Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Apollo, Sędziowie Sędzia WSA Magdalena Jankiewicz (spr.), Sędzia WSA Beata Kozicka, Protokolant Specjalista Ewa Olender, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 listopada 2019 r. sprawy ze skargi D.P. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej oddala skargę.

Zaskarżoną decyzją z [...]r. nr [...] Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach utrzymał w mocy decyzję Naczelnika [...] Urzędu Celno-Skarbowego w K. z [...]r., znak: [...], nakładającą na skarżącą D. P., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą ,,A’’ jako podmiot wysyłający karę pieniężną w kwocie 10.000 zł

W podstawie prawnej powołał art. 233 § 1 pkt 1 oraz art. 13 § 1 pkt 2 lit. a ustawy z 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2019 r., poz. 900), oraz art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy z 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 2332 z późn. zm. – dalej powoływana jako SENT), a w uzasadnieniu przedstawił stan faktyczny sprawy.

W tych ramach podniósł, że [...]r. została przeprowadzona kontrola przewozu dokonywanego pojazdem należącym do skarżącej w zakresie przestrzegania ustawy SENT.

Według informacji zawartej w zgłoszeniu o numerze referencyjnym [...], obejmowało ono produkty paliwowe - olej napędowy w ilości 4.000 litrów, klasyfikowane do pozycji CN 2710. Podmiotem wysyłającym i zarazem przewoźnikiem była skarżąca. Podmiotem odbierającym był A. Z. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą ,,B’’ A. Z. w B.

W ramach prowadzonych czynności kontrolnych polegających na sprawdzeniu zgodności danych zawartych w zgłoszeniu w systemie SENT ze stanem faktycznym stwierdzono niezgodność danych dotyczących miejsca załadunku. W zgłoszeniu SENT, jako miejsce załadunku towaru wskazano R., natomiast z dokumentu przewozowego materiałów niebezpiecznych z [...]r. wynikało, iż miejscem załadunku była ,,C’’ Sp. z o.o. w C. Faktyczne miejsce załadunku przewożonego paliwa, tj. C. potwierdził kierowca pojazdu.

Skarżąca wezwana przez organ I instancji do złożenia wyjaśnień, w piśmie z [...] r. oświadczyła, iż faktyczne miejsce załadunku przedmiotowego w sprawie towaru to: ,,D’’ S.A. w C., co potwierdzają załączone do pisma dokumenty, tj. zamówienie oraz dowód wydania z [...]r. Jednocześnie wskazała, iż po stwierdzeniu omyłki została ona skorygowana w zgłoszeniu SENT.

W toku postępowania organ I instancji uzyskał informacje od Naczelnika właściwego Urzędu Skarbowego i ZUS, że przedsiębiorca nie posiada żadnych zaległości.

Po przeprowadzeniu postępowania. Naczelnik [...] Urzędu Celno-Skarbowego w K., działając m.in. na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy SENT wydał decyzję z [...] r., znak: [...], którą wymierzył podmiotowi wysyłającemu karę pieniężną w kwocie 10 000 zł z tytułu zgłoszenia w systemie SENT zarejestrowanym pod numerem referencyjnym [...] danych adresowych miejsca załadunku towarów, niezgodnych ze stanem faktycznym.

Jednocześnie organ pierwszej instancji szczegółowo odniósł się do kwestii dotyczącej odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w art. 24 ust. 3 ustawy SENT uznając, iż w przedmiotowej sprawie przesłanki do odstąpienia nie zachodziły.

Od ww. decyzji strona złożyła odwołanie wnosząc o jej uchylenie co do wysokości kary pieniężnej.

