drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę kasacyjną, II GSK 64/06 - Wyrok NSA z 2006-05-25, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II GSK 64/06 - Wyrok NSA

Data orzeczenia
2006-05-25 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2006-03-10
Sąd
Naczelny Sąd Administracyjny
Sędziowie
Jan Grabowski
Małgorzata Korycińska /przewodniczący sprawozdawca/
Stanisław Biernat
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
VI SA/Wa 1314/05 - Wyrok WSA w Warszawie z 2005-11-18
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę kasacyjną
Powołane przepisy
Dz.U. 2002 nr 153 poz 1270 art. 184
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska (spr.), Sędziowie NSA Jan Grabowski, Stanisław Biernat, Protokolant Karolina Mamcarz, po rozpoznaniu w dniu 25 maja 2006 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej I. T. P. S.A. z siedzibą w J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 listopada 2005 r. sygn. akt VI SA/Wa 1314/05 w sprawie ze skargi I. T. P. S.A. z siedzibą w J. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 grudnia 2004 r. Nr [...] w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy oddala skargę kasacyjną

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 18 listopada 2005 r., sygn. VI SA/Wa 1314/05, oddalił skargę I. T. P. S.A. z siedzibą w J. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia 20 grudnia 2004 r. w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy z napisem "AS MOCNY t".

W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że Urząd Patentowy RP decyzją z dnia 20 grudnia 2004 r. oddalił, na podstawie art. 8 pkt. 1 i 2 i art. 9 ust. 1 pkt. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych (Dz. U. Nr 5, poz. 17, zwanej dalej ustawą o znakach towarowych) w zw. z art. 315 ust. 3 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117) oraz art. 98 k.p.c. w zw. z art. 256 ust. 2 ustawy - Prawo własności przemysłowej, wniosek R. P. S.A. z siedzibą w J. (obecnie I. T. P. S.A.) przeciwko Z. T. w L. S.A. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy słowno-graficzny "AS MOCNY t" nr R-139925. W motywach tej decyzji organ wyjaśnił, że słowo "mocne" odnosi się do cechy (właściwości) papierosów, która związana jest z faktem, że papieros mocny zawiera więcej substancji smolistych i nikotyny niż papieros słaby i jest to oznaczenie ogólnoinformacyjne, które nie ma pierwotnej zdolności odróżniającej i nie może nigdy nabyć wtórnej zdolności odróżniającej. Przyznając, że etykieta papierosów M-mocne wskutek kilkudziesięcioletniej obecności na rynku stała się znakiem powszechnie znanym wśród palaczy organ przyjął, że z treści art. 55 kodeksu cywilnego w żaden sposób nie da się wywieść, że wnioskodawcy przysługuje prawo zakazywania innym podmiotom posługiwania się oznaczeniami ogólnoinformacyjnymi. Porównano także etykiety papierosów AS MOCNY oraz Mm i stwierdzono, iż nie są one podobne.

I. T. P. S.A. złożyła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na powyższą decyzję, wnosząc o jej uchylenie. Skarżąca zarzuciła decyzji naruszenie art. 8 pkt. 1 i 2 ustawy o znakach towarowych oraz art. 7, 77, 80 i 107 kodeksu postępowania administracyjnego. Zdaniem skarżącej, Urząd Patentowy nie rozpatrzył i nie ustosunkował się do przedłożonych w postępowaniu dowodów, pominął między innymi przedstawioną opinię dr E. W.-G. oraz wyrok Sądu Wojewódzkiego w K. Ponadto uznanie przez Urząd Patentowy, że użycie w spornym znaku elementu "Mocny" nie narusza praw osobistych skarżącego było, w jej ocenie, sprzeczne z art. 8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych.

Skarżąca podniosła, że skoro udzielono rejestracji trzech znaków towarowych R- 140781, 144352, 144353, w których obok elementu "mocne" jest element "lights" oznaczający "lekkie" lub "słabe", to ta okoliczność świadczy o niekonsekwencji Urzędu Patentowego, bowiem znak towarowy nie może zawierać dwóch sprzecznych elementów ogólnoinformacyjnych, ponieważ będzie znakiem zawierającym dane niezgodne z prawdą a więc nie może być zarejestrowany (art. 8 pkt 3 ustawy o znakach towarowych).

