drukuj    zapisz    Powrót do listy

6480 658, , Inne, Zobowiązano do podjęcia czynności, II SAB/Po 118/21 - Wyrok WSA w Poznaniu z 2021-11-10, Centralna Baza Orzeczeń Naczelnego (NSA) i Wojewódzkich (WSA) Sądów Administracyjnych, Orzecznictwo NSA i WSA

II SAB/Po 118/21 - Wyrok WSA w Poznaniu

Data orzeczenia
2021-11-10 orzeczenie prawomocne
Data wpływu
2021-07-29
Sąd
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu
Sędziowie
Arkadiusz Skomra
Tomasz Świstak
Wiesława Batorowicz /przewodniczący sprawozdawca/
Symbol z opisem
6480
658
Skarżony organ
Inne
Treść wyniku
Zobowiązano do podjęcia czynności
Sentencja

Dnia 10 listopada 2021 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia WSA Wiesława Batorowicz (spr.) Sędziowie: Sędzia WSA Tomasz Świstak Asesor WSA Arkadiusz Skomra po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym w dniu 10 listopada 2021 roku sprawy ze skargi A. K. na bezczynność P. sp. z o.o. z siedzibą w P. w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej I. zobowiązuje P. sp. z o.o. z siedzibą w P. do załatwienia wniosku z dnia [...] marca 2020 r. w terminie 14 dni od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku; II. stwierdza, że P. sp. z o.o. z siedzibą w P. dopuściła się bezczynności; III. stwierdza, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; IV. wymierza P. sp. z o.o. z siedzibą w P. grzywnę w wysokości [...] zł (słownie: [...] złotych); V. zasądza od P. sp. z o.o. z siedzibą w P. na rzecz strony skarżącej kwotę [...]zł (słownie: [...] złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Pismem z dnia [...] lipca 2021 r. A. K. (zwany dalej "Skarżącym") złożył wniosek o rozpoznanie sprawy z jego skargi na bezczynność P. sp. z o.o. z siedzibą w [...] (zwanego dalej "Zobowiązaną") w przedmiocie dostępu do informacji publicznej na podstawie odpisu skargi. Do wniosku dołączono odpis skargi, odpis wniosku z dnia [...] marca 2020 r. o udostępnienie informacji publicznej oraz odpis ponaglenia z dnia [...] czerwca 2020 r. Z przedstawionych odpisów wynika następujący stan faktyczny.

Wnioskiem z dnia [...] marca 2020 r. Skarżący złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej dotyczącej organizacji kontroli biletów w komunikacji autobusowej Zobowiązanej. Skarżący poprosił o przedstawienie następujących informacji:

1) "Ile osób jest upoważnionych do kontroli biletów?

2) Czy kontrolerzy zatrudnieni są bezpośrednio u Państwa, czy też kontrolę realizuje podmiot zewnętrzny? O ile jest to podmiot zewnętrzy, proszę o wskazanie:

a) nazwy i adres podmiotu,

b) okresu, na jaki zawarto umowę na usługę kontroli biletów,

c) ogólnej informacji, na jakich zasadach podmiot ten jest wynagradzany za wykonywanie usługi (stawka za kontrolę, procent od wpływów, ryczałt, itp.),

d) jeżeli umowy zawarto z kilkoma podmiotami, proszę by informacje dotyczyły każdego z nich.

3) Proszę o przesłanie wzoru (szaty graficznej) identyfikatora upoważniającego do prowadzenia kontroli biletów. Jeżeli stosowanych jest kilka wzorów, proszę o przesłanie każdego z nich".

W piśmie z dnia [...] czerwca 2020 r. Skarżący złożył ponaglenie. Wskazano, że ustawowy termin udzielenia odpowiedzi na wniosek już upłynął, stąd Skarżący oczekiwał, że w terminie trzech dni otrzyma odpowiedź na swój wniosek.