Zdaniem strony ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu. W tym zakresie strona wyjaśniła, iż "E’’ magazynuje i wydaje swoje produkty w wielu lokalizacjach między innymi: ,,F’’ Sp. z o.o. R. oraz ,,D’’ S.A., C., gdzie najczęściej odbieramy produkty. Dane tych lokalizacji na stałe, jako wzorcowe, są zapisane w programie HUZARSENT które to oprogramowanie pomaga mi w obsłudze systemu PUESC (w załączeniu zdjęcie z programu). Zgłoszenia przewozu dokonuje się tu poprzez wybranie i zatwierdzenie zapisanych jako wzorcowe pełnych danych, np. miejsca załadunku, co wiąże się z łatwością obsługi i oszczędnością czasu. Podczas dokonywania wyboru miejsca załadunku, błędnie został odznaczony i zatwierdzony załadunek w ,,F’’ Sp. z o.o., R. w zgłoszeniu nr [...].

Była to oczywista pomyłka, która zdarzyć może się przy wprowadzaniu danych (błędne "kliknięcie") w trakcie zgłaszania przewozu. Błąd ten zauważony podczas kontroli został przeze mnie niezwłocznie poprawiony (w załączeniu wydruk z zgłoszenia [...])".

Odwołująca nie zgodziła się ze stanowiskiem organu pierwszej instancji, iż "brak zaległości w płaceniu zobowiązań wobec ZUS i US oraz brak postępowań egzekucyjnych wobec mojej firmy z pewnością nie spowoduje zagrożenia dla firmy. Z całą pewnością tak wysoka kara pieniężna 10 000 PLN na moją jednoosobową firmę jest dużym obciążeniem, wywoła nieprzewidywalne negatywne skutki finansowe firmy".

W oparciu o powyższe strona wniosła o uchylenie ww. decyzji co do wysokości kary pieniężnej.

Rozpoznając sprawę w postępowaniu odwoławczym, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji.

Wskazał, że obowiązkowi określonemu w ustawie SENT podlega każdy przewóz towarów (określonych w art. 3 ust. 2 pkt 1 i 2 ) środkiem transportu po drodze publicznej, pod warunkiem, że masa brutto przesyłki towarów przekracza 500 kg lub jej objętość przekracza 500 litrów.

W art. 3 ust. 2 ww. ustawy przedstawiono katalog towarów, które podlegają systemowi monitorowania, wraz z określającymi je podkategoriami PKWiU oraz pozycjami Nomenklatury Scalonej CN. Natomiast w art. 3 ust. 4 do ust. 7 ustawy wymieniono towary, których przewóz nie jest objęty systemem monitorowania drogowego.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 pkt 1 lit. b, w brzmieniu obowiązującym w dniu kontroli, przewóz towaru objętego pozycją CN 2710, do której klasyfikowany jest przewożony olej napędowy, podlega systemowi monitorowania drogowego, jeżeli jego objętość przekracza 500 litrów.

W art. 5 ust. 1 ustawy SENT został określony zakres zgłoszenia w przypadku przewozu towaru rozpoczynającego się na terytorium kraju. Jak wynika z treści tego artykułu podmiot wysyłający jest obowiązany, przed rozpoczęciem przewozu towaru, przesłać do rejestru zgłoszenie, uzyskać numer referencyjny dla tego zgłoszenia i przekazać ten numer przewoźnikowi. W przypadku dostawy towarów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, podmiot wysyłający jest obowiązany również przekazać numer referencyjny podmiotowi odbierającemu.

Jednocześnie z treści art. 5 ust. 2 pkt 6 ustawy SENT wynika, iż w przypadku dostawy towarów zgłoszenie zawiera dane adresowe miejsca załadunku towaru.

Natomiast przepis art. 24 ust 1 ustawy SENT przewiduje, że w przypadku gdy podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnik:

1) nie wykona obowiązku, o którym mowa w art. 8 ust. 1,

2) zgłosi dane niezgodne ze stanem faktycznym, inne niż dotyczące towaru

- odpowiednio na podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika nakłada się karę pieniężną w wysokości 10 000 zł.

W przedmiotowej sprawie podmiot wysyłający w zgłoszeniu SENT o numerze referencyjnym [...] utworzonym [...]r., dotyczącym oleju napędowego w ilości 4.000 litrów, wskazał jako miejsce załadunku towaru R. Tymczasem w trakcie przeprowadzonej kontroli [...]r. ustalono, iż faktyczne miejsce załadunku towaru to C. (,,C’’ Sp. z o.o.). Wynika to bezpośrednio z okazanego w trakcie kontroli dokumentu przewozowego materiałów niebezpiecznych z [...]r. a także z wyjaśnień kierowcy ujętych w protokole kontroli oraz pisemnych wyjaśnień samej strony.

