drukuj    zapisz    Powrót do listy

6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego 6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym), Prawo miejscowe, Rada Miasta, Stwierdzono nieważność uchwały w części, VII SA/Wa 9/21 - Wyrok WSA w Warszawie z 2021-05-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VII SA/Wa 9/21 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2021-05-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-01-05
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Andrzej Siwek /przewodniczący/
Izabela Ostrowska
Joanna Gierak-Podsiadły /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6150 Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego
6401 Skargi organów nadzorczych na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 93 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Prawo miejscowe
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
Stwierdzono nieważność uchwały w części
Powołane przepisy
Dz.U. 2017 poz 935 art. 17
Ustawa z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw
Dz.U. 2003 nr 80 poz 717 art. 85 ust. 2
Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 147 par. 1, art. 151, art. 200 i art. 205 par. 2
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 1999 nr 15 poz 139 art. 10 ust. 1 pkt 6
Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym - tekst jednolity.
Dz.U. 2001 nr 142 poz 1591 art. 101
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - t. jedn.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Andrzej Siwek, Sędzia WSA Joanna Gierak-Podsiadły (spr.), Sędzia WSA Izabela Ostrowska, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 21 maja 2021 r. sprawy ze skargi M. K. na uchwałę Rady Miasta [...] z dnia [...] czerwca 2006 r. nr [...] w przedmiocie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego I. stwierdza nieważność § 39 pkt 3 lit. a oraz § 39 pkt 5 zaskarżonej uchwały w odniesieniu do działki nr [...] z obrębu [...] położonej przy ulicy [...] w W., II. w pozostałym zakresie skargę oddala, III. zasądza od Prezydenta Miasta [...] na rzecz skarżącej M. K. kwotę 797 zł (siedemset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Pismem z 1 grudnia 2020 r. M. K. ("skarżąca") wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w trybie uregulowanym w art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 506, "u.s.g."), skargę na uchwałę Rady [...] ("Rady") nr [...] z dnia [...] czerwca 2006 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego rejonu tzw. [...] (Dz. Urz. Woj. [...] Nr [...], poz. [...], "plan/uchwała", w części, tj.:

1) w zakresie, w jakim w § 39 punkt 3 lit. a.) planu "Komunikacja" określa komunikację dla kwartału [...] jako: "wjazd i wyjazd z kwartału poprzez ulicę [...]",

2) w zakresie, w jakim w § 39 punkt 5) planu "Zaopatrzenie w media" określa w zaopatrzenie w media dla kwartału [...] z ulicy [...] i [...], pomijając dostępność zaopatrzenia w media z ul. N. ([...]) (aktualnie ul. B.);

3) w zakresie, w jakim w § 39 punkt 2 lit. d.) planu "Zasady kształtowania zabudowy" określa linie zabudowy dla kwartału [...] obowiązujące w pierzei ul. N. i ulicy [...] (zgodnie z rysunkiem planu), pomijając w ten sposób nieruchomość skarżącej.

Skarga została wniesiona po uprzednim skierowaniu przez skarżącą do Rady wezwania do usunięcia naruszenia prawa (pismem z 26 października 2020 r., które wpłynęło do organu 29 października 2020 r. i pozostało bez odpowiedzi).

Skarżąca wywodzi swój interes prawny z prawa własności do działki gruntowej nr [...] z obrębu [...] położonej przy ul. B. w W., dla której Sąd Rejonowy [...] w W., VII Wydział Ksiąg Wieczystych, prowadzi księgę wieczystą nr [...].

Wskazana działka gruntu położona jest w kwartale [...] planu i objęta jest ustaleniami § 39 planu.

W skardze zarzucono naruszenie:

1). art. 1 ust. 2 pkt 7 w zw. z art. 4 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ("u.p.z.p.") w zw. z art. 140 Kodeksu cywilnego oraz art. 64 ust. 3 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, polegające na ich niezastosowaniu, co doprowadziło do naruszenia interesu prawnego właściciela nieruchomości objętej ww. planem zagospodarowania przestrzennego, przejawiającego się w ustanowieniu dla kwartału komunikacyjnego [...], obejmującego nieruchomość skarżącej, dostępu do drogi publicznej poprzez projektowaną ulicę [...] oraz zaopatrzenia w media za pośrednictwem projektowanych sieci, które mają być w projektowanych ulicach [...] i [...], pomimo faktu, iż:

-nieruchomość skarżącej graniczy z nieruchomością stanowiącą dz. ew. nr [...], przylegającą bezpośrednio do drogi publicznej oraz graniczącą z nieruchomością stanowiącą dz. ew. nr [...] i [...], posiadającą obsługę komunikacyjną od ul. B.;

-nieruchomość skarżącej nie przylega bezpośrednio do ulicy [...], wobec czego dostęp do tej drogi nie będzie możliwy bez uzyskania dodatkowego tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości należących do osób trzecich, a oddzielających nieruchomość skarżącej od ulicy [...];

-droga w postaci ulicy [...] nie jest drogą publiczną w rozumieniu przepisów ustawy o drogach publicznych, gdyż nie została zaliczona uchwałą Rady [...] w poczet dróg publicznych, a więc nie jest możliwe swobodne korzystanie z tej drogi, bez uprzedniego uzyskania tytułu prawnego od jej właściciela;

-żadna z zasad planowania przestrzennego określonych w art 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym nie uzasadnia w niniejszym przypadku ingerencji w konstytucyjnie chronione prawo własności, które zostało naruszone poprzez zlokalizowanie komunikacji i zaopatrzenia w media z nieistniejącej drogi publicznej oddzielonej od nieruchomości skarżącej innymi nieruchomościami, w sytuacji gdy położenie nieruchomości pozwala na zlokalizowanie zjazdów i zaopatrzenia w media w sposób racjonalny od innej drogi publicznej;

