drukuj    zapisz    Powrót do listy

6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu, Ruch drogowy, Samorządowe Kolegium Odwoławcze, Uchylono decyzję I i II instancji, II SA/Ol 947/20 - Wyrok WSA w Olsztynie z 2021-02-02, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Ol 947/20 - Wyrok WSA w Olsztynie

Data orzeczenia
2021-02-02 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2020-12-23
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie
Sędziowie
Adam Matuszak
Marzenna Glabas /przewodniczący sprawozdawca/
Piotr Chybicki
Symbol z opisem
6030 Dopuszczenie pojazdu do ruchu
Hasła tematyczne
Ruch drogowy
Skarżony organ
Samorządowe Kolegium Odwoławcze
Treść wyniku
Uchylono decyzję I i II instancji
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 110 art. 78 ust. 2 pkt 1, art. 140 mb pkt 1, art. 140n ust. 4
Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym - t.j.
Dz.U. 2020 poz 256 art. 7, art. 80, art. 107 § 3, art. 18f § 1 pkt 1, § 2 pkt 1, § 3
Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Marzenna Glabas (spr.) Sędziowie sędzia WSA Adam Matuszak sędzia WSA Piotr Chybicki po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 2 lutego 2021 r. sprawy ze skargi H. P. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego z dnia "[...]", nr "[...]" w przedmiocie kary z tytułu naruszenia obowiązku zawiadomienia Starosty o zbyciu pojazdu I. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji; II. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego na rzecz skarżącego kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

W dniu 19 sierpnia 2020 r. Starosta zawiadomił H. P. (dalej jako: "skarżący") o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie nałożenia kary za niezawiadomienie o zbyciu pojazdu marki Citroen Berlingo o nr rej. "[...]". Organ poinformował skarżącego o treści art. 78 ust. 2 pkt 1 i art. 140 mb pkt 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 110; dalej jako: "u.p.r.d."). Wskazał, że skarżący zbył wymieniony pojazd w dniu 16 stycznia 2020 r. i 30-dniowy termin na zawiadomienie o zbyciu pojazdu upłynął w dniu 15 lutego 2020 r.

Pismem z 26 sierpnia 2020 r. skarżący wniósł o umorzenie postępowania

i odstąpienie od nałożenia kary. Podniósł, że samochód kupił 9 grudnia 2020 r. i w dniu 16 stycznia odsprzedał bratu R. P. bez przerejestrowywania. Podkreślił,

że pojazd był uszkodzony i nie nadawał się do rejestracji. Brat w dniu 2 marca 2020 r. powiadomił starostę o nabyciu pojazdu, jak tylko dowiedział się o zmianie ustawy. Skarżący stwierdził, że obowiązek informacyjny z art. 78 ust. 2 u.p.r.d. dotyczy właścicieli, na których pojazd jest zarejestrowany, a nie byłych właścicieli. Wskazał, że działanie organu narusza zasady współżycia społecznego i przepisy art. 7a i 9 k.p.a.

Decyzją z "[...]" r. Starosta nałożył na skarżącego karę w wysokości 600 zł. W uzasadnieniu organ I instancji przytoczył powołane na wstępie przepisy. Wyjaśnił, że niezawiadomienie starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 do 1000 zł. Wskazał, że stosownie do art. 140n ust. 4 u.p.r.d. ustalając wysokość kary uwzględnia się zakres naruszenia, powtarzalność naruszeń oraz korzyści finansowe uzyskane z tytułu naruszenia ustawy. W związku z tym, miarkując karę organ I instancji uwzględnił że: okres naruszenia wyniósł 143 dni (licząc od momentu zbycia pojazdu do dnia wydania niniejszej decyzji); jest to pierwsze tego typu naruszenie skarżącego; skarżący nie uzyskał korzyści finansowej z tytułu naruszenia art. 78 ust. 2 pkt 1 u.p.r.d. Organ I instancji wskazał, że zgodnie z tym przepisem to na zbywcy ciąży obowiązek zawiadomienia o zbyciu pojazdu. Dlatego nie występuje przesłanka do umorzenia postępowania w myśl art. 105 § 1 k.p.a. Organ I instancji zauważył, że brat skarżącego zawiadomił organ w dniu 2 marca 2020 r. tylko o nabyciu pojazdu, co nie zwalniało skarżącego z poinformowania o jego zbyciu. Organ I instancji nie zgodził się też z zarzutem naruszenia zasad współżycia społecznego. Wskazał, że wypełnianie obowiązków ustawowych i nakładanie kar za ich niedopełnienie jest zgodne z zasadami współżycia społecznego.

