Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Henryk Ożóg Sędziowie Sędzia WSA Wanda Wiatkowska – Ilków (spr.) Sędzia WSA Alojzy Wyszkowski Protokolant specjalista Jolanta Pociejowska po rozpoznaniu w Wydziale IV na rozprawie w dniu 5 listopada 2013 r. sprawy ze skargi M. N. na decyzję Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka Akcyjna we W. z dnia 7 sierpnia 2013 r. Nr ND.0718.3.2013 w przedmiocie odmowy udzielenia informacji publicznej I. uchyla zaskarżoną decyzję z dnia 7 sierpnia 2013 r. w części dotyczącej W. Klubu Sportowego [...] S.A, W. Sp. z o.o, W. Przedsiębiorstwa [...] Sp. z o.o oraz poprzedzające ją decyzje z dnia [...], Nr [...] i z dnia [...], Nr [...]; II. nie orzeka w przedmiocie wykonania zaskarżonej decyzji; III. zasądza od Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka Akcyjna we W. na rzecz skarżącego M. N. kwotę 100 (słownie: sto) złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Wnioskami Nr 1 i Nr 2 z dnia 14 maja 2013 r. M. N. wystąpił do Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka Akcyjna we W. o udostępnienie umów handlowych zawartych w latach 2010-2013:

- wniosek Nr 1 dotyczył spółek WKS [...] Spółka z o.o. spółka komandytowo akcyjna, WKS [...] Spółka z o.o., W. Klubu Sportowego [...] S.A.,

- wniosek Nr 2 dotyczył między innymi spółek: W. 2012 r. Spółka z o.o. i W. Przedsiębiorstwa [...] Sp. z o.o.

Pismem z dnia 27 maja 2013 r. Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji poinformowało wnioskodawczynię, że zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2011 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. z 2001 r. Nr 112, poz. 1198), udostępnienie treści umowy, a tym samym zawartych w niej informacji uzależnione jest od uzyskania zgody – pożyczkobiorcy W. Klubu Sportowego [...] S.A. (WKS [...] S.A.), ponieważ informacje te stanowią tajemnicę przedsiębiorcy pożyczkobiorcy – W. Klubu Sportowego [...] S.A. i podlegają ochronie jako informacje posiadające wartość gospodarczą w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503).

WKS [...] S.A. poinformował, że umowa pożyczki stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa oraz, że nie wyraża ono zgody na udostępnienie treści umowy, w związku z tym Miejskie Przedsiębiorstwo odmawia udostępnienia tego dokumentu.

Pismo to podpisał K. A. – rzecznik prasowy MPWiK S.A. W.

Pismem z dnia 29 maja 2013 r. wnioskodawca, w związku z prośbą MPWiK S.A. o sprecyzowanie żądania wniosku poinformował, że zakres przedmiotowy wniosku nie obejmuje umów handlowych dotyczących realizacji przedmiotu działalności spółki w rozumieniu § 9 statutu. Stwierdził, że oznacza to, że wniosek obejmuje wszystkie inne umowy zawarte pomiędzy MPWiK S.A. a spółkami prawa handlowego wymienionymi we wniosku.

Następnie MPWiK S.A. pismem z dnia 13 czerwca 2013 r. zawiadomił zainteresowanego, że po sprecyzowaniu wniosku wystąpił do spółek wskazanych we wniosku o poinformowanie, czy treść umów handlowych stanowi dla nich tajemnicę przedsiębiorcy oraz – w przypadku udzielenia odpowiedzi pozytywnej – czy wyrażają one zgodę na udostępnienie wnioskodawcy treści umów handlowych. Po uzyskaniu odpowiedzi MPWiK S.A. niezwłocznie zajmie ostateczne stanowisko w przedmiotowej sprawie.

Pismem z dnia 29 lipca 2013 r. MPWiK S.A. zawiadomił wnioskodawcę, iż w związku z pismem Spółki W. 2012 spółka z o.o. z dnia 25 lipca 2013 r. i spółki W. Przedsiębiorstwo [...] spółka z o.o. z dnia 1 lipca 2013 r., w których to pismach w/w spółki sprzeciwiały się udostępnieniu treści żądanych przez wnioskodawców umów handlowych z uwagi na tajemnicę przedsiębiorstwa, z tych względów treść tych umów nie może zostać udostępniona (art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji w zw. z art. 5 ust. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej).

Pismo powyższe podpisała H. K. – członek zespołu zarządzającego, starszy menadżer, kierownik biura spółki.

Do powyższego pisma MPWiK S.A. dołączył wskazane pisma wymienionych spółek.

Pismem z dnia 29 lipca 2013 r. wnioskodawca zwrócił się do MPWiK S.A. o ponowne rozpoznanie wniosków na podstawie art. 17 ust. 2 u.d.i.p.; stwierdził, że rozstrzygnięcie jest niekompletne, zobowiązany podmiot nie udzielił odpowiedzi w całości na wnioski.

Na powyższe pismo adresat odpowiedział pismem z dnia 7 sierpnia 2013 r. Podkreślił w nim, że podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko i stwierdził, że jest ono ostateczne. Wskazał, że w przypadku kwestionowania tego stanowiska przysługuje wnioskodawcy prawo do wszczęcia postępowania w trybie art. 21 u.d.i.p.

Ponadto podał, że jeśli chodzi o inne umowy ze spółkami wymienionymi we wniosku z dnia 14 maja 2013 r. – WKS [...] Spółka z o.o. Spółka komandytowo-akcyjna, WKS [...] Spółka z o.o., WKS [...] S.A., zawarte w okresie 2010-2013 – to MPWiK S.A. nie zawierała żadnych innych umów handlowych z tymi spółkami. Podał, że nie zawierał też umów handlowych we wskazanym we wniosku terminie z innymi spółkami miejskimi niż W. 2012 Spółka z o.o., W. Przedsiębiorstwo Spółka z o.o., [...] Spółka z o.o.

Nie zgodził się z wnioskodawcą, że jego pismo z dnia 27 maja 2013 r. dotyczące odmowy udostępnienia umowy pożyczki nie zawiera minimum elementów do zakwalifikowania jako decyzji odmownej. Zgodnie bowiem ze stanowiskiem dominującym w orzecznictwie i wyrażonym w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 września 1981 r. (SA 791/81 za decyzję taką uznać należy również pismo właściwego organu zawierające co najmniej oznaczenie organu i adresata aktu, rozstrzygnięcia w sprawie i podpis upoważnionego pracownika, wszystkie wymienione wyżej elementy zostały zawarte w piśmie z dnia 27 maja 2013 r.

Podkreślono, że z analizy pism spółek: W. 2012 Spółka z o.o. oraz W. Przedsiębiorstwa [...], Spółka z o.o. wynika, że nie zgodziły się one na udostępnienie treści umów handlowych ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Jeśli idzie o wyłączenie z uwagi na tajemnicę przedsiębiorcy można posiłkowo stosować definicję przedsiębiorstwa z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Z pism spółek jednocześnie wynika, że uznały one, że treść przedmiotowych umów handlowych stanowi tajemnicę przedsiębiorcy i – w związku z powyższym – nie powinna podlegać udostępnieniu.

