drukuj    zapisz    Powrót do listy

6460 Znaki towarowe, Własność przemysłowa, Urząd Patentowy RP, Oddalono skargę, VI SA/Wa 2177/12 - Wyrok WSA w Warszawie z 2013-04-15, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

VI SA/Wa 2177/12 - Wyrok WSA w Warszawie

Data orzeczenia
2013-04-15 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2012-10-23
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
Sędziowie
Izabela Głowacka-Klimas /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6460 Znaki towarowe
Hasła tematyczne
Własność przemysłowa
Sygn. powiązane
II GSK 2037/13 - Wyrok NSA z 2015-01-21
Skarżony organ
Urząd Patentowy RP
Treść wyniku
Oddalono skargę
Powołane przepisy
Dz.U. 2003 nr 119 poz 1117 art. art. 131 ust. 1 pkt 1, 132 ust. 2 pkt 2, 166 ust. 1, 169 ust. 1, 2 i 6, 246 ust. 1 i 2
Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej
Sentencja

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Piotr Borowiecki Sędzia WSA Małgorzata Grzelak Protokolant ref. staż. Katarzyna Skurzyńska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 kwietnia 2013 r. sprawy ze skarg F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. i L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej z dnia [...] lutego 2012 r. nr [...] w przedmiocie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA [...] i unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA [...] [...] oddala skargi

Uzasadnienie

Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej decyzją z dnia [...] lutego 2012 r., działając na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2, art. 166, art. 169 ust. 1 pkt 1, ust. 2 i ust. 6 oraz art. 246 i art. 247 ust. 2 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. - Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm., cytowanej dalej jako "p.w.p."), po rozpoznaniu spraw z wniosku L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. przeciwko F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] ([...]) oraz o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr [...] udzielonego na rzecz L. Sp. z o.o. z siedzibą w K., na skutek sprzeciwu F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. ([...]), orzekł w następujący sposób, a mianowicie:

1. stwierdził wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej z dniem [...] listopada 2002 r.;

2. unieważnił prawo ochronne na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr

[...] w części dotyczącej antyseptyków, balsamów do celów leczniczych, biologicznych preparatów do celów medycznych, enzymów dla celów farmaceutycznych, enzymów dla celów medycznych, herbaty z ziół, maści leczniczych do celów farmaceutycznych, preparatów z mikroelementami dla ludzi i zwierząt, nalewek do celów leczniczych, napojów dietetycznych do celów leczniczych, olejów do celów leczniczych, środków przeciwbólowych, środków przeczyszczających, preparatów witaminowych, wyciągów dla celów leczniczych, ziół leczniczych, cukierków do celów leczniczych, syropów do użytku medycznego, żywności dietetycznej do celów leczniczych, żelatyny do celów medycznych;

3. w pozostałej części wniosek o unieważnienie oddalił;

4. przyznał L. Sp. z o.o.

z siedzibą w K. od F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. kwotę 1900 złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania w sprawie [...];

5. zniósł wzajemnie koszty między stronami w sprawie [...].

Do wydania powyższej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.

W dniu [...] czerwca 2008 r. do Urzędu Patentowego wpłynął sprzeciw Farmina Sp. z o.o. z siedzibą w K., wobec decyzji Urzędu z dnia [...] maja 2007 r. o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr [...] na rzecz L. Sp. z o.o. z siedzibą w K.. Powyższy znak przeznaczony został do oznaczania następujących towarów zawartych w klasach 3 i 5 klasyfikacji nicejskiej: kremy do wybielania skóry, preparaty kosmetyczne do pielęgnacji skóry, ekstrakty kwiatowe do perfum, esencje eteryczne, esencje miętowe, dezodoranty do użytku osobistego, kosmetyki, zestawy kosmetyków, lakiery do paznokci, lotony do włosów, mydła, mydła kosmetyczne, maści do celów kosmetycznych, olejki do celów kosmetycznych, olejki do celów perfumeryjnych, soda krystaliczna do czyszczenia, sole kąpielowe do celów innych niż lecznicze, szampony, szminki, środki do czyszczenia zębów, środki do prania, talk kosmetyczny, terpentyna, tłuszcze do celów kosmetycznych, wazelina kosmetyczna, pasty, proszki i płyny do zębów, perfumy, woda kolońska, woda toaletowa, woda zapachowa, wywabiacze plam; antyseptyki, balsamy dla celów leczniczych, biologiczne preparaty do celów medycznych, enzymy dla celów farmaceutycznych, enzymy dla celów medycznych, herbata z ziół, sole do kąpieli, maści lecznicze do celów farmaceutycznych, preparaty z mikroelementami dla ludzi

i zwierząt, nalewki dla celów leczniczych, napoje dietetyczne dla celów leczniczych, oleje dla celów leczniczych, pokarm dla niemowląt, środki przeciwbólowe, środki przeczyszczające, preparaty witaminowe, wyciągi dla celów leczniczych, zioła lecznicze, cukierki dla celów leczniczych, mleko w proszku dla dzieci, środki grzybobójcze, środki dezynfekcyjne dla celów higienicznych, syropy do użytku medycznego, żywność dietetyczna dla celów leczniczych, żelatyna dla celów medycznych.

W uzasadnieniu wnosząca sprzeciw podniosła, że sporny znak towarowy jest podobny do znaku towarowego zarejestrowanego na jego rzecz, a mianowicie znaku FARMINA o nr [...] w takim stopniu, że zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd. Stwierdziła, że porównywane w sprawie znaki towarowe przeznaczone zostały do oznaczania towarów zawartych w klasach 3 i 5 klasyfikacji nicejskiej, a ich przeznaczenie, funkcja oraz krąg nabywców przesądza o ich jednorodzajowości. Wnosząca sprzeciw dokonała analizy podobieństwa znaków towarowych przywołując ogólne zasady tej oceny oraz wskazał na podobieństwo znaków towarowych w szczególności na płaszczyźnie fonetycznej. W ocenie wnoszącej sprzeciw fakt umieszczenia w spornym znaku towarowym nazwiska właściciela firmy pozostaje bez wpływu na ogólne wrażenie podnoszonego podobieństwa. Jako podstawę prawną sprzeciwu wskazano art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. oraz art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Uprawniony do spornego znaku towarowego w piśmie z dnia [...] listopada 2008 r. nie zgodził się z zarzutami wnoszącego sprzeciw i uznał zawarte w sprzeciwie twierdzenia za bezzasadne. Uprawniony przyznał, że porównywane w sprawie znaki towarowe przeznaczone zostały do oznaczania takich samych towarów. Zaznaczył jednak, że fakt ten nie decyduje jeszcze o ryzyku konfuzji. Uprawniony również przywołał zasady oceny podobieństwa znaków towarowych i wskazał, że porównywane znaki towarowe różnią się na płaszczyźnie fonetycznej, gdyż są zupełnie inaczej wymawiane. Zdaniem uprawnionego znaki te różnią się także na innych płaszczyznach oceny, a o istniejących różnicach decydują m.in. graficzne elementy znaku spornego. Podkreślił, że znak towarowy słowno-graficzny FARMONA, w którym wkomponowano nazwisko "Waliczek", sprawia na odbiorcy inne wrażenie niż samo, odosobnione słowo, jakim jest przeciwstawiony znak słowny FARMINA. Uprawniony stwierdził także, że ryzyko skojarzenia znaków nie wystarcza dla wykazania ryzyka konfuzji. Natomiast skoro przyjmuje się, że przeciętny odbiorca posiada określony zasób informacji o otaczającej go rzeczywistości i potrafi to wykorzystać dokonując świadomej analizy przekazów rynkowych, to będzie on w stanie ocenić, że przywołane oznaczenia pochodzą od różnych przedsiębiorstw.

Na rozprawie w dniu 28 października 2009 r. wnosząca sprzeciw rozszerzyła podstawę prawną sprzeciwu o art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. Podniosła mianowicie, że sporny znak towarowy został zgłoszony w złej wierze. Uzasadniając powyższy zarzut stwierdziła, że uprawniony wiedział o istnieniu znaku FARMINA, a mimo to dokonał zgłoszenia spornego znaku towarowego do Urzędu Patentowego. Nadmieniła, że uprawnionemu nie udało się zarejestrować znaku słownego FARMONA, dlatego też dokonał zgłoszenia znaku słowno-graficznego FARMONA Waliczek. Zdaniem wnoszącej sprzeciw, drugi człon spornego znaku jest mało widoczny i stanowi nazwisko, przez co element ten nie eliminuje kolizji. W ocenie wnoszącej sprzeciw konfuzyjne podobieństwo nazw FARMINA oraz FARMONA, które powoduje możliwość wprowadzenia w błąd co do tożsamości firmy, nie może być kwestionowane. Do akt dołączono dowody na okoliczność pomyłek powyższych nazw oraz przykładowe wizerunki opakowań uprawnionego, na których widnieje sporny znak towarowy.

Uprawniony do spornego znaku towarowego FARMONA Waliczek wskazał na różnice istniejące między porównywanymi znakami towarowymi oraz podniósł, że przedrostek farm - jest opisowy. Uprawniony wskazując na cechy przeciętnego odbiorcy stwierdził, że odbiorca taki nie pomyli ocenianych w sprawie znaków towarowych.

Uprawniony w piśmie z dnia [...] stycznia 2010 r. podniósł zarzut nieużywania znaku towarowego FARMINA o nr [...] i wniósł o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na ten znak towarowy w części dotyczącej towarów zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej. Uprawniony wniósł o rozpoznanie zarzutu nieużywania ww. znaku towarowego łącznie z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek zgodnie z art. 166 ust. 2 p.w.p.

W dniu [...] stycznia 2010 r. do Urzędu Patentowego wpłynął wniosek L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr

[...] udzielonego na rzecz F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej. Sprawie został nadany numer [...]. W uzasadnieniu, w ślad za pismem z dnia [...] stycznia 2010 r., podniesiono, że uprawniony do znaku towarowego FARMINA nie używa i nie używał go w sposób rzeczywisty dla wskazanych towarów. Tym samym, w ocenie L., przedmiotowy wniosek rozpatrywany łącznie z wnioskiem o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek zasługuje na uwzględnienie.

L. Sp. z o.o. w piśmie z dnia [...] maja 2010 r. wycofało wszystkie dotychczasowe twierdzenia złożone przez dotychczasowego pełnomocnika w sprawie [...] oraz wniosło o nieuwzględnienie materiałów złożonych przez tego pełnomocnika jako dowodów w sprawie. W szczególności wniesiono o nieuwzględnienie wyników badań, które w ocenie strony nie dotyczyły analizowanych w niniejszym postępowaniu znaków towarowych.

W dalszej kolejności podniesiono, że strony postępowania działają w innych branżach. Uprawniony do spornego znaku towarowego FARMONA Waliczek zajmuje się produkcją kosmetyków naturalnych oferując serie kosmetyków do pielęgnacji ciała, twarzy i włosów, a także profesjonalne kosmetyki przeznaczone do gabinetów kosmetycznych oraz ośrodków SPA. Natomiast wnosząca sprzeciw określa siebie jako producenta leków. Podmiot ten oferuje podstawowe środki farmaceutyczne na dowód czego załączono materiały reklamowe spółki F..

Uprawniony do spornego znaku towarowego FARMONA Waliczek podniósł także, że w związku ze swoją działalnością uzyskał od roku 1998 kilkadziesiąt nagród i wyróżnień. Wskazał na promocję i reklamę spornego znaku towarowego. Do akt dołączono wykaz wybranych nagród otrzymanych przez firmę oraz oświadczenie o wysokości wydatków na marketing, reklamę i promocję spornego znaku towarowego. Stwierdził, że postawienie zarzutu naruszenia art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. jest chybione skoro sprzeciwiający powołuje się przed Urzędem na kolizję firm.