Pismem z dnia [...] września 2020 r. wniesiono skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu. Skarżący wniósł o stwierdzenie, że strona przeciwna pozostaje w bezczynności w przedmiocie udostępnienia wnioskowanej informacji publicznej, zobowiązanie strony przeciwnej do wydania aktu, lub dokonanie czynności w przedmiocie informacji publicznej w terminie 14 dni, uznanie, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa, rozpoznanie sprawy w trybie uproszczonym oraz zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skargi przedstawiono stan faktyczny. Jak stwierdzono, do dnia złożenia skargi nie ma żadnej odpowiedzi ze strony Zobowiązanej. Zobowiązana wykonuje zadanie publiczne w zakresie publicznego transportu zbiorowego i uzyskuje dopłaty z budżetu państwa do biletów ulgowych, a żądane informacje mają charakter informacji publicznej. Stąd Zobowiązana powinna udzielić odpowiedzi jako podmiot zobligowany do tego na podstawie ustawy z dnia [...] września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1429 ze zmianami, zwanej dalej "u.d.i.p.").

Postanowieniem z dnia [...] czerwca 2021 r. o sygn. akt II SO/Po [...] Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wymierzył Zobowiązanej grzywnę w wysokości [...] zł oraz zasądził zwrot kosztów postępowania. Postanowienie zapadło z inicjatywy Skarżącego, który pismem z dnia [...] stycznia 2021 r. złożył wniosek o wymierzenie zobowiązanej grzywny. Postanowienie uprawomocniło się z dniem [...] lipca 2021 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Skarga zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, że sprawa została rozpoznana w trybie art. 119 pkt 4 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zmianami, zwanej dalej "p.p.s.a."). Powołany przepis stanowi: "Sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym, jeżeli przedmiotem skargi jest bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania." Niewątpliwie wniesiona skarga dotyczy bezczynności Zobowiązanej w przedmiocie udostępnienia informacji publicznej. Z tych względów zarządzeniem z dnia [...] września 2021 r. Przewodniczący Wydziału II. tut. Sądu wyznaczył termin posiedzenia niejawnego na dzień [...] listopada 2021 r. zaznaczając, że sprawa ma być skierowana do rozpoznana w trybie uproszczonym. Na podstawie art. 120 p.p.s.a. w trybie uproszczonym sąd rozpoznaje sprawy na posiedzeniu niejawnym w składzie trzech sędziów.

Wyjaśnienia wymaga także podstawa wyrokowania przez tut. Sąd. Zgodnie z art. 55 § 2 p.p.s.a., który powołał także Skarżący, jeżeli organ nie przekazał sądowi skargi mimo wymierzenia grzywny, sąd może na żądanie skarżącego rozpoznać sprawę na podstawie nadesłanego odpisu skargi, gdy stan faktyczny i prawny przedstawiony w skardze nie budzi uzasadnionych wątpliwości.

W niniejszej sprawie bezspornym jest, że Zobowiązana nie przekazała akt sprawy, co stało się podstawą do wymierzenia jej grzywny przez tut. Sąd prawomocnym postanowieniem z dnia [...] czerwca 2021 r., sygn. akt II SO/Po [...]. Wymierzenie grzywny nie doprowadziło do oczekiwanego skutku w postaci przekazania akt sprawy do tut. Sądu. Zasadnym było zatem żądanie, aby Sąd, na podstawie art. 55 § 2 p.p.s.a. rozstrzygnął sprawę w oparciu o odpis skargi, gdyż stan faktyczny i prawny nie budziły żadnych wątpliwości. Jednocześnie Skarżący wykazał, iż żadna korespondencja kierowana przez niego do Zobowiązanej nie doczekała się reakcji z jej strony.

Zgodnie z art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. Prawo o ustroju sądów administracyjnych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 137) sądy administracyjne sprawują kontrolę nad działalnością administracji publicznej przyjmując jako kryterium kontroli zgodność z prawem. Ponadto zgodnie z art. 134 § 1 p.p.s.a. w zakresie realizowanej kontroli, Sąd nie jest związany granicami skargi, w związku z czym zarzuty podniesione w jej treści nie wyznaczają kierunku analizy podejmowanej przez Sąd.