W odwołaniu skarżący przekonywał, że kara została nałożona na niego bezzasadnie i postępowanie powinno zostać umorzone. Oświadczył, że jego brat miał prawo do reprezentowania skarżącego w zakresie zawiadomienia o zbyciu/nabyciu przedmiotowego pojazdu i dokonał jednocześnie obu zgłoszeń zawartych w tej samej umowie zbycia/nabycia, zwalniając tym samym z obowiązku zbywającego. Z przedłożonej organowi umowy wynikało jednoznacznie kto jest nabywcą i zbywcą pojazdu. W takiej sytuacji twierdzenie, że obowiązek ciążył na nabywcy i zbywcy, jest bezzasadne. Zdaniem skarżącego, żądanie oddzielnego zawiadamiania byłoby zasadne, gdyby każda ze stron umowy złożyła zawiadomienie tylko wobec siebie. Skarżący akcentował dodatkowo, że powołane przepisy u.p.r.d. weszły w życie dopiero 1 stycznia 2020 r. Wywiódł, że

z powodu pandemii COVID-19 termin wykonania spornego obowiązku został wydłużony do 180 dni.

Decyzją z "[...]" r., nr "[...]", Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Kolegium uznało, że w stanie faktycznym i prawnym sprawy starosta zasadnie wszczął i prowadził postępowanie w sprawie popełnienia przez stronę naruszenia obowiązku zawiadomienia o zbyciu pojazdu zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie 30 dni od dnia dokonania tej czynności. Naruszenie powyższego obowiązku nie budzi wątpliwości. W ocenie Kolegium, organ I instancji w sposób prawidłowy, określając wysokość kary, zbadał przesłanki, o których mowa w art 140n ust. 4 u.p.r.d., tj. zakres naruszenia, powtarzalność naruszeń oraz korzyści finansowe uzyskane z tytułu naruszenia ustawy. Wyjaśniono, że przy obliczaniu 143-dniowego okresu naruszenia wzięto pod uwagę zawieszenie biegu terminów od 31.03.2020 r. do 24.05.2020 r. - zgodnie z art. 15zzr ust. 1 ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568 ze zm.). Na podstawie art. 15zzs ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 r. poz. 568) zawieszony został bieg terminów przewidzianych przepisami prawa administracyjnego. W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku

z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz.U. 2020 poz. 875) od dnia 22 maja 2020 r. przywrócony został bieg terminów procesowych w prowadzonych postępowaniach administracyjnych. Błędny jest pogląd odwołującego się, iż w sprawie nie mają zastosowania powołane wyżej przepisy art. 78 ust. 2 oraz art. 140mb ustawy Prawo

o ruchu drogowym. Termin do złożenia stosownego zawiadomienia upłynął zanim weszły w życie przepisy powołane przez odwołującego się. Podniesiono, że obowiązek zawiadomienia starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu dotyczy zarówno nabywcy pojazdu jak i zbywcy pojazdu zarejestrowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zgłoszenie nabycia pojazdu przez nabywcę pojazdu nie zwalniało zatem odwołującego się

z obowiązku zgłoszenia zbycia pojazdu.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie skarżący wniósł o uchylenie obu decyzji instancyjnych i umorzenie postępowania oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych, podnosząc takie same argumenty jak

w odwołaniu.

W odpowiedzi na skargę organ odwoławczy podtrzymał stanowisko przedstawione w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie skargi. Wniósł o rozpatrzenie sprawy w trybie uproszczonym.