Uprawniony do spornego znaku towarowego FARMONA Waliczek dokonał oceny podobieństwa towarów wskazując, że towary te nie są identyczne, a w pewnym zakresie nawet nie są podobne. Podkreślił, że z grupy niemal 300 produktów tylko 3 dystrybuowane są w punktach aptecznych, ale wyłącznie w takich, które posiadają dział kosmetyczny. W jego ocenie, również porównywane znaki towarowe nie są do siebie podobne. Dokonując oceny podobieństwa znaków towarowych uprawniony wskazał m.in. na eksploatację elementu farm - oraz rolę nazwiska w znaku towarowym. Wskazał na faktyczną postać przeciwstawionego znaku towarowego występującego w obrocie oraz podniósł, że "porównywane znaki nie wykazują jakiegokolwiek podobieństwa wizualnego, z racji na elementy graficzne występujące w znaku FARMONA Waliczek". Stwierdził, że element FARMONA złożony jest z dwóch elementów mających własne znaczenie: "farm" oraz "ona". Słowo "ona" stanowi zaś fantazyjny sposób podkreślenia odbiorcy towarów - kobiet. W konsekwencji, zdaniem uprawnionego do spornego znaku towarowego FARMONA Waliczek, nie istnieje ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd. Wynika to także z faktu, że istnieje wiele zarejestrowanych znaków towarowych, podobnych do znaku przeciwstawionego.

Na rozprawie w dniu [...] stycznia 2011 r. w sprawach [...] oraz [...], L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. podtrzymało wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA wskazując dzień [...] listopada 2002 r. jako datę żądanego wygaśnięcia.

Uprawniony do znaku towarowego FARMINA wystąpił o oddalenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa na ten znak. Podniósł, że produkuje towary nie tylko do celów farmaceutycznych, ale także do celów pielęgnacyjnych, które w rozumieniu niektórych osób mogą należeć do klasy 5 klasyfikacji nicejskiej. Wnosząca sprzeciw stwierdziła, że używa znaku dla towarów związanych z pielęgnacją ciała takich jak: mydła, żele, kremy, kosmetyki i środki do pielęgnacji włosów. Wskazała, że w zasadzie wszystkie kosmetyki zawierają składniki, które powodują regenerację skóry i jest sprawą dyskusyjną czy należy uznać je za środki lecznicze czy środki do pielęgnacji. Wnosząca sprzeciw podniosła także, że z uwagi na fakt, że używa znaku towarowego FARMINA dla towarów podobnych lub komplementarnych do wyrobów perfumeryjnych należy uznać, że używa tego znaku dla towarów z klasy 3 klasyfikacji nicejskiej. Wnosząca sprzeciw podniosła ponadto, że wprowadza do obrotu pod serią kosmetyków A. olejek z drzewa herbacianego. Z kolei uprawniony do prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek w piśmie z dnia [...] lutego

2011 r. podniósł, iż strona przeciwna nie wykazała, że wprowadza do obrotu olejek drzewa herbacianego oznaczony znakiem towarowym FARMINA jako samoistny produkt. Stwierdził także, że używanie znaku FARMINA dla olejku drzewa herbacianego lub produktów, które zawierają w składzie taki olejek nie może wypełniać ustawowego wymogu używania znaku dla produktów perfumeryjnych.

Uprawniony do znaku towarowego FARMINA w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r. podtrzymał stanowisko w sprawie [...]. Podniósł ponadto, ze prawo ochronne na sporny znak towarowy FARMINA Waliczek udzielone zostało bez uwzględnienia istnienia wcześniejszego prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o numerze [...]. Uprawniony do prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA dokonał analizy podobieństwa powyższych znaków towarowych oraz wskazał na praktykę Urzędu oraz sądów w zakresie tej oceny.

Uprawniony do prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r. w sprawie [...] podniósł, że L. Sp. z o. o. nie wykazało interesu prawnego do wszczęcia postępowania o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...]. Strona przeciwna powinna bowiem wykazać kolizję między znakiem FARMINA i FARMONA Waliczek. Uprawniony do znaku towarowego FARMINA ponownie odniósł się do definicji wyrobu perfumeryjnego oraz właściwości zapachowych olejku herbacianego. Stwierdził, że wyrobami perfumeryjnymi są nie tylko perfumy i olejki w czystej postaci. Definiowanie zaś tego terminu powinno uwzględniać rozumienie go z punktu widzenia powszechnego odbiorcy, nie zaś z punktu widzenia jednego ze specjalistów czy też na podstawie jednej publikacji. Wniósł o nierozpatrywanie materiału dowodowego przedstawionego przez stronę przeciwną poza przedziałem czasowym od [...] stycznia 2005 r. do [...] stycznia 2010 r. Podniósł ponadto, że w latach 90-tych produkował produkt wyłącznie o walorach zapachowych. Były to perfumy oznaczane znakiem [...]. Z uwagi na upływ czasu w archiwach Farminy zachowały się nieliczne materiały dowodowe na potwierdzenie produkcji tych perfum. Na okoliczność używania znaku towarowego FARMINA dołączono do akt sprawy ulotkę "Farmina w trosce o twoje zdrowie", "Vademecum Farmina w trosce o twoje zdrowie".

Na rozprawie w dniu [...] kwietnia 2011 r. uprawniony do prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek podniósł, że w toku postępowania nastąpiło niedopuszczalne rozszerzenie sprzeciwu o zarzut złej wiary. Stwierdził także, że F. Sp. z o. o. z siedzibą w K. pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. rozszerzyła podstawę sprzeciwu poprzez wskazanie nowej podstawy żądania unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek w postaci kolizji ze znakiem towarowym FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o numerze [...]. Tymczasem przepisy ustawy p.w.p. ściśle zakreślają ramy dopuszczalności złożenia sprzeciwu.

W sprawie [...] uprawniony do znaku towarowego FARMINA w piśmie z dnia [...] czerwca 2011 r. podniósł, iż nie zgadza się z twierdzeniem, że zgodnie z aktualnym orzecznictwem dotyczącym instytucji sprzeciwu istnieje ograniczenie w czasie co do możliwości powoływania się na nowe zarzuty. Stwierdził także, że nie podziela poglądu drugiej strony, zgodnie z którym powoływanie się na kolizję ze znakiem FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE stanowi niedopuszczalne rozszerzenie sprzeciwu. Uprawniony do znaku towarowego FARMINA powołał się na piśmiennictwo dotyczące instytucji sprzeciwu oraz ponownie przywołał zasady oceny podobieństwa znaków towarowych.

W piśmie z dnia [...] czerwca 2011 r., w sprawie [...], uprawniony do znaku towarowego FARMONA Waliczek podtrzymując stanowisko o niedopuszczalnym rozszerzeniu sprzeciwu dokonał analizy podobieństwa spornego znaku towarowego do znaku towarowego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE. Do akt sprawy dołączono "Badanie opinii dotyczące rozróżniania znaków towarowych FARMONA Waliczek oraz FARMINA".

W piśmie z dnia [...] czerwca 2011 r., w sprawie [...], uprawniony do znaku towarowego FARMONA Waliczek ponownie uzasadnił interes prawny w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA. Odnosząc się do produktów oznaczanych jako A. podniósł, że produkty te nie zawierają jakiejkolwiek kompozycji zapachowej. Mydło i krem A. są w zasadzie produktami bezzapachowymi, zaś żel A. posiada typowo leczniczy, nieprzyjemny zapach, który ulatnia się wkrótce po zaaplikowaniu preparatu. Uprawniony podkreślił, że ulotki oraz foldery reklamowe nie są dowodami na okoliczność używania znaku towarowego.

Na rozprawie w dniu [...] lutego 2012 r. Przewodniczący Kolegium Orzekającego poinformował strony, że wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o nr [...] nie będzie rozpatrywany w trybie art. 166 p.w.p. razem z wnioskami inicjującymi postępowanie w sprawach [...] oraz [...].

Uprawniony do znaku towarowego FARMONA Waliczek ponownie wniósł o nieuwzględnienie sprzeciwu w zakresie rozszerzonym pismem z dnia [...] kwietnia 2011 r. złożonym w sprawie [...] w zakresie art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. oraz niedopuszczenie wszelkich dowodów, które nie zostały przetłumaczone na język polski w terminie wyznaczonym przez Urząd Patentowy postanowieniem z dnia [...] kwietnia 2011 r. oraz dowodów złożonych na niniejszej rozprawie. Wniósł o oddalenie wniosku strony przeciwnej o sprawdzenie w aktach rejestrowych znaku towarowego FARMONA Waliczek, czy Urząd uwzględnił prawa do znaków FARMINA i FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE. Uprawniony dokonał oceny dowodów przedstawionych przez stronę przeciwną. Odnosząc się do opakowań produktów w postaci mydła, kremu i żelu pochodzących od firmy F. podniósł, że na opakowaniach żelu i kremu nie ma nazwy FARMINA. Natomiast wszystkie produkty znajdujące się w opakowaniach są bezzapachowe. Wyłącznie żel ma lekki zapach dezynfekujący, ale jest on zupełnie nietrwały. Jeśli chodzi o skład tych produktów, to olejek z drzewa herbacianego ma zbyt niski udział by mógł generować zapach. Zatem wszystkie te produkty nie są wyrobami perfumeryjnymi, lecz służą wyłącznie celom higienicznym dla osób z problemami skórnymi. Podniósł, że wszystkie faktury na okoliczność używania znaku towarowego FARMINA oraz zestawienie księgowe nie zawiera znaku towarowego FARMINA, lecz jedynie wskazanie producenta, tj. F. Sp. z o.o. Nie ma zaś podstaw, żeby utożsamiać firmę ze znakiem firmowym. Podtrzymał zarzut o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE i wniósł o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na ten znak towarowy. Oświadczył, że powołanie się na zarzut nieużywania znaku towarowego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE wraz z wnioskiem stwierdzenie wygaśnięcia nie było wcześniej możliwe, gdyż upływ pięcioletniego terminu o jakim mowa w art. 169 p.w.p. nastąpił dopiero w dniu [...] stycznia 2012 r.

Uprawniony do znaku towarowego FARMINA stwierdził, że w niniejszej sprawie powoływał się wyłącznie na żel oraz mydło w płynie, gdyż towary te zawierają olejek z drzewa herbacianego. Nie powoływał się natomiast na krem. Podniósł, że znak FARMINA jest używany w sposób rzeczywisty. Dowodzą tego faktury i zestawienie sprzedaży produktów A. w połączeniu ze znakiem FARMINA. Stwierdził także, że produkt perfumeryjny będzie rozumiany jako taki, który sam posiada zapach i nadaje go ciału. W ocenie uprawnionego, A. jest środkiem zapachowym.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Urząd Patentowy wskazał na wstępie, że określenie przez F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. podstaw prawnych sprzeciwu wobec decyzji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr [...] oraz jego umotywowanie, wyznaczyło zakres postępowania prowadzonego (po uznaniu sprzeciwu za bezzasadny), w trybie spornym w sprawie oznaczonej sygn. [...]. Jak podał organ, wnosząca sprzeciw decydując się bowiem na skorzystanie z przewidzianej w art. 246 p.w.p. instytucji sprzeciwu winna umotywować swoje stanowisko w terminie sześciu miesięcy od opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa, które kwestionuje. Tymczasem na rozprawie w dniu [...] października 2009 r. rozszerzyła podstawę prawną sprzeciwu wskazując art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. oraz podnosząc, że sporny znak towarowy został zgłoszony w złej wierze. Następnie w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r. wnosząca sprzeciw wskazała, że prawo ochronne na sporny znak towarowy FARMONA Waliczek udzielone zostało nie tylko bez uwzględnienia istnienia wcześniejszego prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...], ale także kolejnego znaku towarowego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o nr [...]. Tym samym, jak podał organ, w ramach zarzutu sformułowanego na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. wnosząca sprzeciw dokonała kolejnego przeciwstawienia, uzasadniając powyższe naruszenie istnieniem znaku towarowego, nie podnoszonego we wcześniejszych pismach procesowych.

