drukuj    zapisz    Powrót do listy

6138 Utrzymanie czystości i porządku na terenie gminy 6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym), Prawo miejscowe, Rada Miasta, 1. stwierdzono nieważność zaskarżonej uchwały w części 2. oddalono skargę w pozostałej części, II SA/Sz 31/21 - Wyrok WSA w Szczecinie z 2021-04-21, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SA/Sz 31/21 - Wyrok WSA w Szczecinie

Data orzeczenia
2021-04-21 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-01-12
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie
Sędziowie
Alicja Polańska
Bolesław Stachura /sprawozdawca/
Joanna Wojciechowska /przewodniczący/
Symbol z opisem
6138 Utrzymanie czystości i porządku na terenie gminy
6391 Skargi na uchwały rady gminy w przedmiocie ... (art. 100 i 101a ustawy o samorządzie gminnym)
Hasła tematyczne
Prawo miejscowe
Skarżony organ
Rada Miasta
Treść wyniku
1. stwierdzono nieważność zaskarżonej uchwały w części 2. oddalono skargę w pozostałej części
Powołane przepisy
Dz.U. 2019 poz 2325 art. 147 par. 1
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Dz.U. 2016 poz 250 art. 4 ust. 2, ust. 2a
Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - tekst jednolity
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Wojciechowska Sędziowie Sędzia WSA Bolesław Stachura (spr.) Sędzia WSA Alicja Polańska po rozpoznaniu w Wydziale II na posiedzeniu niejawnym w dniu [...] kwietnia 2021 r. sprawy ze skargi P. G. na uchwałę Rady Miasta z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie ustalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy M. I. stwierdza nieważność § 25 pkt 1 i pkt 3 zaskarżonej uchwały; II. w pozostałym zakresie oddala skargę.

Uzasadnienie

Rada Miejska w Moryniu wydała w dniu 13 października 2020 r. uchwałę nr XIII/102/2020 w sprawie ustalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Moryń, dalej: "uchwała", "regulamin".

Uchwała zawierała m.in. przywołane poniżej uregulowania:

- § 15 ust. 3 - właściciel nieruchomości ma obowiązek zorganizowania miejsca lokalizacji pojemników/worków służących do gromadzenia i zbierania odpadów oraz umieścić worki lub pojemniki w punkcie zbierania odpadów komunalnych spełniającym wymagania § 22 i § 23 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065), pojemniki należy umieszczać tak, by nie powodować uciążliwości i utrudnień dla mieszkańców i innych osób trzecich;

§ 24 ust. 1 – pod pojęciem utrzymywania i hodowli zwierząt gospodarskich należy rozumieć wszystkie formy posiadania zwierząt gospodarskich na potrzeby własnego gospodarstwa domowego;

- § 25 – Prowadzący hodowlę zobowiązany jest zapewnić:

ust. 1 - gromadzenie i usuwanie powstających w związku z hodowlą odpadów

i nieczystości w sposób zgodny z prawem,

ust. 3 - przestrzeganie obowiązujących przepisów sanitarno – epidemiologicznych.

Prokurator Rejonowy w Gryfinie, dalej "Prokurator", złożył skargę na ww. uchwałę oraz wniósł o stwierdzenie jej nieważności w części dotyczącej ww. przepisów.

Prokurator zarzucił uchwale istotne naruszenie prawa materialnego, tj.

1) art. 7 i art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 4 ust. 2 pkt 6 ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2019 r. poz. 2010 ze zm.), dalej "u.c.p.g.", przez przekroczenie zakresu upoważnienia ustawowego i wskazanie w § 15 ust. 3 uchwały, że właściciel nieruchomości ma obowiązek zorganizowania miejsca lokalizacji pojemników/worków służących do gromadzenia i zbierania odpadów oraz umieścić worki lub pojemniki w punkcie zbierania odpadów komunalnych spełniających wymagania § 22 i § 23 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. z 2019 r. poz. 1065),

