drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, Dostęp do informacji publicznej, Wójt Gminy, Zobowiązano do dokonania czynności, II SAB/Gd 34/22 - Wyrok WSA w Gdańsku z 2022-06-08, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Gd 34/22 - Wyrok WSA w Gdańsku

Data orzeczenia
2022-06-08 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2022-03-18
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku
Sędziowie
Dariusz Kurkiewicz /przewodniczący/
Magdalena Dobek-Rak
Wojciech Wycichowski /sprawozdawca/
Symbol z opisem
6480
658
Hasła tematyczne
Dostęp do informacji publicznej
Skarżony organ
Wójt Gminy
Treść wyniku
Zobowiązano do dokonania czynności
Powołane przepisy
Dz.U. 2020 poz 2176 art. 13, art. 1 ust. 1
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej - t.j.
Dz.U. 2022 poz 329 art. 149 par 1a, art. 161 par 1 pkt 3
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - t.j.
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Dariusz Kurkiewicz Sędzia WSA Magdalena Dobek-Rak Asesor WSA Wojciech Wycichowski (spr.) po rozpoznaniu w Gdańsku w trybie uproszczonym na posiedzeniu niejawnym w dniu 8 czerwca 2022 r. sprawy ze skargi B. B. na bezczynność Wójta Gminy w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej 1. zobowiązuje Wójta Gminy do rozpoznania wniosku skarżącej B. B. z dnia 7 lutego 2022 r. o udostępnienie informacji publicznej w zakresie pierwszego i drugiego żądania, 2. umarza postępowanie w zakresie zobowiązania Wójta Gminy do udostępnienia informacji publicznej w zakresie trzeciego i czwartego żądania wniosku z dnia 7 lutego 2022 r. 3. stwierdza, że Wójt Gminy dopuścił się bezczynności, 4. stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, 5. zasądza od Wójta Gminy na rzecz skarżącej B. B. kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie

B. B. (dalej: "Wnioskodawczyni", "Strona", "Skarżąca") wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na bezczynność Wójta Gminy (dalej: "Wójt", "Organ") w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

Skargę wniesiono w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych:

Pismem z dnia 7 lutego 2022 r., złożonym drogą elektroniczną, Wnioskodawczyni, na podstawie art. 2 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2020 r., poz. 2176 ze zm.) - dalej: "u.d.i.p.", wystąpiła do Wójta z wnioskiem o udostępnienie informacji w następującym zakresie:

– dokumenty zawierające informacje o wysokości otrzymanych dotacji na zadania własne i zlecone gminy w zakresie świadczenia opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych w latach 2018-2021;

– dokumenty zawierające informacje o wysokości udzielonego dofinansowania do programów zdrowotnych i programów polityki zdrowotnej dotyczących profilaktyki chorób (wraz z ich wskazaniem) w latach 2018-2021;

– dokumenty zawierające ocenę efektów programów polityki zdrowotnej wynikających

z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy w latach 2018-2021;

– potwierdzenia/pisma urzędowe będące świadectwem podejmowanych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy w latach 2018-2021.

Na podstawie art. 14 ust. 1 u.d.i.p. wniesiono o udostępnienie powyższych informacji poprzez przesłanie ich pocztą elektroniczną na podany w piśmie adres mailowy.

Pismem z dnia 7 marca 2022 r. B. B., reprezentowana przez pełnomocnika będącego adwokatem, złożyła skargę na bezczynność Wójta zarzucając Organowi naruszenie:

1) art. 61 ust. 1 Konstytucji RP w zakresie, w jakim przepis ten stanowi podstawę prawa do uzyskiwania informacji publicznej poprzez nieudostępnienie informacji publicznej na wniosek z dnia 7 lutego 2022 r.;

2) art. 10 ust. 1 w zw. z art. 13 ust. 1 u.d.i.p. w zakresie, w jakim z przepisów tych wynika, że informacja nieudostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej jest udostępniana na wniosek bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia złożenia wniosku poprzez brak realizacji wniosku o udostępnienie informacji publicznej polegający na pozostawieniu go bez odpowiedzi - a tym samym braku: 1) decyzji odmownej oraz 2) powiadomienia o okolicznościach wskazujących na brak możliwości udostępnienia tejże informacji zgodnie z wnioskiem.