W odpowiedzi na skargę Urząd Patentowy wniósł o jej oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Odnosząc się do przykładów rejestracji przytoczonych przez skarżącą, organ stwierdził, że nie mogą one wpływać na odmienną ocenę okoliczności występujących w rozpatrywanej sprawie, gdyż badanie zdolności rejestrowej określonego znaku dokonywane jest w odniesieniu do konkretnych warunków występujących w danej sprawie.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalając skargę stwierdził, że Urząd Patentowy trafnie uznał, iż oznaczenie "mocne" jest oznaczeniem zawierającym informację o właściwościach papierosów, przeznaczoną dla odbiorców towarów (palaczy). Oznaczenie "mocne" wskazuje na zawartość nikotyny i substancji smolistych i jest informacją, iż określone papierosy zawierają większą zawartość tych substancji niż inne papierosy niezawierające tego oznaczenia.

Sąd I instancji wyjaśnił, że oznaczenia ogólnoinformacyjne ze względu na swój charakter, nie mogą być znakami towarowymi ze względu na brak dostatecznych znamion odróżniających. Zdolności odróżniającej nie można uzyskać w wyniku używania oznaczenia ogólnoinformacyjnego w charakterze znaku towarowego, nawet długotrwałego. Niezasadne, zdaniem Sądu, jest, zatem twierdzenie skarżącego, iż używanie przez niego zarejestrowanego znaku towarowego słowno-graficznego z napisem M-mocne spowodowało uzyskanie przymiotu znaku powszechnie znanego jednego elementu tego znaku.

Odnosząc się do argumentów skarżącej, w tym dotyczących rejestrowania przez Urząd Patentowy znaków z elementami "light" i "mocne" Sąd wskazał, że oznaczenie ogólnoinformacyjne może zostać zarejestrowane wyłącznie jako element znaku towarowego kombinowanego. Jednakże element ten / oznaczenie ogólnoinformacyjne/ nie podlega ochronie w przypadku kolizji znaku towarowego w skład, którego wchodzi z innym znakiem towarowym zawierającym takie same elementy opisowe.

Sąd stwierdził, że wbrew zarzutom skarżącej, organ odniósł się do treści dokumentu - opinii dr E. W.-G. i nie podzielił wniosków w niej zawartych.

W skardze kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego I. T. P. S.A. wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku przez uwzględnienie skargi na decyzję Urzędu Patentowego lub uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie do ponownego rozpoznania.

Objętemu skargą kasacyjną wyrokowi skarżąca zarzuciła:

- naruszenie przepisów postępowania- art. 145 § 1 lit. c) ustawy dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270), powoływanej dalej jako: p.p.s.a. w związku z art. 7, 77, 80, 107 kodeksu postępowania administracyjnego, które to naruszenia mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy

- oraz naruszenie przepisów prawa materialnego - art. 8 pkt 1 i 2 ustawy o znakach towarowych.

W uzasadnieniu podstaw kasacyjnych strona skarżąca podniosła, że Urząd Patentowy nie uwzględnił całości zebranego materiału dowodowego, co miało istotny wpływ na wynik sprawy. Opinia dr E. W.-G., wydana na wniosek Sądu Wojewódzkiego w K. w sprawie o sygn. akt VII GC 335/97, dla oceny naruszenia praw skarżącej z rejestracji znaku "M mocne" nr 68755 przez wprowadzenie na rynek papierosów z oznaczeniem "Super mocne", została złożona do akt sprawy i powinna zostać uwzględniona przez Kolegium w prowadzonym postępowaniu przed Urzędem Patentowym z wniosku o unieważnienie. Bez odwołania się do tej opinii i wbrew jej ustaleniom, organ uznał element "mocne" za element ogólnoinformacyjny, nie podejmując z tezami opinii żadnej polemiki. Nie odnosząc się do tego dowodu, organ naruszył wskazane przepisy kodeksu postępowania administracyjnego, tj.: art. 7, 77, i 80 k.p.a. Podjęta bez merytorycznej analizy decyzja Urzędu, utrzymana następnie wyrokiem WSA, w konsekwencji naruszyła także art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o znakach towarowych. Fakt nie dostrzeżenia naruszenia prawa w postępowaniu organu, stanowi w tej sytuacji naruszenie art. 145 § 1 lit. c) p.p.s.a.

Zdaniem skarżącej, Urząd Patentowy, nie uzasadnił dlaczego uważa element znaku "mocny" za element ogólnoinformacyjny i dlaczego nie podziela w tej kwestii tezy wyrażonej w opinii biegłego. Naruszenie to miało istotny wpływ na wynik sprawy, ponieważ wzięcie pod uwagę wskazywanego przez skarżącą dowodu skutkować by musiało odmiennym rozstrzygnięciem w kwestii podnoszonego przez skarżącą zarzutu naruszenia zasad współżycia społecznego, oraz naruszenia prawa majątkowego i osobistego skarżącej.