2) art. 4 ust. 2 pkt 7 u.c.p.g. w zw. z art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, poprzez "niedopełnienie" upoważnienia ustawowego i zobowiązanie w § 25 pkt 1 i 3 uchwały prowadzących hodowle zwierząt do przestrzegania niedookreślonych przepisów sanitarno - epidemiologicznych i usuwania nieczystości po zwierzętach w sposób zgodny z prawem;

3) art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, art. 4 ust. 2 u.c.p.g. w zw. z art. 40 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym oraz art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2017 r., poz. 2132 t.j. ze zm.) oraz § 137 w zw. z § 143 "Zasad Techniki Prawodawczej" poprzez uregulowanie w § 24 ust. 1 uchwały definicji pojęcia "hodowli zwierząt", podczas gdy definicja taka została uregulowana przez ustawodawcę w art. 2 pkt 4 ustawy o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich, podczas gdy w uchwale nie powtarza się przepisów ustaw oraz innych aktów normatywnych.

Prokurator wyjaśnił, że zakwestionowany akt prawa miejscowego, w zakresie przywołanych w części wstępnej skargi postanowień, jest niezgodny z obowiązującymi przepisami prawa, tj. pozostają one w sprzeczności z normami, które stanowiły podstawę prawną wydania uchwały.

Zwrócił uwagę, że akty normatywne wydawane przez organy jednostek samorządu terytorialnego - stosownie do treści art. 94 Konstytucji RP, mogą być podjęte jedynie na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego. Przepis art. 7 Konstytucji RP zastrzega, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Powyższe potwierdza przepis art. 40 ust. 1 u.s.g., stanowiąc, że na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych gminie przysługuje prawo stanowienia aktów prawa miejscowego, obowiązujących na obszarze gminy.

Wskazał dalej, że w zakresie normatywnego określania kwestii utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, upoważnienie dla organów jednostek samorządu terytorialnego zawiera u.c.p.g. Prokurator przywołał treść art. 4 ust. 2 u.c.p.g. określającego zakres przedmiotowy regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy. Wyjaśnił, że możliwość stanowienia prawa miejscowego przez organ jednostki samorządu terytorialnego na podstawie i w granicach upoważnienia ustawowego oznacza, że Rada uchwalając regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy była uprawniona, a jednocześnie zobowiązana do unormowania kwestii zawartych w delegacji ustawowej, tj. w treści art. 4 ust. 2 u.c.p.g. Wskazując na art. 4 ust.2a u.c.p.g., Prokurator dodał, że organ ten posiadał także możliwość uregulowania w Regulaminie kwestii określonych w tym przepisie. Wyjście poza ten zakres oznacza, w ocenie Prokuratora, że konkretne postanowienie regulaminu (uchwały) nie znajduje oparcia w upoważnieniu ustawowym, a tym samym zostało wydane z istotnym naruszeniem prawa materialnego. Dodał, że z drugiej strony, przepis art. 4 ust. 2 u.c.p.g. wskazuje zakres jaki ma zostać unormowany w Regulaminie. Niedopełnienie zakreślonego przez ustawodawcę upoważnienia ustawowego stanowi istotne naruszenia prawa materialnego.

W ocenie Prokuratora, wskazane na wstępie postanowienia uchwały wykroczyły poza zakres upoważnienia ustawowego, gdyż ustawodawca w treści art. 4 ust. 2 u.c.p.g. nie upoważnił organów jednostek samorządu terytorialnego do normowania materii zawartych w ww. jednostkach redakcyjnych uchwały.

Wyjaśnił dalej, że przekroczeniem upoważnienia ustawowego zawartego

w przepisie § 25 pkt 1 i 3 uchwały było niewątpliwie zobowiązanie prowadzących hodowlę zwierząt do przestrzegania niedookreślonych przepisów sanitarno - epidemiologicznych, jak również usuwanie i gromadzenie powstających w związku

z hodowlą odpadów i nieczystości w sposób zgodny z prawem. Adresat normy prawnej został w ten sposób odesłany do bliżej niedookreślonych przepisów odrębnych.

