Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Dnia 16 lutego 2023 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie sędzia WSA Bogusław Jażdżyk sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 lutego 2023 roku sprawy ze skargi M. A. na decyzję Rektora Uniwersytetu w O. z dnia [...] nr [...] w przedmiocie stypendium rektora - oddala skargę.

Decyzją z 6 grudnia 2022 r. Rektor Uniwersytetu [...] (dalej: "organ", "rektor"), odmówił przyznania M.A (dalej jako: "skarżący") stypendium rektora w roku akademickim 2022/2023.

W uzasadnieni organ wyjaśnił, że zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 574, ze zm., dalej jako: "ustawa"), oraz § 12 ust. 1 regulaminu świadczeń dla studentów Uniwersytetu [...] stanowiącego załącznik do zarządzenia Nr 13/2022 rektora z dnia 18 lutego 2022 r. (ze zm., dalej jako: "regulamin"), stypendium rektora może otrzymać student, który uzyskał w poprzednim roku studiów wyróżniające wyniki w nauce, rozumiane jako średnia arytmetyczna ocen nie niższa niż 4,00 lub osiągnięcia naukowe, lub artystyczne, lub osiągnięcia sportowe oraz zaliczył semestr/rok zgodnie z programem studiów w terminach sesji egzaminacyjnych i poprawkowych. W myśl art. 91 ust. 3 ustawy i § 12 ust. 4 regulaminu, stypendium otrzymuje do 10% najlepszych studentów każdego kierunku studiów. Jeżeli liczba studentów na kierunku studiów jest mniejsza niż dziesięć, stypendium rektora może być przyznane jednemu studentowi. Zgodnie z § 12 ust. 5 i ust. 13 regulaminu, studentów danej jednostki (wydział, szkoła, filia), ubiegających się o stypendium, klasyfikuje się na osobnych listach rankingowych dla każdego kierunku, roku, poziomu i formy studiów. Natomiast listę rankingową dla studentów którzy złożyli wnioski sporządza się biorąc pod uwagę liczbę punktów uzyskanych przez studenta (z dokładnością do trzech miejsc po przecinku) obliczonych według wzoru: liczba punktów = 0,4xA + 0,2xB + 0,2xC +0,2xD, gdzie: A - oznacza liczbę punktów za średnią ocen, B - oznacza sumę punktów za osiągnięcia naukowe, C - oznacza sumę punktów za osiągnięcia artystyczne, D - oznacza sumę punktów za osiągnięcia sportowe. Organ wskazał, że w przypadku skarżącego liczba punktów na liście rankingowej, obliczona według wskazanego wzoru, wyniosła 1.88 i jest niższa od najniższej liczby punktów uprawniającej do stypendium rektora, która na kierunku, roku, poziomie i formie studiów skarżącego wynosi 1.912.

W skardze na powyższą decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego

w Olsztynie skarżący zarzucił naruszenie:

- art. 91 ust. 1 ustawy w zw. z § 15 ust. 5 regulaminu poprzez nieprzyznanie mu stypendium rektora mimo osiągnięcia wyróżniających wyników w nauce oraz osiągnięcia artystycznego;

- art. 11 i art. 107 § 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postepowania administracyjnego (dalej jako: "k.p.a.") poprzez niedostateczne uzasadnienie skarżonej decyzji, uniemożliwiające zrozumienie, dlaczego zapadło rozstrzygnięcie odmowne.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji i zasądzenie kosztów postepowania oraz o rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym..

