Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Dorota Mydłowska, Sędzia WSA - Irena Jakubiec-Kudiura (spr.), Sędzia WSA - Jolanta Bożek, Protokolant - Małgorzata Broniarek, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2008r. sprawy ze skargi W. K. na decyzję Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia ... listopada 2007 r. nr ... w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o przyznaniu płatności z tytułu wsparcia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania I. Uchyla zaskarżoną decyzję II. Zasądza od Prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na rzecz W. K. kwotę ... zł (...) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Decyzją z dnia ... lutego 2006 r. o nr ... Dyrektor ... Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w K. stwierdził nieważność decyzji wydanej przez Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w K. nr ... z dnia ... marca 2005 r. przyznającej W. K. płatności (ONW) z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania na rok 2004.

W uzasadnieniu decyzji Dyrektor Oddziału poniósł, że decyzja Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w K. z dnia ... marca 2005 r. przyznająca W. K. płatności z tytułu wspierania działalności rolniczej na obszarach ONW została wydana z rażącym naruszeniem prawa bowiem sprawę rozstrzygnięto bez uwzględnienia skutków płynących z prawa krajowego oraz prawa unijnego. Sprawa zakończona decyzją Kierownika Biura Powiatowego ARiMR z dnia ... marca 2005r. rozstrzygnięta została bez uwzględnienia prawa krajowego, tj. § 4 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich oraz bez uwzględnienia prawa unijnego tj. art. 31 ust. 2 rozporządzenia Komisji (WE) nr ... z dnia 11 grudnia 2001r. ustanawiającego szczegółowe przepisy w zakresie stosowania zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli dla niektórych schematów pomocowych Wspólnoty.

Nieuwzględnienie w decyzji Kierownika Biura Powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia ... marca 2005r. zasad wynikających z powyższych regulacji prawnych spowodowało w ocenie Dyrektora Oddziału naliczenie płatności bezpośrednich do gruntów rolnych w nieprawidłowej wysokości, co jest rażącym naruszeniem prawa i w oparciu o przepis art. 156 § 1 pkt 2 k.p.a. skutkowało stwierdzeniem jej nieważności.

Po rozpatrzeniu odwołania W. K. od powyższej decyzji z dnia ... lutego 2006r. Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. zaskarżoną decyzją z dnia ... listopada 2007r. o nr ... utrzymał w mocy decyzję Dyrektora ... Oddziału Regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z dnia ... lutego 2006r.

W jej uzasadnieniu wyjaśnił, iż przyznanie płatności z tytułu ONW do działki rolnej oznaczonej we wniosku o przyznanie tych płatności na rok 2004 symbolem ..., tj. do działki której powierzchnia stwierdzona w wyniku kontroli na miejscu wyniosła poniżej ... ha, stanowi rażące naruszenie § 4 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004r. w zw. z art. 3 pkt 7 ustawy z dnia 18 grudnia 2003r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Ponadto rażącym naruszeniem prawa w ocenie organu odwoławczego jest pominięcie protokołu z kontroli na miejscu, tj. art. 77 § 1 k.p.a.

Na powyższą decyzję Prezesa ARiMR z dnia ... listopada 2007 r. skarżący W. K. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W jej uzasadnieniu przedstawił stan faktyczny sprawy oraz opisał swoje przeżycia wojenne. Wyjaśnił ponadto, iż zaskarżona decyzja jest dla niego krzywdząca i narusza prawo do obrony.

W odpowiedzi na skargę pełnomocnik Prezesa ARiMR wniósł o oddalenie skargi nie znajdując podstaw do zmiany stanowiska wyrażonego w zaskarżonej decyzji.

Do protokołu rozprawy z dnia ... maja 2008r. skarżący W. K. oświadczył, że powierzchnia spornej działki nigdy nie uległa zmianie. Ponownie podkreślił nieprawidłowość decyzji stwierdzającej nieważność decyzji przyznającej dopłaty.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:

Na podstawie art. 13 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153 poz.1270 ze zm.) do rozpoznania sprawy właściwy jest wojewódzki sąd administracyjny, na którego obszarze właściwości ma siedzibę organ administracji publicznej, którego działalność została zaskarżona.

Zgodnie z treścią art. 1 § 1 i 2 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. – Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153 poz.1269 ze zm.) sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości poprzez kontrolę pod względem zgodności z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej z przepisami obowiązującymi w dacie jej wydania.

Sąd uznał, że skarga zasługuje na uwzględnienie.

