drukuj    zapisz    Powrót do listy

6329 Inne o symbolu podstawowym 632, Pomoc społeczna, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Po 91/22 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2022-06-23, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Po 91/22 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2022-06-23 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2022-02-04
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Edyta Podrazik /sprawozdawca/
Jakub Zieliński /przewodniczący/
Paweł Daniel
Symbol z opisem
6329 Inne o symbolu podstawowym 632
Hasła tematyczne
Pomoc społeczna
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 111 art. 17 ust. 1, ust. 1b, ust. 5 pkt 2a
Ustawa z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych - t.j.
Dz.U. 2022 poz 329 art. 145 par. 1 pkt 1 lit. a, art. 135, art. 205 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jakub Zieliński Sędziowie Sędzia WSA Edyta Podrazik (spr.) Asesor WSA Paweł Daniel po rozpoznaniu w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 23 czerwca 2022 r. sprawy ze skargi R. F. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] w przedmiocie świadczenia pielęgnacyjnego I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta G. z dnia [...] sierpnia 2021 r. nr [...], II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę [...]- ([...]) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadnienie

Prezydent Miasta G. decyzją z dnia [...] sierpnia 2021 r., nr [...], działając na podstawie art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego (j.t Dz. U. z 2021 r. poz. 735 ze zm. dalej k.p.a.) oraz art. 17 ust. 1, ust. 1a, ust. 1 b, ust. 5, art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 Iistopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (j .t. Dz. U. z 2020 r., poz. 111, dalej u.ś.r.), §1, § 10 rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 lipca 2017r. w sprawach o przyznanie świadczeń rodzinnych oraz zakresu informacji, jakie mają być zawarte we wniosku, zaświadczeniach i oświadczeniach o ustalenie prawa do świadczeń rodzinnych (Dz.U. z 2017r., poz. 1466) odmówił R. F. świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na żonę B. F..

W uzasadnieniu organ wskazał, że R. F. złożył do MOPS w G. wniosek o przyznanie mu świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad żoną B. urodzoną [...] września 1969 r. Do wniosku załączono orzeczenie o niepełnosprawności B. F. i świadectwo pracy R. F. z [...] czerwca 2021 r.

Z przeprowadzonego wywiadu środowiskowego wynika, że skarżący i żona mieszkają razem i on jest jej wyłącznym opiekunem. Skarżący stwierdził, że opieka nad żoną uniemożliwia mu podjęcie zatrudnienia. Jego żona choruje na nowotwór jajników, potrafi samodzielnie się ubrać, jeść, zażywać leki, jednak po chemii leży 2 tygodnie i wymaga wówczas pomocy również w toalecie, nie wychodzi na spacery ani po zakupy, porusza się po mieszkaniu. Po powrocie żony z chemii prowadzenie gospodarstwa domowego spoczywa na barkach skarżącego.

Organ I instancji powołał się na art. 17 ust. 1b u.ś.r. i wskazał, że z przedłożonego orzeczenia o niepełnosprawności nie da się ustalić kiedy powstała niepełnosprawność. Organ stwierdził dalej, że według oświadczenia skarżącego nie jest zatrudniony i nie wykonuje pracy zarobkowej, nie ma ustalonego prawa do emerytury, renty, renty rodzinnej z tyt. śmierci małżonka przyznanej w przypadku zbiegu prawa do renty rodzinnej i innego świadczenia emerytalno-rentowego, renty socjalnej, zasiłku stałego, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego. Osoba wymagająca opieki pozostaje w związku małżeńskim, nie została umieszczona w placówce zapewniającej całodobową opiekę przez więcej niż 5 dni w tygodniu. Ponadto na osobę wymagającą opieki inna osoba nie ma ustalonego prawa do wcześniejszej emerytury, członek rodziny osoby sprawującej opiekę nie ma ustalonego prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 (tj. dodatku z tytułu wychowywania dziecka w okresie urlopu wychowawczego), specjalnego zasiłku opiekuńczego, zasiłku dla opiekuna lub świadczenia pielęgnacyjnego, na osobę wymagającą opieki nie jest ustalone prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego, o którym mowa w art. 10 (tj. dodatku z tytułu wychowywania dziecka w okresie urlopu wychowawczego), prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego, prawo do zasiłku dla opiekuna lub prawo do świadczenia pielęgnacyjnego. Ze szczegółowego wywiadu wynika, że żona wymaga całodobowej opieki, gdyż czuje się bardzo źle po chemii i potrzebuje pomocy przy sporządzaniu posiłków, w zakresie higieny osobistej. Podopieczna nie wychodzi z domu. Skarżący musiał zrezygnować z pracy z powodu choroby żony. Organ stwierdził jednak, że skarżący nie spełnia przesłanki określonej w ustawie o świadczeniach rodzinnych do przyznania wnioskowanego świadczenia.