W ocenie Urzędu Patentowego nowe zarzuty, jako podniesione po upływie wskazanego w art. 246 p.w.p. terminu, nie mogą stanowić podstawy do unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy.

Organ uznał, że w rozpatrywanych sprawach [...] oraz [...] znajduje zastosowanie art. 166 ustawy p.w.p. Wobec tego uprawniony, któremu wnioskodawca przeciwstawia wcześniejsze prawo ochronne podnosząc podobieństwo znaków towarowych, może podnieść zarzut nieużywania znaku przez wnioskodawcę. Zgodnie z art. 166 ust. 2 p.w.p. zarzut nieużywania znaku towarowego może zostać podniesiony tylko łącznie z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego. Zarzut ten podlega łącznemu rozpoznaniu wraz z wnioskiem o unieważnienie. Sytuacja taka zachodzi w odniesieniu do wyżej przywołanych spraw. F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. wystąpiła, jak przypomniał organ, o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr [...] udzielonego na rzecz L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. m.in. z uwagi na podobieństwo do zarejestrowanego na swoją rzecz znaku towarowego FARMINA o nr [...]. Następnie uprawniony do spornego znaku towarowego wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] udzielonego na rzecz F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej podnosząc zarzut nieużywania tego znaku towarowego w powyższym zakresie. Oznacza to, zdaniem organu, że wyżej wymienione sprawy podlegają łącznemu rozpoznaniu w myśl przywołanego art. 166 ust. 2 p.w.p., a interes prawny wnioskującego o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o numerze [...] wynika z przysługującego mu prawa do znaku towarowego, w stosunku do którego toczy się postępowanie o unieważnienie. Odmawianie uprawnionemu wnioskującemu o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego interesu prawnego uniemożliwiłoby, w ocenie organu, realizację uprawnień jakie przysługują uprawnionemu, przeciwko któremu wystąpiono o unieważnienie prawa (z uwagi na podnoszone podobieństwo znaków towarowych), a wynikających z instytucji przewidzianej w art. 166 p.w.p.

Uznając niedopuszczalność podnoszenia przez wnoszącego sprzeciw kolejnych podstaw prawnych oraz przeciwstawiania kolejnych znaków towarowych na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Urząd Patentowy stwierdził, że nie jest możliwe łączne rozpoznanie sprawy o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr [...] ze sprawą o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o nr [...] w trybie art. 166 p.w.p. Zauważono, że również uprawniony do prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek pomimo żądania łącznego rozpatrzenia powyższych spraw podnosił jednocześnie, że "rozszerzenie podstawy sprzeciwu na znak towarowy FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE [...], które nastąpiło w piśmie uczestnika z dnia [...] kwietnia 2011 r. złożonym po upływie terminu przewidzianego na składanie sprzeciwów osób trzecich wobec udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek, jest obecnie niedopuszczalne".

Jak podał organ, zgodnie z art. 166 ust. 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy nie może być unieważnione na tej podstawie, że znak jest podobny do wcześniejszego znaku towarowego, jeżeli ten ostatni nie był używany w rozumieniu art. 169 p.w.p. Treść art. 166 p.w.p. wyznacza kolejność rozpatrywania spraw, skoro rozstrzygnięcie kwestii używania znaku towarowego FARMINA o nr [...] może mieć istotny wpływ na możliwość unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...].

Celem instytucji stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego jest eliminowanie praw ochronnych udzielonych na te oznaczenia, które nie są faktycznie używane w obrocie gospodarczym. Udzielenie ochrony na znak towarowy wiąże się bowiem z obowiązkiem używania znaku towarowego dla towarów (usług), dla których znak został zarejestrowany. Z kolei nieużywanie znaku towarowego może skutkować w określonych sytuacjach stwierdzeniem wygaśnięcia prawa ochronnego (art. 169 p.w.p.). Używanie znaku, aby wyłączało możliwość postawienia zarzutu niewykonywania obowiązku używania znaku towarowego musi mieć miejsce na obszarze Polski, musi mieć niedwuznaczny charakter, jak również musi być rzeczywiste i poważne oraz powinno dotyczyć zarejestrowanego znaku dla towarów usług objętych ochroną. Rzeczywiste używanie znaku towarowego uniemożliwiające jego wygaszenie z reguły polega na nakładaniu znaku na towar i wprowadzaniu tak oznaczonych towarów do obrotu w określonym przedziale czasowym, który to okres czasu ma decydujące znaczenie w sprawie o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego.

Mając na uwadze twierdzenia stron postępowania, a także zakwestionowanie zaklasyfikowania produktów kosmetycznych z serii A. jako wyrobów perfumeryjnych, organ zobowiązany był w pierwszej kolejności do ustalenia, czy ww. produkty należą do kategorii wyrobów perfumeryjnych, a dopiero po uznaniu twierdzeń uprawnionego, do dokonania oceny dowodów na okoliczność poważnego i rzeczywistego stosowania znaku towarowego w obrocie. Uznanie, że wskazane przez uprawnionego do znaku towarowego FARMINA towary nie są wyrobami perfumeryjnymi, czyniłoby zbędnym ocenę tego, czy znak nanoszony na powyższe towary był używany w rozumieniu art. 169 p.w.p.

Organ uznał, że w sprawie nie wykazano używania znaku towarowego dla wyrobów perfumeryjnych. Przedstawione przez stronę dowody dotyczyły innych towarów (z serii A.) niż te, które objęte były wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego. Poza dowodami na okoliczność wprowadzania do obrotu towarów z serii A. nie przedstawiono żadnych innych dowodów dotyczących stosowania znaku towarowego FARMINA w istotnym dla sprawy zakresie. Tym samym wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego należało, w ocenie organu, uznać za zasadny. Jak podał organ, przepis art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. wiąże skutek wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy z nieużywaniem znaku towarowego przez okres pięciu lat po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego. Decyzja o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] wydana został w dniu [...] listopada 1997 r. Organ jednak stwierdził, że nie ma przeszkód dla stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy z datą późniejszą, jeżeli taka wskazana została przez wnioskodawcę. W niniejszej sprawie wnioskodawca wniósł o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego z dniem [...] listopada 2002 r., dlatego organ stwierdził wygaśniecie ww. prawa ochronnego części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych z dniem [...] listopada 2002 r.

Rozpatrzenie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] określiło zakres oceny podobieństwa towarów na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. w sprawie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...].

Jak wskazał organ, prawo ochronne na znak towarowy FARMINA o nr

[...] wskutek częściowego wygaśnięcia zostało ograniczone do preparatów farmaceutycznych zawartych w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej. Mając na uwadze ten zakres ochrony Urząd Patentowy dokonał oceny zasadności żądania unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA Waliczek o numerze [...] na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Dokonując oceny podobieństwa porównywanych w sprawie znaków towarowych organ pominął wycofane przez L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. dowody w postaci "Badania wiedzy farmaceutów na temat rozróżniania marek FARMONA i FARMINA przez klientów aptek"; Raport z badania marketingowego Centrum Badań Marketingowych I. oraz "Znajomości marek FARMONA i FARMINA"; Raport z badania ilościowego opracowany przez G.. Urząd Patentowy uznał również za niemiarodajne w okolicznościach niniejszej sprawy "Badanie opinii dotyczące rozróżniania znaków towarowych FARMONA Waliczek i FARMINA"; raport badawczy przygotowany przez Centrum Badań Marketingowych I.". Organ podkreślił, że w przypadku kiedy ocenie podobieństwa poddawane są znaki - wcześniejszy słowny i późniejszy sporny znak słowno-graficzny, wówczas w istocie ocena podobieństwa winna pominąć takie elementy graficzne, jak kolor czy typ czcionki. Taka metodologia, jak podał organ, jest zgodna z orzecznictwem Sądu Pierwszej Instancji zaprezentowanym w wyroku z dnia 11 stycznia 2005 r., wydanym w sprawie

T-211/03 pkt 37, w którym podano, że dla oceny podobieństwa między złożonym graficznym znakiem towarowym a wcześniejszym słownym znakiem towarowym nie mają znaczenia formy graficzne lub stylistyczne, które mógłby ewentualnie przyjąć ostatni z wymienionych znaków. W każdym razie nie można zastępować oceny podobieństwa ze wcześniejszym słownym znakiem towarowym, który jako jedyny ma znaczenie w niniejszej sprawie, oceną podobieństwa z elementem graficznym, który nie jest objęty ochroną przyznaną przez wcześniejszą rejestrację.

W ocenie Urzędu Patentowego, porównywane w sprawie znaki towarowe FARMINA i FARMONA Waliczek należy uznać za podobne. Elementami dominującymi w powyższych znakach są elementy słowne FARMINA i FARMONA. Są to wyrazy tej samej długości, składające się z tej samej ilości sylab i zawierające ten sam początek oraz zakończenie. Wyrazy te różnią się jedynie piątą literą, gdzie zostały użyte inne samogłoski (odpowiednio "i" oraz "o"). W ocenie organu, nie sposób uznać, że wyrazy te nie są w sposób wyraźny podobne do siebie zarówno na płaszczyźnie wizualnej, jak i fonetycznej. Skoro przeciwstawiony znak towarowy oraz dominujący element znaku spornego różni się w stosunkowo długim (trzysylabowym) wyrazie jedynie jedną ze środkowych liter, to uprawnione jest twierdzenie, że porównywane znaki towarowe są bardzo podobne na płaszczyźnie wizualnej. Podobieństwa tego nie eliminuje zastosowanie w znaku spornym drugiego elementu słownego, a mianowicie wyrazu "Waliczek". Bezspornym w niniejszej sprawie było, jak podał organ, że element ten stanowi nazwisko właścicielki firmy L. Sp. z o.o. z siedzibą w K.. Zatem wyraz ten odwołuje się w swej treści do informacji, która przeciętnemu odbiorcy może sugerować osobę prowadzącą działalność gospodarczą, licencjobiorcę, założyciela firmy etc.

W niniejszej sprawie organ miał też na uwadze, że element znaku spornego - FARMONA nie jest jednocześnie znakiem przeciwstawionym. Znakiem tym jest znak FARMINA. Użyty w znaku spornym element FARMONA posiada samodzielnie charakter odróżniający. Z kolei jeśli nazwa przedsiębiorstwa jako element znaku towarowego nie eliminuje ryzyka wprowadzenia odbiorców w błąd, to tym bardziej nie przekreśla podobieństwa porównywanych znaków towarowych, poprzez stworzenie różnicy, a co za tym idzie zwiększenia odpowiedniego dystansu oddzielającego znaki towarowe. Przeciętny odbiorca może zaś uznać, jak podał organ, że użyte w znaku nazwisko odpowiada nazwie podmiotu, który wprowadził do obrotu tak oznaczony towar. Powyższe twierdzenie jest, zdaniem organu, tym bardziej zasadne, że uprawniony do znaku towarowego FARMONA Waliczek podkreślał, powołując się na liczne przykłady, rolę nazwiska w znaku towarowym jako wyróżnika źródła pochodzenia towarów produktów kosmetycznych. Brak jest jednocześnie przykładów, by w znakach tego typu eksponować inny element jednoznacznie podobny do cudzego znaku towarowego w połączeniu z mało widocznym nazwiskiem.