2). art. 1 ust. 2 pkt 7 w zw. z art 4 ust. 1 w zw. z art 6 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w zw. z art. 140 Kodeksu cywilnego oraz art 64 ust. 3 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, co doprowadziło do naruszenia interesu prawnego właściciela nieruchomości objętej ww. planem zagospodarowania przestrzennego, przejawiającego się w ustaleniu dla kwartału komunikacyjnego [...], obejmującego m.in. nieruchomość skarżącej, obowiązującej linii zabudowy w pierzei ul. N. (zgodnie z rysunkiem planu miejscowego), przy czym dla nieruchomości skarżącej, zgodnie z rysunkiem planu miejscowego, taka obowiązująca linia zabudowy przez nieruchomość nie przechodzi, w efekcie czego skarżąca nie może projektować i realizować na nieruchomości zabudowy zgodnie z obowiązującą w planie miejscowym linią zabudowy;

3). art. 1 ust. 2 pkt 6 w zw. z art. 2 pkt 17 w zw. z art. 4 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym polegające na niezastosowaniu ww. przepisu, które doprowadziło do nadużycia władztwa planistycznego przez organ uchwalający miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, poprzez takie ustalenie dostępu nieruchomości położonej w kwartale [...] przy ul. B. do drogi publicznej oraz zaopatrzenia w media, które jest sprzeczne z zasadą optymalnego wykorzystania terenu, ponieważ zakłada dostęp do drogi publicznej oraz zaopatrzenie w media ww. nieruchomości nie od strony ul. B., lecz od projektowanej drogi, oddalonej od nieruchomości - za pośrednictwem innych nieruchomości, będących własnością osób trzecich;

4. art. 29 w zw. z art 28 ustawy o drogach publicznych polegające na pominięciu ww. przepisu przy uchwalaniu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego skutkujące nadużyciem władztwa planistycznego, poprzez naruszenie ustawowych prerogatyw zarządcy drogi w zakresie spraw dotyczących zjazdu z dróg publicznych, które winny być rozpatrywane wyłącznie na zasadach i w trybie określonym przepisami ustawy o drogach publicznych.

W konsekwencji powyższego skarżąca wniosła o stwierdzenie nieważności § 39 punkt 3 lit. a.), § 39 punkt 5 i § 39 punkt 2 lit. d planu oraz o zasądzenie zwrotu od organu na rzecz skarżącej kosztów postępowania niezbędnych do celowego dochodzenia praw, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg. norm przepisanych.

W uzasadnieniu zarzutów skargi podniesiono:

w wyniku podjęcia przedmiotowej uchwały, nieruchomość stanowiąca działkę ew. nr [...] z obrębu ewidencyjnego nr [...], położoną w W., w dzielnicy [...], przy "ul. B.", została faktycznie pozbawiona dostępu do drogi publicznej, a przez to również została pozbawiona charakteru działki budowlanej (nieruchomości budowlanej). Przylega ona bezpośrednio do drogi publicznej oraz graniczy z nieruchomością stanowiącą działki ew. nr [...] i [...], również przylegającą do drogi publicznej - ul. B., ale w wyniku niezgodnych z prawem ustaleń planu miejscowego, obsługa komunikacyjna nieruchomości jest możliwa jedynie z ulicy będącej drogą wewnętrzną, z którą nieruchomość nie graniczy. Wszystkie ww. działki miały dostęp do drogi publicznej (ul. B.) przed uchwaleniem planu miejscowego. Postanowienia zaś uchwalonego planu miejscowego ustaliły dla tych działek dostęp do drogi publicznej poprzez działki należące do innych właścicieli i poprzez projektowaną ulicę [...] stanowiącą drogę wewnętrzną. Rada, wydając zaskarżoną uchwałę, ograniczyła prawo własności skarżącej, poprzez narzucenie połączenia z siecią dróg publicznych za pośrednictwem drogi oddalonej (oddzielonej innymi nieruchomościami) od nieruchomości i nie będącej drogą publiczną. W ten sposób organ w istocie zakazał korzystania z nieruchomości za pośrednictwem drogi publicznej istniejącej, za pośrednictwem nieruchomości sąsiedniej stanowiącej dz. ew. nr [...] przy ul. B. oraz nieruchomości stanowiącej dz. ew. nr [...] i [...] przy ul B. , która ma zapewnioną komunikację poprzez ul. B. i na której możliwe byłoby ustanowienie służebności przejazdu i przechodu do ul. B.

Tego typu ograniczenie byłoby dopuszczalne gdyby znajdowało uzasadnienie w interesie publicznym, którego granice wyznaczają zasady określone w art. 1 ust. 2 u.p.z.p. Żadna z ogólnych zasad określonych w art. 1 u.p.z.p., jak również żaden z przepisów szczególnych, nie uzasadniają ograniczenia prawa własności. Ustalenie zasady, iż obsługa komunikacyjna nieruchomości należącej do skarżącej następować ma nie z ul. B., lecz wyłącznie z ulicy [...] nie znajduje żadnego uzasadnienia w kontekście: wymagań ładu przestrzennego, walorów architektonicznych i krajobrazowych, wymagań ochrony środowiska, wymagań ochrony dziedzictwa kulturowego, wymagań ochrony zdrowia oraz bezpieczeństwa ludzi i mienia, potrzeb obronności i bezpieczeństwa państwa, potrzeby interesu publicznego, ani też potrzeb w zakresie rozwoju infrastruktury technicznej.

Zaskarżona uchwała jest ponadto rażąco sprzeczna z zasadą uwzględniania walorów ekonomicznych przestrzeni, określoną w art. 1 ust. 2 pkt 6 u.p.z.p.