W odwołaniu R. F., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, podał, że decyzję organu I instancji zaskarża w całości, wnosi o jej uchylenie i przyznanie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego. Podniesiono następujące zarzuty: (1) naruszenie art. 17 ust. 1 pkt 4 u.ś.r. poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, w której przepis ten stanowi podstawę prawną przyznania świadczenia pielęgnacyjnego osobie pozostającej w związku małżeńskim, jako osobie należącej do kręgu osób obciążonych powinnością o cechach obowiązku alimentacyjnego wobec współmałżonka, (2) dokonanie błędnej wykładni art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a u.ś.r. poprzez zaniechanie wykładni systemowej i celowościowej powołanego przepisu i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie, iż normuje on przypadki w których świadczenie pielęgnacyjne ubiega się osoba pozostająca w związku małżeńskim osobą wymagającą opieki, podczas gdy - wedle powszechnej wykładni - przepis ten powinien być rozumiany w ten sposób, że normuje on przypadki, gdy o świadczenie pielęgnacyjne z tytułu sprawowanej opieki nad osobą niepełnosprawną, pozostającą w związki małżeńskim ubiega się osoba spełniająca kryteria z art. 17 ust 1 (lub ust. 1a) ustawy o świadczeniach rodzinnych, niebędąca małżonkiem zobowiązanym w pierwszej kolejności do alimentacji, (3) błędne zastosowanie normy prawnej wyrażonej w art. 17 ust 1b u.ś.r. bez uwzględnienia okoliczności, iż na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia [...] października 2014 r. sygn. akt [...] doszło do uznania niekonstytucyjności części wskazanej normy prawnej w zakresie, w jakim różnicuje prawo do świadczenia pielęgnacyjnego osób sprawujących opiekę nad osobą niepełnosprawną ze względu na datę powstania niepełnosprawności osoby wymagającej opieki, a przez to naruszenie art. 7 oraz art. 190 ust 1 Konstytucji RP, (4) naruszenie art. 6, art. 8, art. 9, art. 77 § 1, art. 7 w zw. z art. 80 k.p.a. poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, przyjęcie, iż sam fakt zwrócenia się przedmiotowym wnioskiem przez męża dorosłej osoby wymagającej opieki, skutkuje brakiem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i zwalnia organy rozstrzygające w sprawie z podejmowania działań zmierzających do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, pozwalającego na wydanie rozstrzygnięcia z uwzględnieniem słusznego interesu strony.

Samorządowe Kolegium Odwoławcze decyzją z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...], działając na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 12 października 1994 roku o samorządowych kolegiach odwoławczych (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 570), art. 107 § 1, art. 127 § 2, art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. , art. 1, art. 2 pkt 2, art. 3, art. 17 ust 1, ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz. 111 z późn. zm.), utrzymało w mocy zaskarżoną decyzję.

Kolegium wskazało, że z zaskarżonej decyzji Prezydenta Miasta G. nie wynika, że organ I instancji odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego z uwagi na fakt ubiegania się o nie małżonka osoby niepełnosprawnej. Zarzuty podniesione w tym zakresie w odwołaniu są zatem nietrafne. W judykaturze nie ma wątpliwości, że małżonek osoby niepełnosprawnej jest osobą uprawnioną do świadczenia pielęgnacyjnego, o której mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 u.ś.r.