Zdaniem organu, drugą i jednocześnie niezależną od wyżej wymienionej przyczyny braku istotnego wpływu użytego w znaku spornym wyrazu "Waliczek" na całościowe postrzeganie tego znaku towarowego jest wielkość powyższego wyrazu oraz proporcje elementów słownych znaku towarowego FARMONA Waliczek. Wyraz "Waliczek" z uwagi na sposób zapisu i małą przestrzeń jaką wypełnia w znaku spornym będzie wyrazem bądź to pomijanym w ogólnym, całościowym odbiorze znaku towarowego, bądź też elementem, do którego przeciętny odbiorca nie będzie przywiązywał wagi. Odbiorca przyzwyczajony jest, w ocenie organu, że producent jeśli chce zwrócić jego uwagę na przewodnie, charakterystyczne elementy znaku towarowego eksponuje je poprzez zastosowanie odpowiedniej proporcji.

O braku podobieństwa porównywanych znaków towarowych nie może również, jak podał organ, decydować wykorzystanie w nich przedrostka farm-. Zdaniem Urzędu Patentowego, firmy mogą korzystając z chronionych oznaczeń, odwoływać się do pewnych treści sugerujących w jakiej branży prowadzą działalność gospodarczą. Podobieństwo porównywanych znaków towarowych nie sprowadza się jednak do użycia powyższego członu. Użycie go nie przekreśla fantazyjności znaku spornego oraz elementu słownego znaku spornego, a mianowicie wyrazu FARMONA. To na zgłaszającym późniejszy znak towarowy ciąży obowiązek stworzenia takiego znaku, który nie będzie budził wątpliwości co do ryzyka wprowadzenia odbiorcy w błąd z uwagi na istnienie wcześniej zarejestrowanego znaku towarowego. Jak wskazał organ, uprawniony do spornego znaku towarowego przywołał w powyższym kontekście szereg znaków towarowych zawierających przedrostek farm-. Organ podał, że nie jest uprawniony w niniejszej sprawie do oceny ewentualnego naruszenia art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. z uwagi na inne zarejestrowane znaki towarowe. Dlatego organ jedynie nadmienił, że szereg znaków towarowych przywołanych w sprawie zostało zarejestrowanych jako wspólnotowe znaki towarowe, gdzie właściwy Urząd prowadzący postępowanie zgłoszeniowe nie rozstrzyga z urzędu o podobieństwie znaków towarowych. Fakt rejestracji tych znaków towarowych bynajmniej nie dowodzi braku ryzyka wprowadzenia odbiorców w błąd, gdyż takowe ryzyko przy udzielaniu prawa wyłącznego nie było rozpatrywane. Pozostałe przypadki rozpatrywane na płaszczyźnie wizualnej zawierają więcej różnic i dla swej oceny wymagają dokonania całościowego porównania dwóch, potencjalnie kolizyjnych znaków towarowych.

W skardze na powyższą decyzję Urzędu Patentowego, F. Sp. z o.o.

z siedzibą w K. wniosła o uchylenie tej decyzji z powodu naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy oraz z powodu naruszeń przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy (art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, przy czym, jak podała, uchylenie zaskarżonej decyzji w zakresie orzeczenia, jak w pkt 3) decyzji z dnia [...] lutego 2012 r. winno nastąpić z uwagi na wykazane w sprawie [...] podstawy unieważnienia w całości prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...].

Zdaniem ww. spółki naruszenie prawa materialnego, mające wpływ na wynik sprawy, polegało na:

- naruszeniu art. 169 ust. 2 p.w.p., poprzez jego błędną wykładnię skutkującą uznaniem, że L. Sp. z o.o. w K. legitymuje się interesem prawnym w złożeniu wniosku o wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o nr [...] w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej;

- naruszeniu art. 131 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 164 w zw. z art. 246 ust. 2 p.w.p., poprzez ich niezastosowanie, mimo iż używanie oznaczenia FARMONA Waliczek narusza prawo do wykazującej się wcześniejszym pierwszeństwem firmy F., pod którą skarżąca prowadzi działalność;

- naruszeniu art. 132 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 164 w zw. z art. 246 ust. 2 p.w.p., poprzez ich błędną wykładnię skutkującą przyjęciem, że nie ma podstaw do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek w odniesieniu do pokarmu dla niemowląt, mleka w proszku dla dzieci, środków grzybobójczych i środków dezynfekcyjnych dla celów higienicznych, gdyż - jak błędnie przyjmuje Urząd Patentowy - w tym zakresie nie zachodzi możliwość wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów;

- naruszeniu art. 246 ust. 1 p.w.p., poprzez uznanie, iż po upływie 6 miesięcy od opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa ochronnego na znak towarowy, niedopuszczalne jest rozszerzenie podstawy prawnej sprzeciwu od decyzji o udzieleniu prawa oraz podnoszenie nowych zarzutów w ramach podstawy prawnej wskazanej w sprzeciwie;

- naruszeniu art. 131 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 164 w zw. z art. 246 ust. 2 p.w.p., poprzez ich niezastosowanie mimo, że zgłoszenie znaku towarowego FARMONA Waliczek o numerze [...] dokonane zostało w złej wierze.

W ocenie ww. spółki naruszenie przepisów postępowania polegało na:

- niepodjęciu czynności zmierzających do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz do załatwienia sprawy, a to na nieprzeprowadzeniu zawnioskowanego przez spółkę F. dowodu z arkusza badania znaku towarowego FARMONA Waliczek o numerze [...], tj. na naruszeniu art. 7 k.p.a.

- nienależytym rozpatrzeniu materiału dowodowego, skutkującym uznaniem, że wnosząca sprzeciw spółka F. nie wykazała dowodami prowadzenia działalności w zakresie jakichkolwiek towarów wykraczających poza branżę farmaceutyczną oraz że spółka ta nie wykazała, na czym konkretnie polegało - wynikające z udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek [...] i używania przez spółkę L. ww. znaku towarowego - naruszenie praw osobistych oraz majątkowych wnoszącej sprzeciw, które to uchybienie stanowi naruszenie art. 77 § 1 k.p.a.;

- naruszeniu art. 80 k.p.a., poprzez nieuwzględnienie całości zebranego w sprawie materiału dowodowego.

W związku z postawionymi zarzutami naruszenia przepisów prawa procesowego ww. spółka wskazała, że Urząd Patentowy pominął wszystkie dowody, które wskazują, że prowadzi ona działalność polegającą na produkcji kosmetyków oraz dowody na kolizję pomiędzy znakiem towarowym FARMONA Waliczek, a uprzednim prawem spółki F. do firmy F., pod którą prowadzi ona działalność.

Jeżeli chodzi o naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 132 ust. 2 pkt 2 w zw. z art. 164 w zw. z art. 246 ust. 2 p.w.p. to spółka F. podała, że uznanie braku podobieństwa towarów wykluczyło możliwość uznania kolizyjności znaków towarowych FARMINA i FARMONA Waliczek i skutkowało przyjęciem, że nie ma podstaw do unieważnienia znaku towarowego FARMONA Waliczek w odniesieniu do pokarmu dla niemowląt, mleka w proszku dla dzieci, środków grzybobójczych i środków dezynfekcyjnych dla celów higienicznych, gdyż w tym zakresie nie zachodzi możliwość wprowadzenia odbiorców w błąd co do pochodzenia towarów. W tym miejscu zauważono, że wobec uznania przez organ spornych znaków towarowych za podobne, stwierdzenie podobieństwa wymienionych powyżej towarów do preparatów farmaceutycznych musiałoby skutkować unieważnieniem prawa ochronnego także w odniesieniu do tych produktów, a więc w zakresie znacznie szerszym niż orzeczony w pkt 2 kwestionowanej decyzji.

Wobec naruszenia przepisu art. 246 ust. 1 p.w.p. spółka F. podała, że przepis ten nie przewiduje żadnych wymogów formalnych dla sprzeciwu, poza ogólnym wymogiem umotywowania go. Nadto spółka podała, że nawet w postępowaniach spornych wywołanych wnioskiem o unieważnienie (nie sprzeciwem), mimo treści znajdującego w tych sprawach zastosowanie art. 255 ust. 4 ustawy p.w.p., nie tylko sam Urząd Patentowy, ale także sądy administracyjne dopuszczają rozszerzenie podstawy wniosku w toku postępowania. Zdaniem spółki, błędna wykładnia art. 246 ust. 1 p.w.p. bez wątpienia miała wpływ na wynik niniejszego postępowania i treść zaskarżonej decyzji, albowiem skutkowała odmową rozpatrzenia przez organ zarzutu zgłoszenia znaku towarowego FARMONA Waliczek w złej wierze podniesionego na rozprawie w dniu [...] października 2009 r. oraz podniesionego w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r. zarzutu udzielenia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek bez uwzględnienia wcześniejszego znaku towarowego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o nr [...], pomiędzy którymi zachodzi wprowadzające w błąd podobieństwo w rozumieniu powołanego w sprzeciwie jako jedna z jego podstaw art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. W ocenie skarżącej spółki, Urząd Patentowy w ogóle nie ustosunkował się do powyższych zarzutów, podczas gdy ewentualne uwzględnienie pierwszego z nich (zgłoszenie w złej wierze) musiałoby skutkować unieważnieniem prawa ochronnego na kwestionowany znak towarowy FARMONA Waliczek w całości, a nie w części (jak w pkt 3 zaskarżonej decyzji), natomiast uwzględnienie drugiego z nich musiałoby skutkować unieważnieniem prawa ochronnego na ww. znak towarowy w szerszym zakresie.

Zdaniem skarżącej spółki, zgłoszenie znaku słowno-graficznego FARMONA Waliczek dla tych samych towarów można uznać za próbę swego rodzaju "obejścia" decyzji Urzędu Patentowego o odmowie przyznania spółce L. monopolu na posługiwanie się słowem FARMONA w celu oznaczenia swoich towarów. Rejestrując słowno-graficzny znak towarowy FARMONA Waliczek, w którym dominuje element FARMONA (ze względu na swój rozmiar i wielkie litery drukowane), posiadający samodzielnie charakter odróżniający, a element "Waliczek" jako posiadający charakter ogólnoinformacyjny jest nie tylko pozbawiony zdolności odróżniającej, ale także ze względu na swój rozmiar (a także litery "pisane"), niemal niezauważalny dla przeciętnego odbiorcy w zwykłych warunkach obrotu, spółka L. de facto zapewniła sobie efekt, który chciała osiągnąć zgłaszając do rejestracji znak towarowy słowny FARMONA, a więc możliwość posługiwania się tym słowem w celu oznaczania swoich towarów, nie zważając na prawa spółki F. z wcześniejszym pierwszeństwem. W ocenie skarżącej spółki, jest to działanie podjęte ewidentnie w złej wierze, nieuczciwe, nierzetelne i jako takie nie powinno prowadzić do udzielenia prawa ochronnego na kwestionowany znak towarowy FARMONA Waliczek. W konsekwencji powyższego spółka F. uznała, że prawo ochronne na znak towarowy FARMONA Waliczek, jako znak zgłoszony w złej wiedzy, winno być unieważnione w całości.

