Centralna Baza Orzeczeń Sądów Administracyjnych

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Halina Betta, Sędziowie Sędzia WSA Zbigniew Łoboda, Asesor WSA Alojzy Wyszkowski (spr.), Protokolant Ewelina Bedyńska, po rozpoznaniu w Wydziale I na rozprawie w dniu 13 marca 2008 r. sprawy ze skargi R. K. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej we W. Ośrodek Zamiejscowy w J. G. z dnia 30 kwietnia 2007 r. nr [...] w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej R. K. jako osoby trzeciej - członka zarządu Spółka A. z siedzibą w K. G. za zaległość podatkową tej Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za lipiec 2001r. oddala skargę. *Oddalono skargę

Przedmiotem skargi jest decyzja Dyrektora Izby Skarbowej we W. Ośrodek Zamiejscowy w J. G. z dnia 30 kwietnia 2007 r. nr [...], który po rozpoznaniu odwołania z dnia 19 grudnia 2006 r. R. K. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. G. z dnia 11 grudnia 2006 r. nr [...] w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności podatkowej R. K., jako osoby trzeciej - członka zarządu Spółki A. z siedzibą w K. G. za zaległość podatkową tej Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za lipiec 2001 r. w kwocie 991 zł oraz odsetek za zwłokę w kwocie 880 zł. W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, że Spółka posiada zaległość podatkową, wynikającą z decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. G. z dnia 2 lutego 2004 r. nr [...] określającą zobowiązanie w podatku od towarów i usług za miesiąc lipiec 2001 r. W momencie powstania tej zaległości podatkowej R. K. pełnił funkcję członka zarządu Spółki A. egzekucja zaś z majątku Spółki okazała się bezskuteczna, co stało się podstawą umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego w stosunku do Spółki. Ówczesny prezes zarządu Spółki R. K. nie udowodnił, że we właściwym czasie zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki, jak też nie wskazał mienia, z którego egzekucja jest możliwa. Zdaniem bowiem organu podatkowego przesłanki do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki wystąpiły najpóźniej w dniu 7 czerwca 2001 r., tj. w dniu zatwierdzenia sprawozdania finansowego za 2000 rok, gdyż wówczas ujawniono, że majątek Spółki nie wystarcza na zaspokojenie jej długów. Prezes zarządu Spółki mimo tej okoliczności złożył wniosek do Sądu Rejonowego w J. G. o ogłoszenie upadłości dopiero dnia 12 września 2001 r..

W odwołaniu od decyzji R. K. wniósł o uchylenie decyzji organu pierwszej instancji w całości, zarzucając naruszenie art. 121, 122, 180 § 1, 187 oraz 116 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Podatnik podniósł, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki zgłosił niezwłocznie po oświadczeniu jedynego kontrahenta o natychmiastowym zaprzestaniu współpracy w dniu 31 sierpnia 2001 r., złożonego mimo składanych uprzednio deklaracji o kontynuowaniu współpracy do końca tego roku. Kontrahent ponadto zastrzegł wyłączność świadczenia usług na swoją rzecz. Zdaniem podatnika brak w takich okolicznościach podstaw do uznania, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki nie został wniesiony we właściwym czasie, skoro od daty oświadczenia o zerwaniu współpracy upłynęło zaledwie 12 dni. Podkreślił też, że w styczniu 2001 r. zysk Spółki z tytułu wykonanej usługi wyniósł około 40.000 zł, tak więc wcześniejsze zgłoszenie upadłości było bezzasadne. Strona wskazała, że cena za wykonanie usługi - obszywanie kierownic samochodowych skórą - została ustalona w wysokości równowartości 8,5 DEM według kursu z pierwszego dnia danego miesiąca za jedną sztukę. W związku z tym nieprzewidywalny spadek kursu marki niemieckiej w stosunku do złotego jaki nastąpił w 2000 r. spowodował poważne trudności finansowe wielu przedsiębiorstw prowadzących rozliczenia w tej walucie. Skutkiem tego w okresie od stycznia 2000 r. do sierpnia 2001 r. Spółka poniosła straty w wysokości 242.270 zł. Zdaniem podatnika w takich warunkach oczekiwanie na zmianę kursu marki na korzystniejszy było jak najbardziej zasadne. Ponadto strona wskazała na konieczność przesłuchania w charakterze świadków przedstawicieli kontrahenta Spółki - firmy B. - na okoliczność zapewnienia współpracy w roku 2001 oraz jej zerwania w dniu 31 sierpnia 2001 r.