W treści ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. 2004.10.76) w art. 3 zawarto pojęcia dotyczące m.in. gospodarstwa rolnego, producenta rolnego, działki rolnej. Zgodnie z definicją gospodarstwo rolne to wszystkie nieruchomości rolne będące w posiadaniu tego samego podmiotu lub gospodarstwo w rozumieniu art. 2 lit.b rozporządzenia Rady (WE) nr n1782/2003 z dnia 29 września 2003 r. ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników oraz zmieniającego rozporządzenia (EWG) nr 2019/93,(WE) nr 1452/2001, (WE) nr 1453/2001, (WE) nr 1454/2001, (WE) nr 1868/94, (WE) nr 1251/1999, (WE) nr 1254/1999, (WE) 1673/2000, (EWG) nr 2358/71 i (WE) 2529/2001 (Dz.Urz. UE L 270 z 21.10.2003, str.1, z późn. zm.; Dz.Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t.40, str.269, z późn. zm. Działka rolna jest to działka w rozumieniu art. 2 pkt 1 a rozporządzenia Komisji (WE) nr 796/2004 z dnia 21 kwietnia 2004 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wdrażania wzajemnej zgodności, modulacji oraz zintegrowanego systemu administracji i kontroli przewidzianych w rozporządzeniu Rady (WE) nr 1782/2003 ustanawiającym wspólne zasady dla systemów pomocy bezpośredniej w zakresie wspólnej polityki rolnej oraz określonych systemów wsparcia dla rolników (Dz.Urz. UE L z 30.04.2004, str.18, z późn. zm..; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz.3, t. 44, str.243 zpóźn. zm.) o powierzchni nie mniejszej niż ... ha. W ustawie określono w jej art. 2, że Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, tworzy i prowadzi krajowy system ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności zwany systemem. Art. 5 określa zakres wykorzystania systemu wskazując w jego ustępie 2, że do jego prowadzenia wykorzystuje się w szczególności dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków prowadzonej na podstawie przepisów Prawa geodezyjnego i kartograficznego.

M. K. będący producentem rolnym wystąpił z wnioskiem o przyznanie dopłaty za rok 2004 w związku z prowadzeniem działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania.