Stwierdzono, że wbrew sugestii wnioskodawcy organ nie może rozważać możliwości zrealizowania wniosku z dniem 14 maja 2013 r. albowiem nie stanowią one jego tajemnicy. Są one tajemnicą spółek, z którymi organ zawarł umowę. W związku z powyższym, udostępnienie informacji pomimo braku zgody wskazanych podmiotów stanowiłyby czyn nieuczciwej konkurencji w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Wskazał, że określona informacja może być zakwalifikowania do informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorcy w przypadku, gdy przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania tej poufności i wskazał na wypowiedź zawartą w komentarzu A. Michalaka do art. 11 ustawy o nieuczciwej konkurencji, stwierdził, że "zawarte w umowach klauzule poufności stanowią przykładowy, a nie jedyny środek ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa.

Dodał, że niezrozumiały jest podgląd wnioskodawcy, zgodnie z którym wydaje się co najmniej wątpliwe, aby w przypadku podmiotów realizujących główne zadania publiczne treść zawartych pomiędzy nimi umów stanowiła tajemnicę przedsiębiorstwa. Podkreślił, że ustawa w dostępie do informacji publicznej ma konkretny podmiotowy zakres zastosowania. Pomimo tak wyznaczonego podmiotowego zakresu zastosowania ustawodawca przewidział możliwość ograniczeń w dostępie do informacji publicznej z powołaniem się np. na tajemnicę przedsiębiorstwa. Wobec powyższego twierdzenie wnioskodawcy jest nieuzasadnione.

Wnioskodawca wskazując na podstawę prawną – art. 21 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego na rozstrzygnięcie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. we W. z dnia 7 sierpnia 2013 r. oraz utrzymane nim w mocy rozstrzygnięcie z dnia 9 lipca 2013 r. w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej – umów handlowych zawartych w latach 2010 – 2013 ze spółkami W. Klub Sportowy [...] S.A., W. Sp. z o.o. i W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o.

Wniósł o:

- przeprowadzenie dowodu z dokumentów, to jest z wymienionych umów handlowych na okoliczność – w jakim zakresie zawarte są w nich informacje, o jakich stanowi art. 5 ust. 2 u.d.i.p. oraz czy wskazane spółki podjęły niezbędne działania w celu zachowania ich poufności poprzez odpowiednie zapisy w każdej z umów;

- przeprowadzenie dowodu z dokumentu – pisma podmiotu zobowiązanego z dnia 27 maja 2013 r. na okoliczność czy zawarta w nim informacja – braku zgody WKS [...] S.A. dla wniosku o udostępnienie umowy handlowej ma potwierdzenie w dokumentacji posiadanej przez podmiot zobowiązany;

- uchylenie zaskarżonych rozstrzygnięć podmiotu zobowiązanego oraz nakazanie udostępnienia wnioskowanych informacji publicznych stosownie do wniosków z dnia 14 maja 2013 r.;

- zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

Uzasadniając skargę zainteresowany przedstawił treść wniosku z dnia 14 maja 2013 r. oraz korespondencji stron, w tym pisma organu z dnia: 27 maja 2013 r., 29 lipca 2013 r. i 7 sierpnia 2013 r.

Stwierdził, że nie podziela argumentacji zawartej w rozstrzygnięciach z dnia 29 lipca 2013 r. i z dnia 7 sierpnia 2013 r. i podtrzymuje swoje stanowisko zawarte we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, gdyż odmowa udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej nie znajduje uzasadnienia w obowiązującym porządku prawnym.

Kwestią sporną jest prawidłowa wykładnia przepisu art. 5 ust. 2 zdanie pierwsze ustawy, który mówi: "Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na (...) tajemnicę przedsiębiorstwa".

Podniósł, że klauzula zastrzegająca niejawność umów handlowych powinna być zawarta w ich treści lub później podpisanych aneksach. Nie ma mocy wiążącej, jednostronne oświadczenia spółek choćby z tego powodu, że zostały wyrażone dopiero po złożeniu przez skarżącego omawianego wniosku, co oznacza, że do tej chwili nie były one postrzegane jako tajemnica przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Po drugie zgodnie z treścią powołanego wyżej przepisu przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

W pismach spółek wskazanych w petitum skargi nie określono, które konkretnie typy informacji wynikające z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji mają zastosowanie w odniesieniu do umów zawartych z podmiotem zobowiązanym. Nie jest więc możliwe zweryfikowanie czy powołanie się na tajemnicę przedsiębiorstwa.

Po trzecie wskazany przepis odnosi się wyłącznie do informacji technicznych, technologicznych, organizacyjnych oraz innych o ile posiadają wartość gospodarczą.

W związku z tym wszelkie inne informacje nie mogą stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa. I co najmniej ta część umów handlowych powinna podlegać udostępnieniu w odpowiedzi na wnioski z dnia 14 maja 2013 r. Podał, że brak jest przy tym przeszkód prawnych bądź innych uniemożliwiających udostępnienie jedynie części umowy handlowej.

W odpowiedzi na skargę Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. we W. wniosło o: oddalenie skargi, oddalenie wniosków dowodowych, dopuszczenie dowodów wskazanych w treści pisma.

Odnosząc się do treści skargi podniósł, że wnosi o jej oddalenie z uwagi na fakt, iż dane objęte wnioskiem skarżącego nie zawierają informacji o sprawach publicznych, nie dotyczą zadań publicznych wykonywanych przez MPWiK S.A. jako gminnej spółki prawa handlowego, czy też dysponowania majątkiem publicznym.

Stosownie bowiem do art. 3 ust. 2 u.d.i.p., prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do niezwłocznego uzyskania informacji publicznej zawierającej aktualną wiedzę w sprawach publicznych. Zgodnie zaś z art. 4 ust. 1 u.d.i.p. obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne wymienione przykładowo w tym przepisie – w tym podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W związku z powołanym przepisem podkreślono, że dane wnioskowane przez skarżącego dotyczące umów o handlowym charakterze, nie mają związku ze zbiorowym zaopatrzeniem w wodę i zbiorowym odprowadzeniem ścieków, o których w ustawie z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków. Zatem żądane dane nie dotyczą zadań publicznych wykonywanych przez MPWiK S.A.

Jednocześnie dodano, że skarżący domaga się danych, które w jakimkolwiek stopniu nie dotyczą dysponowania przez MPWiK S.A. majątkiem publicznym. MPWiK S.A. jako gminna spółka prawa handlowego nie należy do sektora finansów publicznych, a o dysponowaniu majątkiem publicznym można mówić tylko w wypadku korzystania ze środków publicznych. Powołał treść art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, który określa co stanowi środki publiczne.