W ocenie organu odwoławczego, zebrany w sprawie materiał dowodowy w pełni uzasadnia stanowisko organu pierwszej instancji co do naruszenia przez podmiot wysyłający obowiązków wynikających z art. 5 ust. 2 pkt 6 ustawy SENT (zgłoszenie danych adresowych dotyczących faktycznego miejsca załadunku towaru) i w konsekwencji konieczności nałożenia kary pieniężnej w wysokości 10 000 zł - wynikającej z art. 24 ust. 1 pkt 2 ustawy SENT. Ta kara pieniężna została ustalona "w sposób sztywny" i ustawodawca nic przewidział możliwości jej miarkowania.

Odnosząc się do zarzutów zawartych w odwołaniu, których istota sprowadza się do niezastosowania przez organ pierwszej instancji przepisu art. 24 ust. 1a ustawy SENT, wprowadzonego ustawą z 10 maja 2018r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2018r. poz. 1039) i w konsekwencji niewymierzenia względniejszej kary pieniężnej w wysokości 2 000 zł, Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach stwierdził, iż są pozbawione podstaw prawnych.

Wyjaśnił, iż zgodnie z art. 12 ww. ustawy o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw, "do postępowań w sprawie nałożenia kar pieniężnych wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wydaniem decyzji ostatecznej stosuje się art. 24 ust. 1a i art. 30 ust. 4 zdanie pierwsze ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. W przypadku gdy ustalono, że nie doszło do uszczuplenia podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, postępowania te umarza się".

Przepis art. 24 ust. 1a ustawy SENT (wprowadzony ustawą zmieniającą z 10 maja 2018r.) stanowi, że w przypadku, gdy towar był przewożony ze składu podatkowego w rozumieniu ustawy z dnia 6 grudnia 2008r. o podatku akcyzowym i podatek akcyzowy oraz należny podatek od towarów i usług zostały wpłacone przez podmiot wysyłający, a ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu i dotyczą zgłoszonych przez podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika danych innych niż dotyczące towaru, z wyjątkiem numeru rejestracyjnego środka transportu, o którym mowa w art. 2 pkt 11 lit. a, odpowiednio na podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika nakłada się karę pieniężną w wysokości 2 000 zł.

Z treści ww. przepisu wynika, iż zastosowanie niższej kary pieniężnej w kwocie 2 000 zł w oparciu o przepis ustawy zmienionej jest uwarunkowane od łącznego spełnienia wymienionych w nim przesłanek. Niespełnienie którejkolwiek z nich uniemożliwia zastosowanie względniejszej kary.

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach stwierdził, iż przepis ten nie może znaleźć zastosowania w przedmiotowej sprawie, ponieważ dotyczy on sytuacji, gdy ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu. Nie można zaś – jego zdaniem - uznać za "oczywisty błąd" niewypełnienia obowiązku nałożonego w ustawie na podmiot wysyłający. Wskazanie miejsca załadunku towaru niezgodnego ze stanem faktycznym powoduje, iż w systemie SENT odwzorowany jest zafałszowany obraz faktycznej trasy przejazdu. Tym samym naruszony zostaje podstawowy cel ustawy SENT, mianowicie monitorowanie przewozu towaru, dlatego nie może być potraktowane jako oczywisty błąd.

W zaistniałej sytuacji brak jest zatem konieczności badania pozostałych przesłanek, w tym podnoszonej przez stronę kwestii zapłaty podatków.

Co do art. 30 ust. 4 ustawy SENT, to stanowi on, że jeżeli w przypadkach, o których mowa w ust. 1 (tj. w przypadku stwierdzenia w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej albo kontroli celno-skarbowej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, prowadzonych wobec podmiotu kontrolowanego lub strony postępowania, naruszeń podlegających zgodnie z ustawą karze pieniężnej) ustalono, że nie doszło do uszczuplenia podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego nie wszczyna się postępowania w sprawie o nałożenia kary pieniężnej.