O wadliwości zaskarżonej uchwały świadczy także w ocenie Prokuratora jej niezgodność ze standardami kształtowania aktów o charakterze normatywnym określonymi w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie "Zasad techniki prawodawczej" - dalej ZTP. Przywołując treść § 137 i § 143 ZTP zwrócił uwagę, że w przypadku postanowienia § 24 ust 1 uchwały, Rada Miejska w Moryniu powtórzyła w tej jednostce redakcyjnej definicję pojęcia, które zostało już zdefiniowane w akcie prawnym wyższego rzędu, t.j. w ustawie o z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Nie było także, w ocenie Prokuratora, potrzeby przywoływania w § 15 ust. 3 uchwały przepisów o charakterze informacyjnym, tj. że właściciel nieruchomości ma obowiązek zorganizowania miejsca lokalizacji pojemników/worków służących do gromadzenia i zbierania odpadów raz umieścić worki lub pojemniki w punkcie zbierania odpadów komunalnych spełniających wymagania § 22 i 23 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie lub odpowiednimi przepisami aktów zmieniających. Tego rodzaju regulację uznał za całkowicie zbędną, jako odnoszącą się do przepisów obowiązujących i zawartych w akcie prawnym o wyższej randze. Postanowienia takie nie mieszczą się w zakresie delegacji ustawowej określonej w art. 4 ust. 2 u.c.p.g., gdyż regulamin utrzymania czystości i porządku w gminach stanowi akt prawa miejscowego i nie może zawierać postanowień o charakterze informacyjnym.

W odpowiedzi na skargę, Rada Miejska w Moryniu, reprezentowana przez Burmistrza Morynia, wniosła o jej oddalenie i ustosunkowała się do zarzutów skargi.

Wyjaśniła, że zarzut naruszenia art. 94 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 4 ust. 2 pkt 6 u.c.p.g został przywołany w stosunku do treści § 15 ust 3 Regulaminu. Prokurator nie uzasadnił w żaden sposób zarzutu, co czyni go całkowicie niezrozumiałym, zwłaszcza w świetle treści art. 4 ust 2 pkt 6 ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, który stanowi że: Regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące: obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku.

Odnośnie do drugiego zarzutu skargi wskazała, że nie został on uzasadniony. Samo twierdzenie Prokuratora, iż § 25 pkt 1 i 3 uchwały dotyczy "zobowiązania do przestrzegania niedookreślonych przepisów sanitarno-epidemiologicznych i usuwania nieczystości po zwierzętach" odnosi się do zdeformowanej przez Prokuratora treści kwestionowanej regulacji, co całkowicie dyskredytuje skargę.

Z kolei odnośnie do trzeciego zarzutu skargi podniosła, że jest on o tyle chybiony, że w § 24 ust. 1 uchwały nie jest przywołana definicja "hodowli zwierząt" lecz definicja "utrzymania i hodowli zwierząt gospodarskich", która w żaden sposób nie jest tożsama ze szczególną definicją z ustawy przywołanej przez Prokuratora. W jej ocenie, adresat normy prawnej zawartej w uchwale, w żaden sposób nie może sięgać do definicji ustawy szczególnej, regulującej organizację hodowli i rozród zwierząt, która stanowi: "hodowla zwierząt to zespól zabiegów zmierzających do poprawienia założeń dziedzicznych (genotypu) zwierząt gospodarskich, w zakres których wchodzi ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich, selekcja i dobór osobników do kojarzenia prowadzony w warunkach prawidłowego chowu." W jej ocenie, taka definicja dla potrzeb uchwały jest jako całkowicie nieprzydatna, zwłaszcza że ogranicza hodowlę do kwestii związanych z genotypem i zabiegami kojarzenia osobników. Zdaniem Rady Miejskiej, "uchwała w tej sytuacji zawiera uprawnione objaśnienie kręgu podmiotowego, którego dotyczy dana regulacja."

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie zważył, co następuje.