Po rozpatrzeniu odwołania Dyrektor Izy Skarbowej we W. Ośrodek Zamiejscowy w J. G. decyzją z dnia 30 kwietnia 2007 r. nr [...] utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, nie stwierdzając zaistnienia uchybień wskazanych w odwołaniu. Organ odwoławczy w oparciu przede wszystkim o treść art. 116 Ordynacji podatkowej podniósł, że zobowiązanie Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za miesiąc lipiec 2001 r. powstało w okresie, w którym strona pełniła obowiązki członka zarządu Spółki, a egzekucja wobec Spółki z powodu jej bezskuteczności została umorzona. Organ odwoławczy uwzględniając przepisy rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. Prawo upadłościowe wskazał, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki nie został złożony w odpowiednim czasie.

Wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki z dnia 15 września 2001 r. uległ oddaleniu przez Sąd Rejonowy w J. G. postanowieniem z dnia 30 października 2001 r. Okoliczność trwałego zaprzestania płacenia długów ustalono w oparciu o stan istniejących zaległości podatkowych, który miał miejsce w marcu 2001 r. Natomiast niewypłacalność Spółki wystąpiła już na początku 1999 r., gdyż majątek Spółki na dzień 31 grudnia 1998 r. nie wystarczał na pokrycie jej zobowiązań (niedobór aktywów wyniósł 55.819,47 zł). Na dzień 31 grudnia 1999 r. natomiast zobowiązania przewyższały sumę aktywów o kwotę 118.185,76 zł, a na koniec roku 2000 różnica ta wyniosła 238.779,35 zł. W uwagi na fakt, że w pierwszej kolejności wystąpiła przesłanka niedoboru majątku w stosunku do długów Spółki, właściwy czternastodniowy termin do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości należy liczyć od dnia 31 grudnia 1998 r. Z tego względu organ podatkowy stwierdził, że należy uznać, że R. K. objął funkcję członka zarządu już w czasie, gdy Spółka była niewypłacalna, a zatem winien niezwłocznie po rozpoczęciu jej sprawowania i po zaznajomieniu się z sytuacją finansową, podjąć działania wymaganych przepisami o postępowaniu upadłościowym i układowym. Organ podatkowy podkreślił, że w sytuacji, gdy istniały obiektywne przeszkody do podjęcia takich działań, powinny one zostać wykazane przez członka zarządu, czego jednak nie miało miejsca.

R. K. podejmując się pełnienia funkcji prezesa zarządu Spółki przyjął na siebie wszelkie konsekwencje tej decyzji, a więc i fakt, że prowadzenie działalności przez Spółkę w sytuacji jej niewypłacalności wiązało się z ryzykiem braku możliwości terminowego zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji, zarzucając naruszenie art. 121, 122, 180 § 1, 187, 229 oraz art. 116 Ordynacji podatkowej, głównie w postaci błędnego ustalenia przez organy podatkowe, że wniosek o ogłoszenie upadłości został zgłoszony z opóźnieniem. Organy podatkowe zdaniem strony nie odniosły się do faktu zwiększenia przez Spółkę zatrudnienia bezpośrednio przed upadłością oraz wzrostu sprzedaży na początku 2001 r. Zakładając zaś, że w tym czasie zlecenia zostałyby utrzymane na deklarowanym przez kontrahenta poziomie i wzrosłaby cena marki, co było powszechnie oczekiwane i przewidywane, to wówczas wyniki Spółki gwarantowałyby szybką spłatę zaległości podatkowych. Skarżący ponadto wskazał, że dla wykonania zapowiadanych zleceń podjął decyzję zakupu hali produkcyjnej za własne oszczędności i za kredyt wzięty prywatnie, bo Spółka nie miała zdolności kredytowej.

Strona podniosła, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki zgłoszony został niezwłocznie po oświadczeniu jedynego kontrahenta o natychmiastowym zaprzestaniu współpracy w dniu 31 sierpnia 2001 r., mimo wcześniejszej deklaracji współpracy na dotychczasowych warunkach do końca roku. Nie można mówić zatem, że wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki nie był złożony we właściwym czasie, jeśli od daty oświadczenia o zerwaniu współpracy minęło 12 dni. Ponadto wcześniejsze zgłoszenie upadłości było bezzasadne, skoro do maja 2001 r. Spółka płaciła swoje bieżące zobowiązania, a nawet zmniejszyła zadłużenie, w styczniu 2001 r. zysk Spółki z tytułu wykonanej usługi wyniósł około 40.000 zł.