Spółka nie dysponuje środkami publicznymi, zatem nie podlega obowiązkowi udostępnienia informacji publicznej, o którym mowa w art. 3 u.d.i.p.

Zauważono, że w literaturze przyjmuje się, że środki wymienione w art. 5 ustawy o finansach publicznych tracą przymiot środków publicznych w momencie ich przekazania poza sektor finansów publicznych. Zatem z punktu widzenia finansów publicznych, dotacja przelana na rachunek jednostki należącej do sektora finansów publicznych jest wydatkiem publicznym a nie przekazaniem środków publicznych. Utrata przez środki publiczne charakteru "publicznego" następuje w przypadku alokacji pieniędzy na podmioty nienależące do tego sektora, przy czym nie ma znaczenia, czy ich wydatkowanie następuje w trybie publicznoprawnym czy prywatnoprawnym.

W związku z powyższym podmiotami zobowiązanymi do udostępnienia informacji publicznej są tylko te podmioty, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, to jest dysponują środkami z dotacji, bądź środkami pochodzącymi z budżetu Unii Europejskiej oraz innymi środkami pochodzącymi ze źródeł zagranicznych, a żądane dane są związane z gospodarowaniem takimi środkami. Przy takim rozumieniu podmiotów gospodarczych środkami publicznymi, należy stwierdzić, iż podmioty niezaliczone do sektora finansów publicznych, takie jak MPWiK S.A. nie będą zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej, jeżeli wniosek nie dotyczy dysponowania takimi środkami.

Zatem skarga winna być oddalona, z uwagi na fakt, iż dane objęte wnioskiem skarżącego nie zawierają informacji o sprawach publicznych. Żądane informacje nie dotyczą wykonywanych przez MPWiK S.A. zadań publicznych oraz dysponowaniu majątkiem publicznym, lecz w całości związane są z działalnością strony przeciwnej jako przedsiębiorcy. Przedmiotowe dane nie mają natomiast jakiegokolwiek waloru informacji o sprawach publicznych.

Według organu inną podstawą do oddalenia skargi jest fakt, iż przedsiębiorcy: WKS [...] S.A., W. 2012 Spółka z o.o. oraz W. Przedsiębiorstwo [...] Spółka z o.o. odmówili udostępnienia skarżącemu wnioskowanych informacji ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy.

Wskazał, iż zgodnie z art. 5 ust. 2 u.d.i.p. prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy.

W niniejszej sprawie treść żądanych przez wnioskodawcę informacji nie może zostać udostępniona ze względu na tajemnicę przedsiębiorcy – WKS [...] S.A., spółki W. 2012 Sp. z o.o. oraz spółki W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o.

Wskazał, że w uzasadnieniu decyzji Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia [...] (nr...) podkreślono, że pojęcie "tajemnicy przedsiębiorcy" nie zostało zdefiniowane w ustawie o dostępie do informacji publicznej, niemniej w polskim systemie prawa funkcjonuje określenie "tajemnica przedsiębiorstwa", które może być co najmniej pomocniczo stosowane dla wykładni pojęcia "tajemnica przedsiębiorcy". Zostało ono zdefiniowane w art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.), zgodnie z którym przez tajemnicę przedsiębiorstwa rozumie się nieujawnienie do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności.

Abstrahując od wskazanych wyżej rozbieżności w doktrynie i piśmiennictwie z zakresu nauki prawa administracyjnego co do relacji między określeniem "tajemnica przedsiębiorcy" a "tajemnica przedsiębiorstwa", Kolegium stoi na stanowisku, że aby uznać daną informację za tajemnicę przedsiębiorcy należy wykazać, że przedsiębiorca podjął kroki mające na celu zachowanie jej w poufności.

Podkreślił, że informacja o treści umowy pożyczki zawartej z W. Klubem Sportowym [...] S.A. (a zatem o okresie, na jaki pożyczka została udzielona, wysokości oprocentowania i formach zabezpieczenia) należy do informacji posiadających wartość gospodarczą dla Pożyczkobiorcy, co z kolei uprawnia do odmowy udostępnienia informacji w tym zakresie. Z tożsamą sytuacją mamy do czynienia w przypadku umów handlowych z spółkami W. 2012 Sp. z o.o. oraz W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o. Mając powyższe na uwadze, nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem skarżącego, iż treść umów handlowych nie może stanowić tajemnicy przedsiębiorstwa. Podobnie nie można zaakceptować stanowiska skarżącego, iż dla uzasadnienia odmowy udostępnienia informacji publicznej koniecznie jest wskazanie typu informacji, która stanowi tajemnicę przedsiębiorstwa. Powyższego wymogu nie przewiduje żaden z przepisów ustawy o dostępie o informacji publicznej. Natomiast w orzecznictwie oraz doktrynie wskazuje się, iż wystarczy by informacja objęta tajemnicą miała wartość gospodarczą, a przedsiębiorca podjął działania zabezpieczające.

Zaznaczył też, że "informacja podlegająca ochronie na gruncie art. 11 u.z.n.k. musi mieć przynajmniej minimalną wartość gospodarczą. Również porozumienie TRIPS w art. 39 mówi o posiadaniu "wartości handlowej" przez informację. Komercyjny aspekt tajemnicy przedsiębiorstwa pojawia się również w definicjach doktrynalnych: (...) Można zatem zauważyć, że wszystkie informacje składające się na zbiorcze pojęcie "tajemnica przedsiębiorstwa" muszą posiadać pewną wartość ekonomiczną, tzn. ich wykorzystanie przez innego przedsiębiorcę zaoszczędzi mu wydatków lub zwiększy zyski. Godny podkreślenia jest fakt, że pojęcie wartości gospodarczej informacji należy oceniać w sposób obiektywny, a zatem sam przekonanie przedsiębiorcy o wartości posiadanej przez niego informacji nie jest wystarczające. Z drugiej strony należy raczej opowiedzieć się za liberalną wykładnią pojęcia wartości gospodarcze która zakłada, iż chodzi o minimalną aktualną łub potencjalną wartość gospodarczą informacji (Arkadiusz Michalak, Komentarz do art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, LEX).

W przedmiotowej sprawie zostały zrealizowane w/w warunki - informacje objęte umową - pożyczki mają co najmniej potencjalną wartość gospodarczą co zostało przyznane przez W. Klub Sportowy [...] S.A. w piśmie z dnia 24 maja 2013 r., W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o. w piśmie z dnia 1 lipca 2013 r. oraz spółkę W. 2012 Sp. z o.o. w piśmie z 25 lipca 2013 r.