Zdaniem organu II instancji, treść tego przepisu wskazuje, iż ograniczenie możliwości nakładania przedmiotowych kar pieniężnych odnosi się wyłącznie do sytuacji, gdy nieprawidłowości ujawniono w wyniku czynności kontrolnych ex-post, o których mowa w ust. 1. Nie dotyczy natomiast sytuacji gdy do ujawnienia nieprawidłowości doszło w trakcie, tzw. kontroli drogowej.

Ograniczenie możliwości nakładania kar pieniężnych nie odnosi się do ujawnienia nieprawidłowości w trakcie kontroli drogowej, tak by ograniczyć możliwość unikania odpowiedzialności w sytuacji świadomego zamiaru dokonania nielegalnego przewozu (bez zgłoszenia) i sanacji tego zaniechania, w sytuacji ujawnienia nieprawidłowości w trakcie tej kontroli poprzez zadeklarowanie podatków w należnej wysokości.

Zatem również przepis art. 30 ust. 4 znowelizowanej ustawy SENT nie może mieć zatem zastosowania w niniejszej sprawie, bowiem naruszenie jej przepisów zostało ujawnione w trakcie kontroli drogowej. W sprawie nie było zatem konieczności ustalania czy doszło do uszczupleń podatku czy też nie.

Organ stwierdził także, że podmiot wysyłający jest obowiązany dokonać zgłoszenia oraz wprowadzić prawidłowe dane w systemie SENT przed rozpoczęciem przewozu towaru i nie można uznać za wypełnienie tego obowiązku, okoliczności uzupełnienia zgłoszenia o faktyczne dane dotyczące miejsca załadunku towaru, po tym jak kontrolujący ujawnili te nieprawidłowości.

Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Katowicach, podobnie jak Naczelnik [...] Urzędu Celno-Skarbowego nie dopatrzył się w niniejszej sprawie okoliczności, o którym mowa w art. 24 ust. 3 ustawy SENT, uzasadniających odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej za stwierdzone podczas kontroli naruszenia. Użyte w ww. przepisach sformułowanie "może" odstąpić od nałożenia kary pieniężnej wskazuje, że instytucja ulgi, jaką de facto jest odstąpienie od nałożenia kary oparta jest na uznaniu administracyjnym, z istoty którego wynika pozostawienie organowi swobody wyboru konsekwencji prawnych. Nadto odstępstwo od nałożenia kary pieniężnej jest instytucją o charakterze wyjątkowym, gdyż zasadą jest płacenie kar, a nie zwalnianie z tego obowiązku. Zwolnienie z kary jest uzasadnione w sytuacjach bardzo szczególnych i wyjątkowych, na które strona nie miała wpływu i które były niezależne od sposobu jej postępowania. Natomiast strona nie wykazała przesłanek wskazujących na istnienie swojego ważnego interesu przemawiającego za odstąpieniem od nałożenia kary pieniężnej, nie zachodziła również przesłanka odstąpienia od nałożenia kary ze względu na interes publiczny. Zdaniem organu odwoławczego, odstąpienie od nałożenia kary pieniężnej w sytuacji, gdy zobowiązany jest w stanie ją uiścić, pozostawałoby w sprzeczności z interesem publicznym, który wymaga by przypadające budżetowi należności publicznoprawne były płacone we właściwych wielkościach i we właściwym czasie.

Na to rozstrzygnięcie skarżąca wywiodła skargę do sądu administracyjnego.