W skardze z dnia 5 września 2012 r. L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. zaskarżyło decyzję Urzędu Patentowego z dnia [...] lutego 2012 r. w części, tj. w zakresie dotyczącym unieważnienia prawa ochronnego FARMONA Waliczek [...] dla następujących produktów w klasie 5 nicejskiej: antyseptyki, balsamy dla celów leczniczych, biologiczne preparaty do celów medycznych, enzymy dla celów farmaceutycznych, enzymy dla celów medycznych, herbata z ziół, maści lecznicze do celów farmaceutycznych, preparaty z mikroelementami dla ludzi i zwierząt, nalewki dla celów leczniczych, napoje dietetyczne dla celów leczniczych, oleje dla celów leczniczych, środki przeciwbólowe, środki przeczyszczające, preparaty witaminowe, wyciągi dla celów leczniczych, zioła lecznicze, cukierki dla celów leczniczych, syropy do użytku medycznego, żywność dietetyczna dla celów leczniczych, żelatyna dla celów medycznych.

Spółka wniosła o uchylenie ww. decyzji Urzędu Patentowego w zakresie unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o nr

[...] dla wymienionych wyżej towarów w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej.

Zaskarżonej decyzji zarzuciła zarówno naruszenie prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, dokonanie przez organ błędnych ustaleń faktycznych, jak również naruszenie innych przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy. Zdaniem spółki, organ przeprowadził w sposób nieprawidłowy badanie podobieństwa pomiędzy towarami przewidzianymi dla znaku towarowego FARMONA Waliczek w klasie 5, a preparatami farmaceutycznymi przewidzianymi dla znaku towarowego FARMINA [...] w tej samej klasie, w rezultacie czego organ błędnie uznał, że towary te są podobne. W ocenie spółki, organ przyjął nieprawidłowe zasady badania podobieństwa między znakami towarowymi, błędnie przeprowadził analizę w zakresie wprowadzenia odbiorców w błąd, w tym nie uwzględnił szeregu okoliczności mających wpływ na wykluczenie takiego ryzyka. Nadto, zdaniem spółki, organ przy badaniu kolizji pomiędzy znakami posłużył się niewłaściwym modelem odbiorcy towarów, nie uwzględniając specyficznego charakteru preparatów farmaceutycznych oraz specyficznych form ich dystrybucji, czym dokonał błędnych ustaleń faktycznych i naruszył art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. przez jego niewłaściwe zastosowanie.

Spółka wskazała, że organ nie rozpatrzył całego materiału dowodowego złożonego w sprawie oraz dokonał błędnej jego analizy. Dodała, że uzasadnienie decyzji w zaskarżonej części zawiera szereg sprzeczności w zakresie motywów, którymi kierował się organ przy jej wydaniu w tej części.

W ocenie spółki, organ poczynił błędne ustalenia faktyczne, a zwłaszcza dotyczące zawartości i opisu towarów ujętych w wykazie znaku towarowego FARMONA Waliczek w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej, jak również przyjmując, że znaki towarowe przedstawione na karcie "Badania opinii dotyczące rozróżniania znaków towarowych FARMONA Waliczek i FARMINA" zostały przedstawione w innej skali niż znaki, którymi posługują się uprawnieni do tych znaków w obrocie oraz w błędny sposób odczytując procentowe wyniki tego badania.

Jak podała spółka, wśród towarów przewidzianych dla znaku towarowego FARMONA Waliczek jako podobnych, zdaniem organu, względem preparatów farmaceutycznych znalazły się również enzymy dla celów farmaceutycznych, enzymy dla celów medycznych, żelatyna dla celów medycznych. Wymienione wyżej towary nie stanowią jednak produktów finalnych, nabywanych w aptekach przez pacjentów, lecz mają przemysłowe przeznaczenie jako składnik do produkcji innych wyrobów. Towary te dystrybuowane są w związku z tym innymi kanałami niż apteki i adresowane są do profesjonalnych podmiotów, a nie do klientów aptek. Mimo tych okoliczności, Urząd Patentowy uznał jednak, jak podała spółka, że są to towary podobne względem pozycji preparaty farmaceutyczne, które są dostępne w aptekach dla pacjentów. Spółka nie podzieliła takiego stanowisko organu, podając, że w osobnej części uzasadnienia decyzji z dnia [...] lutego 2012 r. organ uznał, że przemysłowe zastosowanie oraz specjalistyczny charakter innych towarów wymienionych w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej w wykazie znaku FARMONA Waliczek wystarcza do wykazania ich odmiennego charakteru w stosunku do preparatów farmaceutycznych. Skarżąca spółka nie znalazła racjonalnego wytłumaczenia, dlaczego jedne produkty o przeznaczeniu przemysłowym i nabywane przez podmioty profesjonalne w specjalistycznym punktach sprzedaży Urząd Patentowy nie uznaje za podobne względem preparatów farmaceutycznych, zaś w innych przypadkach podobieństwo takie odnajduje. Uzasadnienie decyzji w tym względzie zawiera, zdaniem spółki, niewątpliwą sprzeczność, zaś organ powinien, kierując się tymi samymi przesłankami, wykluczyć podobieństwo żelatyny i enzymów względem preparatów farmaceutycznych.

Nadto spółka podała, że Urząd Patentowy całkowicie pominął fakt, że słowny znak FARMINA oraz element FARMONA w słowno-graficznym barwnym znaku FARMONA Waliczek mają bardzo słabą zdolność odróżniającą ze względu na zbudowanie ich wokół członu "farm-", co zostało wykazane w piśmie z dnia [...] maja 2010 r. Spółka nadmieniła, że w 2010 r. znaków takich w klasie 3 i 5 było niemal 1500. W świetle tak ogromnej ilości znaków przewidzianych dla identycznych lub podobnych towarów niezrozumiałe staje się uznanie przez Urząd Patentowy, że użycie członu "farm-" nie przekreśla fantazyjności takich oznaczeń.

Zdaniem spółki, Urząd Patentowy nie uwzględnił również, że w zakresie towarów w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd niweluje profesjonalizm grup zawodowych, do których kierowane są produkty oznaczone znakiem FARMONA Waliczek i FARMINA. Zwłaszcza farmaceuci należą do grupy osób o wyższym standardzie wiedzy i rozeznaniu o produktach, z którymi mają styczność w trakcie wykonywanej pracy. Urząd Patentowy nie uwzględnił także okoliczności, że z racji na specyfikę samych produktów farmaceutycznych, które nie są nabywane w sposób impulsywny, inaczej należy oceniać możliwość wprowadzenia odbiorców w błąd.

W odpowiedzi na obie skargi organ wniósł o ich oddalenie, podtrzymując dotychczas zaprezentowane stanowisko.

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2013 r. działając na podstawie art. 111 § 2 p.p.s.a. Wojewódzki Sąd Administracyjny postanowił połączyć do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy o sygn. akt VI SA/Wa 2177/12, o sygn. akt VI SA/Wa 2178/12 i prowadzić je po sygn. VI SA/Wa 2177/12.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje;

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269 ze zm.), sądy administracyjne sprawują wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej, przy czym w świetle paragrafu drugiego powołanego wyżej artykułu kontrola ta sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Chodzi więc o kontrolę aktów lub czynności z zakresu administracji publicznej dokonywaną pod względem ich zgodności z prawem materialnym i przepisami procesowymi, nie zaś według kryteriów słuszności.

Sprawy należące do właściwości sądów administracyjnych rozpoznają, w pierwszej instancji, wojewódzkie sądy administracyjne (art. 3 § 1 ww. ustawy).

W myśl art. 134 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.), Sąd rozstrzyga w granicach danej sprawy nie będąc jednak związany zarzutami i wnioskami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Rozpoznając skargi w świetle powołanych wyżej kryteriów należy uznać, iż są one niezasadne.

Według przepisu art. 246 p.w.p. każdy może wnieść umotywowany sprzeciw wobec prawomocnej decyzji Urzędu Patentowego o udzieleniu patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji w ciągu 6 miesięcy od opublikowania w "Wiadomościach Urzędu Patentowego" informacji o udzieleniu prawa (ust. 1), a podstawę sprzeciwu, o którym mowa w ust. 1, stanowią okoliczności, które uzasadniają unieważnienie patentu, prawa ochronnego lub prawa z rejestracji (ust. 2). Termin 6 miesięcy podany w art. 246 ust. 1 p.w.p. zakreśla ramy czasowe do złożenia sprzeciwu, przekroczenie których powoduje nieskuteczność złożenia sprzeciwu. W terminie tym składający sprzeciw powinien złożyć sprzeciw z właściwą jego motywacją, lub może ewentualnie sprzeciw uzupełnić o tę motywację na skutek wezwania przez Urząd Patentowy do jego uzupełnienia. Jest to uzasadnione faktem, iż w trybie art. 246 p.w.p. sprzeciw, zmierzający do unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego, może wnieść każdy w przeciwieństwie do złożenia wniosku na podstawie art. 164 p.w.p., gdyż osoba składająca sprzeciw nie musi wykazywać interesu prawnego w unieważnieniu prawa z rejestracji znaku towarowego uprawnionego, natomiast składająca wniosek w tym samym celu ten interes prawny wykazać musi. Zatem prawodawca w art. 246 ust. 1 p.w.p. rygorystycznie zakreślił ramy czasowe do złożenia sprzeciwu ustanawiając jednocześnie dodatkowe wymaganie dla składającego sprzeciw sprowadzające się do tego, że wniesiony sprzeciw musi być umotywowany. Jak stanowi bowiem art. 246 w ust. 2 p.w.p. podstawę sprzeciwu stanowią okoliczności, które (w ramach motywów przedstawionych w sprzeciwie) uzasadniają unieważnienie prawa z rejestracji. To, że motywy sprzeciwu muszą zostać przedstawione w samym sprzeciwie daje się wyprowadzić ze zdania pierwszego art. 246 ust. 1 p.w.p. zgodnie z którym "Każdy może wnieść umotywowany sprzeciw...", natomiast to, że motywacja sprzeciwu (co najmniej w zakresie zasadniczym wskazanym w ust. 2 tego przepisu) nie może wykraczać poza ramy 6 miesięcy od opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego (dalej WUP) informacji o udzieleniu prawa, daje się wywieść ze zdania drugiego art. 246 ust. 1 p.w.p. Innymi słowy, aby pismo podmiotu żądającego unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego osoby uprawnionej spełniało wymagania sprzeciwu z art. 246 p.w.p. powinno zawierać motywację tego żądania, a sprzeciw i ta motywacja powinny zostać wniesione w terminie 6 miesięcy od dnia publikacji w WUP informacji o udzieleniu prawa ochronnego (prawa z rejestracji), gdyż jedynie przy spełnieniu tych warunków sprzeciw może zostać wniesiony przez każdego, a nie jedynie przez osobę, która wykaże się interesem prawnym w żądaniu unieważnienia prawa uprawnionego z rejestracji.

W niniejszej sprawie postępowanie o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek zostało wszczęte na skutek sprzeciwu z dnia [...] czerwca 2008 r. wniesionego przez F. Sp. z o.o. z siedzibą w K., który to sprzeciw został uznany za bezzasadny przez uprawnionego do znaku tj. L. Sp. z o.o. Jako podstawę sprzeciwu wskazano udzielenie powyższego prawa ochronnego na znak towarowy "FARMONA Waliczek" z naruszeniem art. 131 ust. 1 pkt 1 oraz 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Wnosząca sprzeciw – F. Sp. z o.o. na rozprawie w dniu [...] października 2009 r. rozszerzyła podstawę sprzeciwu wskazując art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p. podnosząc, że sporny znak towarowy został zgłoszony w złej wierze.