Na wstępie wyjaśnić należy, że sprawę rozpoznano na posiedzeniu niejawnym, na podstawie art. 15zzs4 ust. 3 COVID-19, który stanowi, że przewodniczący może zarządzić przeprowadzenie posiedzenia niejawnego, jeżeli uzna rozpoznanie sprawy za konieczne, a przeprowadzenie wymaganej przez ustawę rozprawy mogłoby wywołać nadmierne zagrożenie dla zdrowia osób w niej uczestniczących i nie można przeprowadzić jej na odległość z jednoczesnym bezpośrednim przekazem obrazu i dźwięku. Na posiedzeniu niejawnym w tych sprawach sąd orzeka w składzie trzech sędziów. W niniejszej sprawie stosowne zarządzenie Przewodniczącego Wydziału zostało wydane 23 marca 2021 r. i znajduje się ono w aktach sprawy.

Zgodnie z art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.), dalej: "p.p.s.a.", sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej i stosują środki określone w ustawie. Stosownie do treści art. 3 § 2 pkt 5 p.p.s.a., kontrola ta obejmuje orzekanie w sprawach skarg na akty prawa miejscowego organów jednostek samorządu terytorialnego i terenowych organów administracji rządowej. Natomiast według art. 3 § 2 pkt 6 tej ustawy, także na akty organów jednostek samorządu terytorialnego i ich związków, inne niż określone w pkt 5, podejmowane w sprawach z zakresu administracji publicznej.

Na podstawie art. 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 137), sąd administracyjny sprawuje kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem.

Stosownie zaś do treści art. 147 § 1 p.p.s.a. w zw. z art. 91 ust. 1 i 4 u.s.g., sąd administracyjny tylko w przypadku istotnego naruszenia prawa, uprawniony jest do stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy na podstawie art. 147 § 1 p.p.s.a. Granicą nieważności uchwały jest zatem ustalenie, że doszło do istotnego naruszenia prawa, co ma miejsce w szczególności w razie podjęcia uchwały przez organ niewłaściwy, braku podstawy prawnej do podjęcia uchwały określonej treści, niewłaściwego zastosowania przepisu prawnego będącego podstawą podjęcia uchwały lub naruszenia procedury jej uchwalenia.

W doktrynie i orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtował się pogląd, że nie każde naruszenie prawa stanowi przesłankę stwierdzenia nieważności uchwały organu gminy. Sankcję nieważności można zastosować jedynie wówczas, gdy stwierdzone naruszenia mają charakter istotny. Ustawa nie zawiera wskazania, jakiego rodzaju uchybienia należy kwalifikować jako istotne, jednak w świetle jednolitych poglądów judykatury i doktryny, za istotne naruszenie prawa uznaje się uchybienia prowadzące do takich skutków, które nie mogą zostać zaakceptowane w demokratycznym państwie prawnym (por. wyrok NSA z dnia 11 lutego 1998 r., o sygn. akt II SA/Wr 1459/97; wyrok NSA z dnia 8 lutego 1996 r., o sygn. akt SA/Gd 327/95; wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 13 kwietnia 2012 r., o sygn. akt IV SA/Wr 625/11). Takim uchybieniem jest między innymi naruszenie przepisów prawa wyznaczających kompetencje do wydania aktu lub podstawę prawną, przepisów prawa ustrojowego, przepisów prawa materialnego - przez wadliwą ich wykładnię - oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał, jeżeli na skutek tego naruszenia zapadła uchwała innej treści, niż gdyby naruszenie nie nastąpiło (vide: M. Stahl, Z. Kmieciak. Akty nadzoru nad działalnością samorządu terytorialnego w świetle orzecznictwa NSA i poglądów doktryny. Samorząd terytorialny 2001, z.1-2).

Z powyższych uwag wynika, że stwierdzenie nieważności uchwały może nastąpić tylko wtedy, gdy pozostaje ona w oczywistej i wyraźnej sprzeczności z przepisami prawa obowiązującymi w dacie jej podjęcia, przy czym naruszenie prawa musi mieć charakter istotny, przez co należy rozumieć wadę kwalifikowaną, która jest czymś więcej niż tylko nieistotnym naruszeniem prawa. Chodzi tu o uchybienia mieszczące się w kategorii ciężkich, rażących naruszeń prawa, prowadzące do skutków, które nie mogą być tolerowane w demokratycznym państwie prawnym.