Skarżący powołał również argumenty odwołania dotyczące kwestii nagłej zmiany kursu waluty rozliczeń usług.

Ponadto skarżący zarzucił, że organy podatkowe nie przesłuchały jako świadków przedstawicieli zarządu firmy B. D. K. i J. C. na okoliczność zwiększenia zapotrzebowania na usługowy przerób oraz zapewnienia współpracy w roku 2001 i zerwania współpracy w dniu 31 sierpnia 2001 r.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Skarbowej wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Wojewódzki Sąd Administracyjny zważył co następuje:

Na podstawie art. 1 § 1 ustawy z dnia 25 lipca 2002 r. - Prawo o ustroju sądów administracyjnych (Dz. U. Nr 153, poz. 1269), sąd administracyjny sprawuje wymiar sprawiedliwości przez kontrolę działalności administracji publicznej. Według art. 1 § 2 powołanej ustawy - Prawo o ustroju sądów administracyjnych, kontrola sprawowana jest pod względem zgodności z prawem, jeżeli ustawy nie stanowią inaczej. Określone w art. 145 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) dalej skrót upsa podstawy prawne uwzględnienia skargi ograniczone zostały do naruszenia prawa, a zatem kontrolując decyzję administracyjną sąd bada zgodność z prawem zaskarżonej decyzji administracyjnej. Decyzja administracyjna jest zgodna z prawem, jeżeli jest zgodna z przepisami prawa materialnego i przepisami prawa procesowego.

W pierwszej kolejności należy odnieść się do zarzutów naruszenia prawa procesowego, gdyż stoi ono na straży podmiotowych praw podatnika, zapewniając stronie w procesie stosowania prawa podatkowego pozycję gwarantującą skuteczną obronę jej praw. Zasadność tych zarzutów należy ocenić w świetle art. 145 § 1 pkt 1 lit. "b i c" ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, tylko bowiem w przypadku naruszenia prawa dającego podstawę do wznowienia postępowania (lit. b), lub innego naruszenia przepisów postępowania, jeżeli naruszenie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy (lit. "c") - sąd uwzględnia skargę.

Skarga nie zasługuje na uwzględnienie.

Istota sporu w niniejszej sprawie dotyczy odpowiedzialności skarżącego, jako członka zarządu Spółki A. za zaległości Spółki z tytułu podatku od towarów i usług za miesiąc lipiec 2001 r.

Na wstępie należy podkreślić, że wobec zmiany z dniem 1 stycznia 2003 r. przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.) regulujących odpowiedzialność podatkową osób trzecich, stosownie do art. 21 ustawy z dnia 12 września 2002 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 169, poz. 1387) do odpowiedzialności podatkowej osób trzecich z tytułu zaległości podatkowych powstałych przed dniem wejścia w życie ustawy zmieniającej stosuje się przepisy Ordynacji podatkowej w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie nowelizacji tj. przed 1.01.2003 r.

Odpowiedzialność osób trzecich za zaległości podatkowe ma miejsce w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania podatkowego przez podatnika lub jego następcę prawnego. Posiada ona akcesoryjny charakter, gdyż nie może zaistnieć bez wcześniejszego powstania obowiązku wobec pierwotnego dłużnika. Jest to także odpowiedzialność subsydiarna (posiłkowa), ponieważ wierzyciel podatkowy nie wybiera kolejności zgłaszania roszczenia do podatnika lub osoby trzeciej, lecz kolejność ta jest ściśle określona przez przepisy prawa podatkowego. Możliwość zaś orzekania o odpowiedzialności osoby trzeciej uzależniona jest od wcześniejszego niewykonania zobowiązania przez podatnika, a prowadzenie wobec niej egzekucji dopuszczalne jest tylko w sytuacji, kiedy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna. Osoby trzecie odpowiadają za należności podatnika całym swoim majątkiem, co oznacza, że ich odpowiedzialność ma charakter osobisty. Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich ukształtowana została jako solidarna z podatnikiem (por. R. Dowgier w: C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, Sł. Presnarowicz, Ordynacja podatkowa, Komentarz, Dom Wydawniczy ABC, wydanie I, str. 443).

Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich zależna jest od spełnienia przesłanek ogólnych zawartych w przepisach art. 107 - 109 Ordynacji podatkowej, natomiast krąg podmiotów, które ponoszą odpowiedzialność z tytułu cudzych zaległości podatkowych został określony w art. 110 - 117 Ordynacji podatkowej.

Odnosząc uregulowania prawne do niniejszego postępowania należy wskazać, że zgodnie z art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej za zaległości podatkowe spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna, chyba że członek zarządu wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub wszczęto postępowanie zapobiegające upadłości (postępowanie układowe) albo że nie zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości oraz nie wszczęcie postępowania układowego nastąpiło nie z jego winy, bądź też wskaże on mienie, z którego egzekucja jest możliwa.

Treść art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej nakłada na organ podatkowy obowiązek wykazania jedynie okoliczności pełnienia obowiązków członka zarządu w czasie powstania zobowiązania podatkowego, które przekształciło się w dochodzoną zaległość podatkową spółki oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko spółce. Ciężar zaś udowodnienia którejkolwiek przesłanki uwalniającej od odpowiedzialności obciąża członku zarządu. Rozłożenie ciężaru dowodu w ten sposób nie uwalnia organu podatkowego od powinności szczegółowego wyjaśnienia stanu faktycznego sprawy - art. 122 Ordynacji podatkowej, wyczerpującego rozpatrzenia i oceny okoliczności na podstawie całego materiału dowodowego sprawy - na zasadach art. 187 § 1 i 191 Ordynacji podatkowej.

W niniejszej sprawie bezsporną okolicznością jest, że skarżący pełnił w okresie powstania zaległości podatkowej wynikającej z zobowiązania w podatku od towarów i usług za lipiec 2001 r. funkcję prezesa jednoosobowego zarządu Spółki A. (stanowisko to objął bowiem we wrześniu 1999 r.) oraz, że egzekucja wobec Spółki okazała się bezskuteczna. Organ podatkowy kilkukrotnie bowiem podejmował próby zaspokojenia wierzytelności podczas postępowania egzekucyjnego prowadzonego wobec Spółki, jednakże postępowanie egzekucyjne było umarzane z uwagi na brak majątku Spółki. Skarżący także nie wskazał mienia, z którego możliwa byłaby egzekucja.

Podatnik jako okoliczność uwalniającą go od odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe Spółki wskazał fakt zgłoszenia w dniu 12 września 2001 r. do Sądu Rejonowego w J. G. wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki A. Zdaniem skarżącego wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki został złożony we właściwym czasie, gdyż to w dniu 31 sierpnia 2001 r. jedyny kontrahent Spółki - firma B. nie zachowując terminu wypowiedzenia mimo składanych deklaracji kontynuowania zamówień zerwała umowę o współpracy i zaniechała dostarczania materiałów do produkcji.

Oceniając zaistnienie powyższej przesłanki należy zauważyć, że zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie zostało uznane przez ustawodawcę w art. 116 Ordynacji podatkowej za okoliczność uwalniającą od odpowiedzialności za zaległości spółki z uwagi na istotę i cele postępowania upadłościowego. Instytucja upadłości służy zaspokojeniu wierzycieli z majątku dłużnika w drodze przymusowej, ma na celu wspólne i równe zaspokojenie wszystkich grup wierzycieli w drodze likwidacji masy upadłości w drodze spieniężenia jej składników i podziału uzyskanych funduszy między wierzycieli (w ramach poszczególnych kategorii wierzytelności). Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie winno zagwarantować ochronę praw wierzycieli oraz zaspokojenie roszczeń wobec upadłego w sposób przewidziany przepisami prawa.

Ustalenie zatem czy wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki został zgłoszony przez skarżącego w odpowiednim czasie wymaga uwzględnienia przepisów regulujących podstawy oraz terminy do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy obowiązującego wówczas rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 24 października 1934 r. (t.j. Dz. U. Nr 118, poz. 512 ze zm.), powoływanego dalej jako Prawo upadłościowe. Moment ogłoszenia upadłości określa art. 1 § 1 Prawa upadłościowego stanowiąc, że przedsiębiorca, który zaprzestał płacenia długów, będzie uznany za upadłego. Zgodnie z art. 1 § 2 Prawa upadłościowego upadłość przedsiębiorcy będącego osobą prawną oraz znajdujących się w stanie likwidacji spółki jawnej, partnerskiej, komandytowej oraz komandytowo-akcyjnej będzie ogłoszona także wówczas, gdy ich majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów.