Stawiając powyższe zarzuty Skarżąca wniosła o zobowiązanie Organu do załatwienia wniosku o udostępnienie informacji publicznej, przeprowadzenie dowodów

z dokumentów wskazanych w skardze i zasądzenie od Organu kosztów postępowania,

w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi wskazano, że w dniu 7 lutego 2022 r., za pośrednictwem poczty elektronicznej, złożono wniosek o udostępnienie informacji publicznej, jednakże pomimo upływu czternastodniowego terminu do udostępnienia przedmiotowej informacji (art. 13 ust. 1 u.d.i.p.) Organ nie udzielił jakiejkolwiek odpowiedzi. Wójt nie skorzystał również z możliwości opóźnienia terminu udostępnienia informacji, co zgodnie z art. 13

ust. 2 u.d.i.p. jest dopuszczalne pod rygorem powiadomienia wnioskodawcy (w terminie 14 dni od złożenia wniosku) o powodach tegoż opóźnienia wraz ze wskazaniem terminu przekazania informacji (nie dłuższego niż 2 miesiące od złożenia wniosku).

Wskazano również, że Organ: 1) nie zawiadomił Wnioskodawczyni o braku możliwości udostępniania informacji zgodnie z wnioskiem, przez wzgląd na brak dyspozycji odpowiednimi środkami technicznymi, 2) nie wskazał na konieczność uiszczenia opłaty na poczet kosztów związanych udostępnieniem informacji (związanych z przekształceniem

w formę wskazaną we wniosku lub też wynikających z wnioskowanego sposobu przekazania) oraz 3) nie wskazał zaleceń zmiany wniosku co do sposobu lub formy przekazania informacji publicznej, przez co należy twierdzić, że te okoliczności nie wystąpiły. Zdaniem strony skarżącej pozostawienie wniosku o udzielenie informacji publicznej bez odpowiedzi jednoznacznie wskazuje na bezczynność podmiotu.

W odpowiedzi na skargę Wójt wniósł o umorzenie postępowania, z uwagi na uwzględnienie skargi Skarżącej, poprzez rozpoznanie jej wniosku z dnia 7 lutego 2022 r.

w zakresie udzielenia dostępu do informacji publicznej, co nastąpiło wprawdzie

z naruszeniem prawa, ale którego charakter nie był rażący.

Organ przyznał, że w dniu 8 lutego 2022 r. do Urzędu Gminy, za pośrednictwem poczty elektronicznej, wpłynął wniosek Skarżącej o udostępnienie informacji publicznej. Natomiast w dniu 11 marca 2022 r. Wójt otrzymał skargę na swoją bezczynność. W związku z tym pismem z dnia 14 marca 2022 r. udzielił odpowiedzi na wniosek o udostępnienie informacji publicznej Skarżącej, co w ocenie Organu nie stanowiło rażącego naruszenia prawa. Wskazano, że przedmiotowe pismo stanowi "dokument zawierający informację" we wnioskowanym przez Skarżącą zakresie, które przesłano do Skarżącej, zgodnie z jej żądaniem, na adres jej poczty elektronicznej. Tym samym Wójt, stosownie do art. 54 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo

o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r., poz. 329) - dalej: "P.p.s.a.", dokonał w zakresie swojej właściwości uwzględnienia skargi w całości, co nastąpiło co prawda z naruszeniem prawa, ale którego charakter nie był rażący.

Mając powyższe na uwadze, tj. uwzględnienie skargi Skarżącej w zakresie swojej właściwości (udostępnienie Skarżącej informacji publicznej we wnioskowanym zakresie) Wójt wniósł o umorzenie postępowania jako bezprzedmiotowego, jednocześnie wnosząc

o nieuwzględnianie wniosku pełnomocnika Skarżącej w zakresie zasądzenia od Organu kosztów postępowania obejmujących "koszty zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych".