W uzasadnieniu skargi skarżący podniósł, że we wniosku o przyznanie stypendium rektora wskazał dwie przesłanki uprawniające do otrzymania tego stypendium: wyróżniające wyniki w nauce (średnia ocen wynosząca 4,7) oraz osiągnięcie artystyczne (prezentacja dzieła artystycznego pt. "Sztuka piwowarska - [...]" na Ogólnopolskim Festiwalu [...] ). Jako dowód przedłożył zaświadczenie z dnia 19 czerwca 2022 r., wydane przez Polskie Stowarzyszenie Piwowarów Domowych. Skarżący wywiódł, że wskazana w skarżonej decyzji liczba 1,88 punktów rankingowych wynika zapewne z wzięcia pod uwagę wyłącznie średniej ocen (0,4 X 4,7 = 1,88). Wskazał, że rektor, nie wyjaśniając w jakikolwiek sposób przesłanek takiego postępowania, zdecydował się nie uwzględniać w poczynionych kalkulacjach osiągnięcia artystycznego. Gdyby osiągnięcie to zostało wzięte pod uwagę, uzyskana liczba punktów rankingowych wynosiłaby 2,08 (0,4 X 4,7 + 0,2 X 1 = 2,08), a więc więcej niż 1,912, co wystarczyłoby do uzyskania stypendium rektora. Zdaniem skarżącego, wykazane przez niego osiągnięcie artystyczne nie zostało uwzględnione z naruszeniem przepisów prawa. Zauważył, że ani przepisy ustawy, ani regulaminu nie ustanawiają definicji legalnej osiągnięcia artystycznego. Dokonując językowej wykładni pojęcia "dzieło artystyczne", nieuchronne jest dojście do przekonania, że wykazana przez skarżącego okoliczność czynnego uczestnictwa w Ogólnopolskim [...] stanowi dzieło artystyczne. Skarżący wskazał na rozumienie pojęcia "sztuka". Stwierdził, że faktem notoryjnym jest okoliczność, że umiejętność warzenia piwa nie jest umiejętnością powszechną, znaną przeciętnemu człowiekowi.

W odpowiedzi na skargę rektor wniósł o jej oddalenie i rozpatrzenie sprawy

w trybie uproszczonym. Podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Dodatkowo wyjaśnił, że korzystanie z systemu informatycznego podczas generowania decyzji stypendialnych w znacznym stopniu ogranicza ilość znaków użytych do uzasadnienia decyzji. Niemniej jednak uzasadnienie zaskarżonej decyzji zawiera zarówno podstawę prawną, jak i faktyczne przyczyny odmowy przyznania stypendium, tj. uzyskana przez studenta liczba punktów była niższa od najniższej liczby punktów uprawniającej do stypendium rektora na drugim roku studiów pierwszego stopnia na kierunku kryminologia, studia stacjonarne. Zdaniem organu uzasadnienie zaskarżonej decyzji spełnia wymagania określone w art. 107 § 3 k.p.a., gdyż pozwala na obronę interesu skarżącego i przeprowadzenie skutecznej kontroli legalności decyzji. Rektor wskazał, że oceniając wniosek skarżącego o przyznanie stypendium rektora, uwzględnił średnią ocen za dwa ostatnie semestry studiów oraz ocenę zespołu ds. weryfikacji zgodności osiągnięć artystycznych z wymogami regulaminu. Podał, że za opisane dzieło artystyczne skarżący otrzymał 0,00 pkt. W ocenie zespołu zaprezentowany przez skarżącego sposób warzenia piwa podczas Ogólnopolskiego Festiwalu [...] nie ma znamion prezentacji dzieła artystycznego. Organ podał, że zgodnie z § 15 ust. 5 regulaminu za osiągnięcia artystyczne do wniosku o stypendium rektora przyjmuje się: 1. publikację dzieł artystycznych (np. album, płyta), 2. prezentację dzieła artystycznego podczas wydarzenia o utrwalonym prestiżu lub w instytucji o utrwalonym prestiżu artystycznym, 3. prezentację dzieła artystycznego na festiwalu, wystawie, przeglądzie o zasięgu międzynarodowym, 4. prezentację dzieła artystycznego na festiwalu, wystawie, przeglądzie o zasięgu ogólnopolskim, 5. nagrodę lub wyróżnienie w konkursie międzynarodowym, 6. nagrodę lub wyróżnienie w konkursie ogólnopolskim. 7. koncerty, występy i inne wydarzenia artystyczne wykonywane na rzecz Uniwersytetu [...] potwierdzone przez wyznaczonego pracownika ACK lub wyznaczonego pracownika Wydziału Sztuki. Zgodnie § 15 ust. 9 ust. 2 weryfikacji zgodności osiągnięć artystycznych z wymogami regulaminu, na wniosek o stypendium rektora, dokonuje powołany przez rektora zespół składający się z pracowników Akademickiego Centrum Kultury i Wydziału Sztuki oraz przedstawiciela Samorządu Studenckiego. W myśl § 15 ust. 16 regulaminu ostatecznej kwalifikacji artystycznych dokonuje rektor.