Możliwość taką stwarzają przepisy prawa wspólnotowego w szczególności rozporządzenie Komisji (WE) nr 817/2004 z dnia 29 kwietnia 2004r., ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady(WE) nr 1257/1999 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (Dz.U. WE L 153 z dnia 30 grudnia 2004 str.130 z póżn.zm.) jak również przepisy prawa krajowego . W odniesieniu do prawa krajowego podstawę udzielania pomocy stanowi ustawa z dnia 28 listopada 2003r.(Dz.U 2003.229.2273) o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej oraz wydane z jej upoważnienia rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 14 kwietnia 2004 r. (Dz.U.2004.73.657) w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Rozporządzenie to określa m.in. szczegółowe warunki i tryb udzielania pomocy na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania, przy czym warunkiem udzielenia płatności producentowi rolnemu jest spełnienie wymagań określonych w § 2 rozporządzenia. Jednym z warunków jest to, że łączna powierzchnia działek rolnych położonych na wspomnianych obszarach, na których prowadzona jest działalność rolnicza, musi wynosić co najmniej hektar. § 2 ust. 2 rozporządzenia przewiduje przy tym, że za działalność rolniczą, o której mowa w ust. 1 pkt 2, uważa się produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego i reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, roślin ozdobnych i grzybów uprawnych, sadownictwo hodowlę i produkcję materiału zarodowego ssaków, ptaków i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego fermowego oraz chów i hodowlę ryb. W § 4 ust.1 rozporządzenia przewidziano sposób wyliczania należnej płatności wskazując, że wysokość płatności ONW w danym roku kalendarzowym ustala się jako iloczyn stawek płatności na hektar gruntu rolnego i deklarowanej przez producenta rolnego powierzchni działek rolnych w rozumieniu przepisów o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności. Z kolei w ust.2 wspomnianego §4 rozporządzenia przewidziano, że płatność ONW jest udzielana producentowi rolnemu do położonych na obszarach ONW działek rolnych użytkowanych jako grunty orne, sady, łąki trwałe oraz pastwiska trwałe w określonych wysokościach. Jak wynika z treści zaskarżonej decyzji powodem, dla którego stwierdzono nieważność decyzji Kierownika Biura Powiatowego ARiMR w K. z dnia ...marca 2005 r., był fakt nieuwzględnienia treści protokołu kontroli przeprowadzonej w gospodarstwie rolnym skarżącego w dniu ... sierpnia 2004 r., zawierającego potwierdzenie prowadzenia upraw rolnych oraz pomiary powierzchni działek rolnych zadeklarowanych jako podlegające dopłatom z tytułu prowadzenia działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania. W protokole tym podpisanym przez skarżącego ustalono, że jedna z działek określona jako działka ..., nie podlega dopłacie, ponieważ nie spełnia kryterium powierzchni działki rolnej określonej właściwymi, wskazywanymi wyżej przepisami t.j. nie ma ... ha. Zaznaczyć należy w tym miejscu, że skarżący konsekwentnie, poczynając od odwołania podnosił, że nie zgadza się z tym pomiarem jako, że zgodnie z dokumentami działka ta ma ... arów, a jej powierzchnia i granice nie uległy zmianie. Jednocześnie w odwołaniu podniesiony został wątek areału uprawy ziemniaków i warzyw na wspomnianej działce ... stanowiącej część większej działki o numerze ewidencyjnym ..., z którego zdaje się wynikać, że w ocenie skarżącego pomiary wskazywały, że ziemniaki posadzono na ... arach gdy tymczasem w istocie uprawiane one były na powierzchni powyżej... arów. W protokole kontroli zapisano, że na działce ... stwierdzono uprawę ziemniaków, nie wynika z tego jednak, czy działka ... ma rzeczywiście ... arów, czy też ziemniaki uprawiane były tylko na ... arach. W zaskarżonej decyzji nie poświęcono wspomnianemu twierdzeniu skarżącego uwagi, wskazując jednoznacznie, że działka ... z powodu zbyt małej powierzchni, nie mogła być wzięta pod uwagę przy przyznawaniu dopłaty. Tymczasem okoliczność powierzchni działki rolnej ... i jej rolniczego wykorzystywania stanowi istotę sprawy. Sądowi w związku z treścią skargi z urzędu wiadomo, że w tutejszym Sądzie toczyła się również sprawa V SA/Wa .../06 dotycząca osoby M. K. w związku z zaskarżeniem przez niego ostatecznej decyzji z dnia ... maja 2006 r. nr ... o dopłaty bezpośrednie do gruntu. W sprawie tej WSA wyrokiem z dnia ... października 2006 r. uchylił zaskarżoną decyzję oraz decyzję ją poprzedzającą, podnosząc brak jasności co do powierzchni działki oznaczonej literą ... ustalonej w wyniku kontroli dokonanej na miejscu w dniu ... sierpnia 2004 r., co znalazło odzwierciedlenie w protokole z tej daty. WSA w sprawie tej stanął na stanowisku, że rozbieżności w decyzjach co do tego, czy chodzi o powierzchnię działki, czy też powierzchnię upraw na działce dowodzą niewyjaśnienia sprawy. Dokonując oceny zaskarżonej decyzji w przedmiotowej sprawie WSA uznał, że zapis w protokole kontroli z dnia ... sierpnia 2004 r. dotyczący powierzchni działki, jest kluczowy dla sprawy, zatem konieczne jest jednoznaczne wyjaśnienie przez organ administracyjny jaką w istocie powierzchnię ma działka rolna oznaczona lit ... i czy stanowiła ona grunt orny, na którym prowadzona była działalność rolnicza w rozumieniu § 2 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z 14 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na wspieranie działalności rolniczej na obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Zaznaczyć przy tym należy, że biorąc pod uwagę zawartość skargi, w ocenie Sądu brak jest podstaw do zanegowania co do zasady, wartości i sposobu przeprowadzenia kontroli , której reguły określają stosowne przepisy wspólnotowe - rozporządzenie Komisji (WE)nr 2419/2001 z 11 grudnia 2001r. ustanawiające szczegółowe zasady stosowania zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli niektórych wspólnotowych systemów pomocy ustanowionych rozporządzeniem Rady (EWG) nr 3508/92 (Dz.Urz. WE L 327 z 12 grudnia 2001r.). Tym niemniej biorąc pod uwagę , że w decyzji nie wyjaśniono, co należy rozumieć pod określeniem " powierzchnia działki G" pojęcie to wymaga - o czym już wspomniano - wyjaśnienia. Podkreślić przy tym należy, że dokonane pomiary mogą być skonfrontowane z treścią dokumentów geodezyjnych, ponieważ dane geodezyjne są w szczególności podstawą tworzenia systemu ewidencji gospodarstw rolnych. Mając powyższe okoliczności na względzie i uznając, że przy wydaniu decyzji doszło do naruszenia treści art. 7 i 8 oraz 80 ustawy Kodeks postępowania administracyjnego, co mogło mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia Wojewódzki Sąd Administracyjny na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit.c orzekł jak w sentencji. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 200kpa.