W piśmie procesowym z dnia 10 kwietnia 2022 r., stanowiącym replikę na odpowiedź na skargę, Skarżąca wniosła o zobowiązanie Organu do udzielenia odpowiedzi na swój wniosek w zakresie pkt 1, 2 i 3, procedowanie sprawy w zakresie ustalenia,

że Organ dopuścił się bezczynności i ustalenia jej charakteru, przeprowadzenie dowodów z dokumentów wskazanych w skardze, odpowiedzi na skargę oraz w niniejszym piśmie, zasądzenie od Organu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wedle norm przepisanych.

W uzasadnieniu podniesiono, że otrzymana od Organu informacja nie stanowi odpowiedzi na wniosek z dnia 7 lutego 2022 r. oraz nie wskazuje informacji, czy Organ dopuścił się bezczynności i czy miała ona miejsce z rażącym naruszeniem prawa, zatem zastosowanie instytucji wskazanej w art. 54 § 3 P.p.s.a. nie jest w takim wypadku możliwe. Zdaniem strony skarżącej wyliczenie kwot nie stanowi odpowiedzi na wniosek, w którym proszono o dokumenty oraz potwierdzenia/pisma urzędowe. Odpowiedź Organu zawierająca przesłanie informacji wybranych z całych dokumentów oraz materiałów źródłowych przez Organ nie stanowi zatem odpowiedzi na wniosek Skarżącej - trudno bowiem ustalić, czy Organ podał wszystkie informacje zawarte w dokumentach, czy też nie. Takie zachowanie nie stanowi zatem autokontroli działania Organu w przedmiocie skargi, skoro Organ nie odpowiedział zgodnie z żądaniem Wnioskodawczyni.

Skarżąca zwróciła uwagę, że na podstawie art. 12 ust. 2 i kolejnych przepisów ustawy z dnia z dnia 11 września 2015 r. o zdrowiu publicznym (Dz. U. z 2021 r., poz. 1956 ze zm.) - dalej: "ustawa o zdrowiu publicznym", jednostki samorządu terytorialnego przekazują właściwemu wojewodzie, do dnia 31 marca każdego roku, roczną informację

o zrealizowanych lub podjętych w ubiegłym roku zadaniach z zakresu zdrowia publicznego. W ocenie Strony nie sposób zatem uznać, że gmina nie posiada dokumentów w zakresie oceny efektów programów polityki zdrowotnej, skoro obowiązek ich przekazywania

i sporządzania nakłada na nie ustawa, tym bardziej że informacje te podlegają ocenie wojewody, a dalej przekazywane są w ramach Narodowego Programu Zdrowia. Jednocześnie przekazywanie takich informacji i sposobu ich przekazania wynika

z rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie rocznej informacji

o zrealizowanych lub podjętych zadaniach z zakresu zdrowia publicznego

(Dz. U. z 2016 r., poz. 2216).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku zważył, co następuje:

Na wstępie rozważań należy wskazać, że zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia

25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. z 2021 r., poz. 137) sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności

z prawem.

Z kolei przepis art. 3 § 2 P.p.s.a. stanowi, że kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4 lub przewlekłe prowadzenie postępowania w przypadku określonym w pkt 4a (pkt 8) oraz bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania w sprawach dotyczących innych niż określone w pkt 1-3 aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa podjętych

w ramach postępowania administracyjnego określonego w ustawie z dnia 14 czerwca

1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego oraz postępowań określonych

w działach IV, V i VI ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa oraz postępowań, do których mają zastosowanie przepisy powołanych ustaw (pkt 9).

Należy również wskazać, że w myśl art. 119 pkt 4 P.p.s.a. sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania.