Podkreślenia wymaga legitymacja Skarżącego do wniesienia skargi na bezczynność organu. Jest ona wywodzona z art. 21 u.d.i.p., w której wskazuje się, że do skarg rozpatrywanych w postępowaniach o udostępnienie informacji publicznej stosuje się przepisy p.p.s.a. W świetle art. 3 § 2 pkt 8 i 9 p.p.s.a. sądowa kontrola administracji publicznej, dokonywana w oparciu o kryterium legalności, obejmuje m.in. orzekanie przez sądy administracyjne w sprawach skarg na bezczynność. Należy zatem uznać, że skarga na bezczynność Zobowiązanej mogła zostać wniesiona i podlegała rozpoznaniu przez tut. Sąd.

Dodatkowo należy wskazać, iż Zobowiązana jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, co wynika z faktu, iż realizuje zadania publiczne korzystając przy tym z majątku publicznego przeznaczonego na te cele. To z kolei wynika z art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. (wyrok WSA w Poznaniu z dnia 21 kwietnia 2021 r., sygn. akt IV SAB/Po 31/21, dostępny na stronie: https://orzeczenia.nsa.gov.pl – Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych, zwana dalej "CBOSA"). Podkreślenia wymaga, że Zobowiązana jest podmiotem prawa, który wykonuje zadanie publiczne w postaci przewozu osób na terenie Województwa W. na podstawie stosownego zezwolenia. Warte podkreślenia jest to, że na podstawie art. 14 ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1668 ze zmianami) samorząd województwa wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim określone ustawami, w szczególności w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych. Jest to zadanie własne samorządu województwa, co wynika z art. 47a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 919 ze zmianami, zwanej dalej "u.t.d."). Ponadto, w myśl art. 22a ust. 4 u.t.d. organy, o których mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1 (a więc także marszałek województwa), mogą realizować zadania, o których mowa w ust. 3, przez własne jednostki lub inne wyspecjalizowane podmioty. Powierzenie wykonywania tego zadania następuje w drodze udzielenia zezwolenia (art. 18 ust. 1 pkt 1 lit. a-g u.t.d.).

Bezspornym jest fakt, że Zobowiązana korzysta ze stosownego zezwolenia nr [...], co zostało ujawnione w Biuletynie Informacji Publicznej Samorządu Województwa W. wraz z wykazem linii autobusowych. Oznacza to, że Zobowiązana wykonuje zadanie publiczne z art. 22a ust. 7 u.t.d., a w związku z tym jest podmiotem zobligowanym do udostępnienia informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p. Jest to okoliczność bezsporna, co potwierdza także orzecznictwo. "Spółka wykonująca regularne przewozy związane z transportem publicznym jest podmiotem działającym w sferze publicznej - realizując obowiązek jednostek samorządu terytorialnego. Świadczy bowiem usługi o charakterze użyteczności publicznej w zakresie transportu zbiorowego. Przewoźnik jest zatem podmiotem obowiązanym do udostępnienia informacji publicznej, będącej w jego posiadaniu stosownie do art. 4 ust. 1 pkt 5 i ust. 3 u.d.i.p." (wyrok WSA w Krakowie z dnia 27 maja 2020 r., sygn. akt II SAB/Kr 40/20, dostępny w CBOSA). Nie jest przy tym istotna forma organizacyjna tego podmiotu (wyrok WSA w Olsztynie z dnia 23 stycznia 2020 r., sygn. akt II SAB/Ol 95/19, dostępny w CBOSA).

Wyjaśniwszy charakter prawny obowiązku spoczywającego na Zobowiązanej, należy przejść do rozpoznania kwestii, czy żądane informacje mają charakter informacji publicznej. Pismem z dnia [...] marca 2020 r. Skarżący złożył wniosek, którego treść została przedstawiona w stanie faktycznym.