W piśmie procesowym z dnia 26 stycznia 2021 r. skarżący dodatkowo podniósł, że skoro organy stwierdziły, że naruszenie którego się rzekomo dopuścił jest pierwszym i nie osiągnął korzyści materialnych z tego tytułu i nie naraził starostwa na straty, to należało uznać to przewinienie za znikome i umorzyć postępowanie zgodnie z art. 189f § 1 k.p.a.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie zważył, co następuje:

Zgodnie z zasadami wyrażonymi w art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo

o ustroju sądów administracyjnych (tekst jednolity Dz.U. z 2021 r. poz. 137) i art. 134 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U z 2019 r. poz. 2325, dalej jako: "p.p.s.a."), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę legalności zaskarżonego aktu, czyli ocenia jego zgodność z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa, według stanu prawnego i faktycznego sprawy z daty jego podjęcia, nie będąc przy tym związanym zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną. Oznacza to, że zadaniem sądu administracyjnego jest sprawdzenie, czy zaskarżony akt prawny został wydany zgodnie z przepisami prawa materialnego oraz czy przy podejmowaniu zaskarżonego aktu nie zostały naruszone przepisy prawa procesowego.

W rozpoznawanej sprawie sąd stwierdził oba rodzaje naruszeń.

Zgodnie z art. 78 ust. 2 pkt 1 u.p.r.d właściciel pojazdu zarejestrowanego jest obowiązany zawiadomić w terminie nieprzekraczającym 30 dni starostę o nabyciu lub zbyciu pojazdu. Przepis ten w podanym brzmieniu obowiązuje od samego początku obowiązywania u.p.r.d. z tą tylko różnicą, że zawiadomienie na początku składane było kierownikowi rejonowemu urzędu rządowej administracji ogólnej, a od 1 stycznia 1999 r. staroście. Zawiadomienie o nabyciu lub zbyciu pojazdu nie jest zatem nowym obowiązkiem. Naruszenie tego obowiązku do 1 stycznia 2020 r. stanowiło jedynie wykroczenie z art. 97 Kodeksu wykroczeń zagrożone karą grzywny do 3000 zł albo karą nagany. Na podstawie ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1579) dodany został do u.p.r.d., z dniem 1 stycznia 2020 r., art. 140 mb i 140n, w myśl których niezawiadomienie starosty o nabyciu lub zbyciu pojazdu podlega karze pieniężnej od 200 do 1000 zł nakładanej w drodze decyzji administracyjnej. Stosownie do art. 140n ust. 7 u.p.r.d. jeżeli czyn będący naruszeniem, o którym mowa w art. 140mb, wyczerpuje jednocześnie znamiona wykroczenia, w stosunku do osoby będącej osobą fizyczną stosuje się wyłącznie przepisy o odpowiedzialności administracyjnej. Z uzasadnienia do wprowadzonej noweli (druk VIII.3495) wynika, że wprowadzone zmiany mają służyć poprawie przestrzegania przez właścicieli pojazdów obowiązku złożenia wniosku

o rejestrację, wyrejestrowanie pojazdu w określonym terminie czy też ustawowego terminu zawiadomienia o nabyciu, zbyciu pojazdu czy zmianie stanu faktycznego wymagającego zmiany danych w dowodzie rejestracyjnym. W konsekwencji powinno to wpłynąć również na poprawę warunków legalnego obrotu pojazdami i referencyjność danych gromadzonych w centralnej ewidencji pojazdów prowadzonej przez ministra do spraw informatyzacji.

W uzasadnieniu do projektu podkreślono, że zmiany ustawy - Prawo o ruchu drogowym są wynikiem zarzutów formalnych Komisji Europejskiej dotyczących uchybienia zobowiązaniom transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE

z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji, dotyczących m.in. braku sankcji za niezarejestrowanie importowanego pojazdu oraz niewyrejestrowanie pojazdu wycofanego z eksploatacji. Komisja uznała, że Rzeczpospolita Polska nie zapewniła skutecznego stosowania art. 5 ust. 2 i art. 6 ust. 1 dyrektywy 2000/53/WE, a tym samym uchybiła obowiązkom wynikającym z art. 4 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej przez brak kar mających zastosowanie w przypadku naruszenia obowiązków zarejestrowania pojazdu sprowadzanego do Polski oraz niepoinformowania właściwego organu o nabyciu lub zbyciu pojazdu w terminie 30 dni. Zauważono, że zaproponowana sankcja administracyjna jest niższa od obecnie obowiązującej sankcji, którą przewiduje art. 97 ustawy z dnia 20 maja 1971 r. - Kodeks wykroczeń (Dz. U. z 2018 r. poz. 618, ze zm.) i która w formie kary grzywny może zostać wymierzona do wysokości 3000 złotych. Zaproponowane przepisy obniżą więc sankcję z 3000 zł do 1000 zł.