W sprawie będącej przedmiotem niniejszej skargi B. B. zwalcza bezczynność Wójta Gminy w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że w sprawach o udostępnienie informacji publicznej skarga na bezczynność przysługuje zarówno w przypadku braku reakcji podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji, wymaganego ustawą o dostępie do informacji publicznej, jak i wówczas, gdy podmiot ten błędnie stwierdza, że żądana informacja nie stanowi informacji publicznej lub nie podlega udostępnieniu na zasadach wskazanej ustawy.

Oceniając, czy adresat żądania o udostępnienie informacji publicznej pozostaje

w bezczynności należy wziąć pod uwagę, że na gruncie przepisów u.d.i.p. realizacja "prawa dostępu do informacji publicznej" w przewidzianych ustawą formach (art. 2 ust. 1

w zw. z art. 3 ust. 1 pkt 1-3) wymaga jednoczesnego zaistnienia trzech pozytywnych przesłanek. Po pierwsze, przedmiotem żądania musi być informacja mająca charakter publiczny w rozumieniu art. 1 ust. 1 u.d.i.p., po drugie adresatem żądania musi być podmiot zobowiązany do jej udzielenia, określony w art. 4 ust. 1 lub 2 u.d.i.p., i po trzecie, żądana informacja musi znajdować się w posiadaniu podmiotu, do którego zwrócono się

o jej udzielenie (art. 4 ust. 3 u.d.i.p.).

W rozpoznawanej sprawie adresatem wniosku był wójt gminy.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p. obowiązane do udostępniania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne,

w szczególności organy władzy publicznej. W piśmiennictwie przyjmuje się, że organami władzy publicznej w rozumieniu tego przepisu są też organy samorządu terytorialnego,

a więc organy gminy, powiatu i województwa (zob. I. Kamińska, M. Rozbicka-Ostrowska, Ustawa o dostępie do informacji publicznej. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer, Warszawa 2016 r., s. 94). Ustawodawca odnosi się do władzy publicznej wskazując na pewne generalne powinności, czy uprawnienia. Natomiast wtedy, gdy chodzi

o konkretyzację tych powinności i uprawnień, wskazuje na organy, które mają realizować określone obowiązki i uprawnienia (zob. M. Jaśkowska, Dostęp do informacji publicznych w świetle orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, Toruń 2002, s. 42 i 44).

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.) - dalej: "u.s.g.", zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ochrony zdrowia.

Z przepisów art. 12 ustawy o zdrowiu publicznym wynika z kolei, że jednostki samorządu terytorialnego przekazują właściwemu wojewodzie, do dnia 31 marca każdego roku, roczną informację o zrealizowanych lub podjętych w ubiegłym roku zadaniach

z zakresu zdrowia publicznego (ust. 2). Informacja ta zawiera: określenie odpowiednio organu sporządzającego informację lub ją przekazującego; wskazanie realizowanego celu operacyjnego NPZ dla podjętych lub zrealizowanych zadań z zakresu zdrowia publicznego, jeżeli dotyczy; opis zadań z zakresu zdrowia publicznego zrealizowanych lub podjętych

w ubiegłym roku; wskazanie źródeł i wysokości finansowania zadań zrealizowanych lub podjętych w ubiegłym roku; inne informacje uznane przez dany organ za istotne w zakresie zadań podjętych w ubiegłym roku (ust. 7).

Z przytoczonych powyżej regulacji wynika, że niewątpliwie gmina jest podmiotem publicznym, gdyż wykonuje zadania publiczne w zakresie ochrony zdrowia, jak również dysponuje majątkiem publicznym. Tym samym kierujący bieżącymi sprawami gminy oraz reprezentujący ją na zewnątrz wójt (art. 31 u.s.g.) jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej jako organ władzy publicznej w rozumieniu art. 4 ust. 1 u.d.i.p., o ile ma ona charakter informacji publicznej.