Powołując się na przywołaną opinię biegłego, skarżąca stwierdziła, że element "mocne" nabył wtórną zdolność odróżniającą i funkcjonuje w praktyce jako znak towarowy, bez względu na jego formę znaczeniową, w związku, z czym, papierosy, zawierające człon "mocne", kojarzą się na rynku z określonym, znanym wśród palaczy przedsiębiorstwem. Skarżąca podniosła, że inne znaki towarowe z elementem "mocne", przeznaczone do oznaczania papierosów, powstały wówczas, gdy znane były już świetnie na rynku, od ponad 20 lat, jedynie papierosy "M mocne" z wytwórni poznańskiej i "Ekstra mocne" - z radomskiej. Wprowadzanie innych papierosów z napisem mocne ma na celu wykorzystanie renomy znaku, na którą skarżąca i jej poprzednicy prawni pracowali przez długie lata.

Rejestracja znaku "As Mocny t" narusza też przepis art. 8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych, bowiem wprowadzenie na rynek nowego znaku z elementem "mocny" może mieć wpływ na wielkość sprzedaży papierosów skarżącej, przez co naruszone zostaną jej prawa majątkowe. Doszło również do naruszenia praw osobistych skarżącej poprzez tworzenie domniemania wśród klientów, że nowa marka jest odmianą marki "M Mocne" i została wyprodukowana przez skarżącą lub że oba podmioty łączą związki gospodarcze czy finansowe .

Zdaniem skarżącej, w sprawie dodatkowo występuje istotne zagadnienie prawne, sprowadzające się do konieczności sformułowania odpowiedzi na pytanie, czy fakt, iż zarejestrowany znak towarowy zawiera słowo powszechne (zdaniem Urzędu Patentowego ogólnoinformacyjne), niebędące nazwą własną (tutaj słowo: "mocne") oznacza automatycznie, iż słowo to nie podlega ochronie prawnej i może być przedmiotem rejestracji na rzecz innego podmiotu w tej samej kategorii towarowej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga kasacyjna nie ma usprawiedliwionych podstaw. Jej autor zarzuca Sądowi I instancji zarówno naruszenie przepisów postępowania jak i obrazę prawa materialnego, przy czym nie wskazuje formy naruszenia art.8 pkt 1 i 2 ustawy o znakach towarowych. Abstrahując od tej uwagi,wskazać należy, iż w sytuacji oparcia skargi kasacyjnej na obydwu ustawowych podstawach, wymienionych w art. 174 p.p.s.a, Naczelny Sąd Administracyjny jest zobligowany odnieść się wpierw do zarzutu naruszenia przepisów postępowania, skoro zarzut ten wiąże się bezpośrednio z ustaleniami stanu faktycznego. Dopiero, bowiem po przesądzeniu, że stan faktyczny przyjęty przez Sąd i instancji jest prawidłowy, bądź nie został skutecznie podważony, można przejść do skontrolowania procesu subsumcji danego stanu faktycznego pod zastosowany przez Sąd przepis prawa materialnego.

Strona skarżąca zarzuca Sądowi I instancji naruszenia art.145 § 1 pkt 1 c p.p.s.a. Przepis ten nakłada na Sąd obowiązek uwzględnienia skargi na decyzję lub postanowienie poprzez uchylenie decyzji lub postanowienia w całości lub części, jeżeli Sąd stwierdzi inne naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Naruszenie przez Sąd obowiązku zakreślonego przytoczonym przepisem będzie miało miejsce wówczas, gdy kontrolując legalność zaskarżonej decyzji / lub postanowienia / Sąd nie dostrzeże, iż rozstrzygnięcie to narusza przepisy postępowania, bądź odnajdując te błędy prawne niewłaściwie oceni ich wpływ na wynik sprawy administracyjnej, przy czym w obu wypadkach ta wadliwość w rozumowaniu Sądu musi mieć istotny wpływ na wynik sądowoadmnistracyjnej, aby można było na tej podstawie oprzeć skargę kasacyjną. W myśl, bowiem art.174 pkt 2 p.p.s.a skargę kasacyjną można oprzeć na naruszeniu przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy.