Organ podał, że dokonując oceny osiągnięć artystycznych zespół ds. weryfikacji osiągnięć artystycznych do stypendium rektora, kierował się wytycznymi wskazanymi

w rozporządzeniu Ministra Edukacji i Nauki w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej (Dz. U. z 23 marca 2022 roku, poz. 661), w którym rodzaje osiągnięć artystycznych wskazane są w następujących dyscyplinach artystycznych: sztuki teatralne i filmowe, sztuki muzyczne oraz sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki. Stwierdzono, że pokaz warzenia piwa zaprezentowany przez skarżącego podczas Ogólnopolskiego Festiwalu [...], nie kwalifikuje się do żadnej z wyżej wymienionych dyscyplin. Powyższe potwierdza materiał przygotowany przez Telewizję Olsztyn, udostępniony pod adresem [...]. Organ zwrócił uwagę, że idąc tokiem myślenia skarżącego, że każda umiejętność nieznana przeciętnemu człowiekowi jest dziełem artystycznym, uznać należałoby za osiągnięcie artystyczne umiejętność naprawy samochodu przez studenta mechanika amatora, czy uszycie spódnicy przez studentkę, która hobbystycznie szyje sobie ubrania. Mając powyższe na względzie organ uważa, że rzetelnie ocenił materiał dowodowy, na podstawie którego odmówił skarżącemu przyznania stypendium rektora. Zdaniem organu, z uwagi na uznaniowy charakter tego typu decyzji, kontrola legalności rozstrzygnięcia może być badana przez Sąd wyłącznie pod względem zgodności działania organu z procedurą. Sąd nie będzie badał kwestii merytorycznych związanych z oceną "osiągnięć" skarżącego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Skarga została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym, na podstawie art. 119 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259, dalej jako: "p.p.s.a."), na zgodny wniosek stron.

Zasada legalności, wyrażona w art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U z 2022 r. poz. 2492) obliguje sądy administracyjne do kontroli działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Sąd administracyjny może wzruszyć zaskarżony akt jedynie wówczas, gdy narusza on przepisy prawa materialnego lub przepisy postępowania

w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy (art. 3 § 1 w zw. z art. 145 § 1 p.p.s.a.).

Dokonując kontroli legalności zaskarżonej decyzji w świetle powołanych wyżej kryteriów oraz w oparciu o akta sprawy, zgodnie z art. 133 § 1 p.p.s.a., Sąd nie stwierdził naruszeń prawa dających podstawę do jej wyeliminowania z obrotu prawnego.

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że przyznanie stypendium rektora nie jest pozostawione wyłącznie uznaniu organu. Zgodnie z art. 86 ust. 1 pkt 4 ustawy student może ubiegać się o stypendium rektora. Warunki ubiegania się o stypendium rektora określa art. 91 ust. 1 i 3 ustawy. Jeżeli student spełni określone przepisami warunki, to ma roszczenie o przyznanie stypendium. Do uznania organu pozostawiono tylko kwestię ustalenia ilości uprawnionych. Zgodnie z art. 91 ust. 3 ustawy, stypendium rektora przyznaje się nie więcej niż 10% studentów na określonym kierunku studiów, jeżeli zaś liczba studentów jest mniejsza niż 10, wówczas stypendium rektora może być przyznane 1 studentowi. Zgodnie z § 12 ust. 5 i 7 regulaminu organ sporządza najpierw listę studentów z danego kierunku, roku, poziomu i formy studiów, na podstawie której ustala ilu osobom ogólnie może zostać przyznane stypendium rektora (do 10% najlepszych studentów). Następnie, stosownie do § 12 ust. 13 regulaminu, tworzy listę rankingową dla studentów którzy zgłosili wniosek, biorąc pod uwagę liczbę punktów uzyskanych przez każdego z wnioskujących studentów. Tworzenie listy rankingowej wymaga merytorycznej oceny wniosku z uwzględnieniem interpretacji i stosowania przepisów prawa materialnego. Tym samym ocena legalności decyzji musi obejmować kwestie materialnoprawne, które miały wpływ na podjęcie rozstrzygnięcia danej treści. Nie ma więc racji organ, że Sąd nie bada kwestii merytorycznych związanych z oceną osiągnięć artystycznych skarżącego.