Nie było też w sprawie kwestionowane, jak również wątpliwości w tym zakresie nie powziął Sąd, że żądane przez Stronę informacje stanowią informację publiczną

w rozumieniu przepisów u.d.i.p. Stosownie bowiem do art. 1 ust. 1 tej ustawy informacją publiczną jest każda informacja o sprawach publicznych, w szczególności o sprawach wymienionych w jej art. 6. Informacją publiczną jest każda wiadomość wytworzona lub odnoszona do władz publicznych, a także wytworzona lub odnoszona do innych podmiotów wykonujących funkcje publiczne w zakresie wykonywania przez nie zadań władzy publicznej i gospodarowania mieniem komunalnym lub mieniem Skarbu Państwa. W ocenie Sądu złożony przez Skarżącą wniosek o udostępnienie dokumentów zawierających informacje o szczególnych formach udzielania i świadczenia zadań

z zakresu opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych stanowi niewątpliwie wniosek o udostępnienie informacji publicznej.

W świetle dotychczasowych rozważań Wójt powinien był załatwić przedmiotowy wniosek w trybie i terminie przewidzianym w u.d.i.p. Stosownie do przepisów tej ustawy, udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku (art. 13 ust. 1), w sposób i w formie zgodnej z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób w formie określonych we wniosku (art. 14 ust. 1). Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona

w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia

w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Z kolei zgodnie

z art. 16 ust. 1 u.d.i.p. organ władzy publicznej może odmówić udostępnienia informacji publicznej oraz umorzyć postępowanie o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2, co następuje w drodze decyzji.

W niniejszej sprawie należało ustalić, czy Organ pozostawał w bezczynności

w udostępnieniu żądanej informacji od momentu przesłania mu przez Skarżącą drogą elektroniczną wniosku w dniu 7 lutego 2022 r., albowiem wniosku tego we wskazanym dniu nie otrzymał, a zapoznał się z jego treścią dopiero wraz z doręczeniem mu skargi na bezczynność.

Jak wynika z akt sprawy, wniosek Skarżącej został przesłany pocztą elektroniczną (e-mailem) w dniu 7 lutego 2022 r. na adres mailowy wskazany na stronie internetowej Gminy jako adres do korespondencji. Do akt sprawy przedłożono wydruk z poczty elektronicznej Skarżącej potwierdzający wskazaną wysyłkę. Przy czym, jak wynika z tego wydruku, mail obejmujący wniosek Skarżącej wpłynął na skrzynkę Organu pod adres [...] w dniu 7 lutego 2022 r. W odpowiedzi na skargę Wójt przyznał tę okoliczność.

W tym miejscu należy podkreślić, że postępowanie w przedmiocie udzielenia informacji publicznej jest postępowaniem odformalizowanym, a u.d.i.p. nie wskazuje jakichkolwiek wymagań formalnych wniosku, poza koniecznością utrwalenia go w formie pisemnej. Zgodnie z art. 10 ust. 1 u.d.i.p. informacja publiczna, która nie została udostępniona w Biuletynie Informacji Publicznej lub portalu danych, jest udostępniana na wniosek. Ugruntowane orzecznictwo sądów administracyjnych nakazuje za wniosek pisemny uznawać również przesłanie zapytania pocztą elektroniczną (e-mail) i to nawet wówczas, gdy do jego autoryzacji nie zostanie użyty podpis elektroniczny (zob. wyroki NSA: z dnia 16 kwietnia 2019 r. sygn. akt I OSK 88/18, z dnia 9 listopada 2018 r. sygn. akt I OSK 283/17, z dnia 14 kwietnia 2017 r. sygn. akt I OSK 2154/16, i z dnia 16 marca

2009 r. sygn. akt I OSK 1277/08, wszystkie przywołane w niniejszym uzasadnieniu wyroki są dostępne na stronie: orzeczenia.nsa.gov.pl).