W rozpoznawanej sprawie kasator konsekwentnie prezentuje tezę, iż Urząd Patentowy rozstrzygając sprawę nie uwzględnił całości materiału dowodowego, a w szczególności wniosków wypływających z opinii sporządzonej przez biegłego powołanego przez sąd powszechny i w tym, wpierw przed Sądem I instancji upatrywał naruszenia przez organ przepisów art. 7, 77, 80 i 107 kodeksu postępowania administracyjnego, a następnie w postępowaniu kasacyjnym powiązał te przepisy z art.145 § 1 pkt1 c p.p.s.a, gdy okazało się, że Sąd I instancji nie podziela zarzutów strony skarżącej. Sąd ten, bowiem uznał, że stan faktyczny sprawy został należycie wyjaśniony, a w uzasadnieniu kontrolowanej decyzji podano przyczyny, dla których organ nie zaaprobował tez zawartych w opinii. Ponadto Sąd zauważył, że opinia ta została wydana dla potrzeb zupełnie innego postępowania toczącego się pomiędzy innymi stronami. Naczelny Sąd Administracyjny w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę w pełni podziela w tym względzie zapatrywania Sądu I instancji. Kluczowa, w ocenie strony skarżącej, opinia została oceniona zarówno przez organ jak i przez Sąd I instancji, tak jak każdy inny dowód w sprawie i wyjaśniono przyczyny, dla których nie można było zaaprobować tezy z niej wypływającej.

Podkreślenia przy tym wymaga okoliczność naprowadzona także przez Sąd I instancji, iż opinia prawna dr E. W.-G. wydana została na wniosek Sądu Wojewódzkiego w K. w innej sprawie sądowej dotyczącej naruszenia praw z rejestracji znaku "M-mocne" przez wprowadzenie na rynek papierosów z oznaczeniem "Super mocne" . Opinia ta nie mogła mieć wpływu na ocenę ustaleń faktycznych dokonanych przez Sąd I instancji, gdyż analiza oznaczenia ogólnoinformacyjnego "mocne" względem papierosów nie wymaga opinii biegłego, a ponadto powołana w skardze kasacyjnej opinia nie została przeprowadzona w niniejszej sprawie i nie dotyczyła bezpośrednio kwestii rozstrzyganych w rozpatrywanej sprawie. Podzielić przy tym należy pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego zawarty, w znanej stronie skarżącej, sprawie o sygn. II GSK 349/05, według którego komentowana opinia zawiera pewne niekonsekwentne twierdzenia, jak np. to, że słowo "super" zestawione ze słowem "mocne" jako znak towarowy papierosów nie posiada samodzielnie ani w połączeniu z drugim członem znaku "Super mocne", z uwagi na swe znaczenie i formę przedstawieniową, charakteru odróżniającego, a taki charakter posiada słowo "mocne", które niewątpliwie w odbiorze nabywców papierosów kojarzy się z cechą papierosów (w odróżnieniu od papierosów oznaczonych słowem "lights" - lekkie).

Przypomnieć także należy, że słowo " mocne" / "mocny"/ zostało uznane przez Sąd I instancji za oznaczenie ogólnoinformacyjne " a ponadto stanowi ono jeden z wielu elementów spornego znaku towarowego słowno-graficznego "As mocny t" z bogatą grafiką i to element, który niewątpliwie nie ma charakteru wyróżniającego dla tego znaku, a jedynie jest oznaczeniem ogólnoinformacyjnym w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy o znakach towarowych. Wykazywanie, że wyrwany z całości znaku słowno graficznego element słowny , świadczący o właściwościach papierosów nabył wtórną zdolność odróżniającą stałoby w sprzeczności z brzmieniem przywołanego przepisu.

Samo, bowiem słowo "mocne" użyte jako oznaczenie papierosów, w świetle przepisu powołanego wyżej art. 7 ust. 2 ustawy o znakach towarowych nie ma dostatecznych znamion odróżniających jako znak towarowy. Może ono oczywiście występować jako element znaku towarowego, ale o zdolności odróżniającej znaku, w skład, którego wchodzi słowo "mocne" decydują pozostałe oznaczenia słowne lub graficzne, a słowo "mocne" nadal pozostaje oznaczeniem ogólnoinformacyjnym, które nie mogło uzyskać zdolności odróżniającej w wyniku używania w charakterze znaku towarowego nawet długotrwałego. Oznaczenia ogólnoinformacyjne nigdy znakami być nie mogą (por. wyrok SN z dnia 10 grudnia 1996 r. III RN 50/96, OSNAPiUS z 1997 r. Nr 15, poz. 263).