Znamienne jest to, że przewoźnik jest wynagradzany ze środków publicznych będących w dyspozycji samorządu województwa. Fakt wykonywania zadań publicznych, a także pobieranie wynagrodzenia pochodzącego ze środków publicznych zobowiązuje do udostępnienia posiadanych przez podmiot zobowiązany informacji publicznych w trybie u.d.i.p. (wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2020 r., sygn. akt IV SAB/Wr 123/19, dostępny w CBOSA).

Bezczynność na gruncie u.d.i.p., polega na tym, że organ lub inny podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej i zobowiązany do podjęcia czynności materialno-technicznej w przedmiocie informacji publicznej, nie podejmuje takiej czynności, ani nie wydaje decyzji o odmowie udzielenia informacji publicznej.

Zgodnie z art. art. 1 ust. 1 u.d.i.p.: "Każda informacja o sprawach publicznych stanowi informację publiczną w rozumieniu ustawy i podlega udostępnieniu na zasadach i w trybie określonych w niniejszej ustawie."

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 u.d.i.p., obowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności: 1) organy władzy publicznej; 2) organy samorządów gospodarczych i zawodowych; 3) podmioty reprezentujące zgodnie z odrębnymi przepisami Skarb Państwa; 4) podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego; 5) podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym, oraz osoby prawne, w których Skarb Państwa, jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycję dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów.

W tym miejscu wskazać należy, że Naczelny Sąd Administracyjny kontrolował już wyroki w sprawach ze skarg na bezczynność przewoźnika zewnętrznego w regularnych przewozach osób w przedmiocie udzielenia informacji publicznej, w zakresie organizacji kontroli biletów w pojazdach. Naczelny Sąd Administracyjny stanął na stanowisku, że przewoźnik wykonujący regularne przewozy w ramach transportu publicznego jest podmiotem obowiązanym do udzielenia informacji publicznej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 5 u.d.i.p., a informacje dotyczące kontroli biletów – co do zasady – są informacją publiczną (wyroki NSA z dnia: 6 marca 2013 r., sygn. akt I OSK 2917/12 oraz 17 lipca 2013 r., sygn. akt I OSK 1390/13, dostępne w CBOSA). Sąd w składzie orzekającym podziela poglądy wyrażone w obu tych kwestiach.

Z kolei odnośnie kryterium dysponowania majątkiem publicznym Naczelny Sąd Administracyjny niejednokrotnie w swoich wyrokach podzielał stanowisko wyrażane w doktrynie, że każdy podmiot, który gospodaruje choćby tylko niewielką częścią publicznego mienia, ma obowiązek udostępniać informacje na jego temat (zob. S. Pietras, Podmioty zobowiązane do udzielenia informacji publicznej w rozumieniu art. 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej [w:] Ius Novum 2011/4/108-119 oraz P. Szustakiewicz, Ustawa o dostępie do informacji publicznej w pracy radcy prawnego [w:] Radca Prawny 2004/5/8).

W orzecznictwie utrwalony jest także pogląd, że przewoźnik, który korzysta z "rekompensaty" z tytułu poniesionych kosztów w związku ze świadczeniem usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, jest podmiotem zobowiązanym do udostępnienia informacji publicznej (por. m. in. wyrok NSA z dnia: 17 października 2013 r., sygn. akt I OSK 674/13, 17 października 2013 r., sygn. akt I OSK 952/13, 17 września 2014 r., sygn. akt I OSK 2917/4, wyrok WSA w Gdańsku z dnia 5 października 2016 r., sygn. akt III SAB/Gd 109/16, wyrok WSA w Łodzi z dnia: 13 marca 2018 r., sygn. akt II SAB/Łd 232/17, 5 grudnia 2018 r., sygn. akt II SAB/Łd 117/18, dostępne w CBOSA). Przewoźnik w ramach wykonywania działalności w zakresie przewozu osób korzysta z dofinansowania ze środków publicznych na bilety ulgowe, a zezwolenia na prowadzenie tej działalności uzyskuje z odpowiedniego organu administracji publicznej.