Osoba kierująca wniosek drogą elektroniczną, nieposługująca się podpisem elektronicznym, może przedstawić jedynie komputerowy wydruk świadczący o tym,

że wniosek został skierowany do określonego adresata (tak NSA w wyroku z dnia

5 grudnia 2017 r. sygn. akt I OSK 750/17). W takiej sytuacji ryzyko nieodebrania, czy też nieodczytania przez organ wysłanego do niego przy użyciu poczty elektronicznej wniosku, skierowanego na oficjalnie podany adres poczty elektronicznej organu, obciąża ten organ, a nie skarżącego (por. wyrok NSA z dnia 19 maja 2017 r. sygn. akt I OSK 2589/15).

Z orzecznictwa sądowego wynika w istocie domniemanie, że jeżeli wiadomość została prawidłowo nadana na oficjalny adres poczty elektronicznej organu, to dotarła ona do adresata. Potwierdzenie faktu wysłania wiadomości pozwala przenieść ciężar dowodu,

że wniosek nie został doręczony, na organ administracji, na którego adres poczty elektronicznej skierowany został wniosek. Zwraca się przy tym uwagę, że odmienne zapatrywanie prowadziłoby w praktyce do sytuacji, w której prawo do wnioskowania

o informację publiczną za pomocą poczty elektronicznej byłoby iluzoryczne, a jego skuteczność zależna od arbitralnej woli organu. Godziłoby to również w regulacje konstytucyjne, wymagające zapewnienia sprawności działania władz publicznych (preambuła Konstytucji), jak też dostępność informacji publicznej - art. 61 ust. 1 Konstytucji RP (por. wyroki NSA: z dnia 13 grudnia 2019 r. sygn. akt I OSK 1890/18 i z dnia 31 marca 2019 r. sygn. akt I OSK 708/17).

Wobec prawnej dopuszczalności wnoszenia podań drogą elektroniczną do obowiązków organów administracji publicznej należy zapewnienie prawidłowego funkcjonowania systemów służących do komunikacji z tymi organami. W szczególności do obowiązków tych organów należy taka konfiguracja poczty elektronicznej, w tym filtrów antyspamowych, oraz takie zorganizowanie obsługi technicznej poczty elektronicznej organu, aby zapewnić bezproblemowy i niezwłoczny odbiór przesyłanych na wskazany przez niego adres podań (zob. postanowienia NSA: z dnia 10 września 2015 r. sygn. akt

I OSK 1968/15 i z dnia 3 listopada 2015 r. sygn. akt I OSK 1940/15). Skutki trudności, błędów, czy nieprawidłowości w zakresie kształtowania i obsługiwania przez organy administracji publicznej oficjalnych systemów służących do komunikacji z tymi organami (np. poczty elektronicznej, systemu ePUAP) nie mogą być przerzucane na korzystających z tych systemów obywateli (tak NSA w postanowieniu z dnia 5 listopada 2015 r. sygn. akt

I OZ 1414/15 i wyroku z dnia 16 lutego 2016 r. sygn. akt I OSK 2186/14).

W ocenie Sądu jeżeli na oficjalnej stronie internetowej Organu wskazano adres do komunikacji elektronicznej z tym podmiotem, to wszelkie konsekwencje nieprawidłowości

w funkcjonowaniu poczty elektronicznej obciążają ten podmiot. Jak już wyżej wskazano to na organie administracji publicznej spoczywa obowiązek zorganizowania komunikacji elektronicznej z obywatelami w taki sposób, aby umożliwić im pewny i bezproblemowy kontakt z organem. Skoro zatem Skarżąca wysłała wniosek prawidłowo na adres podany przez Organ na jego oficjalnej stronie internetowej, co potwierdza kopia wydruku z poczty elektronicznej, a Wójt tych okoliczności nie kwestionuje, to Organ był zobowiązany do rozpoznania wniosku w terminach przewidzianych w u.d.i.p.

Należy podkreślić, że celem skargi na bezczynność organu administracji publicznej jest zwalczanie braku działania (zwłoki) w załatwianiu sprawy administracyjnej. Przy badaniu zasadności takiej skargi Sąd bierze pod uwagę stan sprawy istniejący

w chwili zamknięcia rozprawy. Skarga na bezczynność organu ma bowiem na celu przede wszystkim wymuszenie na organie administracji załatwienie sprawy.

