kwot), zawartych w postanowieniu z dnia [...] września 2020 r., wydał postanowienie o zarachowaniu wpłaty [...] zł, ale nie odniósł się do wpłaty dokonanej przez Urząd Skarbowy. Skarżący podkreślił, że wnioskowany przez niego dowód z karty kontowej niewątpliwie przyczyniłby się do wyjaśnienia sprawy i Wójt zobowiązany był go przeprowadzić, celem prawidłowego zarachowania wpłat uzyskanych przez podatnika i wpłaty środków otrzymanych z Urzędu Skarbowego. Również Kolegium powinno odnieść się w zaskarżonym postanowieniu do treści pozostałych postanowień o zarachowaniu wpłaty oraz o zaliczeniu nadpłaty w kwocie [...]zł. Skarżący zarzucił organowi odwoławczemu, że nie odniósł się do jego wniosku o dopuszczenie dowodu z karty kontowej.

W odpowiedzi na skargę Kolegium wniosło o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie i zaznaczając, że choć w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia nie powołuje się na kartę podatkową podatnika, to wydruki z konta podatnika znajdują się w aktach sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Niniejsza sprawa została rozpoznana przez Sąd w trybie uproszczonym na podstawie art. 119 pkt 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej: "P.p.s.a.").

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Z akt administracyjnych dołączonych do rozpoznawanej skargi wynika, że w dniu [...] sierpnia 2019 r. skarżący uiścił kwotę [...]zł, wskazując w tytule przelewu tych środków "podatek od środków transportowych za 2019 r.". Okoliczność ta nie jest kwestionowana ani przez skarżącego, ani przez organ odwoławczy i przyjmuje ją również Sąd za podstawę swojego rozstrzygnięcia. Natomiast kwestionowanym postanowieniem Wójt dokonał zaliczenia wpłaconej kwoty na poczet zaległości w ww. podatku, powołując się na przepisy art. 53 § 1 i 4, art. 55 i art. 62 § 4 Ordynacji podatkowej.

Należy podkreślić, że przepisy art. 62 Ordynacji podatkowej regulują zaliczanie wpłat dokonanych przez podatnika. Użycie w tym przepisie pojęcia "dokonywanych wpłat" oznacza, że pojęcie wpłaty należy odnosić do dobrowolnych wpłat dokonywanych przez podatnika i za taką wpłatę zasadnie organy obu instancji uznały kwotę [...]zł, uiszczoną przez skarżącego w dniu [...] sierpnia 2019 r. Zaznaczenia wymaga, że do rozliczenia dokonanej przez podatnika wpłaty stosuję się przepisy Ordynacji podatkowej obowiązujące w dacie dokonania tej wpłaty, a nie w dacie orzekania przez organ w tej kwestii. Zatem w kontrolowanej sprawie, dokonując zarachowania dokonanej [...] sierpnia 2019 r. wpłaty, organy obu instancji zasadnie oparły się na przepisach Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym w powołanej wyżej dacie.

Zgodnie z art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli na podatniku ciążą zobowiązania z różnych tytułów dokonaną wpłatę, z zastrzeżeniem § 2, zalicza się na poczet podatku, począwszy od zobowiązania o najwcześniejszym terminie płatności, chyba że podatnik wskaże, na poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty. W myśl § 1a ww. artykułu, jeżeli na podatniku ciążą koszty doręczonego upomnienia, dokonaną wpłatę zalicza się w pierwszej kolejności na poczet tych kosztów. Natomiast stosownie do § 4 tego samego artykułu, w sprawie zaliczenia wpłaty na poczet zaległości podatkowych, odsetek za zwłokę oraz kosztów upomnienia wydaje się postanowienie, na które służy zażalenie, z zastrzeżeniem § 4a. Z powyższych przepisów wynika, że postanowienie o zaliczeniu dokonanej przez podatnika wpłaty jest aktem formalnym, potwierdzającym dokonanie czynności o charakterze rachunkowo-technicznym, informującym o sposobie zaliczenia tej wpłaty. Organowi nie przysługuje żadna uznaniowość w rozliczeniu wpłaconej kwoty, gdyż rozliczenie następuje z mocy prawa, zgodnie z przepisami obowiązującymi w chwili dokonania wpłaty. Z brzmienia przytoczonego wyżej art. 62 § 1 Ordynacji podatkowej wynika obowiązek organu uwzględnienia przy rozliczaniu wpłaty oświadczenia podatnika, w którym wskazuje on, na poczet którego zobowiązania dokonuje wpłaty.