SKO stwierdziło, że podstawą odmowy nie może być art. 17 ust. 1b u.ś.r. Zdaniem Kolegium w badanej sprawie należy dokonać wykładni w/w przepisu z uwzględnieniem wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 21 października 2014 r., sygn. akt K 38/13, którym orzeczono o niekonstytucyjności wprowadzenia do ustawy o świadczeniach rodzinnych kryterium wieku powstania niepełnosprawności, jako przesłanki uzależniającej uzyskanie świadczenia pielęgnacyjnego, zarówno co do jego skutków, jak i kluczowego znaczenia w okolicznościach niniejszej sprawy. Z tego powodu, rozpoznając niniejszą sprawę, organ I instancji zobowiązany był uwzględnić wskazany wyrok, którym Trybunał Konstytucyjny i przy rozpatrywaniu wniosku skarżącej nie brać pod uwagę art. 17 ust. 1b u.ś.r.

Utrzymując jednak zaskarżoną decyzję w mocy Kolegium stwierdziło, że jedną z przesłanek uprawniających do świadczenia pielęgnacyjnego jest stała, osobista i długotrwała opieka ubiegającego się o przyznanie świadczenia nad osobą niepełnosprawną. Opieka taka musi przy tym stanowić przeszkodę do wykonywania pracy zawodowej, co oznacza konieczność istnienia ścisłego i bezpośredniego związku między rezygnacją z zatrudnienia albo jego niepodejmowaniem, a sprawowaną opieką. Zdaniem Kolegium dla oceny, czy w danej sprawie zostały spełnione przesłanki określone w art. 17 ust. 1 u.ś.r. niewystarczające jest samo wydanie wobec osoby niepełnosprawnej orzeczenia o niepełnosprawności w stopniu znacznym wraz z odpowiednimi wskazaniami. W tym przypadku istotne jest szczegółowe ustalenie zakresu opieki sprawowanej przez wnioskodawcę, dostosowanej do stanu osoby niepełnosprawnej i jej potrzeb, co następuje przede wszystkim podczas wywiadu środowiskowego (art. 23 ust. 4aa u.ś.r.)

Kolegium wskazało, że w dniu [...] lipca 2021 r. został przeprowadzony rodzinny wywiad środowiskowy z B. F., podczas którego ustalono, że mieszka ona z mężem, który twierdzi, że opieka nad żoną uniemożliwia mu zatrudnienie. Wskazano, że podopieczna najgorzej czuje się po chemii, potrafi samodzielnie się ubrać, jeść, zażywać leki, przy czym po chemii leży 2 tygodnie i wymaga wówczas pomocy również w toalecie, nie wychodzi ona na spacery ani po zakupy, ale porusza się po mieszkaniu. Zaznaczono, że stan zdrowia B. F. bardzo się pogorszył, źle znosi ona chemię, a po powrocie z niej nie może samodzielnie wstać z łóżka, musi spożywać delikatne potrawy, wówczas prowadzenie gospodarstwa domowego spoczywa na jej mężu, który pracował zawodowo, ale często musiał brać wolne (urlop lub zwolnienie lekarskie) z powodu konieczności opieki nad żoną. W kwestionariuszu wywiadu środowiskowego zaznaczono, że faktycznie skarżący opiekuje się żoną całodobowo, a jego żona, ze względu na swoje schorzenia, nie jest osobą zdolną do samodzielnej egzystencji i wymaga stałej opieki.