Następnie w piśmie z dnia [...] kwietnia 2011 r. wskazała, że prawo ochronne na sporny znak towarowy FARMONA Waliczek udzielone zostało nie tylko bez uwzględnienia istnienia wcześniejszego prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA o numerze [...], ale także kolejnego znaku towarowego FARMINA W TROSCE O TWOJE ZDROWIE o numerze [...]. Tym samym w ramach art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p wnosząca sprzeciw dokonała kolejnego przeciwstawienia, uzasadniając powyższe naruszenie istnieniem znaku towarowego, nie podnoszonego we wcześniejszych pismach procesowych.

Rodzi się pytanie o dopuszczalności rozszerzenia podstaw sprzeciwu po upływie terminu określonego w art. 246 p.w.p. Jak słusznie zauważył Urząd Patentowy RP w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, nowe zarzuty podniesione po upływie terminu wskazanego w art. 246 p.w.p. nie mogą stanowić podstawy do unieważnienia prawa ochronnego na sporny znak towarowy.

Termin z przepisu art. 246 ust. 1 p.w.p. nie jest terminem procesowym, który może zostać przywrócony w trybie art. 59 § 1 w związku z art. 58 § 1 i § 2 k.p.a., lecz jest to termin prawa materialnego, wynikający z ustawy - Prawo własności przemysłowej, który nie podlega skróceniu, wydłużeniu ani przywróceniu. Jest to więc termin prekluzyjny, po wyekspirowaniu którego roszczenie nie może być dochodzone (wygasa).

W terminie tym składający sprzeciw powinien złożyć sprzeciw z właściwą jego motywacją, lub może ewentualnie sprzeciw uzupełnić o tę motywację lecz również w terminie owych 6 miesięcy wskazanych w art. 246 ust. 1 p.w.p. Jest to uzasadnione faktem, iż w trybie art. 246 p.w.p. sprzeciw, zmierzający do unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy, może wnieść każdy w przeciwieństwie do złożenia wniosku na podstawie art. 164 p.w.p., gdyż osoba składająca sprzeciw nie musi wykazywać interesu prawnego w unieważnieniu prawa ochronnego na znak towarowy uprawnionego, natomiast składająca wniosek w tym samym celu ten interes prawny wykazać musi. Dlatego prawodawca w art. 246 ust. 1 p.w.p. rygorystycznie zakreślił ramy czasowe do złożenia sprzeciwu, ustanawiając jednocześnie dodatkowe wymaganie dla jego złożenia sprowadzające się do tego, że wniesiony sprzeciw musi być umotywowany. Jak stanowi bowiem art. 246 w ust. 2 p.w.p. podstawę sprzeciwu stanowią okoliczności, które (w ramach motywów przedstawionych w sprzeciwie) uzasadniają unieważnienie prawa ochronnego. To, że motywy sprzeciwu muszą zostać przedstawione w tym samym terminie co sprzeciw daje się wyprowadzić ze zdania pierwszego art. 246 ust. 1 p.w.p. zgodnie z którym "Każdy może wnieść umotywowany sprzeciw...", natomiast to, że motywacja sprzeciwu (co najmniej w zakresie zasadniczym wskazanym w ust. 2 tego przepisu) nie może wykraczać poza ramy 6 miesięcy od opublikowania w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa ochronnego, daje się wywieść ze zdania drugiego art. 246 ust. 1 p.w.p. - "...w ciągu 6 miesięcy od publikacji w Wiadomościach Urzędu Patentowego informacji o udzieleniu prawa". Innymi słowy aby pismo podmiotu żądającego unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy osoby uprawnionej spełniało wymagania sprzeciwu z art. 246 p.w.p. powinno zawierać motywację tego żądania, a sprzeciw i ta motywacja powinny zostać wniesione do Urzędu Patentowego w terminie 6 miesięcy od dnia publikacji w WUP informacji o udzieleniu prawa ochronnego, gdyż jedynie przy łącznym spełnieniu tych warunków sprzeciw może zostać wniesiony przez każdego, a nie jedynie przez osobę która wykaże się interesem prawnym w żądaniu unieważnienia prawa uprawnionego ochronnego.

Skarżąca rozszerzyła złożony przez siebie sprzeciw o kolejną podstawę prawną (art. 131 ust. 2 pkt 1 p.w.p.) i złożył go wraz uzasadnieniem w dniu 28 października 2010 r., a więc po upływie terminu wskazanego w art. 246 ust. 1 p.w.p. Zasadnie więc Urząd Patentowy uznał sprzeciw w tym zakresie za spóźniony i nie rozpatrywał tych zarzutów.

Przechodząc do dalszej części uzasadnienia należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 166 p.w.p. uprawniony, któremu wnioskodawca przeciwstawia wcześniejsze prawo ochronne podnosząc podobieństwo znaków towarowych może podnieść zarzut nieużywania znaku przez wnioskodawcę. Zgodnie natomiast z art. 166 ust. 2 p.w.p. zarzut nieużywania znaku towarowego może zostać podniesiony tylko łącznie z wnioskiem o stwierdzeniu wygaśnięcia prawa ochronnego.

Zarzut ten podlega łącznemu rozpoznaniu z wnioskiem o unieważnienie.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje należy uznać, że w niniejszej sprawie Urząd Patentowy RP postąpił prawidłowo rozpatrując łącznie wniosek L. Sp. z o.o. o stwierdzeniu wygaśnięcia znaku towarowego "FARMINA" o nr [...] udzielonego na rzecz F. Sp. z o.o. z siedzibą w K. w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej oraz sprawę zainicjowaną wnioskiem F. Sp. z o.o. o unieważnienie prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...] udzielonego na rzecz L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. m. in. z uwagi na podobieństwo do zarejestrowanego na swoją rzecz znaku towarowego FARMINA o numerze [...].

Jak słusznie zauważył Urząd Patentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 166 ust. 1 p.w.p. prawo ochronne na znak towarowy nie może być unieważnione na tej podstawie, że znak jest podobny do wcześniejszego znaku towarowego, jeżeli ten ostatni nie był używany w rozumieniu art. 169 p.w.p. Treść art. 166 p.w.p. wyznacza zatem kolejność rozpatrywania spraw, skoro rozstrzygnięcie kwestii używania znaku towarowego FARMINA o numerze [...] może mieć istotny wpływ na możliwość unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...].

Mając powyższe na uwadze Sąd w pierwszej kolejności rozważył prawidłowość rozstrzygnięcia Urzędu Patentowego w zakresie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA w zakresie dotyczącym wyrobów perfumeryjnych zawartych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej.

Z uwagi na to, że wnioskodawca L. Sp. z o.o. wystąpił z żądaniem stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA w dniu [...] stycznia 2010 r., a więc pod rządami ustawy z dnia 30 czerwca 2000 roku Prawo własności przemysłowej (tekst jednolity Dz. U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.) - w rozpatrywanej sprawie zastosowanie znajdują przepisy tej ustawy, w szczególności art. 169 ust. 1 pkt.

Celem instytucji stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego jest eliminowanie prawa ochronnego udzielonego na te oznaczenie, które nie jest faktycznie używane w obrocie gospodarczym. Udzielenie ochrony na znak towarowy wiąże się bowiem z ustawowym obowiązkiem używania znaku towarowego dla towarów i usług, dla których znak został zarejestrowany. Z kolei nieużywanie znaku towarowego może skutkować w określonych sytuacjach stwierdzeniem wygaśnięcia prawa ochronnego. Instytucja ta została unormowana w art. 169 ustawy Prawo własności przemysłowej.

Wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy uzależnione jest od wykazania interesu prawnego wnioskodawcy. Zgodnie bowiem z art. 169 ust. 2 ustawy p.w.p. Urząd Patentowy wydaje decyzję stwierdzającą wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy w przypadkach, o których mowa w ust. 1 ww. przepisu na wniosek każdej osoby, która ma w tym interes prawny. Przepisy ustawy Prawo własności przemysłowej nie posługują się własną definicją interesu prawnego, dlatego w postępowaniu spornym, dotyczącym stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego znajduje zastosowanie art. 28 k.p.a., według którego stroną jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.

W niniejszej sprawie wnioskodawca L. Sp. z o.o. swój interes prawny upatruje w prowadzonym między stronami sporze, w postępowaniu o unieważnienie prawa ochronnego na sporny znak towarowy ,,FARMONA Waliczek, któremu przeciwstawiono znak "FARMINA". Sąd w niniejszej sprawie uznał za zasadny pogląd organu, iż wnioskodawca ma interes prawny w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy "FARMINA o numerze [...]. Jak zauważył Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 stycznia 2008 r. (sygn. akt II GSK 309/07) "Nie ma tu żadnej sprzeczności między instytucją stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy z powodu jego nieużywania a instytucją unieważnienia prawa ochronnego na znak towarowy, gdyż nie chodzi o uwzględnienie wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa w oparciu o przesłanki unieważnienia prawa, lecz o interes prawny w żądaniu stwierdzenia wygaśnięcia prawa. Jest przecież oczywiste, że przesłanki wygaśnięcia prawa ochronnego są odrębne, samodzielne i zupełnie inne niż przesłanki unieważnienia prawa ochronnego. Na etapie wykazywania interesu prawnego wnioskodawcy w żądaniu wszczęcia postępowania o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy nie chodzi o przesłanki identyczności czy podobieństwa znaków w rozumieniu przepisów o unieważnienie prawa ochronnego lecz o działanie w ochronie swojego prawa ochronnego, prawa do wyłączności, o której mowa w art. 153 ust. 1 p.w.p."

Art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. stanowi, że prawo ochronne na znak towarowy wygasa na skutek nieużywania zarejestrowanego znaku w sposób rzeczywisty dla towarów objętych rejestracją w ciągu nieprzerwanego okresu pięciu lat, po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego, chyba że istnieją ważne powody jego nieużywania.

W świetle ugruntowanego orzecznictwa pod pojęciem rzeczywistego używania, o którym mowa w ww. art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p., należy rozumieć używanie, które nie ma charakteru symbolicznego, nastawionego wyłącznie na utrzymanie prawa ochronnego na znak towarowy. Musi to być używanie faktyczne, zgodne z podstawową funkcją znaku towarowego, jaką jest zagwarantowanie konsumentowi czy końcowemu odbiorcy, że towar lub usługa oznaczone danym znakiem towarowym pochodzą z określonego przedsiębiorstwa, umożliwiając mu - bez ryzyka wprowadzenia w błąd - odróżnienie tego towaru lub usługi od towarów i usług mających inne pochodzenie handlowe.

Zgodnie z art. 169 ust. 6 p.w.p. ciężar przeprowadzenia dowodu w sprawie o stwierdzenie wygaśnięcia prawa spoczywa na uprawnionym z prawa ochronnego na znak towarowy, który powinien wykazać, że znaku używał lub jeśli znaku nie używał miał ku temu ważne powody. Natomiast organ nie jest uprawniony do poszukiwania nowych dowodów mogących mieć wpływ na przedmiotowe rozstrzygnięcie w sprawie (np. wyrok WSA z 7 stycznia 2005 r., sygn. akt 6 II SA 2427/03).

W niniejszej sprawie uprawniony do znaku towarowego "FARMINA" nr

[...] w piśmie z dnia [...] stycznia 2011 r. złożonym na rozprawie stwierdził wprost, że: "używanie znaku FARMINA na towary podobne lub komplementarne do wyrobów perfumeryjnych należy uznać za używanie tego znaku w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej. Znak FARMINA był i jest używany na towary związane z pielęgnacją ciała takie jak np. mydła, żele, kremy, kosmetyki, środki do pielęgnacji włosów" (akt [...], tom I, karta 53.).