W świetle powołanych przepisów zwłaszcza użycia w art. 1 § 2 Prawa upadłościowego wyrażenia "także wówczas" przesłanki zgłoszenia upadłości osoby prawnej w postaci trwałego zaprzestania płacenia długów oraz niewystarczalności majątku na zaspokojenie długów mają samodzielny i niezależny charakter i każda z nich uzasadnia wniosek o ogłoszenie upadłości, o którym mowa w art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej.

Ważkie znaczenie z punktu widzenia uwolnienia członka zarządu od odpowiedzialności podatkowej przewidzianej w art. 116 Ordynacji podatkowej ma określony w art. 5 Prawa upadłościowego termin do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez reprezentanta dłużnika. Zgodnie z § 1 tego artykułu przedsiębiorca jest zobowiązany, nie później niż w terminie dwóch tygodni od dnia zaprzestania płacenia długów, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Stosownie zaś do art. 5 § 2 Prawa upadłościowego reprezentant przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 1 § 2, jest zobowiązany zgłosić wniosek o ogłoszenie upadłości w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów, chyba że wcześniej rozpoczął się bieg terminu określonego w § 1.

Właściwym momentem do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości spółki, o którym mowa w art. 116 Ordynacji podatkowej, jest zatem okres dwóch tygodni od dnia, w którym majątek spółki nie wystarcza na zaspokojenie długów, chyba że wcześniej zaistniał obowiązek zgłoszenia wniosku wobec zaprzestania płacenia długów spółki. Dochowanie tego terminu zapewnia bowiem ochronę zagrożonych interesów wierzycieli i ich zaspokojenie z pozostałego majątku dłużnika. Taki cel i charakter wskazanego terminu potwierdzają następujące tezy wyroków. "Właściwy czas" do zgłoszenia upadłości (...) to czas, w jakim zarząd spółki niebędący w stanie realizować zobowiązań względem wszystkich jej wierzycieli, winien złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości, aby w ten sposób chronić zagrożone interesy wszystkich wierzycieli, którzy po ogłoszeniu upadłości mogą liczyć na równomierne zaspokojenie. (.....). Jeżeli zatem zarząd spółki zgłasza wniosek o ogłoszenie upadłości we właściwym czasie, to oznacza, że uczynił ze swej strony wszystko, by nie dopuścić do zaspokojenia niektórych wierzycieli ze szkodą dla innych. (wyrok z dnia 11 lipca 2002 r. Sądu Apelacyjnego w Warszawie sygn. akt I ACa 1428/2001, OSA 2004/8/23, Lex 119990).

Termin 14 dni na złożenie przez przedsiębiorcę wniosku o ogłoszenie upadłości liczony od dnia, w którym majątek nie wystarcza na zaspokojenie długów, ma na celu ograniczenie do niezbędnego minimum okresu, w którym dłużnik może rozporządzać swoim majątkiem w sposób odmienny niż czyniłby to syndyk po ogłoszeniu upadłości. Członkowie zarządu dłużnika będącego osobą prawną, nie dochowując wyżej wymienionego terminu narażają prawa wierzycieli (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 29 listopada 2006 r. sygn. akt II FSK 1287/2005, LEX nr 263559). W świetle przedstawionych regulacji prawnych i orzecznictwa sądowego zdaniem Sądu skarżący nie wykazał, że zgłosił wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki A. we właściwym czasie. Organ podatkowy zasadnie bowiem wywiódł, że majątek Spółki nie wystarczał na zaspokojenie długów już we wrześniu 1999 r., a więc w okresie kiedy skarżący objął funkcję prezesa zarządu Spółki, a kontynuacja tej sytuacji miała miejsce w latach następnych. Stwierdzenie faktu, że majątek nie jest wystarczający dla zaspokojenia długów, wiąże się przede wszystkim ze sporządzeniem bilansu na koniec roku obrachunkowego. Trafnie organ podatkowy ustalił, że z bilansu jednostki na dzień 31 grudnia 1998 r. wynikało, że majątek (aktywa) Spółki o wartości 363.013,47 zł nie wystarczał na pokrycie jej zobowiązań wynoszących 418.832,94 zł (niedobór aktywów wynosił 55.819,47 zł). Należy za organem podatkowym przyjąć, że stan finansowy pogarszał się nadal, bowiem z bilansu jednostki na dzień 31 grudnia 1999 r. wynika, że wartość majątku (aktywów) Spółki wynosiła 261.494,51 zł, a zobowiązania sięgały kwoty 379.680,27 zł (niedobór aktywów wynosił 118.185,76 zł). Z bilansu jednostki zaś na dzień 31 grudnia 2000 r. wynikało, że wartość majątku (aktywów) Spółki wynosiła 211.053,99 zł, a zobowiązania wynosiły 449.833,34 zł (niedobór aktywów wynosił 238.779,35 zł).