Prawo używania oznaczenia ogólnoinformacyjnego "mocne" wskazującego na cechę nabywanych papierosów posiadają wszyscy producenci papierosów.

Nie można zatem przyjąć, iż Sąd I instancji wywodząc , wbrew poglądowi zawartemu w opinii , że w sprawie należycie ustalono, iż sporny element znaku jest oznaczeniem ogólnoinformacyjnym nie posiadającym tym samym pierwotnej zdolności odróżniającej, ani nie mogącym nabyć wtórnej zdolności odróżniającej, naruszył art. 145 § 1 pkt 1 c p.p.s.a.

Oprócz omówionego zarzutu naruszenia prawa procesowego w skardze kasacyjnej postawiono również zarzut naruszenia prawa materialnego- art.8 pkt 1 i 2 ustawy o znakach towarowych. Powołując wskazane przepisy strona skarżąca nie podała jednak, na czym polegała w tym zakresie wadliwość orzeczenia, a zatem czy Sąd błędnie wyłożył czy też niewłaściwie zastosował art. 8 pkt 1 i pkt 2 ustawy o znakach towarowych lub też pominął te przepisy przy badaniu legalności zaskarżonej decyzji. W rozwinięciu zarzutu naruszenie art.8 pkt 1 ustawy o znakach towarowych kasator wyjaśnił, że błąd Sądu polegał na nie podzieleniu jej argumentacji o naruszeniu zasad współżycia społecznego poprzez rejestrację na rzecz innego podmiotu znaku towarowego zawierającego w swej nazwie element słowny " mocne" i przez to korzystanie z renomy chronionego znaku skarżącej. Z tym wiążę się także zarzut naruszenia art.8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych, gdyż według skarżącej prowadzenie na rynek nowego znaku towarowego z elementem " mocny" może mieć wpływ na wielkość sprzedaży papierosów skarżącej, jak i tworzyć domniemanie wśród klientów, że ta nowa marka jest odmianą marki " M mocne" i została wyprodukowana przez skarżącą lub, ze oba podmioty są ze sobą związane.

Taka argumentacja obydwu omawianych zarzutów wskazuje na to, że w ocenie autora skargi kasacyjnej doszło do niewłaściwego zastosowania zarówno art.8 pkt 1 jak i art.8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych. Tymczasem w rozpoznawanej sprawie Sąd I instancji trafnie przyjmując, iż sporny element słowny znaku towarowego jest oznaczeniem informującym o właściwościach papierosów i jako oznaczenie ogólnoinformacyjne nie może posiadać zdolności odróżniającej, nie stosował i nie mógł zastosować w sposób żądany w skardze kasacyjnej, przywołanych przepisów prawa materialnego.

Pierwszy z wymienionych przepisów stanowi, że niedopuszczalna jest rejestracji znaku, który jest sprzeczny z prawem lub zasadami współżycia społecznego. Natomiast stosownie do przepisu art. 8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych niedopuszczalna jest rejestracja znaku, który narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich.

Zarzucając naruszenie art. 8 pkt 1 komentowanej ustawy strona skarżąca nie podała, z jakimi konkretnie przepisami prawa omawiany znak towarowy miałby być sprzeczny. Natomiast w przyjętym stanie faktycznym nie sposób uznać, iż kwestionowany znak jest sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, gdyż na użycie w tym znaku między innymi oznaczenia ogólnoinformacyjnego w postaci słowa "mocny", które jednocześnie znajduje się w znaku towarowym "M-mocne" zarejestrowanym na rzecz skarżącego, pozwala prawo swobodnego dostępu do oznaczeń ogólnoinformacyjnych każdego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Nie można również uznać za usprawiedliwiony zarzut naruszenia art.8 pkt 2 ustawy o znakach towarowych, gdyż sporny znak nie mógł naruszyć praw osobistych lub majątkowych skarżącego. Kluczowe w tej sprawie słowo "mocne" jako oznaczenie ogólnoinformacyjne użyte w zarejestrowanym znaku towarowym skarżącego "M-mocne" nie stało się bowiem jego "własnością" i nie mogło się stać. Do tego słowa jako elementu znaku towarowego nie jest uprawniony ani skarżący, ani uprawniony ze znaku towarowego "AS Mocny t", dlatego nie można mówić o naruszeniu praw osobistych i majątkowych, które nie występują względem oznaczeń ogólnoinformacyjnych.

Brak usprawiedliwionych podstaw skargi kasacyjnej musiał skutkować jej oddaleniem na podstawie art. 184 p.p.s.a.



Powered by SoftProdukt