Ukształtowana przez plan sytuacja prawna wymusza na właścicielach nieruchomości znajdujących się w sąsiedztwie ul. B., a położonych w kwartale [...] - nie posiadających dostępu do ul. G. - uzyskanie stosownych służebności od właścicieli szeregu gruntów sąsiednich pozwalających na podłączenie się do sieci zaopatrzenia w media oraz drogi publicznej. Powyższe wiąże się z koniecznością budowy podjazdów na cudzych gruntach, co może ograniczyć w sposób znaczny możliwość korzystania z nich przez właścicieli oraz spowodować koszty po stronie właścicieli nieruchomości przyległych do ul. B. związane z budową wydłużonych przyłączy oraz uzyskaniem odpowiednich służebności od właścicieli nieruchomości sąsiednich. Tego typu działania, z ekonomicznego punktu widzenia, należy uznać za dalece nieracjonalne, w sytuacji gdy wszelkich możliwych podłączeń można dokonać od strony ul. B. Z ekonomicznego punktu widzenia (sposób ewentualnego przeprowadzenia służebności drogowej, długość przyłączy) określone w planie zasady komunikacji i zaopatrzenia w media nie znajdują uzasadnienia, co z kolei oznacza, że uchwalając zaskarżoną uchwałę w odniesieniu do nieruchomości (skarżącej) we wskazanym w skardze zakresie doszło do nadużycia władztwa planistycznego. W konsekwencji treść § 39 pkt 3 lit. a i § 39 pkt 5 planu narusza interes prawny skarżącej w sposób nieuprawniony przepisami obowiązującego prawa.

Dla nieruchomości skarżącej, zgodnie z rysunkiem planu miejscowego, nie określono obowiązującej linii zabudowy - taka obowiązująca linia zabudowy przez nieruchomość nie przechodzi. W efekcie - skarżąca nie może projektować i realizować na nieruchomości zabudowy zgodnie z obowiązującą w planie linią zabudowy. Spełnienie wymagań w zakresie obowiązującej linii zabudowy określonych planem miejscowym, skutkowałoby tym, że zabudowa zostałby zaprojektowana częściowo poza granicą nieruchomości, a więc poza terenem, którym skarżąca może dysponować na cele budowlane. Obowiązująca linia zabudowy wyznacza dokładne miejsce lokalizacji inwestycji wzdłuż tejże linii, zaś nieprzekraczalna linia zabudowy wyznacza jedynie minimalne położenie obiektu względem wskazanej linii, której przekroczyć nie można, ale sam obiekt może być sytuowany w oddaleniu od tak wyznaczonej granicy. W § 2 ust. 1 pkt 12 planu przytoczono definicję obowiązującej linii zabudowy, zgodną z przywołanym powyżej stanowiskiem, wskazując, że przez obowiązującą linię zabudowy należy rozumieć granicę sytuowania budynku w ściśle określonej rysunkiem planu linii rozgraniczającej, z pominięciem loggii, balkonów, wykuszy wysuniętych poza obrys budynku mniej niż 1,0 m oraz elementów wejść do budynków (schody, podesty, pochylnie dla niepełnosprawnych, daszki). Projektowanie inwestycji na nieruchomości nie pozwoliłoby zatem na spełnienie wymagań planu ze względu na lokalizację sprzeczną z ustalonymi w planie obowiązującymi liniami zabudowy. Określając zasady kształtowania zabudowy dla kwartału [...] przyjęto linie zabudowy obowiązujące w pierzei ul. N., które zostały odzwierciedlone na rysunku planu miejscowego. Skarżąca, planując realizację inwestycji na nieruchomości, nie może jednak takich zasad spełnić. Plan miejscowy w sposób bezsprzeczny wskazuje w części graficznej obowiązującą linię zabudowy, a przytoczona część tekstowa planu uszczegóławia, że obiekty budowlane zaplanowane do realizacji muszą być usytuowane tylko zgodnie z wyznaczoną na rysunku planu obowiązującą linią zabudowy, która przez nieruchomość nie przechodzi.

Nadużycie władztwa planistycznego przez Radę odnośnie kwartału [...] planu uchwalonego zaskarżoną uchwałą, dokonane zostało nie tylko w wyniku przekroczenia granic kompetencji organu określonych w ustawie o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, lecz również na skutek naruszenia przepisów ustawy z dnia 28 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych ("u.d.p."), poprzez naruszenie wyłącznych prerogatyw organów zarządzających drogami publicznymi.

Wskazano, że ocena prawna legalności kwestionowanych ustaleń planu, zbieżna ze stanowiskiem obecnie wniesionej skargi, została dokonana w wyroku tut. Sądu z 11 lutego 2015 r., sygn. IV SA/Wa 1973/14, wydanym w sprawie ze skargi właściciela sąsiednich działek (dz. ew. [...] i dz. ew. [...] położonych przy ul. B.), objętych działaniem uchwały.

W odpowiedzi na skargę, wniesionej w piśmie procesowym 4 stycznia 2021 r., które wpłynęło do Sądu w dniu następny, Rada wniosła o jej oddalenie, przedstawiając następujące stanowisko:

zarzuty zawarte w skardze są bezzasadne i nie znajdują oparcia w przepisach prawa, a skarga powinna zostać oddalona w całości.