Zarzuciła mu naruszenie:

1. art. 208 o.p. poprzez nieumorzenie postępowania w sytuacji, gdy wszczęcie i prowadzenie postępowania podatkowego było bezprzedmiotowe;

2. art. 122 § o.p. poprzez zrównanie pojęcia interesu publicznego z pojęciem ważnego interesu podmiotu, co skutkowało praktycznie wyłącznie analizą sytuacji finansowej skarżącego i profiskalnym podejściem do wykładni pojęcia ważnego interesu publicznego,

3. art. 24 ust. 3 ustawy SENT poprzez:

a. błędną wykładnię i pominięcie w ustalaniu pojęcia "ważnego interesu publicznego" zasad: proporcjonalności, bezpieczeństwa i zaufania do organów państwowych, co w konsekwencji nie pozwoliło organom odstąpić od nałożenia kary;

b. pominięcie rzeczywistej intencji ustawodawcy i nieodstąpienie od nałożenia kary pomimo nieuszczuplenia Skarbu Państwa w podatku akcyzowym i podatku od towarów i usług,

4. art. 2 i 31 ust. 3 Konstytucji poprzez ich niewłaściwą wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, co skutkowało nałożeniem kary pieniężnej, której wysokość jest niewspółmierna do naruszeń skarżącej, podczas gdy nie doszło do żadnych uszczupleń należności publicznoprawnych,

5. art. 24 ust. 1a ustawy SENT poprzez jego niezastosowanie i nienałożenie kary w wysokości 2 000,00 zł. w sytuacji gdy, zachodziły przesłanki jego zastosowania

W związku z powyższym wniosła o:

1. uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i umorzenie postępowania

ewentualnie

2. uchylenie w całości zaskarżonej decyzji i przekazanie sprawy do rozpatrzenia organowi I Instancji.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o oddalenie skargi podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Na rozprawie pełnomocnik strony zmodyfikował żądania skargi w ten sposób, że wniósł o uchylenie decyzji organów obu instancji i zasądzenie kosztów postępowania. Wniósł także o dopuszczenie dowodu z trzech decyzji Naczelnika [...] Urzędu Celno- Skarbowego nakładających na stronę trzy kary po 10 000 zł za przewóz w tym samym dniu, gdzie w zgłoszeniu popełniono ten sam błąd, co skutkuje tym, że z tytułu jednego tylko przewozu stronę obciążają kary w kwocie 40 000 z, podczas, gdy wartość całego przewożonego towaru wynosi ok. [...] zł.

Pełnomocnik organu nie zgodził się z tezą strony, że doszło do oczywistej omyłki, skoro w każdym ze zgłoszeń doszło do tej samej nieprawidłowości.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga nie jest zasadna.

Kontrola sądowa zaskarżonych decyzji, postanowień bądź innych aktów wymienionych w art. 3 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm., dalej: "p.p.s.a."), stosownie do art. 1 ustawy z 25 lipca 2002r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (tj. Dz. U. z 2018 r., poz. 2107 ze zm.), sprawowana jest w oparciu

o kryterium zgodności z prawem. W związku z tym, aby wyeliminować z obrotu prawnego akt wydany przez organ administracyjny konieczne jest stwierdzenie, że doszło w nim do naruszenia bądź przepisu prawa materialnego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, bądź przepisu postępowania w stopniu mogącym mieć istotny wpływ na wynik sprawy, albo przepisu prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) – c) p.p.s.a.). Przy czym, zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a., Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy i nie jest związany zarzutami skargi ani jej wnioskami.

Istotą sporu w przedmiotowej sprawie jest zasadność nałożenia na wysyłającego kary pieniężnej w kwocie 10 000 zł z tytułu wadliwego wypełnienia zgłoszenia do systemu monitorowania drogowego przewozu towarów polegającego na wskazaniu błędnego miejsca załadunku transportowanego towaru.

Stosownie do art. 24 ust. 1 ustawy z 9 marca 2017 r. o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów (t.j. Dz. U. z 2018r. poz. 2332 z późn. zm.), w przypadku gdy podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnik:

1) nie wykona obowiązku, o którym mowa w art. 8 ust. 1,

2) zgłosi dane niezgodne ze stanem faktycznym, inne niż dotyczące towaru

- odpowiednio na podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika nakłada się karę pieniężną w wysokości 10.000 zł.

Odnosząc treść cytowanego przepisu do stanu faktycznego sprawy stwierdzić należy, że spełnione zostały przesłanki do nałożenia kary w nim określone, bowiem wysyłający zgłosił dane niezgodne ze stanem faktycznym i były to dane inne, niż dotyczące towaru, albowiem odnosiły się do miejsca jego załadunku.