Zasadnym jest w świetle powyższych rozważań pogląd wyrażony przez organ podatkowy, że skarżący po objęciu funkcji prezesa zarządu Spółki we wrześniu 1999 r. i po zapoznaniu się z jej sytuacją finansową winien niezwłocznie podjąć działania przewidziane przepisami Prawa upadłościowego, skoro zaistniały podstawy do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości Spółki.

W tym kontekście nie mają znaczenia dla oceny, czy wniosek o ogłoszenie upadłości Spółki został zgłoszony we właściwym czasie, fakty podnoszone w skardze w postaci zerwania umowy przez jedynego kontrahenta Spółki, zwiększenia zatrudnienia i wzrostu sprzedaży na początku 2001 r., czy zakupu hali produkcyjnej z własnych środków skarżącego i oczekiwania na wzrost kursu marki. Okoliczności o tym charakterze nie zostały przewidziane w art. 5 Prawa upadłościowego, jako mające wpływ na termin zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy. Moment zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości podlega obiektywnej ocenie i nie może być pozostawiony swobodnemu uznaniu członka zarządu Spółki według kryteriów dowolnie przyjętych przez niego. Nie stanowi usprawiedliwienia dla niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości to, że Spółka liczyła na pozytywne dla siebie zmiany, które mogłyby wpłynąć na poprawę jej kondycji finansowej. Skoro skarżący, mimo że majątek Spółki nie wystarczał na zaspokojenie jej długów, podjął decyzję o dalszym prowadzeniu działalności gospodarczej Spółki i nie zgłaszał wniosku o ogłoszenie upadłości, licząc na wzrost wartości zleceń od kontrahenta i zmianę kursu marki, to winien również liczyć się z skutkami wypływającymi z art. 116 Ordynacji podatkowej. Przyjęcie za "właściwy" czas zgłoszenia, w którym zobowiązania Spółki znacznie przewyższają wartość jej majątku, przeczyłoby całej istocie postępowania upadłościowego, pozbawiając wierzycieli jakiejkolwiek ochrony prawnej ich interesów.

Z tego względu wniosek o ogłoszenie upadłości zgłoszony w dniu 12 września 2001 r. (data nadania wniosku) należy ocenić, jako spóźniony. Za taką konkluzją przemawia również treść postanowienia Sądu Rejonowego w J. G. z dnia 30 października 2001 r. sygn. akt [...] oddalającego wniosek o ogłoszenie upadłości z uwagi na fakt, że majątek Spółki nie wystarczy nawet na pokrycie kosztów postępowania upadłościowego.

Zarzut skargi zatem dotyczący naruszenia przez organ podatkowy art. 116 Ordynacji podatkowej jest niezasadny.

Sąd uznaje również za trafną odmowę przeprowadzenia dowodu przesłuchania świadków wnioskowanych przez skarżącego - członków zarządu firmy B. na okoliczność zapewnienia współpracy w 2001 r. i nagłego zerwania współpracy w dniu 31 sierpnia 2001 r. Fakty te bowiem jako wynikające z dokumentów załączonych przez skarżącego do akt sprawy nie były przez organy podatkowe kwestionowane, a jak wykazano powyżej nie miały ponadto wpływu na treść rozstrzygnięcia. Brak więc usprawiedliwionych podstaw dla zarzutu skarżącego co do naruszenia art. 121, 122, 180 § 1, 187 § 1 i 229 Ordynacji podatkowej.

W tym stanie rzeczy, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi ( Dz. U. Nr 153 poz. 1270 ze zm.), Sąd orzekł jak w sentencji.