Mając na względzie to co wskazano powyżej, Zobowiązana miała prawny obowiązek udzielić posiadane przez siebie informacje publiczne. Udostępnienie powinno nastąpić w trybie u.d.i.p. Zgodnie z art. 10 ust. 1 u.d.i.p. udostępnienie informacji następuje na wniosek, jeżeli nie zostały one udostępnione w Biuletynie Informacji Publicznej lub centralnym repozytorium właściwego podmiotu. Z kolei zgodnie z art. 13 u.d.i.p. udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje bez zbędnej zwłoki, nie później jednak niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, z zastrzeżeniem ust. 2 i art. 15 ust. 2 (ust. 1). Jeżeli informacja publiczna nie może być udostępniona w terminie określonym w ust. 1, podmiot obowiązany do jej udostępnienia powiadamia w tym terminie o powodach opóźnienia oraz o terminie, w jakim udostępni informację, nie dłuższym jednak niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku (ust. 2). Zatem udostępnienie informacji publicznej następuje bez zbędnej zwłoki, jednakże nie później niż w terminie 14 dni od dnia złożenia wniosku, tudzież w terminie nie dłuższym niż 2 miesiące, jeżeli udostępnienie informacji w terminie 14-dniowym nie było możliwe.

Na podstawie art. 14 ust. 1 u.d.i.p.: "Udostępnianie informacji publicznej na wniosek następuje w sposób i w formie zgodnych z wnioskiem, chyba że środki techniczne, którymi dysponuje podmiot obowiązany do udostępnienia, nie umożliwiają udostępnienia informacji w sposób i w formie określonych we wniosku".

Skarżący złożył wniosek o udostępnienie informacji publicznej w dniu [...] marca 2020 r. Od tego dnia Zobowiązana miała 14-dniowy termin do udostępnienie żądanej informacji. Brak reakcji ze strony Zobowiązanej sprawił, że Skarżący podjął dalsze działania w kierunku pozyskania interesujących go informacji. Wniesiono ponaglenie, skargę do tut. Sądu, a nawet wniosek o wymierzenie grzywny, ponieważ Zobowiązana nadal pozostaje bierna.

Analiza stanu faktycznego oraz prawnego prowadzi do wniosku, że Zobowiązana dopuściła się bezczynności, bowiem do dnia wniesienia skargi oraz rozpatrywania jej przez Sąd nie udostępniła informacji w zakresie pozostałych żądań określonych w treści wniosku Skarżącego, podczas gdy miała w tym zakresie prawny obowiązek. W orzecznictwie dominuje jednolity pogląd, że informacje dotyczące organizacji kontroli biletów w pojazdach tego przewoźnika - co do zasady - stanowią informację publiczną (zob. wyrok WSA w Kielcach z dnia 7 lipca 2020 r., sygn. akt II SAB/Ke 24/20, dostępny w CBOSA).

W świetle powołanego przepisu, informacje dotyczące liczby osób upoważnionych do kontroli biletów, wzoru identyfikatora upoważniającego do prowadzenia kontroli biletów, informacji czy kontrolerzy zatrudnieni są bezpośrednio u przewoźnika – jako, że dotyczą procesu organizowania kontroli biletów w ramach przewozów organizowanych przez dany podmiot – stanowią informację publiczną, co do zasady podlegającą udostępnieniu (zob. wyrok WSA w Łodzi z dnia 16 września 2020 r., sygn. akt II SAB/Łd 43/20, wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 22 października 2019 r., sygn. akt II SAB/Rz 88/19, dostępne w CBOSA). Ujawnienie tych informacji pozwala takiemu wnioskodawcy na poddanie działalności podmiotu zobowiązanego kontroli społecznej w kierunku prawidłowości, a także racjonalności wykonywanych czynności w zakresie realizacji zadania publicznego. Wiedza o tym przedmiocie obejmuje jej aspekt techniczny, jak właśnie organizacja całego procesu kontroli biletów w środkach komunikacji publicznej. Ponieważ Zobowiązana jest wynagradzana z budżetu Samorządu Województwa W., Skarżący miał prawo wiedzieć, czy Zobowiązana przeznacza swoje środki na organizację kontroli biletów we własnym zakresie, czy też zleca to podmiotom zewnętrznym.