Dodatkowo wskazał, że "elementem współkształtującym stan poufności jest podjęcie pewnych działań zabezpieczających informację. Artykuł 11 ust. 4 u.z.n.k. wymaga od przedsiębiorcy podjęcia "niezbędnych działań w celu zachowania poufności". Podjęcie takich działań jest z jednej strony konieczne do zapewnienia stanu poufności informacji, z drugiej zaś manifestuje przedsiębiorcy objęcia ochroną danej informacji. (...) Bliższa analiza pojęcia "niezbędne działania", które mają być podjęte w celu zachowania poufności, prowadzi do wniosku, że podobnie jak na gruncie art. 39 porozumienia TRIPS należy przyjąć, że środki te to fizyczna ochrona i instrumenty prawne. Fizyczne środki ochrony są zróżnicowane i obejmują takie metody ochrony jak: dozór fizyczny, kontrola dostępu do pomieszczeń, monitoring, właściwy obieg dokumentacji, a także technologie zapewniające bezpieczeństwo sieci informatycznych przedsiębiorstwa. Środki prawne stosowane w ochronie informacji również nie są homogeniczne i obejmują np. poinformowanie pracowników o potrzebie ochrony informacji, wewnętrzne procedury, klauzule do umów o pracą, oddzielne umowy o poufność, zakazy konkurencji, oświadczenia o poufności dokumentów wysyłanych drogą elektroniczną lub tradycyjną. Należy podkreślić, że metody fizyczne i prawne ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa nie są od siebie odseparowane. Relacja pomiędzy nimi jest taka, że z ochroną tajemnicy przedsiębiorstwa będziemy mieli do czynienia tylko wtedy, gdy przedsiębiorca podjął określone działania faktyczne w celu chronienia swoich tajemnic, verba legis: "niezbędne działania w celu zachowania poufności". Wprawdzie zabezpieczenie informacji następuje również wtedy, gdy informacja jest chroniona prawnie (np. poprzez zawarcie umów o poufność), jednak zawsze potrzebne jest nawet najskromniejsze zabezpieczenie techniczne. (...) Można więc stwierdzić, że w świetle ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zabezpieczenie fizyczne ma znaczenie priorytetowe, jeżeli chodzi o zabezpieczenie informacji wewnątrz przedsiębiorstwa, zaś zabezpieczenie prawne ma co najwyżej charakter subsydiarny (Arkadiusz Michalak, Komentarz do art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, LEX).

Z powyższego wynika kilka istotnych wniosków. Przede wszystkim na podstawie art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przedsiębiorca zobowiązany jest do podjęcia niezbędnych działań w celu zachowania poufności określonych informacji. Zabezpieczenie fizyczne tych informacji ma znaczenie pierwszorzędne, zabezpieczenia prawne odgrywają rolę pomocniczą, subsydiarną. Ponadto wprowadzenie do umów klauzuli poufności stanowi jeden z możliwych (a nie jedyny) środków ochrony prawnej konkretnych informacji.

Zabezpieczenia fizyczne i prawne informacji objętych treścią analizowanej umowy pożyczki uniemożliwiły udostępnienie tej treści szerokiemu kręgowi odbiorców, co tylko świadczy o tym, że w przedmiotowej sprawie została spełniona w/w przesłanka z art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. O wprowadzeniu takich zabezpieczeń fizycznych i prawnych poinformowano zresztą w pismach wyżej wskazanych podmiotów adresowanych do MPWiK S.A.

Z przedstawionych powyżej argumentów wynika, że informacje objęte treścią umowy pożyczki stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa. Organ podkreślił, że odmowa udostępnienia żądanych informacji jest konsekwencją uznania przez W. Klub Sportowy [...] S.A., W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o. oraz W. 2012 Sp. z o.o., że informacje te stanowią tajemnicę przedsiębiorcy i nie mogą zostać udostępnione.

Ponadto stwierdził, że udostępnienie w przedmiotowej sprawie przez MPWiK S.A. z siedzibą we W. treści żądanych informacji (treści umów handlowych) pomimo braku zgody w/w podmiotów na udostępnienie informacji i wyrażenie stanowiska, zgodnie z którym informacje te stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa tych podmiotów, stanowiłoby czyn nieuczciwej konkurencji.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta. W kolejnych przepisach w/w ustawy sprecyzowano pojęcie czynu nieuczciwej konkurencji. Na podstawie art. 11 ust. 1 tej ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej, jeżeli zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy. Tajemnicę przedsiębiorstwa określa powołany wyżej art. 11 ust. 4 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Należy wskazać, że zgodnie z art. 11 ust. 1 u.z.n.k. czynem nieuczciwej konkurencji godzącym w prawo podmiotowe do tajemnicy przedsiębiorstwa jest "przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji (...) albo ich nabycie od osoby nieuprawnionej". Ujawnienie sprowadza się do publicznego zakomunikowania tajemnicy przedsiębiorstwa osobom trzecim w sposób prowadzący do ustania stanu poufności (np. poprzez opublikowanie w Internecie). Można więc zauważyć, że ujawnienie jest synonimem rozpowszechnienia tajemnicy przedsiębiorstwa. Wszystkie inne przypadki, gdy osoby trzecie uzyskują informacje bez naruszenia stanu poufności, należałoby kwalifikować jako przekazanie informacji." (Arkadiusz Michalak, Komentarz do art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, LEX).

Podkreślono, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji dla stwierdzenia naruszenia prawa do tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest wystarczające samo działanie polegające na przekazywaniu, ujawnieniu lub wykorzystaniu tajemnicy przedsiębiorstwa. Przepis ten wymaga bowiem, aby wskazane wyżej działania zagrażały interesowi przedsiębiorcy łub naruszały ten interes (...). Pojęcie interesu należy zawęzić do interesu majątkowego. Takie założenie jest konsekwencją faktu, że ochrona tajemnic, przedsiębiorstwa koncentruje się na zabezpieczeniu interesów ekonomicznych przedsiębiorcy. Skoro sama definicja tajemnicy przedsiębiorstwa odnosi się do interesów majątkowych przedsiębiorcy, to konsekwentnie należy stwierdzić, że działania naruszające tę tajemnicę muszą uderzać w interes tego samego typu (...) Ustalenie naruszenia tajemnicy przedsiębiorstwa nie jest uzależnione od winy sprawcy, lecz od stwierdzenia bezprawności działania naruszyciela, tj. od jego sprzeczności z prawem lub dobrymi obyczajami" (Arkadiusz Michalak, Komentarz do art. 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, LEX).

Stwierdzono, że w przypadku udostępnienia treści umów handlowych pomimo braku zgody w/w spółek MPWiK S.A. z siedzibą we W. popełniłaby czyn nieuczciwej konkurencji polegający na ujawnieniu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa, które naruszyłoby (lub co najmniej zagroziłoby) interesom majątkowym przedsiębiorcy. Również wskazany powyżej argument przemawia za stanowiskiem, zgodnie z którym postępowanie Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. z siedzibą we W. było w przedmiotowej, sprawie prawidłowe.