Nieruchomość skarżącej nie przylega do ulicy B.; dostęp do drogi publicznej dla nieruchomości skarżącej musi więc zostać zapewniony i tak poprzez ustanowienie odpowiedniej służebności gruntowej; poza tym w aktualnym stanie faktycznym działka nr [...] (przez którą miałby przebiegać dojazd) również nie ma zapewnionej obsługi komunikacyjnej od ul. B. Nadto, nie stanowi dostępu do drogi publicznej sam fakt, iż działka bezpośrednio graniczy z działką drogową; nie zawsze istnieje bowiem możliwość wykonania zjazdu na działkę z drogi publicznej. Niemniej kwartał urbanistyczny oznaczony symbolem [...], obejmujący m.in. działkę ew. nr [...], jak również działkę nr [...], leży w bardzo dobrze skomunikowanym miejscu. Jednostka od wschodu graniczy ze zrealizowaną ul. N., od północy ze zrealizowaną ul. P., a od zachodu ze zrealizowaną ul. G.. W związku z powyższym skarżone ustalenia dotyczące obsługi komunikacyjnej, dotyczące drogi [...], która faktycznie istnieje i mogłaby obsługiwać inwestycje planowane w jednostce oznaczonej symbolem [...] nie są zasadne. Droga [...] została już zrealizowana, jest drogą ogólnodostępną i pomimo braku podjęcia uchwały Rady [...] w celu włączenia jej w poczet dróg publicznych można z niej korzystać i przy ewentualnych zamierzeniach inwestycyjnych dzięki niej może być zapewniony dostęp komunikacyjny. Ustalenie obsługi komunikacyjnej od ul. [...] miało uzasadnienie w kontekście ładu przestrzennego. Wzdłuż ul. N. i [...] (aktualnie ul. P.) planowano wytworzyć ulice z ogólnodostępnymi usługami w parterach, natomiast obsługa komunikacyjna miała się odbywać od drogi o niższej klasie niż zbiorcza. Niewątpliwie obsługa komunikacyjna, zarówno dla działki nr [...] jak i działki nr [...] (przez którą pośrednio miałby być zapewniony dojazd) od ul. N. przyczyniłyby się do znacznego pogorszenia warunków ruchu drogowego na tej ulicy. Stąd też przyszłe rozwiązania układu komunikacyjnego ww. kwartału powinny być realizowane w oparciu o wskazania i ustalenia zawarte w przyjętym miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, czyli od ul. [...].

Niezwykle istotnym jest to, że nieruchomość sąsiednia, na którą powołuje się skarżąca, tj. dz. ew. nr [...], znajduje się w bliskim sąsiedztwie skrzyżowania z drogą [...] - ul. P.; ponadto na jej wysokości w liniach rozgraniczających ul. N. znajduje się zatoka autobusowa z przystankiem oraz ścieżką rowerową. Na etapie uzgadniania projektu budowlanego z zarządcą drogi inwestor mógłby więc zostać poproszony o przedstawienie stosownych analiz ruchu i nie jest przesądzone, że uzyskałby zjazd z drogi zbiorczej ul. N..

Powołany w skardze wyrok WSA w Warszawie z 11 lutego 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 1973/14, dotyczący działek ewidencyjnych [...] i [...], nie odnosi się do takiego samego stanu prawnego i faktycznego jak w niniejszej sprawie. Obsługa komunikacyjna działki nr [...] i [...], w przeciwieństwie do nieruchomości skarżącej jak również do działki nr [...], została co wykazał w tamtym postępowaniu skarżący pozytywnie zaopiniowana przez właściwe organy administracji publicznej. Nadto od daty wydania tego wyroku, tj. od 2015 r., droga [...] została zrealizowana.

Znajdujące się w najbliższym sąsiedztwie nieruchomości (skarżącej) działki, będące własnością [...], tj. działki ewidencyjne nr [...] i [...],[...] w obrębie [...] oraz działki ewidencyjne nr [...],[...] w obrębie [...], ze względu na powierzchnię i geometrię, nie mogą być zagospodarowane samodzielnie zgodnie z ww. obowiązującym planem. W związku z powyższym, powinny zostać przyłączone do działek sąsiednich, m.in. działki ewidencyjnej nr [...] i [...], i zagospodarowane zgodnie z ww. ustaleniami przedmiotowego planu miejscowego, jako uporządkowany kwartał, z poprawnie poprowadzonymi liniami zabudowy, zapewniając prawidłową obsługą komunikacyjną.

Wyznaczona w kwartale [...] obowiązująca linia zabudowy nie przebiega przez nieruchomość skarżącej, tj. działkę nr [...]. W związku z powyższym nie doszło tym samym do naruszenia interesu prawnego skarżącej, a co za tym idzie skarga w tym zakresie zasługuje na oddalenie. Realizacja zabudowy, w tym jej lokalizacja, będzie odbywać się na podstawie przepisów odrębnych z zakresu prawa budowlanego, w szczególności rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

Dla lepszego zobrazowania sieci infrastruktury technicznej załączono zdjęcie z zaznaczeniem rozmieszczenia sieci.

Rada gminy nie może wprowadzać, w ramach obowiązujących ustaleń planu, zakazu lokalizacji nowych zjazdów, gdyż naruszałoby to ustawowe prerogatywy zarządcy drogi w zakresie spraw dotyczących zjazdu z dróg publicznych, które winny być rozpatrywane wyłącznie na zasadach i w trybie określonym przepisami ustawy o drogach publicznych (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 20 lutego 2013 r., II SA/Wr 14/13, Lex nr 1329976, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 kwietnia 2017 r., II OSK 2097/15). Jednakże interpretacja art. 15 ust. 2 pkt 10 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. (Dz. U. z 2020 r. poz. 293) w świetle art. 29 u.d.p. nie powinna prowadzić do skrajnego wniosku o całkowitym zakazie wypowiadania się w planie o dopuszczalnej lokalizacji zjazdów drogowych. Zasady podłączenia nieruchomości do dróg (zwłaszcza w sytuacji gdy nieruchomości mogą być obsługiwane z różnych dróg) mieszczą się bowiem w kategorii zagadnień planistycznych.

Ograniczenia, które mogą się pojawiać w związku z uchwaleniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, które mieszczą się w przyznanych ustawowo ramach, nie stanowią naruszenia prawa i nie mogą być podstawą do stwierdzenia nieważności uchwały. Prawo własności, którego ochronę zapewniają przepisy art. 21 ust. 1 i art. 64 ust. 1 i 3 Konstytucji, jak również art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności nie jest prawem bezwzględnym i doznaje określonych ograniczeń. Dopuszcza je Konstytucja, właśnie w art. 64 ust. 3 stanowiąc, że własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w takim zakresie, w jakim nie narusza to istoty prawa własności. Stosownie do regulacji art. 31 ust. 3 Konstytucji, ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawa własności, mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób.