Pozostaje zatem do rozważenia podnoszona przez stronę kwestia możliwości zastosowania art. 24 ust. 1a ustawy SENT przewidująca możliwość umorzenia postępowania, a następnie także art. 24 ust. 3 ustawy regulującego kwestię odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej.

Zgodnie z ww. art. 12 ustawy z 10 maja 2018r. o zmianie ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz niektórych innych ustaw, która weszła w życie 14 czerwca 2018r. "do postępowań w sprawie nałożenia kar pieniężnych wszczętych i niezakończonych do dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wydaniem decyzji ostatecznej stosuje się art. 24 ust. 1a i art. 30 ust. 4 zdanie pierwsze ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. W przypadku gdy ustalono, że nie doszło do uszczuplenia podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, postępowania te umarza się".

Wobec faktu, że decyzja ostateczna w przedmiotowej sprawie wydana została [...]r., powołany przepis znajduje do niej zastosowanie.

Stosownie do art. 24 ust. 1a SENT, w przypadku, gdy towar był przewożony ze składu podatkowego w rozumieniu ustawy z dnia 6 grudnia 2008r. o podatku akcyzowym i podatek akcyzowy oraz należny podatek od towarów i usług zostały wpłacone przez podmiot wysyłający, a ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu i dotyczą zgłoszonych przez podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika danych innych niż dotyczące towaru, z wyjątkiem numeru rejestracyjnego środka transportu, o którym mowa w art. 2 pkt 11 lit. a, odpowiednio na podmiot wysyłający, podmiot odbierający albo przewoźnika nakłada się karę pieniężną w wysokości 2 000 zł.

Z powyższego wynika, że w sytuacji stwierdzenia nieprawidłowości skutkujących obowiązkiem wymierzenia kary administracyjnej, wynosi ona 2 000 zł tylko wówczas, gdy kumulatywnie spełnione są określone w cytowanym przepisie przesłanki, m.in. ujawnione nieprawidłowości są wynikiem oczywistego błędu.

Skarżąca argumentowała, że pomyłka przez nią popełniona ma taki właśnie charakter, bo była skutkiem wadliwego kliknięcia w jedną z możliwości podpowiadanych przez program komputerowy, bezpośrednio sąsiadującą na ekranie z danymi właściwymi. Jednak Sąd podziela stanowisko organów, że w przedmiotowym przypadku nie można mówić o oczywistym błędzie.

Błąd oczywisty to taki, który jest ewidentny, widoczny na pierwszy rzut oka, bez konieczności analizy danej informacji i jej porównania z innymi danymi. Jest to oczywistość analizowana z puntu widzenia odbiorcy informacji, który natychmiast jest w stanie stwierdzić, że informacja jest błędna, a nie jej autora. Innymi słowy jest to błąd nie tyle łatwy do popełnienia, lecz do jego wykrycia. Natomiast towar będący przedmiotem transportu mógł być równie dobrze rzeczywiście załadowany w miejscu wskazanym w formularzu SENT i dane te mogły być prawdziwe. Dopiero ich porównanie z innymi danymi tj. dokumentem przewozu materiałów niebezpiecznych i z oświadczeniem kierowcy pozwoliło ustalić, że informacja ujawniona w SENT nie jest zgodna z rzeczywistym stanem rzeczy. Nie można zatem mówić o oczywistej pomyłce, a raczej o niezgodności materialnej dokumentów ze stanem faktycznym. W takim zaś razie art. 24 ust. 1a ustawy SENT nie może znaleźć zastosowania, a dotyczący tego zarzut skargi (pkt 5) nie jest zasadny.

W sprawie nie może znaleźć zastosowania także art. 30 ust. 1 w zw. z ust. 4 ustawy SENT.

Z zestawienia powołanych przepisów wynika norma prawna, która wskazuje, że w przypadku stwierdzenia w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej albo kontroli celno-skarbowej, o której mowa w art. 54 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, naruszeń podlegających zgodnie z ustawą karze pieniężnej ustalono, że nie doszło do uszczuplenia podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego nie wszczyna się postępowania w sprawie o nałożenia kary pieniężnej.