Wyjaśnić należy, że podstawową regułą działania administracji w demokratycznym państwie prawa jest zawarta w art. 7 Konstytucji RP zasada praworządności - czyli zasada działania organów administracji w granicach i na podstawie prawa. Zasada ta obejmuje również działanie organów uchwałodawczych gmin w zakresie stanowienia aktów prawa miejscowego. W tym względzie organy te związane są ramami stworzonymi przez ustawy. Również akty prawa miejscowego, jako akty podustawowe, stanowione są na podstawie i w granicach upoważnień ustawowych (art. 94 Konstytucji RP). Nie mogą więc wykraczać poza jakiekolwiek unormowania ustawowe ani czynić wyjątków od ogólnie przyjętych rozwiązań ustawowych. Zatem nie każde uchybienie, w tym polegające na powtórzeniu norm ustanowionych innymi przepisami powszechnie obowiązującego prawa, koniecznym czyni skorzystanie przez Sąd z uprawnienia wynikającego z art. 147 § 1 p.p.s.a. Jeżeli dany przepis regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie gminy nie stanowi niedozwolonej modyfikacji innej obowiązującej normy prawa (ustawowej definicji, ustawowego zakresu odpowiedzialności), a jedynie jej powtórzenie lub przypomnienie, to naruszenie polegające na wykazywanym, niewątpliwym naruszeniu zasad techniki prawodawczej, nie stanowiło istotnego naruszenia prawa, które skutkować musiałoby stwierdzeniem nieważności.

Dodać należy, że w doktrynie zwraca się uwagę, że rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej nie może stanowić formalnego wzorca nadzorczej lub sądowej kontroli legalności aktów prawa miejscowego, a jedynie – i to wyjątkowo – wzorzec posiłkowy. Reguły wynikające z Zasad techniki prawodawczej nie powinny być kwalifikowane jako reguły "ważnego" dokonywania czynności prawodawczych, lecz jako reguły "poprawnego" dokonywania takich czynności. A zatem akt prawa miejscowego wydany z naruszeniem tych zasad będzie aktem wadliwym, ale ważnym" (por. S. Wronkowska (w:) S. Wronkowska, M. Zieliński, "Komentarz do zasad techniki prawodawczej, Warszawa 2004, s. 20; D. Dąbek "Prawo miejscowe", wyd. Wolters Kluwer z 2015 r., s. 205).

Raz jeszcze należy podkreślić należy, że ocena legalności poszczególnych przepisów uchwały dotyczący zakresu kontroli przez sądy administracyjne postanowień aktów prawa miejscowego przez stwierdzenie nieważności uchwały przez sąd następuje tylko w przypadku istotnego naruszenia prawa, zgodnie z art. 147 § 1 p.p.s.a.

Stwierdzenie nieważności uchwały może nastąpić tylko wówczas, gdy uchwała pozostaje w wyraźnej sprzeczności z określonymi przepisami prawa ustrojowego, materialnego, czy procedury podejmowania aktów. Sprzeczność ta musi być oczywista i bezpośrednia oraz wynikać wprost z treści danego przepisu.

Zaskarżona uchwała podlega badaniu w świetle przepisów u.p.c.g. w brzmieniu obowiązującym w dacie podjęcia uchwały, tj. na dzień 15 września 2020 r.

Na podstawie art. 3 ust. 1 u.c.p.g., utrzymanie czystości i porządku w gminach należy do obowiązkowych zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 u.c.p.g. rada gminy, po zasięgnięciu opinii państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, uchwala regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy, zwany dalej "regulaminem"; regulamin jest aktem prawa miejscowego.