Z powyższego zdaniem Kolegium wynika, że skarżący w istocie sprawuje opiekę nad żoną. Nie budzi też wątpliwości, iż jego żona została zaliczona do znacznego stopnia niepełnosprawności do dnia [...].10.2021 r. (okres ten już upłynął- ale przedłożono nowe orzeczenie- uw. Sądu), jednakże - zdaniem Kolegium - zakres pomocy świadczonej przez wnioskodawcę żonie i jej okresowy charakter nie pozwala uznać, że przesłanki określone w art. 17 ust. 1 u.ś.r. zostały spełnione w niniejszej sprawie. B. F., z uwagi na chorobę nowotworową, przyjmuje chemię, po której źle się czuje, jednakże nie jest to stan ciągły, ale występuje wyłącznie przez pewien czas. W wywiadzie środowiskowym zaznaczono, że wówczas żonie pomaga jej mąż, który prowadzi gospodarstwo domowe. Poza trudnym czasem po chemii, podopieczna samodzielnie się porusza, je, zażywa leki. Pomoc skarżącego wobec żony ma zatem charakter doraźny w ogólnie przyjętych stosunkach pomiędzy małżonkami. Wśród obowiązków małżeńskich, wynikających z art. 23 i 27 k.r.o. mieści się również obowiązek opieki nad niepełnosprawnym małżonkiem.

W ocenie organu odwoławczego czynności, o których mowa w wywiadzie środowiskowym, wykonywane są również przez osoby pracujące zawodowo, a ich charakter i zakres nie wyklucza zatrudnienia. Organ odwoławczy stwierdził, że skarżący przez dłuższy okres czasu łączył pracę z opieką nad żoną (wykorzystywał urlop lub zwolnienie chorobowe). Nie można też pominąć, że umowa o pracę skarżącego wygasła z dniem [...].06.2021 r., z upływem okresu, na który została zawarta. Z punktu widzenia zasad współżycia społecznego, zrozumiała jest chęć sprawowania przez skarżącego opieki nad żoną, szczególnie po przyjęciu przez nią chemii, przy czym - w ocenie Kolegium - taka okresowa opieka jest niewystarczająca dla przyznania wnioskowanego świadczenia. W związku z powyższym, Kolegium uznało za niespełnioną przesłankę związku przyczynowego pomiędzy rezygnacją z zatrudnienia a sprawowaniem opieki. Z materiału dowodowego nie wynika, by B. F., pomimo orzeczonej niepełnosprawności, wymagała ciągłej (całodziennej) obecności i pomocy ze strony męża. w stopniu uniemożliwiającym mu jakąkolwiek aktywność zawodową.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu R. F., reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wskazał, że zaskarża w całości decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia [...] grudnia 2021 r. nr [...] utrzymująca w mocy decyzję Prezydenta Miasta G. z dnia [...] sierpnia 2021 r. nr [...] , wnosi o jej uchylenie oraz poprzedzającej ją decyzji organu I instancji, oraz zasądzenie kosztów postępowania. W skardze podniesiono następujące zarzuty:

1. dokonanie błędnej wykładni przepisu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o świadczeniach rodzinnych:

-zaniechanie wykładni systemowej i celowościowej i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie przez Organ, że brak jest związku pomiędzy niepodejmowaniem zatrudnienia przez Skarżącego a sprawowaniem przez niego opieki nad żoną, podczas gdy w przedmiotowej sprawie taki związek przyczynowo - skutkowy istnieje.

-zaniechanie wykładni systemowej i celowościowej i w konsekwencji niewłaściwe przyjęcie przez Organ, że zakres opieki świadczony przez Skarżącego nie wypełnia ww. dyspozycji podczas gdy w rozumieniu ww. przepisu osoba niepełnosprawna w stopniu znacznym wymaga - w zależności od rodzaju schorzenia oraz aktualnego stanu zdrowia opieki stałej lub długotrwałej, lecz niekoniecznie całodobowej.

2. naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 6, art. 8, art. 9, art. 77 § 1, art. 7 w zw. z art. 80 k.p.a., poprzez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, tj. faktycznego zakresu opieki Skarżącego nad żoną, co skutkuje brakiem prawa do świadczenia pielęgnacyjnego i zwalnia organy rozstrzygające w sprawie z podejmowania działań zmierzających do wszechstronnego wyjaśnienia sprawy, pozwalającego na wydanie rozstrzygnięcia z uwzględnieniem słusznego interesu Strony.

W odpowiedzi na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie i podtrzymało stanowisko w sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje:

Skarga okazała się zasadna.