Z brzmienia powołanych przepisów wynika jednak, że przepis ten znajduje zastosowanie w sytuacji, gdy nieprawidłowości zostały ujawnione po zakończeniu przewozu – w trakcie postępowania podatkowego, kontroli podatkowej etc. i nie dotyczy sytuacji ich stwierdzenia w czasie przewozu. Z tego względu również on nie może znaleźć zastosowania w sprawie.

Organ zadośćuczynił też obowiązkowi zbadania z urzędu czy nie zachodzi możliwość odstąpienia od nałożenia kary przewidziana przez ustawodawcę w art. 24 ust. 3 ustawy SENT uzasadniona ważnym ingresem podatnika lub interesem publicznym.

Zgodnie z powołanym przepisem, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podmiotu wysyłającego, podmiotu odbierającego albo przewoźnika lub interesem publicznym, na wniosek odpowiednio podmiotu wysyłającego, podmiotu odbierającego albo przewoźnika lub z urzędu, organ może odstąpić od nałożenia kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1, z uwzględnieniem art. 26 ust. 3.

W tym zakresie organ odwoławczy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji uznał, że w sprawie nie wystąpił ani ważny interes przewoźnika – takiego interesu skarżąca bowiem nie wykazała - ani interes publiczny.

Odnośnie pojęcia "interesu publicznego" wyjaśnić należy, że trzeba je interpretować uwzględniając zasady konstytucyjne. Zgodnie z art. 84 Konstytucji RP, każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych. Nadto pojęcie to winno być oceniane z uwzględnieniem wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, takich jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie do organów państwa, wyeliminowanie sytuacji, gdy skutkiem zapłaty należności będzie obciążenie Skarbu Państwa kosztami pomocy. Dlatego niedopuszczalne z punktu widzenia interesu publicznego jest przerzucanie odpowiedzialności finansowej wysyłającego na budżet Państwa, a więc pośrednio na wszystkich obywateli za niewypełnienie przez niego swoich ustawowych obowiązków.

Co do pojęcia interesu wysyłającego należy zauważyć, że ma on charakter kwalifikowany – nie jest to po prostu "interes" (jak w przypadku interesu publicznego), lecz "ważny interes". Prowadzi to do wniosku, że pod pojęciem tym nie można kwalifikować naturalnego dążenia zobowiązanego do zminimalizowania obciążeń finansowych (co niewątpliwie wypełnia pojęcie "interesu"), lecz dążenie do ich zminimalizowania spowodowane szczególnymi przyczynami np. zastosowaniem się do błędnego pouczenia ze strony władz skarbowych albo szczególnymi skutkami, przykładowo możliwością wystąpienia następstw dalej idących niż tylko zapłata określonej sumy tytułem kary np. znacznego pogorszenia sytuacji ekonomicznej, groźby niewypłacalności, zachwiania płynności finansowej.

Organy ze swej strony okoliczności takich nie ujawniły, nie wskazała ich też sama strona. Z tego względu organy - analizując przesłanki odstąpienia - w głównej mierze poddały analizie sytuację ekonomiczną strony. Jednak wobec niewykazania szczególnych okoliczności przez samą stronę nie można im z tego tytułu stawiać zarzutu. Faktem jest, że prowadzenie postępowania dowodowego obciąża organ, nie znaczy to jednak, że strona we własnym interesie nie powinna stawiać twierdzeń i zgłaszać dowodów na ich poparcie, zwłaszcza w sytuacji, gdy są one znane tylko jej. Natomiast przepisy wprowadzające wyjątki od zasad ogólnych powinny być interpretowane ściśle.

Dlatego zarzut z pkt. 2 skargi Sąd uznał za nieuzasadniony.