Powyższe oznacza, że spółka F. używała znaku "FARMINA" jedynie dla towarów podobnych lub komplementarnych do wyrobów perfumeryjnych określonych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej, co słusznie podniósł Urząd Patentowy w zaskarżonej decyzji. Nie oznacza więc używania znaku FARMINA do wyrobów perfumeryjnych.

Natomiast w piśmie z dnia [...] lutego 2011 r. uprawniony do znaku towarowego "FARMINA" podniósł, że powyższy znak był stosowany w obrocie dla wyrobów perfumeryjnych, tj. żeli i mydła z serii kosmetyków A.. W ocenie uprawnionego do znaku towarowego "FARMINA" kosmetyki z serii A. są wyrobami perfumeryjnymi, gdyż zawierają olejek z drzewa herbacianego.

W pierwszej kolejności, w ocenie składu orzekającego w tej sprawie, należy zauważyć, że twierdzenia uprawnionego do znaku towarowego "FARMINA" zawierają niejednolite treści, co do używania powyższego oznaczenia do wyrobów perfumeryjnych. Jak wyżej wskazano używanie znaku do wyrobów podobnych lub komplementarnych do wyrobów perfumeryjnych wskazuje na nieużywanie znaku towarowego "FARMINA" do wyrobów perfumeryjnych.

Jeżeli chodzi natomiast o żele i mydła z serii kosmetyków A., to słusznie Urząd Patentowy RP przyjął, że nie mamy tu do czynienia z wyrobami perfumeryjnymi. Wyroby perfumeryjne to perfumy, wody perfumowane, wody toaletowe, wody kolońskie, płyny po goleniu, kompozycje zapachowe rozpuszczone w etanolu uprzednio skażonym tzw. skażalnikiem. Jedynym lub niemal wyłącznym celem wyrobu perfumeryjnego jest nadanie ciału określonego zapachu.

Wobec powyższej przedstawionej definicji wyrobu perfumeryjnego należy uznać, że kosmetyki – żele i mydła z serii A. nie są wyrobami perfumeryjnymi, gdyż ich celem nie jest tylko i wyłącznie nadanie ciału określonego zapachu, co potwierdzają również dokumenty zgromadzone w aktach sprawy. Produkty z serii A. są kosmetykami przeznaczonymi do skóry trądzikowej, których celem jest zmniejszenie lub likwidacja zewnętrznego objawu trądziku pospolitego, a mianowicie zaskórników. Jak wynika z reklamy żelu A. ([...], tom II, karta 38) żel ten stosowany jest wyłącznie tam, gdzie doszło do zmian skórnych. Miejsca te powinny być pokryte warstwą żelu A.. Tak opisany produkt nie jest wyrobem perfumeryjnym nawet jeśli posiada zapach. Natomiast takie same wskazania dotyczące sposobu użycia zawiera informacja znajdująca się na opakowaniu mydła w płynie A. ([...], tom I, karta 105 s). O zaklasyfikowaniu towaru jako wyrobu perfumeryjnego nie może zatem decydować użyta w nim substancja czynna w postaci olejku z drzewa herbacianego. Jak wskazano powyżej o takiej klasyfikacji nie decyduje bowiem składnik zapachowy, lecz przeznaczenie towaru.

Ponieważ, miejsce dystrybucji wyrobów – perfumeria nie decyduje o tym, czy mamy do czynienia z wyrobem z klasy 3 klasyfikacji nicejskiej tj. wyrobem perfumeryjnym.

Reasumując należy stwierdzić, że Urząd Patentowy RP w sposób prawidłowy działając na podstawie art. 169 ust. 1 pkt 1 p.w.p. stwierdził wygaśniecie prawa ochronnego na znak towarowy "FARMINA" na skutek nieużywania znaku towarowego przez okres pięciu lat po dniu wydania decyzji o udzieleniu prawa ochronnego dla części towarów – wyrobów perfumeryjnych określonych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej.

Przechodząc do kwestii związanych z unieważnieniem prawa ochronnego na znak towarowy "FARMONA Waliczek" o nr [...], w pierwszej kolejności należy wskazać, że słusznie zauważył Urząd Patentowy i zakres oceny podobieństwa towarów determinowany jest rozpatrzeniem wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy FARMINA w części dotyczącej wyrobów perfumeryjnych określonych w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej.

Dla przypomnienia należy wskazać, że spółka F. domagała się unieważnienia znaku towarowego "FARMONA Waliczek" należącego do L. Sp. z o.o. Jako podstawę prawną sprzeciwu wskazano art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. oraz art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Zgodnie z treścią art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. nie udziela się praw ochronnych na oznaczenia, których używanie narusza prawa osobiste lub majątkowe osób trzecich.

W myśl natomiast art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy Prawo własności przemysłowej nie udziela się prawa ochronnego na znak towarowy jeżeli jest on identyczny lub podobny do znaku towarowego, na który udzielono prawo ochronne z wcześniejszym pierwszeństwem na rzecz innej osoby dla towarów identycznych lub podobnych, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia znaku ze znakiem wcześniejszym.

Ponieważ podstawę unieważnienia prawa z rejestracji znaku towarowego FARMONA Waliczek o nr [...] w części dotyczącej antyseptyków, balsamów do celów leczniczych, biologicznych preparatów do celów medycznych, enzymów dla celów farmaceutycznych, enzymów dla celów medycznych, herbaty z ziół, maści leczniczych do celów farmaceutycznych, preparatów z mikroelementami dla ludzi i zwierząt, nalewek do celów leczniczych, napojów dietetycznych do celów leczniczych, olejów do celów leczniczych, środków przeciwbólowych, środków przeczyszczających, preparatów witaminowych, wyciągów dla celów leczniczych, ziół leczniczych, cukierków do celów leczniczych, syropów do użytku medycznego, żywności dietetycznej do celów leczniczych, żelatyny do celów medycznych; stanowił art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. Sąd w pierwszej kolejności odniesie się do zarzutów skargi związanych z powyższą regulacją.

Aby rejestracja znaku towarowego w trybie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. była niedopuszczalna muszą wystąpić następujące przesłanki:

1. rejestracja znaku dla towarów tego samego rodzaju;

2. podobieństwo do znaku zarejestrowanego na rzecz innego przedsiębiorstwa;

3. podobieństwo znaków musi być kwalifikowane to znaczy takie, że może odbiorcę wprowadzić w błąd co do pochodzenia towarów w szczególności poprzez ryzyko skojarzenia między znakami.

Niedopuszczalna jest rejestracja znaków towarowych, gdyby w jej wyniku powstało prawo, którego zakres pokrywałby się chociaż częściowo z zakresem prawa z rejestracji z wcześniejszym pierwszeństwem. Czy obydwa znaki towarowe są podobne, rozstrzyga się na podstawie kryterium niebezpieczeństwa wprowadzania w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów. W doktrynie prawa definiuje się, że "niebezpieczeństwo, wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów polega na możliwości błędnego nie odpowiadającego rzeczywistości, przypisania przez przeciętnego odbiorcę uprawnionemu z rejestracji danego towaru ze względu na nałożony nań znak, a ponadto iż niebezpieczeństwo to jest wynikiem podobieństwa towarów i podobieństwa oznaczeń." (R. Skubisz "Prawo Znaków Towarowych" komentarz Wydawnictwo prawnicze Spółka z o.o. str. 83 Warszawa 1997). Innymi słowy niebezpieczeństwo wprowadzenia w błąd odbiorców co do pochodzenia towarów jest wypadkową podobieństwa towarów i oznaczeń. Dlatego też w pierwszej kolejności Sąd odniesie się do podobieństwa towarów do których oznaczenia zostały przeznaczone przeciwstawione znaki towarowe.

W tym miejscu warto przypomnieć, że prawo ochronne na znak towarowy "FARMINA" o nr [...] wskutek częściowego wygaśnięcia zostało ograniczone do preparatów farmaceutycznych zawartych w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej.

Znak towarowy FARMONA Waliczek o numerze [...] przeznaczony został do oznaczania następujących towarów zawartych w klasach 3 i 5 klasyfikacji nicejskiej: kremy do wybielania skóry, preparaty kosmetyczne do pielęgnacji skóry, ekstrakty kwiatowe do perfum, esencje eteryczne, esencje miętowe, dezodoranty do użytku osobistego, kosmetyki, zestawy kosmetyków, lakiery do paznokci, lotony do włosów, mydła, mydła kosmetyczne, maści do celów kosmetycznych, olejki do celów kosmetycznych, olejki do celów perfumeryjnych, soda krystaliczna do czyszczenia, sole kąpielowe do celów innych niż lecznicze, szampony, szminki, środki do czyszczenia zębów, środki do prania, talk kosmetyczny, terpentyna, tłuszcze do celów kosmetycznych, wazelina kosmetyczna, pasty, proszki i płyny do zębów, perfumy, woda kolońska, woda toaletowa, woda zapachowa, wywabiacze plam; antyseptyki, balsamy dla celów leczniczych, biologiczne preparaty do celów medycznych, enzymy dla celów farmaceutycznych, enzymy dla celów medycznych, herbata z ziół, sole do kąpieli, maści lecznicze do celów farmaceutycznych, preparaty z mikroelementami dla ludzi i zwierząt, nalewki dla celów leczniczych, napoje dietetyczne dla celów leczniczych, oleje dla celów leczniczych, pokarm dla niemowląt, środki przeciw bólowe, środki przeczyszczające, preparaty witaminowe, wyciągi dla celów leczniczych, zioła lecznicze, cukierki dla celów leczniczych, mleko w proszku dla dzieci, środki grzybobójcze, środki dezynfekcyjne dla celów higienicznych, syropy do użytku medycznego, żywność dietetyczna dla celów leczniczych, żelatyna dla celów medycznych.

Dokonując analizy przedstawionych towarów Urząd Patentowy w sposób prawidłowy, w ocenie składu orzekającego w tej sprawie, przyjął, że towary z klasy 3 klasyfikacji nicejskiej, do oznaczenia, których przeznaczony został znak towarowy FARMONA Waliczek należą do różnego rodzaju kosmetyków, które nie mają charakteru leczniczego, ich funkcją jest pielęgnacja ciała, utrzymanie higieny lub też nadanie ciału odpowiedzialnego zapachu, wobec powyższego należy uznać je za niepodobne do towarów do których oznaczania przeznaczony jest znak towarowy FARMINA tj. preparatów farmaceutycznych, których istotą jest leczniczy charakter, a celem ich użycia jest zapobieganie lub zwalczanie choroby. Również wybielacze plam, środki do prania, terpentyny zawarte w klasie 3 klasyfikacji nicejskiej nie są podobne do preparatów farmaceutycznych, do oznaczania których przeznaczony jest znak towarowy FARMINA, gdy z nie są to środki przeznaczone dla ludzi a jedynie środki gospodarstwa domowego.

Jak słusznie zauważył Urząd Patentowy w zaskarżonej decyzji – ten sam krąg odbiorców oraz te same kanały dystrybucyjne nie przesądzają jeszcze o podobieństwie towarów.

W ocenie Sądu, Urząd Patentowy RP w sposób prawidłowy ustalił, że część towarów z klasy 5 klasyfikacji nicejskiej nie jest podobna do preparatów farmaceutycznych do oznaczania, których przeznaczony jest znak towarowy FARMINA. Są to: sole do kąpieli, pokarm dla niemowląt, mleko w proszku dla dzieci, środki grzybobójcze, oraz środków dezynfekcyjnych do celów, higienicznych.