W rozpoznawanej sprawie R. F. wystąpił z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawną żoną B. F..

Odmawiając skarżącemu przyznania prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu sprawowania opieki nad niepełnosprawną żoną organ I instancji – na co słusznie zwróciło uwagę Kolegium – nie wskazał konkretnie która przesłanka ustawowa nie została spełniona. Kolegium nie zgodziło się z organem I instancji aby przeszkodą do otrzymania świadczenia pielęgnacyjnego był fakt pozostawania podopiecznej w małżeństwie (gdy z wnioskiem występuje małżonek), ani przesłanka z art. 17 ust. 1b u.ś.r. (z uwagi na wyrok zakresowy Trybunału Konstytucyjnego sygn. K [...]). Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało jednak w całości w mocy decyzję odmowną stwierdzając, że zakres sprawowanej przez R. F. opieki nad żoną nie wyklucza podjęcia przez niego zatrudnienia.

O ile Sąd podziela pogląd Kolegium o tym, że małżonek osoby niepełnosprawnej jest osobą uprawnioną do świadczenia pielęgnacyjnego, a art. 17 ust. 5 pkt 2 lit. a u.ś.r. dotyczy takich sytuacji, gdy o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego ubiega się inna osoba niż małżonek, jak i rozważania dotyczące wykładni art. 17 ust. 1b u.ś.r., to nie zgadza się z pozostałymi argumentami, które legły u podstaw zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Wyjaśnienia wymaga, że zgodnie z art. 17 ust. 1 u.ś.r., świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje matce albo ojcu (pkt 1), opiekunowi faktycznemu dziecka (pkt 2), osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (pkt 3), a także innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności (pkt 4) - jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

Z powyższego wynika, że oceniając wniosek o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego organ weryfikuje czy podopieczny legitymuje się (1) orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo (2) orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji. Ustawodawca wyszedł więc z założenia, że w procesie ubiegania się o świadczenie pielęgnacyjne koniecznym jest przedłożenie jednego z dwóch rodzajów orzeczeń, jako dowodu na okoliczność niepełnosprawności podopiecznego. Z tej też przyczyny nie powołuje się np. dowodu z opinii biegłego, a do wniosku załącza stosowne orzeczenie wydane przez uprawniony podmiot. Organ związany jest ustaleniami wskazanymi w orzeczeniu i sam nie prowadzi postępowania dowodowego na stwierdzone w nim okoliczności. W tym sensie ustawodawca uprościł procedurę orzekania w przedmiocie świadczeń pielęgnacyjnych sprowadzając zadanie organów pomocy społecznej do weryfikacji tego, czy dana osoba legitymuje się odpowiednim orzeczeniem o niepełnosprawności.

Zdaniem Sądu oceniając wniosek skarżącego Kolegium przekroczyło zakres swoich uprawnień. Organ odwoławczy na przekór wskazaniom orzeczenia o niepełnosprawności B. F. stwierdził, że o ile jest ona osobą niepełnosprawną, to nie wymaga ona stałej lub długotrwałej opieki wykonywanej przez skarżącego. Kolegium zwracało przy tym uwagę na pewną samodzielność podopiecznej w tym sensie, że żona skarżącego jest jedynie czasowo osłabiona w związku z przyjmowaną chemią, lecz zasadniczo potrafi się samodzielnie ubrać, jeść, zażywać leki, poruszać się po mieszkaniu. Kolegium doszło do przekonania, że skoro nie wymaga ona zabiegów pielęgnacyjnych, to zakres sprawowanej przez R. F. opieki nie jest na tyle absorbujący żeby pozbawić go możliwości podjęcia zatrudnienia. Zdaniem Kolegium opieka skarżącego wobec żony ma jedynie charakter doraźny, w okresach kiedy wraca ona z leczenia, a ponadto nie wykracza poza obowiązki małżeńskie.