Powyższe prowadzi do wniosku, że zasadne jest stanowisko organu, że w sprawie brak było podstaw do odstąpienia od wymierzenia kary pieniężnej.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów skargi zauważyć należy, że – jak Sąd wyżej wywiódł - postępowanie nie było bezprzedmiotowe, zatem jego umorzenie w oparciu o art. 208 O.p. nie było zasadne, a zarzut skargi tego dotyczący (pkt 1) jest niezasadny.

Analizując zarzut naruszenia zasady proporcjonalności Sąd również się go nie dopatrzył.

Celem ustawy SENT było stworzenie systemu monitorowania przewozu towarów szczególnie wrażliwych, co jest związane z dążeniem do uszczelnienia systemu podatkowego i walką z oszustwami podatkowymi.

Zasada proporcjonalności wywodzona jest z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. Wynika z niej nakaz użycia jedynie takich środków, które są niezbędne dla osiągnięcia konkretnego celu. Oznacza to, że organy państwa mają osiągać cel, który służy społeczeństwu, jak najmniejszym jego oraz poszczególnych jednostek kosztem a surowość kary wymierzonej przez organ administracyjny nie może być nieproporcjonalna do przewinienia, którego kara dotyczy. Z jednej strony niewątpliwie interes adresatów norm prawnych wymaga, aby reakcja Państwa na popełnione przez nich uchybienia była adekwatna do popełnionego uchybienia, innymi słowy aby była do niego proporcjonalna.

Z drugiej jednak nie można wykładać przepisów ustawy w sposób, który prowadziłby do zniweczenia jej celu. Gdyby nałożenie kary pieniężnej w sytuacji faktycznej niezgodności stanu deklarowanego w SENT i rzeczywistego, co wprost wpisuje się w hipotezę przepisu ustawy miało naruszać omawianą zasadę, to oznaczało by to, że cała ustawa ją narusza, a to by przeczyło racjonalności ustawodawcy.

Zdaniem Sądu, aby analizować konkretny stan faktyczny pod kątem naruszenia zasady proporcjonalności muszą zaistnieć dodatkowe przesłanki, które to uzasadniają: np. brak winy po stronie przewoźnika lub jego błąd spowodowany przyczyną zewnętrzną, co w przedmiotowej sprawie nie miało miejsca.

Fakt, że na skarżącą organ czterokrotnie nałożył karę po 10 000 zł sam przez się nie stanowi o naruszeniu tej zasady – co należy podkreślić - w badanej sprawie.

Jak wynika z decyzji złożonych przez stronę jako dowody do akt sądowych, tym samym transportem strona dokonywała czterech przewozów na cztery różne numery SENT. W każdym z tych zgłoszeń popełniła ten sam błąd wadliwie wskazując miejsce załadunku towaru, co nawiasem mówiąc potwierdza stanowisko, że nie był to błąd oczywisty skoro został popełniony czterokrotnie. Jednak decyzje w pozostałych trzech sprawach były późniejsze w stosunku do zaskarżonej, zatem ich ilość nie mogła być badana pod kątem zasady proporcjonalności w tym konkretnym tj. pierwszym postępowaniu.

Ustosunkowując się do twierdzenia strony, że popełniona pomyłka została przez nią skorygowana niezwłocznie po jej ujawnieniu czyli jeszcze w czasie kontroli drogowej Sąd stwierdza, że nie jest to przesłanka do odstąpienia od wymierzenia kary. To na stronie ciąży obowiązek prawidłowego wypełnienia zgłoszenia, a następnie jego aktualizacji, gdyby zmieniły się okoliczności faktyczne, podlegające ujawnieniu w SENT. W sytuacji, gdy kontrola ujawniła już nieprawidłowości, ich korekta nie prowadzi do wstecznej sanacji zgłoszenia. W takim bowiem wypadku również zniweczony byłby cel ustawy SENT. Nie byłoby wszak sensu, aby podmioty zobowiązane wypełniały formularz SENT przed rozpoczęciem przewozu, skoro bez konsekwencji mogłyby to uczynić w sytuacji, gdy przewóz został ujawniony.

Podsumowując, Sąd stwierdził, że zaskarżona decyzja nie narusza prawa. W takim zaś przypadku, skarga podlegała oddaleniu na podstawie art. 151 p.p.s.a.