Istota sporu w niniejszej sprawie dotyczy właśnie kwalifikacji zgłoszonego przez skarżącego wydarzenia, polegającego na "warzeniu piwa na żywo przed publicznością" na Ogólnopolskim Festiwalu [...], jako dzieła artystycznego. Rozstrzygnięcia Sądu wymaga, czy zasadnie odmówiono skarżącemu przyznania dodatkowych punktów z tego tytułu.

Z wyjaśnień skarżącego wynika, że, wbrew podnoszonym zarzutom niedostatecznego uzasadnienia decyzji, prawidłowo odczytał motywy zaskarżonego rozstrzygnięcia, nie są w związku z tym zasadne zarzuty naruszenia art. 11 i art. 107 § 3 k.p.a. Gdyby skarżący skorzystał z uprawnienia do złożenia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy i zgłosił organowi sygnalizowane w skardze wątpliwości, organ mógłby szczegółowo odnieść się do spornych kwestii, co uczynił w odpowiedzi na skargę.

Z akt administracyjnych sprawy wynika, że skarżący we wniosku o przyznanie stypendium rektora przypisał sobie 1 pkt za podane osiągnięcie artystyczne. Na wniosku zawarta została adnotacja, przy opisie wydarzenia zgłoszonego jako osiągnięcie; "0,00 brak znamion prezentacji dzieła artystycznego". Stanowisko to podzielił rektor i nie przyznał skarżącemu z tego tytułu żadnego punktu, co prawidłowo zrozumiał skarżący. Skład orzekający zgadza się z organem, że pokaz warzenia piwa nie ma co do zasady znamion prezentacji dzieła artystycznego. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego wydawnictwa PWN "artysta" to osoba uprawiająca jakąś dziedzinę sztuki, przez zwrot "artystyczny" rozumieć należy związany ze sztuką. Przez "sztukę" zaś rozumieć należy "dziedzinę działalności artystycznej wyróżnianą ze względu na reprezentowane przez nią wartości estetyczne". Powszechne rozumienie sztuki oraz dzieła artystycznego uwzględnia rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 października 2022 r. w sprawie dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, wydane na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. W załączniku do tego rozporządzenia ustalono, że dziedzina sztuki obejmuje takie dyscypliny artystyczne, jak: 1) sztuki filmowe i teatralne, 2) sztuki muzyczne,

3) sztuki plastyczne i konserwacja dzieł sztuki. Do tych dyscyplin należy odnosić użyty w art. 91 ust. 1 ustawy zwrot "osiągnięcia artystyczne".

Opisanego przez skarżącego wydarzenia, w którym brał udział, nie można podciągnąć pod żadną z wymienionych dyscyplin. Ogólnie warzenia piwa nie można zaliczyć do dziedziny sztuki. Poza tym na nagraniu telewizyjnym, znajdującym się na podanej przez organ stronie internetowej, utrwalona została wypowiedź skarżącego.

Z nagrania wynika, że skarżący zajmował jedno z wielu stoisk, na którym warzył piwo. Nie miało to formy pokazu przed publicznością. Skarżący nie zwracał powszechnej uwagi przechodniów. Rację ma skarżący wskazując, że warzenie piwa nie jest powszechną umiejętnością, jednak Sąd w całości podziela ocenę organu, że nie każda ponadprzeciętna umiejętność (i jej publiczna prezentacja) stanowi osiągnięcie artystyczne.

Mając powyższe na uwadze Sąd oddalił skargę jako niezasadną, na podstawie art. 151 p.p.s.a.