Dostrzec należy, że wspomniana dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/53/WE z dnia 18 września 2000 r. w sprawie pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz.U.UE.L.2000.269.34) zobowiązuje państwa członkowskie do podejmowania niezbędnych środków w celu zapewnienia systemu zbierania wszystkich pojazdów wycofanych z eksploatacji przez uprawnione zakłady przetwarzania (art. 5 ust. 1 i 2) dyrektywy. We wstępie dyrektywy w pkt 26 zaakcentowano, że w celu monitorowania realizacji celów, określonych w niniejszej dyrektywie, konieczne jest gromadzenie danych

o pojazdach wycofanych z eksploatacji na poziomie całej Wspólnoty. Zbiór takich danych umożliwia centralna ewidencja pojazdów, która zastąpiła wojewódzkie ewidencje pojazdów, działające uprzednio na podstawie art. 60 ustawy z dnia 1 lutego 1983 r. –Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z art. 80a ust. 2 u.p.r.d. w ewidencji gromadzi się dane o pojazdach zarejestrowanych oraz ich właścicielach, w tym m.in. o zbyciu pojazdu: datę zgłoszenia zbycia pojazdu, datę zbycia pojazdu, dane nabywcy (art. 80b ust. 1 pkt 5 u.p.r.d.), a także o obowiązkowym ubezpieczeniu odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu, dane techniczne o pojeździe, o dokumentach pojazdu, o demontażu pojazdu. Gromadzone dane o pojazdach pozwalają na kontrolę legalności ich użytkowania i obrotu. W praktyce wielokrotnie dochodziło do sytuacji, kiedy nabywca pojazdu nie dokonywał jego przerejestrowania, pojazd był porzucany, a starostwo musiało pojazd zabezpieczyć

i dochodzić zwrotu kosztów z tym związanych. Dlatego obowiązek zawiadomienia obciąża prawidłowo jednocześnie zbywcę i nabywcę pojazdu. W zależności od okoliczności obowiązek zawiadomienia o nabyciu może dotyczyć tylko nabywcy, jeżeli pojazd nabywany jest np. w drodze spadku. Natomiast obowiązek będzie dotyczył tylko zbywcy, gdy pojazd zostanie zbyty za granicę bądź oddany zostanie do kasacji. W przypadku zaś obrotu pojazdami na rynku wewnętrznym wtórnym, na podstawie umów dwustronnych zarówno nabywca jak i zbywca pojazdu powinni dokonać wymaganych zawiadomień dla zapewnienia zaewidencjonowania zmiany właściciela pojazdu i identyfikacji podmiotu odpowiedzialnego za pojazd. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie jest sporny obowiązek zawiadomienia o zbyciu pojazdu przez jego zbywcę (por. np. wyroki: WSA

w Szczecinie z 12 listopada 2020 r., sygn. akt II SA/Sz 637/20, WSA w Łodzi z 15 grudnia 2020 r., sygn. akt III SA/Łd 603/20, postanowienie NSA z 1 grudnia 2020 r., sygn. akt I OW 75/20, publ na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl).