Ponadto wskazano, że - jeśli chodzi o inne umowy ze spółkami wymienionymi we wniosku z dnia 14 maja 2013 roku (WKS [...] Sp. z o.o. Spółka komandytowo - akcyjna, WKS [...] Sp. z o.o., W. Klub Sportowy [...] S.A.) zawarte w okresie 2010 - 2013 - strona przeciwna nie zawarła żadnych innych umów handlowych z tymi spółkami. Poza tym strona przeciwna nie zawarła też umów handlowych we wskazanym we wniosku terminie z innymi spółkami miejskimi niż W. 2012 Sp. z o.o., W. Przedsiębiorstwo [...] Sp. z o.o., [...] Sp. z o.o.

Odnosząc się do wniosków dowodowych zawartych w skardze organ stwierdził, że przedłożył pismo z dnia 24 maja 2013 r., w którym W. Klub Sportowy [...] S.A. uznaje, iż żądane przez skarżącego informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorcy i nie mogą zostać udostępnione.

Wniósł także o oddalenie dalszych wniosków dowodowych. Dodał, że w orzecznictwie, kwestia udostępnienia akt sprawy administracyjnej czy zakazu udostępnienia jest uzależniona od faktu, czy ich udostępnienie podlega wyłączeniom wynikającym z ochrony prywatności, tajemnicy przedsiębiorcy, tajemnic ustawowo chronionych i tym podobnych (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 24 stycznia 2012 r., sygn. akt II SAB/01 67/11, LEX nr 107954). W związku z powyższym stwierdził, iż dopuszczenie w niniejszej sprawie dowodów z wyżej opisanych umów handlowych oraz ich włączenie do akt sprawy spowoduje udostępnienie ich skarżącemu, które niewątpliwie zmierza do ich upowszechnienia, w szczególności w środkach masowego przekazu. Opisane działania skarżącego niewątpliwe naruszyłyby tajemnicę przedsiębiorcy wyżej wskazanych spółek.

Ponadto wskazał, iż o zakwalifikowaniu określonej informacji jako podlegającej udostępnieniu w rozumieniu ustawy o dostępie do informacji publicznej decyduje kryterium rzeczowe, tj. treść i charakter informacji. Informacja publiczna obejmuje bowiem swoim znaczeniem szerszy zakres pojęciowy niż dokumenty urzędowe i nie można zawężać i utożsamiać dostępu do informacji publicznej z dostępem do dokumentów (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. akt I OSK 2215/11, LEX nr 1122883). Zauważył, iż skarżący mylnie utożsamia dostęp do informacji publicznej z dostępem do przedmiotowych umów handlowych na etapie rozpoznawania niniejszej sprawy. Wskazany wniosek skarżącego zmierza bowiem do udostępnienia mu określonych dokumentów, zanim jeszcze tut. Sąd orzeknie o zasadności skargi. Przeciwnik skargi wnosi zatem, aby tut. Sąd oddalił przedmiotowe wnioski skarżącego i orzekł w niniejszej sprawie na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego już w postępowaniu, w szczególności akt sprawy dołączonych do niniejszej odpowiedzi na skargę.

Na marginesie wskazał, iż brak zgody W. Klubu Sportowego [...] S.A. na udostępnienie umowy z MPWiK S.A. wynika jasno z pisma z dnia 24 maja 2013 r., w którym W. Klubu Sportowego [...] S.A wskazuje, iż informacje żądane przez skarżącego stanowią tajemnicę przedsiębiorcy i nie mogą zostać udostępnione. Zatem wniosek skarżącego o przeprowadzenie dowodu z pisma podmiotu zobowiązanego z dnia 27 maja 2013 r. na okoliczność czy zawarta w nim informacja (o braku zgody spółki W. Klub Sportowy [...] S.A. dla wniosku o udostępnienie umowy handlowej) ma potwierdzenie w dokumentacji posiadanej przed podmiot zobowiązany, należy uznać za bezprzedmiotowy.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 1 §1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej.

Kontrola ta co do zasady sprawowana jest pod względem zgodności z prawem a więc polega na weryfikacji decyzji organu administracji publicznej z punktu widzenia obowiązującego prawa materialnego i procesowego.

Wojewódzki Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy, nie będąc związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2012 r. poz. 270) – dalej p.p.s.a. Oznacza to miedzy innymi, że Sąd nie może w ocenie legalności zaskarżonej decyzji ograniczać się jedynie do zarzutów sformułowanych w skardze, ale także powinien wadliwość kontrolnego aktu podnieść z urzędu.

W skardze do Sądu Administracyjnego skarżący zakwestionował odmowę treść pism MPWiK S.A. we W. z dnia 7 sierpnia 2013 r. oraz rozstrzygnięcie je poprzedzające z dnia 29 lipca 2013 r., w przedmiocie odmowy udostępnienia informacji publicznej, to jest umów handlowych zawartych w latach 2010-2013 ze spółkami W. Klub Sportowy [...] SA, W. 2012 spółka z o.o. i W. Przedsiębiorstwo [...] Spółka z o.o.

W tym momencie należy zauważyć, że skarga wnioskodawcy dotyczy tylko umów zawartych z trzema spółkami, wymienionymi wyżej, choć wniosek z dnia 14 maja 2013 r. obejmuje szerszy zakres podmiotów.

Ponadto skarga wymienia dwa rozstrzygnięcia, które w ocenie zainteresowanego powinny być uchylone – z dnia 7 sierpnia 2013 r. i z dnia 29 lipca 2013 r., sąd natomiast swoją oceną zgodnie z powołanym wyżej art. 134 p.p.s.a. objął również rozstrzygnięcie z dnia 29 maja 2013 r.

Zauważyć bowiem należy, że pismo organu z dnia 29 maja 2013 r. odnosi się wyłącznie do żądania wniosku odnośnie spółki W. Klub Sportowy [...] SA, pismo z dnia 29 lipca zawiera stanowisko w przedmiocie żądań odnoszących się do pozostałych spółek – w tym między innymi do spółek wymienionych w skardze W. 2012 sp. z o.o. i W. Przedsiębiorstwo [...] spółka z o.o.

Zatem należy uznać, że "pierwszoinstancyjne" rozstrzygnięcie odnośnie innych podmiotów objętych skargą, zawarte jest w pismach z dnia 29 lipca 2013 r. i 27 maja 2013 r. natomiast pismo z dnia 7 sierpnia 2013 r. jest rozstrzygnięciem wydanym odnośnie wszystkich spółek – wymienionych we wniosku skarżącego z dnia 14 maja 2013 r. w tym spółek objętych skargą. To ostatnie pismo, Sąd kwalifikuje jako rozstrzygnięcie wydane w oparciu o art. 17 ust. 2 u.d.i.p. Poprzedziło je zresztą wezwanie o ponowne rozpatrzenie sprawy.

Ponadto zgodnie z powołanym artykułem 17 ustawy o informacji publicznej do podmiotów obowiązanych do udostępnienia informacji publicznej niebędących organem władzy publicznej o odmowie udostępnienia informacji publicznej oraz o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji przepisy art. 16 stosuje się odpowiednio.