Rada [...] działała w zgodzie z obowiązującym prawem w granicach uprawnień przysługujących gminie z mocy art. 3 ust. 1 oraz art. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, w zakresie których rada gminy ustala przeznaczenie terenów, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określa sposoby i warunki zabudowy.

Nie sposób też uznać, aby o powinności uwzględniania w każdym przypadku żądań właściciela nieruchomości przesądzała np. treść art. 1 ust. 2 pkt 6 lub 7 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Z uwagi na konstrukcję art. 1 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, gdzie wymieniono wyłącznie katalog kwestii, jakie należy mieć na uwadze, nie wskazując, aby jakakolwiek z nich miała prymat nad pozostałymi, należy przyjąć, że konieczne jest zachowanie stosownej proporcjonalności pomiędzy ochroną wskazanych dóbr (patrz wyroki NSA o sygn. akt II OSK 145/09, II OSK 1275/09, II OSK 834/10, II OSK 706/12, II OSK 307/12, II OSK 750/12).

Dokonana ingerencja w prawo własności skarżącej nie jest w żadnym zakresie nadmierna i nie uniemożliwia racjonalnej zabudowy. Brak jest więc podstaw do uznania zgodnie z art. 101 ustawy o samorządzie gminnym, że skarżona uchwała narusza bezprawnie interes prawny skarżącej.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Sąd rozpoznał skargę na uchwałę Rady z racji sprawowania wymiaru sprawiedliwości, polegającego na kontrolowaniu działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem (art. 1 § 1 i § 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych, Dz. U z 2019, poz. 2167). Kontrola ta obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego (art. 3 § 2 pkt 5 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, Dz. U. z 2019 poz. 2325 ze zm., "p.p.s.a.").

Stosownie do art. 14 ust. 8 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego jest aktem prawa miejscowego organu jednostki samorządu terytorialnego.

Zgodnie z art. 147 § 1 p.p.s.a. sąd uwzględniając skargę na uchwałę lub akt, o których mowa w art. 3 § 2 pkt 5 i 6, stwierdza nieważność tej uchwały lub aktu w całości lub w części albo stwierdza, że zostały wydane z naruszeniem prawa, jeżeli przepis szczególny wyłącza stwierdzenie ich nieważności.

Skarga w części okazała się zasadna; Sąd podziela bowiem zawartą w niej argumentację w kwestii dotyczącej skomunikowania i zaopatrzenia w media; to zaś skutkować musiało stwierdzeniem nieważność § 39 pkt 3 lit. a i § 39 pkt 5 planu z uwagi na naruszenie przez Radę władztwa planistycznego, a to w zakresie objętym interesem skarżącej, tj. w odniesieniu do dz. ew. nr [...] z obrębu [...] przy ul. B. w W.

W pozostałym zakresie, tj. w zakresie, w jakim skarga dotyczy § 39 pkt 2 lit. d planu, skargę jako niezasadną należało oddalić.

Przed rozwinięciem tej oceny Sąd dostrzega, że rozpoznawana skarga została wniesiona na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w brzmieniu sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 7 kwietnia 2017 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2017 r., poz. 935), zgodnie z którym każdy, czyj interes prawny lub uprawnienie zostały naruszone uchwałą lub zarządzeniem podjętymi przez organ gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej, może - po bezskutecznym wezwaniu do usunięcia naruszenia - zaskarżyć uchwałę do sądu administracyjnego. Zważyć bowiem trzeba, że zgodnie z art. 17 ust. 2 ww. ustawy zmieniającej, przepisy art. 52 i art. 53 ustawy zmienianej w art. 9, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, oraz przepisy ustaw zmienianych w art. 2, art. 6, art. 7 i art. 11, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się do aktów i czynności organów administracji publicznej dokonanych po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy. Skarżony w części plan został wydany przed dniem wejściem w życie wskazanej ustawy zmieniającej. Tym samym, na podstawie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym w brzmieniu obowiązującym do 1 czerwca 2017 r., skarżąca obowiązana była przed wniesieniem niniejszej skargi wezwać organ do usunięcia naruszenia prawa. Warunek ten spełniła; jak wykazała – pismem z 26 października 2020 r. wezwała Radę do usunięcia naruszenia prawa. Następnie, z zachowaniem terminu określonego w art. 53 § 2 p.p.s.a. (w brzmieniu sprzed wskazanej nowelizacji), wniosła skargę do tut. Sądu.