W myśl art. 4 ust. 2 u.c.p.g. regulamin określa szczegółowe zasady utrzymania czystości i porządku na terenie gminy dotyczące:

1) wymagań w zakresie:

a) selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych obejmującego co najmniej: papier, metale, tworzywa sztuczne, szkło, odpady opakowaniowe wielomateriałowe oraz bioodpady,

b) selektywnego zbierania odpadów komunalnych prowadzonego przez punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych w sposób umożliwiający łatwy dostęp dla wszystkich mieszkańców gminy, które zapewniają przyjmowanie co najmniej odpadów komunalnych: wymienionych w lit. a, odpadów niebezpiecznych, przeterminowanych leków i chemikaliów, odpadów niekwalifikujących się do odpadów medycznych powstałych w gospodarstwie domowym w wyniku przyjmowania produktów leczniczych w formie iniekcji i prowadzenia monitoringu poziomu substancji we krwi, w szczególności igieł i strzykawek, zużytych baterii i akumulatorów, zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, mebli i innych odpadów wielkogabarytowych, zużytych opon, odpadów budowlanych i rozbiórkowych oraz odpadów tekstyliów i odzieży,

c) uprzątania błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z części nieruchomości służących do użytku publicznego,

d) mycia i naprawy pojazdów samochodowych poza myjniami i warsztatami naprawczymi;

2) rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, w tym na terenach przeznaczonych do użytku publicznego oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych pojemników i worków oraz utrzymania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym, przy uwzględnieniu:

a) średniej ilości odpadów komunalnych wytwarzanych w gospodarstwach domowych bądź w innych źródłach,

b) liczby osób korzystających z tych pojemników lub worków;

2a) utrzymania w odpowiednim stanie sanitarnym i porządkowym miejsc gromadzenia odpadów;

3) częstotliwości i sposobu pozbywania się odpadów komunalnych i nieczystości ciekłych z terenu nieruchomości oraz z terenów przeznaczonych do użytku publicznego;

4)(uchylony)

5) innych wymagań wynikających z wojewódzkiego planu gospodarki odpadami;

6) obowiązków osób utrzymujących zwierzęta domowe, mających na celu ochronę przed zagrożeniem lub uciążliwością dla ludzi oraz przed zanieczyszczeniem terenów przeznaczonych do wspólnego użytku;

7) wymagań utrzymywania zwierząt gospodarskich na terenach wyłączonych z produkcji rolniczej, w tym także zakazu ich utrzymywania na określonych obszarach lub w poszczególnych nieruchomościach;

8) wyznaczania obszarów podlegających obowiązkowej deratyzacji i terminów jej przeprowadzania.

Z kolei stosownie do art. 4 ust. 2a u.c.p.g. rada gminy może w regulaminie:

1) wprowadzić obowiązek selektywnego zbierania i odbierania odpadów komunalnych innych niż wymienione w ust. 2 pkt 1 lit. a i b oraz określić wymagania w zakresie selektywnego zbierania tych odpadów;

2) postanowić o zbieraniu odpadów stanowiących części roślin pochodzących z pielęgnacji terenów zielonych, ogrodów, parków i cmentarzy odrębnie od innych bioodpadów stanowiących odpady komunalne;

3) określić dodatkowe warunki dotyczące ułatwienia prowadzenia selektywnego zbierania odpadów przez osoby niepełnosprawne, w szczególności niedowidzące;

4) określić wymagania dotyczące kompostowania bioodpadów stanowiących odpady komunalne w kompostownikach przydomowych na terenie nieruchomości zabudowanych budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi oraz zwolnić właścicieli takich nieruchomości, w całości lub w części, z obowiązku posiadania pojemnika lub worka na te odpady;

5) określić warunki uznania, że odpady, o których mowa w pkt 1 oraz w ust. 2 pkt 1 lit. a i b, są zbierane w sposób selektywny.

Zgodnie zaś z art. 4 ust. 3 u.c.p.g. rada gminy jest obowiązana dostosować regulamin do wojewódzkiego planu gospodarki odpadami w terminie 6 miesięcy od dnia uchwalenia tego planu.