Zatem uznać należy, że rozstrzygnięcie z dnia 27 maja 2013 r. i 29 lipca

2013 r. i 7 sierpnia 2013 r. są decyzjami w rozumieniu przepisu art. 16 u.d.i.p.

Ponadto posiadają cechy decyzji, choć nie powołano takiej nazwy pisma.

Elementy decyzji określa art. 107 § 1 k.p.a. Orzecznictwo (np. wyrok NSA z dnia 20 lipca 1981 r. sygn. akt SA 1163/810, OSPiKA 1982 Nr 9-10, poz. 169) przyjmuje, że decyzja administracyjna musi zawierać 4 elementy: autora, adresata, rozstrzygnięcie, podpis osoby reprezentującej organ. Wszystkie te elementy zawierają omawiane pisma.

Sąd akceptując przedstawioną linię orzeczniczą zakwalifikował wskazane pismo jak decyzję.

Zauważyć też należy, że wprawdzie powyższe pisma nie podpisały osoby upoważnione zgodnie ze statutem do reprezentacji spółki (co wynika z działającego przez organ wpisu z KRS) ale osoby te – K. A., H. K. oraz W. Z. otrzymali od osób reprezentujących spółkę pełnomocnictwo do załatwiania w imieniu spółki spraw w zakresie postępowań o udzielenie informacji publicznej.

Przechodząc do meritum sprawy Sąd stwierdza, że Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 61 ust. 1 stanowi, że obywatel ma prawo do uzyskania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.

Prawo to obejmuje również uzyskanie informacji o działalności organów samorządu gospodarczego i zawodowego a także innych osób oraz jednostek organizacyjnych w zakresie, w jakim wykonują one zadania władzy publicznej i gospodarują mieniem komunalnym lub majątkiem Skarbu Państwa. Prawo do uzyskania informacji obejmuje między innymi dostęp do dokumentów (ust. 2). Ograniczanie prawa, o którym mowa w ust. 1 i 2 może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa (ust. 3). Jednocześnie art. 61 ust. 4 Konstytucji stanowi, że tryb udzielania informacji publicznej określają ustawy. Jedną z nich jest ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112, poz. 1198 ze zm.). W sprawach dostępu do informacji publicznej zakres podmiotowy wyznacza wykonywanie zadań publicznych przez adresata wniosku (art. 4 u.d.i.p.) zaś zakres przedmiotowy obejmuje pojęcie informacji publicznej – wskazane w art. 1 ust. 1i art. 6 u.d.i.p.

Art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej stanowi, że obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności 1) organy władzy publicznej, 2) organy samorządu gospodarczego i zawodowego, 3) podmioty reprezentujące zgodnie z obowiązującymi przepisami Skarb Państwa, 4) podmioty reprezentujące osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki samorządu terytorialnego, 5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W świetle powyższego, nie ulega wątpliwości, że MPWiK SA we W. jest podmiotem zobowiązanym na gruncie ustawy o dostępie do informacji publicznej do udzielenia informacji, mającej charakter informacji publicznej będącej w jej posiadaniu (art. 4 ust. 1 pkt 5 i ust. 3). Z informacji zawartej w Krajowym Rejestrze Sądowym wynika, że spółka powstała w wyniku przekształcenia Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji Spółka z o.o., w którym jedynym wspólnikiem i założycielem była Gmina W. – w Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji SA (§ 1 ust. 3 i § 10 ust. 2 statutu spółki). Podstawowym zaś celem działalności spółki – zgodnie z § 8 ust. 2 statutu spółki, jest realizowanie zadań własnych Gminy W. z zakresu wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych.

Z powyższego zatem wynika, że MPWiK S.A. jest osobą prawną, ustanowioną przez jednostkę samorządu terytorialnego, która gospodaruje mieniem komunalnym, należącym w 100% do Gminy W. Zatem należy do kategorii gminnych osób prawnych, które wykonują zadania publiczne, zadania własne gminy wskazane w § 8 statutu (patrz też wyrok WSA w Krakowie z dnia 16 stycznia 2004 r., I SA/Kr 1288/2011, wyrok WSA w Bydgoszczy z dnia 8 stycznia 2008 r., II SA/Bd 878/2008).

Zgodnie zaś z art. 43 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2001r. nr 142, poz. 1591 ze zm.) mieniem komunalnym jest własność i inne prawa majątkowe należące do poszczególnych gmin i ich związków oraz mienie innych gminnych osób prawnych, w tym przedsiębiorstw.

Reasumując należy stwierdzić, że majątek MPWiK S.A. jest w całości majątkiem komunalnym. Ten fakt oraz to, że spółka wykonuje zadania publiczne powoduje, że jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia informacji publicznej.

Niewątpliwie żądana przez skarżącego informacja ma charakter informacji publicznej, gdyż dotyczy mienia komunalnego, dysponowania tym mieniem.

Zgodnie z art. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej każda informacja w sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonym w niniejszej ustawie. Zakres przedmiotowy informacji publicznej wymienia art. 6 ustawy.

Orzecznictwo sądów administracyjnych podjęło próbę interpretacji art. 1 i art. 6 ustawy o dostępie do informacji publicznej. Przyjęto, że informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona lub odnosząca się do władz, podmiotów sprawujących funkcje publiczne albo odnoszące się do innych podmiotów, wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. Informacja odnosi się do faktów (wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 września 2007 r., II SA/Wa 2199/06, wyrok WSA w Warszawie z dnia 16 lipca 2008 r., II SA/Wa 721/08).

W piśmiennictwie przyjęto, że informacje dotyczące majątku publicznego powinny obejmować między innymi dane dotyczące majątku jednostek samorządu terytorialnego, dane dotyczące spłat pożyczek udzielonych ze środków publicznych i otrzymanych pożyczek i kredytów. Informacje w tym zakresie powinny więc obejmować wszelkie procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem (M. Bernaczyk, M. Jabłoński, K. Wygoda, Biuletyn ... str. 186-187).

Tym samym również treść umów cywilnoprawnych dotyczących majątku publicznego, stanowi informację publiczną (wyrok WSA w Opolu z dnia 30 września 2010 r., II SAB/Op 12/10, Lex 756133).

Takimi umowami są umowy handlowe będące przedmiotem sporu; umowa handlowa musi z natury rzeczy dotyczyć majątku spółki. Zatem przedstawione w tym zakresie rozważania organu nie mogą być brane pod uwagę – włącznie z brzmieniem art. 5 ust. 1 ustawy o finansach publicznych z przyczyn przedstawionych wyżej.

Z przedstawionych rozważań wynika, że MPWiK S.A. jest podmiotem zobowiązanym do udzielenia żądanej informacji, która ma charakter informacji publicznej, zaś skarżący zgodnie z art. 2 u.d.i.p. posiada legitymację do żądania jej udostępnienia.