Nie powinno przy tym budzić wątpliwości, że cel zawiadomienia może zostać już osiągnięty, gdy tylko nabywca pojazdu dokona wymaganego zawiadomienia, wykazując swoje prawo do pojazdu i okoliczności jego nabycia i jednocześnie zbycia. Wprawdzie nie zwalnia to zbywcy pojazdu z obowiązku przedmiotowego zawiadomienia, ale może mieć znaczenie przy ustalaniu zakresu naruszenia. Stosownie do art. 140n ust 4 u.p.r.d. ustalając wysokość kary pieniężnej uwzględnia się zakres naruszenia, powtarzalność naruszeń oraz korzyści finansowe uzyskane z tytułu naruszenia ustawy. Zakres naruszenia, który organy administracji publicznej obu instancji są zobowiązane uwzględnić przy ustaleniu kary administracyjnej za zaniechanie zawiadomienia nie może sprowadzać się jedynie do wyliczenia przekroczenia terminu, ale niezbędna jest ocena i wyważenie wszystkich okoliczności, w jakich do naruszenia doszło, w tym podawanych przez stronę powodów zaniechania, czego organy nie uczyniły.

W rozpoznawanej sprawie bezsporne jest, że brat skarżącego, jako nabywca pojazdu, zawiadomił skutecznie starostę w dniu 2 marca 2020 r. o przejściu na niego prawa własności przedmiotowego pojazdu. Z wyjaśnień skarżącego wynika, czego organy nie zanegowały, że brat skarżącego przedłożył staroście umowę kupna-sprzedaży pojazdu

i organ dysponował wszystkimi potrzebnymi danymi na temat zbycia pojazdu w dniu 16 stycznia 2020 r. Skarżący wiedział o działaniach brata i był przekonany, że zawiadomienie brata wystarczy. Zgłaszane przez skarżącego wątpliwości interpretacyjne art. 78 ust. 2 pkt 1 u.p.r.d. nie są tutaj bez znaczenia. W ocenie Sądu treść tego przepisu nie jest jednoznaczna. Logiczny jest wywód skarżącego, że skoro ustawodawca w przepisie tym mówi o właścicielu pojazdu zarejestrowanego, a takim z chwilą zawarcia umowy sprzedaży staje się nabywca (art. 155 § 1 k.c.) i zgodnie z art. 548 § 1 k.c. z chwilą wydania rzeczy sprzedanej przechodzą na kupującego korzyści i ciężary związane z rzeczą, to z literalnego brzmienia przepisu art. 78 ust. 2 pkt 1 u.p.r.d. można wywieść, że w przypadku umowy kupna-sprzedaży obowiązek dotyczy nabywcy pojazdu, który zawiadamia o nabyciu pojazdu, będącego oczywistą konsekwencją zbycia pojazdu, dokumentowaną jedną umową. Mimo tego, wykładnia systemowa i celowościowa omawianych przepisów przemawia za przyjęciem obowiązku zawiadomienia przez obie strony umowy. Zaniedbanie nabywcy będzie bowiem obciążało zbywcę, aby uchylić się od ewentualnych roszczeń związanych z pojazdem, zbywca powinien sam dochować obowiązku zawiadomienia. Niemniej jednak, wątpliwości skarżącego nie były bezpodstawne. Okoliczność ta, jak również świadomość skarżącego o dokonaniu skutecznego zawiadomienia przez nabywcę, powinny zostać uwzględnione przy miarkowaniu kary w ramach oceny zakresu naruszenia, o którym mowa w art. 140n ust. 4 u.p.r.d. W ocenie Sądu, wymierzona skarżącemu kara jest zbyt surowa do okoliczności wystąpienia naruszenia. Skoro organy orzekające ustaliły, że omawiane naruszenie jest pierwszym, jakiego dopuścił się skarżący i strona nie uzyskała żadnych korzyści finansowych z naruszenia, a jedyną konsekwencją naruszenia jest przekroczenie terminu zawiadomienia o zbyciu pojazdu, które sprowadzałoby się do uzyskania danych, które organ bezspornie już posiada od podmiotu zobowiązanego, wymierzenie kary w wymiarze połowy dopuszczalnych jej granic należy uznać za nieproporcjonalne do wagi naruszenia.