Sąd zauważa przy tym, że przepis art. 101 ust. 1 u.s.g. stanowi lex specialis w stosunku do ogólnej normy art. 50 p.p.s.a. oraz, że w przepisie tym legitymacja skargowa została oparta na naruszeniu indywidualnego interesu prawnego, co oznacza, że legitymacja do wniesienia na tej podstawie skargi do sądu administracyjnego przysługuje nie temu kto ma w tym interes prawny, ale temu czyj interes prawny został naruszony zaskarżonym rozstrzygnięciem. Strona inicjująca postępowanie sądowe w trybie art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym musi zatem wykazać istnienie związku pomiędzy zaskarżoną uchwałą a jej indywidualną sytuacją prawną (interes prawny), a także musi wykazać, że ze względu na istnienie tego związku zaskarżona uchwała negatywnie wpływa na jej sytuację prawną, pozbawiając ją np. uprawnień lub uniemożliwiając jej ich realizację (naruszenie interesu prawnego). Naruszenie interesu prawnego podmiotu składającego taką skargę musi mieć przy tym charakter bezpośredni, zindywidualizowany, obiektywny i realny (por. wyrok NSA z 14 lutego 2019 r., sygn. akt II OSK 64/17). W tym też kontekście Sąd stwierdza, że posiadanie przez skarżącą interesu prawnego w rozpatrywanej sprawie nie budzi wątpliwości, albowiem skarżąca jest właścicielką działki nr ew. [...] z obrębu [...] przy ul. B. w W., objętej kwestionowanym w części planem. Sąd stwierdza również, że skarżąca wykazała w skardze naruszenie jej interesu prawnego ustaleniami planu. Ustalenia te przesądzają bowiem o tym, że obsługa działki skarżącej w zakresie komunikacji ma obligatoryjnie następować za pośrednictwem "oddalonej" od przedmiotowej działki projektowanej ulicy [...] (do której działka skarżącej może uzyskać dostęp wyłącznie pośredni; wymaga odpłatnego ustanowienia stosownych służebności na nieruchomościach sąsiednich), wykluczając tym samym co do zasady dopuszczalność wykorzystania na ww. cel bliżej położonej drogi publicznej, tj. ulicy N. (ul. B.); podobnie rzecz się ma w przypadku zaopatrzenia w media. Niewątpliwie zaś zasady obsługi komunikacyjnej nieruchomości oraz jej zaopatrzenia w media istotnie wpływają na sposób korzystania z nieruchomości, na treść i sposób wykonywania prawa własności; niewątpliwie także w interesie właściciela nieruchomości co do zasady leży posiadanie "bezpośredniego" dostępu do drogi publicznej (a nie przez działki należące do innych właścicieli i drogę wewnętrzną) oraz występowanie jak najmniejszej odległości pomiędzy nieruchomością a infrastrukturą wodociągową, kanalizacyjną, gazową, itd. Kwestionowane postanowienia planu dopuszczają natomiast wyłącznie jeden (spośród kilku hipotetycznie dostępnych) sposób korzystania z nieruchomości; naruszają w efekcie interes prawny skarżącej (co nie jest równoznaczne z bezprawnością takiego naruszenia, którą to kwestię sąd administracyjny rozstrzyga dopiero w ramach merytorycznej kontroli legalności zaskarżonego aktu - por. wyrok NSA z 17 kwietnia 2018 r., sygn. akt II OSK 2970/17).

Przystępując do oceny rozwiązań planistycznych i kontrolując w pierwszej kolejności legalność § 39 pkt 3 lit. a i § 39 pkt 5 planu, uchwalonego na podstawie art. 26 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 1999 r., Nr 15, poz. 139 ze zm.), w związku z art. 85 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 ze zm.), w odniesieniu do działki skarżącej Sąd wyjaśnia, że dokonał tej oceny kierując się art. 27 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym. Sąd przyjął, że znajduje on zastosowanie także do sądowej kontroli planów miejscowych, uchwalonych w czasie obowiązywania ustawy z 1994 r., a dokonywanej po jej uchyleniu (por. wyrok NSA z 12 grudnia 2019 r., sygn. akt II OSK 307/18).

I tak, Sąd zauważa, że kompetencja do ustalania przez gminy pod rządami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (podobnie jak i obecnie w ustawie z 2003 r.), przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu w planie miejscowym składała się na przysługujące gminie tzw. władztwo planistyczne. Jak trafnie wskazał NSA w wyroku z 15 grudnia 2011 r., sygn. akt II OSK 2081/11, badając granice ww. władztwa: "Prawo własności w RP jest chronione konstytucyjnie (art. 21 ust. 1 Konstytucji RP), lecz prawo to nie jest prawem bezwzględnym, doznając w określonych sytuacjach ograniczeń. Możliwości tych ograniczeń dopuszcza wskazywana w kasacji Konstytucja RP w art. 64 ust. 3 stanowiąc, że własność może być ograniczana, tyle że tylko w drodze ustawy i tylko w takim zakresie, w jakim nie narusza to istoty prawa własności, a więc z poszanowaniem zasady proporcjonalności (...)". I dalej, jak słusznie zaznaczył NSA w przywołanym wyroku: "Stosownie do regulacji art. 32 ust. 3 Konstytucji RP ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw, w tym prawa własności, mogą być ustanawiane tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i wolności publicznej albo wolności i praw innych osób. Ingerencja w sferę prawa własności musi zatem pozostawać w racjonalnej i odpowiedniej proporcji do ww. celów, dla osiągnięcia których ustanawia się określone ograniczenia, przy czym ograniczenia te winny być dokonane wyłącznie w formie przepisów ustawowych. Takimi przepisami ustawowymi w niniejszej sprawie były regulacje, obowiązującej w dacie podejmowania zaskarżonej uchwały, ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (tekst jedn.: Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późn. zm.). Upoważniała ona gminy, tak jak to zresztą czyni aktualnie obowiązująca ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.), do uchwalania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, w których gminy ustalały przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu (art. 2 ust. 1 ww. ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym), w konsekwencji ograniczając sposób wykonywania prawa własności. Ograniczenia te mają zatem swe źródło w ustawie, tak jak tego wymaga Konstytucja RP." NSA zaznaczył w efekcie, że gmina ma oczywiście prawo do wprowadzania na jej obszarze określonych ograniczeń w wykonywaniu prawa własności poprzez ustalanie przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu, jednak pod warunkiem, że ograniczenia te wprowadza w odpowiedniej proporcji do celów koniecznych dla zapewnienia racjonalnej gospodarki przestrzennej, stanowiącej element szeroko rozumianego porządku publicznego. "To, że gmina dysponuje zespołem uprawnień w tym zakresie - w dacie podejmowania zaskarżonej uchwały kształtowanym przepisami art. 4 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym - doktrynalnie określanym władztwem planistycznym, nie oznacza, że gmina może to władztwo wykonywać dowolnie, a jej samodzielność w tym zakresie jest nieograniczona". Zatem, uprawnienia gminy do ustalania przeznaczenia i zasad zagospodarowania terenu nie mogą być nadużywane, a prawnie wadliwymi będą nie tylko te ustalenia planu, które naruszają przepisy prawa, ale także te, które będą wynikiem ewentualnego nadużycia przysługujących gminie uprawnień.

Z postanowień zaskarżonego planu wynika, że działka nr ew. [...] z obrębu [...] jest przeznaczona pod zabudowę mieszkaniową wielorodzinną, usługi ponadlokalne i lokalne, w kwartale oznaczonym na rysunku planu symbolem [...] (ustalenia szczegółowe dla tego terenu zamieszczono w § 39 planu).