Sąd powyższej oceny Kolegium nie podziela. Podkreślenia wymaga, że nie jest rolą organów dokonywanie własnych ustaleń i oceny w zakresie czasochłonności opieki wymaganej przez podopiecznego, skoro uprawniony lekarz orzecznik stwierdził, że dana osoba wymaga stałej lub długotrwałej opieki w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Organy są związane przedłożonym orzeczeniem. W rozpoznawanej sprawie B. F. takim orzeczeniem dysponuje, co implikuje stwierdzenie, że wymaga stałej lub długotrwałej opieki ze strony innej osoby, w tym wypadku męża.

Przedstawiony przez skarżącego opis wykonywanych przez niego czynności, potwierdzony w wywiadzie środowiskowym, przeczy wnioskom organu, jakoby sprawował on tylko doraźną opiekę. Zwrócić należy również uwagę na to, że stan zdrowia podopiecznej skarżącego wskazuje na to, że wymaga ona większej pomocy, aniżeli tylko doraźna. W kwestionariuszu wywiadu środowiskowego wskazano, że małżonka skarżącego 2 tygodnie po chemii leży, wymaga całkowitej pomocy ze strony skarżącego, również w toalecie. Powszechnie wiadomym jest, że chemioterapia wywołuje niepożądane skutki uboczne i znaczne osłabienie organizmu, które mogą utrzymywać się przez wiele tygodni po zakończeniu leczenia. To, że są okresy, w których rekonwalescencja po chemoterapii nie jest tak dotkliwa dla podopiecznej nie może świadczyć o tym, że nie wymaga ona opieki osoby drugiej. W szczególności, że na taką konieczność wskazano w orzeczeniu o niepełnosprawności B. F..

Biorąc pod uwagę powyższe odnieść się trzeba do kwestii rezygnacji/ niepodejmowania zatrudnienia przez skarżącego. Z akt sprawy wynika, że skarżący był zatrudniony w spółce M. sp. z o.o. w T. do [...] czerwca 2021 r. Z wnioskiem o przyznanie świadczenia pielęgnacyjnego wystąpił dwa tygodnie po ustaniu zatrudnienia. Był wówczas osobą w wieku produkcyjnym (ur. [...] lipca 1957 r,) więc był zdolny do podjęcia zatrudnienia. Wskazał jednak, że opieka nad żoną uniemożliwia mu dalsze wykonywanie pracy. Zwracał uwagę, że już wcześniej musiał korzystać z urlopów, aby opiekować się żoną. Zdaniem Sądu należało przyjąć, że skarżący spełnia przesłankę rezygnacji/niepodejmowania zatrudnienia w związku z koniecznością sprawowania opieki nad niepełnosprawną żoną. Nie jest uprawnione takie działanie organu, które tego wyboru dokonuje za skarżącego. Kolegium stwierdziło bowiem, że zakres opieki nie wymusza na skarżącym rezygnacji z zatrudnienia. Tymczasem jedynie skarżący jest dysponentem tego prawa, może np. zdecydować, że będzie opłacać opiekę i pozostać w zatrudnieniu, albo - jak to miało miejsce w niniejszej sprawie - zrezygnować z zatrudnienia i samemu zajmować się żoną.

W tym stanie rzeczy Sąd stwierdził, że decyzje organów obu instancji podlegały uchyleniu, jako wydane z naruszeniem prawa materialnego, tj. art. 17 ust. 1 u.ś.r. Ponownie rozpoznając wniosek skarżącego organ I instancji uwzględni wykładnię zaprezentowaną w niniejszym wyroku, będąc nią związany stosownie do art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r., poz. 329, dalej p.p.s.a.),

Reasumując w pkt I wyroku Sąd uchylił zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Gminy K. na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a w zw. z art. 135 p.p.s.a. W pkt II wyroku Sąd rozstrzygnął o kosztach postępowania na podstawie art. 200 w zw. z art. 205 § 2 p.p.s.a. zasądzając na rzecz skarżącego kwotę [...]zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego ustalonych zgodnie z § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. z 2018 r., poz. 265).

Na mocy art. 119 pkt 2 w zw. z art. 120 p.p.s.a., sprawa została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym.



Powered by SoftProdukt