Wiedza o wzorze identyfikatora kontrolera jest z kolei wyrazem tego, kto jest uprawniony do wykonywania tych obowiązków, za co odpowiedzialna jest Zobowiązana. Sąd podziela stanowisko wyeksponowane w orzecznictwie, zgodnie z którym w świetle art. 33a ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. Prawo przewozowe (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 8 ze zmianami), identyfikator kontrolera biletów jest podpisywany przez przewoźnika. Tym samym Zobowiązana powinna dysponować wiedzą o tym, jak identyfikator wygląda i jaką ilość takich dokumentów podpisał. Liczba kontrolerów także jest informacją publiczną, ponieważ Skarżący może mieć wiedzę o tym, czy zasoby ludzkie podmiotu zobowiązanego są wystarczające do efektywnego realizowania zadania publicznego, które obejmuje także kontrolę biletów. Te wszystkie informacje, o które wnioskował Skarżący w piśmie z dnia [...] marca 2020 r. mają walor informacji publicznej. Zobowiązana nie udostępniła tych informacji począwszy od marca 2020 r. aż do dnia wyrokowania (20 miesięcy).

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że Zobowiązana pozostaje bezczynna w zakresie udzielenia informacji, o które prosił Skarżący we wniosku z dnia [...] marca 2020 r. W związku z tym, Sąd, na podstawie art. 149 § 1 pkt 1 i 3 p.p.s.a. stwierdził bezczynność Zobowiązanej (pkt II. sentencji wyroku) oraz zobowiązał ją do załatwienia wniosku Skarżącego z dnia [...] marca 2020 r. w terminie 14 dni od dnia otrzymania prawomocnego wyroku (pkt I. sentencji wyroku).

Sąd w składzie orzekającym uznał na podstawie art. 149 § 1a p.p.s.a., że bezczynność miała charakter rażący (pkt III. sentencji wyroku). Kwalifikacja naruszenia prawa jako rażącego musi posiadać pewne dodatkowe cechy w stosunku do stanu określanego jako zwykłe naruszenie. "Rażącym naruszeniem prawa, co wymaga powtórzenia, jest naruszenie ciężkie, które nosi cechy oczywistej i wyraźnej sprzeczności z obowiązującym prawem, niezasługujące na zaakceptowanie w demokratycznym państwie prawa i wywołujące dotkliwe skutki społeczne lub indywidualne" (por. B. Adamiak i J. Borkowski, Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 1998 r., s. 808-812). Dla uznania rażącego naruszenia prawa, co także wymaga powtórzenia, nie jest wystarczające samo przekroczenie przez organ ustawowych terminów załatwienia sprawy (por. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 5 grudnia 2019 r., sygn. akt III SAB/Gl 285/19, zob. także wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 9 stycznia 2020 r. sygn. akt III SAB/Wr 1110/19, dostępne CBOSA). Postawę Zobowiązanej cechuje długotrwała bierność. W toku postępowania sądowoadministracyjnego, a także w toku sprawy zainicjowanej wnioskiem z dnia [...] marca 2020 r. Zobowiązana nie podjęła nawet żadnej próby zajęcia jakiegokolwiek stanowiska, czy też obrony swoich racji. Nałożenie grzywny postanowieniem z dnia [...] czerwca 2021 r. sygn. akt II SO/Po [...] również nie odniosło żadnego skutku. Zobowiązana nie odbiera żadnej korespondencji. Wszystkie przesyłki są doręczane w drodze fikcji doręczeń. We wszystkich rejestrach, w których widnieje Zobowiązana z racji wykonywanej działalności gospodarczej, dane kontaktowe pozostają niezmienione, co pozwala na wniosek, że korespondencję należy kierować na adres właśnie tam podany. Mimo to, Zobowiązana nie podejmuje żadnej czynności, aby wykonywać swoje ustawowe obowiązki, na czynnym udziale w postępowaniu sądowoadministracyjnym skończywszy. Zobowiązana, która jest przedsiębiorcą powinna dbać o swoje interesy, szczególnie, gdy wywołują one określone prawem skutki. Sąd w składzie orzekającym doszedł do przekonania, że Zobowiązana uporczywie lekceważy obowiązki wynikające z u.d.i.p., co musi spotkać się z reakcją ze strony wymiaru sprawiedliwości. W demokratycznym państwie prawa nie może być miejsca na lekceważenie praw i obowiązków wynikających z materii normatywnej, szczególnie, gdy przepisy mają charakter norm bezwzględnie obowiązujących (ius cogens), a więc nie ma mowy o uznaniowości. "Działanie organu administracji publicznej cechuje rażące naruszenie prawa, gdy ten postępuje w sposób poważnie opóźniający podejmowane działania co oczywiście jest pozbawione racjonalnego usprawiedliwienia" (zob. wyrok NSA z dnia: 16 września 2015 r., sygn. akt I OSK 722/15, 24 lipca 2015 r., sygn. akt II OSK 3237/14, dostępne w CBOSA). Sąd w składzie orzekającym nie znajduje żadnego uzasadnienia dla postawy Zobowiązanej.