Niezależnie od powyższego, w rozpatrywanym przypadku skarga zasługiwała na uwzględnienie także z tego powodu, że organy orzekające nie rozważyły w ogóle,

z naruszeniem art. 7, art. 80 i art. 107 § 3 k.p.a., czy podnoszone przez skarżącego

w toku postępowania okoliczności mogły uzasadniać odstąpienie od nałożenia kary, do czego obliguje art. 189 f k.p.a. i o co skarżący wyraźnie wnioskował w piśmie z 26 sierpnia 2020 r. Na podstawie art. 189f § 1 pkt 1 organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa. Stosownie do art. 189f § 2 pkt 1, w przypadkach innych niż wymienione w § 1, jeżeli pozwoli to na spełnienie celów, dla których miałaby być nałożona administracyjna kara pieniężna, organ administracji publicznej, w drodze postanowienia, może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia dowodów potwierdzających usunięcie naruszenia prawa. Jeżeli strona przedstawiła dowody, potwierdzające wykonanie postanowienia, organ administracji publicznej odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu (art. 189f § 3 k.p.a.).

Zgodnie z art. 189a § 1 i § 2 k.p.a. w sprawach nakładania lub wymierzania administracyjnej kary pieniężnej lub udzielania ulg w jej wykonaniu stosuje się przepisy działu IVA k.p.a., jeżeli przepisy odrębne nie regulują kwestii unormowanych w tym dziale. Stosownie do art. § 2 pkt 2 art. 189a k.p.a. przepisy niniejszego działu stosuje się m.in., gdy w przepisach odrębnych brak jest uregulowania odstąpienia od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej. Niewątpliwie w przepisach u.p.r.d, która określa przedmiotowy obowiązek sankcjonowany karą, ustawodawca nie uregulował możliwości odstąpienia od nałożenia kary. Nie czynią tego także przepisy działu III Ordynacji podatkowej, do której odpowiedniego stosowania odsyła art. 140n ust. 6 u.p.r.d. Dlatego organy orzekające powinny rozważyć i uzasadnić czy nie zachodzą przesłanki do odstąpienia od nałożenia kary, wymienione w art. 189f k.p.a .

W wyroku z 19 czerwca 2020 r. sygn. akt II OSK 142/20 (publ. na stronie orzeczenia.nsa.gov.pl) Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że możliwość odstąpienia od nałożenia kary nie może być wyłączona względem obowiązku, którego wykonanie musi nastąpić w określonym ustawowo terminie, bez znaczenia też jest, że kara ma charakter obligatoryjny. Istotą odpowiedzialności administracyjnej jest jej zobiektywizowanie, a więc co do zasady jest nakładana w przypadku spełnienia przesłanek określonych

w odpowiednim przepisie prawa oraz jest niezależna od okoliczności jej towarzyszących,

w tym przede wszystkim zawinienia strony. To właśnie z tego powodu ustawodawca przewidział określone rozwiązania prawne pozwalające na odstąpienie od wymierzenia kary. Większość administracyjnych kar pieniężnych ma charakter obligatoryjny,

a ewentualne miarkowanie możliwe jest w granicach wyznaczonych przepisami ustawy. Nie wyklucza to jednak zastosowania art. 189f § 1 pkt 1 k.p.a., o ile spełnione są przesłanki wynikające z tej normy. Ocena ta należy do organu. To organ powinien ocenić, czy

w sprawie zaszły przesłanki do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej.

Brak rozważań w przedmiocie istotnych dla rozstrzygnięcia aspektów faktycznych

i prawnych sprawy, w szczególności podnoszonych przez stronę postępowania, uniemożliwia poznanie stanowiska organu w tej kwestii, a co za tym idzie, wyklucza kontrolę rozstrzygnięcia przez sąd administracyjny i same strony postępowania.

Z podanych przyczyn Sąd uchylił zaskarżoną decyzję i utrzymaną nią w mocy decyzję organu I instancji, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) p.p.s.a.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy organy administracji uwzględnią treść art. 153 p.p.s.a. Wskazania co do dalszego postępowania wynikają wprost z powyższych rozważań.

Skarga została rozpoznana na posiedzeniu niejawnym w trybie art. 15 zzs4 ust. 3 ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (tekst jednolity Dz.U. z 2020 poz. 1842 ze zm.) z uwagi na zaistnienie sytuacji szczególnej związanej z intensyfikacją rozwoju epidemii COVID-19

i związanym z tym zagrożeniem dla życia i zdrowia stron oraz brak możliwości przeprowadzenia rozprawy na odległość.



Powered by SoftProdukt