Z ustaleń § 39 planu wynika, że:

(-) wjazd i wyjazd z kwartału [...] ma obligatoryjnie następować poprzez ulicę [...] (§ 39 pkt 3 lit.a);

(-) zaopatrzenie kwartału [...] w media ma obligatoryjnie następować za pośrednictwem ulic [...] i [...] (§ 39 pkt 5).

Z rysunku planu wynika, że działka skarżącej nie przylega do pasa drogowego dróg [...] i [...], natomiast przylega ona do działki nr ew. [...] położonej przy ul. N. (obecnie B.). Dostęp działki skarżącej do drogi [...] (na potrzeby obsługi komunikacyjnej) nie będzie zatem możliwy bez uzyskania dodatkowego tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości sąsiednich, należących do osób trzecich, a oddzielających nieruchomość skarżącej od ww. ulicy. Wprawdzie nieruchomość skarżącej nie przylega także bezpośrednio do ul. B., niemniej jednak za pośrednictwem działek przylegających do tej drogi nieruchomość ta mogłaby mieć zapewniony dojazd do gminnej drogi publicznej, a nie drogi nie mającej takiego statusu (bo będącej drogą wewnętrzną). Należy jednocześnie podkreślić, że w toku postępowania planistycznego nie wykazano, że konieczność zabezpieczenia czy to potrzeb komunikacyjnych działki skarżącej, czy to potrzeb w zakresie obsługi w media - wyłącznie za pośrednictwem odpowiednio [...] (komunikacja) oraz [...] i [...] (media), z czego jednoznacznie wynika niedopuszczenie przez plan realizowania ww. potrzeb za pośrednictwem ulicy B. - jest podyktowana czytelnymi, obiektywnie istniejącymi przesłankami zagospodarowania przestrzennego. Należy więc podzielić stanowisko skargi, że wskazane rozwiązania nie znajdują żadnego uzasadnienia na przykład w kontekście wymagań ładu przestrzennego, walorów architektonicznych i krajobrazowych, czy wymagań bezpieczeństwa ludzi i mienia (v. art. 1 ust. 2 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym). W odniesieniu do kwestii obsługi komunikacyjnej działki skarżącej nie wykazano także, aby konieczność zapewnienia takiej obsługi wyłącznie poprzez drogę [...] wynikała z wymogów bezpieczeństwa ruchu drogowego. Sąd zaznacza przy tym, że w piśmie Zarządu Dróg Miejskich w W. z [...] stycznia 2000 r., nr [...], uzgadniającym projekt planu nie ma mowy o ul. B., a pkt 1 dotyczy cyt. "ograniczenia liczby skrzyżowań na al. K. pozostawiając włączenia ulic [...] oraz [...] na prawe skręty". Nawet zatem gdyby uznać, że przywołany warunek dotyczył ul. B., to w rozpoznawanej sprawie nie chodzi o budowę skrzyżowania w rozumieniu § 3 pkt 9 rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie, lecz o połączenie działki skarżącej z drogą publiczną. Jakkolwiek Sąd nie przesądza, że przedmiotowa obsługa winna być dopuszczalna od strony drogi zbiorczej – ulicy B. i poprzez działkę sąsiednią o nr ew. [...] (przesądzenie tej kwestii należy bowiem do zarządcy drogi, stosownie do art. 29 ustawy o drogach publicznych). Jednakże, zdaniem Sądu, uznać należy, że zapis planu, co do zasady wykluczający taką obsługę a priori, nie znajduje uzasadnienia. O ile nie można zaprzeczyć, co zresztą akcentuje się w orzecznictwie sądowym, że na uchwałodawcy planistycznym nie ciąży obowiązek zapewnienia objętym planem nieruchomościom bezpośredniego dostępu do drogi publicznej (uchwalając plan gmina nie ma bowiem obowiązku planowania siatki ulic w taki sposób, aby każda z objętych planem nieruchomości posiadała do takiej ulicy dostęp bezpośredni), o tyle kategoryczne wykluczenie innego, zdaniem skarżącej sprawniejszego, dostępu w sytuacji, w której jest on potencjalnie możliwy, bez wskazania ku temu uzasadnionych przyczyn, uznać należy za niedopuszczalne. Poza tym Sąd stwierdza, że z dokumentacji zaprezentowanej w odpowiedzi na skargę (v. zdjęcia lokalizacji sieci) jednoznacznie wynika, że zaopatrzenie w media działki skarżącej nie musi odbywać się wyłącznie za pośrednictwem drogi [...] i [...] (może bowiem odbywać się także za pośrednictwem ulicy B.). W odpowiedzi na skargę nie wykazano, że stan ten w dacie uchwalania planu przedstawiał się odmiennie, czy inaczej: aby istniały przeciwskazania do zaopatrzenia działki skarżącej w media od strony drogi publicznej.

Z tych powodów Sąd przyjął, że przy uchwalaniu kwestionowanych ustaleń planu (§ 39 pkt 3 lit. a i § 39 pkt 5) doszło do przekroczenia przez Gminę władztwa planistycznego, polegającego na nieuzasadnionym i kategorycznym przesądzeniu, że obsługa komunikacyjna działki skarżącej może się odbywać wyłącznie za pośrednictwem drogi [...], a zaopatrzenie w media - wyłącznie za pośrednictwem drogi [...] i [...].

Sąd przychyla się tym samym do oceny prawnej zbliżonego stanu faktycznego (odnoszącego się do działek położonych w sąsiedztwie), zawartej w przywołanym w skardze prawomocnym wyroku tut. Sądu z 11 lutego 2015 r., sygn. akt IV SA/Wa 1973/14, a także do oceny zawartej w prawomocnym wyroku WSA w Warszawie z 16 września 2020 r., sygn. akt IV SA/Wa 717/20, oraz w nieprawomocnym wyroku tut. Sądu z 21 maja 2021 r. o sygn. akt VII SA/Wa 10/21.