Jak wynika z akt sprawy do dnia wniesienia skargi Skarżąca nie uzyskała żądanych informacji, jednakże do odpowiedzi na skargę (doręczonej pełnomocnikowi Strony) Wójt dołączył pismo z dnia 14 marca 2022 r., stanowiące - w ocenie Organu - odpowiedź na wniosek Skarżącej z dnia 7 lutego 2022 r. o udzielenie informacji publicznej.

Sąd podziela stanowisko strony skarżącej, że otrzymana od Wójta w ww. piśmie informacja nie stanowi pełnej odpowiedzi na wniosek z dnia 7 lutego 2022 r. Należy bowiem zwrócić uwagę, że we wniosku o udostępnienie informacji publicznej Skarżąca wnosiła o "dokumenty zawierające informacje", a nie o informacje wynikające z tych dokumentów. Zdaniem Sądu odpowiedź Organu zawierająca przesłanie wybranych informacji z dokumentów oraz materiałów źródłowych nie stanowi odpowiedzi na wniosek Skarżącej, trudno bowiem ustalić, czy Wójt podał wszystkie informacje zawarte w tych dokumentach. Z tych względów Sąd zobowiązał Organ do rozpoznania wniosku Skarżącej z dnia 7 lutego 2022 r. o udostępnienie informacji publicznej w zakresie pierwszego

i drugiego żądania, o czym orzeczono w punkcie 1 wyroku.

Natomiast w odniesieniu do żądania trzeciego i czwartego Wójt udzielił wnioskowanej informacji podając w piśmie z dnia 14 marca 2022 r., że nie posiada dokumentów zawierających ocenę efektów programów polityki zdrowotnej wynikających

z rozpoznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy w latach

2018-2021 oraz nie posiada potwierdzeń/pism urzędowych będących świadectwem podejmowanych działań wynikających z rozeznanych potrzeb zdrowotnych i stanu zdrowia mieszkańców gminy w latach 2018-2021.

Sytuacja procesowa w niniejszej sprawie ukształtowała się więc w ten sposób, że po wniesieniu skargi na bezczynność Wójt częściowo udostępnił wnioskowaną informację. Biorąc pod uwagę, że przed rozpoznaniem skargi Organ załatwił wniosek Skarżącej

w zakresie trzeciego i czwartego żądania (w przewidzianej przepisami u.d.i.p. formie), bowiem poinformował o nie posiadaniu wnioskowanych dokumentów, potwierdzeń i pism urzędowych, to niniejsze postępowanie sądowe w zakresie zobowiązania Organu do rozpatrzenia wniosku Skarżącej w zakresie trzeciego i czwartego żądania podlegało umorzeniu jako bezprzedmiotowe z uwagi na brak możliwości zastosowania przez Sąd trybu przewidzianego w art. 149 § 1 pkt 1 P.p.s.a.

Zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów NSA z dnia 26 listopada 2008 r.

sygn. akt I OPS 6/08 (ONSAiWSA 2009/4/63) art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a. ma zastosowanie także w przypadku, gdy po wniesieniu skargi na bezczynność organu - w sprawach określonych w art. 3 § 2 pkt 1-4a P.p.s.a. - organ wyda akt lub dokona czynności z zakresu administracji publicznej dotyczących uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, co do których pozostawał w bezczynności. Zatem mimo tego, że w dniu wniesienia skargi Organ pozostawał w bezczynności, wobec częściowego udostępnienia informacji przed rozpoznaniem skargi zdezaktualizowała się przesłanka wydania orzeczenia na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 P.p.s.a., tj. nakazania Organowi załatwienia wniosku

w zakresie trzeciego i czwartego żądania. Wobec tego Sąd, na podstawie art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a., orzekł o umorzeniu postępowania w zakresie zobowiązania Wójta do udostępnienia informacji publicznej w zakresie trzeciego i czwartego żądania wniosku

z dnia 7 lutego 2022 r. (pkt 2 wyroku).