Należy też dodać, że zgodnie z art. 51 § 1 Ordynacji podatkowej zaległością podatkową jest podatek niezapłacony w terminie płatności. Od tej zaległości podatkowej – w myśl art. 53 § 1 i 4 Ordynacji podatkowej – naliczane są odsetki za zwłokę od dnia następnego po upływie terminu płatności do dnia zapłaty podatku. Zatem odsetki za zwłokę naliczane są z mocy prawa, albowiem stanowią one automatyczny skutek powstania zaległości podatkowej.

Natomiast w myśl art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej, jeżeli dokonana wpłata nie pokrywa kwoty zaległości podatkowej wraz z odsetkami za zwłokę, wpłatę tę zalicza się proporcjonalnie na poczet kwoty zaległości podatkowej oraz kwoty odsetek za zwłokę w stosunku, w jakim, w dniu wpłaty, pozostaje kwota zaległości podatkowej do kwoty odsetek za zwłokę. Przepis ten reguluje proporcjonalny sposób zaliczania dokonanej wpłaty, przy czym zaległością podatkową – zgodnie z art. 51 § 1 Ordynacji podatkowej – jest podatek niezapłacony w terminie płatności.

W okolicznościach kontrolowanej sprawy nie jest sporne, że skarżący w chwili dokonywanej [...] sierpnia 2019 r. wpłaty na poczet podatku od środków transportowych za 2019 r. zalegał z zapłatą I raty z tytułu tego podatku, której termin płatności przypadał na dzień 15 lutego 2015 r. Ta I rata wynosiła – co wynika ze znajdującego się w aktach sprawy wydruku z konta podatnika – [...] zł i taką kwotę przyjęły organy obu instancji jako podstawę rozliczenia dokonanej wpłaty. Prawidłowo z dokonanej wpłaty organ zaliczył w pierwszej kolejności kwotę [...]zł, zgodnie z treścią art. 62 § 1a Ordynacji podatkowej, na poczet kosztów upomnienia z 24 maja 2019 r. nr [...], doręczonego skarżącemu w dniu 27 maja 2019 r. Pozostałą, po pomniejszeniu o tę kwotę, wpłatę organ zaliczył proporcjonalnie na należność główną oraz odsetki za zwłokę według prawidłowo ustalonej proporcji na podstawie uregulowań zawartych w art. 55 § 2 Ordynacji podatkowej.

Sąd, nie dopatrując się naruszenia jakichkolwiek przepisów, stwierdza, że zarzuty skargi są bezzasadne. Mimo, że w zaskarżonych rozstrzygnięciach żaden z organów nie powołał się na tzw. "kartę kontową" podatnika, to ustalenia przez nie poczynione są zgodne z zapisami tej karty. W powołanym w uzasadnieniu skargi i znajdującym się w aktach administracyjnych postanowieniu SKO z dnia [...] września 2020 r., uchylającym postanowienie Wójta z [...] lipca 2020 r., wyrażające stanowisko wierzyciela w sprawie zarzutu zobowiązanego, Kolegium nakazało Wójtowi rozliczyć dokonaną przez podatnika w dniu [...] sierpnia 2019 r. wpłatę [...] zł zgodnie z jego wskazaniem. Kolegium zaznaczyło, że dopiero prawidłowe wyliczenia pozwolą na ustalenie w jakiej części zarzut częściowego wykonania zobowiązania jest zasadny. Zatem zgodnie z ww. rozstrzygnięciem Wójt wydał postanowienie, którym zaliczył powyższą wpłatę na poczet zaległości z tytułu podatku od środków transportowych za 2019 r., zaś Kolegium zasadnie utrzymało to postanowienie w mocy. Natomiast chybione są zarzuty skarżącego o dowolnym zaksięgowaniu dokonanej wpłaty, jak i niezrozumiałe twierdzenia, że Wójt nie był uprawniony do dokonania takiego rozliczenia, gdyż wszedł w posiadanie tych środków pieniężnych w nieprawidłowy, nierzetelny sposób. Skarżący zdaje się zapominać, że w dniu [...] sierpnia 2019 r. uiścił przelewem bankowym na konto Urzędu Gminy [...] kwotę [...]zł tytułem podatku od środków transportowych za 2019 r. Podkreślenia wymaga również, że Kolegium we wspomnianym wyżej postanowieniu z [...] września 2020 r. zobowiązało Wójta do rozliczenia spornej wpłaty [...] zł, dokonanej [...] sierpnia 2019 r., wyraźnie zaznaczając, że zaległości podatnika z tytułu podatku od środków transportowych za 2019 r. nie są przedmiotem jego analizy, gdyż nie dotyczy ich postępowanie egzekucyjne. Sąd wskazuje również, że żaden z organów rozstrzygających w kontrolowanej sprawie nie miał obowiązku odnoszenia się do "wpłaty dokonanej przez Urząd Skarbowy".

Zważywszy powyższe, Sąd na podstawie art. 151 P.p.s.a. oddalił skargę.