Sąd na podstawie art. 149 § 2 p.p.s.a. wymierzył Zobowiązanej grzywnę w wysokości [...] zł (pkt IV. sentencji wyroku). Powołany przepis stanowi: "Sąd, w przypadku, o którym mowa w § 1, może ponadto orzec z urzędu albo na wniosek strony o wymierzeniu organowi grzywny w wysokości określonej w art. 154 § 6 lub przyznać od organu na rzecz skarżącego sumę pieniężną do wysokości połowy kwoty określonej w art. 154 § 6." Wskazany przepis ma charakter uznaniowy. Sąd w składzie orzekającym stoi na stanowisku, że stwierdzenie, iż bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa musi się spotkać z realną interwencją ze strony Sądu. Grzywna, o której mowa w art. 149 § 2 p.p.s.a jest środkiem dyscyplinująco-represyjnym o charakterze dodatkowym, który powinien być stosowany z rozwagą, a więc w szczególnie drastycznych przypadkach zwłoki organu w załatwieniu sprawy. Odnosić go należy do sytuacji, gdy oceniając całokształt działań organu, można dojść do przekonania, że działania te noszą znamiona celowego unikania podjęcia rozstrzygnięcia w sprawie, co stanowi zaprzeczenie zasady demokratycznego państwa prawnego, a jednocześnie nadal pozostaje obawa, że bez tej dodatkowej sankcji organ nadal nie będzie respektować obowiązków wynikających z przepisów prawa (zob. wyrok NSA z dnia 28 lipca 2020 r., sygn. akt II GSK 127/20, dostępny w CBOSA). Sąd doszedł do przekonania, że okoliczności niniejszej sprawy wpisują się w przedstawiony scenariusz, który wymaga nie tylko zdyscyplinowania podmiotu zobowiązanego, ale także represjonowania. Ponieważ stwierdzono rażący charakter bezczynności Zobowiązanej, represjonowanie jej poprzez wymierzenie niemałej grzywny jest celowe.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 200 i art. 205 § 1 p.p.s.a. w związku z § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2003 r. w sprawie wysokości oraz szczegółowych zasad pobierania wpisu w postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 535). Sąd zasądził zwrot kosztów postępowania sądowego w kwocie [...]zł, co stanowi równowartość wpisu stałego (pkt V. sentencji wyroku).



Powered by SoftProdukt