Stwierdzając, że w niniejszej sprawie doszło jednak do bezczynności Wójta Sąd uznał, że nie miała ona miejsca z rażącym naruszeniem prawa.

Ze względu na to, że ustawodawca nie zdefiniował kryteriów stanu rażącego naruszenia prawa, dokonanie kwalifikacji bezczynności lub przewlekłości pozostawiono uznaniu sądu orzekającego. Uznanie to zaś cechuje brak sztywnych ram wartościowania danego stanu rzeczy, opiera się ono na analizie całokształtu okoliczności sprawy, przy uwzględnieniu pewnych wskazań ustawowych, zasad doświadczenia życiowego

i zawodowego. Taka kwalifikacja będzie więc zasadna, gdy stan bezczynności jest oczywisty, uporczywy i nie daje się pogodzić z regułami demokratycznego państwa prawa (zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 3 lutego 2021 r. sygn. akt II SAB/Gd 107/20). Na tę ocenę rzutuje z kolei m.in. kilkukrotne przekroczenie ustawowego terminu na przeprowadzenie postępowania oraz podejmowanie czynności nieefektywnych i ewidentna "zła wola" organu w zakresie realizacji swoich ustawowych obowiązków (zob. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 8 września 2021 r. sygn. akt II SAB/Gd 112/20). Rażącym naruszeniem prawa, w rozumieniu art. 149 § 1a P.p.s.a., jest zatem stan, w którym bez żadnej wątpliwości i wahań oraz bez potrzeby odwoływania się do szczegółowej oceny okoliczności sprawy można stwierdzić, że naruszono prawo w sposób oczywisty. Oceniając, czy naruszenie prawa jest rażące, należy uwzględnić nie tylko proste zestawienie terminów rozpoczęcia postępowania i jego zakończenia, względnie braku zakończenia, lecz także warunkowane okolicznościami materialnoprawnymi sprawy czynności, jakie powinien podjąć organ dążąc do merytorycznego rozstrzygnięcia konkretnej sprawy. W piśmiennictwie wskazuje się, że rażącym naruszeniem prawa jest naruszenie ciężkie, które nosi cechy oczywistej i wyraźnej sprzeczności z obowiązującym prawem, niepozwalające na zaakceptowanie w demokratycznym państwie prawa

i wywołujące dotkliwe skutki społeczne lub indywidualne (zob. B. Adamiak i J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1998, s. 808-812).

Z opisaną wyżej sytuacją nie mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Zdaniem Sądu braku udostępnienia w terminie wnioskowanej informacji nie można oceniać jako przejawu złej woli Organu, ale braku właściwej koordynacji pracy w kierowanym przez Wójta urzędzie gminy, przez co nie odczytano wiadomości przesłanej drogą elektronicznej. Ponadto należy wskazać, że Wójt udzielił odpowiedzi na wniosek Skarżącej niezwłocznie po otrzymaniu skargi. Tym samym, opóźnienie w rozpoznaniu wniosku nie nosiło cech lekceważącego traktowania obowiązków wynikających z u.d.i.p. Ponadto, przekroczenie terminu do udzielenia odpowiedzi nie było rażąco nadmierne.

Z uwagi na to, że jedynym powodem niezałatwienia wniosku Skarżącej w terminie wskazanym w art. 13 u.d.i.p. były opisane wyżej zaniedbania w zakresie obsługi poczty elektronicznej Organu, Sąd, na podstawie art. 149 § 1a P.p.s.a., orzekł jak punkcie

4 wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono w pkt 5 wyroku na podstawie art. 200, art. 205 § 2 i art. 209 P.p.s.a. oraz § 14 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości

z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r., poz. 1800 ze zm.), zasądzając od Wójta na rzecz strony skarżącej kwotę 597 zł, na którą składa się uiszczony wpis sądowy od skargi w kwocie 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 480 zł i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.[pic]



Powered by SoftProdukt