Sąd w pełni podziela stanowisko Urzędu Patentowego, że: "Towary te również nie mają charakteru leczniczego i mają - jak w przypadku soli do kąpieli - właściwości zbliżone do kosmetyków. Z kolei pokarm dla niemowląt oraz mleko w proszku to towary specjalistyczne, nabywane w celu zapewnienia dzieciom prawidłowej diety. Są to towary spożywcze specjalnego przeznaczenia, które - co do zasady - produkowane są przez podmioty nie działające w branży farmaceutycznej. I wreszcie środki grzybobójcze są towarem specjalistycznym, mogącym mieć zastosowanie do celów przemysłowych lub w rolnictwie. Nabywane są przez osoby profesjonalne i zazwyczaj dostępne są w wyspecjalizowanych punktach sprzedaży. Nie są to zatem towary podobne do preparatów farmaceutycznych".

W ocenie składu orzekającego w tej sprawie, Urząd Patentowy w sposób prawidłowy uznał za podobne do preparatów farmaceutycznych pozostałe towary wyszczególnione w wykazie znaków FARMONA Waliczek w klasie 5 klasyfikacji nicejskiej tj: antyseptyki, balsamy do celów leczniczych, biologiczne preparaty do celów medycznych, enzymy dla celów farmaceutycznych, enzymy dla celów medycznych, herbaty z ziół, maści lecznicze do celów farmaceutycznych, preparaty z mikroelementami dla ludzi i zwierząt, nalewki do celów leczniczych, napoje dietetyczne do celów leczniczych, oleje do celów leczniczych, środki przeciwbólowe, środki przeczyszczające, preparaty witaminowe, wyciągi dla celów leczniczych, zioła lecznicze, cukierki do celów leczniczych, syropy do użytku medycznego, żywność dietetyczne do celów leczniczych, żelatyna do celów medycznych.

Wszystkie wymienione towary przeznaczone są do celów leczniczych bądź medycznych. Obok rodzaju towaru L. Sp. z o.o. z siedzibą w K. zamieściła bowiem dookreślenie w postaci "do celów leczniczych", "do celów medycznych".

Jak wyżej wskazano celem preparatów farmaceutycznych jest zapobieganie lub zwalczanie choroby, takie też spełniają ww. towary.

Wobec powyższego należy przyjąć, że Urząd Patentowy w sposób prawidłowy uznał ww. towary za podobne do towarów do oznaczenia których przeznaczony był znak towarowy FARMINA.

Po ustaleniu częściowego podobieństwa towarów, należy przejść do oceny podobieństwa samych znaków towarowych. Znak towarowy, którego unieważnienia domaga się F. Sp. z o.o. jest to znak "FARMONA Waliczek" – znak słowno- graficzny. Natomiast znak przeciwstawiony "FARMINA" jest znakiem słownym.

Jak wyżej wskazano ocenę podobieństwa znaków towarowych dokonuje się oceniając znaki jako całość. Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 26 października 2011 r. sygn. akt II GSK 932/10. "Przedmiotem oceny na podstawie art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p. jest określony znak jako integralna całość. Przy analizie podobieństwa spornych znaków należy uwzględnić okoliczność, że znak słowno - graficzny koliduje ze znakami słownymi. W ocenie Sądu kasacyjnego w znakach kombinowanych słowa nie zawsze mają charakter decydujący. Literatura przedmiotu nakazuje każdy przypadek analizy podobieństwa znaków kombinowanych traktować niezależnie i rozpatrywać indywidualnie (por. Urszula Promińska, (w:) Naruszenie prawa z rejestracji znaku towarowego, Polska Izba Rzeczników Patentowych 2001). W orzecznictwie podchodzi się podobnie do omawianego zagadnienia. Na przykład w sprawie T- 6/01 (M. C. przeciwko OHIM H. Germany) oddalając odwołanie Trybunał wskazał, że założenie, iż podobieństwo znaków towarowych jest możliwe jedynie wówczas, gdy istnieje zgodność pod względem dominującego składnika, opisuje tylko określoną kategorię sytuacji. Kategoria ta zostaje uściślona poprzez definicję dominującego składnika znaku towarowego, a mianowicie, że składnik ten musi być w stanie "sam zdominować wrażenie tego znaku towarowego, jakie właściwy krąg odbiorców zachowuje w pamięci, tak że wszystkie inne składniki tego znaku towarowego są bez znaczenia w całościowym wrażeniu przez niego wywołanym". Tylko wtedy, gdy wszystkie pozostałe składniki znaku towarowego są bez znaczenia, ocena podobieństwa może zależeć wyłącznie od dominującego składnika.

Z orzecznictwa europejskiego warto zwrócić ponadto uwagę na treść orzeczenia Sądu Pierwszej Instancji z dnia 11 stycznia 2005 r. wydanego w sprawie T-211/03 pkt 37; z którego wynika, że "Dla oceny podobieństwa między złożonym graficznym znakiem towarowym a wcześniejszym słownym znakiem towarowym nie mają znaczenia formy graficzne lub stylistyczne, które mógłby ewentualnie przyjąć ostatni z wymienionych znaków. W każdym razie nie można zastępować oceny podobieństwa ze wcześniejszym słownym znakiem towarowym, który jako jedyny ma znaczenie w niniejszej sprawie, oceną podobieństwa z elementem graficznym, który nie jest objęty ochroną przyznaną przez wcześniejszą rejestrację".

Reasumując, z uwagi na fakt, iż w niniejszej sprawie jako pierwszy został zgłoszony znak towarowy słowny FARMINA, a dopiero w terminie późniejszym znak słowno-graficzny "FARMONA Waliczek" wobec powyższego element graficzny znaku towarowego FARMONA Waliczek ma charakter drugorzędowy. Porównując 2 znaki towarowe należy porównać je w warstwie wizualnej, fonetycznej i znaczeniowej.

Przechodząc więc do porównania znaków "FARMINA" i "FARMONA Waliczek" w warstwie wizualnej Wojewódzki Sąd Administracyjny doszedł do wniosku, że znak towarowy "FARMINA" i znak towarowy "FARMONA Waliczek" są do siebie podobne. Według utrwalonych poglądów doktryny w znakach krótkich (do 5 liter włącznie), wystarczy jedna litera różnicy by wyłączyć podobieństwo. W znakach słownych średniej długości (do 8 liter włącznie) różne powinny być co najmniej 2 litery (M. Kępiński, ZNUJ 28/1982 str. 17,18).

Znaki porównywane to znak słowno-graficzny "FARMONA Waliczek" i znak słowny przeciwstawiony "FARMINA". Znak "FARMONA Waliczek" składa się z dwóch wyrazów przy czym w ocenie Sądu, jedynie pierwszy z nich ma charakter fantazyjny i jest elementem dominującym. Drugi człon znaku "Waliczek" to nazwisko właściciela firmy w związku z czym należy uznać, że ma ono jedynie charakter czysto informacyjny. Nazwa przedsiębiorstwa jako element znaku towarowego nie eliminuje ryzyka wprowadzenia odbiorców w błąd, to tym bardziej nie przekreśla podobieństwa porównywanych znaków towarowych, poprzez stworzenie różnicy, a co za tym idzie zwiększenia odpowiedniego dystansu oddzielającego znaki towarowe. Przeciętny odbiorca może zaś uznać, że użyte w znaku nazwisko odpowiada nazwie podmiotu, który wprowadził do obrotu tak oznaczony towar.

Znak przeciwstawiony to znak FARMINA, który od elementu fantazyjnego i dominującego pierwszego znaku różni się jedynie piątą literą, w miejsce "i" w znaku, którego unieważnienia domaga się F. Spółka z o.o. jest litera "o". Obydwa wyrazy FARMINA i FARMONA składają się z 7 liter, a więc zgodnie ze stanowiskiem doktryny aby wyłączyć ich podobieństwo konieczna jest różnica dwóch liter. Reasumując znaki FARMINA i FARMONA Waliczek należy uznać za podobne w warstwie wizualnej.

Znaki towarowe FARMONA i FARMINA Waliczek nie różnią się również w warstwie fonetycznej. Dominujące elementy obu znaków tj. FARMONA i FARMINA składają się z tej samej ilości sylab, mają ten sam początek i zakończenie są więc do siebie wyraźnie podobne w warstwie fonetycznej.

Jeżeli chodzi natomiast o warstwę znaczeniową to obydwa znaki FARMINA i FARMONA Waliczek w konfrontacji do towarów do jakich oznaczenia zostały przeznaczone – zarejestrowane należy je uznać za znaki fantazyjne, które u przeciętnego odbiorcy mogą jedynie wywołać skojarzenie podobieństwa.

Jak na wstępie powyższych rozważań wskazano znak FARMINA jest znakiem słownym, natomiast znak FARMONA Waliczek jest znakiem słowno-graficznym, jednak z uwagi na fakt, że jest znakiem późniejszym w stosunku do znaku FARMINA grafika tu ma drugorzędowe znaczenie, gdyż znak objęty ochroną z wcześniejszym pierwszeństwem nie posiada grafiki, którą można by porównać ze znakiem późniejszym. Nie mniej należy wskazać, że grafika znaku towarowego FARMONA Waliczek jest grafiką prostą. Wyraz FARMONA przedstawiony jest powiększoną i pogrubioną czcionką, pod spodem kursywą małą czcionką umieszczony jest wyraz Waliczek, u góry przeprowadzona jest linia prosta, a wyraz Waliczek umieszczony jest w przecięciu linii prostej u dołu, powyższa grafika w całości w ocenie Sądu nie ma dominującego charakteru w tym znaku.

Reasumując, w ocenie Sądu, analiza wyżej przedstawionych oznaczeń więc ich cech wspólnych prowadzi do wniosku, że w zakresie w jakim uznano podobieństwo towarów, oznaczenia postrzegane jako całość wywołują wrażenie wspomnianego podobieństwa.

Oceny podobieństwa znaków należy dokonać z punktu widzenia przeciętnego odbiorcy w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego, mając na względzie fakt, że do stwierdzenia podobieństwa oznaczeń nie jest konieczne pomylenie znaków, a wystarczy jedynie ryzyko wprowadzenia odbiorców w błąd. Jak słusznie zauważył Urząd Patentowy ww. towary nabywane są nie przez specjalistów, lecz przez osoby wymagające leczenia lub chcące uzupełnić swoją dietę, są to towary nabywane bez recepty. Nawet jeśli odbiorca tych towarów jest dostatecznie uważny z uwagi na ryzyko nieprawidłowego użycia produktów wskazanych powyżej, to daleko idąca zbieżność przeciwstawionych znaków towarowych może prowadzić do ich pomylenia w analizowanym zakresie.

Odnosząc się natomiast do zarzutu naruszenia art. 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p. należy wskazać, że wnosząca sprzeciw nie wyjaśniła na czym powyższe naruszenie miałoby polegać, natomiast jej argumenty odniosły się jedynie do naruszenia art. 132 ust. 2 pkt 2 p.w.p.

Reasumując Sąd wskazuje, że zarzuty skarg złożonych przez F. Sp. z o.o. jak i L. Sp. z o.o. należy uznać za niezasadne.

W niniejszym postępowaniu nie doszło bowiem do naruszenia art. 166, 169, 132 ust. 2 pkt 2, 131 ust. 1 pkt 1 p.w.p., 246 p.w.p., ani wskazanych w skardze przepisów postępowania.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 151 p.w.p. Sąd oddalił skargi.



Powered by SoftProdukt