Odmowa udzielenia przez MPWiK S.A. we W. informacji określonej we wniosku skarżącego z dnia 14 maja 2013 r. opiera się również na treści art. 5 ust. 2 u.d.i.p.

Mówi on, że prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych (ust.1) Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy (...) (ust. 2).

MPWiK S.A. opierając się na treści pisma W. Klubu Sportowego [...] z dnia 24 maja 2013 r. podnosi, że spółka "[...]" traktuje informacje dotyczące umowy pożyczki jako informacje objęte "tajemnicą przedsiębiorstwa" w rozumieniu przepisów ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz, tym samym, jako "tajemnicę przedsiębiorcy" zgodnie z przepisami ustawy o dostępie do informacji publicznej. Okoliczność ta, jak stwierdza Klub, była wiadoma MPWiK S.A. przy zawieraniu umowy.

W piśmie tym W.Klub Sportowy stwierdził, że szczegóły dotyczące okoliczności zawarcia umowy i informacje w niej zawarte mogłyby mieć negatywny wpływ na sytuację finansową spółki, oraz jej pozycje wobec konkurencji.

W części wstępnej tego pisma stwierdza, że żądanie skierowane do MPWiK SA dotyczy treści umowy pożyczki zawartej przez te podmioty.

Ponadto organ wskazuje na dwa inne pisma i stanowiska stron innych umów.

W. Przedsiębiorstwo [...] spółka z o.o. w odpowiedzi na pismo MPWiK w sprawie udostępnienia umów handlowych zawartych przez te podmioty, w piśmie z dnia 1 lipca 2013 r. stwierdza, że w jego ocenie żadna z umów handlowych, nie powinna podlegać ujawnieniu stosownie do art. 5 ust. 2 u.d.i.p. Dalej stwierdzono: Przedmiotowe umowy zawierają postanowienia stwierdzające tajemnicę przedsiębiorcy i jako takie podlegają ustawowemu ograniczeniu w zakresie ich udostępnienia. Reasumując w naszej ocenie umowy zawarte pomiędzy naszymi przedsiębiorstwami nie mogą zostać udostępnione (...).

Natomiast W. 2012 spółka z o.o. w piśmie z dnia 25 lipca 2013 r. stwierdziła, że ,,w okolicznościach przez Państwa przedstawionych, w naszej ocenie, dokumenty w postaci ,,wszystkich umów handlowych zawartych pomiędzy MPWiK SA a W. 2012 sp. z o.o. w latach 2010-2013" nie podlegają udostępnieniu, w świetle przepisów ustawy z dnia 6 września 2011 r. (!?) roku o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z dnia 8 października 2001 r. ze zm.). W związku z tym, w naszej ocenie, umowy zawarte stanowią tajemnice przedsiębiorcy i nie mogą być udostępnione (...).

W tym momencie należy zauważyć, iż do odpowiedzi na skargę organ dołączył pismo WKS [...] spółka z o.o. (choćby z powyższego względu wniosek dowodowy zawarty w skardze o dołączenie tego pisma stał się bezprzedmiotowy.

Jak wynika z treści powołanego art. 5, a także art. 61 ust. 3 Konstytucji dostęp do informacji publicznej nie ma charakteru absolutnego, może podlegać ograniczeniom. Ograniczenie to może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w tym przepisie okoliczności.

Ustawa o dostępie do informacji publicznej, nie zawiera legalnej definicji "tajemnicy przedsiębiorcy".

Orzecznictwo sądowoadministracyjne i doktryna stoi na stanowisku, że dokonując wykładni zawartego w art. 5 ust. 2 u.d.i.p. terminu "tajemnica przedsiębiorcy" należy posiłkowo odwołać się do rozumienia "tajemnicy przedsiębiorstwa" na gruncie ustawy o zakazie nieuczciwej konkurencji (wyrok WSA w Lublinie z dnia 23 kwietnia 2013 r. II SAB/Lu 85/13). W doktrynie wskazuje się, że pojęcia te w istocie stanowią synonimy (M. Jaśkowska dostęp do informacji publicznej w świetle orzecznictwa NSA, Toruń 2002 r. str. 78).

Wskazane przesłanki, które dają podstawę do ograniczenia prawa do uzyskania informacji publicznej, wynikają z powołanego art. 11 ust. 4 u.z.n.k. oraz wykładni tego przepisu dokonanej między innymi przez Sąd Najwyższy. Judykatura i piśmiennictwo zajmujące się omawianą kwestią są zgodne, że ich zaistnienie jest warunkiem odmowy udzielenia informacji publicznej.

Należy zauważyć, że organ powołując orzecznictwo sądowo- administracyjne, decyzje SKO, a także poglądy doktryny – Arkadiusza Michalaka Komentarz do ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, przyznają, że okoliczności wyłączające prawo do udzielenia informacji w związku z tajemnicą przedsiębiorcy to wartość gospodarcza, ekonomiczna publicznej informacji oraz obowiązek podjęcia przez przedsiębiorcę działań niezbędnych do zachowania tajemnicy

Jak wynika z odpowiedzi na skargę podstawą odmowy udzielenia informacji publicznej było pismo W. Klubu Sportowego "[...]" S.A. z dnia 24 maja 2013 r. a także odmowa dalszych spółek – z dnia 1 lipca 2013 r. i 25 lipca 2013 r.

W pismach tych stwierdzono: jeśli idzie o W. Klub Sportowy Śląsk W., to szczegóły zawarcia omawianej umowy i informacje w niej zawarte spółka traktuje jako informacje wrażliwe. Ich ujawnienie mogłoby mieć negatywny wpływ na sytuację finansową spółki oraz jej pozycję wobec konkurencji. Dalej stwierdzono, że polityka informacyjna spółki jest taka, że nie powiadamia się opinii publicznej o zawieranych umowach, w tym umowach z pożyczkodawcami. Treść wymienionych umów jest chroniona tak w aspekcie fizycznym (przechowania), jak również prawnym (pracownicy są zobowiązani na mocy postanowień zawartych w umowach o pracę do zachowania w poufności wszelkich informacji związanych z treścią i okolicznościami zawierania umów handlowych). O tym, że spółka treść umowy traktuje jako tajemnicę przedsiębiorstwa było znane MPWiK S.A.

Natomiast dwa pozostałe przedsiębiorstwa mówią tylko o tym iż umowy zawierają wskazania stanowiące tajemnicę przedsiębiorcy. Zatem nie podlegają ujawnieniu. Nie mówią zaś o podjęciu działań niezbędnych do zachowania tajemnicy.