Sąd podzielił stanowisko Prokuratora iż na stwierdzenie nieważności zasługiwał § 25 pkt 1 i 3 uchwały zawierający zobowiązanie prowadzących hodowlę zwierząt do przestrzegania niedookreślonych przepisów sanitarno - epidemiologicznych, jak również usuwanie i gromadzenie powstających w związku z hodowlą odpadów i nieczystości w sposób zgodny z prawem. Adresat normy prawnej został w ten sposób odesłany do bliżej niedookreślonych przepisów odrębnych. Nieprecyzyjność, a w efekcie również zbędność powyższego zapisu skutkować winno stwierdzeniem jego nieważności.

Natomiast Sąd nie podzielił stanowiska Prokuratora co do nieważności zapisu zawartego w § 15 ust. 3 uchwały w związku z tym iż zawierały one przepisy o charakterze informacyjnym, tj. że właściciel nieruchomości ma obowiązek zorganizowania miejsca lokalizacji pojemników/worków służących do gromadzenia i zbierania odpadów oraz umieścić worki lub pojemniki w punkcie zbierania odpadów komunalnych spełniających wymagania § 22 i 23 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie lub odpowiednimi przepisami aktów zmieniających. Prokurator tego rodzaju regulację uznał za całkowicie zbędną, jako odnoszącą się do przepisów obowiązujących i zawartych w akcie prawnym o wyższej randze. Sąd z powyższym się nie zgadza. Po pierwsze wbrew stanowisku Prokuratora rozporządzenie nie jest aktem wyższej rangi od prawa miejscowego. Obydwa są źródłami powszechnie obowiązującego prawa, jakkolwiek akty prawa miejscowego na obszarze działania organów, które je ustanowiły – co wynika z art. 87 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji RP. Co więcej w art. 4 ust. 2 pkt u.c.p.g. znajduje się umocowanie do określenia w regulaminie rodzaju i minimalnej pojemności pojemników lub worków, przeznaczonych do zbierania odpadów komunalnych na terenie nieruchomości, w tym na terenach przeznaczonych do użytku publicznego oraz na drogach publicznych, warunków rozmieszczania tych pojemników i worków oraz utrzymania pojemników w odpowiednim stanie sanitarnym, porządkowym i technicznym. Zapis § 15 ust. 3 uchwały dotyczy uregulowania kwestii rozmieszczenia pojemników – do czego organ był upoważniony w ustawie. Odesłanie w tym zakresie do konkretnych przepisów rozporządzenia nie powoduje, iż doszło do istotnego naruszenia prawa, które uprawniałoby Sąd do stwierdzenia nieważności wskazanego zapisu uchwały.

Natomiast co do trzeciego zarzutu skargi Sąd w pełni podziela stanowisko organu zawarte w odpowiedzi na skargę. Zarzut ten jest chybiony, albowiem w § 24 ust. 1 uchwały nie jest przywołana definicja "hodowli zwierząt" ze wskazanej przez Prokuratora ustawy lecz definicja "utrzymania i hodowli zwierząt gospodarskich" stworzona na potrzeby uchwały, która w żaden sposób nie jest tożsama ze szczególną definicją z ustawy przywołanej przez Prokuratora. Adresat normy prawnej zawartej w uchwale, w żaden sposób nie może sięgać do definicji ustawy szczególnej, regulującej organizację hodowli i rozród zwierząt, która stanowi iż: "hodowla zwierząt to zespól zabiegów zmierzających do poprawienia założeń dziedzicznych (genotypu) zwierząt gospodarskich, w zakres których wchodzi ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich, selekcja i dobór osobników do kojarzenia prowadzony w warunkach prawidłowego chowu." Słuszny jest pogląd, że taka definicja dla potrzeb uchwały jest jako całkowicie nieprzydatna, zwłaszcza że ogranicza hodowlę do kwestii związanych z genotypem i zabiegami kojarzenia osobników. Uchwała we wskazanym przepisie zaś dotyczy czegoś zupełnie innego – wszystkich form posiadania zwierząt na potrzeby własnego gospodarstwa domowego.

Wobec powyższego orzeczono jak w rozstrzygnięciu.

Przywołane powyżej orzeczenia sądów administracyjnych dostępne są w internetowej Centralnej Bazie Orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego - http://orzeczenia.nsa.gov.pl.



Powered by SoftProdukt