Odnosząc się do kwestii wyznaczonej w planie "obowiązującej linii zabudowy" Sąd zauważa natomiast, że art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym, (któremu odpowiada obecnie obowiązujący art. 15 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym), należy interpretować w ten sposób, że jeżeli w planie przewiduje się teren przeznaczony do zabudowy, to obowiązkowo należy określić parametry i wskaźniki kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, i można do tego użyć takiego parametru kształtowania zabudowy i zagospodarowania terenu, jak linia zabudowy (por. wyrok NSA z 6 września 2012 r., sygn. akt II OSK 1343/12). Zatem linie zabudowy były i są jednym z tych parametrów zabudowy, które (w zależności od potrzeb) można użyć w celu kształtowania zabudowy. Przy ich pomocy w planie miejscowym określa się granicę, której zabudowa nie może przekroczyć (linia zabudowy nieprzekraczalna) albo ustala się miejsce, w którym zabudowa (dokładnie jedna z jej ścian) ma się znaleźć (linia zabudowy obowiązująca). Taki jest sens wskazanego unormowania ustawy z 1994 r., zawierającego wymóg ustalenia w zależności od potrzeb lokalnych warunków, zasad i standardów kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym również linii zabudowy i gabarytów obiektów, a także maksymalnych lub minimalnych wskaźników intensywności zabudowy - dla konkretnego terenu, tj. określonej jednostki planistycznej. Określenie w planie miejscowym danych z tego przepisu jest więc obowiązkowe wówczas, gdy zachodzi taka potrzeba i konieczność; przy ocenie, czy taka potrzeba oraz konieczność w określonym przypadku zachodzą, należy brać pod uwagę charakterystykę terenu, funkcję i sposób zagospodarowania terenu oraz charakter zabudowy. Jeżeli zatem stan faktyczny obszaru objętego planem nie daje podstaw do zamieszczenia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego ustaleń, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy z 1994 r. (czy obecnie w art. 15 ust. 2 ustawy z 2003 r.), ich brak nie może stanowić o jego niezgodności z prawem (por. A. Plucińska-Filipowicz, M. Wierzbowski "Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Komentarz aktualizowany", LEX/el 2019, pkt 9 do art. 15 oraz orzecznictwo tam powołane: wyrok NSA z 6 maja 2010 r., sygn. akt II OSK 424/10; wyrok NSA z 19 czerwca 2012 r., sygn. akt II OSK 814/12). Podobnie wskazał NSA w wyroku z 12 września 2017 r., sygn. akt II OSK 2137/16, na gruncie obecnie obowiązującego stanu prawnego przyjmując, że "Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego powinien ustalać linie zabudowy jedynie w miejscach, które tego wymagają. Natomiast na terenach, gdzie obiekty sytuowane są w sposób przypadkowy i nie występują przesłanki natury kompozycyjnej, z reguły nie określa się linii zabudowy, a zatem przewidziany tym uregulowaniem obowiązek wyznaczenia linii zabudowy ma charakter względnie obowiązującego".

Kierując się powyższym Sąd zauważa, że w analizowanym planie dla kwartału [...] wyznaczono linię zabudowy jako obowiązującą jedynie dla działek graniczących z drogami, ul. B. i ul. P. Stanowi ona pewną perspektywę dla obowiązujących wzorów architektonicznych i urbanistycznych, i pełni funkcję porządkującą oraz ma na celu zapewnienie ładu przestrzennego. Takie jej określenie, z pominięciem "oddalonej" od ul. B. działki skarżącej, nie stanowi zdaniem Sądu naruszenia władztwa planistycznego. Brak wskazania obowiązującej linii zabudowy na działce nr ew. [...] z obrębu [...] nie świadczy bowiem o wadliwym opracowaniu planu; nadto - nie pozbawia tej nieruchomości charakteru działki budowlanej; oznacza jedynie tyle, że kształtując/planując zabudowę na tej nieruchomości inwestor obowiązany jest uczynić to z poszanowaniem "pozostałych" ustaleń planu oraz obowiązujących przepisów szeroko rozumianego prawa budowlanego (por. wyrok NSA z 22 września 2020 r., sygn. akt II OSK 796/20). Te ostatnie także regulują sytuowanie obiektów budowlanych w odniesieniu do granic nieruchomości sąsiedniej i w związku z tym ustalanie tej odległości poprzez określenie linii zabudowy nie jest konieczne. Nie sposób w efekcie zdaniem Sądu wywieść o wadliwości uchwały w zakresie, w jakim nie wyznacza ona linii zabudowy na obszarze innym, niż po obu stronach drogi (ul. N. i [...]). Sąd podkreśla przy tym, że w treści art. 10 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym nie zostały zawarte jakiekolwiek przesłanki wskazujące, gdzie linie zabudowy winny być wyznaczone, w tym aby istniał obowiązek ich określenia dla wszystkich terenów przeznaczonych pod zabudowę, w szczególności dla działek nieprzylegających do dróg publicznych. Wykreślając linie zabudowy organ planistyczny decyduje o granicy, do której zabudowa może sięgać. Ustala więc, w ramach przyznanego mu ustawą władztwa, pewien określony porządek w urządzeniu przestrzeni. W odniesieniu do działek przylegających do dróg znajduje to uzasadnienie nie tylko w zasadach kształtowania ładu przestrzennego, ale i w treści art. 43 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych. Natomiast w odniesieniu do działek środkowych już nie.

Z tych też powodów Sąd nie podzielił skargi w zakresie dotyczącym ustaleń zawartych w § 39 pkt 2 lit. d planu.

W tych warunkach Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie orzekł jak w sentencji, a to: na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. (w pkt 1 wyroku), art. 151 (w pkt 2 wyroku) oraz art. 200 i art. 205 § 2 (pkt 3 wyroku) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2019 r., poz. 2325).



Powered by SoftProdukt