Według zobowiązanego stanowisko WKS [...], W. Przedsiębiorstwa [...] spółka z o.o. i W. 2012 sp. z o.o. wiąże zobowiązanego, jego nierespektowanie może spowodować odpowiedzialność między innymi na podstawie ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

Orzecznictwo jak również doktryna stoi na stanowisku, że gospodarujący informacją, przyjmujący zastrzeżenia przedsiębiorcy, powinien dokonać oceny zasadności wyłączenia jawności żądanej informacji. Na przedsiębiorcy ciąży obowiązek wykazania, że zastrzeżone przez niego informacje, są tego rodzaju, że wpisują się w definicję tajemnicy przedsiębiorstwa (wyrok WSA w Warszawie z dnia 7 czerwca 2013 r. sygn. akt II SA/Wa 343/13 powołana wyżej publikacja M. Urbańskiego str. 139).

W ocenie Sądu wskazane w piśmie z dnia 24 maja 2013 r. a tym bardziej w pismach z dnia 1 lipca i 25 lipca 2013 r. okoliczności nie dają podstaw do uznania, że podmioty określone w skardze w oparciu o art. 11 ust. 4 u.z.n.k. mają podstawy do odmowy udzielenia wnioskowanej informacji i konsekwentnie MPWIK S.A. zasadnie może odmówić ich udzielenia.

Przede wszystkim WKS [...] nie podaje, że są to informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne lub inne podsiadające wartość gospodarczą. Wyjaśnienia są ogólnikowe i nie przywołują żadnych konkretnych sytuacji powodujących, że ujawnienie umowy może mieć wpływ na sytuację spółki oraz jej pozycję wobec konkurencji.

W tym miejscu zauważyć należy, że WKS [...] jest spółką, której podstawowym zadaniem jest prowadzenie klubu sportowego.

Spółka ta odnosząc się do żądania twierdzi bez bliższego wyjaśnienia, że są to dane "wrażliwe". Tymczasem stwierdzić należy, że danymi wrażliwymi w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych są informacje zawarte w art. 27 tej ustawy. Takie podejście dominuje w Krajach Unii Europejskiej, przyjmuje je również ustawa o ochronie danych osobowych (Komentarz do ustawy o ochronie danych osobowych autorstwa Janusz Barta, Paweł Fajgielski, Ryszard Markiewicz, Zakamycze 2004, str. 216).

Pozostałe spółki stwierdzają tylko, że umowy są chronione tajemnicą przedsiębiorcy. Nawet nie wspominają o zasadzie poufności.

Podobnie należy ocenić uprawdopodobnienie podjęcia niezbędnych działań w celu zachowania poufności informacji. Przede wszystkim takie działania powinny nastąpić w dacie sporządzenia wskazanych dokumentów. Zgodzić się należy, z MPWiK S.A., że wprowadzenie poufności nie musi nastąpić wyłącznie przez wprowadzenie, w tym przypadku do umowy, odpowiedniego zapisu, ale powinno być dokonane w sposób czytelny i wiarygodny dla wszystkich osób zainteresowanych w niemniejszej sprawie.

Tymczasem WKS [...] S.A. odwołuje się w powołanym piśmie do wiedzy MPWiK S.A. w zakresie poufności tej umowy, jak również co do zasad poufności panujących w spółce – pozostałe spółki w ogóle nie wspominają o tej zasadzie, wskazują ogólnie na tajemnicę przedsiębiorcy odnośnie żądanych umów.

W myśl art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przez tajemnice przedsiębiorstwa rozumie się nie ujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne, handlowe lub organizacyjne przedsiębiorstwa co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania poufności.

Według wykładni Sądu Najwyższego w wyroku z dnia 28 lutego 2007 r., V CSK 444/06 tajemnicą przedsiębiorcy "są nieujawnione wiadomości, informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne lub inne posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Fakt, że informacje dotyczące poszczególnych elementów urządzenia są jawne nie decyduje o odebraniu zespołowi wiadomości o produkcie przymiotu poufności".

Mariusz Jabłoński w opracowaniu – Udostępnienie informacji publicznej w formie wglądu do dokumentów, [...] Spółka z o.o. W. 2013 str. 131 mówi, że: "możliwość ograniczenia prawa na podstawie tajemnicy przedsiębiorcy wchodzi w grę, gdy spełnione są przesłanki:

- brak wcześniejszego upublicznienia określonych informacji znajdujących się w dokumentacji wniesionej przez przedsiębiorcę;

- uprawdopodobnienie, że informacje te mają ze względu na swój charakter, sposób zastosowania itp. szczególną wartość gospodarczą, co w konsekwencji ich ujawnienia mogłoby narazić takiego przedsiębiorcę na szkodę;

- podjęcie przez przedsiębiorcę niezbędnych działań w celu zachowania poufności takich informacji (treść dokumentacji) – powinny one nastąpić w momencie składania odpowiednich dokumentów; ich brak dyskwalifikuje możliwość ograniczenia dostępu do tego typu dokumentów ze względu na tego rodzaju przesłankę, w szczególności gdy zastrzeżenie tajemnicy mogłoby nastąpić po wcześniejszym wpłynięciu wniosku o udostępnienie informacji. W ocenie Sądu tak zobowiązany jak i podmioty wskazane w skardze nie uprawdopodobnili dwóch ostatnich przesłanek.

Należy w tym miejscu zauważyć, że art. 61 ust. 3 Konstytucji wyznacza granice dopuszczalnej ingerencji w zakres prawa do informacji publicznej wskazując, że jego ograniczenie może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w skardze wartości takie jak: ochrona wartości i praw innych osób i produktów gospodarczych oraz ochrona porządku publicznego, bezpieczeństwa ważnego interesu gospodarczego Państwa. Ograniczenia dostępności informacji publicznej i kryteria ważenia kolidujących ze sobą wartości podlegają ocenie z punktu widzenia zasady proporcjonalności określonej w art. 31 ust. 3 Konstytucji. Ograniczając prawną sferę wolności konstytucyjnej obywatela, przepis ustawy musi uczynić to w taki sposób, który przede wszystkim nie naruszy jej istoty i nie spowoduje zachwiana relacji konstytucyjnego dobra, które jest ograniczone. Wskazana regulacja winna być dostosowana do celu, jaki temu ograniczeniu przyświeca, który to cel musi być również kwalifikowany w kategorii wartości konstytucyjnej. Chodzi zatem o prawidłowe wyważenie proporcji, jakie muszą być zachowane, by przyjąć, że dane ograniczenie wolności nie narusza konstytucyjnej hierarchii dóbr (wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2012 r. I OSK 2022/12).

Reasumując, w okolicznościach sprawy brak jest podstaw do uznania, że powołana przez MPWiK S.A. przesłanka "tajemnicy przedsiębiorcy" wyłącza możliwość udzielenia informacji publicznej.

Jak wskazano wyżej organ podał, że żądane wnioskiem umowy dotyczą pożyczek udzielonych przez MPWiK S.A. na rzecz spółek wymienionych w skardze. Zatem umowy te dotyczą mienia komunalnego – tym samym zasada transparentności i przejrzystości gospodarowania mieniem publicznym przy braku przesłanek wyłączających – uzasadnia uwzględnienie wniosku skarżącego.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. należało orzec jak wyżej.